Bui ten landsch C^Cieuws de kerkvervolging in litauen FEUILLETON PUROL LAMRJE _jy|*JANDREA BIJ HOOFDPIJN derde blad DE VIERDE SEPTEMBER VRIJDAG 6 MAART 1931 BLADZIJDE 1 De toestand wordt steeds kritieker - Ook in Joe&o-Slavië Massa-arrestaties in Oekrairre Fransche Kamer Briand candidaat voor het Presidentschap? Het accoord Gandhi- Lord Irwin De Inhoud Internationaal Hof en algemeene akte Het huwelijk van prins Umberto en Prinses Marie José Buitenlandsche zaken in de Belgische Kamer 675 GEHEEL m COMPLEET SR.H0UT5TR.163 TEL.12393 Vrouwenkiesrecht in Japan Een compromis in Peru Gemengde ^Buitenlandsche c.'Berichten Talrijke lawines in Zwitserland Het huwelijk van den gevangen moordenaar RADIO-OMROEP Mislukte aanslag op een trein Engeisch schip in nood Het Duivelseiland in gevaar Mijnhardt's Poeders Leden van den Landraad der bestuurs- kringc-n werden onlangs in het ministerie van binnenlandsche zaken ontboden om over de stemming onder het volk uitkomst J® verschaffen. Ofschoon verschillende op het onhoudbare van den toestand wezen, ^aren toch tot groote ontstemming zelfs dezer ambtenaren strengere instructies het gevolg ervan. Hos deze instructies doorge roerd zullen worden bewijst het volgende. In Zidikai, waar de katholieke jeugdvereeniging ha wekenlange verzoeken van den krijgs- pommandant eindelijk de toestemming ge kregen had om een vergadering te houden, plengde zich ook de plaatselijke politieagent ih het geval en zeide, dat hy ondanks de schriftelijke toestemming van den comman dant de vergadering niet door kon laten kaan, waarna hü de reeds ter vergadering toegesnelde leden uit elkaar joeg. Zonder acht te slaan op de 86 pCt. Katho lieken, wil de nationalistische regeering de gelegenheid te baat nemen om het burgerlijk huwelijk door te voeren, hetgeen, ook al hlijft het facultatief, nog altijd een grove heleediging van het geloovige Litausche volk heteekent. Met een gemeenzaam schrijven, daarin het standpunt der katholieke kerk Vervat is, hebben de bisschoppen deze po- Stagen beantwoord. Om nu den verplette- honden indruk van hun plan wat te verzach ten, laten de nationalisten voor de kerkdeu ren duizenden vlugschriften verspreiden, Jpaarin zij het burgerlijk huwelijk als een helang voor de kerk zelf voorstellen en waar- ta zij mededeelen, dat zij de daarop be trekking hebbende wet onder voorbijgaan der bisschoppen en der geestelijkheid zullen doorvoeren. Om den geestelijken vrees aan te Jagen worden wederom agenten in uniform on van den geheimen dienst naar de gods dienstoefeningen gezonden om de preeken stenographisch op te nemen. Pogingen ble- ven niet uit om verschillende geestelijken oen verhoor af te nemen en gerechterlijke Vervolging tegen hen in te leiden. De nationalisten gaan thans ook zoover, dat zij de geestelijken inzake het burgerlijk huwelijk met argumenten te lijf gaan. Dit zou het inkomen der geestelijken verminde hen en daarom zouden deze er tegen zijn. En °m het aanzien der geestelijke overheid nog taeer te schaden, wordt tegenwoordig een smaadschrift, natuurlijk anoniem, door poli- We, beambten en andere agenten der natio nalisten onder het volk verspreid Intusschen borden de nationalistische machthebbers we gens de vele protesten tegen het burgerlijk huwelijk en hun wandaden nog meer opge hitst, in pers en bijzonderlijk door de radio dreigen zij met roekelooze strafmaatregelen. Bezonnen lui zien duidelijk in, dat het zoo niet verder kan gaan en dat tegen den eens- gezinden, vastberaden weerstand der Katho- heken niets te bereiken is. Nadat nu ook in het buitenland verschillende berichten over de nationalistische woelingen doorgedrongen zijn, vreest men dat de corruptie in de ran gen der Tautininkai in haar volle waarheid aan het licht zal komen. Het ligt ook voor de hand, dat dit ophitsen der hartstochten door een kleine minderheid zich slecht op de economische verhoudingen van het land uit werkt. Meeningsverschillen hebben reeds tot ontslagname van vier ministers geleid, waar- Van de eenen den vrede, de anderen den strijd verlangen President Smotona, wiens ambtsduur volgens de constitutie reeds lang afgcloopen is, maar op eigen vuist verder re geert en diens zwager ministerpresident Tu belis, weten geen raad. De Katholieken ver langen terugkeer van een constitutioneelen toestand, herroeping der cultuurkampfmaat- fegelen en in het bijzonder teruggave der verstatelijkte scholen en wedertoelating aller organisaties. Het gedrag der studenten. Tegenwoordig zitten 11 leden der katho lieke studenten-vereenigingen (Ateitininkai) ta de gevangenis Omstreeks Paschen zal de hrijgsrechtbank nog acht studenten en vier geestelijken vonnissen. Aan al deze mede strijders voor de katholieke zaak hebben buitenlandsche studenten-vereenigingen in talrijke telegrammen bewijzen van sympa thie en deelneming toegezonden. De open baarmaking dezer telegrammen werd door de censuur verboden, alsof het een landsge- vaar opleverde. De president van den ka tholieken scholierenbond, candidaat ir. A. Domasevicus, werd voor zes maanden naar het concentratiekamp van Varniai verban nen. Toch zien de Katholieken ondanks de vele omsluitingen en verbanningen met opgewek te stemming en vreugde de toekomst tege moet. De 600 leden tellende, goed georgani seerde kath. studenten der universiteit van Kaunas zyn vastberaden liever tot den laat- sten man naar de gevangenis te gaan dan toe te geven, totdat weer aan de kerk en het welbegrepen belang van het vaderland tegemoet gekomen wordt. De katholieke be volking van het land staat eenparig achter de studenten. De Litausche bisschoppen hebben niet al leen door een opwekkend schrijven aan de katholieke studenten hun bewondering voor het karaktervol optreden en hun diepge- voelden dank voor de werkzame ondersteu ning bij den afweer der aanvallen uitgespro ken, maar tevens een aanzienlijke som gelds voor de gevangenen ter beschikking gesteld. Als groote misdadigers behandeld. Dr. Karvelis, de vroegere minister van finantiën, en zijn lotgenooten mogen des Zondags slechts de H. Mis bijwonen onder toezicht van 20 soldaten, die hen van alle zijden omringen en geheel van de andere kerkgangers afsluiten. De in de gevangenis van Kaunas opgesloten katholieke leiders mogen slechts bepaalde dagbladen lezen en het spreekt vanzelf, dat dit nationalistische dagbladen zijn. Van de katholieke pers krij gen zij in het geheel niets te hooren. Bij de viering der Litausche onafhanke lijkheidsfeesten op 16 Pebr. werden door de nationalistische regeering vele politieke ge vangenen o.a. ook communisten, in vrijheid gesteld, maar aan geen gevangen genomen Katholiek werd amnestie verleend. Ook in Joegoslavië wordt de toestand bedenkelijk. In Joegoslavië, waar katholieken en ortho doxen half om half zijn (6 mill. Katholieken en 6 mill, orthodoxen), worden de tegen stellingen tusschen kerk en staat steeds scherper. De macht bevindt zich in handen eener goed georganiseerde vrijmetselarij, die handig van de orthodoxe kerk gebruik maakt om de Katholieken te bestrijden. Het op richtingsverbod voor katholieke scholen (con- fessioneele scholen mogen niet opgericht worden), drukt zwaar op de kerk, daar de staatsscholen een anti-katholieke gezindheid aan den dag leggen. Daarnaast mogen al leen katholieke scholen, confessioneele scho len, die tot dusver reeds bestonden, voort bestaan. Ongeveer een jaar geleden werden alle katholieke jeugdorganisaties verboden en de katholieke jeugd moest zich bij de vrijzinnige jeugdorganisatie Sokol aanslui ten. Deze organisatie is fascistisch, gods dienstloos en anti-katholiek. Officieel wordt in de scholen orthodoxe propaganda ge maakt. En de kinderen van katholieke ouders worden op vele plaatsen gedwongen op bepaalde feestdagen de orthodoxe ker ken te bezoeken. De katholieke organisatie „Kruisvaarders", die het gebedsapostolaat onder de jeugd ten doel heeft, wordt sterk vervolgd en in het openbaar mag zij geen oefeningen houden noch een kenteeken dra gen. In Macedonië wordt de zielzorg van ka tholieke geestelijken bemoeilijkt. Verschil lende priesters werden reeds verbannen o.a. drie Pranciskanen, die door staatsbeambten met den dood bedreigd werden. Alles duidt erop, dat de moeilijkheden, waarin de Katholieken zich hier bevinden, grooter worden. Uit Charkow wordt gemeld, dat de Gepeoe in sovjet-Oekraine een groote, nationalis tische organisatie zou hebben ontdekt, die haar vertakkingen vooral heeft in de Oe- kraine-regimenten en zich ten doel stelt, het verwekken van een opstand in het le ger, teneinde te komen tot een militaire re volutie en een militaire dictatuur. Talrijke officieren, voornamelijk emigran ten uit Oost-Gallicië, zouden zijn gear resteerd, o.a. ook Kossek, commandant van de roode officierenschool te Charkow. Kos sek was tijdens de Oekrainsch-Poolsche crisis in 1918'19 commandant van het Oekrainsche corps. Verder zouden gearresteerd zijn prof. Lo- zynski, die geruimen tijd docent aan de Oekrainsche faculteit van de universiteit te Praag was, en dertig Oekrainsche studenten. In Oost-Gallicië zouden meer dan hon derd personen gearresteerd zijn, waarvan enkelen zelfs reeds naar de Solowezski- eilanden in de Witte Zee verbannen zouden zijn. Veel meer opzien zou echter gewekt zijn door het bericht, dat uit Chabarowski in Oost-Siberië wordt gemeld, namelijk, dat de commandant der sovjet-troepen in het Verre Oosten, generaal Blucher, zou zijn gearresteerd, onder beschuldiging van te hebben samengewerkt met de samenzweer ders tegen de sovjet-unie in de Oekraïne. In politieke kringen doet het gerucht de ronde, dat de door Briand in zijn laatste parlementaire redevoeringen aangeslagen „nationale" toon ten doel zou hebben de rechts-georiënteerde kringen in Kamer en Senaat voor een Presidentscandidatuur zij nerzijds te winnen. Briand zou er zich van bewust zijn, dat ter linkerzijde Paul Bon cour en Herriot de twee eerzuchtige candi- daten voor de portefeuille van Buitenland sche Zaken zijn, waartegenover staat, dat Briand bij de rechtschen niet bijzonder populair is. Gezien zijn leeftijd zou het dan voor hem de meest geschikte oplossing zijn indien hij den weg naar het hoogste ambt der Pransche repubiiek zou kunnen vinden. Bij Presidentsverkiezingen in Frankrijk wordt over het algemeen geen officieele candidatuur gesteld. Eerst bij de opening van de Nationale Vergadering te Versailles deelt de Voorzitter de President van den Senaat mede, wie voor de functie van President der Republiek candidaat gesteld zijn. Het accoord tusschen Gandhi en den on der-koning behelst, dat de campagne van burgerlijke ongehoorzaamheid en het boycot ten van Britsche goederen als politiek mid del zullen worden gestaakt en dat degenen, die op grond van de burgerlijke ongehoor zaamheidsbeweging werden gevangen gezet en geen geweld pleegden, zullen worden vrij gelaten. LORD IRWIN De bewoners der zoutstreken, met name het armste deel van de bevolking, zullen ver gunning krijgen zout te verzamelen en te fa- briceeren voor huishoudelijk gebruik of voor verkoop in hun dorpen. Posten wordt toegestaan indien het niet op agressieve wijze geschiedt en de verschil lende verordeningen aie tijdens de campagne voor burgerlijke ongehoorzaamheid werden uitgevaardigd, zullen worden opgeheven. Koop en verkoop van Britsche goederen moeten ongemoeid worden gelaten. Accoord goedgekeurd. Het executief comité van het Indisch na tionaal congres heeft een motie aangeno men tot goedkeuring van de voorwaarden der voorloopige regeling tusschen Gandhi en de Indische regeering Het verzoekt alle leden van het comité, onverwijld dienover eenkomstig maatregelen te treffen. Verklaring van Wedgwood Benn in het Lagerhuis. In het Lagerhuis las Wedgwood Benn, de minister voor Indië, onder levendige applaus van de arbeiders, een verklaring voor van de regeering van Indië betreffende het ge lukkig besluit van de onderhandelingen tusschen lord Irwin, den onderkoning, en Gandhi. Hij gaf uiting aan de groote waardeering der regeering voor de openbare diensten, door den onderkoning bewezen, en bracht hulde aan de vaderlandslievende houding der Indische vorsten en Britsch- Indiërs, die de Ronde-Tafel-conferentie hadden bijgewoond. Benn hoopte dat deze conferentie thans zou worden versterkt door de toekomstige deelneming van het Indisch Nationaal Congres en dat een nieuw tijd perk van samenwerking en welwillendheid zou beginnen, waarvan de beide landen profijt zouden trekken. Baldwin, die Benn dank bracht voor zijn hoogst belangrijke verklaring, gaf er de voorkeur aan de kwestie te verdagen, tot dat hij tijd zou hebben gehad, den inhoud der verklaring te bestudeeren. Lloyd George zelde, eveneens, dat zulk een hoogst belangrijke verklaring een diepgaande studie vereischte, doch hij ver- eenigde zich met het Indisch congres in de gelukwenschen aan den onderkoning gebracht, voor dit grootsch stuk werk. Benn legde zijn verklaring af in een vol Huis, verlangend haar te vernemen, doch het meerendeel der afgevaardigden weigert zich erover uit te laten in afwachting van den tekst, die hun vanavond zal worden ter hand gesteld. De conservatieven in het bijzonder zijn zeer gereserveerd, terwijl de ministerieelen, die den laatsten tijd ver heugd zijn, dank zij de resultaten der vloot- besprekingen, geneigd bleken de verklaring te ontvangen als een nieuwe diplomatieke overwinning. De civiele ongehoorzaamheid geëindigd De Indische campagne der burgerlijke ongehoorzaamheid is gisteren door Gandhi en het Uitvoerend Comité van het Congres gestaakt. Tegelijkertijd heeft ook de niet- betaling van belastinggelden, alsmede de aanwending van allerlei andere strydmetho- den een einde genomen. Terwijl de overige leden van de Execu tieve Commissie vandaag naar hunne haardsteden terugkeeren, bleven Gandhi en Mevr. Naidoe te Delhi om een bespreking te houden over de verhouding tusschen Mohammedanen en Hindoes. Door de com munisten is intusschen een massabetooging tegen de nieuwK overeenkomst georgani seerd. Hulde voor den onderkoning» In een toespraak tot journalisten heeft Gandhi op hartelijke wijze hulde gebracht aan den onderkoning en gezegd, dat het congres zal deelnemen aan de rondetafel conferentie met het doel om tot onafhan kelijkheid te komen. Ratificatie door den Franschen Senaat De Pransche Senaat heeft zich beziggehou den met de kwestie der ratificatie van het algemeen arbitrage-accoord en de toetreding van Frankrijk tot het Permanente Hof van Internationale Justitie te Den Haag. Bij het debat nam Briand het woord en verklaarde, dat de ratificatie van de arbitra ge-overeenkomst een moedige daad mag wor den genoemd. Frankrijk mag de eer voor zich opeischen de eerste mogendheid te zijn, die het met de organisatie van de arbitrage eens is. De Fransche regeering heeft nog nimmer de veiligheid des lands uit het oog verloren. Hij persoonlijk heeft nog nimmer de nationa le verdediging verwaarloosd. Spr. heeft den Ministers van Oorlog en Marine gezegd, dat hij niets van hen verlangde, dat de veilig heid des lands gevaar zou doen loopen. Spr. ging dan nader in op de kwestie der Ont wapeningsconferentie en verklaarde, dat Frankrijk alles zal doen om artikel 8 van het Volkenbondspact uit te voeren. Frankrijk heeft in dit verband reeds be wijzen van goeden wil geleverd. Het heeft iedere gelegenheid aangegrepen om zijn be wapening te verminderen. Het heeft den militairen diensttijd met tweederden verkort en de bewapening te land en ter zee beperkt. Als zich in het komende jaar 60 staten te Genève vereenigen, zullen zij in staat zijn zichzelf moed en zelfvertrouwen in te spre ken. De Fransche gedelegeerden zullen htm plicht niet verzaken. Wanneer zich de mogelijkheid biedt inter nationale veiligheden te scheppen zal Frank rijk deze gelegenheid niet laten voorbijgaan. Na deze uiteenzettingen, die met grooten bijval werden begroet, heeft de kamer beide voorstellen aangenomen. Tegenspraak van kwade geruchten Sedert eenigen tijd worden fantastische geruchten verspreid met betrekking tot kroonprins Umberto van Italië en zijn ge malin prinses Marie-José. In verband met de hardnekkigheid dezer geruchten hebben wij (Belg. Telegraafag.) ons tot verschei dene bevoegde personen gericht om ons van de juistheid er van te vergewissen. Alle hooggeplaatste personen verklaren eensgezind, dat het hier boosaardige en tendentieuze berichten betreft, die voortdu rend om onbekende redenen onder het publiek worden verspreid. Zij zeggen dat de volmaaktste eensgezindheid in het Italiaan- sche kroonprinselijk gezin heerscht. Terwijl de Italiaansche prinsen en de Belgische koninklijke familie tot dusver een diepe minachting tegenover dezen mis- dadigen laster hebben getoond, zou men zich toch kunnen afvragen of er, met het oog op de stelselmatigheid dezer geruchten, geen termen aanwezig zijn voor de justitie om zich met de zegslieden of verspreiders bezig te houden, daar de eer van het gezin, zij het een prinselijk of burgerlijk, dient te worden beschermd. Vandervelde over het Verdrag van Versailles BD de debatten over de begrooting van Buitenlandsche Zaken hee't de leiaer van de Chr. Democraten Pouilet in de Kamer ver klaard, dat de verklaringen van den Minister Hijmans over het Belgisch-Fransche militai re accoord zijn goedkeuring kunnen wegdra gen. Hy besprak daarop de kwestie der ont wapening en gispte eenzijdige ontwapening van België. Ruwe Huid Ruwe handen Ruwe Lippen Doos 30 cent VANDERVELDE. De socialistenleider Vandervelde verklaarde daarop, dat het wenschelyk 's, dat de Fransch-Belgische militaire overeenkomst opgeheven wordt, teneinde misverstanden in de openbare meening te vermijden. Hii ver klaarde zich echter voorstander van samen werking der Generale Staven, die toch niet speciaal voor Frankrijk en België bedoeld GEBATIKT KAPJE hoeft te zyn en niet tegen een bepaald land behoeft te zijn gericht. Toen Vandervelde de Kwestie van herzie ning der vredesverdragen besprak, werd hij door Katholieke Conservatieven en Liberalen levendig in de rede gevallen. Hij verklaarde, dat het Verdrag van Versailles Duitschland onrecht doet, inzonderheid wat de koloniale kwestie aangaat. Ook is dit het geval ten aanzien van de oostelyke grenzen, het Saar- gebied en het leger. Men heeft Duitschland niet behandeld als een bezet land, doch als schuldige aan den wereldoorlog. Dit noemde hij onjuist, daar dit land niet alleen schuldig aan den oorlog is, ook andere regeeringen dragen een deel van de verantwoordelijkheid. Op de banken der Liberalen en Katholie ken werd levendig geprotesteerd. Spr. gaf toe, dat Duitschland tegenover België direct voor den oorlog verantwoordelijk is. Het Verdrag van Versailles dient echter herzien te worden, inzonderheid wat betreft de verdeeling van de grenzen. Ten aanzien van de ontwape ningskwestie verklaarde Vandervelde tenslot te, dat België zijn bewapening heeft ver hoogd, terwijl de volkeren gelijkmatig moes ten ontwapenen. Het Japansehe Parlement heeft gisteren een wetsontwerp aangenomen, krachtens hetwelk het kiesrecht aan de vrouwen wordt verleend. De kiesgerechtigde leeftijd wordt voor de vrouwen op 25 jaar gesteld. Een nieuwe funta in den maak Parlementariërs, door de funta te Lima naar het Zuiden gezonden, kwamen in de hoofdstad met vertegenwoordigers der funta te Arequipa terug. Er had een bespreking plaats in tegenwoordigheid van hoogge plaatste personen te Lima. Het standpunt, door de funta van Arequipa ingenomen, schijnt het te zullen winnen. Een nieuwe regeeringsfunta zou worden gepresideerd door een afgevaardigde van het Zuiden, waarschynlyk Samanez Ocampo, en drie ministers, afkomstig uit het Zuiden, en vier andere, afkomstig uit het centrum en het Noorden, omvatten. Waarschynlyk zal Don derdag een beslissing vallen. De zware regenval heeft in het Berner Oberland en ook in andere deelen van Zwit serland een reeks lawines ten gevolge ge had. Tusschen de dorpen Oberriedt en Fe- lingen by Interlaken stortte een geweldige lawine neer en bedolf de spoorlijn en de Brlenzer Seestrasse. Een kleine spoorweg brug werd meegesleurd en kwam In het meer terecht. De iyn van de Berner Oberlandbaan by Zweiluetschinen Is In den afgeloopen nacht eveneens onderbroken. Het verkeer van en naar Interlaken is gestremd. Op de Loetsch- bergbaan werden de lijnen aan de zuidzijde van den Loetschberg onlangs eveneens ver broken. In het Glannerland stortte de ge vreesde Gupoelaui-lawine neer en sleepte de brug bij Enneteggen en een tweede brug met zich mede. Men verwacht nog verscheidene lawines, Tusschen Matt en Elm zijn eveneens twee lawines naar beneden gekomen, die schade aanrichtten aan de spooriyn. De laatste avondtrein werd tusschen beide lawines geblokkeerd, zonder dat echter den trein Iets overkwam. Het verkeer is hier voor verscheidene dagen verbroken. In de mairie van het 14e Parijsche arrondissement verscheen eergisteren, ge boeid en tusschen twee gendarmes, Henri Bauer, die den 5en Januari 1.1. te Saint- Denis de beide broeders Chapuis ver moordde om hen te berooven. Hij had den wensch te kennen gegeven om in het hu- weiyk .te treden met zyn minnares, Pau line Durleux, bij wie hy den avond na den moord werd gearresteerd. De gevangenis directeur had geen bezwaar tegen deze zonderlinge echtverbintenis, evenmin als de civiele autoriteiten, schrijft het Hbd. De bruidegom, gekleed ln een gewoon colbertje, zonder boord en met een pet op 't hoofd, werd tezamen met de bruid voor den ambtenaar van den burgerlijken stand geleid, die de gebruikelijke procedure volgde. Nadat het traditioneele „ja" had geklon ken, werden de boeien van den bruidegom los gemaakt, zoodat hy ln het register kon teekenen. De welwillende raadgevingen van den ambtenaar aan de jonggehuwden kwa men in dit geval te laat. Hiermede was de plechtigheid afgeloopen. Henri Bauer omhelsde zyn jonge vrouw teeder; de boeien werden hem weer aange daan en hy verdween per taxi naar de Santé-gevangenis. De jeugdige mevrouw Bauer keerde naar haar woning terug. Dezer dagen zal het Assizenhof over het lot der echtgenooten beslissen. ZATERDAG 7 MAART HUIZEN, 298 Meter Uitsl. KRO-Uitzen- ding 8.009.15 Gramofoonpl. 10.00 10.25 Instrum. Kwartet (Gramofoonpl.) 10.2510.45 Saxofoon-soli (Gramofoonpl.) 10.4511.00 Kinderzang (Gramofoonpl. 11.0011.30 Krontjongmuziek (gramofoon- platen) 11.3012.00 Godsd. Causerie Pas toor Perquin. 12.001.30 Concert KRO- Sextet o.l.v. P. Lustenhouwer 1.302.30 Gramofoonpl. 2.303.00 Vragenhalfuurtje voor de jeugd 3.004.30 Kinderuurtje 4.455.00 Technisch kwartiertje 5.006.00 Gramofoonpl. 6.006.15 SP.J. Borsten: „Sportoverzicht" 6.156.35 Journ. Week overzicht door P. de Waart 6.356.45 Gra mofoonpl. 6.457.15 Esperanto-cursus P. Heilker 7.157.30 Gramofoonpl. 7.30 7.45 Toespraak door Z. D. H. Monseigneur J. H. G. Jansen. Aartsbisschop van Nederland 7.458.15 Populair concert KRO-Salon- erkest o.l.v. M. van 't Woud 8.15—8.45 Jan Creyghton: „Kunstenaarschap en practische zin." 8.4510.45 Vervolg Concert Ca. 9.00 Vaz Dias. 10.4512.00 Gramofoonpl. DAVENTRY, 1554.4 M. 10.35 Morgenwij ding 11.05 Lezing 1.202.20 Orkestcon cert 4.30 Verslag van de voetbalmatch ArsenalHuddersfield 5.35 Kinderurn tje 6.20 Sportverslag 6.35 Berichten 7.00 Sportber. 7.05 Pianospel door Elsa Karen 7.20 Lezing 7.40 Lezing 7.50 „Rich Girl-Poor Girl „Naar het Duitsch van A. Schutz, P. Herz en B. Granichstaedten 9.20 Berichten 9.35 Berichten 9.40 „The Scoop"-VIII 10.05 Dansmuziek. Variété- uitzending 11.0512.20 Dansmuziek. HILVERSUM, 1875 M. 9.00 Gramofoonpl. 12.00 Politieber. 12.15 Concert VARA- septet o.l.v. Is. Eyl. en Gramofoonpl. 2.15 Gramofoonpl. 2.45 Paedagogisch concert o.l.v. P. Tlggers. Holl. Kamermuziekvereeni- ging 4.45 Gramofoonpl. 5.30 Gramo foonpl. 7.30 Politieber. 7.45 Gramofoonpl. 8.00 Uitzending vanuit het Concertgebouw. Vocaal concert door Kunst en Stryd, o.l.v. S. H. Englander, het Utrechtsch Sted. Orkest, o.l.v. Ad. Kienzl. Hans Gruys (mezzo so praan) 10.55 Vaz Dias 11.15 Gramo foonpl. 12.00 Sluiting. BRUSSEL, 508.5 en 338.2 M. 508.5 M.: 5.20 Orkestconcert 6.05 Orkestconcert 7.20 Gramofoonpl. 7.50 Gramofoonpl. 8.20 Zang 9.20 Dansmuziek 338.2. M.: 5.20 Dansmuziek 6.05 Concert 7.20 Gra mofoonpl. 8.20 Operette-uitzending. LANGENBERG, 473 M. 6.20 Gramofoon- platen 11.30 Gramofoonpl. 12.25 Orkest concert 4.20 Orkestconcert 7.05 Vroolyke Avond met de kapel Eysoldt. Hierna tot 10.50 Avondconcert 10.5012.20 Dans muziek (Gramofoonplaten). KALUNDBORG, 1153 M. 12.05 Gramo foonpl. 2.50 Concert. Radio-orkest. Anker Olessn (zang) en F. Jensen (piano) 7.20 Anecdoten 7.40—10.20 Theateruitzending m.m.v. Orkest 10.351.20 Kopenhaagsch orkestfeest, ten behoeve van werklooze musici. ZEESEN, 1635 M. 5.40—11.20 Voordrach ten 11.2012.15 Gramofoonpl. 12.15 I.20 Berichten 1.20—2.15 Gramofoonpl. 2.15—3.50 Voordrachten 3.504.50 Concert 4.50—7.15 Lezingen 7.20 Concert 8.20 Berichten, daarna „Was bringt die Abend- zeitung", vroolijke avond 9.35 Berichten ea hierna tot 11.50 Dansmuziek. Geen persoonlijke ongelukken De passagiers van den sneltrein Philadel phia—New-York zyn als doc-r een wonder aan een vreeselijke catastrophe ontsnapt. Er bleken twee bommen op de spoorlijn te zyn gelegd met de bedoeling den trein te laten derailleeren. Slechts een explodeerde en vernielde de locomotief en dex> postwagen. Er werd niemand gewond. Naar uit Halifax gemeld wordt, verkeert het Engelsche stoomschip „Rosalind" van 2390 ton, met 35 passagiers op ongeveer 160 KM. zuidoostelyk van Halifax, in nood. Het schip verloor de schroef tengevolge van een orkaanachtigen storm en zendt onafgebro ken S.O.S.-signalen uit. Verscheidene sche pen zyn ter assistentie uitgevaren. Op de Amerikaansche kust van Canada tot Florida waaien de laatste iwee dagen zware stormen, zoodat de scheepvaart met groote moeite voortgang kan vinden. Het kleine Duivelseiland, gelegen op ongeveer 8 K.M. van Halifax, loopt gevaar door de zee verzwolgen te worden. De 500 bewoners ver- keeren ln levensgevaar. De woeste golven verhinderen iedere poging het per schip te bereiken. en ziek door gevatte koude, alsmede by pijnen van velerlei aard, zullen een van de hieronder genoemde U spoedig helpen Mijnhardt's Hoofd pijnpoeders. - Grieppoeders. - Verkoud- heidspoeders. Kiespijnpoeders. Hoestpoeders. Maagpoeders. Rheu- matiekpoeders. Op poeders en doos staat de naam Mijnhardt. Let bij het koopen hierop Prijs per poeder 8 ct. en per doos 45 ct. Verkrijgbaar bij Uw drogist. 53. „Zou ik mogen weten, hoe je achter mijn identiteit kwam vroeg hij heesch. „Is *r noodig, dai we daar op ingaan pareerde Gerald. „Ik weet evenveel van ou, en zelfs meer dan lij van mij weet. Tot op den dag weet je ook waarom mijn vader omkwam Deze plotselinge vraag bracht den ander in verbazing. Opnieuw had Gerald dien bitteren toon aangeslagen, en Pressland week een stap achteruit. „Omdat," vervolgde Gerald, „hij niet mee wilde doen in den smokkelhandel, dien Chatterton dreel. Hi) wist e veel en zij ver moordden hem- Meen e soms dai ik egen- over dien handel anders gestemd ben En met woedende b ikken keek hij Pressland aan. „Om den dood niet riep hij hartstochte lijk uit. „De geheele combinatie, die mijn vader doodde, heb ik verdelgd! Morrel Lacey, graat Hugo. Gorrel-Phelps, Venning en Chatterton. het heeie zoodie, en ik bezweer e, dat ik ou ook naar de andere wereld zal jagen 1 Naisuki is dood, Wally Chatterton is er tusschenuit geknepen, en jij, je bent machteloos, 't Spelletje is uit, en ik heb de troeven Gerald Wace keek spotlachend naar het boosaardige gezicht tegenover hem. „Ben :e er zóó van overtuigd, dat jij alle troeven nog hebt vroeg Pressland, dood bedaard, als iemand, die betrapt is en dit weet. „Zóó overtuigd, dat ie nog denkt te ontsnappen 't Kom me voor, vriend moor denaar dat e wel te veel weet om e leven hoog te laten verzekeren bij de een of andere Levensverzekering Gerald grijnslachte. „Ga e gang dan maar," noodigde hij hem spottend uit. ,,'n Revolver heb je in je han den gebruik ze 1" Zijn eigen zak puilde onheilspellend uit. ,,'t Is een vlugge manier, maar een anonieme briel aan de politie is een veiliger weg. nietwaar, mr. Pressland Pressland, die bij dit schamper gezegde aarzelde, scheen de mogelijkheden te over wegen om die kans te wagen en er op die manier goed en wel tusschen uit te komen. En toen hij de oogen van den ander weer ontmoette, wjs Mr. Pressland, dat een aan slag van hem onzinnig rou zijn. 'e meer nog, wijl 't gelijk stond aan zelfmoord. De gordijnen bij het raam wuifden zachtjes op en neer. Misschien door den wind Dan zonder meer stie Pressland een snijdenden qilkreet uit en sloeg voor de verbaasde oogen van den moordenaar wijd uit en viel voorover op zijn gezicht. Roerloos bleef de moordenaar in zijn stoel zitten, terwijl hij z'n blikken als betooverd op de beweginglooze gedaante aan zijn voeten vestigde. De revolver was Pressland uit de hand gevallen en hij zelf lag in z'n volle lengte, met z'n gezicht naar beneden op het vloer kleed. Van tusschen zijn schouderbladen stak het lange heft van een mes naar boven, een groenkleurig heft, dat veel geleek op een katte kop, een katte kop me' oogen van een draak, die leelijk grijnsden. Gerald trok uit zijn zak zijn hand, die een revolver vasthield. „Ik geef jc drie tellen om van achter dat gordijn vandaan te komen," zei hij met 'n hoog ge'uid. „Een twee De gordijnen gingen vaneen en een kleine, in 't grijs gekleede gestalte stapte de kamer door. 'n Schok doorvoer Gerald Wace. De laatstgekomene was een Japannees. En zijn gezicht was het gezicht van Naisuki De Japanner maakte een correcte buiging voor Gerald, die hem verbluft aanstaarde, en trachtte te gelooven dat het niet de ver rezen doode was. Het was de Japanner, die het stilzwijgen verbrak. „Aanvaard, als ik u vragen mag, de betui ging van mijn innigste leedwezen voor dit ongelukkig samentreffen," sprak hij met zijn liefste stem, „en sta mij toe, dat ik mij aan u voorstel." Hij rekte zich in zijn volle lengte uit en Zei op indrukwekkenden toon „Prins Togo Yama." Hij maakte vervolgens een diepe buiging, eigen aan de ingeboren hoffelijkheid van zijn volk. Gerald trachtte z'n zinnen bijeen te brengen „Mag ik mij aan uwe Hoogheid voor stellen Viscount Medway," zei hij ironisch. „Gerald Wace," verbeterde Prins Togo Yama op koelen toon. „Uitvluchtjes dienen tot niets, Mr. Wace. U heeft mets te vreezen. Met u heb ik niets uit te staan." „Schijnbaar," merkte Gerald koeltjes op, „had u iets te vereffenen met inspecteur Bryce 1" „Met Mr. Pressland," verbeterde de prins op z'n zelfden zoetigen toon. „Uwe Hoogheid is nogal op de hoogte," gaf Gerald terug. „Een kleine verklaring is misschien niet overbodig," vervolgde de prins. „Deze man," en hij wees verachtelijk op Pressland, „heeft de ontzettende misdaad van verraad gepleegd! Zijn onverzadigbare gelddorst was oorzaak van den dood van een, die hem vertrouwde, den dood van een, die mij dierbaar was, mijn broer. En wij, die stammen uit het geslacht van Okyama, wij vergeten, noch vergeven gemakkelijk." „Uw broeder vroeg Gerald nieuws gierig. „Bij z'n vrienden bekend als Naisuki," antwoordde de ander, „maar voor zijn huis, het oudste huis van Japan, was hij prins Okyama 1" 'n Oogenblik lang heerschte er stilzwijgen. Toen sprak de prins op zachten toon, ter wijl hij zijn voet zette op het ontzielde lichaam, dat tusschen hen inlag „Ik denk, dat onze vriend nu het leven wel heeft ver laten. Zoo is 't goed. Mijn hand heeft haar vastheid nog niet verloren en dit aas gaat terug naar de belt, waar 't vandaan kwam 1" Onderzoekend keek hij Gerald Wace aan. „Mr. Wace," zei hij tenslotte, „uw weg en mijn weg kunnen niet naast elkander loopen. 't Westen ziet in opium slechts het verderfe lijke tuig, dat iemand's gestel ondermijnt, een verdoovingsmiddel, dat den mensch in 't stof doet knielen, ja, tot beesten verlaagt. Wij, in 't Oosten, zien er slechts het zaadje in, dat ons vergetelheid brengt voor datgene wat we ons niet meer willen herinneren, en dat geluk brengt aan den ongelukkige. Een kortstondige vergetelheid van de bitterheden van het aardsche zoete droomen, die ons al wat laag is, voor enkele uren doen vergeten. Uw vader stierf wijl hij zich tegen onze 'eering verzette. Ik betuig u mijn leedwezen, maar veranderen doe ik mijn denkbeelden niet. Laten we hopen, dat onze paden zich in de toekomst niet zullen kruisen." Gerald bleef zwijgen. De prins ging weer op het venster toe, terwijl hij nog een laatsten blik, waarin de diepste verachting te lezen stond, op z'n slachtoffer wierp. 1 „De deur is tot uw dienst," zei de moorde naar hoffelijk. „Dank u. Die deel uitmaken van de heilige orde van Bubastes gaan zooals zij komen," zei de prins langzaam, „alleen en onbevreesd!' Dan maakte prins Togo Yama een diepe buiging voor Gerald en deze neigde op zijn beurt zijn hoofd naar den prins. Het gordijn bewoog zich zachtjes. Prins Togo Yama was vertrokken. Gerald keek weer naar Pressland. De hoofdvertegenwoordiger had voor zijn bedrog geboet.- Hij was gestorven met zijn geheim. In den persoon van inspecteur Bryce was hij voor Viscount Medway een bedreiging geweest. Dood, en er was geen mensch, die Medway er van zou beschuldigen, dat hij den moordenaar van dienst was geweest. Die goeie Frans De Wace's spelen onder één hoedje, zoo dacht Gerald. Hij keek op de klok, die op den schoor steenmantel stond. Iets over drieën. Het was een zware dag geweest. Met een laatsten blik op Pressland, waarin echter geen medelijden lag, keerde hij zich om en verliet de kamer. De oogen van de groene kat glinsterden in 't duister, en 't leek wel of de kat met graag- loerende blikken naar iets staarde, dat zich vlak over haar tegen den wand bevond. Dat „iets" was een kalender. En die kalender gaf als datum van den dag aan den 28sten October (Wordt vervolgd).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1931 | | pagina 9