m f f250.- 1125.- f40.- De jongeren en de politiek II 11 en 13 Bureauxnassaulaan 48 ?JjT nummer bestaat uit vier bladen MAANDAG 31 MAART 1930 DRIE EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 17424 AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERL'JK 1RIEMAAL 71 ER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL "oemen en welks optreden door 'n groot j^deelte der intellectueele Katholieke ederlandsche jongelieden die zij et breed handgebaar tot hun volgelin- n „promoveeren" zeer krachtig °rdt gelaakt, niet het minst natuurlijk 0111 de „middelen", die zij gebruiken 0ül tot hun „doel" te geraken! STAATSRECHTELIJKE ONJUISTHEDEN Motorrijder over den kop geslagen en gedood Nabij het kruithuis aan den Haarlemmerweg Ernstig mijnongeluk in Kentucky 100 Mijnwerkers ingesloten Een witte poes èevraagd Wagen tegen een muur ingereden Een doode en vier zwaargewonden Communisten veroorzaken relletjes Twaaif gewonden Motorrijder gedood Pauselijke benoemingen Brand te Bergen Knaapje verdronken Lijkje nog niet opgehaald Brand te Wielingen Nieuw winkel- en woonhuis afgebrand Charley Chaplin naar Europa De „Jchan van Olden- barneveldt" Een proeftocht op de Noordzee Voornaamste cKieuws J. J. WEBER ZUUN Barometers Thermometers Groote Houtstraat 166 Haarlem Telegrafisch Weerbericht Dorp onder sneeuw bedolven Chineesche roovers Drie missionarissen ontvoerd en drie vermoord Telefoon No. 13866 (drie lijnen) Postrekening No. 5970. ABONNEMENTEN: voor Haarlem en j~*entschappen: per week 25 cU; per w»rtaal .3.25, per post, per kwartaal 3.58 b|i vooruitbetaling. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIEN 35 ct.p. regel vraag- en aanbod-adverten ties. 1—4 regels 60 ct. p. plaatsing: elke regel meer 15 ct. bij vooruitbet Bij contract belangrijke korting. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN tusschen den tekst 60 ct per regel. Al|(» jjL cm""' »>P h,at* Z',n 'IM8ev"'*e de verzekerinusviMirwtiHrden ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen ^fvcnslange geheele ongeschiktheid tot werken door "7Kfl uUUIIa*" ver'*ej! vap heide armen, heide beenen of beide onsen /3Ö«"* bij een ongeval met doodeliiken afloop nii verlies van een hand. een voet of een ooe bii verlies van een duim of wijsvinger bi] een breuk van been of arm bil verlies van 'n anderen vinger Ben stap in de richting naar meer directe actie het slot van de in dit blad gepu- ceerde artikelenreeks komt de schrij- er zeer terecht tot de conclusie, dat öder de huidige „Jongeren" niet moet orden verstaan het kleine groepie. zich de „Gemeenschap" pleegt te Ue „Jongeren" zijn natuurlijk de ®*°ote jeugdmassa, die zich tenmin- het overgroote deel! afzijdig houdt de politiek uit pure onverschillig- /O'd. Inderdaad niet uit vijandschap! yelke de oorzaken van die onverschil- Sheid zijn, kan natuurlijk niet zoo 'baar ineens worden vastgesteld. Daar wel een interessante studie over tiiö te schrijven! Maar dat zij vooral in ederland sterk aan het licht treedt, is eeh onloochenbaar feit. Daar ik ^nder daartoe aangezocht te zijn, ae J>eachte redactie niet te veel van haar kostbare plaatsruimte wil berooven, *ai ik mij van verdere beschouwingen j^thouden en maar dadelijk met een gestie naar voren komen, die met het Jhhdig en toekomstig belang der Ka tholieke Jongeren ten nauwste verbon- hen mag worden geacht, wil een flinke etl van de juiste gevoelens bezielde Jongerengeneratie in de komende jaren "hgroeien tot een krachtdadige en be- ^hselvaste groep Katholieke Nederlan ds. die weten wat zy willen en dit met de juiste middelen zullen ten kttvoer leggen!! Er is hier te lande een actie, die **eds lang om hun hulp, hun daadwer- hfilijken steun roept. Dat is de R.K. Vredesbond in Nederland!! Dezer dagen werd in een onzer groole katholieke dagbladen de vraag gesteld: "Wat doen de Jongeren op internatio- haai terrein? Wat willen zij ten aanzien van Vlaanderen, België. Indië? Wat doen he Jongeren tegen het Communisme? Wij vragen van hen een gezond natio nalisme om er een duurzaam interna tionalisme op te bouwen!!" Het zal geen verwondering baren, dal he weinige Jongeren, die zich reeds in hen R.K. Vredesbond een positie hebben ^eten te verwerven, zich door deze dorden van een bevoegd persoon nog hieer in hun bezorgdheid versterkt za- Gen ten aanzien van de apathie hunner Jonge medebroeders, ten opzichte van haaüwerkelijke actie!! En dan te moeten weten, dat over tien, twintig jaar de welvaart en het beleid van den Nederlandschen Staat en indirect ook de loop der komende Gebeurtenissen in en buiten Europa zal Afhangen van hun houding en hun in tellectueele voorlichting!! Zij kunnen en mogen toch niet ontkennen, dat de tijd, dien wij tegemoet gaan, er een ts die onze volle aandacht wel mag hebben en dat hun egoïstische houding hier allerminst op haar plaats is!! Het ts meer dan hoog noodig, dat zij zich eens serieus gaan interesseeren voor de Groote vraagstukken der hedendaagsche Nationale en internationale politiek!! Uie hedendaagsche besluiten en over- eenkomsten. wier vruchten zij later t°ch zullen mogen plukken, of.... wier Gevolgen zij te diagen zullen hebben!! Het gaat niet aan zich buiten alle Politiek te houden ot zich daarnevens °P met te ontkennen fouten te werpen ZQnaer zich behoorlijk georiënteerd te heb:en of zien tenminste eenigerinate hi de aan te vallen materie te hebben drdppt»! Deze Katholieke Jongeren stellen wij thans In de gelegenheid op de hierbo- ven naar voren gebrachte vragen een dardig en kathoiiek antwoord te geven hi den vorm van een daad!! Geen lou ter brallende woorden, maar een regel rechte daad! Die daad bestaat hierin, hat zij zien zonder verwijl aansluiten den R.K. Vredesbond in Nederland! daarmede te kennen gevende, dat zij dl degelijk inzien, door dit iidmaat- Schap nun eigen belang en dat van kerk en vaderland op de juiste gezond katholieke wijze te bevorderen en te steunen!! De Jongeren kunnen hierbij Piet gemist worden!! Hun broederlijken ®teun, hun hulp, hun daad hebben wij hard noodig!! Laten zij hier nu eens Peginnen de hand daadwerkelijk aan hen ploeg te slaan en te helpen aan de bersen werk, die hier nog te verzetten 2ijnn Onze energieke bondslelders zullen hun beslist sympathiek zijn! Hun actie e° kunde staan borg voor het ver bouwen. dat hun in ruime mate ge- •chonken behoort te worden!! Zij allen 'niien in hooge mate bevrediging vin den in een zoo bij uitstek Katholieke actie als het vredeswerk, dat naar het voorbeeld van Z. H. Paus Benedictus XV z.g. werd ter hand genomen en on der bescherming gesteld van Maria Koningin des Vredes. Waarom kan er wel een „Jongeren- Vredesactië" bestaan bU onze anders denkende medestanders en moeten de Katholieke Jongeren daarin ten achter bhjven?? Dat kan en dat mag niet ge beuren! zy moeten hun taak in deze volkomen begrijpen en haar met ener gie aanpakken! Kom, wie geeft den eersten stoot en meldt zich present by onzen wakkeren secretaris Ko de Haan, Nassaustraat 1 Helmond, of by Pater mr. D. Beaufort O .P.M., Minderbroedersklooster te Ven- ray?! Wel drommels, kunnen Katholieke Jongeren alleen maar afbreken zonder op te bouwen!!?? Hoe zit dat?! Laten de Jongeren zich dat zonder meer maai aanleunen?? Hier is een gelegenheid om eens daadwerkelijk aan te pakken! Laat die nu niet zoo maar ontglippen!! Onze R.K. Vredesbond moet deze? dagen honderden, tot directe actie be reid zynde Jongeren in zyn gelederen kunnen opnemen, die zich aan opbou wend Katholiek vredeswerk zullen zetten, volgens het schoone beginsel: „Van de stoffelijke macht der wapenen naar de zedeiyke macht van het Recht!!" Op dan voor Christus' vrede in Chris tus' Rykü En dan ons mooie tydschrift „Pro Pace" een evenredig aantal nieuwe abonné'sü Dat kan en dat moet!! Vooruit, aan den slag!! Pro Pace!! LOD. H. POVEL Prop. Afd. Haarlem. 29 Maart 1930. De debatten in de Eerste Kamer ge durende de vorige week gevoerd by de behandeling van de begrooting van Arbeid, Handel en NUverheid, hebben er naar onze meening niet toe by gedra gen het gezag van dit college te ver- hoogen, al zyn wy overtuigd, dat vele van de leden er anders over zullen denken. Over de begrooting zelf is niet veel gezegd, omdat het voornaamste punt in het debat ongetwyfeld was, wat we kortheidshalve kunnen noemen het geval-Fruytier. De senaat meende, dat hier nu eens een belangryk werk te doen was en dat de Kamer van revisie de eer van het land moest hooghouden. By de aanvaarding van het voorzitterschap der Eerste Kamer heeft de heer de Vos van Steenwyk gezegd, dat dit college in het Nederlandsch staatsbelang al lengs in klimmende mate een beteeke- nisvolle plaats is gaan innemen en hier was nu naar veler meening een gele genheid om dit te bewyzen. Het geval-Pruytier laten we hier ge heel buiten beschouwing, daar we slechts de aandacht willen vestigen op de wyze van behandeling der zaak. zoowel door de Kamer als door den voorzitter. Deze laatste verklaarde op 17 September 1929, dat hy als voorzitter tot geen enkele partij behoorde en dat hij by de behandeling van zaken de grootst mogeiyke onpartydigheid zou betrachten. Deze belofte was hy op 21 Maart reeds vergeten, want ieder die de zitting heeft bygewoond, of de hande lingen leest, zal dit moeten ontkennen. Toen de heer Fock een zeer onheusche interruptie plaatste aan het adres van den minister, zweeg de voorzitter, maar eenige oogenblikken later verzocht hy den minister, die zich verdedigde tegen beschuldigingen elders geuit, daarmede niet voort te gaan. De voorzitter had daartoe niet het recht, hy is er alleen om de orde te handhaven. Een minister laat zich ook niet inschryven als spre ker, maar de voorzitter vraagt, of de bewindsman nog het woord verlangt te voeren. Wat de minister zeggen wil is zyn zaak en de voorzitter heeft niet het recht te beoordeelen. of hetgeen de regeering zegt, al of niet verband houdt met uitlatingen, in de Kamer ge daan. Staatsrechtelijk was dit optreden onjuist. Ook de Kamer, in alle geval enkele leden, handelden volkomen in stryd met ons staatsrecht, toen zy den minister wilden dwingen tot de toezeg ging, dat van een bepaalden post der begrooting geen gebruik zou maken. Het was de heer Fock, de leider van den Vryheidsbond, die verklaarde de begrooting niet te kunnen goedkeuren, waarop een post van 8000 voorkomt, tenzij de minister uitdrukkelyk zou willen verklaren van dat geld geen ge bruik te willen maken. Na hem spraken de heeren Van Citters, de Savornin Lohman en Briët in gelijken geest. De Eerste Kamer heeft niet het recht van amendement; dat heeft krachtens arti kel 113 van de Grondwet alleen de Tweede Kamer. Een voorstel om de 8000 gulden te schrappen, kon dus niet wor den gedaan, maar hetgeen de Fock en anderen eischten, kwam praktisch op hetzelfde neer, en dat is staatsrechte- hjk onjuist, hoe men de zaak ook wenscht voor te stellen. Van een zeer hoog college en zeker van een oud-voorzitter der Tweede Ka mer en van een oud-Gouverneur-Ge neraal hadden we dat niet verwacht, ook al zyn in voorgaande jaren wel eens meer pogingen in die richting gedaan, door van de Ministers toezeggingen af te dwingen, zooals by de wet op de Naamlooze Vennootschappen. We be treuren het, dat vanuit de Kamer op deze staatsrechtelijke fout niet gewezen is. De Minister is er intusschen niet in- geloopen en heeft in alle geval de uit- drukkehjke toezegging niet gedaan, want betreffende het geld betreffende den begrootingspost dus heeft hy niets toegezegd; alleen heeft hij verklaard dat de heer Huygens in den Haag zal blijven. De fout blyft echter en het aanzien van het college wint er niet by, afge zien zelfs van het feit. of een benoe ming nu juist wel behoort tot de zaken, waarmede de Eerste Kamer, die slechts te waken heeft tegen overy 1de wets- behandeling door de Tweede Kamer zich bemoeien moet. Wy meenen van niet, zonder ook hierby weder te tre den in eenige beoordeeling van het ge val, dat tot al deze staatsrechtelyke onjuistheden aanleiding gaf. Zaterdagmiddag te omstreeks 4 uur heeft op den Haurlemmerweg, onder Amsterdam een zeer ernstig motor-ongeluk plaats gehad De heer Gratama. student te Delft en wonende in de ApoJlolaan te Amsterdam, reed omstreeks genoemden tijd in vrij snelle vaart op zijn motorfiets op den Haarlem merweg in de richting der hoofdstad. Voorbt; het kruithuis haperde er vermoedelijk iets aan het stuur. Hoe het ook zy, de motor sloeg over den kop. waardoor de heer Gra tama tegen den grond geslingerd werd en bewusteloos bleef liggen. Vrij spoedig was een auto van den Amsterdamschen Genees kundigen Dienst ter plaatse, die het slacht offer naar het Binnengasthuis vervoerde Daar is de heer Gratama eenige uren later aan de bekomen verwondingen overleden. In de buurt var Pincville (Kentucky) heeft een ernstig mijnongeluk plaats gehad. Ten gevolge van een ontploffing werden 100 mijn- werks ingesloten. Hoewel de reddingscolon ne alle pogingen in het werk stelt de slacht offers te bevrijden, is dit tot nu toe niet ge lukt. hen film-regisseur had een witte poes noodig en hij plaatste een advertentie, met de mededccling. dat het lieve diertje voor de film zou moeten spelen. Het aanbod was over weldigend en ontroerend. Op deze foto een aantal gelukkige porsbezi.sters, hunkerende n-ar een goede beslissing voer haar ticve'inge. DUINKERKEN, 30 Maart. B.T.A. He denmiddag om 1 uur, juist toen de half- vastenstoet werd samengesteld, reed een wa gen, bij het verlaten van een binnenhof tegen een uur aan, waardoor deze gedeel telijk instortte en op de toeschouwers terecht kwam. Een kind van twee jaar werd gedood en vier personen zwaar gewond. LENS, 30 Maart. B.T.A. Een groep socia listen had een bijeenkomst georganiseerd in hun vereenigingsgebouw, waar Paul Boncour zou komen spreken over de dwaasheid der bewapeningen. Toen de socialisten in optoch! naar het gebouw gingen, werden zij lastig gevallen door communisten en er ontstond een kloppartij. Bij het gebouw aangekomen begonnen de communisten de politie-agenten met allerlei voorwerpen te bekogelen en toen een der agenten geraakt werd, werd van d° revolvers gebruik gemaakt door de politie Een twaalftal personen werden gewond, waaronder twee genda'-men. twee algemeen" raden en een vrouw. Eén persoon kreeg een kogel door het hoofd. De stad is rustig. Onder Oldeberkoop (Fr.) heeft een ernstig verkeersongeval plaats gehad. De heer O. J. Pool. arts te Makkinga. kwam door tot dus verre nog niet opgehelderde oorzaak op een kruispunt van den weg met zyn motorrij wiel in botsing met der auto van den fabri kant L. v. M. uit Drachten. De botsing was ze.v hevig en Dr. Pool, die een beenbreuk en bloedende verwondingen bekwam, was vrijwel op het zelfde oogen- blik dood. Beide voertuigen zijn door de po litie in beslag genomen Dr. Pool was 35 jaar oud en gehuwd. Er wordt een onderzoek ingesteld. De Paus heeft Mgr. Pizzardo. de secreta ris der Congregatie voor buitengewone ker kelijke aangelegenheden, benoemd tot titu- lair-aartsbisschop van Cyrrhus. Tevens werd Mgr. Carinci. rector van het College Capranica. benoemd tot secretaris van de Congregatie der Riten. Zaterdagmiddag, even na 12 uur, is te Bergen brand ontstaan in het leegstaande huis van den in Londen wonenden kunst schilder Arthur Verbeeck. Vermoedelijk doordat eenige jongens met vuur speelden, is brand ontstaan in een kist met brandbaar materiaal, vanwaar het vuur oversloeg op het rieten dak van het huis, waarin de vlammen gretig voedsel vonden. De brandweer was zeer spoedig ter plaatse en gaf met twee stralen water. De brandmeester, die mede spoedig ter Plaatse versoheen, stelde nog een onderzoek in de brandende woning in. Toevallig was 14 dagen geleden het laatste huisraad uit de woning gehaald Door het spoedig ingrijpen van de brandweer brandde slechts de bo venverdieping uit. Het neergehaalde rieten dak vormde een troostelooze ruïne. De brand trok veel be langstelling. In Den Helder denkt men helder, Want dit ligt zoo voor de hand. Reeds de naam alleen is waarborg Voor den aard van het verstand. De agenten van politie Krijgen dSAr, als overal, Gp de kiagen van hun jassen, In hst nikkel, een getal. Maar het spreekt, ae reputatie Van het corps moet steeds geëerd, Dus de 11 en ook de 13 Worden op den kraag geweerd. Gekken kan men niet gebruiken, Ongelukken wil men niét; Héél verstandig, dat de leiding Der politie dit inziet. Dus de Heldersche politie Is nu kranig, dóór en dóór, En is by de and're corpsen Hierdoor dan ook stukken vóór! MARTIN BERDEN. Zaterdagmorgen om ongeveer kwart voor twaalf zei de zes-jarige B. de Nooyer tot z'n moeder, dat hy met zijn acht-jarig vriendje W S. ging spelen op de Groentemarkt te Haarlem. De twee vriendjes zijn daar aangekomen en hebben op d'e kisten aan den walkant ge speeld. Plotseling viel B. de Nooyer in het water van het Spaarne en verdween in de diepte. Daar er niemand in de buurt aan wezig was, werd het vriendje bang, ging naar huis, en durfde tegen niemand iets te zeggen, totdat hij o-m half drie aan een broertje van de Ncoyer mededeelde wat er gebeurd was. Onmiddellijk werd d'e politie en de reddingsbrigade gewaarschuwd, welke met behulp van de brugwachters gingen cTreggen, tot de duisternis inviel. Tot nu tc-e heeft men het lykje niet kun nen ophalen. In den nacht van Zaterdag op Zondag om streeks 4 uui ontstond door onbekende oor zaak brand in het nog nieuwe groote woon- en winkelhuis annex werkplaats van den heer L. Spaander, staande aan de Hofstraat te Den Oever. De brand liet zich ernstig aanzien en in verband daarmede werden de motorspuiten van Hyppolitushoef en Anna Paulowna ge alarmeerd Reeds vat'e het belendende perceel van den heer Poel vlam. Met 2 stralen op de waterleiding en met be hulp van de 2 motorspuiten wist men het vuur spoedig meester te worden. 't Gebouw van den heer Spaander brandde geheel af. De Inboedel van de woning van den heer Van Swabberdisse ging geheel ver loren De winkelvoorraad elect.rische artikelen en gereedschappen, behoorende aan den heer Spaander, werd eveneens een prooi der vlam men. De inboedel van den heer Poel ging gedeeltelijk verloren. De nieuwe Muziektent van den Oranjebond Oosterkwartier. Van links naar rechts de Heeren Mansvelde, Penningrm.; van Dijk, Secretaris: van Engelen, Voorzitter; P. Dekker, Ontwerper Tent; P. Fuhrl Snetlage, Sccr. Ver. Kon.dag; v. Zanten, Sanders, Ontwerper Tent. Zoodra hU zyn film „Citylights" beëindigd zal hebben zal Charley Chaplin een bezoei. brengen aan Engeland en in aansluiting daarop een reis naar Europa maken. De „Johan van Oldenbameveldt", het nieuwe mail-motorschip van de Stoom- vaartmy. „Nederland", zal Vrijdag 25 April a.s. van Amsterdam naar IJmuiden ver trekken en daar aan den toeristensteiger gemeerd worden. Den volgenden dag. Zaterdag 26 April zullen ongeveer 500 passagiers zich aan boord begeven. Het schip zal dan een proeftocht maker, op de Noordzee. Onder de passagiers zullen zich vele hooge autoriteiten bevinden uit regeerings- en waterstaatskringen. Ernstige brand te Wielingen. Een groei nieuw winkel- en woonhuis afgebrand. De aangehoudenen in de zaak „Beider Be lang" te Leeuwarden, vrijgesteld. Doodelijk ongeluk nabij het kruithuis te Amsterdam. De inbraak bij een juwelier te 's- Graven» hage. Te Bergen ts de villa „Flandria", eigen dom van den Belgischen kunstschilder Ar thur Verbeeck, die thans te Londen ver toeft, afgebrand. Het nieuwe Duitsche Rijksministerie ge reed Dr. Brüning Rijkskanselier, dr. Cartius bnitenl. zaken en dr. Moldenhauer finan ciën. Mevr. Hanau tegen borgstelling in voor waardelijke vrijheid gesteld. Een nlenw Poolsch kabinet gevormd. Royalistische betoogingen tegen het plan- Voung voor het Kamergebouw te Parys. Een roofoverval op de Parijsche beurs. Te Londen domineert wederom pessimis me. Het heet, dat de Fransch-Engelsche on derhandelingen over een Middellandsche Zee-pact wederom zijn doodgeloopen. De Berlijnsche recherche heeft een inval gedaan in de vergaderzaal van het eerste Europeesche boerencongres te Berlijn en een aantal deelnemers gearresteerd, die niet van een paspoort waren voorzien. De Fransche Kamer heeft met 545 tegen 40 stemmen het Voungplan goedgekeurd. Barometerstand 9 uur van.: 765, stilstand. LICHT OP. De lantaarns moeten morgen worden opgestoken om: 7.02 uur. Hoogste barometerstand 770.1 m.M. te Memel. Laagste barometerstand 736 m.M. te Jan Mayen. Verwachting: Meest matige Zuid-Ooste- ïyke tot Zuid-Westelyken wind. Toenemende bewolking met kans op regen, later opkla rend. Weinig verandering in temperatuur. Dr. BRÜNING, die erin geslaagd is, een nieuw Duitsah kabinet te formeeren. Alle huizen ingestort Naar de „Tribuna" verneemt, is een enor me sneeuwmassa, ter breedte van 400 meter en ter lengte van meer dan een kilometer, losgeraakt, met het gevolg, dat het dorp Cimelli er door werd bedolven. Alle nuizea zijn ingestort. De inwoners met hun vee konden het dorp tevoren verlaten. De „North China Daily News" meldt, dat drie missionarissen, n.l. Mr. en Mstr. Por- seons en de Amerikaansche Mis Demmell door roovers uit de provincie Kiansi zyn ont voerd. Voorts zouden drie Finsche vrouweiyke missionarissen zyn vermoord.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1930 | | pagina 1