WBEHK
F ranken's
DU COMMERCE
3000.-
f750.-
f250.-
f125.-
f50.-
f40.-
Broodfabrieken
Gandhi vrij
Vanaf heden HON GAARS G HE KAPEL met geheel nieuwe bezetting
dit nummer bestaat uit drie bladen
l I
MAANDAG 26 JANUARI 1931
DRIE EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 17675
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL
'N DE GOEDE RICHTING
Over boord geslagen
Sleepboot op den Rijn
gezonken
De vier Hollandsche opvarenden
vermoedelijk verdronken
De ontwapenings
conferentie
Jhr. van Karnebeek waarschijnlijk
voorzitter
Loterij R. K. Herstellingsoorden
Het Moederhuis der St. Juliana-
Congregatie
R. K. Handelshoogeschool
Brand te Heemskerk
De DO X weer opgestegen
Postviucht BataviaMelbourne v.v.
Bloembollenschuren afgebrand
Na de aardschokken
op Java
Het aantal slachtoffers grooter dan
eerst gemeld
Een geval van amok te Soerabaja
Nieuwe kerk bij de Kaag
Plechtige inzegening op 2 Februari
Voor behoud van de Zuiderzee
Aanvaring op de Noordzee
Uitspraak door den Raad voor
de Scheepvaart
Ais gevolg van de Ronde Tafel
Conferentie
De „Witte de With" te Tunis
Het beste cBrood
De nachtelijke overval
te Nieuwe Niedorp
Nog geen spoor van de daders
Café-Restaurant
VOORNAAMSTE cWIEUWS
J. J. WEBER St ZOON
OPTICIENS - FABRIKANTEN
Groote Houtstraat 166 Haarlem
Telegrafisch Weerbericht
Ernstig tramongeluk
Vliegongeluk in Engeland
BUREAUXNASSAULAAN 48
Telefoon No. 13866 (drie Tenen)
Postrekening No. 5970.
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen: per week 25 ct.; per
kwartaal 3.25; per post, per kwartaal
3.58 bij vooruitbetaling.
NIEUWE
ADVERTENTIEN 35 ct. p. regel
VRAAG- EN AANBOD-ADVERTEN
TIES, I4 regels 60 ct. p. plaatsing;
elke regel meer 15 ct., bi) vooruitbet.
BU contract belangrijke korting.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
tusschen den tekst 60 ct. per regel.
£Ue abonné's op dit blad zijn ingevolge de verzekeringsvoorwaarden
ongevallen verzekerd voor een der volgende uifkeeringen
Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door
▼erlies van beide armen, beide beenen of beide oogen
bij een ongeval met
doodel ijken afloop
bij verlies van een hand.
een voet of een oog
bij verlies van een
duim ot wijsvinger
bij een breuk van
been of arm
bij verlies van 'n
anderen vinger.
Sinds jaar en dag hebben de sociaal-
öernokraten geijverd voor vrouwenarbeid
*- geenszins in het algemeen belang!
Gelukkig dringt thans ook in die
dingen een beter besef door en 't is
alweer Henri Polak, die het beter besef
royaal tot uitdrukking durft brengen en
Surft propageeren.
Hij vertelt nu in zijn „Volk"-kroniek,
dat hij een brief kreeg van een jong
Partijgenoot te Amsterdam, waarin
^ordt verzocht een paar vragen te be
antwoorden, „waarmede tegenstanders
°ns altijd bekampen" en met welke hij
..niet zoo precies raad weet".
Zijn vragen luiden;
1. Waarom strijdt de S. D. A. P. niet
Voor de idee, dat de gehuwde vrouw, wier
Rian een inkomen heeft, geweerd moet
worden uit kantoor, - fabriek en werk
plaats?
2. Ligt het niet op den weg der S. D. A.
P., om in gemeenteraden waar zi) voldoen
den invloed heeft, althans te beginnen met
ambtenaressen te ontslaan, die huwen,
geen schoonmaaksters en dergelijke aan
nemen, wier man in gemeentedienst is?
Hij geeft bü deze vragen de volgende
toelichting;
Zooals de toestand nu is, deugt hi) toch
allerminst. Ik ben zelf in gemeentedienst
en zie verscheidene paartjes huwen en
samen een salaris wegsleepen, waar in de
ruimte twee a drie gezinnen in denzelfden
stand behoorlijk van kunnen leven, na
tuurlijk zonder reisjes naar Zuid-Afrika,
Amerika en Zwitserland voor den derden
keer (Ned. Reisvereenlglng)maar dat
is toch van minder belang in dezen ma-
laisetijd, met zijn steeds toenemende werk
loosheid van volwaardige arbeidskrachten.
Ik zou zoo zeggen: het algemeen belang
gaat voor.
Henri Polak weet met deze moeilijkheid
ook geen raad. Hij schrijft:
Wellicht heeft de vrager wel eens het
Verhaal gehoord van den joodschen mili
cien, wlen de luitenant bij „de theorie"
vroeg: Waarom mag een soldaat, die op
Wacht staat, niet rooken? en die ant
woordde: Inderdaad, luitenant, dat heb ik
me zoo dikwijls gevraagd: wèArom mag
ie op wacht niet rooken?
De briefschrijver heeft mij in een gelijk
soortige positie gebracht. Op zijn vragen
zou ik willen antwoorden: Inderdaad,
waarom doet de S. D. A. P. dit niet?
Hij wist natuurlijk niet, dat hij, door
zijn brief aan mij te richten, een zeer teer
punt aanroerde. Want ongeveer twee jaren
geleden heb ik deze aangelegenheid in het
Weekblad van den Diamantbewerkersbond
uitvoerig behandeld en dat heeft toen aan
leiding gegeven tot veel en vinnig twist
geschrijf. De kwestie van den arbeid der
gehuwde vrouw is namelijk een zeer heilig
huisje; wie er aan tomt, komt onherroe
pelijk in het verdomboekje; want het aan
moedigen en beschermen van zulken ar
beid wordt beschouwd als 'n bij uitstek
Socialistische taak: en ik had mij vermeten*
te betoogen, dat er niets socialistisch in
gelegen is en dat het in onze Partij dien
aangaande ingenomen standpunt in wer
kelijkheid weinig anders is dan een brok
burgerlijk feminisme.
Nu weet onze jonge partijgenoot hoe ik
er over denk. Maar hij wete ook, dat mijne
opvatting niet die is van de orthodoxie en
dat vermoedelijk zeer weinigen in de Partij
mijne opvatting deelen al heb ik ook
eenig vermoeden, dat er meer zijn dan
men denkt, doch dat de meesten er niet
voor durven uit te komen.
In den Amsterdamschen Raad zullen
de sociaal-demokraten thans spoedig
gelegenheid krijgen al dan niet van een
beter besef in deze aangelegenheid te
getuigen.
Het raadslid Jac. Rustige heeft n.l. de
Volgende vragen tot B. en W. gericht:
L Hoeveel gehuwde vrouwen zijn in
dienst der gemeente, wier echtgenoot ook
ln gemeentedienst is?
2. En hoe groot is het bedrag aan loon
of salaris dat daaraan wordt uitbetaald?
3. Zijn B. en W. niet van meening, dat
ln deze tijden van groote werkloosheid,
bij eventueele vacaturen geen gehuwde
vrouwen, wier echtgenoot reeds in gemeen
tedienst is, dienen te worden benoemcre
4. Zijn B. en W. niet van meening, dat.
Waar volgens 't verslag van Arbeidszaken
over 1929 239.108 voor overwerk aan amb
tenaren Is uitbetaald, indien de bestaande
formatie der ambtenaren niet bij machte
Is om in de gewone dagtaak den voorhan
den arbeid te verrichten, voor deze bui
tengewone werkzaamheden (voor zoover
mogelijk), beter werklooze kantoorbedien
den ea. te werk kunnen worden gesteld?
Deze vragen wijzen eveneens in da
Goede richting.
Is e$ een kentering op komst?
Dringt meer en meer het besef door.
'lat dubbele kostwinningen in een gez'.ii
als gevolg van arbeid der gehuwde
Vrouw allerminst in het algemeen
belang zijn?
Om van andere nadeelen maar te
hijgen.
Wat zou de samenleving gebaat zijn
biet toepassing van het ook door Polak
Gehuldigde beginsel.
Hoeveel gezinnen zouden er méér
kunnen bestaan!
t Is een verblijdend teeken, dat „la
vérité est" en marche" dat de waar-
beid althans op gang is gekomen.
Zaterdagmorgen is de 33-jarige schipper
£dam Haas, van het schip „Maine" uit
Hassmansheim (Baden, Duitschland)door
ben storm in de Wemeldingsche Vallei over
"°ord geslagen en verdronken.
Zaterdagnacht voeren op den Rijn te Xan-
ten boven Hexl gelegen, twee Dordrechtsche
sleepbooten, de „Constantina" van de firma
Jegen en de „Frans" van de firma Otte
naast elkaar. Daar ze door den storm tel
kens tegen elkaar botsten, besloot men, om
ongelukken te voorkomen de sleepboot
„Frans" een eind op te trekken.
Nadat zulks geschied was, hebben de op
varenden van de „Constantina" des nachts
niets meer van de sleepboot „Frans" ver
nomen.
Zaterdagmorgen zag men, dat een klein
gedeelte van den schoorsteen boven het wa
ter uitstak en moest men constateeren, dat
de sleepboot „Frans" gezonken was.
Er waren vier opvarenden aan boord, die
vermoedelijk verdronken zijn. Hun namen
zijn: B. Pors, kapitein, D. J. v d. Heuvel,
stuurman, J. Arnoo, machinist en P. J.
Schippers, stoker, allen wonende te Dor
drecht.
De eerste drie genoemden waren ge
huwd.
In Genève meent men, dat de kansen
van een candidatuur van minister Van
Karnebeek voor het presidium van de ont
wapeningsconferentie aanmerkelijk stijgen,
aangezien de Volkenbond bericht ontvangen
schijnt te hebben van de Amerikaansche
regeering, dat deze zich verzet tegen de be
noeming van een Amerikaanschen president,
en er tegen de andere personen, die voor het
presidium in aanmerking zouden komen,
verschillende bezwaren bestaan.
Kostbaar cadeau van Z. H. den Paus
Door de R. K. Herstellingsoorden voor
Longlijders is een loterij georganiseerd met
goedkeuring van het Episcopaat. Aan den
H. Vader was verzocht een cadeau te willen
geven voor de loterij. Z. H. heeft hierop
gunstig beschikt en een prachtigen Rozen
krans van jaspissteenen met gouden scha
kels ter beschikking gesteld en Zijn specia-
len zegen'voor het werk verleend.
Weer een mooie sprong vooruit, waarbij
Haarlem hielp met 36.50. Van onbekende
weldoeners 8; v. d. Kr. 1; L. R. 2.50;
C. W. 5; H. M. v. R. 2.50; J. W. 3;
C. Wz. 2 en een gift van 12.50. Aan
allen hartelijk dank.
In 't geheel ontving ik deze week 332.30,
zoodat nog 38453 noodig is. Mochten
eenige kapitaalkrachtige menschen de han
den in een slaan en zeggen wij zullen dat
moeilijke probleem van het Moederhuls eens
en voor goed oplossen; dat zou niet enkel
de Juliaantjes uit een groote verlegenheid
helpen, niet enkel het heiligdom van O. L.
Vr. ter Nood ten goede komen, doch ook
een prachtige werkverschaffing zijn, die in
onzen tijd van groote werkeloosheid zeer te
stade zou komen.
J. JORNA S.J., Pastoor,
Bisschoppelijk Bestuurder der
St. Julianacongregatie.
Den Haag, 24 Jan. 1031.
Da Costastraat 44, Giro 88072.
Lectoraat in het Belastingrecht.
Hedenmiddag heeft de heer M. J. H.
Smeets, Inspecteur der directe belastingen,
invoerrechten en accijnzen te 's-Gravenhage,
het lectoraat in het Belastingrecht aan de
R. K. Handelshoogeschool te Tilburg aan
vaard met een openbare les over: Het juri
disch Begrip „Belastingen".
Spr. deed aan zijn eigenlijk onderwerp een
beknopt overzicht over de opvattingen inzake
het economisch belastingbegrip voorafgaan.
Hij sloot zich aan bij Prof. Bordewijk e.a., die
economisch de bestemmingsheffingen wel, de
retributies niet onder de belastingen rang
schikken.
Spr. ging vervolgens de regelingen na. wel
ke ten aanzien van de Rijks-, gemeentelijke,
provinciale en waterschapsheffingen in ons
positief recht zijn getroffen. Hij kwam tot de
conclusie, dat, behoudens uitzonderingen, al
le algemeene en bestemmingsheffingen, in
economischen zin ook juridisch als „belastin
gen" zijn geconstrueerd. Dit is mede het ge
val met de gemeentelijke en provinciale re
tributies, de prijzen van provinciale bedrij
ven en met de schoolgelden voor bijzondere
(derhalve niet alleen van de openbare) lage
re scholen.
Proefvlucht bi) Lissabon
De Do X is Zaterdag om 1 uur te Lissa
bon, onder leiding van kap. Christiansen
voor een proefvlucht opgestegen. Na over de
stad gevlogen te hebben, daalde het toestel
v,t--.r te ongeveer ha"! vlei o? a- re.-de van
Alfeite. De proefvlucht was in ieder opzicht
bevredigend. De Do X zal in de komende
week Lissabon verlaten.
I Hedennacht omstreeks 12 uur werd brand
ontdekt in de bollenschuren van de tuin
der P. Tuyn in Noordorp,onder de gemeente
Heemskerk.
Het vuur greep zeer snel om zich heen,
aangewakkerd door een zeer sterken wind.
Aangezien de schuren van hout waren en
zich daarin een groot aantal stellingen be
vond, vond het vuurd gretig voedsel. Het
duurde dan ook niet lang of beide schuren
waren geheel in slammen gehuld.
Er bestond groot gevaar voor het aange
bouwde woonhuis, terwijl opk de omliggende
perceelen gevaar liepen.
Met een slang op de waterleiding werd het
blussingswerk begonnen en men mocht er
in slagen, verdere uitbreiding te voorkomen.
Beide schuren brandde tot den grond
toe af.
Het verkeer langs den Rijksstraatweg
moest met het oog op den vonkenregen
eenigen tijd worden gestremd.
De schuren waren verzekerd.
Met ingang van Mei a.s.
Begin Mei wordt een postviucht van Ba
tavia naar Melbourne en terug met een
Fokker ondernomen. Het doel van deze
vlucht is o.m. het inluiden van een lucht
postdienst tusschen Java en Australië en
terug. De vliegtocht sluit aan op een uit
Nederland komend K. L. M.-vliegtuig en
de terugtocht sluit aan op het vertrek van
een K. L. M.-vliegtuig naar Nederland.
Officieel werd van den gouverneur van
Midden-Java bericht ontvangen dat het aan
tal dooden ais gevolg van de aardbeving is
gestegen tot 22, terwijl het aantal gewonden
85 bedraagt. Te Pangebatan is een bivak in
gericht waarin ruim 800 dakloozen zijn opge
nomen, die vanwege het B. B. van vcedse!
worden voorzien. Hiervoor werd 1000 be
schikbaar gesteld.
In den nacht van 20 op 21 Januari jj. wer
den te Boemiajoe nog drie lichte nabevingen
gevoeld, welke echter geen schade aanricht
ten.
Officieele mededeeling
Blijkens een mededeeling van het ministe
rie van Koloniën heeft de gouverneur-gene
raal van den gouverneur van Midden-Java
het volgende telegram Ontvangen, gedagtee-
kend 22 Januari:
gistermorgen ruim zeven uur zware aard
beving afdeeling Tegal, meer speciaal berg
land. Duur zwaarsten schok ongeveer 1 min.,
gevolgd door lichtere nabevingen. Admini
strateur van een thee-onderneming Kaligoea,
hoogte 1400 m., onmiddellijk na de beving
sterke zwavellucht waargenomen. In districts
hoofdplaatsen Boemiajoe en Bantar Kawoeng
en onderdistrictshoofdplaats Pangabetan en
enkele desa's daaromheen 80 woningen .nge-
stort, min of meer beschadigd ongeveer 200
huizen. Ter districtshoofdplaats Boemiajoe
kawedanan en moskee zwaar beschadigd, aan
ass.-residentswoning en het pandhuis lichte
beschadiging door scheuring. Materieeie
schade >ader volgens schatting resident
100.000, aantal dooden zestien, gewonden
veertig, waarvan elf ernstig. Voldoende ge
neeskundige hulp aanwezig. Bevolking rustig.
Uit het bovenstaand, doch later ontvangen
telegram blijkt, dat volgens latere opgaven
het aantal slachtoffers helaas grooter is.
Twee dooden en twee zwaar gewonden
Vrijdagavond viel te Soerabaja een amok-
makende Arabier met een mes een groepje
Madosreezen aan, die Je huizen binnen
vluchtten. De amokmaker drong een huis
binnen en doodde een Madoerees, terwijl
een Madoereesche vrouw door hem zwaar
gewond werd. Daarna stoof hij een ander
huis binnen waar hij een Madoereesche
vrouw doodde en een Madoerees èwaar ver
wondde. Alle slachtoffers werden naar de
Centraal-Burgerlijke Ziekeninrlchting ver
voerd. De dader is spoorloos verdwenen.
Op 2 Februari zal de bijkerk behoorend bij
de parochie van de H.H. Engelbewaarders te
Lisse en gelegen bij de Leeghwater in de
Haarlemmermeer, door den Zeereerw. Heer
J. H. W. Borsboom, deken van Noordwljk,
plechtig worden ingezegend.
Een landelijk Comité van Actie.
Naar aanleiding van de onlangs te 's-Gra
venhage gehouden openbare vergadering,
heeft Zaterdagavond een bespreking plaats
gehad tusschen belangstellenden en het be
staande Harderwijksch Comité tot behoud
van de Zuiderzeevisscherij.
Als resultaat hiervan is opgericht een Lan-
dleijk Comité, dat vanuit een centraal punt
krachtige, doelbewuste actie zal voeren tot
behoud van de Zuiderzee.
De dagelijksche leiding van het Comité be
rust bij de heeren F. W. Drijver, Bankdirec
teur te Harderwijk, Voorzitter; Fred. Tho
mas, Redacteur van „De Tijd", Amsterdam.
Secretaris en A. J. C. Vitringa, ingenieur te
Harderwijk, Penningmeester.
Voorbereid wordt o.m. een reeks openba
re vergaderingen ii de voornaamste steden,
waarvan de eerste begin Februari te Amster
dam wordt gehouden.
De Raad voor de Scheepvaart deed Zater
dag uitspraak ln zake de aanvaring van den
Nederlandschen stoomtrawler „Friesland"
IJM. 57 met het Duitsche stoomvisschers-
vaartuig „Beuthen" HC. 114 op de Noordzee
en in zake de klacht van den Hoofdinspec
teur voor de Scheepvaart tegen den schip
per van de „Friesland" IJM. 57 wegens het
overlaten van den wachtdienst aan dek aan
minder dan twee personen.
De Raad spreekt als zijn oordeel uit, dat
de aanvaring is te wijten aan het gebrek aan
oplettendheid op de „Beuthen", welk vaar
tuig had moeten uitwijken en op welk vaar
tuig dus nauwkeurig had moeten zijn uit
gekeken. Blijkbaar is door éénen man, door
wien op de „Beuthen" de wacht werd waar
genomen, niet met de vereischte oplettend
heid uitgekeken naar de lichten van de
„Friesland". Van de zijde van de „Beuthen",
bij het elkaar praaien na de aanvaring, is
niet geklaagd over slecht branden der lich
ten op de „Friesland". Echter gaat de
„Friesland" ook niet geheel vrij uit. De
stuurman, die op het vaartuig in strijd met
de desbetreffende wettelijke voorschriften,
alleen op wacht stond, had moeten „stake-
len" of vroeger een duidelijk attentiesein
geven. Het viel wellicht dien stuurman moei
lijk een of ander te doen, nu hij alléén op
wacht stond, doch des te meer springt de
ernst van de door aangeklaagde gepleegde
overtreding in het oog. Immers vast is
komen te staan, dat aangeklaagde ten tijde
van het ongeval den dekdienst op het varen
de visschersvaartuig heeft overgelaten aan
minder dan twee personen en dus in strijd
heeft gehandeld met de bepaling vervat in
artikel 46 sub. 4 van den Algemeenen Maat
regel van bestuur tot uitvoering van de art':..
5, 9 en 17 der Schepenwet, welke overtreding
geacht moet worden een misdraging op te
leveren tegenover de reederij en de beman
ning in den zin van artikel 48 lid 1 dier wet.
Het verweer, dat aangeklaagde daartegen
heeft gevoerd, zooals dit hierboven is weer
gegeven, gaat niet op. Vooreerst gaat het
niet aan, dat hij zelf niet geregeld de wacht
medeliep; voorts was er genoeg personeel
aan boord om den dienst der wacht zooda
nig in te richten, dat ieder genoeg rust kreeg
en tenslotte had aangeklaagde zooveel gezag
als schipper moeten hebben, dat hij bedoelde
regeling der wacht kon doorzetten.
Alle omstandigheden in aanmerking ge
nomen, oordeelt de Raad aangeklaagde te
moeten bestraffen en wel met de tenoemen
straf.
Mitsdien straft de Raad aangeklaagde,
schipper van het stoomvisschersvaartuig
„Friesland" IJM. 57, door hem de bevoegd
heid te ontzeggen om als schipper te varen
op een schip als bedoeld in art. 2 der Sche
penwet voor den tijd van veertien dagen.
In aansluiting op ons bericht onder „Bui
tenland" publiceeren wij nog de volgende
verklaring van den onderkoning van Indië:
Ten einde gelegenheid te geven tot een
volkomen vrije bespreking van de verkla
ring van den premier, welke den 19den Ja
nuari werd afgelegd, heeft mijn regeering na
overleg met de provinciale regeeringen het
wenschelijk geoordeeld, dat de leden van de
werkcommissie van het Indische congres
volledige vrijheid zullen genieten om deze
kwestie met elkaar te bespreken. In over
eenstemming met deze beslissing en om geen
wettelijke belemmering aan een bijeenkomst
der congresleden in den weg te leggen zul
len de decreten, waarbij de congrescommis
sies tot onwettige organisaties werden ver
klaard. worden ingetrokken door alle pro
vinciale regeeringen. Er zullen maatregelen
worden genomen voor de onmiddellijke in
vrijheidstelling van Gandhi en der andere
sinds 1 Januari 1930 gearresteerde leden
van de congrescommissies. Mijn regeering
heeft geen voorwaarden voor deze invrijheid
stelling bepaald, daar zij overtuigd is, dat
het herstel van een toestand van vrede in
Indië er het meest bij gebaat is. als de door
de betrokkenen te voeren besprekingen in
onvoorwaardelijke vrijheid kunnen worden
gehouden.
Deze beslissing is genomen in overeen
stemming met het oprechte verlangen een
toestand van vrede te scheppen, die de re
geering in staat zal stellen, de door den pre
mier gegeven belofte te vervullen, om zoo
dra de binhenlandsche rust weer geheel en
al hersteld is, niet achter te blijven om het
hare te doen. Ik vertrouw, dat zij die bij
deze beslissing zijn betrokken in denzelfden
geest zullen handelen als wij en ik vertrouw,
dat zij de beteekenis zullen erkennen van
een kalme en onpartijdige bestudeering van
deze ernstige kwestie."
Het invrijheidstellen van Gandhi is een
onmiddellijk gevolg van de resultaten der
Ronde-Tafel-conferentie, welke de Engelsche
regeering aanleiding heeft gegeven tot een
koersverandering ten aanzien van Indië.
Zooals bekend, werd Gandhi den 5den Mei
1930 gearresteerd als leider van de beweging
tegen het zoutmonopolie, waarmee de alge
meene nationalistische campagne werd be
gonnen. Thans zal moeten worden afge
wacht, of Gandhi zal vasthouden aan zijn
politiek van lijdelijk verzet, dan wel zal
deelnemen aan de komende onderhandelin
gen over de nieuwe regeling van de plaats,
die Indië in het Britsche Rijk zal innemen.
De Nederlandsche torpedojager „Witte de
With" met den Nederlandschen minister
Deckers aan boord, is te Tunis aangekomen
en zal daar vier dagen blijven.
Haarlem - Heemstede - Bloemendaal
Hoe de overval geschiedde.
De politie heeft onmiddellijk een onderzoek
ingesteld naar de daders van den brutalen,
nachtelijken roofoverval bij den kassier van
de Boerenleenbank te Nieuwe Niedorp, bij
wien f 10.000.uit de brandkast werd weg
genomen. Zij heeft terstond de collega's te
Alkmaar, Hoorn, Schagen, Amsterdam en
Velsen gewaarschuwd, maar het is niet ge
lukt de daders aan te houden. Deze zijn
met een auto in de gemeente gekomen en
een onderzoek heeft uitgewezen, dat zij dien
auto op 500 meter afstand van da woning
van den kassier op het terrein bij een afge
broken molen hebben geparkeerd. Vandaar
zijn zij door het land van de buren het huis
van den heer Schoorl van achteren genaderd.
Zij hebben daar een ruitje stukgeslagen en
vervolgens de serredeur geopend. Op deze
wijze zijn zij naar binnen gekomen. De man
nen zijn waarschijnlijk in een greppel ge
vallen, want hun handen zaten vol modder,
maar zij hebben die aan een mantel van de
dochter afgeveegd.
Zaterdagmorgen was een rechercheur van
Amsterdam met den brigade-commandant
van de Rijksveldwacht te Schagen ter plaat
se, die met de plaatselijke politie een on
derzoek instelde en vingerafdrukken maakte.
De Boerenleenbank is verzekerd tegen in
braak bij de Centrale Bank te Utrecht.
De woning van den kassier, een nieuw ge
bouwd villatje vlak bij het gemeentehuis, is
gelegen over een sloot en moet over een brug
worden bereikt. De naast gelegen woningen
staan op ongeveer tien a vijftien meter af
stand.
Verhaal van het slachtoffer.
Zaterdagmorgen heeft de krasse heer
Schoorl, die nog geenszins van de doorgesta
ne emoties bekomen was, aan de „Tel." een
uitvoerig relaas gegeven van den overval. Hij
lag in zijn woonkamer te rusten en was ze
nuwachtig.
De man had zeer dikke lippen, omdat men
hem een prop in den mond had geduwd op
zeer ruwe wijze, waardoor zijn mond vol
bloed was geloopen en hij bijna was gestikt.
Hij deelde mede, dat hij om één uur
's nachts, terwijl hij juist was ingeslapen, in
zijn borst gegrepen werd. In het eerste
oogenblik was hij zich niet bewust, wat er
gebeurde, maar de daarop volgende seconde
zag hij twee menschen. „Duizenden dingen
gingen door mijn hoofd", zoo zeide de heer
Schoorl, „maar ik begreep dadelijk, wat er
aan de hand was. Ik verzette mij nog zoo
hevig, dat ik met een van de onverlaten van
het ledikant op den grond viel. De andere
inbreker greep mij toen vast en te zamen
bonden zij mij met geïsoleerd telefoondraad.
Terwijl zij mij dreigden met een revolver,
eischten ze, dat ik de sleutels van de brand
kast zou geven. Het slot is echter een letter
slot, zoodat zij de brandkast niet konden
open krijgen. Toen moest ik het doen. Toen
het niet gauw genoeg ging omdat ik mijn
bril niet kon vinden, dreigden zij mij steeds
erger. De mannen waren zelf ook zeer ze
nuwachtig. Bij de brandkast maakten zij
mijn handen los, maar toen ik eerst ge
bonden was geweest, hebben zij zich naar de
slaapkamer van mijn vrouw en dochter
begeven, die zij eveneens bonden. Mijn 76-ja-
rige vrouw hebben zij geen prop in den mond
geduwd.
Ik dacht, dat ik met die prop in mijn mond
zou stikken, omdat mijn gebit was meege
gaan, waardoor mijn mond vol bloed ge
raakte. Ve;l last had Ik van dien dikken
doek, welken zij mij in den mond hadden
geduwd.
Terwijl op een andere kamer de bandieten
bezig waren mijn vrouw en dochter te kne
velen, gelukte het mij, mijn voeten vrij te
krijgen. Ik begaf mij naar beneden, maar zij
hoorden mij en toen heb ik mij van de trap
laten vallen. Ik wist nog bij de deur te ko
men, maar mijn handen waren gebonden en
ik moest dus met den rug naar de deur
staan om het slot open te maken. Ik wist
de deur nog op een kier te krijgen, maar
toen grepen de kerels mij en bonden mij op
nieuw. Ik was weer een gevangen man. Na
dat zij de kas hadden geledigd (er zat on
geveer 10 12.000 gulden in, waarmede zij
zeer tevreden waren, want het viel hun mee)
gingen de inbrekers weg, nadat zij nog ge
vraagd hadden of de bank verzekerd was.
Zij hebben mij later op het bed gelegd, waar
ik moest blijven met de prop in den mond.
Verschrikkelijke oogenblikken heb ik door
leefd. De mannen hadden revolvers bij zich
en „Ik kon zooals ik wou", zeiden ze. Of ze
geladen waren weet ik niet. Het waren twee
jonge mannen, de een was lang, de ander
iets kleiner; hun leeftijd zal ongeveer 25 en
28 jaar zijn. Maar zij droegen maskers, zoo
dat ik hun gezichten niet heb gezien. De
kleinste van de twee dreigde mij steeds met
de revolver.
Nadat ik voor de tweede maal was gebon-
De dijk bij Raamsdonkveer is opnieuw
doorgebroken.
(blz. 4, 2de blad)
Opgericht is een landelijk .comité van ac
tie voor behoud van de Zuiderzee.
(blz. 1, 1ste blad)
Verschenen is de Memorie van Antwoord
op het Voorloopig Verslag der Tweede
Kamer over het wetsontwerp tot steunver-
leening aan de aardappelmeelindustrie
(blz. 4, 2de blad)
De Do X heeft weer een proefvlucht ge"
maakt.
(blz. 1, 1ste blad)
Officieel wordt gemeld dat het aantal
slachtoffers der aardschokken in Midden-
Java bedraagt 22 dooden en 85 gewonden.
(blz. 1, 1ste blad)
Een amokmaker te Soerabaja maakt vier
slachtoffers.
(blz. 1, 1ste blad)
Postviucht Batavia-Melbourne en terug.
(blz. 1, lste blad)
Nederlandsch schip op den Rijn gezonken.
De vier opvarenden om het leven gekomen.
(blz. 1, 1ste blad)
Geen onderhandelingen in de Britsche
katoenindustrie.
(blz. 2, 2de blad)
Laval formateur van het nieuwe Fransche
kabinet.
(blz. 2, 2de blad)
Zware griep in Japan. Tokio bijzonder ge
troffen.
(blz. 2, 2de blad)
De Volkenbondsraad. Belangrijke slot
zitting.
(blz. 2, 2de blad)
De Ontwapeningsconferentie. Zal Jhr. van
Karnebeek voorzitter worden?
(blz. 2, 2de blad)
Barometerstand 9 uur vjn.: 760 vooruit.
Licht op. De lantaarns moeten morgeit
worden opgestoken om: 5.04 uur.
Hoogste barometerstand 774.9 te La Co-
runa.
Laagste barometerstand 741.3 te Röst.
Verwachting: Matige, tijdelijk wel
licht nog krachtige, Westelijke tot Noorde
lijken wind, gedeeltelijk bewolkt, enkele re
gen- of hagelbuien, iets kouder.
den, gelukte het mij ook weer mijn voeten
vrij te krijgen. Toen zij weg waren, durfde ik
mij echter niet dadelijk weer naar buiten te
begeven, omdat zij mij den eersten keer zeer
ruw hadden behandeld. Ik heb toen ongeveer
drie kwartier gewacht. Toen ik zekerheid
had, dat zij weg zouden zijn, ben ik naar be
neden gegaan. Mijn handen waren nog ge
bonden, want die kon ik niet los krijgen. Zoo
ben ik naar de buren gegaan om alarm te
maken. De gemeente-veldwachter Strijder
was daarna spoedig ter plaatse en deze sneed
den draad van mijn handen door. De buur
man heeft mijn dochter en mijn vrouw be
vrijd.
Ik heb nog veel last van mijn mond, want
mijn belagers hebben mij zeer geknoeid. „Je
moet het wel afleggen tegen zoo'n paar ke
rels", aldus besloot de krasse oude baas.
„Voor overmacht moet je wijken."
Beide beenen afgereden
Toen gistermiddag de heer J. van Bavel,
oud ongeveer 28 jaar, wonende Hoogen Hem
te Dongen, van de tram wilde springen, die
ongeveer half 6 in de richting Oosterhout
vertrekt, kwam hij te vallen, waarbij zijn
beide beenen onder de tram raakten. De
zeer zwaar gewonde werd onmiddellijk in
café „De Posthoorn" binnengebracht, waar
dr. Reintjes de eerste geneeskundige hulp
verleende. Per brancard werd hij daarna in
zeer zorgwekkenden toestand naar het Gast
huis overgebracht. Het ongeluk droeg een
zeer ernstig karakter; de linkervoet van het
slachtoffer werd juist boven den enkel ge
heel afgeknepen, terwijl het rechterbeen
boven de knie totaal werd verbrijzeld, zoo-
öat wel amputatie zal moeten volgen.
De toestand is, ofschoon niet geheel ho
peloos, toch van bijzonder ernstigen aard.
3 dooden
Gisteren zijn bi) een vliegongeluk In de
nabijheid van Horley (Surrey) drie men
schen gedood.
