\Buitenlandsch oJ^ieuws
Feuilleton
derde blad
DE ENGELSCHE KERK EN DE Z. G.
SEKSE-PROBLEMEN
m
"ET GEHEIM VAN JESSIE flüINTGN
DINSDAG 19 AUGUSTUS 1930
BLADZIJDE 1
BRIEVEN UIT ENGELAND
Vredesverstoorders in den
Balkan
Servische dreigementen tegen
Hongarije en Bulgarije
De Hongaarsche Koningsquaestie
Hervormingsplannen van het
Duitsche Rijkskabinet
Bestrijding van de werkloosheid
m Italië
De actie der bergstammen
Gemengde ^Buitenlandsche
cBerichten
Familiedrama te Parijs
Het vergaan van het s.s. „Tahiti'1
De verkeersongevallen te Parijs
Ernstig spoorwegongeluk
bij Metz
4 dooden, 44 gewonden
Een rivierboot omgeslagen
De mijnwerkersloonen in het
Ruhrgebied
De ontploffing in de mijn-Calmette
Postauto in het Reuzengebergte
verongelukt
KOPT NIEUWS
FAILLISSEMENTEN
RADIO-OMROEP
De besluiten der Lambeth-Conferentie
Londen, 15 Augustus 1930.
Namens de ruim drie honderd Angli
caansche bisschoppen, die aan de thans
geëindigde Lambeth-Conferentie deel
genomen hebben, heeft de Aartsbis
schop van Canterbury een „encycliek
Uitgevaardigd, waarin de resoluties der
Conferentie vervat zijn.
Uit de wijze, waarop deze door bijna
tie geheele dagbladpers ontvangen zijn,
blijkt, hoe weinig werkelijke en diepere
belangstelling er nog bestaat voor de
grootste moreele vraagstukkén en voor
christelijke ethiek.
De Anglicaansche kerk schijnt niet
yeel meer te zijn dan een nuttige natio
nale instelling, op dezelfde manier als
tie marine, Crystal Palace en de Lord
^tayor van Londen. Wat die kerk leert
113 bijzaak, zoolang zij maar niet iets
I leert waardoor het den menschen min-
tier gemakkelijk gemaakt wordt te
tioen wat zij willen en toch lidmaat van
tie Kerk te zijn.
Zet bij het lezen van dezen brief al
Uw dwaze Katholieke denkbeelden om
rent hetgeen een kerk, een moraal en
een bisschop zijn uit uw hoofd. Want
Wanneer gij een Anglicaansche bis-
schoppeneonferentie en haar besluiten
beoordeelt volgens datgene wat u om
trent Katholieke bisschoppen en om
trent de moreele voorschriften der
katholieke kerk bekend is, dan begrijpt
gij er niets van.
Wij willen ons in dezen brief uitslui
tend houden aan de beide resoluties,
U'elke betrekking hebben op de z.g.
Cekse-probleemen, op het huwelijks-
kven, en meer in het bijzonder op het
gebruik van voorbehoedmiddelen tegen
Zwangerschap of tegen geboorte, en op
tie kerkrechtelijke gevolgen van echt-
scheiding.
Tot nu toe heeft de Anglicaansche
berk, althans in theorie, even scherp
tegenover het Malthusianisme gestaan
ais de Katholieke. Aangezien een
batholiek weet, dat hij niet anders dan
katholiek kan zijn, kunnen de wetten
tier Kerk op het huwelijksleven hem
Jbder zekere economische omstandig
heden wel in groote moeilijkheden
brengen, maar zij kunnen hem niet van
geloof afbrengen. Het geloof im
kers openbaart zich vaak op zijn
grootst juist in tijden van moeilijkheid.
Ue Anglicanen hebben het veel ge
makkelijker. Ten eerste bestaat er
bttijd kans, dat een modern-georiën-
teerde rector of bisschop hun een wet-
t'g" middel aan de hand doet om de
te ontduiken; en ten tweede kan
men in het allerergste geval toch nog
mtijd overgaan naar een minder onre-
tielijke kerk er zijn er genoeg of
er een godsdienst je op eigen houtje op
ba gaan houden.
Er is niets, dat zooveel ongerustheid
m de Anglicaansche kerk gaande ge
maakt heeft, als het overloopen van on-
clbare lidmaten naar andere kerkge
nootschappen, die het den menschen
makkelijker maken, hetzij wat de prak-
jifc, hetzij wat de theorie van het ge-
lo°f betreft.
In verband hiermede moet men ook
bezien het ongehoorde feit, dat de bis
hoppen, ondanks het protest van 67
banner (voor een deel behoorend tot
be Anglo-Katholieke fractie) het op
accoordje gegooid hebben met de
jmnonieke wetten op het huwelijks
leven.
Ee theorie blijft ongewijzigd; zii
5r°okt met de beginselen van Rome.
j^aar de praktijk van een natuurwet,
in onze Kerk zelfs niet door het
°ogste Gezag zou kunnen gewijzigd
°rden op opportuniteitsgronden, wordt
geihaakt tot een bespotting.
"Wanneer er een duidelijk-gevoelde
moreele verplichting bestaat om ouder-
^,cbap te beperken of te vermijden (al-
tiüs ne resolutie), dan moet een metho-
tie
volgens christelijke beginselen toe-
*ePast worden. De meest voor de hand
liggende methode is volmaakte onthou
ding van gemeenschap in een leven van
tucht en zelfbeheersching, geleid in de
macht van den H. Geest. In die geval
len evenwel, dat zulk een duidelijk-
gevoelde zedelijke verplichting om het
ouderschap te beperken of te vermijden
aanwezig is, en waar er een moreel-
gegronde reden is om volmaakte ont
houding te vermijden, is de Conferentie
van oordeel, dat andere methodes ge
bruikt mogen worden, onder voorbe
houd, dat dit geschiedt in het licht
dierzelfde christelijke beginselen."
En ten slotte:
„De conferentie veroordeelt ten sterk
ste het aanwenden van eenige methode
tot voorbehoeding op grond van zelf
zucht, drang tot weelde of gemakzucht."
Die slotzin, klaarblijkelijk de ontboe
zeming van een bisschoppenvergade
ring, die zich diep beschaamd en ver
nederd voelt door de besluiten, die zij
genomen heeft, verzacht de resolutie
niet, maar verergert haar strekking.
Wat immers zou men er uit kunnen
afleiden? Dat de aanwending van con
traceptive praktijken op zichzelf geen
zonde is, maar het alleen wordt, wan
neer zij geschiedt uit zondige oogmer
ken of aandriften.
Diefstal is op zichzelf een zonde.
Diefstal uit zelfzucht, weeldezucht of
gemakzucht is geen zonde, omdat de
drie genoemde „zuchten" ongeoorloofd
zijn, maar omdat diefstal zelf ongeoor
loofd is.
Maar dat alles is voor Katholieken
zóó duidelijk, zóó natuurlijk, zóó van
zelfsprekend, dat alle verdere argumen
ten overbodig zijn.
Met betrekking tot echtscheiding is
besloten, dat diegene, die onschuldig is
aan de oorzaken, welke de echtschei
ding teweeg brechten, zoo hij (of zij)
hertrouwd is met goedkeuring van een
bisschop, tot de H. Communie zal wor
den toegelaten.
Ook hier dus hebben wij te doen met
een fundamenteele wet, waarmede de
bisschoppen een compromis sluiten om
het „den menschen gemakkelijker te
maken". Op zichzelf hebben wij geen
kritiek uit te oefenen op een wetsher
ziening door de oversten eener andere
kerk, wanneer die herziening geschiedt
op grond van, zij het dan ook door ons
niet als juist erkende, ethische gronden.
Maar de Conferentie heeft zich uitslui
tend laten leiden door opportunisme
Zij heeft, door het innerlijk verval van
de kerk in de hand gewerkt, gepoogd
het uiterlijk verval (dat van de twee
toch nog het kleinste kwaad is) tegen
te gaan.
Van de groote dagbladen is er maar
één, dat den moed en de eerlijkheid
heeft den bisschoppen de waarheid te
zeggen. De andere putten zich uit m
hoogdravende hoofdartikelen, waarin zij
gewagen van „vooruitzienden geesj^'.
„diepgaande wijsheid" en andere groote
kwaliteiten, die men gewoonlijk in een
bisschop, en des te meer in ruim drie
honderd bisschoppen, aanwezig acht. De
„Daily Herald", het orgaan der Labour-
partij en der vakvereenigingen, kan
slechts met moeite een gejuich onder
drukken. Gelijk men weet, stelt de La-
bour-partij zich niet op anti-, of zelfs
maar op on-godsdienstig standpunt.
Geloovigen van alle belijdenissen be-
hooren tot deze partij, die men hier als
„socialistisch" pleegt aan te duiden,
maar die het, in den continentalen zin
van het woord, eigenlijk niet is, behalve
wat een kleine „roode" fractie aangaaf.
Maar de Labour-partij draagt, evenals
vroeger de liberale partij, in hoofdzaak
een non-conformistisch en modernis
tisch cachet. De godsdienst heeft zich
aan te passen aan alles: aan de weten
schap, aan den economischen toestand,
aan de sociale verlangens. Niets heeft
zich aan te passen aan den godsdienst.
Dit non-conformisme en modernisme
heeft de Lambeth-Conferentie be-
heerscht. De bisschoppen vreezen het
als den dood, en daar zij onmachtig
zijn om het te bestrijden, sluiten zij er
een compromis mee. De „Daily Herald'
vindt dit prachtig; groote conservatieve
organen, die in de Church of England
een nuttige instelling zien, een pijler
van Engelands macht en een middel
om de menschen terug te houden van
bolsjewisme, doen alsof zij het ook
prachtig vinden. Alleen de „Daily
Express" zegt onverbloemd de bittere
waarheid. De bisschoppen zijn te kort
geschoten. Hun werk is op niets anders
uitgeloopen dap op een halfslachtige
poging om mee te gaan met den woeli-
gen stroom van het moderne leven. Ge-
boortevoorkoming wordt goedgekeurd
onder het masker van vroomheid. Echt
scheiding wordt veroordeeld, maar de
gevolgen ervan kunnen worden opge
schort. Er is nauwelijks meer één punt
in het zedelijk wetboek, dat men niet
naar zijn eigen goedvinden mag uit
leggen. De leiders der kerk, evenals die-
der politiek, volgen in plaats van te lei
den. De Kerk, die in gebreke gebleven
is de zielen tot een vurig geloof aan te
wakkeren, kan niet hopen, het gedrag
der menschen voor te schrijven door
maatregelen, die in vrees zijn opgevat
en in een compromis gerijpt.
De „Novosti" publiceert een artikel uit
Veld es, waar op het oogenblik het Joego-
Slavisch Hof, de ministers en het corps di
plomatique verblijven. Het artikel beroept
zich op inlichtingen uit welingelichte bron
en kondigt wapengeweld aan tegen Honga
rije en Bulgarije, ingeval de Habsburg-kwes-
tie niet op bevredigende wijze wordt opge
lost.
De zegsman van de „Novosti" legt er den
nadruk op, dat het herstel der Habsburgers
een kwetsen van de vredesverdragen zou be-
teekenen. Derhalve hebben Zuid-Slavië en
de Kleine Entente het recht met wapen
geweld in te grijpen. Al zou men ook kun
nen hopen, dat de Hongaarsche politiek
nuchter genoeg is, om onderscheid te ma
ken tusschen demonstraties en tactische po
litiek, toch is waakzaamheid geboden.
Wat Hongarije betreft, wacht Zuid-Slavië
de ontwikkeling der gebeurtenissen af.
De regeering zal echter niet langer met
over elkaar geslagen armen de bloedige uit
dagingen der Macedoniërs aanhooren, doch
zeer energiek ingrijpen van den Volkenbond
tegen de vredesverstoorders in den Balkan
eischen. Mocht de Volkenbond weigeren in
te grijpen, dan zal Zuid-Slavië de meening
handhaven, dat het tegenover Bulgarije vrije
hand heeft.
Opmerkelijk is. dat het artikel in de „No
vosti" ook verspreid wordt door het offi-
cieele gezantschap Avala.
Kegeering van een sterke hand is noodig
Naar aanleiding van de geruchten, volgens
welke het voornemen zou bestaan, Otto von
Habsburg bij zijn meerderjarigheidsverkla
ring tot koning van Hongarije uit te roepen,
heeft de Hongaarsche minister vari Oorlog
Cömbös gisteren verklaard, dat de konings
kwestie in internationaal verband moet wor
den beschouwd. Niet het juridisch standpunt
maar de „Realpolitik" geeft den doorslag.
Zoolang een natie nog in gisting verkeert,
heeft zij eer regeering van de sterke hand
noodig, niet die van een kind.
Het Rijkskabinet zal zich Dinsdag bezig
houden met de bespreking van verschillende
hervormingsplannen, welke dan zoo spoedig
Karrikatuur op de onlusten in China. De
burgeroorlog en de communistische hyena,
die hem volgt.
mogelijk na het samenkomen van den Rijks
dag aan deze zullen worden voorgelegd. Het
verst gevorderd zijn de voorbereidende
werkzaamheden van het Rijkskabinet ten
aanzien van de hervorming van de kieswet.
De voorgenomen maatregelen hebben slechts
betrekking op een hervorming van de kies
wetten. Zij laten de grondwettelijke bepalin
gen van de kieswet onaangetast. Klaarblij
kelijk wil het Rijkskabinet op deze wijze
den dwang van een grondwetwijzigende
meerderheid, welke in den Rijksdag, zooals
de ervaring leert, niet is te verkrijgen, ver
mijden.
De belangrijkste maatregel, welke door 't
Rijkskabinet wordt voorgesteld, is een wer
kelijke verkleining van de kieskringen.
Thans bestaan er 35 kieskringen, waarvoor
later 160 kieskringen in de plaats treden.
Op deze wijze zal bereikt kunnen worden,
dat hoogstens 3 of 4 afgevaardigden geko
zen kunnen worden, waaruit een engere ver
binding tusschen afgevaardigden en kiezers
corps tot stand zal komen
De voorbereidende maatregelen voor de
financieele hervormingen zijn nog niet zoo
ver gevorderd.
Maatregelen van regeering en gemeenten
Het program voor de buitengewone wer
ken, die de Italiaansche regeering tot be
strijding van de werkloosheid heeft opge
steld. is, volgens een mededeeiing van het
orgaan der fascistische partij, reeds door
omvangrijke fondsen gedekt. Dank zij den
buitengewonen werken door den staat ge-
entameerd en die eind October reeds in vol
len gang zullen zijn, vinden meer dan 20.000
arbeiders van den winter bezigheid. Hier
naast zijn door de groote steden in samen
werking met de regeering verdere plannen
beraamd voor buitengewone werken. Het
Italiaansche probleem der werkloosheid
wordt door deze maatregelen echter niet
volledig opgelost.
De aanvallen geëindigd
Naar uit Pasjawar gemeld wordt, hebben
de aanvallen der opstandige Afridi's op
Pesjawar thans geheel opgehouden.
Het krachtige bombardement van de
Britsche vliegtuigen heeft blijkbaar de op
standelingen tot den terugtocht gedwon
gen.
Ook de aangekondigde aansluiting van
de andere grensstammen bij de Afridi's
heeft niet plaats gehad.
Een vreeselijk drama heeft zich in den
nacht op Maandag in de Parijsche voorstad
St. Germain afgespeeld.
Een 46-jarig fabrikant schoot aldaar in
een aanval van waanzin zijn 38-jarige vrouw
en 2 van zijn zoons neer, waarna hij de hand
aan zich zelf sloeg en zich een kogel door
het hoofd joeg.
Het 17-jarige dienstmeisje, dat in huis
sliep, had in den nacht de schoten gehoord.
Toen zij Maandagmorgen op den gewonen
tijd de slaapkamer binnen wilde gaan, vond
zü aan de deur met een touw een brief
bevestigd, waarin de fabrikant bekende de
moordenaar van zijn vrouw en kinderen te
zijn en haar verzocht onmiddellijk de po
litie te waarschuwen.
Het schijnt, dat economische zorgen oor
zaak van de catastrophe zijn.
6 Postzakken verloren
De door het gezonken s.s. „Tahiti" meege
voerde post is voor het grootste deel door
het ss. „Ventura" overgenomen. Met uit
zondering van een 6-tal postzakken, die bij
het overladen in zee vielen, zijn slechts
drukwerken verloren gegaan, benevens de
pakketpost. Volgens andere berichten zou zich
aan boord een hoeveelheid goud hebben
bevonden.
Een bevestiging is echter noch van de
scheepvaartmaatschappij, noch van de Nieuw-
zeelandsche regeering ontvangen.
De geredde passagiers hebben telegrafisch
aan de Nieuwzeelandsche regeering hulde be
tuigd aan het dappere gedrag van den ge
zagvoerder van de „Tahiti."
De reizigers verklaren hun redding voor
het overgroote deel aan de plichtsvervul
ling van den kapitein te danken te hebben
gehad.
Onrustbarende toename
Gedurende de laatste vier dagen heb
ben in Frankrijk zeer veel verkeersonge
vallen plaats gehad.
In totaal werden niet minder dan 36
personen gedood en 183 gewond.
Deze sterke toename van het aantal on
gelukken wordt verklaard door het feit,
dat Donderdag in Frankrijk de groote
schoolvacantie is begonnen, waardoor het
reisverkeer belangrijk is toegenomen.
Op het terrein van den steenkoolmijn
Houve bij Crenzwald in de nabijheid van
Metz is een ernstig spoorwegongeluk ge
beurd, waarbij 40 mijnwerkers gewond en
verschillende arbeiders gedood werden.
Een uit drie wagons bestaande arbeiders-
trein. waarin ruim 60 arbeiders gezeten wa
ren reed van schacht I naar II, waarbij hij
in een bocht in botsing kwam met een uit
tegenovergestelde richting komenden kolen-
trein.
De drie wagons van den arbeiderstrein
liepen uit de rails en werden bijna geheel
vernield.
Nadere bijzonderheden ontbreken nog.
De opgave van hedenmorgen luidt: 4 doo
den, 17 zwaar- en 27 ïicht gewonden.
Met betrekking tot het spoorwegongeluk
bij Metz verluidt nog het volgende:
De arbeiderstrein, die met den kolentrein
in botsing kwam. werd d'or de locomotief
geduwd, zoodat de wagons bij de botsing de
stoot direct opvingen en totaal werden ver
nield.
Bij de gewonden zijn de houtsplinters der
vernielde wagons dikwijls diep in het lichaam
gedrongen, zoodat men slechts met de groot
ste voorzichtigheid het bergingswerk kan
uitvoeren.
Bij de meeste zwaar gewonden geven de
dokters geen hoop op behoud van het leven
meer.
Het terrein van het ongeluk biedt een
troosteloozen aanblik, waar tal van verwan
ten en vrienden wanhopig de verongelukten
zoeken.
Twee-en-dertig arbeiders vermist
Een schip, dat 54 textielarbeiders over de
rivier de Hooghly vervoerde, sloeg tenge
volge van het krachtige getij om. Twee-en-
twintig arbeiders werden gered; de anderen
worden vermist.
Opzegging loonovereenkomst
Heden is het besluit inzake opzegging van
het looncontract voor den mijnbouw in het
Ruhrgebied per 10 September, overeen
komstig de kortelings genomen beslissing der
miindirecties, aan de vakbonden toegezon
den.
De onderhandelingen over een nieuw con
tract tusschen partijen zullen op 25 Augus
tus beginnen.
De explosie in de mijn Calmette van de
groeve Clarenthal heeft thans reeds 9 doo
den geëischt. Zondag is wederom een slacht
offer aan de bekomen brandwonden bezwe
ken.
8 dooden
In de nabijheid van het herstellingsoord
Sprindleruühle, op de Boheemsche zijde
van het Reuzengebergte, is hedenmiddag
een ernstig ongeluk gebeurd.
Een postauto is in een bocht gaan slin
geren, reed op een ijzerdraadversperring
aan den kant van den weg en stortte van
een helling af, waarbij de wagen over den
kop ging.
De passagiers kwamen onder de bus te
recht.
Acht personen werden gedood en zes ge
wond.
Te Berlijn bedraagt het aantal doo-
delfjke ongevallen voor het eerste halfjaar
1930, 261 of 34)4 pet. meer dan voor 1929.
Het aantal verkeersongevallen bedroeg ruim
13000.
Acht personen, die op een uitstap
je zonder dit te wetën de Fransch-Italiaan-
sche grens hadden overschreden, werden door
een Italiaansche grenswacht beschoten en
gearresteerd. Na een langdurig verhoor in
het grenswacht-bureau, werden zij, daar hun
ne papieren in orde bleken te zijn, weder
om vrijgelaten.
Opgegeven door v. d. Graaf en Co.
N. V. (Afd. Handelsinformaties).
Uitgesproken:
15 Aug.: de vennootschap handelende on
der de firma B. F, Dorsman en Zonen,
Prinses Mariannelaan 89, te Voorburg en de
vennooten A M. van Loon, weduwe B. F.
Dorsman. N. B. L. Dorsman, C. M. Dors
man. allen te Voorburg, Prinses Marianne
laan 91. Rechter-Comm.: Mr. A. N. Kuhn.
Curator: Mr. H. A. Tels, Den Haag, Anna
Paulownastraat 71.
WOENSDAG 20 AUGUSTUS
HUIZEN, tot 6 uur: 298 M. Uitsl. NCRV.
Uitz. 8.15—9.30 Concert 10.30—11.00
Ziekendienst 11.00—11.30 Gramofoonpl.
11.3012.30 Harmoniumbespeling door M.
F. Jurjaanz 12.302.00 Concert. Mevt.
Hekkerv. Eysden (sopraan). Hr. H. Her
mann (viool), Mevr. C. Logjes—v. d. Leek
(piano) 2.003.00 Concert. Mevr. I. Mul
der—Belzer (alt-mezzo). H.H. Wittpen (fluit)
Vogtschmidt (cello). Krelage (piano) 3.00
—3:30 Lezen van Chr. Lectuur 3.304.15
Vervolg Concert 4.155.00 Gramofoonpl.
5.00—6.00 Ziekenuurtje 6.00—7.00 Gra
mofoonpl. 6.306.40 Koersen 7.007.30
H. J. v. Engeland: „Gevaren van electrici-
teit" 7.30—8.00 M. J. Leendertse: „Het
Vaderl. Geschiedenis-Onderwijs in de Lagere
School 8.00—9.00 Concert door het Chr.
Radio-Orkest 9.00—10.00 Carillonconcert
op het carillon van het Kon. Paleis te Am
sterdam door de H.H. C. J. de Koning JCzn.
en W. Smit 10.00—11.00 Vervolg Orkest
concert 10.00 Persber.
HILVERSUM, VARA-Uitzending 8.00
Orgelconcert 9.00—10.00 Gramofoonpl.
10.15 Voordracht 10.30 Ziekenuurtje
11.30 Gramofoonpl. 12.00 Politieber. 12.15
Concert VARA-Septet 1.45 Gramofoonpl.
2.30 Kindermatinée uit het Kurhaus te
Scheveningen 3.30 „Maak het zelf!" cur
sus 430 Orgelspel 5.00 Vraaghalfuurtje
voor kinderen 5.45 Concert 7.00 Litterair
halfuurtje door A. M. de Jong 7.45 Poli
tieber. 8.00 Inleiding Kurhausconcert
8.15 Kurhausconcert uit Scheveningen. In
de pauze: Declamatie. Na afloop: Persber.,
declamatie en gramofoonpl.
DAVENTRY, 1554.4 M. 10.35 Morgenwij
ding 12.20 Gramofoonpl. 1.20 Orkest
concert. Tusschen 1.50 en 4.50 verslag vap
Cricketwedstrijd 2.202.50 Concert. E.
Fitch, alt. P. Underwood, tenor 4.20 Con
cert. R. Araujo en D. Durbec (viool). E. Toye
(mezzo-sopraan) 5.05 Orgelspel door R.
New. 5.35 Kinderuurtje 6.20 Lezing
6.35 Nieuwsber. 6.50 Verslag van Cricket
match 7.00 Piano-recital door C. Smith
7.20—7.40 Lezing 7.50 Vaudeville 9.30
„Ile". Hoorspel van Eugene O'Neill 10.05
Nieuwsber. 10.20 Lezing 10.35 Marktbef.
10.45 Concert Strijkorkest 11.20—12.20
Dansmuziek.
PARIJS „Radio-Paris", 1725 M. 12.50—
2.20 Gramofoonpl. 4.05 Orkestconcert
7.40 Gramofoonpl. 8.20 „La Traviata".
Opera van G. Verdi. Orkest en solisten.
LANGENBERG, 473 M. 7.25—7.50 Gra
mofoonpl. 7.50—8.50 Orkestconcert 10.35
12.15 Gramofoonpl. 12.30 Gramofoonpl.
1.252.50 Orkestconcert 5.506.50 Trio
concert 7.20—10.05 „Iphigenie in Aulis"
Opera in 3 bedrijven van Chr. W. Gluck.
10.5012.20 Zigeunermuziek uit Budapest.
KALUNDBORG, 1153 M. 12.20—2.20 Or
kestconcert 3.505.50 Orkestconcert 7.50
8.50 Concert. Orkest. Vocale en instrumen
tale solisten 9.20—10.35 Vervolg concert
11.00—11.50 Vervolg concert.
BRUSSEL, 508.5 M. 5.20 Dansmuziek
6.50 Trio-concert 8.35 Gramofoonpl. 8.40
Concert, georganiseerd door de Katholieke
Radio-Vereeniging, Brussel. Orkest en solis
ten. Toespraak.
ZEESEN, 1635 M. 6.10—7.20 Lezingen
7.207.50 Gramofoonpl. 9.2012.20 Lezin
gen 12.20—1.15 Gramofoonpl. 1.152.20
Berichten 2.20—3.20 Gramofoonpl. 3.20
4.20 Lezingen 4.205.50 Concert 5.50
8.20 Orkestconcert 8.50 „Ja, ja, der Som-
mer!" van Max Kolpe. Daarna: Orkestcon
cert 10.55 Concert uit Budapest.
15 Aug.: L. Seijperstein, Leiden, Utrecht-
sche Jaagpad 81a Rechter-Comm.: Mr. J.
C. van der Burcht van Lichtenbergh. Cu
rator: Mr. F. H. van der Tas, Leiden.
15 Aug.: D. Koomneet, Pijnacker, Oude
Leede. Rechter-Comm.: Jhr. Mr. H. O.
Feith. Curator: Mr. E. Bonn, Delft.
15 Aug.: F. M. A. van dei Kam. winkelier,
Den Haag, Jonathanstraat 53. Rechter-
Comm.: Mr. J. R. Thorbecke. Curator: Mr.
A. de Lauwere, Den Haag, Heemskerkstr. 28.
15 Aug.: C. H. Al, tuindersknecht, Loos
duinen. Gevers Deynootstraat 204. Rechter-
Comm.: Mr. A. N. Kuhn. Curator: Mr. J.
P. G. van Velzen, Den Haag, Rijnstraat 26.
15 Aug.: L. J. H. P Feun, ambtenaar aan.
het Departement van Onderwijs, Kunstenen
Wetenschappen, Voorburg, van Heurnstraat
109. Rechter-Comm.: Mr. J. C. van der
Burcht van Lichtenbergh. Curator: Mr. H.
N. J. C. van Meerten, Den Haag, Anna Pau
lownastraat 14.
15 Aug.: H. A. W. van Reede, zonder be
roep, Wassenaar, Lange Kerkdam 83. Rech
ter-Comm.: Jhr. Mr. H. O. Feith. Curator:
Mr. A. N. de Snoo, Den Haag, Weissen-
bruchstraat 101.
15 Aug.: Christina Peters, huisvr. van J.
G. v. d. Werd. winkelierster, Balkbrug, ge
meente Avereest. Rechter-Comm.: Mr. A.
J. M van Heyst. Curator: Mr. A. W. E.
Brandsma, Zwolle.
Opgeheven wegens gebrek aan actief:
15 Aug.: G. Kalshoven, Ter Aar.
15 Aug.: F. Smolders, Den Haag.
15 Aug.: J. Oedzes, Rijswijk.
Vernietigd op grond van verzet
15 Aug.: J. A. Meijer. Den Haag.
In de week van 1116 Augustus 1930 zijn
in Nederland uitgesproken 38 faillissemen
ten.
Het beste dagel ij ksche
kin
^aar het Engelsch door Jos. P. H. Hamers
he agent Hunt vond het nu noodig, een
°ordje mee te spreken,
v "Pas op je woorden Jozef White", zei hij
get hadruk; „anders zou je wel eens in de
Vangenig terecht kunnen komen. Wat je
ar zegt is strafbaar."
^aar Jozef White hield voet bij stuk.
..j "Je hebt toch zelf het wonderlijk geval ge-
rJ". antwoordde hij.
ï'h zaS dat Sir Charles struikelde en met
tp, Eewonde hand die arme vrouw aanraak-
[J blaar zoo dwaas ben ik niet, dat ik daar
bpS bijzonders achter zoek. Wanneer u klaar
tpp' juffrouw Dollington, zullen we naar de
'btbanK gaan."
th. Iffrouw Dollington's verloofde was een
of vijf geleden gekomen en had ook
i lijk der jonge vrouw bezichtigd,
't at juffrouw Skippings hier geen duit in
2akje zou werpen was ondenkbaar.
("Wanneer inderdaad", sprak ze, „Sir Char-
hand begon te bloeden, toen hij daar-
q de borst der doode vrouw aanraakte,
dit een bewijs van
viel haar de agent in de rede. „Maar
het is niet waar; het is een ellendige leu
gen. Neem m'n raad aan, juffrouw Skippings
en zeg zoo iets niet meer. Iedereen is gelijk
voor de wet en ik geloof niet, dat het u in
de gevangenis zou bevallen."
De menigte verliet nu het lijkenhuis en
begaf zich naar het gerechtsgebouw. Toen
juffrouw Skippings en haar dienstbode daar
aankwamen, had de gerechtszitting reeds
een aanvang genomen. Sir Charles Merri-
weather was de eerste getuige die voorge
roepen werd. Hij vertelde hoe hij de jonge
vrouw bijna overreden had; hoe z'n paard
een zijsprong maakte en daardoor dit onge
luk voorkwam; hoe hij en z'n stalknecht
waren gaan kijken en de vrouw met haar
kind hadden gevonden.
„Was de vrouw reeds overleden?" vroeg
de ambtenaar die met de lijkschouwing be
last was.
„Voor zoover ik weet, ja. Jammer genoeg,
hadden we geen brandewijn of iets van dien
aard bij ons, anders zouden we natuurlijk
getracht hebben daarmee haar levensgeesten
op te wekken. We deden wat gedaan kon
worden: we wikkelden de vrouw en het kind
in dekens en reden zoo gauw we maar kon
den naar huis. Daar aangekomen, zond ik
onmiddellijk een boodschap naar den dok
ter."
„U kende de jonge vrouw niet?" vroeg de
ambtenaar.
„Ze was me totaal onbekend, ofschoon ik
vermoed dat ze op weg naar de Hall was."
„Hoe kwam u op dat vermoeden?"
Sir Charles aarzelde een oogenblik alvo
rens te antwoorden. Dit scheen den ambte
naar echter niet meer dan natuurlijk toe. De
baronet, toch was algemeen bekend als een
bescheiden mensch.
„De armen en de behoeftigen zijn nooit
met ledige handen van de Hall weg gezon
den", sprak hij. Er klonk een goedkeurend
gemompel door de zaal. „Deze of gene, ging
de jonge edelman voort, „zal dit aan de arme
vrouw gezegd hebben, waarpo zij zich waar
schijnlijk op weg naar onze woning heeft
begeven om onderstand te vragen. Ik behoef
u niet te zeggen, hoezeer het me spijt,
dat zij niet levend de Hall kon bereiken."
De ambtenaar knikte, ten teeken dat hij
dit begreep.
„Zeker, Sir Charles", sprak hij, „en de
dokter constateerde dat de levensgeesten ge
weken waren?"
„Ja. maar naar mijn meening nog niet
lang. Alle pogingen echter om de levens-
gessten op te wekken, mislukten."
Griffiths, de koetsier van Sir Charles, be
vestigde alles wat z'n meester gezegd had.
De volgende getuige was dokter Quinton.
Op zakelijke wijze vertelde deze, dat hij
naar de Hall ontboden was. Hij was onmid
dellijk gegaan en had daar de jonge vrouw
gezien, die van uitputting en ontbering
was gestorven. Toen hij bij haar kwam, was
zij reeds overleden, maar dan ook pas.
„Dus u denkt", vroeg de ambtenaar, „dat
zij waarschijnlijk nog leefde toen Sir Charles
Merriweather haar vond?"
„Toen ik bij haar kwam", antwoordde de
dokter, „was ze zeker niet langer dan vijf
minuten koud. Het lichaam dat aan een
felle koude was blootgesteld geweest, was
nog warm. Ook waren er nog andere ver
schijnselen die er op wezen, dat zü pas het
tijdelijke met het eeuwige verwisseld had.
Waarschijnlijk is de arme vrouw in een staat
van volkomen bewusteloosheid tot een beter
leven overgegaan. Op dringend verzoek van
Sir Charles hebben ik en de huishoudster,
mevrouw Hunt, al het mogelijke gedaan om
de levensgeesten weer op te wekken, maar
zonder resultaat."
De ambtenaar doorliep eenige aanteeke-
ningen die voor hem lagen en schraapte z'n
keel.
„U hebt zeker de lijkschouwing verricht?"
vroeg nij.
„Ja, met behulp van de doktoren Austin en
Blassford. De doodsoorzaken waren koude,
uitputting, gebrek aan voedsel. Al de orga
nen waren gaaf en gezond."
De kleine vondeling Claud was de derde
getuige. Hij keek verschrikt om zich heen.
Men kon geen woord uit hem krijgen, of
schoon de ambtenaar hem op z'n knie nam
en zeer vriendelijk tegen hem was. Toen hij
zag, dat al z'n moeite om het knaapje aan
't spreken te krijgen, vergeefsch was, ver
zocht hij een agent om het bij zich te nemen.
„Dat kind is dom", sprak hij op ontevreden
toon; „ik heb kinderen van zijn leeftijd ge
kend, die op gewone vragen direct duidelijk
antwoord gaven. Houd hem bij je agent: we
zullen het straks nog eens met hem probee-
ren".
Ook inspecteur Lightfoot, die nu voorkwam
legde getuigenis af. De kleeren der vrouw
waren aan een nauwkeurig onderzoek on
derworpen; haar identiteit was daardoor
echter niet bewezen. Zij droeg geen trouw
ring en was dus waarschijnlijk niet ge
huwd. Een verder onderzoek had er niet toe
geleid om te weten te komen wie zij was. Ze
was van Muli, een dorp in den omtrek, naar
Plaistown komen loopen. Er waren men
schen, die haar op den weg tusschen beide
plaatsen gezien hadden. Overigens wist nie
mand waar ze oorspronkelijk van daan
kwam. Misschien was ze met den trein ge
komen; niemand echter kon dit met eenige
zekerheid zeggen. De treinen in die streek
waren niet druk bezet; een vrouw met een
kind in haar armen, zou niet onopgemerkt
zijn gebleven. Het ondergoed der vrouw was
van goede, zelfs fijne kwaliteit, maar oud en
versleten.
De volgende getuige was juffrouw Dolling
ton. Juffrouw Skippings maakte aanstalten
om naast haar in de getuigenbank te gaan
zitten, maar een der oolitieagenten beduidde
haar, dat zij dit niet doen mocht. Het ge
tuigenverhoor der dienstbode liep zonder
stoornis af.
Met haar verloofde, mijnheer Tillett had
zij een wandeling gemaakt. Toen zij van
Muil kwamen, ontmoetten zij een jonge
vrouw, die een kind in haar armen droeg
De vrouw sprak hen aan en vroeg naar de
woning van Sir Alexander Merriweather. Ze
scheen vermoeid en uitgeput te zijn, maar
dat het zóó erg met haar gesteld was, dat
zij op het punt stond om te bezwijken, wis
ten ze niet; anders zouden ze haar niet al
len gelaten hebben. Dollington en mijnheer
Tillett wezen haar den weg en gingen verder.
Op hun terugweg hadden zij voor zoover ze
wisten, de vrouw en het kind niet gepas
seerd, ofschoon het niet onmogelijk was. Het
was zeer donker en misschien had het ar
me schepsel wel aan den kant van den weg
gezeten om uit te rusten.
De ambtenaar zette z'n bril op, wierp een
onderzoekenden blik op de getuige en vroeg:
„Zei de vrouw niet. waarom zij naar de wo
ning van Sir Alexander Merriweather wilde
gaan?"
„Neen, en ik vroeg het haar natuurlijk niet.
Ik dacht om onderstand te krijgen. Alle hulp
behoevenden m den omtrek gaan naar de
Hall, wanneer zij onderstand noodig hebben."
Juffrouw Skippings fronste haar wenkbrau
wen. Waarom dacht ze. moest Dollington dat
zeggen? Zij was er van overtuigd, dat de
vrouw die nu dood was, een geheel andere
reden had om naar de Hall te gaan.
„Maakte zij op u den indruk zeer vermoeid
te zijn?"
„Dat wel, maar het kwam geen oogenblik
.n mij op, dat ze stervende was. Het spijt mij
en Tillett meer dan ik u zeggen kan, dat wij
niets voor haar deden."
„Wat zei ze? Sprak ze als een dame van
stand?"
„Zeker; ze sprak zacht; haar uitspraak was
zeer beschaafd; ze sprak niet ^mand die
uit Londen of hier uit dei on v ek kwam."
(Wordt vervolgd)