MARIA-STICHTING
ÜP
HANDEL EN NIJVERHEID
De officieele opening van bet Deutsch
Niederliindische Instituut a. d.
Universiteit Köin.
GEMENGD NIEUWS
Kapitein Feeiy
IEDEREN MIDDAG VAN
2-3 UUR POLIKLINIEK
D" onvindbare „Dresden'
in het land van den dollar
A:
LANDBOUW EN VEETEELT
Bloemkooloorlog in Frankrijk
FAILLISSEMENTEN*
BINNENLANDSCH NIEUWS
Spoor wegpersoneel
LUCHTVAART
Een nieuw Britsch gevechtsvliegtuig
Hij (na den onbewaakten overweg): „Nou vrouw, nu heb je Je zin, Je hebt altijd een tweepersoons autootje willen hebben." (Humori*.
VRAGEN BUS
Het luchtschip „Los Angelos"
ONZE OOST
Groote brand
Brandstichting? Veertien
personen gearresteerd
Zware wervelwind
KERKNIEUWS
Retraite Derde Orde
Gisterjniddag had de opening plaats van
het Deutsch-Niederlandische Institut a. d.
Universitat Köln. De plechtigheid had plaats
in de Hansa-zaal van het Keulsche Raadhuis
in tegenwoordigheid van een zeer groot aan
tal belangstellenden, Duitsche en Nederland-
sche autoriteiten op het gebied van handel
en wetenschap.
De Ober-Bürgermeister van Köln. de heer
Adenauer, heette de aanwezigen hartelijk
welkom. Spr. wees op de handelsbelangen,
die Duitschland aan Nederland verbinden en
verklaarde te behooren tot de groote bewon
deraars van Nederland. Voor ons aldus
spr. is deze opening niet slechts een zaak
van het verstand, doch tevens van het hart.
Spr. besloot zijn rede met het uitspreken
van de hoop, dat het Duitsch-Nederland-
sche Gezant te Berlijn en eere-voórzitter der
bloeien en groeien.
Hierna werd het woord gevoerd door den
Oud-Minister Dr. J Th. De Visser, die de
feestrede uitsprak en uitvoerig de cultureele
betrekkingen tusschen Nederland en Duitsch
land naar voren bracht. Steeds zullen zich de
Nederlanders herinneren, zoo zeide de heer
De Visser, dat Duit'chland hun Willem van
Oranje gegeven heeft.
Hiema sprak de voorzitter van het Frank-
furt-Holland-Institut, waarna de leider van
het nieuwgeopsnde Instituut Prof. Leyen,
wees op de taak van het Instituut op eco
nomisch en wetenschappelijk gebied.
Het Zilveren Jubileum der Nederland-
Sche Kamer van Koophandel voor
Duitschland.
Gistermiddag werd de feestvergadering van
de jubileerende Nederlandsche Kamer van
Koophandel voor Duitschland gehouden in
het gebouw van de Kamer van Koophandel
te Keulen.
Nadat de voorzitter van de Kamer de
openingsfede had gehouden, waarin hij een
overzicht gaf van de ontwikkeling van de
Kamer en de moeilijkheden waarmede zij in
den aanvang te kampen heeft gehad in oor-
logs- en naoorlogstijd, hield de Nederland
sche Gezant te Berlijn en eere-vooriztter der
Kamer, Graaf van Limburg Stirum een rede.
Spr. wees op de enge banden, die bestaan
tusschen Nederland en Duitschland. Voor
Nederland is veel gelegen aan een economi-
schen band met Duitschland. Nederland
heeft dan ook een levendige belangstelling
voor de Duitsche markt. Uitvoerig besprak
spr. de kwestie van de Duitsche invoerrech
ten. Onrust, aldus spr., wordt in Nederland
gevoeld door de kunstmatige beperking van
den invoer uit Nederland. Het handelsver
keer tusschen beide landen kan hierdoor
zwaar worden getroffen.
Hiema hield Dr. P .Drooglever Fortuyn,
Burgemeester van Rotterdam, een rede over
de ontwikkeling van het Rijnverkeer, waar
na vele autoriteiten en vertegenwoordigers
van corporaties uit Duitschland en Nedei-
land van de gelegenheid gebruik maakten
de jubileerende Kamer geluk te wenschen.
Des avonds gaf de stad Keulen naar aan
leiding van beide plechtigheden een feest
maaltijd.
Een circusleven van 50 jaar
Wie heeft nooit in de zacht-verlichte cir
cus-arena de dierentemmers bewonderd, hoe
zij schijnbaar met de grootste kalmte de ge
temde beesten voor het geëerde publiek
voerden?.
Triomfator over hen is de mensch als
dresseur, die zijn ijzeren wil in de hersenen
van het dier boort, totdat hij, altijd nog
knorrig en absoluut niet ongevaarlijk aan
de gehate bevelen gehoorzaamt. En nog ge
beurt het niet zelden, dat de instincten van
het roofdier boven komen, waarvan de
mensch dan het slachtoffer wordt. Het is
nog maar enkele jaren geleden, dat een
Duitsche dierentemmer door een leeuwin
verscheurd werd.
Een beroemd collega van den Duitschen
temmer was de Schot Alexander Feely.
Hij stamde van een artistenfamilie en
trad op 9-jarigen leeftijd reeds op als „kapi
tein Feely, de kleinste olifanten-temmer der
wereld" in het circus Mijers, waar ook zijn
broer als dierentemmer werkzaam was.
Zijn toep bestond uit 7 groote olifanten,
die zich heel geduldig richtten naar de lui
men van hun heer, die voor hen niet meer
was dan een kleine dwerg. Immers, de groote
dieren koesteren een eigenaardige, haast
aan schuwheid grenzende genegenheid voor
kinderen. Dit feit, dat ieder circus-man,
maar ook lederen zoöloog bekend is, was ze
ker ook wel de reden, waarom de directeur
Myers, de dikhuiden toevertrouwde aan den
kleinen Feely, een broertje van den leeu
wentemmer.
Onder de olifanten bevond zich ook een
bijzonder groot exemplaar, dat absoluut blind
was en bovendien veel karakterfouten toon
de, „Blind Bill" genaamd. Maar om het feit,
dat het dier zoo uitstekend gedresseerd was,
kon men hem moeilijk missen. Zijn gehecht
heid ran den kleinen Feely was roerend om
te zien. Toen het circus op zekeren avond
men schreef het jaar 1882 —in de Schotsche
stad Stirling een voorstelling gaf. brak er
tijdens de voorstelling een geweldig onweer
los. De donderslagen waren zóó zwaar, dat
de olifanten zeer onrustig werden. Maar de
tmemer heeft ook zijn eer en ondanks het
zware weer, verschenen de olifanten toch
met hun kleinen temmer in de arena.
Alles ging naar wensch, tot men aan de
slotacte kwam, waarin „Blind Bill" zich op
de achterpooten moest plaatsen en den jon
gen met den slurf omhoog heffen, terwijl
deze onder begeleiding van het orkest een
Engelsche vlag zwaaide. Deze scène was bijna
in een noodlottige tragedie veranderd.
De olifant pakte het kind, begon als een
•azende de manege .'ond te dansen en te
trappelen, zwaaide 't kind heen en weer en slin
gerde het telkens in de lucht. Het publiek
bemerkte aan het schreien van den jongen
direct, dat het met den olifant niet in orde
was en drong in groote paniek naar de uit
gangen. Vier Indiaansche lasso-jagers, die
ook tot het circus-Dersoneel behoorden, wier
pen wel volgens alle regelen der kunst hun
lasso's om de pooten van den kolos, maar
toen zij trachten hem daardoor tegen te hou
den. werden zij zelf als marionetten heen en
weer geslingerd. Het gelukte den blinden
olifant zelfs met het kind de straat te be
reiken, achtervolgd door alle temmers, athle-
ten. acrobaten, clowns en stalknechts van
het circus. Door een welgemikt schot trof
de directeur hem eindelijk zoo in den slurf,
dat de olifant het kind moest laten vallen.
Na dit incident werd „Blind Bill' door zijn
eigenaar aan een Duitsch circus verkocht en
moest later in Liverpool doodgeschoten wor
den.
Van de vele andere avonturen van Feely
is wel het meest interessant een episode, die
zich niet in het gele zand der menage, maar
aan boord van een stoomschip afspeelde. Het
circus bevond zich toen op weg naar Ierland.
In den heerlijken, stillen zomernacht sliep
het grootste deel der passagiers in ligstoelen
op 't dek en ook Feely was door de weldoen
de rust van dezen nacht in lichte sluimering
gevallen. Plotseling werd hij gewekt door een
zwarten staljongen, die hem mededeelde, dat
een kooi open stond en leeg was. Feely kwam
toen tot de vreeselijke ontdekking, dat het
de kooi van een zeldzaam mooien panter
was. Van alle roofdieren is de panter het
meest wreedste en sluwste dier en niemand
kan hem geheel en al temmen.
Feely en de neger gingen weer naar het
dek, waar alles nog in vredige sluimering
lag. Alleen de eerste bootsman wandelde op
zijn gemak over en weer en rooktezijn pijpje.
Met enkele woorden stelde Feely hem met het
voorval in kennis; om geen onnoodige ver
warring aan te richten werd niemand gewekt.
Met hun drieën doorzochten ze het heele
schip, en werkelijk: in den maneschijn zag
men de groote kat juist naar een groep sla
pende passagiers sluipen. Bij een echtpaar,
bij wie een baby van enkele maanden lag,
aangekomen pakte de panter het kind met
de tanden en verdween er met twee geluid-
looze sprongen mee door een mangat.
„Hij zal het wurmpje opeten", zei de boots
man ontzet.
In de kool pas", antwoordde Feely, „d.w.z.
als wij hem niet te vlug af zijn."
Enkele oogenblikken later was de temmer
in de kooi. Bijna hetzelfde moment kwam de
panter naar binnen geslopen en hield den
kleine met de tanden aan zijn kleertjes vast.
Feely commadeerde direct op bevelenden
toon: „Loslaten!"
De panter stiet een onheilspellend gebrom
uitgehoorzaamde echter en liet het le
vende bundeltje op den grond glijden. Feely
streelde het dier als een gehoorzame hond,
strekte toen het been rechtuit en liet het
dier, dat aan deze oefening gewoon was, er
over heen springen. Daarmee had de dres
seur zichzelf tusschen het kind en het dier
gebracht, nu kwam het er maar op aan om
snel te handelen. Bliksemsnel greep hij het
kind op en sprong door de deur uit de kool,
die hij haastig achter zich dichtsloeg. De
panter hief een geweldig gebrul aan van
onmachtige woede en wierp zich tegen de
ijzeren tralies.
Feely bracht het kind weer naar het dek
en legde het naast de slapende ouders, die
niets van de heele gebeurtenis gemerkt had
den.
De bootsman deelde den kapitein het voor
gevallene mede en enkele weken later kreeg
Feely de zilveren reddingsmedaille met bege
leidend schrijven, waarin hem dank gebracht
werd voor de heldendaad van dien nacht.
Herinneringen aan den „kaperoorlog" van
Duitsche kruisers
Weliswaar is de geschiedenis van de
meeste der Duitsche kaperschepen reeds
incidentel beschreven, doch tot nog toe was
er geen boek verschenen, waarin de avon
turen van deze moderne kaperschepen aan de
hand van officieele gegevens en dus ontdaan
van alle romantische en tendentieuze franje,
was beschreven. Dit boek is thans in Enge
land verschenen, getiteld „Raiders", en de
naam van den schrijver: E. Keble Chatterton
waarborgt den inhoud. Chatterton is n.l. geen
beginneling op het gebied van dergelijke
publicaties: reeds 32 boeken van zijn hand
over maritieme en nautische onderwerpen
zagen het licht.
Voor de samenstelling van dit werk heeft
hij gebruik mogen maken van de officieele
rapporten en gegevens, die in de archieven
van de Britsche Admiraliteit berusten.
Wat in „Raiders" sterk naar voren komt,
is de grondige voor-oorlogsche Duitsche
organisatie, die met de mogelijkheid van
individueel optreden van kruisers tegen
handelsschepen rekening had gehouden en op
tal van strategische punten maatregelen had
genomen en onderzoekingen gedaan.
Wij hoeven nog maar het optreden in
onzen archipel van de „Emden" in herinne
ring te brengen, waarbij bleek, dat tal van
afgelegen baaien en schuilhoeken reeds
tevoren als mogelijke rendez-vousplaatsen
waren uitgekozen. Bij een bezoek van Duit
sche oorlogsschepen aan onzen archipel
eenige jaren voor den oorlog werd o.a. een
baai bezocht (buiten voorkennis van het
Dep. der Marine) die op de officieele zee
kaarten slechts zeer onvolledig was aangege
ven en als ontoegankelijk te boek stond.
(De Marinestaf te Batavia had er echter
een volledige geheime kaart van). Ge
durende de eerste oorlogsmaanden bleek deze
baai een geliefkoosde plaats van samen
komst te zijn voor de Emden en haar
kolenschepen I
In de „Naval Mil. Record", waarin het
boek van Chatterton wordt behandeld, wordt
in het kort de merkwaardige loopbaan ge
memoreerd van den Duitschen kruiser
„Dresden", waar de Engelschen meer dan
een half jaai naar hebben moeten zoeken.
De Dresden, een lichte kruiser, behoorde
tot het eskader onder Von Spee, dat in het
begin van den oorlog een bezoek bracht aan
het Paascheiland in de Stille Zuidzee en
aldaar voor 12.000 vleesch kocht van een
Engelsche firma, die nog niets van het uit
breken van den wereldoorlog had gehoord.
(Tevens gaf een Engelsche wetenschappelijke
onderzoekster haar brieven „ter verdere
doorzending" aan de Duitschers mede!)
Het eskader van Von Spee kwam vervol
gens op I November in contact met het
Engelsche eskader onder Craddock, hetwelk
werd verslagen (Slag bij Coronel).
8 December achterhaalde het noodlot Von
Spee, toen hij de beide slagkruisers onder
Sturdee ontmoette, die met grooten spoed
uit Engeland waren gekomen. Na den voor
Von Spee zoo noodlottigen slag bij de
Falklandseilanden wist de Dresden echter te
ontsnappen en zette koers naar Punta
Arenas in de straat van Magellan. Aldaar
trof zij een Duitsch kolenschip aan, waaruit
zij haar brandstofvoorraad kon aanvullen.
Vanaf dat oogenblik was het een spelletje
van kat-en-muis voor de „Dresden".
Eind December werden Duitsche matrozen
van de Dresden in de Hewitt-baal gesigna
leerd door een Fransch motorzeilscheepje, dat
het bericht doorzond aan den dichtstbijzijn-
den Engelschen consul. Telegrammen gingen
haar Stodart, den commandant van het
Engelsche eskader in die contrijen en naar
de Britsche Admiraliteit. Doch Admiraal
Stodart vreesde voor een valstrik en zag in
het bericht slechts een poging om hem te
lokken in onbekende en volgens de kaart
zeef moeilijk te bevaren vaarwaters, terwijl
de Admiraliteit het bericht nimmer ontving.
Dank zij een Duitschen gids wist de „Dres
den" toen een zeer goede schuilplaats te
vinden tusschen Santa Ines en William
eiland. Op de bestaande zeekaarten was deze
schuilplaats als vaste land geteekend en
zoodoende lag de „Dresden" hier als het
ware in Abrahams schoot. Gebrek aan steen
kool noopte haar tenslotte deze onvindbare
schuilplaats te verlaten. Zij zag nog kans een
Engelsch graanschp in te pikken en vulde
haar kolenvoorraad aan uit een Duitsch
kolenschip. Ten slotte vingen de Engelschen
een telegram op, afkomstig van het D.T.
station te Montevideo, waarin een Duitsche
kolenboot order werd gegeven de „Dresden"
200 mijl bezuiden Mas-A-Fuera te ontmoe
ten. Vier Engelsche kruisers waren reeds in
touw om de „Dresden" te zoeken en na ont
vangst van bovengenoemd telegram kreeg de
Engelsche kruiser „Kent" opdracht zich naar
de opgegeven plaats van samenkomst te be
geven.
Ter plaatse gekomen wachtte de „Kent"
een dag en eindelijk werd de zoo lang ge
zochte vijand gezien. Maar de scheepshuid
van de Kent was sterk aangegroeid en
niettegenstaande de enorme krachtsinspan
ning van de stokers, die ongeveer 4000 P.K.
méér uit de Kent haalden dan bi) haar
proeftocht, wist de Dresden gedurende den
nacht te ontsnappen. Met nog maar 89 ton
steenkool in haar ruimen kwam de Dresden
9 Maart 1915 te Juan Fernandez, dat aan
Chili behoort.
Hier ontving de commandant van de
„Dresden", Ltidecke, en telegram van den
Duitschen keizer, waarbij deze hem ontsloeg
van de verplichting langer weerstand te bie
den. Maar Lüdecke, wilde het nog niet op
geven. Hij zond draadlooze cijfertelegrammen
uit naar de Duitsche kolenbooten, hen op
roepend naar Juan Fernandez.
Aan boord van de „Kent", waar men deze
telegrammen natuurlijk had opgevangen, zag
men geen kans deze te ontcijferen, doch
eenige dagen later ontdekte een der offi
cieren aan boord van den Engelschen krui
ser „Glasgow" den sleutel van de code en
men wist nu, waar men de „Dresden" kon
vinden.
14 Maart werden de „Glasgow" en de
„Orama" voor de haven van Juan Fernandez
gesignaleerd en nu was er geen ontkomen
meer mogelijk.
Na gedurende zeven en een halve maand
aan vele gevaren te zijn ontsnapt en de
Engelsche vloot, die schepen moest afzonde
ren om naar deze „naald in een hooiberg" te
zoeken, veel ongemak te hebben bezorgd,
eindigde de loopbaan van de .Dresden" in
een episch gevecht tegen een overmachtigen
vijand".
46 millioen werkloozen
Hoc men helpen wiJ
De werkloosheid heeft ook in de Veree-
nigde Staten, dat tot dan toe in gezegenden
welstand verkeerde, zoo'n omvang genomen,
dat zij algemeen als een nationale ramp be
schouwd wordt. President Hoover en zijn
medewerkers hebben ter bestrijding van dit
wereldeuvel, waarvan de resultaten vaak met
die van een langdurigen oorlog vergeleken
worden, een programma tot hulpverleening
ontworpen, waaraan de commissie, die het
Staatsopperhoofd hiervoor aangewezen
heeft, met koortsachtige haast werkt. Deze
commissie bestaat o.a. uit de staatssecreta
rissen Lamont, Davis, Wilbar, Huiby, Hayde
en Mellon, den gouverneur Meijer van de
Federal Reserve Board en den alombekenden
oud-chef der New Yorksche politie: kolonel
Arthur Woods. Volgens de meening der
commissie moet de Regeering, wil zij ten
minste gunstige resultaten bereiken, haar
werkzaamheid in drie verschillende richtin
gen uitstrekken. Vooreerst dient naar samen
werking gestreefd met de gouverneurs der
afzonderlijke Staten en met de arbeidsbeur
zen der Staten en gemeenten; ten tweede
dient gelet te worden op de ontwikkeling
van doelmatige methoden en nieuwe rege
lingen in de Industrie. Ten derde moeten
nieuwe publieke werkgelegenheden in 't le
ven geroepen worden, waartoe vooral de
staat het persoonlijk initiatief moet nemen.
Het arbeidsprogramma komt in groote lijnen
en over het geheel overeen met de richt
lijnen, die kortgeleden bij een Congres der
American Federation of Labour ter sprake
kwamen en goedgekeurd werden. Deze bond
wenschte vermindering der arbeidskrisis,
verkorting van den arbeidstijd, rationalisee
ring in de industrieele productie, organisa
tie van een nieuw systeem van arbeidsbeur
zen, die de heele natie omvat en het aanbe
steden van publieke werken om de werkloos
heid op te heffen.
De president der Federatie, Mister Green
richtte op de conferentie van Boston de
volgende waarschuwing tot de industrieele
wereld: Wij kunnen zulke perioden van
werkloosheid niet achteloos voorbijgaan,
daar de rust en vrede in dit land gevaar
loopen. Wanneer het bij den tegenwoordigen
socialen toestand, die overeenkomt met de
voortschrijdende civilisatie zoo blijft, dan
moeten de leiders der industrie, wanneer zü
willen leven en beschermd willen zijn, ons
helpen, om een middel tegen de werkloos
heid te vinden. Het werpt een schril licht
op onze civilisatie, dat er in dit land drie
millioen werkwillige en bekwame menschen
zijn, die geen werk hebben."
Het getal werkloozen heeft zich intusschen
weer sterk vermeerderd. Het ontbreken van
betrouwbare, officieele gegevens omtrent de
werkloosheid, maakt het moeilijk een over
zicht te krijgen over den omvang van den
noodtoestand en ook over de middelen, die
eventueel aangewen 1 konden worden, om
verbetering hierin te brengen.
In dit opzicht is men enkel en alleen op
schattingen aangewezen. In New York zou
den b.v. 800.000 werkloozen zijn, voor wie
het stadsbestuur een ondersteuning van een
millioen op zijn begrooting heeft geplaatst.
Bovendien heeft daar een groep bankiers on
kooplui een fonds van 150.000 dollar per
week voor geruimen tijd gesticht om tien
duizend arbeiders in de publieke parken en
op andere plaatsen werk te verschaffen, te
gen een loon van 15 dollar per week. fn
Illinois, waar naar schatting 400.000 werk
loozen zijn, circuleerde een inteekenlijst, die
12 millioen dollar opgebracht heeft. Ook in
den Staat Ohio en verder in den Staat De
troit doen het Staats- en stedelijk bestuur
alle moeite om werk voor honderdduizenden
te verschaffen. In Boston werd uit particu
liere giften een bedrag van millioenen dol
lars samengebracht, eveneens in Philadelphia.
Ook in vele andere steden zijn velen in de
weer om hun sociale plichten te vervullen.
Natuurlijk is deze hulp in de verste verte
nog niet voldoende, om den vreeselijken
nood uit de tienduizenden gezinnen van
werkloozen te verbannen. Hierin zullen de
groote plannen van Hoover's commissie tot
werkverschaffing moeten voorzien. De win
ter heeft den noodtoestand van het kolossale
leger werkloozen en hun gezinnen, aanzien
lijk doen toenemen. Tallooze instellingen van
liefdadigheid hebben onder de meer behoef-
tigen een uitdeeling van warme kleeding-
stukken gehouden.
De schattingen van het werkelijk aantal
werkloozen varieeren tusschen 6 en 8 mil
lioen. Volgens dit grondgetal kan men bere
kenen, dat er in totaal ongeveer 15 millioen
noodlijdenden zijn, met andere woorden, dat
10 pCt. van de heele bevolking door de natio
nale ramp getroffen is.
De regeering in Washington heeft reeds 'n
milliard dollar voor het oprichten van nieu
we gebouwen, het aanleggen van stTaten en
bruggen beschikbaar gesteld, waarmee in
dezen winter begonnen is. Een derde
van dit geweldig bedrag zal besteed
woraen aan arbeidsloon en 2/3 aan de aan
schaffing van het materiaal, waarvan de
aanmaak veel menschen. die lang tevergeefs
naar werk zochten, voor geruimen tijd een
nieuwe arbeidsgelegenheid zal verschaffen.
Een ander plan tot werkverschaffing is de
aanleg van een grooten autoweg over de heele
breedte van het Noord-Amerikaansche con
tinent, van den Atlantischen tot den Grooten
Oceaan. Aan de uitvoering van dit plan
wordt met koortsachtigen ijver gewerkt.
Hierbij zal men met zware, zoo niet onover
komelijke moeilijkhed ?n te kampen hebben.
Maar lederen^dag brengt ook weer een
overvloed van andere plannen, zoo b.v. de
invoering van een 5 daagsche arbeidsweek,
die in stemming gebracht werd door den be
kenden leider van het nationaal comité, den
demokraat Raskop. Deze Raskop, een der
prominente persoonlijkheden van het publie
ke leven en een speciale vriend van Hoover,
verklaarde: „Wij moesten de algemeene 5-
dagen werkweek hebben. Wanneer ons land
20 jaar geleden rijk genoeg was om van den
Zaterdag 'n halven feestdag te maken, dan is
het thans nog veel meer in de gelegenheid
om van den Zaterdag een vollen rustdag te
maken. Laat ons eens de economische zijde
van een vijf-daagsche arbeidsweek beschou
wen. Het eenige middel om de productie te
vermeerderen is: het verbruik te doen toene
men. Toen president Hoover gedurende den
oorlog een hoog arbeidsloon voor de arbei
ders vaststelde, dachten vele ondernemers,
dat dit hun ondergang beteekende, en dat de
daaruit voortvloeiende schade niet binnen de
10 jaren ingehaald kon worden. Het tegen
overgestelde gebeurde echter in werkelijkheid.
De werklust nam toe en de werkgelegenhe
den werden grooter naar gelang grooter ver
bruik, hetgeeij weer mogelijk gemaakt was
door het verhoogde arbeidsloon. Het invoeren
van de vijfdaagsche arbeidsweek zal het ver
bruik van allerlei waren in hooge mate be
vorderen.
Economisch zou het algemeen grooter ver
bruik op de basis der vijfdaagsche arbeids
week en de daaruit voortvloeiende voordee-
len voor de industrie het den fabrikanten mo
gelijk maken, om voor een arbeidsweek van 5
dagen evenveel loon te betalen als thans voor
een arbeidsweek van b'A dag."
Ook heeft men het plan in overweging ge
nomen, om in fabrieken met een zeker aan
tal arbeiders, die volle dagen voor vol loon
werken, een dubbel aantal arbeiders met hal
ven werktijd tegen half loon te laten werken
om zoo het aantal werkloozen te verminde
ren.
Deze vorm van werkverschaffing wordt
echter door vele vaklui afgekeurd, omdat
dit een algemeene zinking van den Ameri-
kaanschen levensstandaard voor arbeiders
zou beteekenen.
Een ander plan stelt voor, dat ieder bur
ger, die daartoe in de gelegenheid is, z'n be-
noodigdheden voor het eerstvolgend half of
heel jaar ineens bestelt, wat, naar men
meent aan vele industrieelen zeer ten goede
zal komen.
Sceptisch aangelegde menschen hechten
echter niet veel waarde aan dergelijke econo
mische kunstmiddelen.
De vraag naar goedkoope groenten....
Van aardappelen, kool en salade
Ons land is niet het eenige land, waar de
andbouw een crisistijd doormaakt.
In Frankrijk woedt momenteel een groen-
tenoorlog. Voorliopig nog maar in de pers
ea op de markten, waar de vertoornde huis
vrouwen haar verontwaardiging over de
veel te hooge prijzen lucht geven. En al
zal het ook niet tot bloedvergieten komen,
menig afgevaardigde mag toch vreezen voor
zijn zetel, want het zou niet de eerste maai
zijn, dat een politieke loopbaan om dergelijke
redenen te vroeg een einde nam. Wie weet,
met wat een taaiheid en hardnekkigheid de
Fransche afgevaardigde aan zijn mandaat
hangt, waaruit hij n et alleen de gewone gel
den, maar zeer vaak ook nog andere mater'eele
voordeelen weet te trekken, zal de bezorgd
heid van deze heeren zeer goed kunnen be
grijpen.
Nog nooit had men in Frankrijk zooveel
bloemkool als verleden jaar, maar ook nog
nooit was het onderscheid zoo groot tusschen
dat wat de kweekex ontving en dat, wat de
laatste kooper moest betalen. Een groot
gedeelte van de schuld hieraan moet geweten
worden aan den tusschenhandel en niet
minder aan de hooge belastingen. En tegen
deze laatste richt zich vooral de woede van
het volk. Men zal dit eenigszins begrijpen,
als men bedenkt, hoe dol de Franschen zijn
op bloemkool.
Dit is trouwens absoluut niet de eerste
maal, dat een .lid uit het groentenrijk in
zekeren zin het symbool en de uitdrukking
der volksstemming werd. In de Middel
eeuwen speelde de raap gedurende eenigen
tijd dezelfde rol, zij het dan in omgekeerden
zin. Men borduurde ze op vaandels, nam ze
op in adellijke wapens als tee ken van waar
deering, waarin zij zich toen mocht verheugen
Tegenwoordig is zij een groente, die haast
niet meer gevraagd wordt
Van verstrekkenden invloed op de ont
wikkeling van een land was een knolvrucht,
de aardappel of beter gezegd, het gebrek
aan aardappelen, dat zich deed gevoelen.
Het totaal mislukken van den aardappelen
oogst, de aardappel vormde het hoofd-
voedsel van de bevolking van Ierland in
1846 werd aanleiding tot de emigratie der
bewoners van het „groene eiland" naar
Amerika. Dit mislukken van den oogst
tezamen met de verkeerde politiek der Engel
schen voerde tot een bijna algeheele ontvol
king van het land.
De waardeering der menschen tegenover
de verschillende soorten groenten verandert
opvallend.
De artisjok, die tegenwoordig als „voor
naam" beschouwd wordt, was bij de Romei
nen in Zuid-Italië een volksvoeding en een
voederartikel voor de dieren. Daartegenover
genoot de kool, die tegenwoordig vaak met
minachting beschouwd wordt, in het oude
Egypte een haast, goddelijke vereering, Men
richtte er een altaar voor op en zij vormde het
voorgerecht bij iederen maaltijd. Pythagorus
bezong deze groente in zijn werken. Catc
beweerde zelfs, dat kool alle ziekten genas
en 6 eeuwen lang de Romeinen iederen dokter
bespaarde.
Zou het waar zijn?
Ook de sla speelde reeds vroegtijdig een
groote rol. Bij de Joden hoorde zij bij het
Paaschlam bij den uittocht uit Egypte
misten de kinderen van Israël deze frissche
groente buitengewoon, zooals trouwens ook
de prei en de augurken.
De Grieken hielden er van om iederen
maaltijd met een salade-gerecht te besluiten,
evenals de Romeinen tot den tijd van Dio-
cletiaan, waar juist omgekeerd, salade met
eieren het eerst werd opgediend. Van Aris-
toteles den bekenden fijnproever, vermeldt
de overlevering, dat hij iederen avond naar
zijn tuin ging, waar de kroppen sla de jaloezie
van zijn vrienden opwekten en hij begoot
eigenhandig de groenten metwijn.
Jammer van den heerlijken wijn 1
Antw. I en II. Het consultatie-bureau te
Heemstede is hoofdzakelijk, dooh niet uit
sluitend voor de gemeentenaren ingesteld.
In Hillegom is echter eenige weken ge
leden ook een consultatie-bureau opgericht,
zoodat u daar zeker terecht kan.
Ill en IV. Ons onbekend.
Besprekingen tusschen de directie der Ned.
Spoorwegen en den Personeelraad over de
bezuin H«ngen
In de jongste conferentie tusschen de
directie der Ned. Spoorwegen en den Perso-
neelraad werd de bezuiniging bij de spoor
wegen ter sprake gebracht. Aan het daarom
trent door den Personeelraad vastgestelde
verslag ontleenen wij het volgende:
De Raad heeft uitfng gegeven aan zijn
misnoegen over de wijze, waarop nog maar
steeds doorgegaan wordt te bezuinigen in de
lagere rangen van het personeel, door intensi-
veering van den arbeid en uitzending van de
diensttijden. Afkeuring werd uitgesproken
over .de pogingen om maar aldoor meer ran
geerend personeel onder artikel 86 A. R. D./I»
uit te halen én te brengen onder artikel 89,
waardoor aan dit personeel twaalf uren pef
veertien dagen meer dienst gegeven wordt,
tijden van het treinpersoneel thans zoo uitge
zocht worden, dat de rust op de stations,
welke oorspronkelijk aanleiding is geweest of
dit personeel meer dienst per veertien dage°
te geven dan het locomotief-personeel, z°°
goed als vervallen is, door dit personeel oP
de stations te belasten met controle-diensten
of werkzaamheden in de loodsen of op d®
perrons.
Ook zijn ter sprake gebracht de bezuini
gingen door kaderwijzigingen, waardoor
steeds meer lagere functies worden gemaakt
voor werk, dat altijd door hooger betaald®
beambten of ambtenaren is verricht en uit
bezuinigingsmotieven veelvuldig samentrek
king van werkzaamheden plaats heeft
vooral op kleinere stations waardoor het
betrokken personeel met werk overladen
wordt en dientengevolge een behoorlijke uit
voering van den arbeid onmogelijk wordt.
De Raad heeft de directie erop gewezen, dat
ten gevolge van deze maatregelen, welke bui
ten den Raad of de organisaties om getroffen
worden, een stemming onder het personeel
wordt verwekt, welke met den dag slechter
zal worden.
De directie was van meening, dat vooral bi)
den Dienst van het Vervoer kaderwijzigingen
en wijzigingen in de dienst- en rusttijden al
tijd in verband staan met de toeneming o'
vermindering van het vervoer en daarom
voorstellen tot herrubriceering zijn gedaan-
Dit is steeds zoo gegaan en de directie meend®
hierover den Personeelraad niet behoeven t®
hooren.
Als gevolg van de besprekingen werd be
sloten het rapport betreffende de dienst- ®D
rusttijden op 24 Febr. in een afzonderlijk®
conferentie aan de orde te stellen.
19 Februari opgegeven door v. d.
Graaf Co. N. V.
(Afd. Handelsinformaties)
Uitgesproken
18 Febr. S. Abram, koopman in oude
metalen, Amsterdam, Karei du Jardinstraat
62 I. R.c. Mr. H. D. Feenstra. Cur. Mr. P.
v. 't Hoff Stolk, Amsterdam, Heemstede
straat 18.
18 Febr. P. J. Briejer, kleermaker, Amster
dam, Adm. de Ruijterweg 491 III. R.c.
Mr. H. D. Feenstra. Cur. Mr. P. v. 't Hoff
Stolk, Amsterdam, Heems.tedestraat 18.
18 Fer. A. van Hagen, Amsterdam, Bloem
gracht 37 I. R.c. Mr. H. D. Feenstra. Cur.
Mr. P. van 't Hoff Stolk, Amsterdam, Heem
stedestraat 18.
18 Febr. G. de Jong, schilder, Amsterdam,
v. d. Hoopstraat 102 II. R.c. Mr. H. D.
Feenstra. Cur. Mr. P. v. 't Hoff Stolk,
Amsterdam, Heemstedestraat 18.
19 Febr. A. C. C. Aalderink, chauffeur,
Amsterdam, Jacob v. Lennepstraat 11 I.
R.c. Mr. C. .W Thöne. Cur. Mr. J. Thors,
Amsterdam, Weteringschans 127.
19 Febr. J. Padberg, koopman en winkelier,
Cabotstraat 1. R.c. Mr. C. W. Thöne.
Cur. Mej. Mr. G. Veth, Amsterdam, Vondel
straat 45.
19 Febr. G.J. Gobelens, eertijds wonende
te Amsterdam, da Costakade 152, thans
zonder bekende woon- of verblijfplaats.
R.c. Mr. C. W. Thöne. Cur. Mr. C. Binnerts,
Amsterdam, Keizersgracht 533.
Opgeheven wegens gebrek aan actief
de nalatenschap van wijlen W. Th. Geveke,
overleden te Winschoten.
16 Febr. T. H. Verboom, Meppel.
18 Febr. H. Zantinge, den Hulst gem
Nieuwleusen.
18 Febr. J. W. Keyzer, Amsterdam.
18 Febr. C. de Groot, Amsterdam.
18 Febr. D. Diesbergen, Amsterdam.
18 Febr. A. v. d. Burg, Utrecht.
18 Febr. P. G. Spee, Utrecht.
18 Febr. A. Hermanspann, Bodegraven
18 Febr. J. Kranenburg, Nieuwkoop.
18 Febr. C. Jetten, Woudenberg.
18 Febr. C. J. Lengers, Soest.
19 Febr. J. Postert, Amsterdam.
19 Febr. S. Vos, Amsterdam.
19 Febr. H. Druinvels, Amsterdam.
ig Febr. J. S. Meewis, Amsterdam.
19 Febr. Ch. N. P. de Wolf, wed. G
P. Fischer, Amsterdam.
19 Febr. A. J. Kabel, Amsterdam.
Vernietigd na gedaan verzet
18 Febr. G. H. P. Hoolboon, Amsterdam
Kan lk met een kind van 4 jaar op het
ocnsultatie-bureau te Heemstede terecht?
II. Zoo ja, wanneer?
III. Zoo neen, wanneer is dat te Leiden
>n geopend?
V. Hóe luidt van beide het adres?
Het doodelijkste wapen der luchtmacht
Door het Britsche Luchtvaartministeri®
worden sedert eenigen tijd proeven genome11
met een nieuw Interceptorvliegtuig, dat >s
uitgerust met zes machinegeweren, die recht
vooruit, achteruit, rechts en links, opzij e°
naar boven en naar beneden zijn gericht eh
alle zes tegelijk door den piloot bediend en i»
werking kunnen worden gesteld.
De machine heeft een zeer groot klimveT'
mogen en is zeer snel, zoodat zij wordt b®'
Britsche luchtmacht.
Landing op een wolkenkrabber?
De Amerikaansche Marine autoriteit®11
hebben toestemming gegeven, dat het Am®'
rikaansche luchtschip „Los Angelos" eet1
landingspoging op het dak van een Netf'
Yorker wolkenkraber onderneemt.
Op een vraag van de Amrikaansche auto
riteiten, heeft dr. Eckener verklaart, da*
een poging om op het dak van een huis t®
landen, uiterst gevaarlijk is. In de V®1"'
eenlgde Staten is het bericht, dat de marm®
een dergelijke poging onderneemt, dan ook
met bevreemding ontvangen.
Een groote brand verwoestte te Kisara®
(Assahan, Oostkust van Sumatra) dertiS
kedens en twee passarloodsen. De polit'e
arresteerde den Chinees Tan Soei Poh, 111
wiens keden de brand ontstond, benevel1®
eenige personen die in zijn dienst ware®'
Voorts werd gearresteerd de Chinees Seb£
Eng Bie die tijdens den brand door kranten
papier aan te steken brand stichtte in ZÜ11
eigen keden. Totaal worden veertien Per'
sonen verdacht van brandstichting en dief'
stal en deze werden alle gearresteerd.
De schade wordt geraamd op twee toO'
waarvan tot een bedrag van 150.00 is v®1"
zekrd.
Veel matereele schade
Een zware wervelwind teisterde Donder'
dagmorgen j.l. te 3 uur het nieuwe gedeeld
van Pandjoengpriok.
Boomen werden ontworteld, huizen be'
schadigd en dakpannen afgerukt.
Zware regens zetten de kampongs ond®'
water.
Naar aanleiding van gestelde vragen km1'
nen wij met zekerheid mededeelen, dat de
traite van 3 tot 6 Maart voor vrouwelijke 1®*
den van de Derde Orde in het Retraitenhm®
te Bergen zeker doorgaat en door een Paf®.
Franciscaan zal gegeven worden. Het is d®
aan te raden, dat degenen, die er nog a®tl
willen deelnemen, zich spoedig opgeven 00
de Directie van het Retraitenhuis. Er zijn P°"
enkele plaatsen beschikbaar.
