f 3000.-
f 750.-
f250.
f125.-
f50.-
f40.
Tot afscheid
dit nummer bestaat uit drie bladen
DINSDAG 10 MAART 1931
DRIE EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 17712
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL
Het fabrieksmeisje
DOOD GEBOKST
Benoemingen
De ramp van de
„Noordpool"
Koninklijke deelneming
De Maltezer kwestie en de
van Lord Strickland
naar Londen
reis
Een waarschuwing der kerkelijke
overheid
Het ijs in Haarlem en
Omstreken
Geheel onbetrouwbaar
Kath. Verkennersbeweging
Winterweer in Canada
Uitverkoop-tragedie
5000 vrouwen in gevecht
Door het ijs gezakt
Vier kinderen verdronken
Het proces tegen de
Mensjewiki
Wolkbreuken boven
Bandoeng
Geen doodstraffen
Verscheidene gewonden
Nationalistische Militie
VOORNAAMSTE cACIEUWS
m
J. J. WEBER ZOON
Telegrafisch Weerbericht
De stoomtram
HaarlemLeiden
Door botsing gederailleerd
De kerkvervolging
in Litauen
De gespannen verhouding tusschen
regeering en Vaticaan
-Mi
BUREAUXNASSAULAAN 49
Telefoon No. 13866 (drie lijnen)
Postrekening No. 5970.
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen: per week 25 ct.; per
kwartaal 3.25; per post, per kwartaal
3.58 bij vooruitbetaling.
ADVERTENTIEN 35 ct. p. regel
VRAAG- EN AANBOD-AD VERTEN»
TIES. 14 regels 60 ct p. plaatsing;
elke regel meer 15 ct, bü vocruitbet
Bij contract belangrijke korting.
INGEZONDEN MEDEDEELÏNGEN
tusschen den tekst 60 ct. per regel.
Alle abonné s op dit blad zijn ingevolge de verzekeringsvoorwaarden
legen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen.
Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door
verlies van beide armen, beide beenen of beide oogen
bij een ongeval met
doodelijken afloop
bij verlies van een hand
een voet of een oog
bij verlies van een
duim of wijsvinger
bij een breuk van
been ot arm
bii verlies van 'n
anderen vinger
Het fabrieksmeisje heeft sinds gerui-
tnen tijd de algemeene belangstelling.
En dat is maar heel gelukkig!
Al te lang toch is het fabrieksmeisje
niet in haar en niet In het algemeen
belang aan haar lot overgelaten, be
houdens dan enkele wettelijke, bescher
mende bepalingen.
Aan ons Kamerlid, mejuffrouw Meyer,
komt de eer toe, het vraagstuk, laatste
lijk bij de behandeling der begrooting
voor Arbeid in November van het vorig
Jaar, op energieke en sympathieke wijze
aan de orde gesteld te hebben.
Den leeftijd, waarop het meisje de fa
briek mag binnengaan, wilde ons
Kamerlid verhoogd zien, en dat niet
alleen om het meisje op al te jeugdigen
leeftijd, zoowel lichamelijk als geestelijk,
te beschermen tegen de velerlei gevaren
der fabriek, doch ook om het meisje ge
legenheid te geven, liefst imperatief
voorgeschreven, zich te bekwamen ;n
huishoudelijken arbeid, om goede huis
vrouwen en goede moeders te worden in
de toekomst.
Bovendien zou een verhooging van
de leeftijdsgrens in onzen tijd van
werkloosheid een verruiming van werk
gelegenheid beteekenen.
Hier laten wij mejuffrouw Meyer's
belangrijk betoog uit de „Handelingen"
Volgen:
„Opbouwend moet er gewerkt worden
en de Regeering moet allen helpen, die de
belangen der fabrieksjeugd nastreven.
Niet slechts met moreelen of stoffelijken
steun, maar zoo noodig ook door wette
lijke maatregelen.
Een van de eerste punten, die ik de
Regeering in overweging aanbeveel is, den
leeftijd, waarop het meisje in de fabriek
mag worden toegelaten, te verhoogen.
Voor mij staat vast, hoe meer ik er over
denk, dat ze niet te jong met dien arbeid
mag beginnen. Op jeugdigen leeftijd is ze
zeer open voor velerlei invloed, heeft zij
zoowel lichamelijk als geestelijk de meeste
kans, nadeelig te worden beïnvloed.
Vandaar zou ik den leeftijd, waarop aan
meisjes een arbeidskaart wordt uitgereikt,
willen verhoogd zien.
Wij zullen nit ede eersten zijn, die
tot dien maatregel overgaan. Engeland
heeft er reeds toe besloten en in Duitsch-
land zal het ook binnenkort een feit wor
den, dat de leeftijd op 15 jaar bepaald
wordt. Den tijd, die er tusschen het ver
laten der school en het uitreiken der ar
beidskaart dan zou bestaan, kan het
meisje gebruiken om zich op huishoudelijk
gebied te bekwamen, als voorbereiding tot
de latere gezinstaak.
Nu, naar wij hopen, binnenkort net
stopwetje zal worden ingetrokken, mogen
wij een vernieuwden bloei van het nijver
heidsonderwijs verwachten, die zeker veel
meer gelegenheid dan tot nu toe zal geven
om meisjes huishoudonderwijs te laten
genieten. Ook het ontwerp Cursuswet
biedt gelegenheid om tot dat onderwijs ce
komen in dorpen en kleine steden.
Het aanleeren van huishoudelijke bezig
heden, bereiden van een voedzamen, goe
den maaltijd, het verzorgen der kinderen,
is voor fabrieksmeisjes alleszins noodza
kelijk, willen ze later goede huisvrouwen
en moeders worden.
Uit een verslag van een der bladen over
het bezoek aan de Limburgsche industrie
trof mij ook het bericht, dat de tricotage-
fabriek te Treebeek alleen meisjes aan
neemt, die een cursus aan de huishoud
school hebben gevolgd.
De heer Minister zegt in de Memorie
van Antwoord: „dat het een te ver gaande
maatregel zou zijn" dit te eischen voor
het uitreiken van een arbeidskaart. Ik zou
voor een dergelijken maatregel toch wel
kunnen voelen.
Intusschen dring ik er ernstig bij den
heer Minister op aan, te willen overwegen
of het niet wenschelijk en noodzakelijk is,
de leeftijdsgrens te verhoogen en de
daartoe noodige maatregelen voor te be
reiden.
Ook meen ik, dat bij de heerschende
werkloosheid een dergelijke maatregel in
het belang van de arbeidsmarkt zal zijn.
Ons Kamerlid heeft haar doel niet
mogen bereiken: Minister Verschuur
kon voorloopig niet verder gaan dan tot
een beperking van den fabrieksarbeid
in twee-pïoegen-stelsel voor meisjes tot
18 jaar of ouder.
Wij mogen den Minister hiervoor dank
baar zijn voldaan heeft de Minister
ons echter niet.
Méér en beter dient het (toekomstige»
fabrieksmeisje tegen de samenleving en
tegen zichzelf in bescherming genomen
te worden en 't is verheugend, op te
merken, hoe deze gedachte steeds meer
veld wint.
Mejuffrouw Meyer wees reeds op
Engeland en Duitschland; daarna heeft
„De Morgen" de aandacht gevestigd op
een Belgisch voorbeeld: Kamerleden
van de drie voornaamste partijen heb
ben er een tweetal initiatief-voorstellen
ingediend, waarvan er één enkele bepa
lingen der lager-onderwijswet wijzigt er,
een ander enkele bepalingen van de wot
op den arbeid van vrouwen en kinderen.
Als deze wijzigingen worden aan
vaard, is er dit bereikt:
De leerplicht geldt voor meisjes tot
hun zestiende jaar (nu is dat veertien
jaar). Als de meisjes tot hun veertien ie
jaar regelmatig de lagere school bezocht
hebben, zijn ze verplicht tot hun zes
tiende jaar nog de school te blijven bij
wonen gedurende tenminste tien uren
per week. Dan hoeven ze dus niet langer
lederen dag na.ar school, maar in 4C
week moeten het in totaal tien uren
worden. De tien uren zullen geheel ge
wijd zijn aan huishoudkunde en alles
Wat met het beheer en het bestuur van
een huishouden in verband staat. Ech
ter kan volgens het ontwerp een meisje
reeds op haar vijftiende jaar van den
leerplicht worden ontslagen, als ze al de
klassen van de lagere school heeft door
gemaakt en tevens een diploma heeft
verworven, waaruit blijkt, dat ze met
vrucht den huishoudcursus heeft ge
volgd.
In overeenstemming hiermee is het
dan aan meisjes, jonger dan zestien
jaar, verboden arbeid te verrichten in
fabrieken, werkhuizen, enz. tenzij ze
met hun diploma kunnen bewijzen dat
ze op vijftienjarigen leeftijd ontslagen
werden van de verplichting om tot zes
tien jaar naar school te gaan, omdat ze
de noodige kennis van huishoudkunde
hebben opgedaan.
Zoo dringt meer en meer het besef
door, dat, zooals wij hierboven zeiden,
het fabrieksmeisje meer dan tot op
heden geschiedt tegen de samenleving
en tegen zichzelf moet worden be
schermd, en dat zoowel negatief ais
positief: door verbod en door voor
schrift, door verhooging van de leef
tijdsgrens, waarop de fabriek voor het
meisje opengaat, en door huishoud-op-
leiding.
De evolutie gaat ons echter niet snel
genoeg.
Is men wel genoegzaam overtuigd van
de groote voordeelen, welke een verhor-
ging van de leeftijdsgrens met gelijk
tijdig uitgevaardigd voorschrift inzake
huishoud-opleiding, zoowel voor het
meisje als voor de heele maatschappij,
beteekenen zoude?
Allereerst zou het meisje een of twee
jaar langer profiteeren van.... niet in
de fabriek te zijn, een of twee jaar de
velerlei fabrieksgevaren en -bezwaren
ontkomen; na dien tijd zou het
meisje tegen een en ander allicht beter
bestand zijn.
Hoe heilzaam zou deze periode benut
kunnen en moeten worden voor de op
leiding in de huishouding, waarin het
meisje ten slotte toch eenmaal haar ge
lukkige toekomst hoopt te vinden. Van
den plicht tot het volgen van huishoud
onderwijs zouden o.i. natuurlijk de
meisjes, die in huishoudelijken dienst
treden, ontslagen moeten worden.
En dan komt het ons voor, dat Ie
meisjes veel meer dan thans in huishou
delijke betrekkingen zouden willen
gaan, en dat velen danwellicht
nooit de fabriek zouden zien!
Ware dit geen schoon resultaat van
de leeftijdsgrens-verhooging?
Rest dan nog de verruiming der werk
gelegenheid, welke voor de mannelijke
wereld van een en ander het gevolg zou
zijn, en wel stééds, maar vooral in tijden
van werkloosheid, van het grootste be
lang ware.
Deze werkverruiming zou in krisistlj-
den het werkloosheidsleed kunnen ver
minderen en in normale tijden er toe
kunnen bijdragen, dat méér dan thans
de mannen de betrekkingen waarnemen,
welke zij waarnemen moeten.
Wij zien in de door mejuffrouw Meyer
bepleite leeftijdsgrens-verhooging zóó
vele en zóó groote voordeelen, dat .iet
door de „N. Tilburgsche Courant" naar
voren gebrachte bezwaar de derving
van inkomsten door arbeidersgezinnen
daarbij o.i. in het niet verzinkt.
Ofschoon ook deze factor niet veron
achtzaamd behoeft te worden.
Een bekende figuur uit de bokswereld,
de Hagenaar Michiel de Brons heeft
zichzelven gisterenavond dood gebokst.
Een korte mededeeling met een tra-
gischen achtergrond. Micheil de Brons
was slechts 27 jaar, dus in den bloei
van zijn leven; een man, kerngezond,
met een mooie, groote wereld in voor
uitzicht.
De bokser is gevallen, hij heeft zich
dood gebokst. Voor den wedstrijd werd
hij nog onderzocht door een dokter, die
hem goedkeurde. Vijf ronden sloeg en
beukte hij in het rond, met de kracht
van een jongen, sterken kerel. Bij de
zesde ronde zakte hij plotseling neer,
nog even een trekken van de blauw-
opgezwollen spieren, een kort reute
lende bokser was gevallen, hij had
zich dood gebokst.
En weer zullen desniettemin honder
den op blijven trekken naar de boks-
tent om twee mannen te zien vechten
op leven en dood, om bloed te zien,
stroomend uit ingeslagen oogen, om
sensatie te vinden in een schadelijken
uitwas van stompzinnige quasi-sporti-
viteit.
En als de Olympiade weer alle sport-
broeders en -zusters van de wereld bij
een zal roepen en de adel van de heer
lijke sport hoogtij gaat vieren, zal er
weer een schaduw over het massale
schouwspel van kracht en lenigheid
vallen, omdat het boksen het program
ontsiert.
Zou de wereld nooit wijzer worden?
En minder wreed?
Z. D. H. de Bisschop van Haarlem heeft
benoemd tot Rector van het Pius-Gesticht
te Alkmaar den Weleerw. Heer J. Filbry,
die Rector was van het St. Elisabethzieken-
huis aldaar, en tot Rector van genoemd
ziekenhuis den Weleerw. Rector C. Vis, die
Rector was van het Pius-Gesticht te Alk
maar.
In opdracht van H. M. de Koningin heeft
de burgemeester van Igmond aan Zee H.
M.'s deelneming overgebracht aan de nage
laten betrekkingen van den ingezetene De
Prins, een der slachtoffers van den veron
gelukten stoomtreiler de „Noordpool".
Een gemeenschappelijk graf voor
de slachtoffers te IJmuiden?
In verband met de pogingen, door het
bestuur van de IJmuider Federatie in het
werk gestald, om te bewerkstelligen, dat het
stoffelijk overschot der slachtoffers van de
„Noordpool" in Nederland wordt ter aarde
besteld, vernemen wü nog, dat thans be
sprekingen zijn gevoerd met de Visscherij
Maatschappij „Oceaan", bij welke maat
schappij schipper Gravenmaker, omgeko
men bij de ramp van de „Noordpool" een
tiental jaren in dienst was. Het is niet
onmogelijk, dat bedoelde reederij den thans
uit de vaart zijnden trawler „Oceaan tl",
het vaartuig waarop schipper Gravenmaker
gedurende eenige jaren voer, voor dit doel
belangeloos beschikbaar zal stellen. De be
manning zal dan uit vrijwilligers bestaan.
Het bestuur der IJmuider Federatie denkt
aan een gemeenschappelijk graf te IJmui-
den, waarop dan een eenvoudig gedenktee-
ken zal worden geplaatst.
De families zijn reeds met dit voorloopig
plan, waarvan de kosten gedekt zullen wor
den middels vrijwillige bijdragen der traw
lerbemanning, in kennis gesteld.
Het bestuur der IJmuider Federatie ver
zocht inmiddels inlichtingen aan den bur
gemeester van Fraserburgh, terwijl het
hoofdbestuur van den Centralen Bond van
Transportarbeiders, van welke organisatie
de IJmuider Federatie deel uitmaakt, zich
op de hoogte stelt van de noodzakelijke
formaliteiten, die hierbij in acht zijn te
nemen.
Het stoffelijk overschot naar Holland?
Van betrouwbare zijde vernamen wij nog
hi verband met de pogingen, die in het werk
worden gesteld, om het stoffelijk overschot
der slachtoffers van ds „Noordpool" naar
ons land te doen overbrengen, dat ook de
Reedersvereeniging te IJmuiden en de bur
gemeesters van Velsen en Maassluis hun
aandacht aan deze zaak schenken. Het is
niet onwaarschijnlijk, dat aan de wenschen
dei betrokken families voldaan zal kunnen
worden.
Slechte visscherü-nitkomsten
In verband met de slechte vangsten heeft
de directie van de Visscherij-Mij. „Noord
pool" besloten, den stoomboottrawler „Zuid
pool" IJm. 46 bulten dienst te stellen. Ook
de „Acacia" IJm. 90 en de IJm. 128 en 154
zullen voorloopig niet meer ter visscherij
uitvaren.
Onze Rorneinsche correspondent schrijft:
Zooals men weet, duurt de Maltezer
kwestie, ontstaan door het ingrijpen van
lord Strickland, gouverneur van Malta, ;n
aangelegenheden van zuiver kerkelijken
aard, nog onveranderd voort. Na de for-
meele diplomatieke breuk tusschen het Va-
ticaan en Engeland en de publicatie der
betreffende officieele documenten, is geen
enkele verandering ten goede ingetreden in
de uiterst slechte verhouding.
Nu lord Strickland dezer dagen plotseling
naar Londen vertrokken is en daar o.a. in
het Hoogerhuis verklaarde dat hij bereid is
de Katholieke Kerk zijn excuses aan te bie
den, hebben de kerkelijke autoriteiten van
het eiland gemeend een „waarschuwing" te
moeten publiceeren van dezen inhoud:
„Het is bekend, dat een deputatie, onder
leiding van lord Strickland, naar Londen
vertrokken is met het tweevoudige doel, om
de constitutioneele hervormingen te bevor
deren en om te protesteeren tegen de bis
schoppen naar aanleiding van de bekrach
tiging hunner instructies aan de pastoors
en door deze aan de geestelijkheid, betref
fende degenen die de p'aatsen bezoeken of
steunen, waar de vijanden van den gods
dienst en van het vaderland elkaar ont
moeten. Het is duidelijk dat deze, met zoo
veel ophef door de bladen aangekondigde
deputatie niet anders beoogt, dan de gees
telijke overheid te intimideeren, haar aan
te zetten om terug te treden en de verde
diging der vrije uitoefening van haar taak
op te geven. Het kan daarom zijn nut heb
ben hier in herinnering te brengen wat
voorgeschreven wordt door den Codex van
Canonisch Recht, onder canon 2334:
„De excommunicatie latae senten-
t i a e, op blzondere wijze voorbehouden aan
den H. Stoel, treft al degenen die recht
streeks of zijdelings de kerkelijke jurisdictie
belemmeren, zoowel in foro interno, als
in foro extern o, door gebruik te maken
van de leekenmacht."
„Het spreekt vanzelf," besluit de waar
schuwing: „dat deze excommunicatie hier
reeds lang van kracht geworden is,"
Vele jaren al geleden,
In den slechten oorlogstijd,
In den tijd van rantsosneering
En algemeene narigheid,
In den tijd van margarine
Met een beetje wagensmeer,
Van melk en brood en haring-bonnen
En honderd van die zaken meer,
Ontstond gebrek aan goede huizen,
Aan ruimte voor het groot gezin,
Werd er geknoeid met sleutelgelden
En trok men bij elkander in.
Toen was de taak van de gemeente
Om te voorzien in dezen nood,
Ze bouwde houten kaartenhuisjes,
In heel de stad en in het groot.
Hoewel geen mooie stadsverstering,
Was menigeer. er mee gebaat,
Omdat men beter zóó kon wonen,
Dan op de kille, koude straat.
De tijden zijn reeds lang verbeterd,
Men trok de houten keeten uit,
Waar eerst veel lief en leed gedeeld was,
Waar er een stierf, of werd de bruid.
De slooper kwam, met forsche slagen
Werd die historie bruut geveld.
De dagen van de oorlogshuizen
Ze zijn nog klein, ze zijn geteld.
Als dankbaarheid voor al het goede
Aan velen in de stad gedaan,
Komt een der laatste houten keeten,
In onze krant ten afscheid staan.
ACHILLES.
Vreemdelingenverkeer Haarlem deelt ons
mede, dat In Haarlem en omstreken het ijs
overal vol wakken is, door sneeuw ver
raderlijk en volkomen onbetrouwbaar.
Men vermjjde het dus zelf en houde er
vooral de kinderen vandaan.
In het bisdom Haarlem
Tot Verkennersgeestelijke voor het diocees
Haarlem is, als opvolger van rector H. A. C.
M. Wennen benoemd kapelaan J. B. Th. van
Woesik, Pastorie Cornells de Wittlaan 12,
s-Gravenhage.
Record sneeuwval
Zondag en Maandag hebben in Ottawa en
Centraal-Canada de he igste sneeuwstor
men van den afgeloopen winter gewoed.
In de straten viel meer meeuw in twee
dagen dan verleden jaar in de heele maand
Maart bij elkaar
De hevige wind deed sneeuwverstuivingen
ontstaan van 3 tot 4 Meter hoogte, die
dwars over de straat kwimen te liggen en
het verkeer zoo goed als gehee, onmogelijk
maakten.
De telefoondienst werd door den sneeuw
storm op vele plaatsen onderbroken en tal
rijke boomen knapten af.
Ongeveer vijfduizend vrouwen van alle
nationaliteiten, van wie enkele zuigelingen
droegen, stortten zich, aangelokt door ja
ponnen en mantels voor een dollar per stuk,
halsoverkop in een groot magazijn te Brook
lyn (New York; toen de deuren werden ge
opend Ei ontstond groot gedrang, de vitrines
werden ingedrukt, en onder gegil ontstonden
gevechten met nagels en tanden, waarbij
tien vrouwen werden gewond. Het duurde
drie uur voordat de politie, die werd gehin
derd door duizenden toeschouwers, de orde
volkomen had hersteld.
Gistermiddag zijn twee kinderen uit de
gezinnen Koolhof en ten Hoeve te Kielwin-
deweer bij Hoogezand op een wijk door het
ijs gezakt en verdronken.
De beide knaapjes, respectievelijk acht en
zeven jaar oud, waren 's middags van school
weggebleven, blijkbaar om te gaan schaat
senrijden. In den namiddag zijn de lijkjes
opgehaald.
Bij reddingspogingen slaat de
roeiboot om
Gistermiddag hebben zicli vele jongens
en ook eenige volwassenen op den Bzrg-
schen Plas te Hilligersberg gewaagd, hoewel
het ijs zeer onbetrouwbaar was, doordat er
vele wakken en zwakke plekken waren. Twee
volwassenen zijn dan ook door het ijs ge
zakt, maar zij konden zich zwemmend red
den.
Omstreeks vier uur is er een jongetje in
een wak gevallen. Het kind is door de politie
met een dreg uit het water gehaald en na
tien minuten kunstmatige ademhaling waren
de levensgeesten weer opgewekt.
Nauwelijks was men met dezen drenkeling
klaar, of de twaalfjarige J. C. van den Berg
uit de Hoofdlaan en de twaalfjarige T. Klein
uit de Staringstraat te Schiebroek reden in
een wak, dat met een dun laagje ijs ten
deele was bedekt. Er kwam onmiddellijk
hulp van een agent van politie en twee bur
gers in een roeiboot. De redders zijn met
hun roeiboot omgeslagen, maar zij wisten
zwemmend de beide jongens te redden.
In de woning van den heer P. Schildkamp
zijn de drenkelingen binnengebracht en
nadat anderhalf uur kunstmatige ademha
ling was toegepast, mocht het niet gelukken
de levensgeesten op te wekken. De belde
lijkjes zijn naar de ouderlijke woningen
overgebracht.
Na langdurige beraadslagingen heeft het
Hooggerechtshof in het Mensjewiki-proces
ds navolgende vonnissen geveld: De beklaag
den Suchanow, Ginsburg, Petunin, Jakubo-
witsch, Scher en Gromann, werden tot 10
jaar gevangenisstraf veroordeeld: de be
klaagden Berlacki, Teitelbaum, Ikow. Soko-
lowski en anderen tot gevangenisstraffen van
5 tot 8 jaren.
In het vonnis wordt o.a. overwogen, dat
het Hof als verzachtende omstandigheid in
aanmerking heeft genomen, dat de beklaag
den het schuldige van hun daden hebben in
gezien en zich bereid verklaard hebben zich
in den dienst van het Sovjet-regiem te stel
len. Daar de binnenlandsch-politieke toe
stand der Sovjet-Unie zeer stabiel is, heeft
het Proletarische Gerechtshof ervan afgezien
doodstraffen op te leggen.
Geweldige wolkbreuken veroorzaakten
groote materieele schade óver geheel
Bandoeng. Er gingen geen menschenlevens
verloren, doch verscheidene personen wer
den gewond.
Nader wordt gemeld:
Het noodweer heeft groote schade aange-
icht. De bliksem sloeg eenige malen in Euro-
esche huizen in, waarbij echter geen per
soonlijke ongelukken plaats vonden. In de
tangsl is een groote vrouwenloods ingestort.
Drie vróuwen werden bedolven, doch gered
twee hunner werden licht en een zwaar ge
wond.
Ontoelaatbaar voor militairen
Een binnenkort te verwachten legerorder
.-al de volgende ministerieele beschikking be
vatten:
Blijkens berichten zijn of zullen de leden
van het „Verbond van Nationalisten" over
gaan tot de winning van een zoogenaamde
„Nationalistische Militie".
Op grond van het reglement betreffende de
krijgstucht, wordt bekend gemaakt, dat het.
als zijnde strijdig met de belangen van de
krijgstucht, den militair verboden is deel te
'emen of leiding te geven aan bedoelde Na-
tonale Militie" of deze op eenigerlei andere
wijze te bevorderen.
Vier kinderen door het ijs gezakt en ver
dronken.
(biz. l, lste blad)
Surseance van betaling verleend aan Engel-
berts Co.
(blz. 1, lste blad)
In het Mensjewiekenproces tc Moskon zijn
geen doodstraffen opgelegd, maar gevange
nisstraffen tot 10 jaar.
(blz. 1, lste blad)
De 24e Jaarbeurs te Utrecht.
(blz. 1, 2de blad)
Het Lagerhuis aanvaardde het regeerings-
voorstel tot toetreding van Groot-Brittannië
tot de algemeene acte.
(blz. 1, 3de blad)
Tachtig arbeiders te New York lijden aan
gasvergiftiging.
(blz. 1, 3de blad)
De Haagsche bokser De Brons tijdens een
wedstrijd dood gebleven.
(blz. 2, 3de blad)
Barometerstand 9 uur v.m. 7.56, stilstand.
«t
OPTICIENS - FABRIKANTEN
Groote Houtstraat 166 Haarlem
LICHT OP De lantaarns moeten mor
gen worden opgestoken om 6.24.
Hoogste barometerstand 773.5 te Akureyrl.
Laagste barometerstand 747.9 te Toulouse.
Verwachting: Zwakke tot matige, veran
derlijke wind, gedeeltelijk bewolkt, waar
schijnlijk eenige sneeuw, lichte tot matige
vorst des nachts, overdag om het vriespunt.
Maandagmiddag te ongeveer half twee
heeft op den hoek van den Rijksstraatweg
en den Warmonderdam, onder de gemeente
Sassenhelm, een botsing plaats gehad tus
schen de stoomtram Haarlem—Leiden en
een vrachtauto van de N. V. „Padox" te
Warmond.
De bestuurder van den vrachtauto wilde
den straatweg oprijden, doch bemerkce te
laat de naderende tram.
Door de botsing, die volgde, derailleerde
de tram en zij kwam nagenoeg midden op
straat te staan.
De vrachtauto werd zwaar beschadigd,
terwijl ook de tram schade opliep
De bestuurder van den vrachtauto W.,
kwam er met liet te verwondingen af.
Sedert het begin van het conflict tusschen
de regeering van Litauen en de katholieke
geertriukheid, dat iederen dag reeds scher
per vormen aanneemt, is er in de diploma
tieke betrekking tusschen Kowno en het
Vaticaan een scheeve verstandhouding ge
komen. De Pauselijke Nuntius Eartaloni, die
op de meest besliste wijze partij getrokken
had voor de geestelijkheid heeft Kowno ver
laten. Tusschen de regeering van Litauen
en de Pauselijke Curie zijn toen verschillen
de nota's gewisseld, waarbij van de zijde
der regeering van Litauen getracht werd
om te bewijzen dat het optreden der regee
ring tegenover de geestelijkheid ab~o!uut ge
rechtvaardigd was: bovendien wilde de re
geering van Litauen dat het Vaticaan het
optreden der regeering zou goedkeuren, voor
al wat betreft het afkeuren van de hou
ding der geestelijken die op den kansel te
gen de regeering waren te velde cetrokken,
zoodat de regeering wel genoodzaakt was
om maatregelen te nemen. Thans is in
Kowno een antwoord van het Vaticaan ont
vangen, waarin op ondubbelzinnige wijze
wordt partij gekozen voor de geestelijkheid.
Van officieele zijde wordt over den inhoud
van deze diplomatieke nota hoegenaamd niets
gepubliceerd: men deelt ons echter mede, dat
het Vaticaan wel bereid zou zijn om een
onderzoek te doen instellen naar het optre
den der geestelijken die den kansel voor
politieke doeleinden zouden hebben mis
bruikt, maar dit onderzoek zou dan behoo-
ren te gesch'eden door de kerkelijke autori
teiten en niet door de handlangers der re
geering. Algemeen wordt verwacht dat het
onvermijdelijk Is, dat de betrekkingen tus
schen Kowno en het Vaticaan nog meer
toegespitst zullen worden.
