i 3000.-
1750.-
f 250.-
1125.-
f50.-
f40.-
SSr zich een zekere groep van
is enden zich gepasseerd ge-
V°°r ons een odmiskenbare
Staatsrechtelijk
HET BISSCHOPPELIJK MUSEUM
,r
dit
NUMMER bestaat uit drie bladen
DINSDAG 22 JULI 1930
DRIE EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 17518
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL
*öst.
Han:
.r°kk,
°°8te
Benoemingen
Ernstige ontsporing op het
C. S. te Amsterdam
De hoofdsporen versperd
Het geschenk van Haarlem
aan het Provinciehuis
Thans geplaatst
Ernstige aanrijding
te Zwijndrecht
Haarlemsch priester-student gedood
Louis van Tulder
N.V. Drukkerij „De Spaarnestad"
De sloot aan de Oranje-
Na.ssauf.aan te Overveen
Er zal een brug gelegd worden
Aanzienlijke uitbreiding aan de Lombardsteeg
Te kort aan maaiers in
Haarlemmermeer
Ernstig auto-ongeval
Voornaamste cKieuws
J. J. WEBER ZOON
Groote Houtstraat 166 Haarlem
Telegrafisch Weerbericht
Storm waarschuwingsdienst
EEN CYCLOON
BOVEN AALTEN
NIET ZOO HEVIG ALS EENIGF
JAREN TERUG
Groote materieele schade
®UftEAUX NA8SAULAAN 49
Telefoon No. 13866 (drie hjnen)
Postrekening No. 5970.
J®ONNEMENTEN: voor Haarlem en
Sentschappen; per week 25 ct.; per
artaal 3.25; per post, per kwartaal
3.58 by vooruitbetaling.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
HE
ADVERTENTIEN 35 ct. p. regel
VRAAG- EN AANBOD-ADVERTEN
TIES, 1t regels 60 ct p. plaatsing;
elke regel meer 15 ct.. by vooruitbet.
By contract belangrijke korting.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
tusschen den tekst 60 ct. per regel.
^8en3,DOnü^'S °p klad zijn ingevolge de verzekeringsvoorwaarden
ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen:
Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door
verlies van beide armen, beide beenen of beide oogen
bij een ongeval met
doodeliiken afloop
bij verlies van een hand.
een voet of een oog
bij verlies van een
duim of wiisvingei
bij een breuk van
been of arm
bij verlies van 'n
anderen vinger
ut
P de zomerconferentie der Christ.
ipunt in den boezem der Unie:
Unie heeft de heer Snoeek Henke-
- f gesproken over het befaamde
««schijj
w/0 had bij de kabinetskrisis in 1920
■to t6llS de Chr--Hist. naar de Koningin
v0 en gaan, de oude of de nieuwe
bitter der fractie?
C0J heer Snoeck Henkemans deed ter
»daterentie te Punteren de uitspraak,
ifairt- de Voorzitter der nieuwe Kamer-
Ie staatsrechtelijk de meest aan-
cri ezen man is om bij de Kabinets-
Is naar de Koningin te gaan."
het6 "Nederlandsch Weekblad"
^.brgaan van de De Visser-groep
naar aanleiding daarvan:
^en voc'rgrond stellen wij, dat geen
?e3Ch Voorschrift van ons geschreven of on-
ieft,a ®Ven staatsrecht de Kroon verplicht
ïiarjg laat staan een bepaalde functio-
kopjhooren. Zij is dienaangaande vol-
hWj' vrij. Dit blijkt onder anderen wél
Stic]ei. da« Koning Willem III niet zeiden
dan voorzitters om advies vroeg.,
hetzeifrt 0nZ€ Konmgin kan elk oogenblik
t e doen. Het staatsrecht bindt haar
0pzicilt; hoegenaamd niet.
F Varondersteld dat de opmerking van
^°°rziU r Snoeck Henkemans juist en de
S'aatsr van de nieuwe Kamerfractie
^ate echtelijk de meest aangewezen man
iiiftg; 0In bij de Kabinetscrisis naar de Ko-
deiiijj- t-e gaan> dan zouden altijd onmid-
Tw na de alSemeene verkiezingen voor
m°eteneede Iiamer de nieuwe Kamerfracties
Vergaderen 1611 benoeming van den
tl er> hetgeen echter nimmer geschiedt
en ook-Ler' hetgeen echter nimmer geschiedt
katjiCl" ,in 1929 door de Chr. Hist. Tweede
flus ub niet geschied is. Niemand schijnt
te hehh11 dien staatsrechtelijken eisch
gedacht. Doch het ergste in de
U*ing van den heer Snoeck Henke-
fle wel dit, dat de Kroon, door voor
vati berale Tweede Kamerfractie Mr.
'in en voor de anti-revolutionnaire
Iter]; 6 Kamerfractie Mr. Heems-
W* adviseur op te roepen, staats-
niet de meest aangewezen
'oüh Uu liiocou uuiigUHcncil
fliiti 0£en 2011 hebben uitgekozen en dus
a dn rtleer persoonlijke vöcrkeur zou heb-
a 611 gelden. Is er nu iemand, die dit
fee|.aabnetnen, waar bekend is hoe nauw-
'ijri v e Kroon altijd de staatsrechtehjke
Tr0^de en volgen blijft?
u'eris deze theorie schijnt door
2i)n ül/eer Snoeck Henkemans nu eerst te
'•fl« PSesteld. Want de Hoofdredactie van
11 Jederlander" (en genoemde heer was
^Uoe5® eenige hoofdredacteur) schreef in
d Blad 6 Juli 1929, nadat het Kabi-
Geer de portefeuilles ter beschik-
"be (lQVan Hare Majesteit had gesteld:
g-Waat ng voor welke de Koningin zich
v 1A bi i-t ziet'' is thans wel zeer moeilijk,
hjke J toingtige zij het niet onoverkome-
A«t VT" C0l»iphcatie biedt de omstandigheid,
tel n de fractieleiders, welke in den re-
^U tde Kroon worden geraadpleegd,
y6?®1' de heeren van Gijn en de Vis-
jfl de niet herkiesbaar stelden en dus
Nnen uwe Kamer hun gezag niet zullen
V«U ee doen gelden." Toen was er dus
^eif staatsrechtelijke overweging, die er
z'tter A°e moest leiden den nieuwen voor-
Schrijvp te noodigen, nog geen sprake. De
Witatig erkende alleen de moeilijke com-
fle j-, eu liet (heel verstandig) alleen aan
°°n de beslissing. Thans voor het
^latsfpdoet een onverwacht uitgedachte
('ir,C lyke theorie haar dienst. Dit is
fen ,einaardis-
'l öeze tte merken wij op, dat zich thans
lachen ttaterie een merkwaardige nuance
^djger de heeren Snoeck Henkemans en
tege hpfertoont: Toen laatstgenoemde van-
Uger> eA Kabinet der Koningin om inlich-
^fliiii^ e8Vraagd werd aangaande het prae-
beUan zÜn club, heeft deze, volgens
v Sch der' kort en goed geantwoord:
fi°Qr2ittf S ts de aangewezen man als
flflUlg r en zal de volgende week als zoo-
?abs Sn°rden benoemd." De heer Henke-
fl^U Steekt thans ietwat gematigder van
flflb 00,ea« aangewezen man, doch meent
k hü rbh des te sterker te staan, om-
A Sch op het staatsrecht meent te
Utt beroepen.
''«n eraatste bedoelde beroep bleek echter
8ro«d te
missen."
k °or
de Christelijk-Historische Unie
^«kri0 vraag ..Wie moet bij een kabi-
^b?.> S's de Koningin van advies die-
®ekreR eeh heel bijzondere beteekenis
fle 2 et1, doordat, naar ons bezien van
a^' aan het in de Unie daarom-
^Wee!?Serezen meeningsverschil diepere
V/at redenen niet vreemd zijn.
i£rj. de heeren Snoeck Henkemans
'0^eï. d^6r 0olc mogen verklaren een
1,1 le de over-en-weer-besprekingen
Sevoigd heeft, kan den indruk
<W Zich afzetten, dat de nieuwe,
Up; '^ds-toekomstige fractie-leiding
j.e^e bij haar advies aan de Kroon
tMetrI>/re voorkeur niet heeft kunnen
l,!cken.
tfte ho^ .^r' De Visser zich tot op ze-
ook uit de politiek terugge-
f eekje d eïl al stond destijds over een
vactie.v 6 t3enoeming van een nieuwen
s«er °orzitter te wachten dr. D
jo
't dihg Van een dergelijke politieke
j, dat men hem niet licht over
Zlet' wanneer er aan de Kroon
j ®^°emd moeten worden.
et het feit, dat dr. De Visser
ter
«ehd nfSer's naam op een zeker be-
si he t,. dat niet toevalligerwijze
V, Wsser'i
q °k he?ment verzwegen werd.
- UbnqSc feit, dat thans in het „Ne-
qt bZejj Weekblad" openlijk stelling
hj11 hee,. tegen de opvatting van
hoeck Henkemans, kan ons
hiög versterken.
En de heer Snoeck Henkemans moge
uit een en ander de conclusie trekken,
dat hij in Lunteren wellicht een ietsje
te optimistisch geweest is, toen hij het
voorstelde, alsof er in de Christelijk-
Historische Unie van een krisis geen
spoor te ontdekken valt.
Maar zij het dan ook, dat de vraag
„Wie moet bij een kabinetskrisis de Ko
ningin van advies dienen?" van heel
bijzonder belang is voor de Christe
lijk-Historische Unie het is voor alle
politieke partijen van importantie, dat
de vraag aan de orde is gesteld, immers,
wat thans in de Unie geschiedt, kan
morgen in iedere andere politieke partij
voorkomen.
Daarom is de vraag van algemeen
belang.
En als wij de vraag aldus onder het
oog zien, dan meenen wij mét het „Ne-
derlandsch Weekblad" te moeten vast
stellen, dat het staatsrecht de
Koningin hoegenaamd niet bindt in de
keuze harer adviseurs.
Staatsrechtelijk heeft een nieuwe
fractievoorzitter absoluut geen voor
rang boven den vroegeren voorzitter.
Wel echter zegt het gezond verstand,
dat degene, die tijdens de komende
regeerperiode fractie-voorzitter zal zijn,
natuurlijk met meer verantwoordelijk
heid een bepaald advies zal kunnen uit
brengen dan een voorzitter, die aftrad.
Maar een algemeene regel mag hier
o.i. niet gesteld worden: er zijn tallooze
redenen denkbaar, waarom de Konin
gin van een schijnbaar voor de hand
liggende methode zou kunnen en mo
gen misschien zelfs moeten afwij
ken.
Persoonlijke overwegingen spelen
hierbij immers vaak een heel voorname
rol.
De Kroon dient derhalve vrij te blij
ven in de keuze van haar adviseurs,
men kan en men mag niet bepalen:
deze of gene functionnaris moet advies
aan de Koningin uitbrengen, maar
wel is het noodig, dat de fractie
leiding voorbereid is op een vraag, als
bij de vorige kabinetskrisis door het ka
binet der Koningin aan den heer Krij
ger gesteld is, en dat het noemen van
een bepaalden naam in zoo volledig
mogelijke overeenstemming met de
fractie geschiedt.
Het Philosoficum
Z. D. H. de Bisschop van Haarlem heeft
benoemd tot:
Eere-Kanunnik van het Kathedraal Kapit
tel van St. Bavo te Haarlem, den H. E. Heer
H. v. d. Ven, pastoor van de parochie van
St. Antonius-Abt te Scheveningen;
Directeur van het nieuwe Philosophicum,
den Z. E. H. G. Heer J. Nickel, die Profes
sor was van het het Groot-Seminarie te
Warmond, en tot Onderdirecteur den Z. E.
H. G. Heer L. Wolf, die Leeraar was aan
het Klein-Seminarie Hageveld alsmede tot
Professoren de Z.Z. EE. H.H. G.G. Heeren:
P. Heskes, die Professor was van het Groot-
Seminarie te Warmond en P. Stammeijer,
die kapelaan was te 's-Hage (H. Hart).
Pastoor de volgende W.W. E.E. Heeren:
Te Ouderkerk a d. Amstel N. Slenders,
Spanbroek J. Brouwers en te Tholen J. Omt-
zigt, die kapelaan was te Hoorn;
te Zoetemeer A. Leusen te Leiden, (H. Jo-
zelf), J. Vijverberg en te Oudendijk J. van
Santé, die kapelaan was te 's-Hage (H. H.
Engelbewaarders)
Hedenmorgen tegen half tien heeft op
het C. S. te Amsterdam een ernstige ont
sporing plaats gehad.
Op het westelijk eiland is een leege,
electrische trein, ten gevolge van verkeer
den wisselstand, uit de rails gelocpen.
De hoofdsporen zijn als gevolg hiervan
versperd. Onmiddellijk zijn maatregelen
genomen, om 't treinverkeer zoo goed mo
gelijk te doen functioneeren en den weg
weer vrij te maken.
Persoonlijke ongelukken hebben niet
plaats gehad.
Nadere bijzonderheden ontbreken nog.
De gemeente Haarlem heeft, zooals be
kend, aan de Provinciale Staten van Noord-
Holland een geschenk aangeboden in den
vorm van een glas-in-lood-raam, gemaakt
naar ontwerp van den heer Bogtman.
Gisteren is dit raam geplaatst op de daar
voor bestemde plaats in het Gouvernement
aan de Dreef, n.l. in het trappenhuis.
Het raam bestaat uit vijftien ruiten, waar
van de middelste het wapen van Noord-Hol
land voorstelt. Op de ruit daarboven staat
een gravenkroon, terwijl op de bovenste ruit
het wapen van Haarlem staat.
Daar omheen zijn verschillende Haarlem-
sche stadsgezichten gegroepeerd, hoofdzake
lijk oude poorten en gebouwen.
De andere ruiten dienen ter omamentee-
rlng van het geheel.
Gisteravond te ongeveer negen uur had te
Zwijndrecht een noodlottig auto-ongeval
plaats.
Twee studenten van het Groot Seminarie
Warmond n.l. de Eerw. heeren u. ivraaiciuan
uit Haarlem en Breciiten uit 's-Gravenhage
begaven zich pei fiets naar Dordrecht, cm
daar een vriend te bezoeken en er enkele da
gen te logeeren.
Tusschen Rijsoord en Zwijndrecht passeer
de hen een auto, die in de richting Rotter
dam reeo. terwijl tezelfder lijd een andere
auto van de Dordtcche Autogarage met groo
ve vaart den e: achterop kwam en dezen
trachtte te passeeren.
Hierbij week de c..auffeur te veel naar
links uit, zoodat een der s. :i i n.l. de
Eerw. Heei L. Kraakman, werd geraakt en
aan den kant van den weg werd geslingerd.
De auto, die nog had getracht door ie rem
men een aanrijding te vee '•.enen, stond
eerst 60 a 70 Meter verder stil.
Toen men bij den aangeredene kwam,
bleek hij er vreeselijk aan toe te zijn, daar
hij een zware hersenschudding had rnen
Kapelaan Nijman, uit Dordrecht, die zoo
spoedig mogelijk ter ..ac nc-m
nog het H. Oliesel toe.
Een inmiddels ontboden geneesheer uit
Zwijndrecht kon even later slechts den dood
constateeren.
Het lijk is naar het R. K. Ziek .nhuis te
Dordrecht overgebracht. Het slachtoffer was
23 jaar oud.
De familie Kraakman, 4het bekende hoofd
van de R. K. school aan de Westergracht,
wordt door dit ongeval zeer smartelijk ge
troffen.
Gisteravond nog zijn de ouders gewaar
schuwd en laat in den avond zijn zij naai
de plaats van het ongeval vertrokken.
De familie, die te Haarlem zeer gezien is,
heeft twee zoons, die voor priester studee-
ren: een oudere, die zich eerst op lateren
leeftijd tot het priesterschap geroepen voel
de en thans op het seminarie „Hageveld"
studeert, terwijl de jongere, die thans op
zoo noodlottige wijze om het leven kwam,
student op Warmond was. Na de vacantie
zou hij de tonsuur en de vier lagere wijdin
gen ontvangen.
Gistermorgen om 11 uur was hij met een
vriend opgewekt vertrokken, om een ple
zierreisje per fiets te maken, dat echter den
hierboven vermelden vreeselijken afloop zou
hebben.
Wij publiceeren hieronder de foto van het
slachtoffer, den Eerw. heer L. Kraakman.
Ernstig ziek
De bekende zanger Louis van Tulder is
zeer ernstig ziek. De vorige week heeft hij
nog in Engeland voor de gramofoon ge
zongen, maar teruggekeerd in ons vader
land is hij ongesteld geworden. Hij wordt
thans verpleegd in St. Antoniushove te
Voorburg en zijn toestand liet zich tamelijk
ernstig aanzien. Thans werd echter -^ede-
gedeeld, dat een kleine verbetering te be
speuren was.
Men verzoekt ons het volgende te mel
den:
Daar de heer Louis van Tulder lijdende
is aan een acute maagbloeding en des
wege is opgenomen fp Huize „Antoniushove"
te Voorburg, kan hij dus niet optreden als
solist bij de uitvoeringen van „Die Schöp-
fung" van Joseph Haydn, op Zondag- en
Maandagavond.
De directeur, de heer Hubert Cuypers,
heeft onmiddellijk zijn maatregelen ge
nomen en nu wordt de heer van Tulder
vervangen door den heer Ernect Bauer, een
tenor met Europeesche vermaardheid.
Zij. die als donateur-kunstlievende leden
toetreden voor het eerste Contributiejaar
tot en met 30 September a.s. in groep A voor
2.50 en in groep B voor f 1.hebben een
gereserveerde plaats in de Gala-uitvoerin
gen, resp. a.s. Zondag- of Maandagavond.
In de Zaterdag j.l. gehouden vergadering
van Aandeelhouders in de N.V. Drukkerij
„De Spaarnestad" werden de voorstellen tot
wijziging der statuten met algemeene stem
men goedgekeurd.
In een daarna volgende vergadering werd
het bestuur der Vennootschap gemachtigd om
het uitgeefrecht der Katholieke Illustratie
van de Maatschappij K. I. aan te koopen.
Het bestuur der vennootschap werd ge
machtigd om met commissarissen der Mij.
K. I. daartoe de benoodigde financieele
transacties aan te gaan.
Binnenkort, aldus werd nog medegedeeld,
zal worden overgegaan tot de uitgifte van
f 100.000.— aandeelen Vereenigd bezit van
aandeelen in de N V. Drukkerij „De Spaar
nestad" tot een koers van 160 pet., uitslui
tend voor aandeelhouders.
Reeds herhaaldelijk is in den Bloemen-
aaaiscnen raad gesproken over de sloot in de
Oranje-Nassaulaan, welks een directe ver
binding tegenhoudt vanuit Bloemendaal met
het Leidschekwartier via ZijlwegHoofman-
straat in Haarlem.
Nog in de raadsvergadering van Donder
dagmiddag klaagde de heer Prinsenberg er
over, dat B en W. zoo weinig voortgang met
de onteigeningskwestie maakten.
Nu is Zaterdagmiddag een spoedvergade
ring van den raad gehouden en na de korte
openbare vergadering volgde een geheime
vergadering.
In deze laatste vergadering is weer de
slootkwestie aan de Oranje-Nassaulaan be
sproken en nu werd besloten, een brug te
bouwen over de sloot
Dit besluit werd o.m. genomen op grond
van het feit, dat men dan geen stappen be
hoeft te ondernemen tot het onteigenen van
de vaarrechten.
Verzorg, vóór dat je reizen gaat.
Nauwkeurig je bagage.
Want als je straks, op reis, iets mist,
Dan brul en tier en raas je.
Een koffer met schoon ondergoed
Cs heusch niet overbodig,
'Want als het heet isu begrijpt,
Dan heb je héél wat noodig.
Een man komt toe met drie costuums.
Je vrouw moet er op letten,
Dat zij voldoende voorraad heeft
Van meerdere toiletten:
Voor 't strand, voor tennis, voor het had,
Voor lunch, diner en later,
Voor tusschen door, voor vóór en na.
Voor vuurwerk en theater!
Neem een collectie boeken mee,
Want lezen toch ontwikkelt,
Terwijl ook schaakspel, domino
Je geest tot klaarheid prikkelt.
En als net regent wil je vrouw,
Die graag wat van practijk houdt,
Haar naaimachine, knoopendoos,
/erstelmand en den stijkbout.
Vergeet ook niet je apotheek,
Want 't is en blijft een kwestie,
Dat men zijn lichaam goed verzorgt
Bjj pijn of indigestie.
Al reis je eerste klas hotels,
Toch weet je, dat 't een kruis Is,
En het comfort daar nooit zóó is
Zooals net bij je thuis is.
Dus pak maar in, zóóveel je kan,
Men zal je er om prijzen;
Sleep altijd massa's koffers mee,
En danplezierig reizen!
MARTIN BERDEN
Daar het te veld staande koren door de vele
regens van den laatsten tijd veel te lijden
heeft gehad en op vele plaatsen zoo door el
kaar tegen den grond ligt, dat het zeker
groote moeite zal kosten om deze gewassen
met de machine te maaien, wordt door de
landbouwers reeds uitgezien naar geschikte
werkkrachten om met de hand te laten
maaien.
Zoo wij echter vernamen schijnt het niet
gemakkelijk te gaan om voldoende personeel
te vinden voor dit werk, ook van buitenaf
!'or-er. niet veel vreemde arbeiders naar hier.
Door de Commissie tot Beheer van het
Bisschoppelijk Museum te Haarlem is bij
onderhandsche aanbesteding opgedragen
aan de fa. D. J. van Buuren te Bloemen
daal het bouwen van een nieuw Bisschop
pelijk Museum aan de Jansstraat te Haar
lem, volgens ontwerp van den architect Jan
Stuijt te 's-Gravenhage.
Reeds lang werd de wensch gekoesterd,
het museum te vergrooten, daar het veel te
klein is gebleken.
Naar wij nader vernemen, houdt de mede-
deeling, over den bouw van een nieuw bis
schoppelijk museum, niet in, dat een geheel
nieuw gebouw opgetrokken zal worden.
Het is slechts de bedoeling, dat een nieuw
gedeelte aangebouwd zal worden, n.l. in de
Lombardsteeg, waartoe reeds eenige huisjes
afgebroken zijn. Natuurlijk zal er een ver
binding aangebracht worden tusschen het
bestaande museum en het nieuw aan te
bouwen gedeelte.
De nieuwbouw zal o.a. bevatten een groote
zaal 20 bij 9 Meter en 8 kabinetten, waar
van er vier gXjkvloers en vier boven gele
gen zullen zijn. Een mooie hal en een mo
numentaal trappenhuis zijn voorts gepro
jecteerd.
Vandaag zijn de contracten geteekend en
reeds morgen zal met de werkzaamheden
begonnen worden.
Over de geschiedenis van het Bisschop
pelijk museum het volgende:
Den 14en Januari 1869 werd door den
stichter, den Hoogeerw. Heer Mgr. J. J.
Graaf, het eerste nummer geboekt in den
Catalogus van het Museum, terwijl in Sep
tember van dat zelfde jaar een bescheiden
lokaal voor het publiek werd geopend.
In den aanvang van het jaar 1874 was het
plan gevormd om bij gelegenheid van het
gouden jubilé van Z. D. H. den Bisschop
Mgr. Wilmer op 8 September 1874 een som
gelds bijeen te brengen en dit Monseigneur
aan te bieden tot stichting van een ge
bouw naast het Bisdom (op den tuingrond
van het aan het Bisdom behoorende huis
op den Kruisweg), hetwelk zou dienen voor
BisschoppelijkArchief en Bibliotheek, en
waarin dan tevens een lokaliteit beschikbaar
zou zijn voor de verzameling der Kerkelijke
Oudheden.
Op de vraag aan Monseigneur of dit ge
schenk Z. D. H. aangenaam Zou zijn, ant
woordde de Bisschop bevestigend, doch van
een Museum aldaar wilde Monseigneur
niets hooren. Het plan tot stcihting van een
archief ging intusschen voort; eene commis
sie van dames had zich daartoe gevormd en
op den feestdag boden zij aan Monseigneur
eene som van f 20.000 aan met een plan voor
het gebouw door den Architect Cuypers ont
worpen.
In 1876 werd het Archief overgebracht
naar een museum, dat in een pand aan den
Kruisweg werd ondergebracht.
Ofschoon reeds op de vergadering der
Commissie van October 1880 van gedachten
werd gewisseld over eene wensc'nelijke ver
betering en vergrooting van het Museum,
bleef dit geruimen tyd een vrome wensch
en moest men zich ingevolge den krachtigen
groei der verzameling behelpen met de
beperkte ruimte in het huis op den Kruis
weg, totdat zich in 1893 een schoone gele
genheid aanbood om een gebouw te verkrij
gen, hetgeen èn om de historie èn om de
ruimte bijzonder geschikt was voor het Bis
schoppelijk museum.
De secretaris der Commissie, de Zeereer-
waarde Heer J. J. Graaf, inmiddels reeds
geruimen tijd benoemd tot Deken en Pastoor
van Ouderkerk a. d. Amstel, heeft zyne er
varingen aangaande deze gelegenheden in
bijzonderheden beschreven.
„Toen ik op den 2 Januari 1893 bij mijn
gewoon bezoek aan Haarlem de gast was van
den Hoogeerwaarden Plebaan, verhaalde
deze mij dat er juist te Haarlem een huis
te koop was, dat bovenmate geschikt zou
zjjn om tot Bisschoppelijk Museum te die
nen. Dit moest gezien worden, geen buis was
nog geweest, noch zou er licht komen, het
welk zoo geknipt was, enz. Het was in vei
ling opgehouden op f 16.200 en nog uit de
hand te koop: het huis/laatstelijk door no
taris Merens bewoond, St. Jansstraat no. 79.
Ik ging het den volgenden dag bezien en de
voorwaarden hooren bij den makelaar. Ge
vraagd werd f 21.000, behoudens overdracht-
kosten, enz. Geen kleinigheid inderdaad;
doch ook was er van de geschiktheid van het
pand niets te veel gezegd; waarlijk de ge
legenheid was eenlg. Ik schreef, thuis ge
komen, op 3 Januari, aan de Commissie
over deze zaak, welke ik nog gevalliger
trachtte te maken door de bijvoeging van
hetgeen eerst na mijn vertrek uit Haarlem,
was ingevallen, de vermoedelijke historische
belangrijkheid van het huis als een deel der
voormalige bisschoppelijke woning, door
Godfried van Mierlo, den tweeden Bisschop
van Haarlem vóór de reformatie, tot aan
zijn vlucht bewoond (1578). Zoo zouden we
dan tegelijk in staat worden gesteld om den
Bisschop, wiens portret wij' juist in het ver-
loopen najaar op zoo merkwaardige wijze uit
Bergen bij Duinkerken verkregen hadden,
althans weer in „effigie" (in beeltenis) in
zijn oud paleis terug te brengen."
Alsnu werden allerlei pogingen in het werk
gesteld om de benoodigde gelden voor den
koop van dit huls te verkrijgen, terwijl in
tusschen werd getracht meer zekerheid te
verkrijgen over de vraag, of het huis in
quaestie inderdaad door den voormaligen
bisschop van Haarlem, Godfried van Mierlo
bewoond is geweest.
„Daar de stede-beschrij vingen zekeren
twijfel lieten bestaan, wendde ik mij tot den
bekenden Rijks- en Provincialen Archivaris
te Haarlem, den heer Gonnet. Deze ant
woordde mij den 28sten Februari letterlijk
als volgt: „Heden morgen heb ik den heer
Archivaris Enschedé onvoorbereid gesproken
en hem op mijn beurt de vraag gesteld:
Weet u mij ook te zeggen, waar de Bisschop
van Haarlem vóór de verandering der religie
gewoond heeft? Het antwoord luidde: Wel
ja, in de Jansstraat in het huis van Notaris
Merens, zoo heb ik het altijd van mijnen
ouden oom Jan gehoord. Dezelfde overleve
ring, zoo gaat de heer Gonnet voort, heb ik
altijd vernomen, maar wilde die nu nog
eens bevestigd zien; en ik meld u met welk
gevolg.
Na schriftelijk en mondeling' overleg onder
de Commissieleden en met den Heer Hoge-
man van Amsterdam, werd besloten net
huis voor f 17000 te koopen; het huis werd
dan ook voor rekening van de Commissie
gekocht voor den prijs van f 15.965, zoodat
de koopprijs met alle onkosten erbij heeft
bedragen de som van f 17.030.
Een krachtig beroep op de milddadigheid
zoowel der leeken als der Geestelijken, had
tengevolge, dat een flinke som aan giften
binnen kwam, onder welke schenkers met
eere mogen worden genoemd de Hoogeerw.
Heeren Mgr. Wittert van Hoogland, Plebaan
Dankelman, pastoor W. F. Roozen van
Oegstgeest en niet minder de weled. heer J.
Westerwoudt, te Haarlem, zoodat na het
aangaan van eene leening de koopsom kon
worden betaald.
In den zomer van 1893 werd de verzame
ling overgebracht naar het nieuwe gebouw
in de St. Jansstraat en als eerste voorwerp
op 7 Juni 1893 het portret van Bisschop
Godfried van Mierlo; toen dan ook op den
13 Juli van datzelfde jaar de leden der Bis
schoppelijke Commissie hunne eerste ver
gadering hielden in dit nieuwe gebouw, was
een groot gedeelte der voorwerpen reeds ge
plaatst.
Jongeman ernstig gewond
APPINGEDAM, 22 Juli Gisteravond
is de jongeman Renkema, uit Holwierde
bij Wirdum, in botsing gekomen met een
auto.
Aan de Jansstraat te Haarlem zal een nieuw
Bisschoppelijk Museum gebouwd worden.
In Aalten en omgeving heeft een cycloon
ernstige materieele schade aangericht.
De zanger Louis van Tulder is ernstig
ziek.
Begrafenis van den heer W. Fransen Jzn.
te Leeuwarden.
Voorjaarsvergadering van het R.K. Werk
liedenverbond in Nederland te Breda.
Geïnstalleerd is de commissie van toezicht
op de reorganisatie der artillerie-inrichtin
gen.
De toestand van Mgr. van Stee is hoogst
zorgwekkend.
Onder Zwijndrecht is bij een aanrijding
een priesterstudent gedood.
De onafhankelijkheidsfeesten in België
Redevoeringen van Koning Albert en
Jaspar.
De Amerikaansche Senaat heeft het Lon-
densche Vlootverdi-ag geratificeerd.
Ernstige onlusten te Kaïro en Port Said.
Moordaanslag op den Roemeenschen on
derstaatssecretaris van binnenlandsche za
ken.
Nieuwe ernstige onlusten in Egypte.
Ernstig vliegtuig-ongeluk in Engeland. Zes
dooden.
Nieuwe, zeer verhoogde invoerrechten in
Frankrijk. Vooral varkensvleesch, reuzel en
kaas worden getroffen.
1
Barometerstand 9 uur v.m.: 757, vooruit.
OPTICIENS FABRIKANTEN
LICHT OP. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om; 9.34 uur.
Hoogste barometerstand 765.3 m.M. te
Lacoruna.
Laagste barometerstand 750.9 m.M. te
Blaavandshuk.
Verwachting: Krachtige tot matigen,
Westeiyke tot Zuidwesteiyken wind, meest
zwaar bewolkt of betrokken, aanvankelijk
nog eenige regen, weinig verandering in
temperatuur.
Geseind van het Kon. Ned. Met. Inst. de
Bildt heden te 10.40 uur aan alle posten
„Weest op uw hoede".
Hij vloog over het voorste gedeelte van
den auto heen en in ernstigen toestand
per auto naar zijn woning vervoerd.
De auto werd niet ernstig beschadigd.
Gisteravond is boven Aalten en omgeving
een cycloon getrokken van het Zuidwesten
naar het Noordoosten. De cycloon had een
breedte van 20 tot-25 meter. Gelukkig was de
kracht van den wind niet zoo hevig als eenige
jaren geleden. In de baan van den cycloon
werden van vele huizen de pannen en schoor-
steenen afgerukt. Kippenhokken werden ver
nield en ontelbare boomen ontworteld.
Op enkele plaatsen werden de aardappelen
en bieten uit den grond getrokken en op ver
ren afstand weer neergeworpen.
Veel schade werd aangericht bij den land
bouwer Te Hennepe, op het fort.. Hij bevond
zich in zijn schuur, en toen hij zich naar bui
ten wilde begeven, kon hij de deur door de
kracht van den wind niet openen. Even later
vlogen alle pannen van de schuur, evenals
van het nabijgelegen woonhuis. Stukken van
den schoorsteen werden op grooten afstand
teruggevonden. Bij het station Breedevoort
werd de houten landbouwschuur van den
landbouwer Navis geheel opgenomen en
daarna gedraaid weer neergezet.
Ook anderen plaatsen werd groote schade
aangericht. Vele vruchtboomen zijn ontwor
teld.
