f 3000.-
f 750.-
f250.-
f125.-
f50.-
f40.-
FRANKRIJK, DE OUDSTE DOCHTER
DINSDAG 1 APRIL 1930
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL
Interacademiale Sociale
Studiedag
Benoemingen
De verbreeding van den
Kruisweg in de
Haarlemmermeer
Ernstige vechtpartij onder
Inlanders
Uit de diamant-industrie
De Twenthe-Rijnkanalen
Voornaamste qKieuws
350 auto's verbrand
BUREAUXNASSAULAAN49
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN
I 1
DRIE EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 17425
De katholieke student en de politieke
en sociale vraagstukken
Beleediging van 2. fl. den Paus
R. K. Staatspartij en R. K. Volkspartij
De wegverbeteringen zijn In
Haarlemmermeer in vollen gang
MacDonald in vol ornaat
In het hospitaaal van den
Rotterdamschen Lioyd
TWEE DOODEN
Een belangrijke overeenkomst
in Z.-Afrika
Aanbestedingen
R. K. Bond van Ziekenverpleegsters
J. J. WEBER ZOON
In de Overland-fabrieken
Het Spellingvraagstuk
Federatie-examens Mercurius-
diploma
Telefoon No. 13866 «drie lijnen)
Postrekening No. 5970.
ABONNEMENTENvoor Haarlem en
Agentschappen, per week '25 et», per
kwartaal f 3.25) per post, per kwartaal
3.58 bij vooruitbetaling.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
AOVERTENTIEN 35 ct- p. regel
VRAAG- EN AANBOD-ADVERTEN
TIES. 1—4 regels 66 ct p. plaatsing:
elke regel meer 15 et. bij vooruitbet
Bjj contract belangrijke korting.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
tnsschen den tekst 60 ct per regeL
Alle a bonne'» op dit blad zijn ingevolge de verzekeringsvoorwaarden
tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen
Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door
verlies van beide armen beide beenen ot beide oogen
bijeen ongeval met
doodelijken afloop
bii verlies van een hand.
een voet ot een oog
bij verlies van een
duim of wijsvinger
bijeen breuk van
been of arm
bi» verlies van
anderen vinger
'k Kom zóó uit Parijs.
Omdat ik naar Carthago wil....
En via Frankrijk ga.
'k Wilde gewichtige regelingen liever
„ter plaatse" nemen; te Parijs. Schrij
ven over zulke dingen haalt zoo wei
nig uit.
Dus toog ik naar Frankrijk.
Nu is reizen door Frankrijk heelemaal
niet duur. Tenminste, als men eer.
beetje bereisd is. En als men maar wat
Fransch kent. Of in elk geval niet ver
wacht, dat de Franschen in hun ver
stokt conservatisme (ja. ja, die Re
publikeinen!) nu onze mooie taal met
zijn lekkere keelklanken leerden en
onze al te Hoüandsche manieren heb
ben overgenomen, sinds zij „den oorlog
wonnen". Sinds zij als symbool voor hun
Gallisch militarisme dag en nacht een
bronzen lamp brandend houden voor
het graf van den Onbekenden Soldaat,
onder den Are de Triomphe, door een
Napoleon destijds opgericht. Neen, de
Franschen zijn nog zéér Fransch;
doch wanneer men daar goed rekening
mede houdt, is het reizen in dat land
werkelijk een prettige bezigheid.
Tt Was even op Montmartre.
„De Berg in de Stad"
Lang vóór je in de Gare du Nord
aankomt, zie je in het morgenuur de
gracieuze, geköepelde silhouette van de
Basiliek van het H. Hart boven de on
metelijke huizenmassa van Parijs uit
Ik houd daarvan.
Evenals vele Fransche schilders
Steeds maak ik van een bezoek aan de
Fransche hoofdstad even gebruik om
dien „Martelarenberg" der Parjjzenaars
nog eens te bezoeken. Want, staat de
Eiffeltoren er niet, bij dat historische
Mars veld, om zelfbewust de honderdja
rige herdenking van de Fransche revo
lutie te verheerlijken?
Dat was immers de opzet van de We
reldtentoonstelling van 1889?
De „Sacré Coeur" op Montmartre her
innert ons aan een nóg grootere, want
geestelijke revolutie. Waarvan ik. heden
alléén maar aan den forschen lans-
stoot. den Gekruisigde toegebracht, wil
doen denken. Aan den gewelddadigen
dood van Christus, waardoor wij de ware
„vrijheid, gelijkheid en broederschap"
verwierven.
Dat woord „revolutie" is wèl Fransch
en Latijn, doch heelemaal niet aange
naam; vanwege al die associaties van
denkbeelden, erdoor opgeroepen. Ik voor
mij meen, dat „evolutie" toch óók goed
Fransch en evenzeer Latijn is; en toch
héél wat verder gaat en véél directer
is, dan 't vreemde woordje voor omwen
teling. t Is waar, evolutie vraagt geest
kracht en wil! Revolutie wil subiet, ge
welddadig zoo het moet, de levende
dingen anders maken; anders, zonder
aan een natuurlijk groeiproces en een
geleidelijk rijpen van de levenskrachten
te denken, zooals „evolutie" dat sug
gereert.
Ik kijk links en rechts, op mijn vroegen
tocht door Parijs. Op ontelbare offici-
eele gebouwen, op vele kerken zelfs, ziet
mijn oog nog gebeiteld, hoewel half
verweerd: „Liberté, Egalité, Fraterni-
téWat het ideaal was der Groote
Revolutie
Vrijheid! Ze moest er subiet komen,
nadat gewelddadig de koninklijke Bas
tille geopend en de Temple-gevangenis
secuur achter Louis XVI en zijn, arme
familie gesloten werd.
Gelijkheid! Toen de adel en de gees
telijkheid „afgeschaft" waren onder de
Conventie en „de Standen" allen ge
lijke politieke rechten kregen, toen er
géén „privilegiën" meer waren, „Was er
toen niet voor allen „de Gelijkheid van
de Rechten van den Mensch?" oreerde
Mirabeau.
Met „Broederschap" was dat wel een
ander geval! Want dat was ook een bij-
belsche en vooral oer-Christelijke be
naming, „Broeder!" Welke toch aller
eerst veronderstelt: een Huisgezin. En
daarna; broederlijke gevoelens.
O, ja; ik weet wel. dat de Fransche
Vrijmetselaars elkander bij voorkeur
„cher Frere" noemen, in navolging van
de leden der verdreven kloosterorden!
Maar die paradoxale benaming heeft
géén grootere waarde, dan ze had in den
laatsten brief van een Napoleon III aan
den Koning van Pruisen, „Cher Frère"
daags vóór het uitbreken van den
Fransch-Duitschen oorlog van 1870.
„Broeder" 'n tooneelterm
Symbolisch maar valsch, onecht!
Zoo. met die „Vrijheid, Gelijkheid
Broederschap" voor oogen, kwam ik op
dien morgen op Montmartre, bij de Ba
siliek van het H. Hart. Met héél Parijs
daar aan mijn voeten, badende in het
teere. als gezeefde halflicht van een
koesterend, vriendelijk lentezonnetje
Jarenlang bleef de Zuidelijke helling
van de Butte, aan den voet van de
Sacré Coeur, een janboel. De on
moderne kabelspoor loopt er naast en
klimt eiken dag nog bet reglementair
aantal malen tegen de steilte op. Het
ding Is oud en het wachten is soms
lang.Want in gewone omstandig
heden wordt er niet veel gebruik ge
maakt van het archaïstisch trammetje
Voor de tallooze jongelui zijn et de trap
pen, waarover ook de duizenden "an
pelgrims verkiezen op te klimmen. Ove
rigent voert de Parijsche Metro, me',
behulp van een lift. tot vlak in de buurt
van de hoog tronende basiliek. En ten
slotte rijden er nu ook de taxi's zonder
bezwaar heen de méér moderne
dan der Parijsche taxi's, bedoel ik.
Zoo juist is nu de twee lie gtrap ge
opend tusschen de Place St Pierre en
het plein voor die Romaanseh-Byzan-
tijnsche basiliek. Die immers Frankrijks
zoenoffer moest worden voor de neder
laag van '70. En zoo is deze weidsche
basiliek van het H. Hart geworden tot
de nationale bedevaartplaats in het
Noord-Oosten van „die wufte stad-van-
pleizier"En dat schrijf il; „tus
schen aanhalingsteekens", omdat ik
(met honderdduizenden) weet, dat Pa
rijs toch óók nog wat anders is, dan
dat!
De Goddelijke Menschheid van Chris
tus, onzen Middelaar, geconcentreerd in
Zijn warm H. Hart ze wordt daar.
op dat hoogste punt van t moderne Pa
rijs, waar de eerste Christen-martelaren
stierven voor hun geloof ir. Christus,
voortdurend vereerd en aanbeden. Wat
anderen Franschen niet bel<n heeft, die
andere „menschheid". den mensch van
goddeloos humanisme, wiens ideeën
door den Eiffeltoren gesymboliseerd wor
den, als het ideaal der Derde of Lee-
ken-republiek uit te roepen voor héél
modern Frankrijk!
Daarom was dan ook de toegang tot
de Sacré Coeur zoo ongelukkig en ver
waarloosd geblevenTegelijk met de
verleeking van de scholen, van geheel
het administratieve raderwerk der re
publiek; met de verbanning van allen
godsdienstigen invloed uit het Fransche
leger, uit de vloot.
In den tijd, dat de wind uit den fel-
anticlericalen hoek woei, toonde de
gemeentelijke overheid haar verbolgen
heid over het „geestelijk imperialisme",
dat het hoogste punt van Parijs uitge
kozen had voor de blijvende manifesta
tie van de God-Menschheid in Christus'
H. Hart. Vlak naast de „Butte du Sacre
Coeur" verrees een kolos van een af-
schuwelijk-banaien watertoren. En vlak
ervoor kwam het standbeeld van den in
1766 wegens godslastering verbranden
Ridder de la Barre! Welk beeld nu
eenige jaren geleden met de stille trom
verhuisd is; ongeveer op het zelfde tijd
stip, dat die hinderlijke Vrijdenkers
winkel, Giordano Bruno, van den hoek
van het Sint Pietersplein te Rome
verdween.
Tot voor kort was de omgeving dezer
geweldig-groote basiliek een van rom
mel en afval. Vlak daarbij liep een
prachtige boulevard dood. alsof de eige
naar van een stuk grond de stad
Parijs niet in afstand toestemde,
niet aan de verfraaiing van de Butte
du Sacré Coeur wenschte mee te wer
ken.
Dit alles is nu voorbij! De dubbele,
monumentale trap is er, waardoor héél
Parijs en héél Frankrijk een breeden
triomfweg geopend ziet vanaf de groote
en mooie Parijsche boulevards tot vlak
voor dat heerlijke monument van
Frankrijk's devotie de Sacré Coeur.
Het was noodig, dat dit tot stand
kwam in het Frankrijk van O. L. Vrouw
van Lourdes. In dit Frankrijk van Pa-
ray-le-Monial, het Frankrijk van Li-
sieux! Waar nu eveneens een heerlijke,
grootsche basiliek aan t verrijzen is ter
eere van dat eenvoudige, jonge Fran
sche meisje, dat nu een van God's lief
ste heiligen geworden isIn dit
Frankrijk, dat, helaas, een „godsdien
stig probleem" geworden is
Tardieu heeft tijdens de Londensche
Vlootconferentie Frankrijk's bewape
ning?-aanspraken gemotiveerd door
zijn „koloniale v.?> ancwooraeiijkneid'.
die Frankrijk tot een ,4 m p e r i u m"
stempelt.
Deze, voor een republiek eenigszins
vreemde benaming, moet niet in de
laatste plaats het Fransche volk zelf
wonderlijk in de ooren geklonken heb
ben Toch mag men niet zeggen, dat dit
volk geen zelfbewustzijn of nationalen
trots zou hebben.
Integendeel!
Het Fransche patriotisme is een zéér
levendige factor. Het zou zelfs moeilijk
zijn een tweede voorbeeld aan te halen
van een land, waar het besef van eigen
grootheid en voortreffelijkheid zóó met
den paplepel wordt ingenomen. Zelfs
het communisme, dat ook in Frankrijk
héél wat aanhangers heeft, kan niet
beletten, dat de Fransche communist
niet pro-Russisch, doch tegelijkertijd
wel ten vurig patriot is, wien men
géén kwaad mag zeggen van zijn „chère
France".
Het woord van Tardieu was noodig
om Frankrijk te herinneren aan zijn
politieke beteekenis. En. zooals het
meestal gaat, juist op dit oogenblik, dat
Frankrijk die politieke beteekenis meer
en meer zou kunnen verliezen. Een
merkwaardige tegenhanger van Tar-
dieu's trotsche benaming vormt daarom
de studie, welke André Siegfried in zijn
omvangrijk toek „Les Etats Unis" enkele
jaren geleden aan Frankrijk's proble
men wijdde.
Frankrijk gaat niet met zijn tijd mede',
meent deze. Het wil zich niet aanpassen
aan de moderne politieke en sociale
opvattingen, waarin de massa-produc
tie en de standaardisatie een voorname
plaats innemen. De Fransche arbeider
vertoont méér gelijkenis, volgens dien
schrijver, met den middeleeuwschen
ambachtsman, dan met den modernen
fabrieksarbeider. En is het niet karak
teristiek. dat een kleine winkel, gedre
ven door een degelijken kruidenier, het
Fransche zakenleven beter symboliseert,
dan een moderne fabriek? Het onuit
roeibare individualisme van den
Franschman doet dat alles, volgens
Siegfried. Dat individualisme, waarvan
de ijver, de vasthoudendheid en de
spaarzin van den „bourgeois" bijpro
ducten zijn, is aan alle klassen der
Fransche samenleving eigen. „Een eigen
huisje, een kleine zaak. een eigen inko-
mentje (liefst uit buitenl. effecten) is
de droom van millioenen Franschen.
Een klein-burgerlijk ideaal
Laten wij hopen, dat de kleine heilige
Therese een rozenregen over de klein
burgerlijke geloovigen van haar vader
land doet neerdalen in den zin van een
verdieping en verlevendiging van het
geestelijk leven in Frankrijk. Dat Frank
rijk, hetwelk reeds voor eeuwen werd
genoemd: „De Oudste Dochter der
Kerk
F. J. W
Een landelijk verband van jongeren?
Zondag bad te Leiden de 22e Interacademi
ale Sociale Studiedag plaats, waaraan vele
studenten uit alle Universiteitssteden deel
namen. Aan de uitnoodiging tot bijwoning
van deze vergadering hadden o.m. gevolg
gegeven: Jhr. Mr. Ch. Ruys de Beerenbrouck,
oud-minister Aalberse, de Kamerleden Serra-
rens, Engels, Goséling, Schaepman, van Hel-
ienberg Hubar, de Professoren Keesom,
Pompe, Veraart, de Uniemoderator Prof. P-
Groenen en de verschillende moderatoren
van R. K. Studenten Vereenigingen. Van de
litteraire jongeren was aanwezig Anton v.
Duinkerken. Ook de Jonge Werkgevers waren
vertegenwoordigd.
In zijn openingswoord schetste de voorzit
ter de herleefde belangstelling voor de maat
schappelijke vraagstukken als een drang tot
positieven arbeid en opbouw.
De moderator van S. Augustinus Patex
Dalle hield daarop een korte toespraak, waar
in hy vooral den nadruk legde op de nood-
zakeiykheid van Christelijke naastenliefde
in de beoordeeling van elkanders streven.
Hierna hield Willem Nieuwenhuis een be
geesterende rede. die tot titel had de kern
spreuk van Augustinus: „Naar de rust in de
orde." Spr. zette in 't kort de redenen uit
een van de momenteele ontevredenheid, spe
ciaal onder de jongeren. Hy gaf de richting
aan waarin hij zich de verwezeniyking van
de sociale en politieke idealen dacht. Voorts
wees spr. op de sociale nooden van het volk
en de cultureele belangen. De politiek mag
nimmer het contact met net Katholieke
volk verliezen!
Eep levendige en belangwekkende gedach-
tenwisseling volgde.
Na den gezameniyken maaltijd werd de
bijeenkomst voortgezet en kreeg André Peters
het woord tot het uitspreken van zyn rede:
„De vormen van het nieuwe leven." Als prac-
tische middelen waardoor de jongeren na
der tot hun doel kunnen komen gaf hy aan:
het principieel en systematisch bestudeeren
der actueele vraagstukken; het publiceeren
van de resultaten hiervan in een bestaand
of nieuw te scheppen orgaan; het stichten
van cellen in de verschillende organisaties.
Na een breedvoerig debat werd besloten dat
de besturen der Sociale Clubs ten spoedigste
zullen samenkomen om de practische uitvoe
ring dezer denkbeelden voor te bereiden.
Een landelijk verbond van jongeren?
De „Morgenmeent zyn lezers te kunnen
mededeelen. dat op de avondbyeenkomst
werd besloten tot het stichten van een Lan-
itra n
werd besloten tot nei stichten van een
delijk Verbond van Jongeren, niet in en niet
tegen, maar naast de r. k. Staatspartij
staand.
Reden voor justitieel ingrypeö?
De Nederlandsche katholieken beoefenen
veel geduld jegens den hoon en laster, waar
mee de communisten hen ook hier te lande
bejegenen. Maar er is voor alles een grens.
En wy vragen ons af. schryft de Tijd. of die
grens niet overschreden wordt in de Tribune
van Vrydagavond. waar in een hoofdartikel
over twee kolom onder den titel „De ware
gedaante van den H Vader," paus Pius XI
op de grofste wü'ze wordt beleedigd De B
Vader wordt oa aangesproken als de „hui
chelachtige grysaard, die nooit anders heeft'
gedaan dan de jeugd verpesten."
wy vragen ons af, of hier geen reden tót
justitieel optreden is?
Z. D. H: de Bisschop van Haarlem, heeft
benoemd tot kapelaan te 's Hage (St. Gerar-
dus Majeila) den Weleerw. Heer J. P.
Doeswyk, die kapelaan was te Kethel.
De onderhandelingen
Te Nijmegen had een langdurige en druk
bezochte vergadering plaats van de afdeelin-
gen Nijmegen der R K, Volksparty ter be
spreking van de plaats gehad hebbende on
derhandelingen tusscnen de partijbesturen
der R. K. Staatspartij en R K. Volkspartij.
De hèer Felix Donders uit Tilburg, ver
tegenwoordigende het Partijbestuur, gaf een
uitvoerige uiteenzetting over de gebeurtenis
sen van den laatsten tijd en bepleitte de her-
seniging .der beide katholieke politieke par
tyen. waarbij spr echter nadrukkelijk ver
klaarde daarmede geenszins te kennen te wil
len geven, dat hij de door de R. K. Staats
party gevoerde politiek goedkeurde, integen
deel vindt spr deze in strijd met de staat
kundige en godsdienstige belangen van het
katholieke volk Spr acht om verschillende
reden echter den tyd gekomen om de ideeën
van de R K Voiksparty zoowel op partij-
organisatorisch als op zuiver staatkundig en
godsdienstig gebied m de R K. Staatsparty
zelf te gaan propageeren en derhalve thans
de voorstellen der R K. Staatspartij te aan
vaarden waarbij de afdeelingen der R. K
Voiksparty als „studieclubs" zullen blijven
voortbestaan.
Spr stelt vast, dat het partijbestuur der
R K. Staatspartij thans positief heeft erkend
dat de R. K Staatsparty niet is. een voor
ieder katholiek dwingend noodzakelyke or
ganisatie en dat zy evenmin kerkelijke on
feilbaarheid heeft, doch een vrije vereeniging
van katholieke Nederlanders is. die hun po
litieke persoonlykheid uitleven. Dat de R. K
Volkspartij het goed recht om zich politiek
zelfstandig te organiseeren zou moeten wor
den ontzegd gelijk dit dikwyls op min of
meer insinueerende wijze is geschied, wordt
dan ook door de R K. Staatsparty ontkend,
zooals zij thans zegt ook steeds geweigerd te
hebben de leden der R. K. Volksparty in hun
katholiciteit aan te tasten. Voor uitspraken
van geestelijken in dit verband gedaan zegt
de leiding der R. K. Staatsparty zich dan
ook allerminst verantwoordelijk te stellen.
Hoewel wat laat, zegt spr.. kan deze duide
lijke uitspraak ons niettemin verheugen.
Indien tot verzoening wordt overgegaan
geschiedt dit, naar de uitdrukkelyke ver
klaring van het partij-bestuur der R.K.S.P..
zoo eervol mogelijk voor de R.K.VP. zegt spr
en zal de voormalige R.K.V.P. 3 stemge
rechtigde leden krijgen in het hoogste wet
gevend college der R K. Staatsparty. Voorts
zullen de zetels in de vertegenwoordigende
lichamen, thans bezet door leden der R.K.
Volksparty door die personen bezet blyven
en zullen in verband met de getroffen rege
ling de leden der voormalige R. K. Volks
partij voortaan in openbare lichamen komen
te zitten als afgevaardigden der R.K.S.P
en behooren mitsdien in de fracties der
R.K S.P te woraen opgenomen met alle ge
volgen van dien.
In de richting van Aalsmeer is reeds een
gedeelte van het nieuwe wegdek van den pri-
mairen verkeersweg, den Kruisweg, tusschen
den Sloterweg en den Aalsmeerderweg geas-
phalteerd, terwyl men tusschen de Kager-
tocht en den Sloterweg ook is begonnen met
het rooien van de nog langs den weg staan
de hoornen.
Ook in de richting naar Heemstede hebben
voor het doortrekken van den Kruisweg af
gravingen in de nabij de Cruquius gele
gen landeryen plaats. Groote hoeveelheden
materialen zyn aldaar voor den grondaan-
voer aangekomen.
Het moet in de bedaelng liggen, voor dit
werk over de Ringvaart naby het Spaarne een
kleine brug te bouwen, teneipde den benoodig-
den grond gemakkelyk den polder te kunnen
invoeren.
5 :V
MacDonald gaat by den Engelscben Koning
'n het Buckingham Paleis op bezoek. Dit is
de eerste ontvangst in het paleis na den
wereldoorlog.
Gistermiddag om kwart over drie heeft
onder de iniandsche verpleegden in het Hos
pitaal van den Roterdamschen Lioyd te Rot
terdam een vechtpartij plaats gehad, waar-
by de Madoerees Adam Ge uit de kampong
Gilitimor op Madoera twee andere verpleeg
den met een mes heeft aangevallen. Ge
schijnt ruzie met enkele andere verpleegden
gehad te hebben om een zeer onbeduidende
oorzaak. Op een gegeven moment heeft hij
een broodmes gegrepen, waarvan men nog
niet heeft kunnen vaststellen, hoe het in zijn
bezit kan zijn gekomen en heeft daarmee
den Javaan Mat een ernstige wonde in de
linkerzijde toegebracht Vervolgens heeft hil
zich geworpen op den Madoerees Aboe. di?
hij een steek in de borst toebracht. Op het
oogenblik. dat de vechtpartij aan den gano
was. was geen enkele Europeaan aanwezig
de andere inlanders namen een vry onver
schillige houding aan. Kort na den aanslag
kwam het verplegend personeel binnen, ge
alarmeerd door het gerucht van de vecht
partij. Het vond de getroffenen beiden ziel
togend op den grond liggen. Dr. Planten, de
geneesheer van den Lioyd, kon slechts den
dood van Aboe constateeren. Mat is onmid
dellijk per auto van den Geneeskundigen
Dienst naar het Ziekenhuis aan den Coolsin-
gel overgebracht, waar hy om half zes gis
teravond aan de bekomen verwondingen 1:
overleden.
Dr. Planten heeft de rivierpolitie gewaar
schuwd. die onder leiding van Hoofdinspec
teur Binsbergen een onderzoek heeft inge
steld en het lijk van Aboe voor gerechtelyke
schouwing in beslag heeft genomen.
De dader is door het personeel ontwapend
en gegrenen. Hij heeft bij een verhoor een
bekentenis afgelegd en is opgesloten In het
bureau van de rivierpolitie. De dader leek
niet buitengewoon onder den Indruk te zyn
Men neemt aan, dat hy niet geheel nor
maal is.
Nader kan nog worden medegedeeld, dat
de ruzie zou zyn ontstaan om een paar dub
beltjes.
In Zuid-Afrika is een overeenkomst geslo
ten tusschen de myners, het Ruw-syndicaat
en de Zuid-Afrikaansche Regeering. waarby
vastgesteld werd, dat de bij de leveranties be
trokken partijen goederen leveren tegen de
onderling overeengekomen quota, die elke drie
of zes maanden, naar gelang van de vraag
wordt vastge teld. De quota van het gouver
nement wordt verkocht aan de Zuidafrikaan-
sche sly peryen op de basis van de verkoops-
pryzen van het Syndicaat: als de slijpers niet
de complete quota kunnen verwerken, dan
moet het resteerende aan het syndicaat ver
kocht worden. Wanneet de slyperyen zekere
qualiteiten noodig hebben, die de gouverne
mentsgoederen niet bevatten, dan belooft het
syndicaat, als 't mogelijk is, deze goederen te
leveren tegen de syndicaatsverkoopsprijzen.
Deze regeling zal binnenkort in werking
treden.
Het eenige voordeel dat de slyperyen in
Afrika dan nog volgens deze regeling hebben,
is, dat zy de 10% exportrechten niet behoe
ven te betalen, waartegenover echter de hooge
loonen in Z.-Afrika staan.
Bovenvermelde belangrijke overeenkomst
heeft te Amsterdam en elders in de diamant
centra van Europa bij de betrokkenen groot
vertrouwen verwekt in ch f"""st van de
diamantindustrie, omdat daardoor de onge-
lyke concurrentie tus-chen Europa en Zuid-
Afrika grootendeels is opgeheven.
Beperking van de productie met 50 pet.
Gisterenmiddag heeft het bestuur Van de
Alg. Juweliersvereeniging vergaderd inzake
de bekende kwestie van het opnieuw beper
ken der productie met 50 pet., in verband
met den huidigen ongunstigen toestand op de
diamantmarkt.
Het bestuur heeft besloten een vermoede-
ïyk Donderdagavond as. te houden leden
vergadering voor te stellen wederom tot een
werkweek van drie dagen over te gaan en
wel met ingang van 11 dezer, een en an
der op voorwaarde dat in Antwerpen de
ledenvergaderingen der betrokken organisa
ties hetzelfde besluit nemen.
Gisteren werd te Zutfen aanbesteed het
maken van vier gedeelten van de Twenthe-
Kanalen tusschen Lochem en de Bolkbees
met bijkomende werken.
Er waren negen inschryvers. De hoogste
inschryfster was de N.V. Aannemersbedrijl
v.h. H. J. te Siepe te Winterswyk voor
690.000. De laagste inschryfster was de fa
J. P. Broekhoven te Nymegen voor 523.600
Voorts werden aanbesteed zes fundeerings-
putten voor de sluis en het gemaal met
stroomduiker met bükomende werken, oehoo-
rende tot den aanleg der Twenthe-Kanalen
Er waren 18 inschryvers. De hoogste in
schryfster was de fa. H. J. Eykelboom te
Apeldoorn met 171.000. De laagste inschryf
ster was de fa. D. Bessem te Zutfan voor
130.985.
Op 7 Mei as. herdenkt de Ned. R.K. Bond
van Ziekenverpleegsters zyn 25-jarig bestaan.
Z. D. H Mgr. J. D. J- Aengenent. Bisscnop
van Haarlem, in wiens bisdom de bond zyn
werkzaamheden aanving, heeft toegezegd
dezen feestdag door zyn tegenwoordigheid
op te luisteren.
Vanmiddag om 2 uur is de bloementen
toonstelling te Aalsmeer door den Minister
van Binnenlandsche Zaken plechtig geopend.
Te Nijmegen heeft de heer F. Donders
een rede gehouden over de onderhandelin
gen tnsschen R. K. Staatspartij en R. K,
Volkspartij.
Belangryke overeenkomst betreffende
Zuid-Afrika in den diamanthandel.
Overwogen wordt de instelling van een
commissie ter bestudeering van het spel
lingvraagstuk.
Besloten zon zijn tot het stichten van een
Landelijk Verbond van Jongeren.
Bij een vechtpartij te Rotterdam zijn twee
inlanders gedood.
Verschenen Is het Voorloopig Verslag der
Eerste Kamer over de Indische begrooting.
Thans is ingetrokken de overplaatsing van
ir. J. H. H. Huygens naar Maastricht.
Te Den Haag zijn acht inbrekers aange
houden, allen nieuwelingen voor de politie.
Nabij Oklahoma is een zoo rijke petro-
leumbron aangeboord, dat de heele omge
ving van de stad door petroleum is over
stroomd.
De onderhandelingen tusschen Engeland
en Egypte zijn gisteren te Londen begonnen.
Op den Interacademialen Socialen Studie
dag te Leiden is gesproken over de „Jonge
ren."
Productiebeperking bij de Enkabedrjjven.
Een vyfdaagsche werkweek.
Een proclamatie van gouverneur Van Slob
be, waarin de nadruk gelegd wordt op het
handhaven van orde en rust in Curacao.
In het Engeische Lagerhuis is een wets
ontwerp ingediend tot beperking van den
verkoop van mengboter.
Madame Hanan zal waarschijnlijk morgen
de gevangenis verlaten.
In de Overland-fabrieken zijn 350 auto's
verbrand.
De troebelen in Palestina. Rapport van
de commissie van onderzoek.
Te Berlijn staken bijna 1500 coupeurs.
I
Barometerstand 9 uur va.: 761, vooruit.
OPTICIENS FABRIKANTEN
Groote Houtstraat 166 Haarlem
LICHT OP. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om: 7.04 uur.
Door een grooten brand in een der eta
blissementen van de Willys Overland-
maatschappij zyn meer dan 350 auto's, de
inlaadplaats en verscheidene loodsen ver
nield. De schade wordt op 500.000 dollar ge
raamd. Tydens den brand had een
reeks benzine-ontploffingen plaats, waarbij
de vlammen ruim 60 M. hoog opsloegen.
Naar een spoedige beslissing?
Naar men „De Morgen" uit betrouwbare
bron meent te kunnen verzekeren, overweegt
Minister Terpstra ernstig de instelling eener
commi sie tot bestudeering van het spelling
vraagstuk.
Aan deze commissie zou met het oog op
de wenschelijkheid eeenr spoedige beslissing
inzake dit urgente vraagstuk worden opge
dragen haar rapport niet later dan tien jaar
na den datum der instelling uit te brengen.
Ook moet bet in de bedoeling liggen een
aantal leerlingen van MiMddelbare Scholen
in de commissie op te nemen.
De Practyk-Examens der Federatie van
Handels- en Kantoorbedienden Vereenigin
gen in Nederland zullen gehouden worden
voor Boekhouden op 11 en 12 Juni voor Han
delscorrespondentie op 1 en 2 Juli in de plaat
sen in het prospectus genoemd. Dit prospec
tus is gratis verkrygbaar aan de bekende
adressen en bij het Secretariaat der Federa
tie-Examens. Anna Pau'ownastraat 17a, Den
E .ag.
De inschrijvingen sluiten op 5 Mei en 26
Mei a.s.
