Ieclr°lu*
Model
EEN BEZOEK AAN DE
PAPIERFABRIEK „DE EENDRACHT"
PIJLTJES
TWEEDE blad
WOENSDAG 8 APRIL 1931
BLADZIJDE 1
DER FIRMA VAN GELDER ZONEN TE VELSEN
Crootsch en interessant bedrijf - Hoe de boom tot papier wordt
STADSNIEUWS
Staatsbladen
R.K. Bond van Technici
De halte HeemstedeAerdenhout
cMUZÏEK
Negende Gemeentelijke
Orgelconcert
Vereeniglng „Haerlem"
Ned. R. K. Volksbond
J. C. A. Groin f
Propaganda-Kunstavond Blinden-
bend
Triduum R. K. Volksbond
Personalia
Kindervoeding
De gerifischlooze,;
de bacceriënvanqer.
Binnenbrandje ontstaan
Het vervoer tij de N. Z. H. T. M.
Feestavond Spaarkas „St. Nicolaas"
St. Raphael
Het feestconcert van St. Caecilia
GEMENGD NIEUWS
Inbraak in een pastorie
Levenswijsheid
W. KUIPERS Zn.
Optici 2HS, Zijlstraat 97
Kijkt niet door een te sterken
o! zwakken bril
Belastingbetalers, die zich wisten te
helpen!
Voetballende i?. K. Scholieren
De papierfabriek te Velsen gezien van den overkant van het Noordzeekanaal
Tn 1783 stichtte Marten Schouten in Wor
ker den papiermolen „De Eendracht" Dit
was de oorsprong van het moderne bedrijf
der N.V. Vereenigde Koninklijke Papierfa
brieken der firma Van Gelder Zonen, welke
V. groote fabrieken heeft in Velsen, Wor
ker, Apeldoorn en Renkum, fabrieken, die
Jaarlijks honderden hectaren Russisch en
Pinsch oerwoud in hare machines verslin
den.
Als straks het vriendelijke lentezonnetje
de ijskorst in de Noordelijke havens heeft
versmolten, komen weer de stoomschepen,
zwaar beladen met de 1 M. lange „palen"
dear Velsen; dan wordt de in den winter
geslonken voorraad weer aangevuld, dan rij
den de miniatuurtreintjes weer het „palen-
®ark in", waar huizenhooge stapels liggen
te wachten om tot papier te worden ver-
Werkt.
Daartoe in de gelegenheid gesteld door de
Directie te Amsterdam, brachten we dezer
dagen een bezoek aan de fabriek te Velsen.
We werden op onzen weg van hout tot pa-
Mer rondgeleid door den heer J. Smit, pro
curatiehouder, die ons het geheele proces
toonde, van het oogenblik, dat de palen ir
de breekmachines tot spaanders werden ge
lagen, tot dat waarop het papier in groote
tollen uit de machines te voorschijn komt.
Allereerst betreden we dus het gebouw,
Waar twee breekmachines zijn opgesteld, ma
chines, die het best te vergelijken zijn met
auijboonmolens. Arbeiders lossen de lorries en
doen den inhoud daarvan verdwijnen in de
Üzeren muilen dezer machines, waarin de
Palen met donderend geraas tot stukjes wor
den gehakt. Na op de juiste grootte te zijn
gesorteerd, gaan deze stukjes langs trans
portbanden naar het kookhuis. Wat door de
2eef valt gaat, eveneens langs transport
banden. naar de stoomketels om verbrand
te worden. Ook deze afval doet dus zijn nut.
Onze weg naar het kookhuis leidt langs
twee iooTreservoirs, elk van 1000M.3 inhoud.
Bet kookhuis, dat we bezichtigen (er ziin
cr twee) is een gebouw van 40 M. hoog. De
"ft brengt ons in een paar seconden naar
boven, .Alvorens onren weg langs het fabri-
cage-prozes te vervolgen leidt de heer Smit
langs eenige trap'es naar het dak van het
Bebouw. Van hier hebben we een schitterend
Uitzicht op de fraaie omgeving. We zien aan
°nze voeten het groote palenpark. We vragen
haar hst aantal palen, dat er ligt opge
speld. De heer Smit cijfert even en noemt
°«s dan het getal van 12.600.000! Telt u maar
Pu. Het Noordzeekanaal teekent een zilveren
'hit door de weiden van het polderland. Aan
de zeszijde zien we de machtige havens en
buizen van IJmuiden en daarachter strekt
rich de Noordzee uit, nauw zichtbaar door 'n
Uien nevel. Het landschap om ons heen is
p°1 afwisseling. Aardige dorpjes met hunne
jeektorens zien we bescheiden uit dichte
bosschen te voorschijn komen.
Dan bstreden we de bovenste verdieping
v°n het gebouw. Hierin bevinden zich de
reusachtige karen, waarvan er een gevuld
ls met de uit het breekhuis aangevoerde stuk
jes hout. De inhoud van deze karen wordt
Uitgestort in de zich daaronder bevindende
bookketels, in welke ketels het hout gekookt
Wordt met e?n zwaveligzure kalkoplossing. De
kooktijd varieert van 14 tot 20 uur. Onder
Waterdruk worden de kookketels geledigd in
U'tspoelbakken, die voorzien zijn van bodems
1,1 et geperforeerde tegels. Baggermolens halen
de gekopte stof (cellulose) uit deze bakken
co transportbanden vervoeren haar naar de
separatie". Hier wordt de stof uit elkander
gewreven, met veel water verdund en door
de sorteerders geleid, teneinde de kleine on-
*Uiverheden af te scheiden. De gesorteerde
«Of wordt weer ingedikt en stroomt voor
ecu deel naar de voorraadkuip bij de cel-
'klose-machines, terwijl een ander deel dcor
00 „Zellen"-filters wordt ontwaterd en sa
mengeperst en naar de papierfabriek ge-
v°erd.
Langs allerlei gangen en trappen volgen we
bet proces. We komen op een galerij, waar
P'e geweldige hoeveelheden water langs ons
been zien stroomen. Overal ontmoet men in
beze fabriek trouwens water. Het is water
cp nog eens water, dat uit 45 tot 80 M. diepe
bronnen uit den bodem wordt gepompt en in
s.nelniters wordt gereinigd. De opbrengst van
ueze bronnen bedraagt ongeveer 360 M.3 per
Uur.
We komen in het ketelhuis, eén der mo
dernste van Nederland. Is dit wel een ketel
buis? Waar zijn de zwarte stokers, de zwarte
Remmers? Netheid heerscht er. als in een
ectrisohe centrale. Een paar arbeiders wan-
beien er rond.
L>e stoom, noodig voor het opwekken van
ectriciteit en voor kook- en droogdoelein-
iBP. wordt opgewekt in 13 stoomketels,
''aarvan 10 met kolen, 3 met industriegas
van de hoogovens te IJmuiden worden ge-
3°okt. Het zijn de twee hoogedrukketels van
afm. met 000 M2. verwarmd oppervlak elk,
'e dit ketelhuis stempelen tot een ultra
modern bedrijf. De kolen worden automa-
ch naar de vuren gevoerd, automatisch
orden de sintels uitgeworpen. Op een be-
'eningstafel wordt de kolenaanvoer gere
ld en bevinden zich de instrumenten,
sarop dc hoeveelheid geproduceerde stoom,
®P stoomdruk, de temperatuur van den
kan worden afgelezen. Twee hooge- en
"j'ee ia,ge drukvoedingpompen voorzien de
3tels van water. Om het vormen van ketel-
een te voorkomen, wordt het water gedis-
leerd, waarvoor een installatie met een ca-
'^citeit van 40 M3. gedistilleerd water aan-
V0zig is.
Reeds worden de fundeeringen gelegd voor
ee nieuwe hoogedruk-ketels.
°P den zijweg, dien wij inslaan van den
e® der fabricage komen we in de electri-
"Ps-werkp'.aats, waar voor het onderhoud
aP de ongeveer 700 motoren, die in de fa-
v,riek aanwezig zijn. alsmede voor het in-
cbten der uitgebreide eloctrische installa-
„*es wordt gezorgd. Voorts in de mechanische
^erkpiaats, waar 120 arbeiders werken onder
r^P staf van ingenieurs, bazen en teekenaars.
ah bezichtigen we de houtslijperij. Motoren
jPP ca. 1700 pk. brengen groote slijpsteenen
u beweging, tegen welke slijpsteenen het
ut, onder toevoeging van veel water, met
stempels wordt geperst. De aldus verkregen
houtstof (houtslijp) wordt in centrifugaal-
sorteerders gereinigd, waarna de stof komt
in indikmachines, in welke machines de stof
voor een groot gedeelte van water wordt ont
daan, waarna ze in een voerraadkuip stroomt
uit welke ze naar de papierfabriek wordt ge-
p, nipt.
Overal op onzen weg ontmoeten we tech
nische wonderen van allerlei aard, waarvan
de vijf enorme papiermachines, die het eind
proces volvoeren voor den leek wel het in
teressantst zijn.
Hier zien we den overgang van vloeistof
tot papier. Hier zien we aan den eenen kant
een breede stroom water, aan den anderen
kant een eindelooze band papier, die met een
groote snelheid wordt opgerold.
Een breede waterstroom stort zich uit over
een fijn-geweven koperdoek. Het overtollige
water zakt door het doek en de steeds brei-
achtiger wordende stroum nadert de pers-
walsen. waaronder deze stroom als een vast
geworden papiermassa te voorschijn komt.
Maar deze papierbaan bevat nog 70 pCt.
water. Dit water wordt door een groot aan
tal door stoom verwarmde cylinders verdampt
en als de laatste cylinderds gepasseerd is het
papier kurkdroog. De baan gaat ten slotte
nog door een kalander, waardoor het papier
een gladde oppervlakte verkrijgt. Na nog
eens overgerold te zijn, om de slechte stuk
ken te kunnen verwijderen, wordt het pa
pier tot rollen voor de courantenpersen ge
wikkeld. Illustratiepapler wordt verkregen
d.ocr de papierbaan door een satineerkalan-
der te leiden
Het werk is af. De machines hebben haar
taak verricht met een bewonderenswaardige
geraffineerdheid. De rollen gaan naar de
loodsen om vandaar te worden geëxpedieerd
naar alle windstreken, naar binnen- en bui
tenland, waar de rotatiepersen gereed staan
om ze te bedrukken in velerlei talen. In het
koude Noorden, in het zonnige Zuiden, in
Oost en in West, soms bedrukt met voor ons
onleesbare letterteekens, vindt ge het panier,
dat van de Russische of Finsche naaldboo-
men. die langs snelstroomende bergrivieren
uit de oerwouden werden afgevoerd, in de
fabriek te Velsen werd vervaardigd.
Ten slotte nog eenice cijfers, die een dulde-
1,'k beeld geven van den omvang der fabriek.
Vier turbines, in de machinekamer ongesteld,
hebben een totale capaciteit van 26000 kw.
Aan hout wordt per week gebruikt circa 7500
M3 voorts verslindt de fabriek 1.000» 00 kg.
steenkolen en 550.000 M3. gas. De productie
bedraagt circa 1 000.000 kg. cllnlose. 850 000
kg. courantenpapier en 500.000 kg. houtstof,
eveneens per week.
Ongeveer DOO arbeiders, benevens een
staf van 105 personen vinden er hun dage-
lijksch werk.
Dinsdag zijn afgekondigd de „Staatsbladen,
verklaring van het algemeen nut der ont
eigening van perceelen, erfdienstbaarheden
en andere zakelijke rechten, noodig voor den
aanleg en de verbetering van een weg van
Schagen naar het Niedorper Verlaat, in de
gemeenten Schagen, Barsingerhocn, Haren
karspel en Oude-Niedorp; den aanleg van
een weg van Limmen naar Eakkum (gem,
Castricum), in de gem. Limmen en Castri-
cum.
Jaarvergadering te Haarlem.
De jaarvergadering van den Ned R.K.
Eond van Technici „St. Bemulphus" zal Za
terdag 11 en Zondag 12 April a.s. te Haarlem
worden gehouden in Hotel St Jan, Jans-
weg 20.
De agenda omvat een 17-tal punten, waar
onder aanzienlijke bestuurswijzigingen (er
zal o.m. een nieuwe Bondsvoorzitter geko
zen worden), terwijl van de verschillende
afdeelingen in den lande verscheidene be
langrijke voorstellen zijn binnengekomen, o.a.
aangaande werkloosheids-uitkeering.
De groei dezer organisatie is het laatste
jaar zeer aanzienlijk geweest, waardoor ook
de jaarvergaderingen uiteraard nieuwe pers
pectieven openen en toenemen in t slangrijk
heid.
Meer treinen zullen stoppen
Met ingang van 15 Mei a.s. zullen aan de
halts Heemstede—Aerdenhout qenige trei
nen meer stoppen dan tot nog toe het geval
was en wel een ochtendtrein en een des Zater
dagsmiddags. Het zijn de volgende;
Trein
Leiden
Heemstede A.
Amsterdam C.S.
Trein 1081
Amsterdam C.S.
Heemstede A.
Leiden
Dagelijks
v. 8.56
stopt 9.15
a 9.36
's Zaterdags
v. 14.30
stopt 14.51
a. 15.08
Tegen Hoest en Keelpijn
B0R5TPA5T1LLE5
JCcUn 50U ptrdocs alten bij
Apothekers en Drogisten.
Solist: CAREL V. LEEUWEN-
BOOMKAMP, cello.
Er hing een pril waas van uitbundigheid
en nieuw, jeugdig leven over dit heele con
cert, dat wel een echt Paasch-Concert was.
Zoowel het geanimeerde spel van onzen
stadsorganist, George Robert, als dat van
den solist voor dezen avond, den cellist
Carel van LeeuwenBoomkamp, die 'n vo
rige maal door ziekte verhinderd was, droe
gen t«t. deze blijde stemming bij. De eerste
met de beide Toccata's in F van J. S. Bach
en van Georg Muffat, waarvan vooral
Bach's compositie, met. de levendige en fraai
bewerkte pedaal-party terecht den prijs
wegdraagt der algemeene bewondering. De
Toccata van Muffat toch is een meer
eigenaardige dan fraaie compositie; daar
voor ontbreekt haar te veel de eenheid van
stijl en motief-behandeling, welke Bach's
werk kenmerkt. Waar we echter weinig in
de gelegenheid zijn om werk van dezen
Salzburger-meester te hoeren, was ons deze
uitvoering nochtans zeer welkom.
We hadden van Toumemire's Dominica
Resurrectionis, zooals we voor eenige weken
reeds schreven, groote verwachtingen: ze
werden echter niet in alle opzichten ver
vuld.
Deze zeer zelfstandige leerling van César
Franck, die sinds 1898 als organist van Ste
Clothilde te Parijs werkzaam is, heeft voor
de opeenvolgende Officies van het Kerkelijk
Jaar een cyclus van 51 composities vervaar
digd. voor groot orgel. Hiervan is dit giste
ren uitgevoerde Paasch-offieie met Prélude,
Offertoire, Elévation en Communion er één
In vrij mederne tonaliteit geschreven, bevat
het echter o.i. te weinig van het Gregovi-
aansche Paasch-officie zelf, om volkomen
dien naam waardig te zijn. Origineel is de
muziek zeer zeker, en zooals reeds in den
aanvang gezegd, er hangt ook hier een pril
le stemming van hooge, ijle voorjaarsluch
ten, maar van den rijkdom aan motieven,
we'ke uit het Paasch-Officie al ware het
slechts het „Victimae Paschali laudes" ge
weest te putten viel, heeft Tournemire
niet geprofiteerd. Hier en daar beluistert
men een zeer zwakke poging daartoe, bij
voorbeeld in de Communio, maar verder zou
deze compositie even goed voor het Pink
sterfeest kunnen dienen. De uitvoering
echter door George Robert was keurig van
registratie en sfeer. Van de Finale uit de
lste Symphonie van Louis Vierne, even
eens een zeer begaafden leerling van César
Franck, en sedert 1900 organist aan de
Notre Dame, ging voor ons een zeer groote
bekoring uit. Met welk een prachtige mid
delen wordt in deze compositie, in A moll,
naar we meenen, een grandioze paraphrase
gegeven van Handel's Alleluja, en hos sug
gestief wordt ons hier het gebeier van
zilveren klokken Paaschklokken zouden
we kunnen zeggen weergegeven. In de
Keurige registratie, welke George Robert
hier wist te treffen, was dit nummer zeer
zeker de bekroning van een uitnemend ge
slaagd concert. De solisten hadden betere
opkomst verdiend: de naam Carel v. Leeu
wenBoomkamp moet dsn liefhebbers van
goede muziek toch wel Iets zeggen, zouden
we zoo denken. Zijn vertolking van de
Sonata in A, van Boccherini, van de Elégie
van Fauré, en van da compositie van Huré,
was boven onzen lof verheven. Welk een
technische beheersching van het instrument,
welk een gevoelvolle voordracht en kunst
zinnige interpretatie, gaan hier hand in
hand. Alleen het Allegro van Boscherini's
werk leek ons iets te snel, en had meer van
esn Vivace, zoodat George Robert alle zei
len bij mosst spannen, om bij te blijven.
Maar, zooals gezegd, er scheen nu eenmaal
een „prille" stemming in de lucht te han
gen, welke blijkbaar ook op sommige toe
hoorders oversloeg.
We zullen de laatsten zijn, om ons hier
over te verwonderen, want eerlijk gezegd,
waren we zelf ook spoedig onder ten in
druk ervan. Dit negende concert behoort
ongetwijfeld tot de best geslaagde, zij het
dan misschien tot de minst bezochte.
Zullen er voor het laatste concert, waarop
Truus StotijnMolenaar zingt, en Jaap
Stotijn z'n geliefd instrument bespeelt,
meer liefhebbers zijn?
We hopen het, en waarlijk niet alleen
voor de kunstenaars!
J. S.
Ir. Dumont over de uitbreiding vrn Haarlem
In den loop der eeuwen
Aan de oproeping van het bestuur van
„Haerlem" om te komen luisteren naar de
voordracht van ir. Dumont, hadden velen
gevolg gegeven.
Even acht uur was het zaaltje in de
oude Hoofdwacht al vol, om in het prinsen
kwartiertje nog voller dan vol te worden.
Ir. Dumont hield eerst een korte inleiding
en vertoonde daarna een plattegrond van
Haarlem, gemaakt in 1914 en dienstdoende
tot 1926. Wat de uitbreiding van 1927 betrof,
daarover werd niet veel gesproken, als niet
veel te maken hebbende met de geschiedenis
van Haarlem. Spr. wees daarbij op een ge
projecteerde school in het Kleverpark, die
pas 18 jaar later ls gebouwd. Een plattegrond
is op een bepaald moment niet nauwkeurig,
omdat o. a. nog uit' te voeren werken aan
gegeven zijn en soms ook blijven fouten bij
herdruk bestaan. Dezelfde kaart kwam weer.
maar nu met duidelijke scheiding tusschen
de oude en de nieuwe stad, zooals die door
Oude-, Kraaijenhorster- en Bakenesser-
gracht werd ingesloten, in pl.m. 1350. Nooit
is er sprake van geweest, dat men een stad
Haarlem wilde stichten. Als waarheid mag
worden aangenomen, dat reeds in de eerste
eeuwen een dorp aan het Spaarne is geweest,
waar een zekere heer Lem zich ter woon
vestigde omstreeks 1700 en dat omstreeks
1000 op het Sant reeds een kapel stond.
In 1232 werd al gesproken van den Pastoor
van Haarlem. Later, na 1370, werd de houten
kerk vervangen door een steènen. 't Grafelijk
paleis (nu deel van 't Stadhuis) dateert uit
het midden der 13e eeuw. We zien, dat in
deze oude stad alle straten op het Sant
uitkomen. De aanleg was dus centraal. Aan
de overgangen van de grachten kwamen
poorten, zoo o. a. aan de Bakenessergracht
de Gravensteen, die vermoedelijk ook tolhuis
was. Branden hebben in 1328 en 1347 Haar
lem zeer geteisterd. Door het graven van den
Burgwal, werd de stad naar 't Oosten ver
groot; daar was reeds de St. Jacobskapel.
Prachtig was ook de plaat uit het archief
van Rijnland. We zagen daar Haarlem van
den Amsterdamschen kant af, Jans- en
Kruisbrug, Houtvaart, Delft en Spaarne
waren er goed te onderscheiden. Het origi
neel dateert van pl.m. 1403. In 1287 kwam
er een dam In het Spaarne, dat was voor
de stad (nu niet meer onder invloed van eb
en vloed), een feit van belang. We zagen er
een kapel' aan de Bakenessergracht, waar nu
de kinderkerk is. Eisner, die een beschrijving
van Haarlem gaf in het Dultsch; onder
scheidde een grafelijk en een burgerlijk
stadsdeel. HU voert daarbij aan, dat men
sprak van Valkenstecg, Koksteeg, enz. De
bebouwing aan de oostziide vlette niet zoo
erg; men wilde er fabriek-n hebban. Er
kwamen o. a. een glasblazerij, een bierbrcu-
weril en een timmerwerf. De volgende uit
breiding kwam begin 15e eeuw. Nu k .men
er nieuwe wallen in westelijke richting
(achter Voldersgracht en van de Eendjes
poort af in noordelijke richting tot bij de
Nieuwe Gracht). De stad werd nu tweemaal
zoo groot, maar de centrale indeeling ging
daarbij verloren. Over de Oude Gracht kwa
men nu eenige bruggen voor de verbindingen
met de nieuwe gedeelten; ook kwamen er
nieuwe poorten en torens o. a. de Pinktoren.
Bij keur werd bepaald, dat voorshands niet
binnen het nieuwe uitgezette terrein mocht
gebouwd worden. Wat daar na 1428 was ge
bouwd. moest worden afgebroken.
Iedereen moest meebetalen aan de nieuwe
verdedigingswerken. De bijdragen daartoe,
heetten „weergeld". Dit werd bij de huizen
van stadswege opgehaald. De kloosters
moesten er ook toe b'jdragen. Ook werden
er maatregelen genomen om beschadiging
te voorkomen. Zoc b.v. in 1516, om steenem
uit de wallen en poorten te halen en geen
vuil in de stadsgrachten te werpen. Niet
alleen, dat dat schadelijk voor aller gezond
heid was, maar ook omdat anders de bier
brouwerijen het Faar'emsche water niet
zouden kunnen gebruiken.
De nieuwe verdedigingswerken, waarbinnen
Haarlem nu werd besloten, hebben drie
belegeringen meegemaakt: in 1476 van
Jacoba van Beieren, in 1493 van 't Kaas-
en Broodvolk en van de Spanjaarden in
1572/73.
In later jaren vestigden zich hier ter
stede vele vreemdelingen, o. a. Engelschen,
Franschen, Vlamingen. Zij brachten tal
"van handwerken en bedrijven mee, zoodat
Haarlem, bi) een volkstelling, op last der
Staten van Holland gehouden, 40.030 in
woners bleek te bezitten. In het noorden
stonden binnen de stadsvriiheid (zieh u't-
strekkend tot ongeveer Schoterstraat) 453
huizen. De bewoners werden ook als
Haarlemmers beschouwd, al waren ze buiten
poorters.
Dan komt in 1643 Pieter Post met een
ontwerp tot uitbreiding van Haarlem: er
was woningnood. Zijn ontwerp gold uitzet
ting naar Noord en Noordoost. In 1624 had
Salomon de Braay a! een uitbreiding ont
worpen. Het stadsbestuur liet zich nu
voorlichten door een commissie. Die stelde
een verred voor van nieuwe getimmerten
buiten de aangegeven rooilijn. In 1660 komt
er een nieuwe commissie van advies over de
kwestie: Welke maatregelen voor de steeds
voortgaande bebouwing?
In 1661 op 18 Februari komt dan het advies
tot uitbreiding volgens een vast plan, ook
met kostenberekening van verdedigings
werken.
'Dan wordt Salomon de B-aay uitgenoo-
digd een nieuw gewijzigd plan te maken.
Hij voldeed daar reeds hetzelfde jaar aan
met een nauwkeurige exploitatie- en kosten
berekening. Het geheel is in een boekwerk
vereenigd. Het werd gedrukt in 1631 bij
Adriaan Casteleyn. Hij noemde het „Be
denkingen". Het getuigt van toenmalige in
zichten en bestaat uit 5 hoofdstukken. Na
tuurlijk kregen we ook een lichtbeeld van
hem. naar een gravure van zijn broer en ook
zijn boek. Hjj gaf veel economische overwe
gingen en meende ook in dit officiesle stuk,
ziin vele tegenstanders te moeten aanvallen.
Hij verwachtte door de uitb-eiding heel wat
nieuwe neringen. De heele schaar van tegen-
schrijvers ncemde de tijden te slecht en de
kosten te hoog. H'j merkt dan op, wat niet
gedaan kan worden, kan worden gelaten....
tot later.
Volgens De Braay moesten de particuliere
bezwaren zwichten voor de algemeene be
langen. H'i ziet in de uitbreiding esn prach
tige en nuttige werkverschaffing. „Die geen
fuiken uitstelt," schreef hij, „kan geen
visch vangen."
Gaarne zou ik nog meer hier van ver
tellen. Genoeg voor dit oogenbhk, dat Haar
lem in een cirkel met 16 uitstekende punten,
niet kwam.
Onder zün leiding kwam van 15741687
de uitbreiding tot Kinderhuis-, Schoter-,
Klopper- en Oostsingel. Dat was vooral in
Vnr'-.n--■>
sche Vaart en het Stadsziekenhuis aan den
Schotersingel.
Over de jongste uitbreidingen kregen we
weinig te hooren. Wel zagsn we nog een
reeks plaatsen van Oud-Haarlem met de
,To "'"•iirr p'r» cl
De heer Knappert sprak daarop den heer
Dumont toe, wees op de groots bclang~tel-
ling door de aanwez'gen getoond en dankte
spreker voor zijn welwillendheid.
Ledenvergadering
Morgenavond houdt de R. K. Volksbond
rijn maanr'elijksche ledenvergadering. Enke
le belangrijke pvntén starn op de agenda,
waarvoor verwacht wordt een groote opkomst.
Op 74-jarigen leeftijd is a'hier overleden
de heer J. O. A. Croïn, oud-onderwijzer en
oud-penningmeester der afdeeling Haarlem
van het Algem. Nederl. Verbond.
Door de afdeeling Haarlem van den Ne-
derlandschen Blindenboad is op Donderdag
9 April a.s. des avonds 8 uur in de Gemeen
telijke Concertzaal een propaganda-kunst
avond georganiseerd.
Op dezen avond zullen welwillende mede
werking verleenen de heer Luc. Louman, ba
riton, alhier; Mej. Emmy van Eeden, piano,
alhier en het Gemengd- en Kinderkoor „Po
lyhymnia", dirigent de heer Willem Hespe.
Het doel van dezen avond is, bshalve aan
de leden en begunstigers van voornoemden
Eond een aangenamen kunstavond te ver
schaffen, meerdere bekendheid te geven aan
het doel en streven van den Eond en daar
voor de belangstelling van velen op te wek
ken, opdat deze hun steun aan den Bond
zullen willen verleenen.
Het Triduum van den R. K. Volksbond
ral worden gehouden op 16, 17, 18 en 20
September a.s in de St. Jossphkerk,
Uitgenoodigd om het Triduum te leiden ls
de Weleerw. heer Th. v. d. Lugt, Kap. Par.
Joh. den Dooper.
Met ingang van 1 Mei a.s. Is aangewezen
als directeur van het P. T. T.-kantoor te
Hoorn de referendaris 2e kl. der P. T. T.,
J. M. Blote, te Haarlem, hoofdkantoor.
De Vereeniging „Kindervoeding" reikte in
de af geloop on week uit in hare afdeelingen:
Zoetestraat: ü.liandag 131 porties, Dinsdag
124, Woensdag 114, Donderdag 70, Zaterdag
64. In de Gen. Cronjëstraat: Maandag 97
porties, Dinsdag 88, Woensdag 80, Donder
dag 80, Zaterdag 64.
Haarlem: Kruisweg 70 c. Telefoon 14271
Door benzine-ontploffing
Gistermiddag omstreeks 4 uur was een
15-jarige jongen bezig in de bijkeuken van
het perceel Kenaupark 31 een dang van een
fietspomp te repareeren, waarbij hij trachtte
eer. stukje slang met een brandenden lucifer
uit de pomp te branden. De brandende
lucifer viel uit zijn hand op den grond in
de onmiddellijke nabijheid van een pot ben
zine, waardoor een ontploffing ontstond, ge
volgd door een begin van brand.
Met een slang op de waterleiding is de
brand geblusc'nt door den timmerman B.,
die op het hulpgeroep was toegesneld.
De keuken en een aangrenzende gang zijn
ontkalkt en geschroeid.
De brandweer was aanwezig, doch be
hoefde niet op te treden.
De jongen' had geen letsel bekomen.
Het aantal reizigers
Gedurende de maand Maart werden op
de lijn ScheveningenLeidenKatwijk
Noordwijk (incl. stadsiijn Leiden) vervoerd
116.321 passagiers; op de lijn LeidenHeem-
-óede 8165; Amsterdam—Zandvoort 96.730;
stadslijnen Haarlem 67.514 passagiers; in
totaal 288.730.
In de maand Maart van het vorig jaar
bedroeg het aantal 300.932.
Onder de vroolijke muziek van The Yel
low's Jazzband, leider dj heer F. de Paus,
werd de feestavond van de spaarkas „St. Ni
colaas" ingezet en na 'n kort openingswoord
van den heer J. Ph. Castricum, verscheen
het duo Busch op de planken met een aar
dig repertoire. Vooral de twee kluchtspelen
„Leer om Leer" en „Rosa's Geheim" vielen
zeer in den smaak.
Het was werkelijk een avond van vroolijke
kunst en gullen lach
Tijdens de pauze werd er nog een col
lecte gehouden ten bate der werkloozen.
Afdeeling Haarlem I (Spoor)
Vrijdagavond 10 April, des avonds 8 uur,
is er voor de spoormaanen een algemeene
/erga-lering in St. Bavo.
Deze vergadering is voor de St. Raphaël-
mannen een zeer bijzondere en wel, omdat
de zeereerwaarde heer pastoor Burwinkel, de
oud-adviseur der afdeeling, zal sprken. Ruim
zeven jaar was Z.E. Adviseur en sichts on
gaarne zag men hem vertrekken. Ongetwij
feld zal het een druk bezochte vergadering
worden.
Van de 1000 donateurs en kunstlievende
leden zijn er ongeveer 40, die nog geen
kaarten hebben ontvangen voor het feest
concert op 12 April a.s., daar hun adres niet
bekend is. Zij worden beleefd verzocht dit
ten spoedigste op te geven, in verband met
het feestconcert op 12 April a.s.
In de pastorie te Leimuiden, welke reeds
eerder genoemd is in verband met de
inbraak, waarvan de dader echter kon wor
den gearresteerd, is in den nacht van
Zaterdag op Zondag opnieuw ingebroken.
Door opschuiven van een raam heeft men
zich tot de pastorie toegang weten te ver
schaffen. Toen de koster zich 's morgens
naar de kerk wilde begeven, zag hij dit raam
openstaan, waardoor onmiddellijk vermoe
dens van inbraak werden gewekt. In de
kamer was een stoel tegen de deur ge
plaatst, terwijl voorts alles overhoop bleek
te zijn gehaald. Een onderzoek bracht aan
het licht, dat een bedrag van ongeveer
100 aan huishoudgeld was ontvreemd. De
politie heeft voetsporen ontdekt, waardoor
men hoopt den dader te zullen kunnen vin
den.
De kranten publiceerden een dezer
dagen de uiterste beschikking, die de
pas overleden burgemeester van Mar
seille, M. Flaisisres, genomen had be
treffende zijn begrafenis. Eenvoudiger
kan men zich een begrafenis bijna niet
voorstellen. Er zijn menschen, ook groo-
ten dezer aarde, geweest, die gevraaed
hebben om te worden begraven zooals
voor de armsten der armen gebruikelijk
is, er zijn er, die vragen om geen bloe
men te sturen, er zijn er, die het houden
van redevoeringen bij de groeve verbie -
den. Maar deze burgemeester, en als
burgemeester had hij zijn verdiensten,
wenschte niet alleen, dat niemand tot
zijn begrafenis zou worden uitgenoo
digd, geen vrienden, geen ambtenaren,
niemand, maar hij vroeg ook om zijn
stoffelijk overschot te deponeeren in het
gemeenschappelijk graf der armen, zon
der eenige nadere aanduiding, zoodat
het later niet meer te herkennen zou
zijn. Hij vroeg om bij de begrafenis van
elk uitwendig eerbetoon verstoken te
blijven, hij wilde geen grafsteen en geen
grafschrift, hij eischte voor zich de
„vergetelheid" op.
De „vergetelheid". Ook buiten het
kerkhof. Hij wenschte, dat zijn naam
in deze wereld niet meer zou worden
genoemd, dat er geen Flaisièresstraat
in Marseille zou komen, dat er gee a
buste, geen standbeeld, geen gedenk
steen voor hem zou worden opgericht.
Niets. Hij vroeg de stilte, de rust, de
eenzaamheid. Hij wenschte met deze
wereld niets meer te maken te hebben.
Zit er geen diepe gedachte in deze
ernstige bezorgdheid?
Bijna allen komen wij in opstand
tegen het idee, dat wij eenmaal voor
goed van deze wereld afscheid zullen
moeten nemen. Wij zouden er, wij willen
er, o, zoo graag tenminste nog een spoor
van ons achterlaten, een herinnering bij
onze medemenschen aan ons aardsch
bestaan. Hoevelen zijn er, die het ver
schrikkelijk zouden vinden als zij hoor
den, dat na hun dood zelfs geen een
voudig kruis, waarop de lettergrepen van
hun naam vermeld staan, hun nage
dachtenis een poosje voor het nageslacht
zal bewaren? En toch, van waarde bij
onzen dood is alleen, wat wij mee kun
nen nemen naar boven: onze deugden,
onze goede werken, zielenadel, zielen-
heiligheid. Buiten dat is alles ij del. Een
mooie laatste rustplaats vragen en wen-
schen voor ons lichaam is eigenlijk een
zwakheid. Onzen grafsteen laten opsie
ren met snorkende opschriften is een
kinderlijkheid.
Maar ja, wij zijn zwak en naïef. Wij
probeeren de rauwe werkelijkheid van
den dood te bedekken, wij willen ons
aardsche bestaan een beetje langer
maken door na onzen dood aan ons te
laten denken. Het is daarom goed, dat
zoo nu en dan eens iemand met een
beetje nadruk onze aandacht er op ves
tigt, dat wij stof zijn en tot stof en tot
niets dan stof zullen wederkeeren. Wie
zal over honderd jaar nog aan ons den
ken? En de mooiste grafsteen zal dan
teekenen van ouderdom vertoonen, zoo
dat het bestuur der begraafplaats het
ding maar liefst zou willen laten ver
wijderen.
„De nood maakt vindingrijk," zegt het
spreekwoord, maar ook het aanzetten der
belastingschroeven spoort de belastingbeta
lers aan, om na te gaan, op welke manier
men door de mazen der wet kan kruipen.
Tot we'ke methoden de zware belastingdruk,
die den Engelschen tengevolge der Napoleon
tische oorlogen in de vorige eeuw opgelegd
werd, leidde, moge blijken uit de volgende
feiten:
Honderd jaar geleden zuchtten vooral de
Engelsche bladen onder allerlei be'astingen.
De opheffing der belasting op bedrukte ka
toen had toen een slimmen uitgever op de
gedachte gebracht een op katoen gedrukt
blad uit te geven, dat in het formaat van
een flinken zakdoek verscheen en daarom
ook „De politieke zakdoek" genoemd werd.
In denzelfden tijd had de hertog van Bed
ford, die geen zin had, om de nieuw-inge-
voerde weggeldbe'asting te betalen, een reis
wagen laten bouwen met vijf wielen, omdat
volgens de bepalingen der wet alleen van
vierwielige voertuigen weggeld geheven werd.
Dank zij zijn slimme uitvlucht kon de hertog
zich de eenig uitverkorene noemen, die zon
der weggeld te betalen in het land rond reed.
Gisteren is op het terrein van het R. K. Lyceum aan den Zijlweg een voetbalwed
strijd gespeeld tnsschen de R. K. Haarlem che Schoolverceniging en de R. K. Mulo-
school aan de Ged, Oudegracht. De twee elftallen vaardig tot den strijd.
