[CRUSTARS]
UW MOEBER
LOTTGERING
De Paaschdagen
Uitslaande brand te
Heemstede
liet reeds stoomen
en verven bij de fa.
ELCK WAT
Griep dreigt ook voor U
Opmerkelijke rust in stad en
omgeving v
^'iiveepa^aa^\\
AMANDELTJES"
PUDDING
Kranig optreden van de brandweer
TO ON EEL
N.V. Hoilandsche Cultuur Mij.
BLOEMENDAAL
SANTPOORT
VIJFHUIZEN
HEEMSTEDE
VELSEN
GEMENGD NIEUWS
Paaschvuren in de Achterhoek
GR. HOUTSTR. 5a
Telefoon 10771
Een nieuwe Haagsche badplaats in
opbouw
Bismarck als huwelijkspretendent
Het einde van een diva
Waak voor Uw gezondheid
"burgemeester en Wethouders, alsmede den
eretaris van Zandvoort, den Commissaris
an Politie en den directeur van de gemeente
edrijven, vertegenwoordigers van het Ju-
ileumfonds der N. Z. T., afgevaardigden van
en Prot. Christ. Bestuurdersbond, den heer
A. v. Helden, oud hoofd-inspecteur der
:i. Z. H.
Namens het gemeentebestuur complimen
teerde de Burgemeester den jubilaris en
schetste hem als een ernstig man, die de be
langrijke vraagstukken ernstig onderzocht en
daarvan een grondige studie maakte.
De heer S. Velt-man complimenteerde den
jubilaris namens de afd. Haarlem I en over
handigde een bloemenmand.
Vele vrienden en kennissen voerden nog
)et woord, zelfs uit Den Haag was net be-
s'uur van de afd. „Tram" aanwezig.
De woning van den heer Geers was door
de vele bloemstukken in een bloemhof her
schapen. Behalve vele vrienden hadden nog
bloemen gezonden de R. K. Kiesvereeniging,
het gemeentebestuur, de gemeente-secreta-
's, de heer Jellema, de directeur der ge
meente-bedrijven, de heer Sensen en de
heer Lovink, commissaris van politie, terwyl
de heer J. Hellemons, voorzitter van ,,St.
Paphaël," telegrafisch zijn gelukwenschen
l ad overgeseind.
Eenlge verkeersongevallen
De drukte der Paaschdagen mag eigenlijk
niet dien naam hebben. Mag voor een deel
de vroege Paschen daarvan oorzaak zijn, an
derzijds is het niet in ale opzichten gunstige
weer een factor geweest, dat er geen verkeer
geweest is, zooals andere jaren op mooie
dagen wel het geval was.
Eersten Paaschdag was er slechts het ge
wone Zondagsverkeer. Noch te Haarlem,
noch in de buitengemeenten behoefden door
de politie bijzondere maatregelen getroffen te
worden, ter regeling van het verkeer. De E.
S. M. had in den morgen op het traject Am
sterdamHaarlem eenige extra-diensten in-
gelascht, doch deze bleken niet noodig te
zijn.
Paaschmaandag bood wel iets meer drukte,
doch daarmede werd de tegenvaller niet weg
genomen. De Heemsteedsche politie, die op
dergelijke dagen direct extra maatregelen
treft, kon dit nu gevoegelijk nalaten. In den
loop van den middag was het hier, noewel
het een onderdeel van den grooten verkeers
weg AmsterdamHaarlemDen Haag is, nog
stiller dan op een gewonen Zondagmiddag.
In Bloemendaal was het van hetzelfde la
ken een pak. Er was wel wat autoverkeer en
nu en dan stond een aantal auto's aan den
kop van den Zeeweg aan het Bloemendaal-
sehe strand, doch het weer was niet aanlok
kelijk genoeg om er lang te verblijven, zoo
dat de autobezitters weer spoedig verdwenen.
In Zandvoort was wat meer drukte, doch
desondanks een drukte, die men gemakkelijk
baas kon. Tusschen 10 en 12 uur Maandag
morgen moest de E. S. M. op de lijn Amster
dam—Haarlem een 10-minuten-dienst onder-
houden en tusschen 2 uur en half 7 op het
traject HaarlemZandvoort vice-versa een
7 'v -minuten-dienst. Alles verliep regelmatig,
moeilijkheden bij het reizigersvervoer deden
zich niet voor.
Auto- en ander verkeer op Zandvoort was
er natuurlijk eveneens, doch niet zoodanig,
dat het met een streepje aan den balk ver
meld kon worden.
Op de lijnen HaarlemHeemstede, Haar
lemBloemendaal en HaarlemOverveen
was ook geen noemenswaard reizigersverkeer.
De stoomtramdienst HaarlemLeiden door
de bollenstreek had niets bijzonders te doen.
Daar was trouwens nog niet veel te zien.
Slechts enkele crocusvelden kleurden de
vlakte.
Aanrijding nabij de Kadijk
Te Heemstede reed gisterenmorgen circa
11 uur de 20-jarige v. A. uit Haarlem met
naast hem een vriend in de richting Ben-
nebroek, met naar schatting een vaartje
van 3040 K.M. Met de bedoeling naast
villa „Dennenheuvel" den Kadijk op te
rijden, gaf hij op circa 70 M. voor den
Kadijk signaal.
Achter hem kwam de 26-jarige L. ter B.,
met op de duozitting de 21-jarige mej. v.
G„ beiden wonende te Haarlem.
Blijkbaar heeft ter B. het sein van A. niet
gezien en den auto willende passeeren, bot
ste hij tegen het voorspatbord van den auto
op. Door de botsing werden beiden van den
motor geslingerd en kwamen voor den auto
te liggen, die Juist tijdig genoeg stopte.
Ter B. werd met ernstige vleeschwonden
opgenomen en bij de familie Bunge op
„Dennenheuvel" binnengebracht, waar dr.
v. Walsum de eerste hulp verleende, waarna
hij per ziekenauto van Mathot naar het
groote Gasthuis werd gebracht.
Mej. v. A. werd licht aan het gezicht
verwond en kon, na verbonden te zijn, huis
waarts keeren.
De motor werd ernstig beschadigd, terwijl
van den auto het voorspatscherm werd in
gedrukt
Een botsing aan den Heerenweg
hoek Adr. Pauwlaan
Deze botsing, die even na den middag
plaats had, liep beter af.
Een auto, bestuurd door den heer Bosman
uit Rotterdam, wilde de Adr. Pauwlaan
uitrijden naar den Heerenweg, in de richting
Haarlem.
Van de richting Bermebroek kwam een
auto, bestuurd door dén heer Picard, uit
Brussel.
Het voorwiel van den auto van den heer
B. bleef haken achter de dumpers van die
van den heer P., waardoor een ernstige bot
sing met vrij veel materieele schade het
gevolg was.
Beide bestuurders kwamen met den schrik
vrij.
Ernstig motorongeluk te IJmuiden.
Op den eersten Paaschdag 's avonds onge
veer 7 uur, heeft op den Wijk aan Zee-er
straatweg te IJmuiden-Oost, een ernstig
motorongeluk plaafs gehad. De bestuurder
zekere K. V., die met den duorijder P. B. op
genoemden straatweg in de richting IJmui
den reed, raakte zijn stuur kwijt met het ge
volg, dat hij tegen het hekwerk der grasga
zons opreed. De bestuurder en duorijder, die
beiden in het gras terecht kwamen, liepen
wonden on. Vooral K. V. werd ernstig ge
wond. Dr. Oosterwijk was spoedig ter plaatse
om hulp te verleenen. De bestuurder is per
auto naar de woning van den geneesheer ver
voerd, om na gehecht en verbonden te zijn,
naar zijn woning gebracht te worden. P. B.
werd na verbonden te zijn per ziekenwagen
naar zijn woning a. d. Engelmundusweg ver
voerd. Het motorrijwiel werd zwaar bescha
digd.
Daar gingen de Paascheieren.
Gisteren heeft in de Prinsestraat te IJmui
den een aanrijding plaats gehad tusschen
een vierwielig motorrijtuig, bestuurd door
W. te IJmuiden en een transport-driewieler,
beladen met eieren.. Laatstgenoemd voertuig
was ernstig beschadigd, terwijl de daarin
aanwezige eieren voor 'n groot deel stuk wa
ren. De schade wordt onderling geregeld.
-* J POLA.K CRONINGEN
De Paaschdruktc te Velsen
Ongetwijfeld tengevolge van het koude
weer, is de drykte tijdens de Paaschdagen
hier minder groot geweest dan verleden
jaar. Paasch-Zondag was zelfs een stille dag,
die zich in niets onderscheidde van andere
dagen.
Op den tweeden Paaschdag was er welis
waar een druk auto-verkeer, maar dit was
niet van dien aard, dat er stagnatie aan de
ponten werd veroorzaakt. Alleen des avonds
vormden zich aan weerskanten files, maar
lang behoefde er niet gewacht te worden.
Opvallend was op dezen dag het gering
aantal wielrijders. De koude Noorderwind
maakte dan ook het maken van fietstochtjes
niet tot een genot.
Zaterdagavond om half 9 werd de brand
weer te Heemstede gealarmeerd voor een
uitslaanden brand in perceel Bleekersvaart-
weg 41, bewoond door den heer Jac. v. d.
Weiden.
Het bleek, dat een slaapkamer in het zuid
westelijk gedeelte van het gebouw, waaraan
aan belde zijdenwaschinrichtingen zijn ge
vestigd, de een van den heer Jac. v. d.
Weiden en de andere van de firma Peeper-
kom. in brand stond.
Binnen enkele minuten was de brandweer
aanwezig en binnen 10 minuten na het
eerste alarmsignaal werd het *^ur met 2
stralen op de waterleiding bestreden. Toen
besloten werd ook vanaf de Magiusladder
het vuur te bestrijden, werd 12 minuten na
het eerste blusschingswerk een watermassa
in het vuur geworpen, voldoende om de
vlammen ongedaan te maken.
Vooral toen het dak vlam vatte, dat deels
met mastiek was bedekt, liet de brand zich
heel ernstig aanzien, en het is zeker te dan
ken aan het zeer vlug optreden van de
brandweer, dat de brand zich alleen bepaal
de tot de bewuste bovenkamer. Maar deze
brandde dan ook geheel uit.
Omtrent de oorzaak tast men in het
duister.
Een dienstmeisje van 16 jaar was alleen
thuis, met een 5-tal kinderen.
Door brandlucht gewaarschuwd, ging het
meisje op onderzoek uit, en de brand ont
dekkend, spoedde zij zich naar den naast
t perceel wonenden hr. P. Peeperkorn, die di
rect met een brandbluschapparaat verscheen,
doch door den rook niets kon uitrichten. Ge
lijktijdig hiermede werd de brandweer ge
alarmeerd.
Daar aanvankelijk gevreesd werd, dat ook
de autogarage van den heer Peeperkorn
vlam zou vatten, werden de er in geplaatste
luxe- en vrachtauto in veiligheid gebracht.
Om 9 uur was elk gevaar voor verdere
uitbreiding geweken. Wel had de brandweer
nog lang werk om na te blusschen.
Natuurlijk was de belangstelling van het
publiek zeer groot.
Op het terrein bemerkten wij wethouder
Dr. E. A. M. Droog. De politie onder leiding
van inspecteur C. Kemper zorgde voor een
behoorlijke afzetting, zoodat de brandweer
onbelemmerd haar werk kon verrichten.
„Papa", blijspel in 3 be
drijven door Rob de
Fiers en G. A. de Caillavet
Rott. Hofstad-Tooneel.
Stadsschouwburg.
Dit was een eere-avond voor Louis Gim-
berg, een van onze beste tooneelspelers, die
in dezen tijd zijn vijf en twintigjarig acteurs
jubileum viert en nu ook het Haarlemsche
publiek gelegenheid gaf, in de feestelij ke ge
beurtenis deel te nemen. De jubilaris had
over de bloemenstad, op den vooravond van
Paschen, niet te klagen. De schouwburg was
goed bezet en Gimberg had nauwelijks een
voet op de planken gezet, of er brak een harte
lijk applaus los, dat nog verschillende keeren
op den avond de waardeering der toeschou
wers zou vertolken.
De jubilaris was, vrijelijk.gesproken, op
dezen avond in verschillende hoedanigheden
aanwezig. De vertaling van het Fransche
blijspel was van zijn hand, hij speelde er
de hoofdrol in en nam tevens de regie waar.
Misschien ligt er in deze manier van werken
een toekomst voor ons op zwakke financieele
basis wankelend vaderlandsch tooneel....
Of de acteur gelukkig is geweest in de
keuze van zijn jubileumstuk is een andere
vraag. Het dient erkend te worden, dat dit
luchtige, opgewekte en meermalen geestige
Fransche product hem gelegenheid bood, zijn
bijzondere kwaliteiten als tooneelspeler te
toonen. Het behoort ook tot het genre, dat
aan uitgaand publiek een vroolijken avond
waarborgt wat nog altijd de beste remedie
tegen de leege-stoelen-koorts blijkt te zijn.
Maar zeer zeker is het een stuk, dat de katho
lieke criticus niet van harte kan aanbevelen,
omdat 't er daarin af en toe 'n beetje erg
Fransch in de oude, bekende beteekenis
naar toe gaat.
Op de lijn, die door al het lichtzinnig ge-
dartel van dezen vooroorlogschen „Papa"
heenloopt, hebben we niets aan te merken.
De hoofdpersoon, graaf de Larzac, is een
onmiskenbare vrouwengek en dat hij daarbij
zoo charmant wordt voorgesteld, dat de
gevolgen van zijn ergerlijke levenswijze
alleen maar in humoristisch licht komen te
staan, moet men in een spel zonder ernst
niet te zwaar wegen. Feit is, dat de verstan
dige toeschouwer uiteindelijk zijn sympathie
niet zal schmlen aan den or.ve.beteilijkcn
charmeur, maar aan den eenvoudigen, op
rechten zoon, die den frivolen papa meer
dan eens een lesje geeft. Niet alle toeschou
wers mogen we evenwel verstandig noemen
en dit is dan ook de reden, waarom wij mee-
nen, dat de indruk van het geheel geen voor-
deelige zal zijn. De lach, die herhaaldelijk
opklinkt, is menigmaal onzuiver.
Misschien hindert het nog meer, dat in
deze comedie een priester optreedt (natuur
lijk is 't weer Daan van Ollefen Jr., die op
dergelijke rollen geabonneerd schijnt), een
priester, waarvan we weinig meer dan een
caricatuur te zien krijgen. Het is nooit aan
genaam voor een katholiek, te moeten op
merken, dat telkens weer een dwaas beeld
wordt gegeven van een figuur, die toch al
zoo gemakkelijk miskend wordt.
Wie deze bezwaren niet voelt, zal ongetwij
feld van „Papa" kunnen genieten, al heeft
het stuk voornamelijk waarde als amusement.
En iedere tooneelliefhebber kan profiteeren
van de meesterlijke wijze, waarop Louis
Gimberg den Parijschen bon-vivant op de
planken brengt. Dat was een uitbeelding,
waardoor alle kantjes van zoo'n oppervlak-
kigen, doch daarom nog niet onbelangrijken
mensch in kleurige afwisseling aan het licht
kwamen. Door die brillante actie kreeg het
stuk iets zonnigs, dat tot het einde toe bleef
sprankelen en veel minderwaardigs vergeten
deed.
Goede hulp had Gimberg in Eduard Pal
mers als de zoon en Louis van Gasteren als
de vriend. Van de dames trad alleen Mary
Dresselhuys op den voorgrond, al scheen de
rol van hartstochtelijke Roemeensche haar
in het begin niet goed te liggen, zij sloeg zich
door alle moeilijkheden kranig heen en boeide
door haar levendig spel.
Aan directeur van Hees was de taak op
gedragen, den jubilaris namens Haarlem te
huldigen. Hij bracht fraaie kransen aan van
de Commissie van Beheer van den Stads
schouwburg en van de afdeeling Haarlem
van het Nederlandsch Tooneelverbond.
Daarbij sprak hij ook een persoonlijk woord
van hulde jegens den beschaafden en veel-
zijdigen acteur, niet zonder iets van het
oude tooneelspelershart te luchten. Louis
Gimberg, min of meer verrast zijn collega
van Gasteren heeft hem waarschijnlijk niet
veel goeds van een Haarlemschen eereavond
voorspeld dankte met enkele gevoelige
woorden voor de gebrachte hulde.
H. B. v. d. S.
Verkoop van de onroerende goederen
Woensdag 29 April en 6 Mei des morgens
om half 11 ur zullen te Groenendaal pu
bliek verkocht worden:
De aan de in staat van faillissement ver-
keerende N.V. Holl. Cultuur Mij. te Benne-
broek toebehoorende onroerende goederen,
bestaande uit: kapitaal cultuurgebouw, voorts
bloembollenschuur, drie woonhuizen en
bloemkassen, benevens diverse perceelen uit
muntend bloembollenland, bouwterrein,
bosehterrein en water.
Concert op Brcderode-dnin Door een
aantal amateur-musici uit Haarlem, onder
leiding van den hr. Adr. Nieman, Rosehaghe-
straat, is Zaterdagmiddag een concert gege
ven op Brederode-duin.
Het concert werd geopend met een pittig
gespeelde „Marche Americain'' van J. P.
Sousa, waarbij de groote fluit in 't trio ge
legenheid had, zijn technische vaardigheid
op dit Instrument te demonstreeren.
De ouverture „Alessandro Stradella" van
Fr. v. Flotow, eveneens een symphonisch
nummertje, vond in dit gezelschap een uit
stekend vertolker.
De Fox-Trot „Should I" van Brown, de
wals „Moonlight on the Colorado" van Moil,
en eenige andere Jazz-nummertjes bewezen,
dat ook de Jazz-moeilijkheden dit gezelschap
niet vreemd zijn.
Het Pizzicato van L. Delibes en Moment
Musical no. 3 van F. Schubert, gaven, even
als „Geschichten aus dem Sachsenwald" van
O. Fetras, ruimschoots gelegenheid, de zeer
goede kwaliteiten van 't gezelschap te waar
de eren.
Met „Kompotpourri" van N. Dostal werd
't concert besloten, waarmee patiënten en
verplegend personeel zich door luid applaus
herhaaldelijk zeer ingenomen hadden be
toond.
Bij monde van de hoofdverpleegster werd
aan het gezelschap dank gebracht voor den
genotvollen middag, die door het concert aan
de patiënten was bezorgd.
Liefdadige instellingen, die eens kennis
willen maken met de prestaties van dit ge
zelschap, kunnen we die kennismaking ten
zeerste aanbevelen.
Candidaten S. D. A. P. De afdeeling
Bloemendaal van de S. D. A. P. zal voor
de a.s. gemeenteraadsverkiezingen de vol
gende candidaten stellen:
1. C. Schulz, 2. Noorman, 3. G. A. Tus
sen, 4. C. G. Cramer, 5. P. Schraa.
„Westcrhock". Naar we vernemen, zal de
bewoner van het straks verdwijnend „Wes-
terhoek" zijn intrek nemen in de andere
woning die op dat terein staat, welke dus
niet zal worden weggebroken. Gevolg is dan
ook, dat op het terrein langs den weg niet
meer dan twee dubbele woningen kunnen
geplaatst worden.
Naar concours. Onze beide plaatselijke
muziekvereenigingen zijn weer druk in stu
die om straks op te gaan naar den edelen
strijd van het concours.
Het fanfarecorps „Wilhelmina" zal in
Wormerveer deelnemen en komt uit In de
eerste afdeeling. Het verplichte nummer is
„Neptune" van Gadenne.
De R. K. Harmonie „Soli deo Gloria" gaat
2en Pinksterdag concoursen in Landsmeer.
Zij komt uit in de eereafdeeling met het
verplichte nummer: „Mireille", een fantasie
naar een opera van Ch. Gounod.
Clivia's. Als een bijzonderheid mag wel
vermeld worden dat bij den heer C. Ouden
dijk te bloeien staat een kuipje clivia's. Er
zijn acht bloemen in, waarvan één zelfs 20
keiken heeft.
De Vijfhuizermolen Zijn wij goed inge
licht dan schijnen er plannen te bestaan
om de Vijfhuizermolen van motorische kracht
te voorzien. Bij een groote regenval ender
vinden de te bemalen landerijen veel last van
het water. Dit is vooral heel erg geweest in
het najaar en in de wintertijd.
Wi) weten niet In welk stadium deze plan
nen zijn en ook niet of de molen van een
motor zal worden voorzien die alleen bij
noodgevallen dienst kan doen. Dit laatste
mooie molen die zoo'n echt aardig en :anóc-
zullen wij echter hopen daar dan deze zoo
lijk aspect geeft in deze omgeving behouden
blijft.
E. K. Werkloozen-Comité Aangezien
door verschillende gunstige omstandigheden
het aantal werkloozen, die het ontspannings
lokaal in deze gemeente bezochten, aanmer
kelijk is verminderd, besloot bovengenoemd
comité, dit lokaal voorloopig te sluiten, om
het te heropenen zoodra zulks wenschelijk
zal z(jn.
In de laatste vergadering werd door den
voorzitter dankbaar gememoreerd, hoe van
alle zijden sympathieke medewerking ver
leend werd, zoowel door het kosteloos be
schikbaar stellen van een goed verwarmd
en uitstekend geschikt gebouw, als door
het zenden van giften in geld en in na-
tura, waardoor het comité niet alleen In
staat werd gesteld, de werkloozen flink te
onthalen, maar ook een ruim batig saldo
over te houden, dat onmiddellijke herope
ning op ieder oogenblik mogelijk maakt.
Badhuis In het Badhuis aan de Post-
laan werd en in de week van 30 Maart
tot en met 4 April genomen 653 douche-
badenbaden en 59 kuipbaden.
Aan 32 kinderen werd een gratis school-
bad verstrekt op Woensdagmiddag van 2
tot 4 uur.
Van de gelegenheid tot kosteloos baden
op Woensdagavond tusschen 5 en 8 uur,
werd door 8 volwassenen gebruik gemaakt.
Burgerlijke Stand. Geboren: J. J. Ellveld-
v. Doorn, d. C. M. Stei^-Dolk, z. W. H.
Polman—Tuin-Brant, z. G. H. Swier—de
Groot, z. W. D. Ie Krijger—Bijl, d. L. Blok
Zwart, d. R. Broekde Vries, z. en d.
A. Bos—Roodzant, z. A. C. Dekker—Beuk-
man, z. M. v. Dijk—Schipper, z. A. H. Ban-
nink—Vermeer, d. A. C. de Ruyter—Jansen,
d J. de Ruyter—Vermeeren, z. J. Meijer,s—
Goedhart, d. E. M. YntemaLangenhoff. d.
J. T(jl—Unger, z. H. Stolk—Prins, z. B. W.
v. d. Akker—van Gameren, z. J. Bras—
Noortman, z. C. StruysJansen, d. J. v. d.
Scham—de Jong, z. J. v. Wijk—Does, z.
Ondertrouwd: E. Rosier met J. C. Glas.
A. J. Uil met J. Weln. A. Duivestein met
E. M. v. d. Bos. G. Tiets met G. G. Ruyse-
naars. P. Hoek met C. Stam. A. Koffeman
met F. Noordzij. E. Broers met M. J. Piek.
K. de Graaff met A. Zwart. J. P. C. Wa-
gemans met H. Westermann.
Getrouwd: A, A. Weijers met M. J. P.
Versteege. J. H. Hagedoorn met A. C.
Buchhallen.
OverledenG. Haver, wed. A. Kaasen
brood, 58 jaar. Jakob Roemer, 87 jaar. F.
Sprokholt, e. v. J. Hollenberg, 42 jaar.
Antje de Wildt wed. J. Hamers, 81 jaar.
Jac. v. d. End, 62 jaar. M. Doesburg, wed.
C. Pirovano. S0 jaar. Th. M. Schoonen-
berg, 22 jaar. Cath. Thyssen, e. v. M. Ho
nig, 58 jaar. Cath. Luttikhuizen, e. van
J H. Rozemeijer, 62 jaar.
Wethouder Schilling ongesteld De heer
D. F. G. Schilling, wethouder van Sociale
Aangelegenheden is sedert eenlgen tijd onge
steld. De heer Schilling is thans naar Ber
gen vertrokken, waar hij eenige weken rust
zal nemen.
Vechtpartij in een café Zaterdagavond
ontstond In het café van den heer B. nabij
de pont een ernstige twist tusschen eenige
bezoekers, die eindigde in een algemeene
vechtpartij. Een der bezoekers, H. genaamd,
een Drentenaar, thans wonende te IJmui
denOost werd tegen den grond geslagen,
waardoor hij een bloedende wonde aan het
achterhoofd bekwam.
Na. door dr. de Weerdt te zijn verbonden,
werd de man, die beschonken was, naar het
Antoniusziekenhuis gebracht, waar men hem
verder verbond. Daarna brachten de politie
mannen hem naar z'n woning. Vóór de deur
van z'n woning begon de dronkaard hevig te
gen z'n geleiders uit te varen. Zelfs dreigde
hij, hen te zullen doodschieten als ze bij
hem in huls kwamen. Z'n vrouw wist echter
erger te voorkomen, door den ma.n in huis
te halen en de deur achter hem dicht te
trekken.
In den Gelderschen Achterhoek brandden
op den avond van den eersten Paaschdag
weer vele Paaschvuren, zooals dat in deze
streken de gewoonte is. Ondanks den aan
houdenden regen laaide het vuur nog flink
op, tot vermaak der vele omstanders. Door j
den neerslag hing er des avonds in vele
plaatsen een dikke rook.
De vaderiandsche tragedie van Ter Heydc
Het oude dorp Ter Heyde, gelegen nabij
Monster aan de kust van de Noordzee, on
dergaat een heele verandering. Het dorp,
hetwelk in den loop der eeuwen reeds tot
tweemaal toe door de zee was overstroomd,
wordt thans geheel afgebroken, terwijl een
125-tai nieuwe huizen, waarvan er reeds
ruim 70 gereed en bewoond zijn, zullen
worden opgetrokken. Ter Heyde was vroeger
een zelfstandige heerlijkheid en een der be
langrijkste dorpen in het district West-
land. Reeds in de dertiende eeuw wordt het
dorp als „Die Hey" beschreven als eén
visschersplaats en dat het ook later nogal
beteekenis had, blijkt wel uit het feit, dat
omstreeks 1600 Prins Maurits de strand-
wachten van Ter Heyde liet versterken te
gen de aanvallen van de Duinkerksche zee-
roovers, die het dorp binnenvielen en
plunderden. Er was toen zeker nog wel
wat te halen. Het is vooral bekend door den
zeeslag tusschen de Hollanders en Engelsche
vloten op 10 Augustus 1653, waarbij Maar
ten Harperszoon Tromp met nog 6000 man
het leven liet, terwijl onze vloot er 26 sche
pen verloor. De bevolking van Ter Heyde
sloeg toen vanaf het strand en de duinen
het verloop van den slag gade en de over
levering wil, dat het een inwoner van het
„Wat is dat nu? Gisteren vroeg u beduidend minder geld voor die koe."
„Ja, dat weet ik. Maar mijn vrouw kwam plotseling vertellen, dat ze een
nieuwen zomerhoed noodig had." (Pages Gales)
dorp is geweest, die het eerst de tijding
van het sneuvelen van Tromp aan wal
bracht. Dit is de laatste maal, dat Ter
Heyde officieel in de geschiedenis wordt ge
noemd. De plaats ging zienderoogen achter
uit. Gedurende de Fransche overheersching
werden door de Heydsche visschers een le
vendige smokkelhandel op Engeland gedre
ven. Nadat de Franschen uit ons land wa
ren verdreven, was het met den bloei van
Ter Heyde geheel gedaan. In 1870 was er
nog slechts één visschersvloot, terwyl het
visscherybedrijf thans geheel stil ligt. De
zeelieden van Ter Heyde varen des zomers
op de visschersvloten van Scheveningen,
Maassluis en Vlaardingen, terwijl er ook
velen'van hen werk hebben gevonden in den
tl inbouw. Aan de schelpenvisscherij wordt
nog wel wat gedaan, doch de opbrengst
hiervan is zeer onbeduidend.
Toch verloochent de zesmansaard van de
inwoners zich niet, Zij bezitten een reddings
boot, waarmede zij in geval van nood steeds
bereid zijn hulp te verleenen. De totale on
dergang van Ter Heijde beantwoordt merk
waardigerwijze aan een profetie, gedaan in
1572, het jaar van de martelaren van Gor-
cum. Te Monster werd toen namelijk de
parochiebediening waargenomen door de Pa
ters Norbertijnen Jacobus Lacops van Ouden
aarde en Adrianus Janszen van Hilvaren-
beek. Zoodra de Watergeuzen zich genesteld
hadden in Den Briel, trok een kleine troep
van hen naar het rustige plaatsje en nam
daar, geholpen door een verraderlijken pa
rochiaan, Jan Vrouwelingh, de beide pries
ters gevangen. Ze werden naar zee gesleurd
om per schip te worden vervoerd naar Den
Briel. Onderweg kwamen de Geuzen met hun
gevangenen door het visschersdoipje Ter
Heyde, dat op een kwartier afstand van
Monster ligt en daarmede éen parochie
vormde. Zfj ontmoetten er eenige inwoners
van de plaats cn riepen hun toe: „Tsa, man
nen, hier hebben wij uwen pastoor en uwen
kapelaan voor u te koop! Voor dertig stui
vers kunt gij hen van ons krijgen!" Maar
de visschers weigerden deze nietige som te
betalen als losprijs voor hun parochie-gees
telijken, en de kleine bende ging door. We
gens den zeer desolaten toestand waarin het
geheele gehucht zich reeds sinds tal van
jaren bevond, besloot de gemeenteraad van
Monster, waartoe ter Heyde tegenwoordig
behoort in September 1928 tot afbraak van
het geheele dorp. Slechts de school en de
kerk, welke uit het midden der zeventiende
eeuw dateert, zullen blijven staan. Ongeveer
70 woningen werden afgebroken en in de
plaats van de oude, bouwvallige krotten,
waarvan enkele 300 jaar oud waren, verrijst
thans een geheel nieuwe badplaats. De
plannen voor den nieuwbouw werden ont
worpen door den bekenden architect Jan
Oosthoek te Den Haag. Behalve den huizen
bouw omvat het plan den aanleg van
eenige straten met goede trottoirs en een
rioleeringstelsel, dat zal aansluiten bij dat
van ^onster. Ook voor de aanplanting van
boomen en groen wordt zorg gedragen. Als
de metamorphose geheel zal zijn voltrok
ken, zal het oude Ter Heyde een modern
dorpje zyn met gas, waterleiding, electrische
huis- en straatverlichting. Voor het uitvoe
ren van deze plannen, waartoe het initia
tief werd genomen door burgemeester
Kampschöer van Monster, moesten eerst
heel wat onderhandelingen worden gevoerd,
daar de gemeente allereerst in liec bezit
moest komen van den grond en de opstallen
der eigenaars, terwijl dit grondgebied nog
moest werden uitgebreid met e iuige stuk
ken van het Staatsdomein en van het ge-
b'cd van het Hoo"-h"emraa-'s<-hno Delfland.
De meeste tegenwerking werd ondervonden
van de zijde van de huiseigenaren. Ver
schillende menschen in Ter Heyde had
den hun eigen woning, welke van geslacht
op geslacht was overgegaan én waarin zij
dus weinig of niets verwoonden. De afbraak
van het dorp bracht voor het meerendeel
der bewóners, die zeer arm zijn, groote fi
nancieele lasten met zich mede, die zij
onmogelijk alleen konden dragen. Immers
als zij een betere woning kregen, konden
de meesten hun armoedige huisraad niet
meer gebruiken; o. a. kwamen zij te staan
voor de aanschaffing van ledikanten, daar
de oude woningen alle bedsteden bevatten.
In één der krotten woonde zelfs een gezin
van tien personen in één kamer en moesten
een moeder met vier kinderen van één bed
stede gebruik maken. Om in de dringend
ste behoeften van de bevolking te voorzien,
werd, naar de ',,L. Crt." schrijft, een
comité opgericht, dat zich belastte met het
inzamelen van gelden, meubelen, dekens
en andere goederen. Op Vrijdag 21 Maart
1930 had te Ter Heyde de plechtige
eerste steenlegging plaats voor den weder
opbouw van het dorpje door Burgemeester
G. W. Kampschöer, lid van de Tweede
Kamer. Van de nieuwe woningen wordt een
deel ingericht voor groote gezinnen, terwijl
er ook enkele winkelhulzen zullen komen.
De eerste winkel werd begin October door
den burgemester van Monster officieel ge
opend. Het eerste badhotel van Ter Heyde,
hetwelk werd gebouwd onder architectuur
van den heer v. d. Heyde te Den Haag, is
in December j.l. in gebruik genomen. Het
gebouw bevat verschillende goed ingerichte
kamers en is een groote aanwinst voor het
herbouwde zeedorp. De gemeenteraad van
Monster verwacht een belangriike toename
van het strandbezoek in Ter Heyde voor
het a.s. seizoen. In vroeger jaren was Ter
Heyde, vooral bij de Hagenaars, zeer geliefd,
daar het strand veel rustiger was dan in
andere badplaatsen in de omgeving, doch
door de zeer slechte outillage van het dorp
en het absoluut ontbreken van eenige gcede
verkeersmiddelen, werd de trek' naar Ter
Heyde steeds minder. In de laatste jaren
heerschten er in het een zoo welvarende
visschersdorp het grootste verval en armoe
de. Ter Heyde heeft een ideaal strand voor
een badplaats. Bii eb is het stand tienta'len
meters breed, terwijl de zee er lang niet
zoo gevaarlijk is als in andere badplaatsen
langs de Noordzee, waar men drijfzand en
gevaarlijke golfstroomen aantreft. Daar ook
de residentie zich in deze richting steeds
meer uitbreidt, heeft men te Ter Heyde
groote verwachtingen voor het a.s. badsei-
zon speciaal wat het bezoek uit Den Haag
betreft.
Beroemde menschen spelen in hun parti
culiere leven vaak een rol. die heelemaal
niet met hun optreden in het publiek ge
rijmd kan worden.
Daar hooren we b.v. brave en vreedzame
huisvaders op de parlementaire tribune zeer
radicale, ja revolutionnaire ideeën verdedi
gen. Van den anderen kant ontpoppen licht
zinnige en zorgelooze vrijgezellen zich daar
als voorstanders van strenge, uiterst-conser
vatieve wetten. Onder de voornaamste
Staatslieden, die in de veelbewogen geschie
denis van Europa een rol speelden, zien we
echter één man, die zoowel als particulier
mensch en als persoonlijkheid in het publiek
leven, haast altijd op dezelfde manier te
werk ging, d.w.z. met dapperheid, vastbe
raden en met verachting van alle mogelijke
hindernissen, die vaak aan vermetelheid
grensde.
Van dezen staatsman, Bismarck, zijn nu
nog tallooze anecdotes In omloop, die deze
karaktereigenschappen treffend weergeven.
Een der aardigste heeft betrekking op het
huwelijksaanzoek van den grooten man. dat
wel waard was, om als bravourstukje in de
moderne films opgenomen te worden.
Toen de jonge Bismarck, toenmaals een
kranig kurassier-offlcier, op zekeren avond
op een bal bij Baron Putthamer uitgenoo-
digd was, leerde hy tijdens het soirée de
dochter van den gastheer kennen. Haar zien
en smoorlijk verliefd op haar worden, was
één!.... Zoodra hij thuis kwam, schreef hij
een vurige liefdesverklaring naar het jonge
meisje en een tweeden brief aan de ouders,
waarin hij hun om de hand der dochter
vroeg en zijn bezoek voor den volgenden dag
aankondigde. Men kan zich de verbaasde ge
zichten van den baron en zijn gezin voor
stellen. En dit te meer, omdat Bismarck,
Ofschoon hij van goeden huize was, ln den
grond als een windbuil werd beschouwd, die
graag een standje schopte en er overigens
maar op los leefde.
Op het vastgestelde uur verscheen de
jonge officier, kaarsrecht te paard en pre
senteerde zich met z'n gewone non-chalance.
Toen hij de strenge gezichten van den baron
en zijn vrouw zag, begreep hij direct, dat
slechts een bliksemsnel handelen hier de
situatie redden kon. Zonder zijn gezicht
te vertrekken, liep hij recht op het jonge
meisje toe en gaf haar een kus op beide
wangen. Daarna wendde hij zich met een
beminnelijke lachje tot de ouders, die er
verbouwereerd bij stonden en vroeg: „En
wanneer zal de bruiloft plaats hebben?"
Baron Putthamer, die anders toch niet voor
een beetje vervaard was, bekende later, dat
hij nog nooit in zijn leven zóó perplex ge
staan had, als in het oogenblik van dit sen
sationeel aanzoek. De bruiloft had ook wér
kelijk reeds een maand later plaats èn het
huwelijk werd, zooals men weet, zeer ge
lukkig. Bismarck had als huweiijkspreten-
dent, evenals later zoo vaak ln gewichtige
momenten van zijn leven, als belooning van
zijn moed en koelbloedigheid geluk gehad.
Een der beroemdste schoonheden onder de
artisten der tachtiger jaren was Alma Stan
ley, die zich ook enkele jaren in de vereering
van Koning Eduard VII mocht verheugen.
Zij stierf in het hospitaal van een gevange
nis. De oude vrouw was ongeveer 14 dagen
van tevoren uit een straatgoot opgeraapt en
wegens dronkenschap en bedelarij naar het
politiebureau gebracht, waar zij direct een
hevige bronchitis kreeg. Op deze wijze ein
digde de levensloop van een vrouw, die en
kele tientallen jaren geleden nog overladen
werd met brillanten, paarlen en bloemen en
die de dragers van groote namen onder haar
Ëuropeesche en Amerikaansche bewonderaars
had.
Alma Stanley was de dochter van een kolo
nel, die tot de garde van den ongelukkigen
Keizer Maximiliaan van Mexico behoorde.
Öp 18-jarigen leeftijd debuteerde zi) in Mi
laan en van daaf uit begon zij een schitte
rende tournëe door geheel West-Europa. Na
haar optreden ln Covent Garden sloot zi)
een contract voor verschillende tournées in
Amerika, die alle een overweldigend succes
voor haar werden. Haar loopbaan op het
tooneel, die tot de schitterendste carrières
van de vorige eeuw gerekend moet worden,
voerde haar tweemaal rond den aardbol.
Haar val begon met het verlies van haar
stem, die haar met één slag uit haar carrière
rukte. Maar in ieder geval was de kring van
haar vrienden zóó groot en haar rijkdom
zóó aanzienlijk, dat zij in haar woning te
Kensington nog een soort hof kon hóuden.
Maar roem verbleekt snel, en rijkdom is Ver
gankelijken vrienden gaan mettertijd
hun eigen weg. Hoe het kwam,weet eigen
lijk niemand precies, maar in ieder geval
moest Alma Stanley zes jaar geleden haar
woning vaarwel zeggen en van dit oogenblik
af verdween zij totaal voor de oogen 'Ier
wereld. Eerst haar dood ln het gevangenis
hospitaal bracht den naam Alma Stanley
weer in herinnering. Men zocht en vond de
woning der 78-jarige vrouw, die in de armen
wijk van Notting-Hill boven een autogarage
lag. In een kamertje, waar de gebroken ven
sterruiten met papier dichtgeplakt waren,
hingen de overblijfselen van vervlogen
roem: portretten, kransen, zilveren voor
werpen. Een prachtige schrijftafel in empire-
stijl (een geschenk van den bekenden lord
Lennox) was gevuld met brieven en kran
tenuitknipsels. Men vond een reeks brieven
van Eduard VII en de meest bekende namen
der Engelsche hoogere standen. Nog ln haar
zolderkamertje was er een brief aangekomen
van een ex-commandant van een Londensch
regiment, die haart na lange jaren weer
trachtte te vinden, om gemeenschappelijke
herinneringen te overpeinzen.
Maar Alma Stanley was te diep gezonken,
dan dat zij zich nog aan haar vroegere ken
nissen wilde vertoonen. Zij raakte verslaafd
aan den drank en leidde de laatste jaren
een uiterst ellendig bestaan.
In dezen tijd van heerschende griep
heeft de sterke een onschatbaar voordeel,
natuurlijk het gezonde weerstandsvermogen.
I De zwakke zal niet alleen eerder vatbaar
I zijn, hij zal van de ziekte ook meer te lijden
i hebben en slechts langzaam en moeilijk tot
i een volledig herstel komen. Wacht daarom
I niet tot het te laat is, doch laat een be
proefd en door vele doktoren aanbevolen
versterkingsmiddel u helpen. Wincamis.
waarmee duizenden voor u hun gezondheid
herstelden, zal ook u nieuwe kracht geven.
Dokter R. C. te L. schreef ons o.a.:
„Ik schrijf geregeld Wincarnis voor en met
uitnemende resultaten. Ik vond het vooral
van groot nut in gevallen van nerveuze uit
putting, die vaak volgen op koorts."
Wincarnis bevat phospor voor uw zenu
wen, vleeschextract en rijk vitaminenhou-
dend mout voor lichaam en spieren, zuiiere
roode druivensappen voor uw bloed kortom
alles wat een zwak gestel zoo noodig heeft.
Wincarnis is een versterkend middel waar
u onmiddellijk baat bij zult vinden. Koop
nog heden een flesch en maak u tot ge
woonte eiken dag een glas te drinken. Win
carnis is uitslu'tenri verkrijgbaar bi)
apothekers en drogisten.
Prijzen vanaf f 2.45. Importeurs; N.V-
Rowntree Handels Mil.. Keizersgracht l-"1-
Amsterdam-C. t
I