1250.-
f750.-
f125.
f50.-
f40.
naar een krisis?
N.V.Broodfabr.H.FRANKENJr,
dit nummer bestaat uit drie bladen
MAANDAG 17 NOVEMBER 1930
Verdere steun aan den
Landbouw
Toenemende onrast
in Spanje
0 2000 GRATIS
VERRASSINGEN
De al te ijverige sloopers
bij V. D.
Voornaamste qJTieuws
Telegrafisch Weerbericht
China een prooi der
communisten
DRIE EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 17618
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL
EEN BELANGRIJKE
FACTOR
MEDE TOT BEZUINIGING OP
ONDERWIJS
Deze vraag komt op het tweede plan.
Het urgentie-program der drie
cer^rale organisaties in ernstige
overweging
Prof. dr. J. Schrijnen
Uitbreiding der staking
De S. D. A. P. en een eventueele
mobilisatie
AUe dieven en helers tot
gevangenisstraf veroordeeld
J. J. WEBER ZOON
OPTICIENS FABRIKANTEN
Groote Houtstraat 166 Haarlem
De DO S gedaald bii Parijs
De zetel van den Volkenbond
Brand te Zaandam
Prof dr. ir. Schmutzer
Overeenstemming bereikt
HoIIandsche Cultuur Mij.
Benzineprijs verlaagd
De vlucht van den heer Van Tijen
Iu een paar uur 2000 menschen
gedood
BUREAUX NA8SAULAAN 49
Telefoon No. 13866 (drie lfinen)
Postrekening No. 5870.
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen: per week 25 ct.; per
Kwartaal 3.25; per post, per kwartaal
3.58 bij vooruitbetaling.
HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIÈN 35 ct. p. regel
VRAAG- EN AANBOD-ADVERTEN
TIES. 14 regels 60 ct. p. plaatsing;
elke regel meer 15 ct., bij vooruitbet.
Bij contract belangrijke korting.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
tusschen den tekst 60 ct. per regel.
AUe abonne's op dit blad zijn ingevolge de verzekeringsvoorwaarden QOflO
sen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringenr I Uvvilc"
Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door
verlies van beide armen, beide beenen ot beide oogen
bij een ongeval met
doodelijken afloop
bij verlies van een hand.
een voet of een oog
bij verlies van een
duim ot wijsvinger
bij een breuk van
been ot arm
bij verlies van
anderen vinger.
Ta de afgeloopen week zijn er in de
Tweede Kamer 'n paar heel opmerke
lijke dingen gebeurd.
Namens de katholieke fractie heeft
Mgr. Nolens daar het woord gevoerd
over de positie der ambtenaren. De lei
^er der fractie heeft geenszins beweerd,
dat bepaalde wijzigingen moesten wor
den aangebracht, dat b.v. de salarissen
verhoogd behoorden te worden (zoo on
voorzichtig zou een Mgr. Nolens zich in
een voorloopig nog zoo onzekere en twij
felachtige zaak nooit uitdrukken), maar
Vèl heeft hij gewezen op de waarschijn
lijke wenschelijkheid van een betere
Vertegenwoordiging der onderwijzers
111 georganiseerd overleg, waarin on
derzocht zou dienen te worden --
eQ wel: periodiek of aan bil
lijke eischen ten opzichte van de
ambtenaren wordt voldaan; de salaris
sen behoorden te beantwoorden aan het
algemeen welvaartspeil, zoo heeft Mgr
Nolens betoogd, en wanneer in het ge
organiseerd overleg overeenstemming
bereikt werd ten aanzien van een of
ahdere wijziging in dé positie der amb
tenaren, dan moest de Regeering een
desbetreffend voorstel niet a priori af
wijzen
Op welke wijze een eventueel wen-
schelijk gebleken wijziging bewerkstel
ligd
zou kunnen en moeten worden,
door middel van huwelijkstoeslag, kin
dertoeslag, of vermindering der pen
sioenpremie, daarover heeft de voor-
2'chtige spreker zich niet uitgelaten.
Er zou in een beter gefundeerd geor
ganiseerd overleg onderzocht moeten
borden.
Deze opmerkelijke verklaring in Mgr.
Molens' redevoering is.... één.
Twéé is het antwoord daarop van Mi
ester De Geer.
De Minister wees niet alleen in zeer
duidelijke termen iedere salaris verhoo
ging in welken vorm dan ook af,
ïich daarbij beroepend op de daling der
indexcijfers en de algemeene malaise
hij achtte zelfs een onderzoek naar
de vraag, of de salarissen op het alge
meen welvaartsplan staan, overbodig.
En het klonk als een dreigement aan
het slot zijner rede:
»Ik hoop, dat ik op den grondslag der
door mij ontwikkelde beginselen met de
Kamer kan blijven samenwerken."
Kier openbaart zich een conflict.
Mgr. Nolens vraagt een onderzoek om
te kunnen beoordeelen, of aan billijke
eischen voldaan wordt; Minister de
Geer wil zelfs van een dergelijk onder-
2oek niet weten: hij stelt zich de
monstratief tegenover de katholieke
Tractie star op het standpunt, dat hij
Wél a priori iedere finantieele verbete-
Tbig der ambtenarenpositie afwijst.
Al zou men in georganiseerd overleg
°°k komen tot overeenstemming ten
aanzien van een vermindering' der pen
sioenpremie, waarvoor de Minister in
Princiep nog het meest voelt.
Dit demonstratief stelling-nemen, zelfs
Tegen de mogelijkheid van een positie
verbetering der ambtenaren, beduidt o.i.
öe welbewuste, ja haast de opzettelijke
aanvaarding van een conflict.
Op gevaar af, dat door dit conflict
Veel hoogere belangen geschaad worden.
De sociaal-demokraten zijn er in den
Persoon van Dr. van den Tempel immers
ais de kippen bij geweest, de verklaring
Van Mgr. Nolens voor eigen doeleinden
Uit te buiten: de heer Van den Tempel
kwam met een motie, waarin wordt uit
gesproken, „dat verbetering van de be
ëdiging van het Rijkspersoneel en het
onderwijzerspersoneel wenschelijk is,'
eh waarin herziening van het Bezoldi
gingsbesluit gevraagd wordt.
Wat iets anders is dan het onderzoek
Pr georganiseerd overleg, waarvoor Mgr
Nolens zich namens de katholieke frac
tie uitsprak.
Iets anders.
En daarom gelooven wij niet, dat de
katholieke fractie in de roode fuik zal
Vliegen en den heer Van den Tempel de
Voldoening zal doen smaken, in
Koomsch-roode formatie Minister de
Geer van zijn zetel te verjagen om
wie weet nog hoeveel andere poli
tieke beroering te verwekken.
Stel u voor: een Roomsch-rood bloc
ki de Kamer.
Uiterste noodzaak!
Op grond van de ambtenaren-sala-
vissen.
Een zeer begeerlijke situatie voor de
hoeren socialisten.
De katholieke Kamerfractie bepaalt
echter zélf haar houding en zij zal Mgr.
Nolens het meeningsverschil tusschen
kaar en Minister de Geer laten uitwer
ken ongeacht de roode uitdaging.
Mgr. Nolens heeft geen roode hulp
troepen noodig, en nog minder zal nij
ëh stellen achter de leiding van een
8°ciaal-demokraat, die een motie (1st
teel: een motie!) voorstelt.
Moet er een krisis komen, dan loops
keze over de vraag, of er al dan niet in
Georganiseerd overleg een onderzoen
teoet ingesteld worden, of de ambtena-
ten-positie beantwoordt aan het alge-
In vorige nummers van dit blad wer
den uitvoerige en zaakkundige beschou
wingen gegeven over de betrekkelijke
duurte van ons onderwijs.
Die duurte is 'n voldongen feit; er
wordt jaarlijks 'n te groot gedeelte onzer
belastingpenningen besteed aan onder
wijsuitgaven in diverse vormen.
Het Katholiek Schoolblad stelt voor "r.
commissie te benoemen, die in 't buiten
land zal gaan bestudeeren, hoeveel daar
voor 't onderwijs wordt uitgegaven en
hoe die uitgaven zijn verdeeld; waar
over die commissie dan na verloop van
tijd nauwkeurig verslag zal uitbrengen
O.L blijven we daarmee in 'n kringetje
ronddraaien: commissies kosten geld
en 't resultaat??
Beter dunkt 't ons, .den reeds ingesla
gen weg te volgen: over de geheele linie
die posten naar vr- en te brengen, waar
op bezuinigd zou kunnen worden. Zoo
dat, na belichting van verschillende
zijden, voorstellen tot wetswijziging-
kunnen ingediend worden, die de be
langen van 't onderwijs niet schaden en
die men als billijk kan accepteeren.
Als zoodanig erkennen wij 'n even-
tueele wijziging van artikel 101, die zou
bewerken, dat niet de Openbare L. S.
de norm aangeeft van de gemeente
lijke uitkeering (waarover men n.b. drie
jaar na dato pas zekerheid krijgt!)
maar dat elk jaar 'n billijk bedrag per
leerling worde vastgesteld, waaraan de
scholen zich 't volgend dienstjaar heb
ben te houden.
Verder noopt ons dit, 'n lans te bre
ken voor gedifferentieerde akten bij 't
L. O., en wel op een ietwat goedkoope
ren grondslag dan in de oorspronkelijke
Wet van 1920.
Daar lezen wij (art. 134 en 135), dat
er 2 examens kunnen worden afgelegd
't Examen B., dat bevoegdheid verleent
tot 't geven van onderwijs in alle leer
jaren der L. S.; én 't examen A., dat die
bevoegdheid slechts uitstrekt tot de
eerste twéé leerjaren.
Deze indeeling berust op de zeer juiste
beschouwing, dat men zoowel aan ken
nis als in handhaving der tucht in de
laagste leerjaren met minder kan vol
staan dan in de hoogere. Er behoeft
minder gepraesteerd te worden, ergo
zullen de salarissen dier onderwijskrach
ten lager gesteld kunnen worden, mits
ook in den aanvang zoo hoog, dat 'n
persoon daarvan bestaan kan. Uit den
aard der zaak is die akte A. enkel te be
halen door onderwijzeressen, in den
regel dus ongehuwde personen, waar
door vanzelf de moeilijkheid vervalt, dat
van zoo'n salaris 'n gezin moet onder
houden worden.
Door 'n directe invoering dezer exa
mens zou zeker 'n merkbare bezuiniging
verkregen worden, vooral wanneer deze
gepaard ging met 'n minder groot-
scheepsche en kortere opleiding dan de
oorspronkelijke opzet te verwachten
geeft.
De bezwaren aan 'n dergelijken maat
regel verbonden, worden doorgaans
overschat. Sommigen voeren aan, dat
het dan dikwijls onmogelijk wordt, h
onderwijzeres van de eerste klasse te
verplaatsen, laat zeggen naar de zesde.
Menschen, die met twee beenen to de
praktijk staan, weten heel goed, dat
zulks in 't algemeen dus ook zonder
de akte A. als beletsel zelden mogelijk
is. 'n Onderwijzeres, buitengewoon ge
schikt voor de lagere klassen, zal dik
wijls slecht voldoen in de hoogere, en
omgekeerd.
Wij houden ons overtuigd, dat de in
voering dier akte 't onderwijs noodwen
dig ten goede moet komen en wel on
psychische gronden. Immers de leef tij a
van 5 tot 8 jaren omsluit 'n afzonder
lijke ontwikkelingsphase van 't kind, die
bij de tegenwoordige indeeling van ons
L. O. veel te weinig tot haar recht komt.
Het onderwijs in die jaren moest veel
minder intellectueel zijn, veel meer aan
sluiten bij 't Vo:rbereidend onderwijs
dan nu 't geval is. Bij 'n expresse op
leiding voor deze leerjaren zou dat on
derwijs zeker doelmatiger worden inge
richt.
Anderen werpen op: men heeft dan
aan dezelfde school verschillende graden
in 't onderwijzend personeel, het gevaar
bestaat, dat de A. aktes door de anderen
als minderwaardig zullen worden be
schouwd en men op hen zal neerzien.
Dit gevaar is voor 'n groot deel denk
beeldig. In' alle organisaties onderscheidt
men hoogere en lagere rangen. Het
streven van onzen tijd om alles te nivel-
leeren, bewerkt niets anders dan 'n ver
grooting van de maatschappelijke wan
orde.
Ook zal er niets zijn, dat de A.-onder-
meen welvaartspeil; niet over de vraag,
of het Bezoldigingsbesluit moet worden
herzien in dien zin, dat er salarisver-
hooging komt in een of andéren vorm.
wijzeressen in den weg staat om verder
voor de B.-akte te studeeren, tenzij
persoonlijke beletselen.
Wij sluiten deze beschouwing met de
bemerking, dat ongetwijfeld ook in de
opleiding der onderwijskrachten belang
rijke bezuiniging kan worden betracht.
Waarover 'n anderen keer.
C. A.
Enkele punten niet overgenomen
Omtrent hetgeen Minister Ruys de Bee-
renbrouck in ce Tweede Kamer bi) de be
antwoording van de algemeene beschouwin
gen over de begrooting voor 1931 betreffen
de de overwogen maatregelen tot steun aan
den landbouw heeft medegedeeld, verneemt
het „Hb!d." van op landbouwgebied zeer
goed ingelichte zijde, dat de Minister hie.f<y
het oog had op het bekende urgentie-pro
gramma van de drie centrale landbouworga
nisaties.
De daarin vervatte aanbevolen maatrege
len zijn bij de regeering in ernstig onderzoek
en in de dezer dagen te verwachten Memorie
van Antwoord op het Voorloopig Verslag
over de begrooting van Binnenlandsche Za
ken en Landbouw zullen, zeer waarschijnlijk
wel nadere mededeelingen worden gedaan
daaromtrent.
Thans echter kan reeds worden medege
deeld, dat enkele der aanbevolen maatrege
len niet door de regeering zullen worden
overgenomen.
De rustkuur van prof. dr. J. Schrijnen,
hoogleeraar aan de R. K. Universiteit heeft
een verblijdend effect. De hoogleeraar voelt
zich reeds veel beter.
Te Akyab
De heer Van Tijen, export-manager van de
firma n Houten te Weesp, is op zijn zaken-
vlucht naar Nederlandsch-Indië, Zendag te
7.20 uur uit Calcutta vertrokken en te 13
uur te Akyab aangekomen.
AUe verkeer staat in Madrid slop
De federatie voor de bouwvakken heeft
de algemeene staking geproclameerd. Vol
gens het bestuur van de federatie nebben
21000 aangesloten arbeiders het werk ge
staakt. Daar ook de metaalarbeiders staken,
bedraagt het totaal aantal stakers ongeveer
40,000.
De typografen sloten zich by de stakings
beweging aan, zoodat er gisteren geen enkele
krant zou verschijnen en ook heden.
De arbeiders van de waterleiding, de gas
fabriek en de electrische centrale besloten
tot een proteststaking van 24 uur.
De politie patrouilleerde den heelen dag
door de stad en de voorsteden. De stakende
arbeiders bestormden de markt om de koop
lieden er toe te brengen hun zaken te slui
ten.
Het moet ook tot botsingen zijn gekomen
met de politie Hierby zou echter slechts één
persoon gewond zyn.
De tram rüdt niet, de postauto's worden
door soldaten beschermd.
De cafés in het centrum van de stad zün
gesloten.
Heden zouden ook de schouwburgen, de
bioscopen en alle cafés en bars sluiten.
Madrid een doode stad
De stakingsleiding te Madrid heeft in den
afgeloopen nacht voor de provincie het pa
rool uitgegeven, aldaar voorloopig een af
wachtende houding aan te aemen, omdat de
algemeene staking in de hoofdstad voorloo
pig als een plaatselyke actie is bedoeld. De
communistische vakbonden stellen echter al
les in het werk om de staking ook naar de
provincie uit te breiden. Te Madrid zelf is
alles stopgezet en Madrid maakt den indruk
van een doode stad. Winkels, magazijnen,
theaters, bioscopen en cat'é's zijn gesloten.
Met uitzondering van de spoorwegen staat
alle verkeer stop. Zelfs de bezorging van
brood en de distributie van andere levens-
nrddelen is stilgelegd, waarvan men ern
stige onlusten vreest. Tot incidenten is het
tot nog 'toe echter niet gekomen.
Een telegram van den centralen raad van
het Verbond van Nationalisten
'e*aren
reiken wij aan onze cliënteele uit
om het invoeren van de vermaar
de Liga Kindervoeding in Haar
lem, door onze firma, te vieren.
Wij hebben dit product verkozen,
omdat wij, na nauwgezet onder
zoek, Liga Kindervoeding èn om
de samenstelling èn om de resul
taten, aan onze cliënteele durven
aanbevelen. Liga Kindervoeding
bevat alles wat uw baby noodig
heeft om te groeien en gezond te
blijven en niets, dat het kan
schaden.
De samenstelling staat onder
voortdurende controle van de
laboratoria van v. Ledden Hulse-
bosch te Amsterdam.
Wij hebben ook persoonlijk de
stapels brieven van gelukkige
moeders doorgezien.
Op vijf achtereenvolgende Maan
dagen zullen wij, op deze plaats,
iets méér over de Liga Kinder
voeding verteilen. Ieder, die deze
5 artikelen uitknipt en vergezeld
van 2 der bons, die zich in de
pakken Liga Kindervoeding be
vinden, aan ons inzendt, ont
vangt gratis een mooie ets.
Onze bezorgers zullen U een gra
tis monster met gebruiksaanwij
zing overhandigen en ook in
onze winkels worden deze proef-
pakjes verstrekt.
Liga Kindervoeding is in al onze
winkels verkrijgbaar en wordt
ook aan huis bezorgd.
Prijs per pak (2 ons) 25 cent.
Haarlem - Heemstede - Bloemendaal rp
Kant. L. Margarethastraat 25 I
Let op de volgende annonce
(Adv.)
In de maand September waren vele sïoo
pers aan het werk aan het oude gebouw
van de firma Vroom en Dreesmann, Groote
Houtstraat alhier. Op een goeden dag werd
ontdekt, dat er goederen uit de magazünen
ontvreemd waren en toen een controlepost
werd uitgezet, Ibleek, dat de sloopers niet
alleen den buitenkant maar ook den binnen
kant hadden gesloopt. Het ontdekken van de
diefstallen werd de eerste dagen geheim ge
houden, waardoor het mogelijk was, ook de
helers van de gestolen goederen te achter
halen.
Vanmorgen stonden nu voor den Haarlem-
schen Politierechter terecht de 36-jarige
sloopersbaas H. C. v. L. te Amsterdam, drie
sloopers en twee mannen, die gestolen goe
deren ten geschenke hadden aangenomen.
Alle mannen, die nog nooit veroordeeld wa
ren, zullen bij het bedrijven van de diefstal
len er niet aan gedacht hebben, dat zij daar
door zonder pardon in de gevangenis zouden
geraken.
Officier van Justitie en politierechter wa
ren niet malsch en eischten zware straffen.
De sloopersbaas had voor ongeveer f 150
gordijnen, tafelkleeden en overhemden uit
de magazijnen gestolen. De Officier merkte
op, dat hier grovelijk misbruik van vertrou
wen is gemaakt en eischte 21 dagen gevan
genisstraf. De politierechter maakte er een
maand van.
Tijdens de, reis naar Amsterdam gaf ver
dachte aan een 28-jarigen coupeur, W. de H.
te Amsterdam, eenige gordijnen ten ge
schenke. Hoewel de H. beweerde, niet te heb
ben geweten, dat zy van diefstal afkomstig
waren, werd hy tot 14 dagen gevangenisstraf
veroordeeld. De 25-jarige A. W. moet 14 da
gen zitten wegens diefstal van 3 paar sokken
-•n een sportriem.
Naast hem zullen plaats nemen de 36-jari-
ge N. G. S., die schorten en flanellen hem
den stal en C. B. G., 34 jaar, die kinderkou
sen en dekens mee naar huis had genomen.
Deze laatste verdachte was een tij"1 werkloos
geweest, had nu een betrekking en daar hij
op een gemakkeiyke manier zijn achterstand
kon inhalen, bezweek hy spoedig voor de
verleiding. Naast deze Amsterdamsche sloo
pers zal ook nog de 51-jarige werkman O. B.
de gevangenis voor 14 dagen bewonen. Deze
had een aantal flanellen hemden ten ge
schenke aangenomen. De mannen gaven alle
te kennen, zeer veel spüt over het bedrevene
te hebben. Ze meenden wellicht er met een
voorwaardelijke veroordeeling af te komen,
doch de politierechter dacht er ander over.
Waar zouden we naar toe moeten, merkte hij
nog op, als sloopers het vertrouwen van de
menschen niet meer kunnen hebben .Zij zijn
byna altyd in de gelegenheid, iets weg "te
nemen, wat aan een ander toebehoort. In de
gevangenis zullen de oneeriyke sloopers wel
tot het besef komen, dat er mijn en dijn be
staat en hun collega's zullen uit dit geval lee-
ren, dat eeriykheid het langst duurt.
Bij Leende (N.-Br.) is een jonge vrouw
aangerand De dader is gearresteerd
Overeenstemming tusschen ons land en
Noorwegen inzake ruiling van de korte
golf.
De R. K. Ned. Ver. van Drukkerspatroons
heeft in haar te Utrecht gehouden vergade
ring het compromis inzake de C. A. O. aan
vaard.
De minister van financiën stelt voor, de
ontheffing ingevolge art. 88a der Tabakswet
te verlengen tot 1936 in plaats van tot
1932.
Memorie van Antwoord over de begrooting
van Arbeid, Handel en Nijverheid.
Plechtige Augustinusherdenking te Nij
megen.
Felle brand in een confectiefabriek te
Rotterdam.
Ernstige verduistering te Rotterdam.
650.000 Engelsche mijnwerkers stellen
eischen en dreigen 1 December in staking
te gaan.
Amerika blijft droog Geen referendum.
China een prooi der communisten In
een paar uur 2000 menschen gedood.
Stahlhelm en fascisme Waarschuwing
van de socialisten.
De ramp te Lyon Het gevaar voor
verdere instortingen nog niet geweken.
Toenemende onrust in Spanje Uitbrei
ding der staking De bedrijven te Madrid
stilgelegd.
Een veelzeggend bericht uit Leningrad
Bescherming tegen gasaanvallen
Chïneesche missie door bandieten geplun
derd.
Het aantal werkloozen in Italië is in een
maand met 50.000 toegenomen.
In
Barometerstand 9 uur v.m. 771 vooruit.
Licht op. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 4.32 uur.
Hoogste Barometerstand 772.8 m.M. te
Vestmanoeur.
Laagste Barometerstand 742.5 m.M. te
Vardö.
Verwachting: Matige tot zwakken, Noord-
westeiyke tot Westelijken, later krimpen-
den wind, meest gedeeltelijk bewolkt, waar
schijnlijk regenbuitjes of natte sneeuw, la
ter zachter. -
Na voorspoedige reis via Ostende en
Le Havre
Het watervliegtuig DO S is gisteren om
12.45 uit Le Havre vertrokken en om 13.45
te Suresne op de Seine gedaald. Het zal
in den luchtvaart-salon ten toon gesteld
worden.
Over het vertrek uit Dordrecht meldt
men nog het volgende:
Zondagmorgen is de Dornier.vliegboot
DO 3. te 10.15 uur op de Oude Maas naby
Dordrecht gestart naar Parijs.
Aan boord waren de bestuurder Wagner
en de navigator Hellwig en twee monteurs.
De president-commissaris van de Aviolanda-
fabrieken, de heer H. A. Burgerhout deed de
DO S uitgeleide en wenschte de bemanning
een voorspoedige reis toe. De groote vlieg-
boot, welke 3000 liter benzine aan boord had,
maakte een zeer vlotte start en was in 20
seconden los van het water. Zij zette onmid
dellijk koers naar Vlissingen om via Ostende
en Le Havre naar Parijs te vliegen.
Van Genève naar Saarbrücken?
Twee houten huizen uitgebrand
Zaterdagavond te kwart over negen werd
te Zaandam de brandweer gealarmeerd voor
een binnenbrand in perceel Ameland 17 be
woond door L. Heynls. Het vtiur, dat ver-
moedeiyk zijn oorsprong had gevonden in
den schoorsteen nam echter zoo eén om
vang aan dat in korten tiid de vlammen
hoog oplaaiden, en het ook 't belendende per
ceel, eveneens van hout opgetrokken en be
woond door J. Teer aantastte. Binnen een
half uur slaagde mén er in den brand te
blusschen. Beide perceelen zijn echter geheel
-uitgebrand. Daar bij. Hevnis niemand thuis
was, ging de heele inboedel verloren. Bij
Teer ton het huisraad in veiligheid worden
gebracht Beide huurders waren zeer- teas
verzekerd»
Aan den Minister van Justitie is het vol
gend telegram gezonden:
De centrale raad van het Verbond van
Nationalisten, gevestigd te Amsterdam, met
diepe verontwaardiging uit de rede van den
heer Albarda, gehouden in de vergadering
van de Tweede Kamer der Staten-Generaal,
kennis genomen hebbende van bet sabotee-
ren door de S. D. A. P. van een eventueele
mobilisatie; van overweging zynde, dat daar
door de veiligheid van den Nederlandschen
staat ernstig wordt in gevaar gebracht;
overwegende, dat in Het Volk en Voor
waarts deze plannen van hoogverraad wor
den verheerlijkt; verzoeken Uwe Excellen
tie, beleefd doch dringend, mede namens
hef goedwillende deel der Nederlandsch De-
volking, een justitieele vervolging in te doen
-stellen tegen den heer Albarda en inbeslag
neming te gelasten van de bladen Het
-Vplk en Voorwaarts, die deze hoogverraads-
artikelen publiceerden.
„Wereldbeeld en wetenschap"
Ter aanvaarding van zyn ambt als hoog
leeraar aan de Ryksuniversitëit te Utrecht
in de kristallografie, mineralogie en petro-
grafie, heeft prof. dr. J. I. J. M. Schmutzer
Zaterdagmiddag voor een talryk gehoor een
rede uitgesproken over: „Wereldbeeld en
yvetenschau"
Verschillende Fransche bladen maken
melding van besprekingen, die in hooge
internationale diplomatieke kringen zouden
worden gevoerd over verplaatsing van den
zetel van den Volkenbond van Genève naar
Saarbrücken.
Tegelijkertijd wordt in eenige Fransche
bladen er op aangedrongen, dat na beëindi
ging van de huidige overgangsperiode geen
volksstemming in het Saargebied zal worden
gehouden, doch dat dit gesteld zal worden
onder beheer van den Volkenbond.
Over de kortegolf-ruiling tusschen ons land
en Noorwegen
Het „Hdbld." vemecjnf, dat, als gevolg van
de onlangs te Boedapêst géhöuden bespre
kingen, thans officieel overeenstemming be
reikt is tusschén ons land en Noorwegen in
de kwestie van kortegolf-ruiling, de 298 M.
De kwestie tot wijziging kan dus thans
nader worden uitgewerkt.
De aangevraagde Surséance van betaling
Naar wij Zaterdag reeds meldden is bij
de Haarlemsche Rechtbank door de HoI
Iandsche Cultuur My. te Bennebroek een
verzoek om surséance van betaling inge
diend.
Het kapitaal der maatschappij bedraagt
f 100.000 preferente aandeelen en f 600.000
gewone aandeelen. In 1925 werden f600.000
6 pet. eerste hypothecaire obligaties uitge
geven tegen den koers van 99%. Te begin
nen met 1928 moeten hiervan elk jaar
f 15000 worden afgelost. Deze leening is
verzekerd door een hypotheek op circa 60
H.A. land met gebouwen te Bloemendaal,
die in 1925 bij gedwongen verkoop op
f 829.000 werden geschat. De hoofdsom dezer
leening schynt dus wel verzekerd, maar de
coupon per 1 December wordt naar alle
waarschijniykheid niet betaald indien de
surséance verleend wordt.
Volgens het laatste jaarverslag n.l. over
1928 bedroeg de netto-bankschuld circa
f 425.000, en de post crediteuren, zonder re
kening te houden met de obligatieleening,
f 501.238. Daartegenover paraisseerden op de
balans als voornaamste posten:
onroerende goederen f 1.150.000;
machines, transportinrichting enz. f 225.000;
debiteuren f 135.660;
cultuurvoorraad f 1.100.000.
Naar wy verder vernemen ligt de oor
zaak der moeilijkheden in dezen laatsten
post, die hoofdzakelyk uit bollen bestaat.
De prijs van de Shell-motorbenzine is met
ingang van heden verlaagd tot 15.— per
H.L., geleverd in bussen of ex-benzinepomp..
Te Madrid staken op het oogenhlik 100.000
arbeiders. De regeering heeft laten mededee-
len, dat zy by de eerste ernstige botsing on-
verwyid den staat van beleg zal doen af
kondigen. Intusschen heeft de stakingsbe
weging zich ook tot Bilbao, en Valladolid
uitgebreid, waar eveneens de algemeene sta
king is geproclameerd. Barcelona zal zich
waarschijnlijk heden by de beweging aan
sluiten.
Het stoffeiy'k overschot Van de slacht
offers der onlusten van 14 dezer, zyn he
denochtend om 4 uur onder politiegeleide
naar het kerkhof vervoerd.
De nacht is rustig verloopen.
Behalve de bars en sigarenwinkels waren
beden alle winkels en café's gesloten.
Hoewel eerst was afgekondigd dat de bak
kers in staking zoude» gaan, waren toch
de bakkerswinkels geopend; het publiek
wachtte in lange rijen om geholpen te wor
den.
Gisteren werden 29 personen gearresteerd.
De metro rijdt, echter werden de sta
tions door de politie bewaakt.
Alls vergaderingen zyn verboden.
Berenguer heeft verklaard, dat de meest
uitgebreide maatregelen voor de voedsel
voorziening der stad zyn genomen.
De communisten, aangevoerd door den be
duchten Pang Teh Hoeai en de generaals
Tsjoeteh Mao en Tsjen Toeng hebben weer
danig huisgehouden.
Zij bevinden zich thans op de grens van
Kiangsi en Foekien ten getale van 20.000
man. De communisten trokken bij hun te
rugtocht door Sjinpoe, dat zij te vuur en
te zwaard verwoestten. In enkele uren tijds
slachtten zij 2000 mannen, vrouwen en kin
deren en staken zy 2000 huizen in brand,
terwijl zy 5000 inwoners medevoerden voor
losprys-doeleinden.
De schade te Sjinpoe aan eigendommen
aangericht, beloopt, naar wordt gemeld,
meer dan vier millioen dollar. Na het ver
laten van Sjinpoe zetten de communisten
hun plundertocht op het platteland verder
voort. Een brigade troepen uit Kwantoeng
vertrok uit Kanton naar Kiangsi om zich
aan te sluiten by de troepen uit Kiangsi
en Foekien en mede te helpen by de po
gingen tot omsingeling en uitroeiing van de
communisten.
