\Buitenlandsch oJ^ieuws Feuilleton derde blad DE ENGELSCHE KERK EN DE Z. G. SEKSE-PROBLEMEN m "ET GEHEIM VAN JESSIE flüINTGN DINSDAG 19 AUGUSTUS 1930 BLADZIJDE 1 BRIEVEN UIT ENGELAND Vredesverstoorders in den Balkan Servische dreigementen tegen Hongarije en Bulgarije De Hongaarsche Koningsquaestie Hervormingsplannen van het Duitsche Rijkskabinet Bestrijding van de werkloosheid m Italië De actie der bergstammen Gemengde ^Buitenlandsche cBerichten Familiedrama te Parijs Het vergaan van het s.s. „Tahiti'1 De verkeersongevallen te Parijs Ernstig spoorwegongeluk bij Metz 4 dooden, 44 gewonden Een rivierboot omgeslagen De mijnwerkersloonen in het Ruhrgebied De ontploffing in de mijn-Calmette Postauto in het Reuzengebergte verongelukt KOPT NIEUWS FAILLISSEMENTEN RADIO-OMROEP De besluiten der Lambeth-Conferentie Londen, 15 Augustus 1930. Namens de ruim drie honderd Angli caansche bisschoppen, die aan de thans geëindigde Lambeth-Conferentie deel genomen hebben, heeft de Aartsbis schop van Canterbury een „encycliek Uitgevaardigd, waarin de resoluties der Conferentie vervat zijn. Uit de wijze, waarop deze door bijna tie geheele dagbladpers ontvangen zijn, blijkt, hoe weinig werkelijke en diepere belangstelling er nog bestaat voor de grootste moreele vraagstukkén en voor christelijke ethiek. De Anglicaansche kerk schijnt niet yeel meer te zijn dan een nuttige natio nale instelling, op dezelfde manier als tie marine, Crystal Palace en de Lord ^tayor van Londen. Wat die kerk leert 113 bijzaak, zoolang zij maar niet iets I leert waardoor het den menschen min- tier gemakkelijk gemaakt wordt te tioen wat zij willen en toch lidmaat van tie Kerk te zijn. Zet bij het lezen van dezen brief al Uw dwaze Katholieke denkbeelden om rent hetgeen een kerk, een moraal en een bisschop zijn uit uw hoofd. Want Wanneer gij een Anglicaansche bis- schoppeneonferentie en haar besluiten beoordeelt volgens datgene wat u om trent Katholieke bisschoppen en om trent de moreele voorschriften der katholieke kerk bekend is, dan begrijpt gij er niets van. Wij willen ons in dezen brief uitslui tend houden aan de beide resoluties, U'elke betrekking hebben op de z.g. Cekse-probleemen, op het huwelijks- kven, en meer in het bijzonder op het gebruik van voorbehoedmiddelen tegen Zwangerschap of tegen geboorte, en op tie kerkrechtelijke gevolgen van echt- scheiding. Tot nu toe heeft de Anglicaansche berk, althans in theorie, even scherp tegenover het Malthusianisme gestaan ais de Katholieke. Aangezien een batholiek weet, dat hij niet anders dan katholiek kan zijn, kunnen de wetten tier Kerk op het huwelijksleven hem Jbder zekere economische omstandig heden wel in groote moeilijkheden brengen, maar zij kunnen hem niet van geloof afbrengen. Het geloof im kers openbaart zich vaak op zijn grootst juist in tijden van moeilijkheid. Ue Anglicanen hebben het veel ge makkelijker. Ten eerste bestaat er bttijd kans, dat een modern-georiën- teerde rector of bisschop hun een wet- t'g" middel aan de hand doet om de te ontduiken; en ten tweede kan men in het allerergste geval toch nog mtijd overgaan naar een minder onre- tielijke kerk er zijn er genoeg of er een godsdienst je op eigen houtje op ba gaan houden. Er is niets, dat zooveel ongerustheid m de Anglicaansche kerk gaande ge maakt heeft, als het overloopen van on- clbare lidmaten naar andere kerkge nootschappen, die het den menschen makkelijker maken, hetzij wat de prak- jifc, hetzij wat de theorie van het ge- lo°f betreft. In verband hiermede moet men ook bezien het ongehoorde feit, dat de bis hoppen, ondanks het protest van 67 banner (voor een deel behoorend tot be Anglo-Katholieke fractie) het op accoordje gegooid hebben met de jmnonieke wetten op het huwelijks leven. Ee theorie blijft ongewijzigd; zii 5r°okt met de beginselen van Rome. j^aar de praktijk van een natuurwet, in onze Kerk zelfs niet door het °ogste Gezag zou kunnen gewijzigd °rden op opportuniteitsgronden, wordt geihaakt tot een bespotting. "Wanneer er een duidelijk-gevoelde moreele verplichting bestaat om ouder- ^,cbap te beperken of te vermijden (al- tiüs ne resolutie), dan moet een metho- tie volgens christelijke beginselen toe- *ePast worden. De meest voor de hand liggende methode is volmaakte onthou ding van gemeenschap in een leven van tucht en zelfbeheersching, geleid in de macht van den H. Geest. In die geval len evenwel, dat zulk een duidelijk- gevoelde zedelijke verplichting om het ouderschap te beperken of te vermijden aanwezig is, en waar er een moreel- gegronde reden is om volmaakte ont houding te vermijden, is de Conferentie van oordeel, dat andere methodes ge bruikt mogen worden, onder voorbe houd, dat dit geschiedt in het licht dierzelfde christelijke beginselen." En ten slotte: „De conferentie veroordeelt ten sterk ste het aanwenden van eenige methode tot voorbehoeding op grond van zelf zucht, drang tot weelde of gemakzucht." Die slotzin, klaarblijkelijk de ontboe zeming van een bisschoppenvergade ring, die zich diep beschaamd en ver nederd voelt door de besluiten, die zij genomen heeft, verzacht de resolutie niet, maar verergert haar strekking. Wat immers zou men er uit kunnen afleiden? Dat de aanwending van con traceptive praktijken op zichzelf geen zonde is, maar het alleen wordt, wan neer zij geschiedt uit zondige oogmer ken of aandriften. Diefstal is op zichzelf een zonde. Diefstal uit zelfzucht, weeldezucht of gemakzucht is geen zonde, omdat de drie genoemde „zuchten" ongeoorloofd zijn, maar omdat diefstal zelf ongeoor loofd is. Maar dat alles is voor Katholieken zóó duidelijk, zóó natuurlijk, zóó van zelfsprekend, dat alle verdere argumen ten overbodig zijn. Met betrekking tot echtscheiding is besloten, dat diegene, die onschuldig is aan de oorzaken, welke de echtschei ding teweeg brechten, zoo hij (of zij) hertrouwd is met goedkeuring van een bisschop, tot de H. Communie zal wor den toegelaten. Ook hier dus hebben wij te doen met een fundamenteele wet, waarmede de bisschoppen een compromis sluiten om het „den menschen gemakkelijker te maken". Op zichzelf hebben wij geen kritiek uit te oefenen op een wetsher ziening door de oversten eener andere kerk, wanneer die herziening geschiedt op grond van, zij het dan ook door ons niet als juist erkende, ethische gronden. Maar de Conferentie heeft zich uitslui tend laten leiden door opportunisme Zij heeft, door het innerlijk verval van de kerk in de hand gewerkt, gepoogd het uiterlijk verval (dat van de twee toch nog het kleinste kwaad is) tegen te gaan. Van de groote dagbladen is er maar één, dat den moed en de eerlijkheid heeft den bisschoppen de waarheid te zeggen. De andere putten zich uit m hoogdravende hoofdartikelen, waarin zij gewagen van „vooruitzienden geesj^'. „diepgaande wijsheid" en andere groote kwaliteiten, die men gewoonlijk in een bisschop, en des te meer in ruim drie honderd bisschoppen, aanwezig acht. De „Daily Herald", het orgaan der Labour- partij en der vakvereenigingen, kan slechts met moeite een gejuich onder drukken. Gelijk men weet, stelt de La- bour-partij zich niet op anti-, of zelfs maar op on-godsdienstig standpunt. Geloovigen van alle belijdenissen be- hooren tot deze partij, die men hier als „socialistisch" pleegt aan te duiden, maar die het, in den continentalen zin van het woord, eigenlijk niet is, behalve wat een kleine „roode" fractie aangaaf. Maar de Labour-partij draagt, evenals vroeger de liberale partij, in hoofdzaak een non-conformistisch en modernis tisch cachet. De godsdienst heeft zich aan te passen aan alles: aan de weten schap, aan den economischen toestand, aan de sociale verlangens. Niets heeft zich aan te passen aan den godsdienst. Dit non-conformisme en modernisme heeft de Lambeth-Conferentie be- heerscht. De bisschoppen vreezen het als den dood, en daar zij onmachtig zijn om het te bestrijden, sluiten zij er een compromis mee. De „Daily Herald' vindt dit prachtig; groote conservatieve organen, die in de Church of England een nuttige instelling zien, een pijler van Engelands macht en een middel om de menschen terug te houden van bolsjewisme, doen alsof zij het ook prachtig vinden. Alleen de „Daily Express" zegt onverbloemd de bittere waarheid. De bisschoppen zijn te kort geschoten. Hun werk is op niets anders uitgeloopen dap op een halfslachtige poging om mee te gaan met den woeli- gen stroom van het moderne leven. Ge- boortevoorkoming wordt goedgekeurd onder het masker van vroomheid. Echt scheiding wordt veroordeeld, maar de gevolgen ervan kunnen worden opge schort. Er is nauwelijks meer één punt in het zedelijk wetboek, dat men niet naar zijn eigen goedvinden mag uit leggen. De leiders der kerk, evenals die- der politiek, volgen in plaats van te lei den. De Kerk, die in gebreke gebleven is de zielen tot een vurig geloof aan te wakkeren, kan niet hopen, het gedrag der menschen voor te schrijven door maatregelen, die in vrees zijn opgevat en in een compromis gerijpt. De „Novosti" publiceert een artikel uit Veld es, waar op het oogenblik het Joego- Slavisch Hof, de ministers en het corps di plomatique verblijven. Het artikel beroept zich op inlichtingen uit welingelichte bron en kondigt wapengeweld aan tegen Honga rije en Bulgarije, ingeval de Habsburg-kwes- tie niet op bevredigende wijze wordt opge lost. De zegsman van de „Novosti" legt er den nadruk op, dat het herstel der Habsburgers een kwetsen van de vredesverdragen zou be- teekenen. Derhalve hebben Zuid-Slavië en de Kleine Entente het recht met wapen geweld in te grijpen. Al zou men ook kun nen hopen, dat de Hongaarsche politiek nuchter genoeg is, om onderscheid te ma ken tusschen demonstraties en tactische po litiek, toch is waakzaamheid geboden. Wat Hongarije betreft, wacht Zuid-Slavië de ontwikkeling der gebeurtenissen af. De regeering zal echter niet langer met over elkaar geslagen armen de bloedige uit dagingen der Macedoniërs aanhooren, doch zeer energiek ingrijpen van den Volkenbond tegen de vredesverstoorders in den Balkan eischen. Mocht de Volkenbond weigeren in te grijpen, dan zal Zuid-Slavië de meening handhaven, dat het tegenover Bulgarije vrije hand heeft. Opmerkelijk is. dat het artikel in de „No vosti" ook verspreid wordt door het offi- cieele gezantschap Avala. Kegeering van een sterke hand is noodig Naar aanleiding van de geruchten, volgens welke het voornemen zou bestaan, Otto von Habsburg bij zijn meerderjarigheidsverkla ring tot koning van Hongarije uit te roepen, heeft de Hongaarsche minister vari Oorlog Cömbös gisteren verklaard, dat de konings kwestie in internationaal verband moet wor den beschouwd. Niet het juridisch standpunt maar de „Realpolitik" geeft den doorslag. Zoolang een natie nog in gisting verkeert, heeft zij eer regeering van de sterke hand noodig, niet die van een kind. Het Rijkskabinet zal zich Dinsdag bezig houden met de bespreking van verschillende hervormingsplannen, welke dan zoo spoedig Karrikatuur op de onlusten in China. De burgeroorlog en de communistische hyena, die hem volgt. mogelijk na het samenkomen van den Rijks dag aan deze zullen worden voorgelegd. Het verst gevorderd zijn de voorbereidende werkzaamheden van het Rijkskabinet ten aanzien van de hervorming van de kieswet. De voorgenomen maatregelen hebben slechts betrekking op een hervorming van de kies wetten. Zij laten de grondwettelijke bepalin gen van de kieswet onaangetast. Klaarblij kelijk wil het Rijkskabinet op deze wijze den dwang van een grondwetwijzigende meerderheid, welke in den Rijksdag, zooals de ervaring leert, niet is te verkrijgen, ver mijden. De belangrijkste maatregel, welke door 't Rijkskabinet wordt voorgesteld, is een wer kelijke verkleining van de kieskringen. Thans bestaan er 35 kieskringen, waarvoor later 160 kieskringen in de plaats treden. Op deze wijze zal bereikt kunnen worden, dat hoogstens 3 of 4 afgevaardigden geko zen kunnen worden, waaruit een engere ver binding tusschen afgevaardigden en kiezers corps tot stand zal komen De voorbereidende maatregelen voor de financieele hervormingen zijn nog niet zoo ver gevorderd. Maatregelen van regeering en gemeenten Het program voor de buitengewone wer ken, die de Italiaansche regeering tot be strijding van de werkloosheid heeft opge steld. is, volgens een mededeeiing van het orgaan der fascistische partij, reeds door omvangrijke fondsen gedekt. Dank zij den buitengewonen werken door den staat ge- entameerd en die eind October reeds in vol len gang zullen zijn, vinden meer dan 20.000 arbeiders van den winter bezigheid. Hier naast zijn door de groote steden in samen werking met de regeering verdere plannen beraamd voor buitengewone werken. Het Italiaansche probleem der werkloosheid wordt door deze maatregelen echter niet volledig opgelost. De aanvallen geëindigd Naar uit Pasjawar gemeld wordt, hebben de aanvallen der opstandige Afridi's op Pesjawar thans geheel opgehouden. Het krachtige bombardement van de Britsche vliegtuigen heeft blijkbaar de op standelingen tot den terugtocht gedwon gen. Ook de aangekondigde aansluiting van de andere grensstammen bij de Afridi's heeft niet plaats gehad. Een vreeselijk drama heeft zich in den nacht op Maandag in de Parijsche voorstad St. Germain afgespeeld. Een 46-jarig fabrikant schoot aldaar in een aanval van waanzin zijn 38-jarige vrouw en 2 van zijn zoons neer, waarna hij de hand aan zich zelf sloeg en zich een kogel door het hoofd joeg. Het 17-jarige dienstmeisje, dat in huis sliep, had in den nacht de schoten gehoord. Toen zij Maandagmorgen op den gewonen tijd de slaapkamer binnen wilde gaan, vond zü aan de deur met een touw een brief bevestigd, waarin de fabrikant bekende de moordenaar van zijn vrouw en kinderen te zijn en haar verzocht onmiddellijk de po litie te waarschuwen. Het schijnt, dat economische zorgen oor zaak van de catastrophe zijn. 6 Postzakken verloren De door het gezonken s.s. „Tahiti" meege voerde post is voor het grootste deel door het ss. „Ventura" overgenomen. Met uit zondering van een 6-tal postzakken, die bij het overladen in zee vielen, zijn slechts drukwerken verloren gegaan, benevens de pakketpost. Volgens andere berichten zou zich aan boord een hoeveelheid goud hebben bevonden. Een bevestiging is echter noch van de scheepvaartmaatschappij, noch van de Nieuw- zeelandsche regeering ontvangen. De geredde passagiers hebben telegrafisch aan de Nieuwzeelandsche regeering hulde be tuigd aan het dappere gedrag van den ge zagvoerder van de „Tahiti." De reizigers verklaren hun redding voor het overgroote deel aan de plichtsvervul ling van den kapitein te danken te hebben gehad. Onrustbarende toename Gedurende de laatste vier dagen heb ben in Frankrijk zeer veel verkeersonge vallen plaats gehad. In totaal werden niet minder dan 36 personen gedood en 183 gewond. Deze sterke toename van het aantal on gelukken wordt verklaard door het feit, dat Donderdag in Frankrijk de groote schoolvacantie is begonnen, waardoor het reisverkeer belangrijk is toegenomen. Op het terrein van den steenkoolmijn Houve bij Crenzwald in de nabijheid van Metz is een ernstig spoorwegongeluk ge beurd, waarbij 40 mijnwerkers gewond en verschillende arbeiders gedood werden. Een uit drie wagons bestaande arbeiders- trein. waarin ruim 60 arbeiders gezeten wa ren reed van schacht I naar II, waarbij hij in een bocht in botsing kwam met een uit tegenovergestelde richting komenden kolen- trein. De drie wagons van den arbeiderstrein liepen uit de rails en werden bijna geheel vernield. Nadere bijzonderheden ontbreken nog. De opgave van hedenmorgen luidt: 4 doo den, 17 zwaar- en 27 ïicht gewonden. Met betrekking tot het spoorwegongeluk bij Metz verluidt nog het volgende: De arbeiderstrein, die met den kolentrein in botsing kwam. werd d'or de locomotief geduwd, zoodat de wagons bij de botsing de stoot direct opvingen en totaal werden ver nield. Bij de gewonden zijn de houtsplinters der vernielde wagons dikwijls diep in het lichaam gedrongen, zoodat men slechts met de groot ste voorzichtigheid het bergingswerk kan uitvoeren. Bij de meeste zwaar gewonden geven de dokters geen hoop op behoud van het leven meer. Het terrein van het ongeluk biedt een troosteloozen aanblik, waar tal van verwan ten en vrienden wanhopig de verongelukten zoeken. Twee-en-dertig arbeiders vermist Een schip, dat 54 textielarbeiders over de rivier de Hooghly vervoerde, sloeg tenge volge van het krachtige getij om. Twee-en- twintig arbeiders werden gered; de anderen worden vermist. Opzegging loonovereenkomst Heden is het besluit inzake opzegging van het looncontract voor den mijnbouw in het Ruhrgebied per 10 September, overeen komstig de kortelings genomen beslissing der miindirecties, aan de vakbonden toegezon den. De onderhandelingen over een nieuw con tract tusschen partijen zullen op 25 Augus tus beginnen. De explosie in de mijn Calmette van de groeve Clarenthal heeft thans reeds 9 doo den geëischt. Zondag is wederom een slacht offer aan de bekomen brandwonden bezwe ken. 8 dooden In de nabijheid van het herstellingsoord Sprindleruühle, op de Boheemsche zijde van het Reuzengebergte, is hedenmiddag een ernstig ongeluk gebeurd. Een postauto is in een bocht gaan slin geren, reed op een ijzerdraadversperring aan den kant van den weg en stortte van een helling af, waarbij de wagen over den kop ging. De passagiers kwamen onder de bus te recht. Acht personen werden gedood en zes ge wond. Te Berlijn bedraagt het aantal doo- delfjke ongevallen voor het eerste halfjaar 1930, 261 of 34)4 pet. meer dan voor 1929. Het aantal verkeersongevallen bedroeg ruim 13000. Acht personen, die op een uitstap je zonder dit te wetën de Fransch-Italiaan- sche grens hadden overschreden, werden door een Italiaansche grenswacht beschoten en gearresteerd. Na een langdurig verhoor in het grenswacht-bureau, werden zij, daar hun ne papieren in orde bleken te zijn, weder om vrijgelaten. Opgegeven door v. d. Graaf en Co. N. V. (Afd. Handelsinformaties). Uitgesproken: 15 Aug.: de vennootschap handelende on der de firma B. F, Dorsman en Zonen, Prinses Mariannelaan 89, te Voorburg en de vennooten A M. van Loon, weduwe B. F. Dorsman. N. B. L. Dorsman, C. M. Dors man. allen te Voorburg, Prinses Marianne laan 91. Rechter-Comm.: Mr. A. N. Kuhn. Curator: Mr. H. A. Tels, Den Haag, Anna Paulownastraat 71. WOENSDAG 20 AUGUSTUS HUIZEN, tot 6 uur: 298 M. Uitsl. NCRV. Uitz. 8.15—9.30 Concert 10.30—11.00 Ziekendienst 11.00—11.30 Gramofoonpl. 11.3012.30 Harmoniumbespeling door M. F. Jurjaanz 12.302.00 Concert. Mevt. Hekkerv. Eysden (sopraan). Hr. H. Her mann (viool), Mevr. C. Logjes—v. d. Leek (piano) 2.003.00 Concert. Mevr. I. Mul der—Belzer (alt-mezzo). H.H. Wittpen (fluit) Vogtschmidt (cello). Krelage (piano) 3.00 —3:30 Lezen van Chr. Lectuur 3.304.15 Vervolg Concert 4.155.00 Gramofoonpl. 5.00—6.00 Ziekenuurtje 6.00—7.00 Gra mofoonpl. 6.306.40 Koersen 7.007.30 H. J. v. Engeland: „Gevaren van electrici- teit" 7.30—8.00 M. J. Leendertse: „Het Vaderl. Geschiedenis-Onderwijs in de Lagere School 8.00—9.00 Concert door het Chr. Radio-Orkest 9.00—10.00 Carillonconcert op het carillon van het Kon. Paleis te Am sterdam door de H.H. C. J. de Koning JCzn. en W. Smit 10.00—11.00 Vervolg Orkest concert 10.00 Persber. HILVERSUM, VARA-Uitzending 8.00 Orgelconcert 9.00—10.00 Gramofoonpl. 10.15 Voordracht 10.30 Ziekenuurtje 11.30 Gramofoonpl. 12.00 Politieber. 12.15 Concert VARA-Septet 1.45 Gramofoonpl. 2.30 Kindermatinée uit het Kurhaus te Scheveningen 3.30 „Maak het zelf!" cur sus 430 Orgelspel 5.00 Vraaghalfuurtje voor kinderen 5.45 Concert 7.00 Litterair halfuurtje door A. M. de Jong 7.45 Poli tieber. 8.00 Inleiding Kurhausconcert 8.15 Kurhausconcert uit Scheveningen. In de pauze: Declamatie. Na afloop: Persber., declamatie en gramofoonpl. DAVENTRY, 1554.4 M. 10.35 Morgenwij ding 12.20 Gramofoonpl. 1.20 Orkest concert. Tusschen 1.50 en 4.50 verslag vap Cricketwedstrijd 2.202.50 Concert. E. Fitch, alt. P. Underwood, tenor 4.20 Con cert. R. Araujo en D. Durbec (viool). E. Toye (mezzo-sopraan) 5.05 Orgelspel door R. New. 5.35 Kinderuurtje 6.20 Lezing 6.35 Nieuwsber. 6.50 Verslag van Cricket match 7.00 Piano-recital door C. Smith 7.20—7.40 Lezing 7.50 Vaudeville 9.30 „Ile". Hoorspel van Eugene O'Neill 10.05 Nieuwsber. 10.20 Lezing 10.35 Marktbef. 10.45 Concert Strijkorkest 11.20—12.20 Dansmuziek. PARIJS „Radio-Paris", 1725 M. 12.50— 2.20 Gramofoonpl. 4.05 Orkestconcert 7.40 Gramofoonpl. 8.20 „La Traviata". Opera van G. Verdi. Orkest en solisten. LANGENBERG, 473 M. 7.25—7.50 Gra mofoonpl. 7.50—8.50 Orkestconcert 10.35 12.15 Gramofoonpl. 12.30 Gramofoonpl. 1.252.50 Orkestconcert 5.506.50 Trio concert 7.20—10.05 „Iphigenie in Aulis" Opera in 3 bedrijven van Chr. W. Gluck. 10.5012.20 Zigeunermuziek uit Budapest. KALUNDBORG, 1153 M. 12.20—2.20 Or kestconcert 3.505.50 Orkestconcert 7.50 8.50 Concert. Orkest. Vocale en instrumen tale solisten 9.20—10.35 Vervolg concert 11.00—11.50 Vervolg concert. BRUSSEL, 508.5 M. 5.20 Dansmuziek 6.50 Trio-concert 8.35 Gramofoonpl. 8.40 Concert, georganiseerd door de Katholieke Radio-Vereeniging, Brussel. Orkest en solis ten. Toespraak. ZEESEN, 1635 M. 6.10—7.20 Lezingen 7.207.50 Gramofoonpl. 9.2012.20 Lezin gen 12.20—1.15 Gramofoonpl. 1.152.20 Berichten 2.20—3.20 Gramofoonpl. 3.20 4.20 Lezingen 4.205.50 Concert 5.50 8.20 Orkestconcert 8.50 „Ja, ja, der Som- mer!" van Max Kolpe. Daarna: Orkestcon cert 10.55 Concert uit Budapest. 15 Aug.: L. Seijperstein, Leiden, Utrecht- sche Jaagpad 81a Rechter-Comm.: Mr. J. C. van der Burcht van Lichtenbergh. Cu rator: Mr. F. H. van der Tas, Leiden. 15 Aug.: D. Koomneet, Pijnacker, Oude Leede. Rechter-Comm.: Jhr. Mr. H. O. Feith. Curator: Mr. E. Bonn, Delft. 15 Aug.: F. M. A. van dei Kam. winkelier, Den Haag, Jonathanstraat 53. Rechter- Comm.: Mr. J. R. Thorbecke. Curator: Mr. A. de Lauwere, Den Haag, Heemskerkstr. 28. 15 Aug.: C. H. Al, tuindersknecht, Loos duinen. Gevers Deynootstraat 204. Rechter- Comm.: Mr. A. N. Kuhn. Curator: Mr. J. P. G. van Velzen, Den Haag, Rijnstraat 26. 15 Aug.: L. J. H. P Feun, ambtenaar aan. het Departement van Onderwijs, Kunstenen Wetenschappen, Voorburg, van Heurnstraat 109. Rechter-Comm.: Mr. J. C. van der Burcht van Lichtenbergh. Curator: Mr. H. N. J. C. van Meerten, Den Haag, Anna Pau lownastraat 14. 15 Aug.: H. A. W. van Reede, zonder be roep, Wassenaar, Lange Kerkdam 83. Rech ter-Comm.: Jhr. Mr. H. O. Feith. Curator: Mr. A. N. de Snoo, Den Haag, Weissen- bruchstraat 101. 15 Aug.: Christina Peters, huisvr. van J. G. v. d. Werd. winkelierster, Balkbrug, ge meente Avereest. Rechter-Comm.: Mr. A. J. M van Heyst. Curator: Mr. A. W. E. Brandsma, Zwolle. Opgeheven wegens gebrek aan actief: 15 Aug.: G. Kalshoven, Ter Aar. 15 Aug.: F. Smolders, Den Haag. 15 Aug.: J. Oedzes, Rijswijk. Vernietigd op grond van verzet 15 Aug.: J. A. Meijer. Den Haag. In de week van 1116 Augustus 1930 zijn in Nederland uitgesproken 38 faillissemen ten. Het beste dagel ij ksche kin ^aar het Engelsch door Jos. P. H. Hamers he agent Hunt vond het nu noodig, een °ordje mee te spreken, v "Pas op je woorden Jozef White", zei hij get hadruk; „anders zou je wel eens in de Vangenig terecht kunnen komen. Wat je ar zegt is strafbaar." ^aar Jozef White hield voet bij stuk. ..j "Je hebt toch zelf het wonderlijk geval ge- rJ". antwoordde hij. ï'h zaS dat Sir Charles struikelde en met tp, Eewonde hand die arme vrouw aanraak- [J blaar zoo dwaas ben ik niet, dat ik daar bpS bijzonders achter zoek. Wanneer u klaar tpp' juffrouw Dollington, zullen we naar de 'btbanK gaan." th. Iffrouw Dollington's verloofde was een of vijf geleden gekomen en had ook i lijk der jonge vrouw bezichtigd, 't at juffrouw Skippings hier geen duit in 2akje zou werpen was ondenkbaar. ("Wanneer inderdaad", sprak ze, „Sir Char- hand begon te bloeden, toen hij daar- q de borst der doode vrouw aanraakte, dit een bewijs van viel haar de agent in de rede. „Maar het is niet waar; het is een ellendige leu gen. Neem m'n raad aan, juffrouw Skippings en zeg zoo iets niet meer. Iedereen is gelijk voor de wet en ik geloof niet, dat het u in de gevangenis zou bevallen." De menigte verliet nu het lijkenhuis en begaf zich naar het gerechtsgebouw. Toen juffrouw Skippings en haar dienstbode daar aankwamen, had de gerechtszitting reeds een aanvang genomen. Sir Charles Merri- weather was de eerste getuige die voorge roepen werd. Hij vertelde hoe hij de jonge vrouw bijna overreden had; hoe z'n paard een zijsprong maakte en daardoor dit onge luk voorkwam; hoe hij en z'n stalknecht waren gaan kijken en de vrouw met haar kind hadden gevonden. „Was de vrouw reeds overleden?" vroeg de ambtenaar die met de lijkschouwing be last was. „Voor zoover ik weet, ja. Jammer genoeg, hadden we geen brandewijn of iets van dien aard bij ons, anders zouden we natuurlijk getracht hebben daarmee haar levensgeesten op te wekken. We deden wat gedaan kon worden: we wikkelden de vrouw en het kind in dekens en reden zoo gauw we maar kon den naar huis. Daar aangekomen, zond ik onmiddellijk een boodschap naar den dok ter." „U kende de jonge vrouw niet?" vroeg de ambtenaar. „Ze was me totaal onbekend, ofschoon ik vermoed dat ze op weg naar de Hall was." „Hoe kwam u op dat vermoeden?" Sir Charles aarzelde een oogenblik alvo rens te antwoorden. Dit scheen den ambte naar echter niet meer dan natuurlijk toe. De baronet, toch was algemeen bekend als een bescheiden mensch. „De armen en de behoeftigen zijn nooit met ledige handen van de Hall weg gezon den", sprak hij. Er klonk een goedkeurend gemompel door de zaal. „Deze of gene, ging de jonge edelman voort, „zal dit aan de arme vrouw gezegd hebben, waarpo zij zich waar schijnlijk op weg naar onze woning heeft begeven om onderstand te vragen. Ik behoef u niet te zeggen, hoezeer het me spijt, dat zij niet levend de Hall kon bereiken." De ambtenaar knikte, ten teeken dat hij dit begreep. „Zeker, Sir Charles", sprak hij, „en de dokter constateerde dat de levensgeesten ge weken waren?" „Ja. maar naar mijn meening nog niet lang. Alle pogingen echter om de levens- gessten op te wekken, mislukten." Griffiths, de koetsier van Sir Charles, be vestigde alles wat z'n meester gezegd had. De volgende getuige was dokter Quinton. Op zakelijke wijze vertelde deze, dat hij naar de Hall ontboden was. Hij was onmid dellijk gegaan en had daar de jonge vrouw gezien, die van uitputting en ontbering was gestorven. Toen hij bij haar kwam, was zij reeds overleden, maar dan ook pas. „Dus u denkt", vroeg de ambtenaar, „dat zij waarschijnlijk nog leefde toen Sir Charles Merriweather haar vond?" „Toen ik bij haar kwam", antwoordde de dokter, „was ze zeker niet langer dan vijf minuten koud. Het lichaam dat aan een felle koude was blootgesteld geweest, was nog warm. Ook waren er nog andere ver schijnselen die er op wezen, dat zü pas het tijdelijke met het eeuwige verwisseld had. Waarschijnlijk is de arme vrouw in een staat van volkomen bewusteloosheid tot een beter leven overgegaan. Op dringend verzoek van Sir Charles hebben ik en de huishoudster, mevrouw Hunt, al het mogelijke gedaan om de levensgeesten weer op te wekken, maar zonder resultaat." De ambtenaar doorliep eenige aanteeke- ningen die voor hem lagen en schraapte z'n keel. „U hebt zeker de lijkschouwing verricht?" vroeg nij. „Ja, met behulp van de doktoren Austin en Blassford. De doodsoorzaken waren koude, uitputting, gebrek aan voedsel. Al de orga nen waren gaaf en gezond." De kleine vondeling Claud was de derde getuige. Hij keek verschrikt om zich heen. Men kon geen woord uit hem krijgen, of schoon de ambtenaar hem op z'n knie nam en zeer vriendelijk tegen hem was. Toen hij zag, dat al z'n moeite om het knaapje aan 't spreken te krijgen, vergeefsch was, ver zocht hij een agent om het bij zich te nemen. „Dat kind is dom", sprak hij op ontevreden toon; „ik heb kinderen van zijn leeftijd ge kend, die op gewone vragen direct duidelijk antwoord gaven. Houd hem bij je agent: we zullen het straks nog eens met hem probee- ren". Ook inspecteur Lightfoot, die nu voorkwam legde getuigenis af. De kleeren der vrouw waren aan een nauwkeurig onderzoek on derworpen; haar identiteit was daardoor echter niet bewezen. Zij droeg geen trouw ring en was dus waarschijnlijk niet ge huwd. Een verder onderzoek had er niet toe geleid om te weten te komen wie zij was. Ze was van Muli, een dorp in den omtrek, naar Plaistown komen loopen. Er waren men schen, die haar op den weg tusschen beide plaatsen gezien hadden. Overigens wist nie mand waar ze oorspronkelijk van daan kwam. Misschien was ze met den trein ge komen; niemand echter kon dit met eenige zekerheid zeggen. De treinen in die streek waren niet druk bezet; een vrouw met een kind in haar armen, zou niet onopgemerkt zijn gebleven. Het ondergoed der vrouw was van goede, zelfs fijne kwaliteit, maar oud en versleten. De volgende getuige was juffrouw Dolling ton. Juffrouw Skippings maakte aanstalten om naast haar in de getuigenbank te gaan zitten, maar een der oolitieagenten beduidde haar, dat zij dit niet doen mocht. Het ge tuigenverhoor der dienstbode liep zonder stoornis af. Met haar verloofde, mijnheer Tillett had zij een wandeling gemaakt. Toen zij van Muil kwamen, ontmoetten zij een jonge vrouw, die een kind in haar armen droeg De vrouw sprak hen aan en vroeg naar de woning van Sir Alexander Merriweather. Ze scheen vermoeid en uitgeput te zijn, maar dat het zóó erg met haar gesteld was, dat zij op het punt stond om te bezwijken, wis ten ze niet; anders zouden ze haar niet al len gelaten hebben. Dollington en mijnheer Tillett wezen haar den weg en gingen verder. Op hun terugweg hadden zij voor zoover ze wisten, de vrouw en het kind niet gepas seerd, ofschoon het niet onmogelijk was. Het was zeer donker en misschien had het ar me schepsel wel aan den kant van den weg gezeten om uit te rusten. De ambtenaar zette z'n bril op, wierp een onderzoekenden blik op de getuige en vroeg: „Zei de vrouw niet. waarom zij naar de wo ning van Sir Alexander Merriweather wilde gaan?" „Neen, en ik vroeg het haar natuurlijk niet. Ik dacht om onderstand te krijgen. Alle hulp behoevenden m den omtrek gaan naar de Hall, wanneer zij onderstand noodig hebben." Juffrouw Skippings fronste haar wenkbrau wen. Waarom dacht ze. moest Dollington dat zeggen? Zij was er van overtuigd, dat de vrouw die nu dood was, een geheel andere reden had om naar de Hall te gaan. „Maakte zij op u den indruk zeer vermoeid te zijn?" „Dat wel, maar het kwam geen oogenblik .n mij op, dat ze stervende was. Het spijt mij en Tillett meer dan ik u zeggen kan, dat wij niets voor haar deden." „Wat zei ze? Sprak ze als een dame van stand?" „Zeker; ze sprak zacht; haar uitspraak was zeer beschaafd; ze sprak niet ^mand die uit Londen of hier uit dei on v ek kwam." (Wordt vervolgd)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1930 | | pagina 9