APELDOORN EN ARNHEM
i 3000.-
i 750.-
1250.-
1125.-
f50.-
f49.-
GARAGE B0UCKAERT, Telef. 14903, Rozenstr7-9-13
EEN REIS DOOR HET
AARDBEVINGSGEBIED IN ITALIË
BUREAUXNASSAULAAN 49
ADVERTENTJÊN 35 ct. p. regel
dit nummer bestaat uit drie bladen
I I
DINSDAG 29 JULI 1930
DRIE EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 17524
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL
WOENSDAG EN DONDERDAG PER LUXE STUDEËAKER-TOURINGCAR
nog enkele plaatsen vrij voor onzen moeien ViJFDAAGSCHEN TOER
DOOR BELGIE op 3 en 10 Augustus
Poging tot moord op den
Deenschen Koning
Dreigbrieven-onrust
J. J. WEBER ZOON
OPTICIENS - FABRIKANTEN
Groote Houtstraat 166 Haarlem
Benoemingen
Mgr. dr. J. Th. Beysens
Z. D. H.
Mgr. J. H. G. Jansen
In het St.. Antonius-Gasthuis te
Utrecht opgenomen
Brand aan boord van een
Noorsch Stoomschip
Het logies van de „Steirstad"
uitgebrand
Voornaamste cKieuws
Telegrafisch Weerbericht
Tornado in Adrianopel
20 dooden, honderden gewonden
Lectoraat in het Friesch te
Groningen
Uitsluiting bij de bouwvakken in
in Kennemerland
Telefoon No. 13866 (drie ltfnen)
Postrekening No. 5970.
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen: per week 25 ct.; per
kwartaal 3.25; per post, per kwartaal
3.58 by vooruitbetaling.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
VRAAG- EN AANBOD-ADVERTEN
TIES, 1—4 regels 60 ct. p. plaatsing;
elke regel meer 15 ct., bij vooruitbet.
BU contract belangrijke korting.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
tusschen den tekst 60 ct. per regel.
abonné's op dit blad zijn ingevolge de verzekeringsvoorwaarden
kgen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen:
Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken dooi
verlies van beide armen, beide beenen ol beide oogen
bijeen ongeval met
doodeliiken afloot
bij verlies van een hand.
een voet of een oog
bij verlies van een
duim ot wijsvingei
bij een breuk van
been of arm
bij verlies van 'n
anderen vinger
Ook nog enkele dorpelingen. Hier en
daar ziet men een weenende vrouw of
een boer die niet van zijn huis is af te
slaan Sommigen er van lijken wel
waanzinnig: hun gezicht vertoont een
wanhopige angstuitdrukking solda
ten gaan met hun draagbaren voorbij
onder een wit laken zie ik, slap naar
beneden hangend, een vermorzelde
hand. In de kerk, die wonder boven
wonder gespaard is, heeft zich een am
bulance opgesteld. Hier liggen de gewon
den en 35 dooden.
Tien minuten verder: Rapolla. Dit
stadje ligt aan de kromming van de
rivier. Eertijds een paradijs, dat door
vele vreemdelingen bezocht werd, omdat
het zoo echt Italiaansch was en nu
Een paar witgekalkte hotelletjes staan
nog overeind, melancholisch en verla
ten! Wij rijden er om heen, want de
weg door het stadje is versperd. 23 doo
den zegt men! Achter de hotelletjes
op een soort sportterrein is het kamp
der vluchtelingen. Zij staan met verwe
zen gezichten naar ons te kijken: het is
een menschenslag, dat niet veel kan
verdragen!
Weer een kwartier verder ligt Melfi.
de stad der Hohenstaufen. Het nieuwe
stads-gedeelte met tallooze villa's en
landhuizen is ongedeerd, maar de be-
c~Bari dNIelfi C^Capels
(Telegrafische brief van een onzer correspondenten te Rome)
Napels, 25 Juli
Mijn pogingen om Donderdag vroeg
v&n Rome over Napels het aardbevings-
gebied te bezoeken, moest ik al gauw
°Pgeven. Overal waar ik op de een of
Andere wijze trachtte vanuit Napels het
binnenland te bereiken, werd ik tegen
gehouden met de woorden: „Uitgeslo
ten, uitgesloten, de treinen worden
slechts gebruikt voor het vervoeren van
öe hulptroepen. De straten zijn geheel
®n al versperd door groote troepen
Vluchtelingen." Ik wilde echter niet
Werkeloos blijven en zoo besloot ik
langs een omweg het geteisterde gebied
te bereiken.
Vanuit Rome bestaat er een ever
Voortreffelijke als weinig gebruikte
Vliegverbinding naar Bari. Deze route
Pam ik.
Na een vlucht van twee en een half
tour liggen de Appenijnen reeds achter
'Pij en was Bari bereikt, waar de lijn
rechte kust het groen van de Apulische
Hoogvlakte van het blauw der Adriati-
sche Zee scheidt.
In Bari verschilt het roezemoezige
leven van de reeds eenigszins aan het
Oosten herinnerende havenstad niet
Plet dat van andere dagen; tot nu toe
zïjn de „golven der verschrikking" hier
Pauwelijks doorgedrongen. Alleen aan
het station gaat het veel drukker toe,
He eerste vluchtelingen waren juist
Aangekomen. Dit zijn echter hoofdza
kelijk meer gegoeden, die uit vrees voor
kun leven de bedreigde streek ontvlucht
sijn. Eenige angst is hun niet aan te
Slen. Van Bari voert de trein ons naar
Altamura, door en door een provincie
stadje. Het lijkt wel uitgestorven en
Plets wijst hier nog op de catastrophe
Met een boemeltreintje reis ik naar
Spinazzola. Op alle stations is er een
langdurig oponthoud. Wij moeten n.1.
°P de eerste hulptreinen wachten. Vee
wagens vol fascistische soldaten snel
len ons voorbij evenals vele D-treinen
Piet gekwetsten. De kleine dorpjes in
bet dal van de Gravina hebben klaar
blijkelijk weinig geleden.... Een
8chaapherder blaast ergens op zijn
Huitwaarschijnlijk een vreedzaam
Hedje.
Spinazzola bereiken wij om 2 uur
's middags. Hier begint de ellende eerst,
Want hoewel de stad zelf ongedeerd is,
lükt het in de buurt van het station wel
een verstoorde mierenhoop. Ik zie hier
be eerste vluchtelingen, lieden met hun
lieele hebben en houden bij zich. Vrou
wen bidden en mannen uiten hun
eHende door luide vloeken echt Ita-
Haansch!
De stationschef weet niet, wat te doen.
Sijn wagenpark is gerequireerd, de
bienst is totaal in de war! Hij wil on-
2en trein wel verder laten gaan, doch
kan ons geen garantie geven of wij
^enosa, het eigenlijke doel van de reis
Wel bereiken kunnen. Een taxi-chauf-
•kur, die onmiddellijk den journalist in
*Py herkent, brengt uitkomst! Met een
®tortvloed van woorden beveelt hij mij
bezoek aan het verwoeste gebied in
wankele Fiat aan. Hij beschouwt
öe geheele catastrophe als een onver
dacht buitenkansje, een bezienswaar
digheid!....
Ht ga op zijn voorstel in en spoedig
kfjh wij op reis. Met een bewonderens
waardige kalmte rijdt hij over de ver
woeste wegen overal vertoonen zich
teeds scheuren en op sommige plaatsen
de weg bijna voor de helft weggesla-
Mijn chauffeur suist verder en
racht mij te doen gevoelen wat „aard-
bbbokken" eigenlijk zijn.
Ha een half uur rijden komen wij tn
"snosa aan. Soldaten zijn juist bezig
&an den ingang van de stad een neer-
g®smakten hoogspanningsmast op te
'uiineneen tolboom voor de Hel,
Want Venosa is er erg aan toe!
De Apulische huizen van samenge-
i(;te kalktuf zijn gebarsten, alsof zij
Ult gips waren opgetrokken. Het zijn
lichts puinhoopen. Enkele huizen
5*e van baksteen zijn blijven staan.
e stad is uitgestorven. De carabinieri
W'Jzen met de hand naar de bergen:
bar bevindt zich de bevólking. Nie-
^aPd durft blijven deze men-
cken hebben het instinct van een dier
bt zich ook verbergt om het onheil
iet te zien. Vijf dooden zoo vertelt
,beP mij heeft Venosa te beklagen.
10 28 Juli
Hu volgt de eene verwoesting na de
bPdere. Eerst vreedzame landerijen.
ijfboomen, bloemenvelden, citroenen-
garden, goudgele vijgen en dan plotse-
.ÖS: Barile totaal verwoest! De
°rpsstraat lijkt wel een holle weg tus-
c'ien puinhoopen. Het wemelt er van
e fnenschen: militairen, doctoren, zus-
ersi alles loopt ordeloos door elkaar!
Barometerstand 9 uur vm.: 760. Stilstand.
LICKT OP. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om: 9.24 uur.
De foto's hierboven geven naast die, welke wij verleden week reeds reproduceerden, een goed inzicht in de ellende, die bij de aard
beving in Italië moet geleden zyn. Boven: Wat er te Melfi overbleef. Rechts beneden: Gezicht op het stadsplein te Melfi. Links
beneden: Op het kerkhof te Avellino; kruisen en kisten staan gereed om de dooden dadeiyk na de „herkenning" te kunnen
begraven
woners zijn gevlucht. In de binnenstad
zien wij echter puinhoopen, die even
hoog zijn als de enkele huizen, die nog
niet verwoest zijn! De kerktoren is in
gestort en ook de burcht, het prachtige
bouwwerk van Frederik II, heeft twee
hoektorens verloren. Op de markt ver
dringt zich het volk. Soldaten deelen
brood en kaas uit. Vlak daarbij liggen
onder lakens de dooden. Melfi heeft
120 dooden in totaal! De aanblik is
meer dan verschrikkelijk. Het lijkt wel
een stad in de vuurlinie. Een humoris-
tischen plakkaat van een Amerikaansche
filmkiucht schijnt dit alles te willen
hoonen: de bioscoop is er echter niet
meer. Een eindje verder doet een ezel
zich te goed aan geraniums, die uit een
venster zijn gevallen. Twee kinderen
gaan zingend door de stratenvlak
daarachter komt een colonne soldaten
met een baar.
Wij verlaten deze stad des Doods en
rijden verder langs Lacedonia, Bisaccia,
Aquilona. Overal hetzelfde beeld. Langs
de straatwegen kampeert de bevolking.
Verscheidene malen worden wij aange
houden. Men heeft honger en er wordt
geen eten gebracht, Mussolini kan niet
overal voor zorgen. Boven ons cirkelen
vliegtuigen.
Langzamerhand valt de duisternis. In
Barila kan ik juist een trein nemen,
die met vluchtelingen en gewonden naar
Potenza gaat! Uit een gesprek met deze
ongelukkigen verneem ik, dat er nau
welijks één gezin is, waar men geen
man, vrouw of kind verloren heeft. Ik
laat mij nu vertellen, hoe alles gebeur d
is, hoe de eerste stooten de daken reeds
deden instorten en hoe men, in den
slaap gestoord, door het puin naar de
straat moest kruipen.
Steeds weer hoort men weenen en
vloeken.
Te middernacht krijg ik den sneltrein
naar Napels te pakken. De duisternis
spreidt zich langzaam over de woeste
nij langs de spoorbaan uit
Napels heeft ook geleden. Wat men
hier ziet, zijn echter de voorboden van
het onheil, dat het binnenland heeft
getroffen
De eerste officieele schattingen wor
den juist genoemd: 1800 dooden! 4000
gewonden
(Nadruk verboden.)
Z. D. H. de Bisschop van Haarlem heeft
benoemd tot Pastoor te Amsterdam (H.H.
Petrus en Paulus), den Zeereerwaarden
Hooggeleerden heer W. Nolet, die Professor
was aan het Groot Seminarie te Warmond;
en tot ieeraar aan het Klein Seminarie
Hageveld te Heemstede, den Weleerw. neer
J. L. Bouman, die kapelaan was te Uit
geest.
Geheim-kamerheer van Z. H. den Paus
Het is welhaast een jaar geleden, dat prof.
Beysens op zijn verzoek eervol werd ontsla
gen als buitengewoon hoogleeraar vanwege
de St. Radboud-stichting aan de Utrechtsche
Universiteit.
Thans heeft het Z. H. den Paus behaagd,
den ten vorigen jare afgetreden hoogleeraar
om zijn uitnemenden staat van dienst te
honoreeren met de hooge onderscheiding van
het geheim kamerheerschap.
Waar veel leed geleden werd
Naar wij vernemen is Z. D. H. Mgr J. H.
G. Jansen, Aartsbisschop van Utrecht, we
gens lichte ongesteldheid, in het St. Anto-
nius-gasthuis, aldaar, opgenomen.
Toen wij hedenmorgen te bevoegderplaatse
naar den aard der ongesteldheid van Mgr.
informeerden, kon men ons daaromtrent
nog geen inlichtingen geven.
Mgr. Jansen zal binnen eenige dagen het
ziekenhuis kunnen verlaten.
Drie zwaargewonden.
Gisteravond tegen 10 uur ontdekte een
aan boord komend matroos van het gister
morgen in de Vulkaanhaven binnengekomen
Noorsche Stoomschip „Steirstad", dat de
want tusschen het logies van de matrozen
en stokers warm was. Bij onderzoek bleek
dat het stokerslogies brandde. Daar de deur
gesloten was, moest men zich door het met
een bijl openhakken van het schot toegang
verschaffen. Toen bleek, dat het logies in
lichterlaaie stond. Hierin bevonden zich vijf
stokers in hun kooien. Met veel moeite kon
den deze naar buiten worden gebracht en
bleek, dat twee der opvarenden zwaar, een
ernstig en twee licht waren gewond. De
eerste drie werden in zorgwekkenden toe
stand naar het ziekenhuis te Vlaardingen
overgebracht.
De brand is vermoedelijk ontstaan doordat
een der stokers welke er het ernstigst aan
toe is, met een brandende sigaret naar kooi
is gegaan.
De beide sleepbooten, „de Nieuwe" en de
„Oude" Maas van het havenbedrijf „Vlaar
dingen Oost" hebben den brand in het ge
heel aan de achterzijde van het 140 Meter
lange en 12.000 ton metende schip liggende
logies gebluscht. Het logies brandde geheel
uit.
Wegens een lichte ongesteldheid is de
Aartsbisschop in het St. Antonins-gasthuis te
Utrecht opgenomen.
Lectoraat in de Friesche taal en letter
kunde te Groningen ingesteld.
Bij een brand aan boord van een te Vlaar
dingen liggend Noorsch stoomschip werden
drie stokers ernstig gewond.
Huldiging van den Oceaan-vlieger Van
Dijk te Amsterdam.
Benoemd tot gewoon hoogleeraar in de
geneeskunde te Leiden dr. P. H. G. van Gilse
te Amsterdam.
De Heiligdomsvaart te Maastricht is
plechtig besloten.
Prof. dr. J. Th. Beysens is benoemd tot
geheim-kamerheer van Z. H. den Paus.
Dr. F. C. Gerretsen heeft een bioche
misch procédé uitgewerkt tot bereiding van
buthyialcohol en aceton uit aardappelpulp.
De Duitsehe verkiezingscampagne en de
omvorming der partijen.
In de acte van verwijzing van de vier
gearresteerde nationalistische leiders noemt
het hoofdparket de P. N. I. de „heimelijke
opvolgster van de P. K. I."
Hevige tornado in Adrianopel 20 doo
den, honderden gewonden.
Hoogste barometerstand 769.1 te Lacoruna.
Laagste barometerstand 750.3 te Haparanda.
ranaa.
Verwachting: Matige tot krachtigen, Zuid
westelijke tot Westelijken, later mogelijk
Noordwestelijke wind, zwaar bewolkt met re
genbuien en tijdelijke opklaringen, iets koe
ler.
STORMWAARSCHUWIN GSDIENST
Geseind hedenmorgen 9.45 uur aan alle
posten:
Attentie-sein neer!
De stad Adrianopel fe geteisterd door een
vreeselijke tornado die gepaard ging met
een i'ellen hagelstorm.
20 personen werden gedood, terwijl honder
den gewond werden.
Ongeveer 80 pCt, van de huizen is vernield
of althans ernstig beschadigd.
De b.eer P. Sipma benoemd
Benoemd tot lector in de faculteit der
letteren en wijsbegeerte aan de Rijksuniver
siteit te Groningen, om onderwijs te geven
in de Frische taal en letterkunde is de heer
P. Sipma te Leeuwarden.
Van leden van „Ons Belang" en „Volharding"
Naar wij vernemen hebben de georgani
seerde bouwpatroons, in Kennemerland, j.L
Zaterdag aan alle werknemers, die georga
niseerd zijn in „Ons Belang" of in „Vo'har-
ding" of soortgelijke hondjes, aanzegging
gedaan, dat zij met ingang van a.s. Zater
dag zijn ontslagen.
Zij zullen slechts dan wederom te werk
kunnen worden gesteld, wanneer kan wor
den aangetoond, dat zij lid zijn van een der
groote landelijke vereenigingen, waarmede
het collectief contract is ges'oten en ook te
gen het loon, in dit collectief contract be
paald.
Hoewel Velsen een 2e klas gemeente is,
wordt daar het le klas loon betaald, n.l. 75
cent voor metselaars en 70 cent voor opper
lieden.
De „Liberté" bevat een bericht uit Ko
penhagen omtrent een mislukte poging, die
gedurende de feestelijkheden ter viering van
het duizendjarig bestaan van het IJsland-
sche parlement te Reykjavik zou zijn on
dernomen om een aanslag te plegen op het
leven van den koning van Denemarken.
Reeds te Kopenhagen had de koning
verscheidene dreigbrieven ontvangen, waarin
hem werd aangeraden het feest niet
gaan bijwonen. Deze correspondentie werd
in handen van de Deensche politie gesteld,
die te zamen met de IJslandsche politie
een onderzoek instelde, dat tot resultaat
had dat te Reykjavik de schrijvers en af
zenders van de brieven werden ontdekt en
kort voor het begin der feesten werden ge
arresteerd. Niettemin ontving de koning
nog den dag vóór zijn vertrek een waar
schuwing om zich niet in te schepen. Ge
durende de geheele reis naar IJsland werd
de koning vergezeld door twee der be
kwaamste Deensche en twee Engelsche
detectives, die speciale opdracht hadden te
letten op verdachte vreemdelingen, die dicht
in de buurt van den koning zouden komen.
Weldra werd de aandacht getrokken dcor
twee jongelui, die zich herhaaldelijk tn de
omgeving van de koninklijke tent bewogen.
Toen op den dag, dat de koning zijn rede
hield, deze jongelui zich wederom op alle
mogelijke manieren tn de nabijheid van den
koning trachtten te dringen, besloot men
hen te arresteeren. Er werden geladen re
volvers op hen gevonden, alsmede eenige
handgranaten. Zij hadden hun intrek ge
nomen in een der vele tenten van de ten
tenkampen, die speciaal voor het herbergen
van de vele duizenden uit verschillende
deelen der wereld voor het bijwonen der
feestelijkheden naar IJsland gekomen, wa
ren opgeslagen. Bij onderzoek in hun tent
werd een helsehe machine gevonden, waar
aan de ontsteker echter nog ontbrak.
In stilte werd het onderzoek voortgezet,
met het gevolg, dat twee andere mannen
en een vrouw eveneens werden gearresteerd.
Het zouden bekende persoonlijkheden zijn,
die in het officieele en openbare leven van
IJsland en zijn hoofdstad een leidende rol
spelen. Zij schijnen lid te zijn van een IJs
landsche partij, de „Vrijheidspartij", die,
naar men weet, den bestaanden band, die
IJsland nog tot 1943 aan Denemarken
bindt, wil verbreken en in het algemeen fel
anti-Deensch Is. Voorts zouden deze lieden
in contact met Deensche communisten en
zelfs met Moskou staan.
Door een indiscretie zou deze zaak, die
aanvankelijk geheel geheim werd gehouden,
in de IJslandsche en vervolgens in de Deen
sche pers bekend zijn geworden. De regee
ring van IJsland heeft den Koning haar
verontschuldigingen aangeboden.
Men zou te Kopenhagen nies geheel ge
rust zijn, aangezien er nog steeds dreigbrie
ven aan het adres van den Koning zouden
worden ontvangen.