f 3000.- f 750.- 250.- f40.- I DONDERDAG 21 AUGUSTUS 1930 De inbraak bij de firma Berkemeyer te Amsterdam Tram en autobus in botsing te Bergen Het R.K. Sanatorium „Heliomare" te Wijk aan Zee Voornaamste cKieuws BUREAUX NA8SAUL.AAM 49 DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN ADVERTENTIEN 35 ct. p. regel DRIE EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 17543 AANGIFTE MOET, OF STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL EEN VOLKS-FETITIONNEMENT Een goede vangst De Gezondheid van den j Overdracht van den Molen van Ruysdael te Wijk bij Duurstede H. Vader Ongegronde ongerustheid Z. D. H. Mgr. J. D. J> Aengenent Weer naar zee vertrokken Verduistering door een kassier Em. Pastoor H. N. Bollinger .Het Nederlandsch-Indisch Tooneel' •i# De buit gevonden Het sterfgeval te Nieuw-Vennep Geen vergiftiging De Kruisweg in Haarlemmermeer De staking duurt voort Vergiftiging J. J. WEBER ZOON Groote Houtstraat 166 Haarlem Telegrafisch Weerbericht Over den Jubileumbrief van het Belgische Episcopaat DE DUITSCHE VERKIEZINGEN Concentratie van 3 partij'en Telefoon No. 138S6 (drie lijnen) Postrekening No. 5970. ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen: per week 25 ct.; per kwartaal 3.25; per post, per kwartaal 3.59 b(J vooruitbetaling. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT vraag- en aanbod-adverten ties. 11 regels 60 ct p. plaatsing; elke regel meer 15 ct. b(j vooruitbet B(j contract belangrijke korting. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN tusschen den tekst 60 ct per regel. Alle abonné's op dit blad zijn ingevolge de verzekeringsvoorwaarden tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen: Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door verlies van beide armen, beide beenen of beide oogen bij een ongeval met doodelijken afloop >ij verlies van een hand. een voet of een oog f 1 OC bij verlies van een f hfl I I duim of wijsvingei ÜUi bij een breuk van been of arm bij verlies van *n anderen vinger Nu de S. D. A. P. in samenwerking met andere organisaties zich opmaakt om gedurende de geheele maand Sep tember handteekeningen te verzamelen op een bij de Tweede Kamer in te die nen volks-petitionnement, ten einde op dat college invloed uit te oefenen om geen gelden toe te staan voor het on stapel zetten van een reserve-kruiser voor Indië en een flottielje-vaartuig voor Curasao, meenen we goed te doen reeds nu na te gaan wat voor waarde aan eer. dergelijk petitionnement moet worden toegekend. Het recht van petitie is een heel oud recht, dat voor wat ons land aangaat, is vastgelegd in de Grondwet. Artikel 8 Van de Grondwet bepaalt, dat ieder het recht heeft om verzoeken, mits schrif telijk, aan de bevoegde macht in te die nen. Elk verzoek moet door den verzoe ker onderteekend zijn. Onderteekening uit naam van anderen kan alleen ge schieden krachtens schriftelijke, bij het verzoek overgelegde, volmacht. De vraag is nu of er in de gegeven omstandigheden voor een dergelijk ver zoek van ons volk, of een volks-pet'- tionnement, werkelijk eenige reden is. De S. D. A. P., die agitatie wil en noo- dig heeft om haar eenige leuze, die van directe nationale ontwapening te kun nen behouden, meent van wel. In 1923 heeft die partij eenzelfde volksbewe ging ontketend tegen de Vlootwet. De leider, de heer Albarda, beroept er zich op in de Socialistische Gids, tegen beter weten in en dus ten onrechte, dat een deel der Katholieke fractie zich toen onder den invloed van die petitionne mentsactie met alle linksche partijen tegen dat ontwerp heeft verzet. Daar is geen sprake van en in het voorloopig verslag van de suppletoire begrooting Wordt dit ook weersproken. De tien leden van de Katholieke fractie, die zich in 1923 tegen de Vloot wet verklaarden, deden dit niet, omdat er een petitionnement bij de Kamer was ingediend, of omdat ze geen gelden wilden toestaan voor schepen, noodis ter handhaving van de neutraliteit in Ned. Oost-Indië, maar uitsluitend, om dat zij meenden, dat door deze wet waarbij voor tien jaren een vast bedrag op de begrootingen werd uitgetrokken, het budgetrecht van de Kamer werd aangetast. Doordat zij in volgende jaren steeds hun stem gaven aan de marine-begrooting, waarop gelden voor den aanbouw van de toen noodig ge achte schepen werden aangevraagd, is dit wel bewezen. Door het petitionnement, dat nu in wording is, willen S. D. A. P. en andere partijen demonstreeren voor ontwape ning, want de heer Albarda schrijft heel duidelijk, dat daarmede de zaak der ontwapening zal zijn gediend en dat voor die groote zaak in September groote dagen komen. Een dergelijke demonstratie voor ontwapening is vol komen overbodig, want een jaar gele den heeft de S. D. A. P. de ontwape- ningsleuze gebruikt als inzet voor de verkiezingen en de groote meerderheid van ons volk heeft zich daartegen ver klaard. Ondubbelzinnig heeft de uitslag van de verkiezing aangetoond, dat men hier te lande van eenzijdige ontwape ning niets wil weten en het is voor ieder duidelijk, dat in die opvatting in dit jaar geen wijziging is gekomen. De S. D. A. P. en de V. D.-partij behoeven evenmin een dergelijke volksbeweging te verwekken om aan de regeering of de Tweede Kamer mede te deelen, dat zij voor directe ontwapening zijn. Aan ieder is het bekend, dat deze eisch de parade-paragraaf is van hun program en geen gelegenheid wordt onbenut ge laten om daar in de Kamer propaganda voor te voeren. Wie het petitionnement teekent, doet niets anders dan steun verleenen aan reclame voor de S. D. A. P. Het volks-petionnement, ook al komen daar meer dan een millioen handteekeningen onder te staan, levert in de tegenwoordige omstandigheden, door de wijze waarop de actie gevoerd Wordt, niet den-minsten waarborg, dat het ook werkelijk weergeeft de gevoe lens van de onderteekenaars. Hoevelen, die teekenen, zullen werkelijk weten Wat ze vragen? Een handteekenlng kost niets en is zoo gemakkelijk gezet, vooral als men dan verlost wordt van het ge zanik van een mede-arbeider, een buurman, of mogelijk een hooger ge plaatste op fabriek, werkplaats of kan toor. Toen de A. V. R. O. een petitionne ment op touw zette en autovrachten handteekeningen verzamelde en den minister op zijn departement bezorgde, waren het de V. A. R. A. en de socialis tische persorganen, die om het hardst de waardeloosheid daarvan betoogden. Nu het echter van de ontwapenaars uitgaat en dienen moet voor eigen reclame, is de petionnements-actie plotseling hoogst belangrijk geworden en eischt men, dat ze als ernstig moet Worden opgevat! In het petitionnement wordt ge vraagd geen geld toe te staan voor de vloot, die slechts dienen moet voor handhaving van de neutraliteit en de onafhankelijkheid. Men vraagt dit krachtens het recht van petitie, ge waarborgd in artikel 8 van de Grond wet. Dat hetgeen men vraagt, in strijd is met diezelfde Grondwet, wordt niet gezegd, daarover wordt gezwegen. Arti kel 131 bepaalt, dat alle Nederlanders, daartoe in staat, verplicht zijn mede te werken tot handhaving der onafhanke lijkheid van het Rijk en tot verdediging van zijn grondgebied en artikel 182 be paalt, dat tot bescherming der belan gen van den Staat er eene zee- en eene landmacht zal zijn. De duizenden handteekeningen onder zulk een petitionnement bewijzen dan ook niets omtrent het eigen oordeel en het gezond verstand der onderteeke naars. Hier komt nog bij, dat de leiders dei- actie omtrent de bij deze suppletoire begrooting aangevraagde gelden en het door den minister overgelegde werk plan voortdurend in hun pers de meest misleidende voorlichting geven en juist daardoor wordt de waardeloosheid van een aldus tot stand gekomen petition nement, ongeacht het aantal handtee keningen dat opgehaald is, gebrand - merkt. Waar praktijken als die van mislei dende voorlichting worden toegepast, daar vormen een millioen en zelfs meer handteekeningen alleen maar een be wijs van de werkzaamheid der propa gandisten, maar niet van de algemeen wel doordachte inzichten van het volte Al achten wij daarom de waarde van dit volks-petitionnement van geen oe- teekenis, dat neemt niet weg, dat wij toch ieder ernstig waarschuwen daa-- aan in geen geval, door het zetten van een handteekening, steun te verleenen en zich op die manier te laten spannen voor den reclamewagen .van de S, D. A. P. Wil een volks-petitionnement voor 1e toekomst waarde behouden, dan moet zeker niet aan de thans door de S. D A. P. en andere politieke organisaties op touw gezette, misleidende, onwaar achtige en holle actie worden deelge nomen. Een actie, die wij niet aarzelen gezien de wijze waarop ze gevoerd wordt en de middelen, die worden aan gewend om verzet te kweeken tegen iets wat niet wordt voorgesteld, te gis pen als een grof misbruik van een eeuwenoud volksrecht. Niet alleen auto-dief, maar De vorige week werd in Zaandam uit een pakhuis een zoo goed als nieuwe Che- vroiet-vrachtauto weggehaald. De Zaandamsche politie wist den dader te pakken te krijgen en heeft daardoor, zoo als nu blijkt, een goede vangst gedaan. De 20-jarige J. Hensen heeft behalve het geva) met- den vrachtauto, dien hij uit de garage van den heer Dijkkamp had weg genomen, bekend ook de inbraak bij den puddingfabrikant Homburg, den diefstal van een gouden horloge van een lichter der firma Bruynzeel en de inbraak bij de fir ma Onrust en Hoorn op zyn geweten te hebben. Ten opzichte van den autodiefstal doet de verdachte het voorkomen ,dat hij den auto weggenomen heeft met het doel rijden te leeren, ten einde een betrekking als chauffeur te kunnen krijgen. De „Köln. Volksztg." verneemt uit Rome: Over den gezondheidstoestand van den H. Vader zijn den laatsten tijd allerlei ongun stige berichten verspreid, welke sommigen bladen aanleiding gaven tot zeer pessimis tische commentaren. Al deze berichten waren echter ongetwij feld sterk overdreven. Naar uit betrouwbare bron thans wordt medegedeeld, heeft Zijne Heiligheid in Juni tijdelijk aan een Maagaandoening geleden, zoodat toen eenige hoogwaardigheidsbekle ders te Rome vreesden, dat de H. Vader de plechtigheden der heiligverklaringen in de Sint Pieter, die gemeenlijk zeer lang duren, niet zou kunnen bijwonen. Deze bezorgdheid over den toestand van den H. Vader, die overigens niet door de autoriteiten van 't Staatssecretariaat gedeeld werd. bleek intusschen ongegrond. Sindsdien hebben zich geen verschijnselen voorgedaan, waaruit men tot een ernstige chronische ziekte zou kunnen concludeeren, zooals een gedeelte van de bladen buiten Italië telkens opnieuw beweert. Den vijftienden Augustus gaf een voor aanstaande Romeinsche prelaat van deze onjuiste berichten nog een nadrukkelijk dé menti. Tijdens een langdurige audiëntie deel de de H. Vader hem zelfs mede, dat Hij de Goddelijke Voorzienigheid voor Zijn ge zondheid dankte. Beschermheer Z. D. H. de Bisschop van Haarlem, Mgr. J. D. J. Aengenent, heeft op verzoek van het Bestuur van de St. Bonifatiusbroeder- schap bij schrijven van 30 Juli 1930 het Be schermheerschap van de St. Bonifatius- brcederschap welwillend aanvaard en de op richting van parochiale afdeelingen van de Broederschap in het Bisdom Haarlem toe gestaan. Het Fransche opleidingsschip ,Somme", c'at eenige dagen geleden in Den Helder is binnengeloopen met machineschade, is gis termorgen weer naar zee vertrokken. Beklaagde tot 1 jaar veroordeeld Gisteren heeft de rechtbank te Zutphen uitspraak geü'aar. in de zaak tegen den 49- jarigen voormaligen kassier en comm ssion- nair in effecten te Deventer, thans gedeti neerd, die 6 dezer terecht stond ter zake van verduistering en diefstal en deswege een jaar en drie maanden gevangenisstraf onder aftrek der preventieve hechtenis tegen zich hoorde eischen. De rechtbank veroordeelde verdachte gis teren tot een jaar met aftrek van preven tieve hechtenis. Gistermorgen is door den Hoogeerw. heer Deken van Gouda B. M. J. van Rooy de Zeereerw. heer emeritus-pastoor H. Bollin ger, uit voorzorg voorzien van de laatste H.H. Sacramenten der Stervenden. De Zeereerw. heer Bollinger, die sedert eenige jaren rector is van het St Vincentius- gesticht van de eerw. zusters Franciscanes sen te Gouda, heeft den ouderdom van 73 jaren bereikt. De „raddraaiers" de heeren Henri Polak en Mr. van Tienhoven zetten de wieken van den molen in beweging. Gisterenmiddag is Cor Ruys met zijn gezelschap „Het Nederlandsch-Indisch Too neel" naar Indië vertrokken. Jan Musch neemt afscheid aan boord van de „Slamat" van de naar Insulinde vertrekkende collega's. Twee verdachten aangehouden In den nacht van 29 op 30 Juli werd, zoo- als men zich zal herinneren, de horloge win kel van de firma Berkemeyer op het Rokin te Amsterdam, leeggehaald. Een waarde van circa 20.000 aan gouden horloges werd door inbrekers meegenomen. Het is de politie thans gelukt de buit op te sporen en twee van de drie daders te arresteeren. He was n.l. aan de rechercheurs opgevallen, dat een Duitscher telkens in ge zelschap was van enkele beruchte opkoo- pers te Amsterdam. De gangen van dezen Duitscher, Otto Hahn genaamd, werden daarop nagegaan. Het spoor leidde naar Arnhem. De hoofdinspecteur Van Slobbe en de in specteur Van der Heul zijn Zondag naar Arnhem getogen. Met behulp van de Arn- hemsche recherche kwamen zij het hotel te weten waar de Duitscher kamers had ge huurd. Toen de beide inspecteurs aan het hotel kwamen, was de heer Hahn niet thuis Zij hebben toen zijn bagage gsïnspecteei n en vonden daarbij een zwaar valies, dat oy opening zeer veel gouden horloges bleek se bevatten. Een ort onderzoek bevestigde, dat men hier de horloges had, welke bij dr firma Berkemeyer gestolen waren. Op som mige stond de naam der firma. Langen tij 1 heeft men nog op den Duitscher gewacht, maar of hij misschien lont heeft geroken is onbekend, teruggekomen is hij in ieder geval niet. In verband met het vinden van den buit wist men ook wel de vermoedelijke daders van den inbraak. Het zijn drie goede oo- kenden van de politie. Twee van hen zijn gisteren gearresteerd. Het zijn H. J. B., die onder meer betrokken was bij de inbraak bij de firma Kan in de Reguliersbree- straat; de tweede is A. J. v. Z. De derde .s Nelis de Vries, de meest beruchte van de drie, bekend onder den naam van Witte Nelis. Hij oefent vermoedelijk het ambt van kellner uit en het is niet uitgesloten, dat hy zich op het oogenblik in het buitenland ophoudt. Wij voegen hieraan toe dat op het laat ste nippertje dus, voor alles in het bui tenland verdween, de politie den buit in handen heeft weten te krijgen. Dat het inderdaad de b.dceling was de poet naar het buitenland te vervo.ren, is een vermoeden, dat wel zeer wordt ver sterkt door het feit, dat de vreemdling, die er mee op reis was, een Duitscher is. Zooals gemeld, is Otto Hahn echter niet meer teruggevonden. Zijn spoor leidde naar het station. Op een nog onverklaarbare wüze schijnt hy nattigheid gevoeld te hebben, zoodat hy overhaast den aftocht heeft geblazen. Het signalement van Otto Hahn luidt: leeftijd circa 30 jaar, klein, tenger en don ker uiterlijk. Hy draagt een bril met don ker schildpaddenmontuur. Het verder onderzo: k leverde, zooals wy hierboven reeds zeiden, zooveel aanwyzin- gen op, dat de politie gisteren kon over gaan tot de arrestatie van twee indivi duen. De eene is een recidivist, die er i'osds een paar flinke kraken op heeft zitten; de andere is een nieuweling in de boosheid en dus voor de Amsterdamsche politie een nieuwe kennis. Deze beide heeren ontkennen, zooals te verwachten was, alle medeplichtigheid. Het is niet onwaarschyniyk dat zij deze rol wel zullen blijven spelen, tot de politie er in geslaagd is, den derden en voornaamsten dader te arresteeren. De aanvoerder en de ziel van de stoute onderneming is echter het beruchte type uit het gilde der linke jongens algemen bekend onder den bynaam „Witte Nelis". Het eerste gedeelte van dezen opvallenden naam, dankt hy aan z n opzichtig licht blond haai\ het tweede gedeelte aan het feit, dat hij eigenlijk Cornelis Nicolaas de Vries heet. Verdere opmerkelijke verschijnselen in 's mans uiteriyk zyn een moedervlekje links op de kin, blauwe oogen, magere ge stalte, lengte 1.69 M. „Witte Nelis" is 33 jaar oud. Hij bezit valsche papieren ten name van J. Byl, zoodat het voor hem slechts een klein kunstje is geweest zich bijtijds over de grens in veiligheid te brengen. De politie zet echter, na dit eerste succes, het onderzoek met verdubbelden yver voort. Gistravond zijn per radio-politiebericht de signalementen van „Witte Nelis" en Otto Halm uitgezonden. ENKELE GEWONDEN Woensdagavond te omstreeks 8 uur heeft te Bergen een ernstige aanryding plaats ge had tusschen de tram, welke van Bergen naar Bergen aan Zee rijdt, en een autobus van den heer Bellekom, welke een dienst onderhoudt van Bergen naar Egmond aan Zee ter hoogte van de Komlaan. De chauffeur van de autobus en een ö- 'arig meisje werden licht gewond. Eenige passagiers kregen schrammen. De autobus werd vrijwel geheel vernield. Omtrent de schuldvraag tast men m het duister. Volgens verschillende verklaringen werden door het trampersoneel bij den overweg on voldoende signalen gegeven. Het trampersoneel verklaart evenwel, aat naar behooren signalen zün gegeven. Op de plaats van het ongeval is het uit zicht zeer slecht De tram werd licht beschadigd. In ons blad van Dinsdag maakten wy melding van een verdacht sterfgeval te Nieuw-Vennep. De landbouwer J. C., aan den Hoofdweg, was plotseling in elkaar ge zakt, nadat hij tevoren in een café was ge weest en daar nog iets gebruikt had. Er gingen nu praatjes in het dorp, dat de man vergiftigd zou zijn. Vanmorgen hebben wy bij den Officier van Justitie te Haarlem geïnformeerd en deze deelde ons mede, dat het onderzoek tot nu toe heeft uitgewezen, dat er van ver giftiging geen sprake is. Er worden echter nog nauwkeuriger proeven genomen, waar over thans nog niets qaders te melden is. Verbetering te Hoofddorp In de gisteren gehouden vergadering van den gemeenteraad van Haarlemmermeer werd een voorstel aangenomen tot het tref fen van een regeling met het bestuur van de provincie Noord-Holland inzake de ver betering van den Kruisweg te Hoofddorp. Zooals wy dezer dagen meldden, is een staking ontstaan aan het in aanbouw zijnde R. K. Sanatorium voor chirurgische tuber culose „Heliomar-" te Wijk aan Zee.. Aanleiding tot deze staking was het feit, dat de aannemer weigerde aan twee ar beiders die niet op het werk verschenen waren, regen verzuim" uit te betalen Alle mede-arbeiders, 33 in getal, hébben om die reden is het werk neergelegd. Het einde van deze staking is nog niet in zicht. In een gezin te Zoeterwoude hebben zich bij vier kinderen vergiftigingsverschyiiselen voorgedaan, vermoedelijk ten gevolge van het gebruik van snoepgoed. De kostbaarheden, bij de firma Berke meyer aan het Rokin te Amsterdam gestolen, opgespoord. Twee verdachten aangehouden. De hoofdverdachte nog zoek. De Velserbrug geopend; het scheepvaart verkeer hersteld; het spoorwegverkeer nog gestremd. De Zuiderzeevisscherijtentoonstelling te Enkhuizen. Moordaanslag te Djember De voortzetting der behandeling van de P. N. I.-zaak- De Beiersche regeering afgetreden, wegens verwerping van een noodverordening. Wat Churchill zegt over den toestand in Indië en Egypte. De Duitsche studenten uit den Internatio nalen Bond getreden. Eischen van de Boycott-commissie in Britsch-Indië. Volgens een bericht uit Parijs, is tusschen de Elzassische kalimijnen en de havenbestu ren van Rotterdam en Antwerpen een over eenkomst gesloten, waarbij de kali-kwestie geregeld wordt. Nadere bijzonderheden over de verdwijning van Van Lear Black. Barometerstand 9 uur v.m.: 761 achter uit. OPTICIENS PABRIKANTEN Licht op. De lantaarns moeten morgen worden opgestoken om 8.39 uur. Hoogste barometerstand 767.7 te Abisko. Laagste barometerstand 740.6 te Malin- head. Verwachting: Matige tot krachtigen, Zuid-Oostelijke tot Zuidelyken of Zuidweste- lyken wind, betrokken tot zwaar bewolkt, tydelijk regen, later opklarend, weinig ver andering in temperatuur, later wellicht kou der. Brief uit het Vaticaan Z.Em Kardinaal Van Roey ontving den volgenden brief van het staatssecretariaat van Z. H. den Paus: Staatssecretariaat van Zijn Heiligheid Uit het Vaticaan, 12 Aug. 1930. Eminentie, Zyne Heiligheid heeft, door bemiddeling van Zijn Excellentie Monseigneur den Apos- tolischen Nuntius, een afschrift ontvangen van den Herderiyken Brief, dien het Bel gisch Episcopaat, waarvan Uwe Eminentie het hoofd is, gezonden heeft aan de Katho lieken van het Koninkrijk, by gelegenheid van het eerste Eeuwfeest van zyn onafhan kelijkheid. Zyne Heiligheid de Paus heeft zich ge- waardigd zyn hooge voldoening nopens de gepastheid van dit schrijven uit te drukken en heeft my opdracht gegeven aan Uwe Eminentie, en door hare bemiddeling aan al de leden van het Belgisch Episcopaat zyn gelukwenschen er over aan te bieden, want Zijne Heiligheid is van oordeel, dat de Bel gische Bisschoppen, door deze daad van her derlijken yver, den Godsdienst en het Vader land goed gediend hebben. Den Apostolischen Zegen aan Uwe Emi nentie en aan ai de Hoofden der Bisdommen van dit edel land overmakend, neem ik met genoegen deze gelegenheid te baat om Uwe Eminentie nogmaals de verzekering te ge ven van den diepen eerbied waarmee ik, Hem de handen kussend, de eer heb my te noe men van Uw Eminentie de zeer nederige en zeer gehoorzame dienaar (get.) E. Card. PACELLI. De „Deutsche Allgemeine Zeitung" weet mede te deelen, dat de besprekingen tusschen dr. Scholz van de Duitsche Volksparty, Ryks- minister Treviranus van de Conservatieve Volksparty, en Sachsenberg van de Economi sche Party, het vorouitzicht hebben geopend, dat deze 3 partyen een gezameniyken verkie- zingsoproep zullen verspreiden.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1930 | | pagina 1