f 250.-
59."
1750.-
-40.-
ALjSTERDAMSCHE ahthraciet my
ili 4
WOENSDAG 5 MAART 1930
£oed
werk
Hoe 'n incident geschapen
zou worden
Bomaanslagen te Pirot
Het droevig auto-ongeluk
te Hillegom
Moordaanslag te Uden
Mgr. M. P. J. Mollmann
De overstroomingen
in Frankrijk
Voornaamste cXieuws
BUREAUX NASS AULA AIM 49
l,T NUAIMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN
I I
DRIE EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 17402
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET 0NGZVAL
tie
Rijwiel ontvreemd
Qnthraeiet eienfcolen
brechcohes&%?Mbpihetten
ir> oerzeqeldp zafoben^
NA EEN HERSTEL
Door officieele ontvangst in
pyama
Dooden en gewonden
De daders ontkomen
De toestand van een der
slachtoffers
Frans Nauta in de Rubber
12V2 jaar protonotarius apostoücus
a. i. p.
IJsclub „Christiana" te Zuid-
Schalkwijk
Haarl. Bankvereeniging
Het aantal dooden reeds honderd
R. K- Verkenners
Prof. dr. S. J. M. van den Berg
HET EEUWFEEST VAN
„ZANG EN VRIENDSCHAP"
Concert
„Zang en Vriendschap" en
„ApoIIo"
J. J. WEBER ZOON
Barometers Thermometers
Groote Houtstraat 166 Haarlem
Telegrafisch Weerbericht
AmsterdamParijs
Aanrijding tusrehen auto en tram
Telefoon No. 13866 l drie hjncnt
Postrekening No. 5936.
ABONNEMENTEN: voor Haarlem on
ffentsehappen. per week Ï5 cu. per
«wartaal 3.25, per post, per kwartaal
3.58 b(j vooruitbetaling.
HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIEN 35 ct. p. regel
VRAAG- EN AANBOD-ADVERTEN
TIES. 1—4 regels 60 et p. plaatsing:
elke regel meer 15 et- bü vooruitbet.
Bij contract belangrijke korting.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
tosschen den tekst 60 et. per regel.
n|> c^f z"n ini!evo,öe de verzekerinusvuorwnHrden 4 Levenslange n
°*Utevullen verzekerd voor een der volgende uit keeringen U U s verlies van be;
Ueheele ongesthiktheid tot werken door
beide armen beide beenen- ot beide oogen
bil een ongeval met
doodeliiken at loot
bit verlies van een hand.
een voet ot een oog
hit verlies van een
duim ot wijsvinger
Oil een breuk van
been ot arm
bil verlies van 'u
anderen vinger
Precies drie weken heeft de Tweede
^a*ner besteed aan de behandeling van
teh kortweg genoemd wordt de Indi-
e begrooting, maar in feite slechts is
goedkeuring der besluiten van den
uverneur-Generaal voor Ned.-Indië,
v°udende vaststelling der begrooting
or 1930. De begrootingen worden hier
ler meer vastgesteld, want de Tweede
mer kan er geen wijzigingen in aan-
r«ngen. Zij kan slechts de begrootin-
fi aannemen of verwerpen en is daar-
°or ten opzichte van de in Indië vast
stelde begrootingen in dezelfde posi
fafizien
keu
gekomen als de Eerste Kamer ten
van de begrootingshoofdstuk-
voor ons Rijk in Europa. Dank zij
6°vendien
te volgen beleid. In vorige
werd de Indische begrooting in
een staatsregeling behoeft
t werk ook niet meer door de Tweede
amer voor Kerstmis te worden afge-
met het gevolg, dat er nu ruim-
boots tijd is voor bespreking van het
n Indië
Jaren
Jkfi regel in enkele avondvergaderingen
gedaan en was de belangstelling voor
e daarbij aan de orde zijnde hoogst
Jichtige vraagstukken zeer gering.
Thans is dit niet geschied en daar-
ede is een goed werk verricht, omdat
aardoor volle aandacht kon worden
"Schonken aan ons Rijk in den Indi-
,en Archipel. Er zijn op dit oogenblik
einig vraagstukken, die zoo in het
randpunt staan van den politieken we
dstrijd als juist het koloniale vraag
stuk.
Er is in indië een sterke ontwikkeling,
°owel in de sociale verhoudingen als
bp geestelijk gebied en daaraan moet in
e eerste plaats van hieruit door een
rachtig welbewust beleid leiding wor-
eri gegeven. Er kan met het oog hierop,
°°ral in onze kringen, niet voldoende
®edaan worden om belangstelling te
ekken voor Indië. De in de Kamer in
6 verloopen weken gevoerde debatten.
le. als we het gesprokene door de beide
c°mmunisten daarvan uitzonderen, op
*efi hoog peil hebben gestaan en getuig-
van zeer veel kennis van zaken,
finnen daar in hooge mate toe bijdra
gen.
Bet ten aanzien van Indië te volgen
eleid moet gericht zijn op de bevorde-
'bg van de geestelijke en materieele
slangen van Nederlandsch-Indië, van
e geestelijke, stoffelijke en politieke
ontwikkeling der ingezetenen, waarvan
6 staatkundige verhouding een getrou-
e afspiegeling moet zijn.
.Be rustige en uitvoerige behandeling
'b de Tweede Kamer van al wat daar-
,°e noodig is, heeft duidelijk aange-
°°Qd, dat we in dezen op den goeden
eg zijn. De tegenwoordige minister van
koloniën beheerscht het vraagstuk als
Reinigen hier te lande en de teugels
an het bewind zijn stevig in zijn hand.
Bet was wel een toevallige samenloop
afi omstandigheden, dat de oud-gou-
erHeur-generaal Fock Vrijdag j.l. in de
erste Kamer in het algemeen politiek
fisbat dat daar gevoerd werd, getuigde,
at hij vol vertrouwen had in dezen
cwindsman. In zijn ambtsvervulling
6eft hij vier jaren met hem samenge-
erkt en toen ervaren, dat deze minis-
er een krachtig bewind wil. maar te-
efis de bevolking vooruit wil brengen,
°°r hervorming zoover dat mogelijk is
11 door ontwikkeling van het volk door
Vordering zoowel van onderwijs als
fib voorlichting op verschillend gebied.
Be debatten in de Kamer hebben dit
'ftcht van den heer Fock ten volle
bfivestigd en het vertrouwen in het re
geringsbeleid zeer versterkt. Er zijn
eioig ministers die voor zulk een
&vfire taak gesteld zijn als minister de
- ffiaff. maar hij weet precies wat hij
on kent het vraagstuk met alle
fi'araan verbonden moeilijkheden. Dat
e Bamer aan al die zaken nu eens volle
fifidacht geschonken heeft dient te
°rden toegejuicht. Er wordt in deze
a3en door de S.D.A.P. wel eens de leuze
fifigeheven, dat Indië los moet van Ne
tland, maar daarvan kan voorloopig
bet belang voor Indië zelf geen spra-
e 2ijn; zoowel voor Indië als ons land
Zou dit een ramp wezen. Door de rustige
^ban deling van al de daarmede ver-
fibd houdende vraagstukken en het
^fiardoor geëischte beleid is er heel wat
fiarheid gekomen en dat was noodig,
/adat de belangstelling in Indië groeien
°et door dergelijke gedachtenwisselin-
seu.
jj^an niet alle debatten in de Tweede
8 bier kan gezegd worden, dat er op-
t°fiWend werk door verricht wordt, maar
k b die welke de drie laatste weken heb-
6b plaats gehad mag dit volmondig
tfiigd worden en daarom aarzelen we
v'et om te zeggen dat er goed werk
is zoowel voor Indië als Neder-
- bd, waarvan de resultaten niet uit
*efi blijven.
Bij de
politie is aangifte gedaan van dtef-
3-. van een rijwiel, dat stond in den voor-
van een perceel aan den Kleverpark-
Groote Houtstraat 187 Te'efoon 12504
Amsterdam - Hilversum - Bujsum - Leiden
De Oproerige Krabbelaar van „Het
Volk" A; B. K.is zoo juist van een
zware ziekte hersteld.
Proficiat!
Het moge hem baten!
Het doet ons altijd goed, wanneer wij
een medemensch aan den dood ontrukt
weten, en een heilwensch op zóó'n mo
ment geldt den feilen tegenstander
als A. B. K. is even oprecht gemeend
als den besten vriend.
Hoezeer wij A. B. K. als mensch ech
ter ook welkom heeten in het voortge
zette leven, als Oproerige Krabbelaar
blijkt hij ons even onsympathiek te
willen blijven als voorheen.
Hij heeft de vulling van zijn „Volk"-
hoekje weer op zich genomen, en een
van zijn eerste liefhebberijtjes is ge
weest, eens tot op den laatsten cent af
te rekenen met de protesten tegen de
godsdienstvervolging in Rusland.
„Let nu eens op het kerkelijk gezel
schap, dat zich tot den strijd tegen deze
vervolgingen aaangordt," zoo gnuift hij
vol leedvermaak.
„Allen zonder uitzondering zitten deze ge-
looven vol litteekens van de hevige wonden,
die ze elkaar hebben toegebracht in de
bloedige vervolgingen van de eene belijdenis
tegen de andere, waarvan de geheele we
reldgeschiedenis vervuld is. Alléén katholie
ken en protestanten, die samen tegen ge
loofsvervolging opkomen en daarbij de joden
als strijdgenoot uitnoodden, is rfeeds het
toppunt van vermakelijkheid."
Dat gaat er in als koek!
Is het niet fijn bedacht, er nü mee
voor den dag te komen, dat de thans
protesteerende kerkelijke gezindten zich
indertijd ook aan dergelijke vervolgin
gen „bezondigd" hebben!?
A. B. K. mag voor zijn lezers dit bra-
vourstukje gerust uitvoeren: deze be
wuste lezers snappen dat weet A. B.
K. de truc toch niet.
't Is voor hen, de lezers van „Het
Volk", dank zij A. B. K.'s voorlichting
precies eender, of verschillende gods
dienstige richtingen elkander voorheen
bestreden met als twistpunt het
eenig ware geloof en de door
Ood gewilde pr aktizeering
daarvan öf dat de God-hatende
bolsjewisten een mensch-onteerenden
strijd voeren tegen alle geloof
en tegen allen godsdienst.
Tusschen katholieken en geloovige
protestanten en omgekeerd (om ons tot
deze beiden te bepalen) ging en gaat
het nóg om den besten dienst van den
door beiden erkenden God; de bolsje
wisten voeren den strijd tegen God, oi
ontkennen Zijn bestaan.
Hier een strijd om het beste voor
God ginds een strijd tegen God.
Wij weten zeer wel, dat de strijd tus
schen katholieken en protestanten in
vorige eeuwen vaak door politieke over
wegingen vertroebeld is, maar voorzoo
ver er sprake was van zuivere geloofs
vervolging speeide juist de overtuiging
betreffende het ware geloof en den wa
ren eeredienst steeds de grootste rol.
En hiermede nu met die streven
naar de beste geloofsovertuiging en naar
den besten godsdienst stelt A. B K.
de vervolging van God en van allen
godsdienst op één lijn.
De heer Kleerekoper nogmaals:
Proficiat! is herstel! van een wel
haast doodelijke ziekte.
Zou hij ook niet willen herstellen van
zijn minstens even dood-ziekelijke nei
ging tot (al dan niet bewuste) mislei
ding van zijn schaapjes-lezers?
Heden is ternauwernood een internatio
naal incident vermeden.
De gouverneur van Louisiana ontving den
commandant van den Duitschen kruiser
„Embden" en den Duitschen consul-gene
raal, en hij was daarbij gekleed in een
groen zijden pyama, een roode kamer-ja-
pon en blauwe kamerpantoffels.
De Duitsche bezoekers waren uitermate
verontwaardigd over een dergelijke non
chalante behandeling en de kapitein van
de „Embden" dreigde onverwijld met zijn
vertrek, tenzij er volkomen genoegdoening
werd gegeven.
De gouverneur gaf uiting aan zijn ver
bazing, daar hij van oordeel was, dat hij
de bezoekers had behandeld als zijn eigen
volk.
Niettemin bood de gouverneur later zijn
verontschuldigingen aan en het incident
eindigde met het lessen van zeventien ka
nonschoten en het bezoek van den gouver
neur, gcideed in officieel tenue, aan de
„Embden".
Reizigers uit Yougo Slavië deelen mede
dat Maandagmiddag te Pirot m een druk
bezocht hotel een bom geworpen is. Ook op
het marktplein werd een oom geworpen
ten gevolge waarvan tal van personen ge
dood ot gewond werden. Hoewel de politie
de daders onmiddellijk achtervolgde, slaag
den zij erin te ontkomen
Nader wordt gemeld, dat de bomaanslagen
gepleegd werden op een oogenblik, waarop
het in de hoofdstraat zeer druk was. met
name in de buurt van hotel „National"
Blijkens te Belgrado ontvangen officieer
gegevens werden er 25 personen gewond
waarvan 16 op straat en 9 in het hotel. Een
gewonde is reeds aan de gevolgen bezwe
ken. Een 7-tal personen werd ernstig ge
wond en moest in het ziekenhuis worden
opgenomen. Gelijk reeds gemeld, 'wisten de
daders te ontkomen.
De aanslag ging als volgt in zijn werk:
Allereerst werden twee bommen geworpen
in net sous terrain van note] „National"
waarna men nog een tweetal helsche ma
chines voor het hotel op straat wierp. De
ontploffingen veroorzaakten begrijpelijker
wijze een paniek onder de voorbijgangers en
de hotelgasten.
De daders zijn waarschijnlijk over de Bul-
gaarsche grens ontkomen.
E/»»
Gymnastiekclub van het Patronaat „St. Antonius" 't Kalf-Zaandijk, bestaat 5 jaar
Naar we vernemen is de toestand van
Mej. van Haasteren, die mede het slacht
offer is geworden van het gisteren door ons
uitvoerig vermelde auto-ongeluk nabij de
Zandsteenfabriek te Hillegom, naar om
standigheden redelijk goed te noemen.
Te Uden heeft laat in den middag in het
perceel „Lanena" in het Peeldorp te Uden
een vechtpartij plaats gehad, waarbij een
zekeren H. v. d. H. uit Heesch bij Os een
zevental ernstige mij- en steekwonden in het
hoofd en in het lichaam, waaronder in de
onmiddellijke nabijheid van het hart, werd
ioegebracht.
De aanleiding tot deze vechtpartij moet
een nietige kwestie geweest zijn om een hon
denmishandeling. De getroffene, die bekend
is onder den bijnaam „Driek van de Rooie
3is" zakte ineen en was door bloedverlies
.veidra buiten bewustzijn.
Onmiddellijk werd Dr. Peters gewaar
schuwd. die de eerste hulp verleende. Hij
deed het elachtoffer naar het hospitaal ver
voeren. Op het oogenblik is de toestand van
den getroffene levensgevaarlijk. De betrekke
lijk jeugdige dader is voortvluchtig en de po-
'itie, die een intensief onderzoek is begonnen
:s er nog niet in geslaagd hem aan te houden
Wjj herinneren er aan, dat het Vrijdag
12 Va jaar geleden is, dat de Hoogeerw. neer
Mgr. M. P. J. Mollmann, vicaris-generaal van
het Bisdom Haarlem, door Z. H. den Paus
benoemd werd tot protonotarius apostolicus
a. 1. p.
De vader van den zooveel besproken
750.000sten Amsterdammer heeft van de hem
aangeboden betrekkingen, die in de meng
kamer van de Holl. Draad- en Kabelfabriek
te Amsterdam, geaccepteerd. Frans Nauta in
z(jn nieuwe functie aan de fabriek.
In gebouw „Bloemhof" werd een feest
avond gegeven door de IJsclub „Christiana"
te Zuid Schalkwijk.
Als humoristen traden op de transfor-
matie-duettisten Helleman en Laman, die
de talrijke aanwezigen goed wisten te amu
seeren.
De verdere verzorging van den avond was
in handen van een goed Jazzband, die de
danslustigen voldoende gelegenheid gaf om
Foxtrot, Tango, etc te beoefenen.
Een goed geslaagde avond, die het gemis
aan ijs voikomen heeft gedekt.
Divident 1929: 6 pCt.
Naar wij vernemen zal aan de algemeene
vergadering van aandeelhouders der Haar-
iemsche Bankvereeniging worden voorgesteld
over het ooekjaar 1929 een dividend uit te
keeren van pCt. Vorig jaar bedroeg dit
6. pCt.
Schipbreuk der „Kohlenimport'
De daling van de Tam heeft het mogelijk
gemaakt het reddingswerk krachtiger aan
te pakken. Niettemin kunnen talrijke per
sonen, die op de daken hunner huizen de
wijk hebben genomen, niet onmiddellijk
worden geholpen.
De redders wedijveren in toewijding, maar
er zijn geen booten genceg. Op de daken
der gebouwen van het abattoir wachten on
geveer dertig personen op hulp.
Men vreest, dat er in de wijk van Ville-
bourdon bij het instorten der huizen men-
schen zijn bedolven.
Er zijn 400 personen zonder onderdak, die
door de gemeente zullen worden gehuisvest.
In de omgeving zijn ettelijke boerderijen
weggespeeld. Er zijn vele dooden. De toe
stand is kritiek. In den afgeloopen nacht is
een dijk van de Moissac doorgebroken. Het
water, dat twee stadswijken overstroomde,
heeft opnieuw twee menschenlevens geëischt.
Volgens nog onbevestigde geruchten zou
het aantal dooden thans honderd bedragen.
In de door het water bedreigde en ach-
tereenvolgens_ instortende huizen bevinden
ac-S nog bëwönerS. De" onvermoeid verrichte
reddingswerkzaamheden maken slechts lang
zame vorderingen.
Een credlet van 30 millioen francs is
reeds 'voor de geteisterde gebieden door de
regeer mg verleend.
In de laatste bestuursvergadering van de
Vereeniging „de R.K. Verkenners" werd het
secretariaat en penningmeesterschap opge
dragen aan mr. A. Fens. Keizersgracht 6,
Eindhoven.
Men wordt verzocht vanaf heden alle brie
ven en stukken voor de R.K. Verkennersbe
weging te richten aan bovengenoemd adres.
De 19 schipbreukelingen van het Duitsche s.
ernstige aanvaring kwam met het Zweedsche
,s. „Kohlenimport", dat Maandagavond ter hoogte van Terschelling, wegens den mist, in
sa „Gundur", gekickt voor het Koning Willemshuls te Umuiden, waarin zij ondergebracht
werden.
Door het bestuur der St. Radboud-
Stichting te Utrecht, is aangesteld dr. Inno
J. M. van den Berg, professor aan het Groot
Seminarie te Driebergen, als bijzonder hoog
leeraar voor den leerstoel, gevestigd van
wege die stichting bij de faculteit der let
teren en wijsbegeerte aan de Rijksuniversi
teit te Utrecht, om onderwijs te geven a) m
de logica, b) in de metaphysica, c) in de
zielkunde en d) in de ethica.
Vrijdag a.s. heeft het eerste der reeks ju
bileumconcerten plaats, die de Kon. Lieder
tafel ,,Zang en Vriendschap" zich voorstelt
dezen zomer t? geven.
Ditmaal is de Kon. Mannenzangvereeni-
ging „Apollo". directeur Fred. J. Roeske. aan
de beurt. Een paar jaar geleden visrde zij
haar 75sten verjaardag. Met „Cecilia". Den
Haag en „Rotte's Mannenkoor" behoort zij
mede tot de oudste mannenkoren in den
lande.
Te half 8 (7.29) arriveeren de Apollianen
aan het station, uitgang Kennemerplein.
Oot.szijde. Zij worden afgehaald door hst be
stuur van „Zang en Vriendschap" en bijna
alle werkende leden. De stoet gaat met
banieren en voorafgegaan door de Haarlem-
sche Politle-muziekvereeniging. langs Kruis
weg, Kruisstraat, Barteljorisstraat en
Groote Markt naar de Concertzaal in de
Lange Begijnestraat.
„Zang en Vriendschap" gaat dus door met
feestvieren en houdt zich voor de belang
stelling van het Haarlemsche publiek aan
bevolen.
Het programma van Vrijdag luidt:
1. a. Magyar Hymnus, Erkel Ferenz.
b. Huilamzó Balaton Tetején, Sztojano-
vits Jenö.
c. Schön Torö, Edv. Grieg.
d. Chanson Boire, Francis Poulenc.
Te zingen door „Apollo".
2. a. Lss Marins de Kermor, C. Saint-
Saëns.
b. Requiem. Benedictus und Sanctus. H.
Te zingen door „Zang en Vriendschap".
3. Gebed voor den Tempel, Fred J. Roeske.
Te zingen door .Apollo".
4. a. Groot is de Heer, Fred. J. Roeske.
b. Requiem. Benedictus und Sanctus, H.
Zöllner. (Dubbel mannenkoor).
Te zingen door „Zang en Vriendschap".
Gevormd is een Federatie van Instellingen
voor Ongehuwde Moeders.
De moord te Bennekom. De begrafenis van
het slachtoffer.
De Tweede Kamer heeft de behandeling
der Indische begrooting voortgezet.
De doorstrooming onder het personeel der
politietroepen. Een commissie van onderzoek
is door den Minister van Defensie geïnstal
leerd.
Dr. S. J. M. van den Berg is benoemï' tot
hoogleeraar aan de Universiteit te Utrecht,
Moordaanslag te Uden (N.-Br.), r
Jaarvergadering van „De HoIIandsch*
Molen".
Het slachtoffer van den aanval in de
bosschen bü Goirle is overleden. De dader
heeft bekend.
De „Wite de With" zal naar West-IndiS
vertrekken ter aflossing van de „Hertog
Hendrik".
II. M. de Koningin zal het nieuwe Jaar
beursgebouw.
In Finland is een vrachtauto door het U
gezakt. Vjjf dooden.
Nieuwe „Macedonische" moord te Sofia.
Te Pirot zijn bomaanslagen gepleegd,
waarbij dooden en gewonden zijn te betreu
ren.
De overstrooming in Frankrijk heeft reedt
honderden dooden geëischt.
Hevige branden te Saloniki.
De Vastenboodschap van Z. H. den Paos.
De toestand in het Fransohe overstroomde
gebied is zeer kritiek. Er zijn vele slacht
offers.
De Zuid-Afrikaansche Volksraad neemt
een ontwerp beperking immigratie uit O. en
Z. Europa in derde lezing aan.
Een rede van Severing over actueele poli
tieke kwesties.
Barometerstand 9 uur v.m.: 777. Stilstand.
LICHT OP. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 6.17 uur.
Hoogste barometerstand 775.8 te Parijs;
laagste barometerstand 746.9 te Vardar.
Verwachting: Zwakke tot matigen wind,
aanvankelijk nog uit Westelijke, later meest
uit Zuidelijke richtingen. Nevelig tot half
bewolkt, weinig of geen regen, weinig veran
dering in temperatuur.
Korter reisduur
De nachtverbindingen AmsterdamParijs
en terug zul'en ingaande 15 Mei 1930 be
langrijk worden versneld, aldus verneemt
„Spoor- en Tramwegen".
De reisduur van Parijs naar Amsterdam
wordt 59 minuten en die van Amsterdam
naar Parijs 41 minuten bekort.
Op het Nederlandsche traject wordt zoowel
de heengaande, als terugkeerende verbinding
een D-trein met le, 2e en 3e klasse.
De versnelling wordt verkregen door op
sommige stations niet meer te stoppen, zoo
zal Antwerpen-Oost, in plaats van Antwer
pen Cs. worden aangedaan, en verder door
bekorting van de oponthouden aan de grens
stations.
Auto zwaar beschadigd
Gisterenavond reed om half acht, de land
bouwer A. de W. uit Haarlemmermeer in zijn
auto van den Wagenweg, in de richting Baan.
Op hetzelfde oogenblik naderde daar een
tram uit Anrterdam en op den hoek Baan—
Plein, reed de auto tegen den tram aan.
Door den schok kwam de vrouw van den
bestuurder met haar hoofd door de voorruit,
waardoor zij vrij ernstige snijwonden kreeg.
Ze werd door een lid van O. D. voorloopig
verbonden en daarna per atax naax de Maria-
stichting gebracht.
De auto werd zoo zwaar beschadigd, dat hij
moest worden weggesleept.
Tegen den autobestuurder, die te hard reed,
is proces-verbaal opgemaakt.
