Uit den Haarlemschen
Gemeenteraad
1
h
MARIA-STICHTING
r
PLJROL er op!
PIJLTJES
TWEEDE BLAD
DONDERDAG 29 JANUARI 1931
BLADZIJDE 1
Altijd half ziek
BORSTPttSTlLLtS
""30den5Qit ptrdoei alken bif
Apothekers en Drogistea
Het collectief contract In het
hoveniersbedrijf
Mia Peltenburg te Bern
R. K. Kiesvereen. in den Prov.
Kieskring Velsen
Zwaar lichamelijk letsel door schuld
Stadsschouwburg
MUZIEK
R. K. Muziekvereeniging
„Utile Du'ci"
V
GEMENGD NIEUWS
Beulen, die hun slachtoffers
bedwelmden
Het verzacht en geneest
Eert onhoudbare toestand
De roman van Cipriano, den
brievenbesteller
IEDEREN MIDDAG VAN
2-3 UUR POLIKLINIEK
11
Slechts twee raadsleden ontbraken op
het appèl. Van de rechtsche fracties
mevr. HoekstraZethof, die nog steeds
ziek is, en van de linksche de heer Kop
pen-
Het lot van de motie-Joosten, waarbij
B. en W. werden uitgenoodigd geen
maatregelen tegen het dagblad „De Tri
bune" te nemen, stond daarmede vast.
Want het bleek, dat het beroep van ,,.Oe
Avondpost" op de leden van den Vrij
heidsbond zonder resultaat was geble
ven. Met 2017 stemmen werd de m.j-
tie-Joosten aangenomen, een stemming
van Links tegen Rechts. Bij Rechts had
zich ook de partijlooze heer v. d. Kamp
gevoegd, een gebaar, dat wij in den
nestor van den Raad zeer waardeeren.
De rechtsche fracties mogen zich
troosten. De gisteren geleden, overigens
verwachte, nederlaag is een overwin
ning, want zelden is scherper de aan
dacht van heel Nederland gevestigd op
het misdadige feit, dat er in ons land
menschen zijn, die God opzettelijk, let
wel opzettelijk, durven lasteren, iets,
waarvan de wetgever de mogelijkheid niet
heeft durven veronderstellen en dat hij
dus niet strafbaar heeft gesteld. Thor-
becke zou daar zeker voor te vinden zijn
geweest. In, heel Nederland is met span
ning naar den uitslag van deze stemming
in den Haarlemschen Raad uitgezien en
reeds heeft het voorbeeld der Haar-
lemsche rechtsche raadsleden navolging
gewekt. Een golf van verontwaardiging
en opgekropte woede vindt in openbare
discussies over „De Tribune" een uitweg.
Er is een vechtlust ontbrand om te strij
den tegen de bezoedeling van den naam
van God. Het gevolg zal, hopen wij,
een bepaling in de landswetten zijn,
waarbij de opzettelijke godslasteringen
strafbaar worden gesteld. Wij hebben
wel zooveel vertrouwen in de mentaliteit
van 't meerendeel der linksche partijen,
dat zij zich tegen een dergelijke wets
bepaling, na alles wat er gebeurd is,
niet zullen verzetten. Maar afgezien van
dit te verwachten resultaat, heeft de
stemming in den Haarlemschen Raad
weer eens te meer antwoord gegeven op
de bij verkiezingen telkens gestelde
vraag: wat heeft politiek met gods
dienstige opvattingen te maken? Uit de
gisteren gehouden stemming blijkt, dat
de eerbied voor anderer heiligste gevoe
lens niet veilig is bij de Haarlemsche
linksche raadsleden. En het zal geen
demagogie mogen genoemd worden als
er bij de verkiezingen op dit feit bij
herhaling de aandacht zal worden ge
vestigd. Wij zwijgen nu nog maar van
dén plicht, dien de Staat heeft om niet
alleen het bloot-maatschappelijke wel
zijn, maar ook het geestelijk welzijn der
burgers te bevorderen. Washington ver
klaarde in een inaugurale rede
op het congres van het jaar 1789:
„De godsdienst en de moraal
zijn de onontbeerlijke steunpilaren
voor de welvaart van den Staat,
tevergeefs zou ik mij op vaderlandslief
de beroepen, als ik deze twee grondzui
len aan het gebouw der gemeenschap
zou willen ontrukken." Deze staats
man wist het wel. Heilig moet den
overheden zijn de naam van God; tot
hun eerste plichten behoort, dat zij zich
beijveren den godsdienst, wiens voor
schriften den mensch aan God verbin
den, heilig en ongeschonden te bewaren.
Wij weten wel en het is'gisteren
Weer eens gebleken dat dit niet de
opvatting van de linksche raadsleden in
den Haarlemschen Raad is, maar het
kan toch geen kwaad, op deze tegen
stelling bij deze gelegenheid nog eens
nadrukkelijk de aandacht te vestigen.
De discussie over „De Tribune" heeft
gewin gegeven.
Een prettige en pittige discussie is
gevoerd over den bouw van een brug
over het Donkere Spaarne. Of het re
sultaat iedereen bevredigen zal, is niet
zoo zeker. Het thans genomen besluit
om plan 3, het dure, uit te voeren, werd
met 20 tegen 17- stemmen aangenomen,
een kleine meerderheid dus. De tegen
standers hebben met overtuiging hun
ideeën verdedigd. B. en W. waren voor
het goedkoopere plan 2. Ook de heer
Van Liemt hield er een sympathiek plei
dooi voor. De uiterste zuinigheid is ge
boden, zei hij, want het is te betwijfe
len of het verkeer over die nieuw te bou
wen brug wel groote beteekenis zal krij
gen. Interlocaal verkeer zal er zeker niet
veel overheen gaan, als de brug over het
Zuider Buiten Spaarne klaar is. Met
de ton gouds, die de uitvoering van plan
2 zal sparen, wilde de heer Van Liemt
twee bruggen, de Schoterbrug en de
brug bij de Maerten van Heemskerk
straat, verbeteren.
Maar niet minder gloedvol pleitte de
heer Klein Schiphorst voor de uitvoe
ring van plan 3. De Raad heeft reeds
besloten dit plan uit te voeren en bo
vendien komt de hoogere bouwsom
terug in arbeidsloonen, een niet te
versmaden productieve werkverschaf
fing, betoogde hij. Plan 3 is voor het
Veilig door Weer en Wind!
stedeschoon van Haarlem ook verre
weg boven plan 2 te verkiezen. De bur
gemeester had een nota bij den Raad
ingediend, waarin hij bezwaar maakte
tegen de te geringe doorvaarthoogte
van de ontworpen brug. Dit zal veel
stagnatie in het straatverkeer tot gevolg
hebben. De burgemeester berekende dat
de brug wel drie uur per dag open
zal moeten zijn, maar de heer Gerritsz
betwijfelde zulks op o.i. niet zeer steek
houdende gronden, want de door den
burgemeester genoemde tijden zullen
toch wel deugdelijk gecontroleerd zijn.
Immers, de geheele nota droeg den
stempel van serieus werk te zijn. Met
enthousiasme wierp de burgervader
zich in den strijd om uitstel te pleiten
en dus voorloopig geen brug over het
Donkere Spaarne te bouwen, doch liever
direct te beginnen met den bouw van
de brug over het Zuider Buiten Spaarne.
Wie belang stelt in de discussies, ver
wijzen wij naar het verslag. Memoree-
ren wij alleen, dat de heer Mr. Slingen-
berg een zijner bekende speeches hield
om tot zuinigheid aan te sporen. Hij
las een respectabel lijstje voor van wer
ken, die nog uitgevoerd moeten worden.
Een voorstel van den heer Loosj es om
eerst aan de brug over het Zuider
Spaarne te beginnen, het denkbeeld van
den burgemeester dus, werd verworpen
met slechts zeven stemmen voor.
t Is voor een buitenstaander moeilijk
om uit te maken of de Raad het beste ge
kozen heeft. Maar opvallend was wel
het gemis aan eenstemmigheid bij het
nemen van een besluit waarmede, vol
gens den burgemeester, een bedrag van
vijf a zes ton gemoeid is. En wie de nota
van den burgemeester goed leest, komt
tot de conclusie dat de argumenten
hoofdzakelijk aan de belangen van het
verkeer zijn ontleend. Dit doet weer
eens voor dé zooveelste maal de vraag
rijzen of er bij het ontwerpen van der
gelijke belangrijke plannen wel vol
doende voeling wordt gehouden tus-
schen de verschillende takken van
dienst. Nog niet lang geleden heeft de
heer Van Liemt daarop aangedrongen.
Heeft „bruggenbouw" bij het ontwerpen
van deze brug ook de politie gehoord?
Uit de nota van den burgemeester zou
men moeten concludeeren, dat dit niet
het geval is geweest. Waarom toch niet?
Bij de rondvraag vroeg de heer Scholl
naar den stand van zaken bij de uitvoe
ring van de wet op de winkelsluiting.
Indertijd is door den Raad een motie-
Bijvoet aangenomen. Daarin werd aan
gedrongen op hernieuwd overleg tus-
schen de werkgevers en werknemers in
het winkelbedrijf. Er werd zelfs een weg
aangewezen om tot een oplossing te
komen. Daartoe zou b.v. een collectief
contract kunnen worden afgesloten
tusschen partijen. De heer Roodenburg
antwoordde op de vragen van den heer
Scholl, dat de rechtskundige commissie
de mogelijkheid van een dergelijke re
geling heeft onderzocht en tot de con
clusie is gekomen, dat zij in een
verordening is te'regelen. Door B. en W.
is nu de heer Roodenburg aangewezen
om de te voeren onderhandelingen te
leiden en de samenkomst met de ver
tegenwoordigers van werknemers en
werkgevers zal plaats hebben op 9 Fe
bruari. Dit waren belangrijke mededee-
lingen. Enkele leden vroegen of het
niet beter is als voorzitter dezer com
missie iemand anders aan te wijzen dan
den wethouder, omdat deze zich bij
vroegere conferenties al in een bepaalde
richting heeft uitgesproken. De heer
Loerakker liet nog eens vrij kras hooren,
dat er door den Raad vast gerekend
wordt op overeenstemming tusschen
partijen.
De heer Castricum boekte een succes
inzake de loonen, die bij de werkver
schaffing te Castricum worden betaald.
Hij vroeg naar het aantal werkloozen,
dat zich voor het werk op het Provin
ciaal landgoed heeft opgegeven en ver
zocht B. en W. als de meening van den
Raad ter kennis van de regeering te
brengen, dat de loonen van 22.50,
welke te Castricum worden betaald, te
laag zijn. B. en W. zullen aan dien
wjensch voldoen.
Ten slotte drongen eenige leden aan
op een nauwkeuriger onderzoek naar
het aantal gegadigden voor centrale
radio-distributie, dan thans plaats
heeft. De nu gevolgde methode is, naar
hun meening, zeer onvoldoende. Nie
mand, die de door B. en W. gestelde
voorwaarden bestudeert, zal dit tegen
spreken.
Mia Peltenburg heeft een weldadigheids
concert gegeven, waarbij weder bleek hoe be
mind deze kunstenares ook in de Zwitsersche
hoofdstad is.
De grootste concertzaal van Bern was ge
heel gevuld met een geestdriftig publiek, dat
niet naliet voortdurend hartelijken bijval aan
Mia Peltenburg te doen toekomen. Zij zong
liederen van Purcell, Schubert, Hugo Wolf,
Pfitzner en Bizet. Zij werd aan den vleugel
begeleid door haar zwager Fritz Brun, den
leider der Berner Muziekvereeniging.
Ofschoon Mia Peltenburg na haar huwelijk
met den Berner violist Alfons Brun niet meer
de Nederlandsche nationaliteit bezit, hadden
toch verschillende leden der Nederlandsche
kolonie te Bem, onder wie ook de Nederland
sche gezant en mevrouw Doude van Troost
wijk zich d" gelegenhr.'d niet laten ontnemen
om deze zoo begaafde kunstenares van Ne-
derlandschen huize te bewonderen en toe te
juichen.
Schrijven der samenwerkende Bonden
Aan de hoveniers te Haarlem en omgeving
is door de samenwerkende bonden het vol
gende schrijven gezonden:
Aangezien wij verleden jaar van vele
werkgevers moesten hooren, dat wij te laat
en te onverwacht kwamen met onze actie
voor een collectief contract, meenen wij goed
te doen door u tijdig kennis te geven van
onze plannen.
Onze bonden hebben n.I. besloten om dit
voorjaar een krachtige actie te voeren voor
een uniform collectief contract, omvattende
alle ondernemingen in ons bedrijf. Maar
gezien er uwerzijds geen vereeniging bestaai
en wij toch gaarne langs den weg van over
leg ons doel zouden bereiken, verzoeken wij
u beleefd ons bmnen 2 3 weken te willen
berichten, wat wij volgens uwe meening
moeten doen om met de patroons in contact
te komen.
Wij zijn gaarne bereid om alle patroons
nog weer eens op te roepen, maar wij moe
ten dan toch eenige zekerheid hebben, dat
aan onze uitnoodiging gevolg wordt gegeven
Nogmaals, wij willen alles beproeven om op
vredelievende wijze ons doel te bereiken,
maar wij hopen dan ook op uw aller mede
werking te mogen rekenen; vooral omdat
een uniforme regeling zoowel patroons als
arbeiders ten goede zal komen.
De R.K. Kiesvereenigingen in den Provin
cialen Kieskring Velsen houden haar Alge-
meene Vergadering Zaterdag '31 Januari,
des namiddags 3 uur in het gebouw St. Bavo
te Haarlem.
De agenda is als volgt:
1. Opening. Mededeelingen. 2. Notulen en
jaarverslag. 3. Jaarverslag van den penning
meester. 4. Verslag van de commissie (Boven
kerk) volgens art. 7. Statuten. 5. Benoeming
nieuwe commissie art. 7. 6. Vaststelling con
tributie. 7. Verkiezing bestuurslid voor deel
III. 8. Vaststelling advies verkiezing Prov.
Staten. 9. Rondvraag. Sluiting.
Bevestiging van het vonnis gevraagd
G. M. W., chauffeur van een autobuson
derneming van Leiden op Haarlem, heeft
op 12 April 1930 te Ooegstgeest, nabij de
Koepelsbrug aangereden den l9-1arigen
wielrijder J. Buchner uit Aalsmeer, waar
door deze onder een juist passeerende
stoomtram is terecht gekomen en over de
beenen is gereden. Tengevolge van deze aan
rijding kan B. zijn beroep van schippers
knecht niet meer uitoefenen.
De Haagsche rechtbank heeft W. veroor
deeld tot één maand gevangenisstraf we
gens het veroorzaken van zwaar lichamelijk
letsel door schuld. Van dit vonnis was ver
dachte in hooger beroep gegaan en giste
ren werd deze behandeld.
Na verhoor van den deskundige en drie
getuigen vroeg de procureur-generaal be
vestiging van het gewezen vonnis.
Mr. van Zutphen uit Amsterdam pleitte
voor een voorwaardelijke veroordeeling.
Arrest 11 Februari.
Gastvoorstelling door het Anna
Pawtowa-ballct Impressario:
Ernst Krauss
Het was niet alleen de wetenschap, dat
de prima ballerina Anna Pawlowa ontbrak,
die een vreemd gevoel in menig interieur
zal hebben doen verrijzen, toen het scherm
opging, want nergens sterker dan juist hier,
zal het: Sic transit.... bij de menschen
zijn gevoeld, nu men weer eens duidelijk
zag, hoe het leven immer voortrolt over de
graven van grooten en kiemen. Na de „Cho-
piniana", een ballet op muziek van Chopin,
welker zuivere uitvoering en volmaakte tech
niek een lust voor de oogen was, speelde
het orkest als een hulde aan de verscheiden
kunstenaresse Saint-Saëns, „Le Cygne"
Zacht dwaalde het licht van den reiiector
over het leege tooneel, gelijk het weleer bij
den Stervenden zwaan, Anna Pawlowa's
„meesterstuk", deed. Het was een ontroerende,
doch grootsche hulde aan haar, die een
kunstwerk maakte en het meenam in den
dood, alvorens zij het nog éénmaal kon too-
nen. Wat zij echter achter liet, is niet enkel
een herinnering maar ook een ensemble
van hoog artistieke waarde, welks voortbe
staan in zijn huidigen vcrm ongetwijfeld 'n
absoluut vereischte is.
Het zal dan ook menig oprecht kunstlief
hebber genoegen gedaan hebben, te consta-
teeren, dat de voor Haarlem overgroote be
langstelling waarschijnlijk een, zij het ge
ring, punt van overweging zal uitmaken om
het to be van dit ensemble te waarborgen.
Weliswaar is niets volmaakt op deze wereld,
doch dit gezelschap is ongetwijfeld een van
de weinige die op dit gebied deze abso
lute voortreffelijkheid benaderen.
Behoudens het reeds genoemde Chopinia-
na-ballet dat sprankelde en tintelde en een
rijkdom van figuren, standen en vormen
inhield, werd een Divertissement bestaande
uit veertien nummers ten tooneel gevoerd.
Het eerste nummer hiervan was een blije,
royale mazurka op muziek van Glinka, die,
wijl zij direct volgde op de Pawlowa-herden-
king, even vreemd aanbotste tegen de haast
voelbare stilte.
Een krijgsdans (Berlioz) door Paul Haa
kon, kon ons, ondanks de soms sterke plas
tiek minder bekoren, door het min of meer
opzettelijk bombarische element, dat aan
dezen dans ten grjndslag lag. Meer dan
voortreffelijk werd echter de Egyptische
dans (Arensk'-/ uitgevoerd door Kirsanova
en Borowanski. De zuivere, klassieke stijl
werd geen oogenblik onderbroken. Strak,
beheerscht en gaaf was de uitvoering, zoo
dat dit lijnenspel ongetwijfeld tot de beste
nummers van het eerste gedeelte van dit
Divertissiment gerekend kan worden.
„Frühlingsstimme" (Strauss) door Tres-
rahi en Froman parelde van levenslust, ter
wijl in den Hollandschen (boeren.dans
(Grieg) door Cecil Mather en Paul Haaken
een zeer grappige interpretatie van pumme-
ligheid werd gegeven.
De „Pastorale" (Strauss) dcor Cleo Norill
en Hans Heiken was vol zon en blijheid en
aldus een juiste verheerlijking van het her
dersleven. Eij den Spaanschen dans (Saint-
Saëns) door Nina Kirsanova, Leon Woizi-
kowsky en Alperova, ontbraken bij het ra
zende vurige tempo slechts de castagnettes,
om het Spaansche karakter te vervolmaken.
In „Prima Vera" (Helmundt) straalde
wederom die zonnige levensblijheid uit iede
re beweging, uit ieder gebaar, uit iederen
stand den toeschouwer tegen en werd de
harmonie van het geheel door geen enkelen
wanklank verstoord. De Scène Dansante
(Bocherini-Gosseh), Pizzicato (Drigo) vielen
evenals de Oostersche dans (Bakaleinikoff)
te loven wat de uitvoering betreft. De gees
tige wendingen, welke in eerstgenoemden
dans voorkwamen, gaven hem bovendien
nog een bijzonderen tint. Anitra's dans
(Grieg) werd door Cleo Nordi met een vol
ledige overgave uitgevoerd en dwong be
wondering af. Gopak (Seroff) een echt
Russische volksdans, is een en
al onstuimigheid, waar de Rus je onher
roepelijk met meesleept. Voor een correcte
uitvoering is het noodzakelijk, dat men goed
geschoold en uitermate lenig is. Dit zelfde
geldt voor de Russische Mazurka (Delibes)
die door Paul Haakon gedanst werd. Het
publiek was dan ook opgetogen en het is
te hopen, dat dit ensemble nóg menigmaal
in Haarlem mag komen, waar zijn komst,
we zijn er van overtuigd, op hoogen prijs
zal worden gesteld. L. V.
Met medewerking van het Dubbelmannen-
kwartet „Inter Nos", onder leiding van zijn
dirigent, den heer Nico Hocgerwerf, gaf de
R. K. Muziekvereeniging „Utile Dulci",
onderafdeeling van de St. Joseph-Gezeilen-
vereeniging Haarlem I, gisterenavond in
haar zaal aan de Jansstraat, een welga-
slaagde uitvoering. De directeur van dit
kleine harmoniekorps, de heer A. C. Jutjens.
heeft met zijn ferme en pittige leidirg
reeds heel wat weten te bereiken, en de
uitvoering van gisterenavond getuigde van
ernstigen toeleg en streven naar hocger
plan. De bezetting is in den loop van het
jaar uitgebreid met 'n tweetal saxophoons,
sinds kort eerst met een tenor-saxophoon,
en het evenwicht tusschen hout en koper
is daarmee weer 'n stapje gevorderd. De
marschen werden over het algenmeen pit
tig en zuiver geblazen: uitgevoerd werden
„Paris-Bruxelles" van Purnotte en als slot
de Marsch: „Bruxelles-Lille" van Belle-
flamme. Van de beide pieces de résistance
„Dans la bruyère", Ouverture van A. Go-
vaert, en „Une soireée d'Automne aux
Ardennes" van denzelfde. In het eerste
toch liet bij de introductie de stemming in
het hout nogal te wenschen over, maar men
herstelde zich toch gaandeweg, toen men
eenmaal over het langzame deel heen was.
Er werd goed gereageerd op de aanwijzingen
van den dirigent, die hier ongetwijfeld geen
gemakkelijke, maar een dankbare taak te
vervullen heeft. De bas-instrumenten wa
ren niet altijd even zuiver in het maken
der figuraties en der overgangen, en ook
trompetten, klarinetten en saxophones ble
ven nogal eens onder den toon, maar over
het geheel genomen, was het resultaat der
studie zeer bevredigend en kan de dirigent
met vertrouwen opgaan naar de Zomer-
concoursen te Bilthoven en te Spaarn^am.
Wanneer de jongelui nog eens hun beste
beentje voor zetten, vooral de afwerking
der tonen nog wat gaver en fijner wordt, en
de onderlinge stemming individueel goed
wordt betracht en beluisterd, kunnen ze
van die uitstapjes nog succes beleven. We
wenschen het hun van harte.
Voor de pauze kregen we nog een piston
solo „Der Liebestraum" door den heer Th.
v. Hoeven, met piano-begeleiding door den
jongeheer Cor Scheffer. 'n Kleine oneenig-
heid van stemming tusschen piano en
trompet was door 'n als bij toovsrslag te-
voorschijngehaalde a-stift vrij spoedig ver
holpen en de solo verliep verder, aan 't
applaus te hooren, naar aller genoegen.
In 'n Kwartet voor vier kopsrinstrumenten,
t. w. 2 trompetten, 'n b-bas en althoorn,
viel veel goeds te waardeeren. 'n Enkele
maal bleef de tweede trompet 'n fractie
Ui*
Taxi-chauffeur: „Vooruit schiet op, Mevrouw Noë."
(Passing Show)
„Zoo, mijnheer Dallum, bent u ook eens
uitgegaan?"
„Ja mijn vrouw had een kwade bui."
„Hè en waarom had ze een kwade bui?"
„Omdat ik alleen uitging."
(l'Humour)
onder den toon, maar het geheel was toch
zeer bevredigend.
De leden van het Dubbelmannenkwartet
„Inter Nos" en hun directeur, Nico Horger-
werf, zijn in Haarlem en daarbuiten geen
onbekenden. En zij verdienen hun reputatie
ten volle: op 'n enkel uitzonderingsmoment
na toch, waarin dan vooral het wat te
sterk naar voren treden van de tweede
tenoren in niet altijd even fraaie klank-
geving hindert, is dit ensemble van groote
homogeniteit. Naar onzen smaak zouden
enkele contrasten wat minder scherp kun
nen zijn, en aan het tusschenstation tus
schen p. en f. het mezzo-forto wat meer
aandacht kunnen worden geschonken; doch
dit is een persoonlijke opvatting, welke wij
gaarne voor 'n betere geven. „Zum Sanctus"
van Schubert, „O Heil'gen" van den diri
gent zelf, en „Soir d'été" van Octave Isoré
vormden de eerste trits. Qua compositie
mocht ons het nogal langadem'ge Fransche
werk minder bekoren. De uitvoering was
echter evenals van de beide andere koor
werken uitstekend van klankgehalte, en
met de reeds genoemde uitzonderingen,
evenwichtig en fraai beheerscht. Na de
pauze hoorden we nog „Du Destin" van
Rameau, „Le Mènestrel" uit „La Dame
Blanche" van Boiëldieu, en „Le Chant des
Matelots'.' van Radoux een zwaar mannen-
koor-nummer, dat nochtans in deze afwis
selende vertolking zeer goed voldeed. Er
werd met entrain gezongen, en zoo er ge
sproken mag worden van „lest-best", dan
zeker hier.
De zangers hadden veel succes en een
toegift, 'n aardig liedje van drie kroegjes,
drie liefjes en nóg wat, geestig gezongen en
voergedragen, bleef niet uit na het hartelijk
applaus.
De Weleerwaarde heer kapelaan Mathot
sprak als echte Gezellenvader nog eenige
woorden van dank aan het adres der mede
werkenden met sterk propagandist'sohen
inslag voor de mooie vereeniging. We kun
nen niet anders dan wenschen, dat ze in
de toekomst ook mogen worden verwezen
lijkt.
J. S.
Reeds in het jaar 1360 bracht de Fran
sche geneesheer Guy de Chauliac zijn pa
tiënten, die een of ander lichaamsdeel
moesten laten afzetten, onder narcose met
een bedwelmende stof, die hij uit bilzekruid
bereid had. Toen in de volgende eeuw het
beroep van beul in eere kwam, vond men
onder de beoefenaars van dit gruwzame be
drijf echte specialiteiten, die allerlei ver-
dcovende middelen kenden, omdat zij in
nauwe relatie stonden met het gcmeene
volk langs den weg; zij hadden zich zelfs
een brevet weten te verwerven voor het uit
oefenen van de zoogenaamde witte kunst.
Het was het werk van den beul, om de
gebroken armen of beenen van de gefolter-
den weer te zetten. Wanneer de slachtoffers
met bijtend vocht bijna blind gemaakt
waren of wanneer hun oogen waren uitge
stoken, dan bleven ze nog een tijdlang in
het huis van den beul tot hun oogen of oog
kassen zoover genezen waren, dat men ze
weer op straat kon zetten. Met groote ken
nis. van zaken wist hij de wonden en pijnen,
die hij veroorzaakt had weer te genezen:
wanneer hij omgekocht was, dan wist hij
het zoo aan te leggen, dat de folteringen
geen pijn veroorzaakten, doordat hij zijn
patiënten onder narcose orac'nt. De beul
gaf ook een drankje in, om zijn slachtoffers
allerlei bekentenissen te ontlokken. Er zijn
tal van gevallen bekend, dat hij de misda
digers door het toedienen van een kleine
dosis van een bedwelmend drankje in een
slaapdronken, benevelden toestand bracht,
waarin het bewustzijn werd verzwakt, ter
wijl de patiënt veel begon te praten. Wan
neer de misdadigers zoo half bedwelmd
waren, gaven zij op suggestieve vragen het
gewenschte antwoord. Maar het gebeurde
soms, dat de misdad'gers zelf wisten, welke
geheime middelties de beulen toepasten, en
dan folterde de beul zijn slachtoffers tever
geefs, omdat de pat'ënt zelf een sterke dos's
van zoo'n geheim middel genomen had en
zoodoende reageerde hij nergens meer op.
Toen in 1588 bij den moordenaar Grand te
Beaujolais de duimen werden uitgerukt,
liet hij absoluut niet blijken, dat hij pijn
had, omdat hij tevoren een geheim drankje
had ingenomen. In 1899 werd een der leden
van de bandietenbende van Niekel gefol
terd, maar terwijl hij op de pijnbank lag,
kauwde hij op een opiumpil.
Ook bij de terechtstelling zelve werd deze
narcose toegepast. In de middeleeuwen had
men het zoogenaamde „Retentum", dat aan
de veroordeelden werd gegeven: de straf
werd uitgevoerd om het volk af te schrik
ken, maar de misdadiger was bedwelmd.
Onder de rekeningen van de stad Luzern
heeft men een kwitantie aangetroffen voor
de leverantie van Bllzenkruid-zaad; daarui*
werd dan het bedwelmende drankje bereid,
dat aan de heksen werd ingegeven, voor zij
naar den brandstapel gingen, opdat zij de
pijnen niet zouden voelen. Deze instelling
noemde men den beker der bedwelming.
Ook de Romeinen gaven aan de terdood-
veroordeelden een bitteren drank van gal
Dit moet Uw eerste gedachte zijn bij
Brand-, en Snijwonden, Ontvellingen,
en allerlei Huidverwondingen
Zoo noemt een inzender het lange
talmen om een goede tramverbinding
tusschen het centrum der stad en het
Noorden der gemeente tot stand te
brengen.
Elk jaar groeit de bevolking van voor
malig oud-Schoten met ongeveer vijf
tienhonderd menschen aan en nu al
jaren duurt dat traineeren met de
oplossing van het verkeersvraagstuk in
dat druk bevolkte kwartier.
Het gemeentebestuur blijft doof,
klaagt hij, voor alle vertoogen en het
is wel jammer, dat niet de meerderheid
der raadsleden voorbij de Jan Gijzen-
vaart woont. Dan toch zou de onhoud
bare toestand spoedig opgeheven zijn.
Wij kunnen het idee van den inzen
der om het verkeersvraagstuk tot een
inzet der aanstaande raadsverkiezingen
te maken niet onderschrijven, maar wij
kunnen de ontevredenheid van de noor
derlingen onzer gemeente toch wel best
begrijpen. Het verkeersvraagstuk in
oud-Schoten is zeker even belangrijk als
het bouwen van bruggen over Donkere
en Zuider Buiten Spaarne. En met wat
inschikkelijkheid bij het te plegen over
leg moet het mogelijk zijn aan de bil
lijke wenschen der Schotensche bevol
king te voldoen.
en azijn, uit maanzaad en Mandragora be
reid, waardoor de dood van het slachtoffer
verhaast werd, want het vonnis moest voor
zonsondergang voltrokken zijn.
De koninklijke Spaansche brievenbesteller
Diego Cipriano bracht de postverzendingen
van de stad Morillejo (prov. Guadalajon)
naar het dorp ie Azanon. De lengte van den
weg bedraagt 36 K.M. heen en weer. In zijn
50-jarigen diensttijd heeft de wakkere post-
j beambte dus ongeveer 700 duizend K.M. af-
gelegd; ongeveer zeven maal zooveel als
I wanneer hij een reis rond de aarde gemaakt
I had. Deze dageljjksche voetreis van 6 tot
3 uur gebruikte de man niet cm brieven en
kranten te sortesren, dat werd op het post
kantoor te Morillejo gedaan. Hy maakte
i omans, echte boeiende romans voor groot
en klein. In het begin enkel voor huiselijk
gebruik, later voor een kring van lezers,
samengesteld uit d-= gewone „klanten" van
den brievenbesteller Op een kleine hand
pers verveelvoudigde Cipriano, de wande
lende romancier, zijn geestesnroducteen
avonturen-roman in niet minder dan 120
vervolgen.
En hij wist de heele bevolking van Aza
non vier volle maanden achtereen zóó on
derhoudend en gezellig bezig te houden, dat,
men hem op de knieën smeekte het werk
toch na de 120e voortzetting nog niet te
eindigen.
Hij ging op den eenetemmigen wensch van
zijn lezers in en hield rekening met alle
raadgevingen, die men hem verschafte.
De eene boer wenschte b.v. wat meer
humor voor de 132e voortzetting; de andere
een spookscène voor de volgende aflevering.
De derde wilde persoonlijk ingrijpen in de
handeling. Langzamerhand ontstond op deze
wijze een plaatselijke .oman van Azanon,
waarin alle lezers „voorkwamen". Na acht
maanden echter was meester Cipriano uit
geput en hij verklaarde, dat hij er nu een
eind aan ging maken. Alle personen van den
reusachtigen roman zouden in hoogen ouder
dom het tijdelijke met het eeuwige verwis
selen. Maar toen kwamen twee timmerlie
den uit de plaats met de vraag, wie dan
eigenlijk de doodkisten (in den roman n.I
leveren zou De schrijver stelde toen
voor, dat de eene helft der bevolking in de
kisten van Senor Lupupa, de andere in de
doodkisten van Senor Cayos begraven zou
worden.
De betrokken personen waren echter met
deze oplossing niet tevreden en bestreden
dat zij gelijkwaardige meesters waren.
Toen redde Cipriano de situatie door te
verklaren, dat alle romantische helden in
leven bleven! In het belang van den vrede
bezorgde de slimme schrijver zelfs de....
verrijzenis aan de personen, die reeds ge
storven waren en wel op zeer geniale ma
nier De personen, die in het duel gedood
of doodelijk waren verwond, werden door
een beroemd professor weer gezond gemaakt,
de schipbreukelingen op het laatste nipper
tje gered, en zelfs de slachtoffers, die door
een woesten roofridder vermoord waren,
kwamen in het laatste hoofdstuk met een
blauw oog uit den strijd, het bleek, dat de
gewelddadige mijnheer al de gruwelijke da
den slechts in koortsige droomen gepleegd
had. Zoo was na 8 maanden alles naar
wensch verloopen. Meester Cipriano, ae
eenige schrijver dezer wereld, die voor zijn
„levenswerk" geen honorarium aannam, zal
thans door bemiddeling '-an zijn dankbare
lezers tenminste eenridderorde krijgen,
voor de trouwe bezorging der post en voor
de onovertroffen bevordering der volks
litteratuur.
Bloedarmoede de oorzaak
Velen lijden aan bloedarmoede zonder het
zelf te weten. Zij voelen zich altijd lusteloos,
werken moeilijk, genieten niet meer van ge
zonde ontspanning en zien er steeds moe en
afgemat uit. Terecht benijden zij degenen,
voor wie het leven een lust is en die overal
aan mee kunnen doen.
Indien U ook het leven als een last gaat
voelen wordt het hoog tijd, dat U deze bloed
armoede afdoende bestrijdt.
Wincarnis, het heilzame medische praepa-
raat, bevat alle waardevolle bouwstoffen, die
Uw organisme noodig heeft. Na een enkei
glas zult U de uitwerking reeds merken er»
bij langer gebruik voelt U zich een ander
mensch.
Leest U eens dezen brief van een Wincar-
nis-gebruikster:
„Ik voel me verplicht U te schrijven over
het resultaat, dat ik met Wincarnis kreeg.
Voordat ik er mee begon leed ik maanden
aan bloedarmoede. Ik kan gerust zeggen, dat
ik door het gebruik van twee flesschen Win
carnis geheel hersteTd ben."
Mevr. J G. te K.
Wincarnis is uitsluitend verkrijgbaar bit
alle apothekers en drogisten. Prijzen vann!
2.45. Importeurs; N. V. Rowntree Handels
Mij., Keizersgracht 124, Amsterdam-C.
Adv.
