f3009.- f 750.- f250.- f125.- f50.- f40.- DE STATENSTEMBUS TE OPENHARTIG? dit nummer bestaat uit drie bladen DONDERDAG 23 APRIL 1931 VIER EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 94 AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN.ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL Leening volteekend Nederlandsche bloemen in Belgie Verkoop van minder goede waar Kurten negen maal ter dood veroordeeld Verder 15 jaar tuchthuisstraï en verlies van burgerlijke rechten Bloemendaals Burgemeester Pastoor J. J. G. Hafkenscheidt De uitvoering der Tarwewet De arrestatie van Moulin te Milaan DE LEDEN R. K. Kiesvereeniging 5 0 en 0 Propagandaclub 0 - 0 jj Uitslag q Statenverkiezing O O O m O CD O CD O O Een Communistische Kantoor- bediendenbond 0 De opstand in Madeira Brand te Beverwijk Sigarenmakerij in vlammen opgegaan VOORNAAMSTE cNIEUWS J. J. WEBER Si ZOON OPTICIENS - FABRIKANTEN Groote Houtstraat 166 Haarlem Telegrafisch Weerbericht De moordaanslag in de W ouwermanstraat De zaak terug verwezen van den rechter-commissaris Groote brand in Samarinda Eenige kantoren in brand BUREAUX NA8SAULAAN 49 Telefoon No. 13866 (drie lijnen) Postrekening No. 5970. ABONNEMENTENvoor Haarlem en Agentschappen: per week 25 et.; per kwartaal 3.25; per post, per kwartaal 3.58 by vooruitbetaling. ADVERTENTIEN 35 ct. p. regel VRAAG- EN AANBOD-ADVERTEN TIES. I4 regels 60 ct p. plaatsing; elke regel meer 15 ct. by vooruitbel. BU contract belangrijke korting. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN tusschen den tekst 60 ct per regel. Alle abonné's op dit blad zijn ingevolge de verzekeringsvoorwaarden egen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen: Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door verlies van beide armen, beide beenen of beide oogen bij een ongeval met doodelijken afloop bij verlies van een-hand een voet of een oog bij verlies van een duim of wijsvinger bij een breuk van been of arm bij verlies van *n anderen vinger Nadat op 15 April 1.1. de verkiezingen voor de Prov. Staten in Noord-Brabant, Limburg en Groningen plaats gehad hebben, werden gisteren de kiezers krachten gemeten in de zeven provin ciën: Noord-Holland Zuid-Holland, Zee- tand, Friesland, Drenthe, Overijsel en Gelderland. Nu zal Utrecht nog moeten volgen en allerwegen zijn we in Nederland weer Van nieuwe Statenleden voorzien. Het heet altijd, dat de kiezers voor de Statenverkiezingen niet warm zijn te krijgen en reeds maanden tevoren zoe ken volksredenaars en journalisten naar 3e juiste en pakkende argumenten om <tan eenvoudigen kiezer het besef bij te brengen van wat toch heüsch waar is: dat we óók bij de verkiezingen voor de Provinciale Staten onzen plicht moeten doen, dat ook déze verkiezingen van Principieel en materieel belang zijn, dat tve ook hierbij getuigenis moeten afleg- Ben voor ons heilig beginsel. Onze eerste en natuurlijk nog heel voorloopige indruk is dan ook, dat de Katholieken hun plicht over 't algemeen Beenszins verzaakt hebben, en als taen de totaal-aantallen uitgebrachte stemmen in de verschillende provincies bekijkt en vergelijkt met die, welke er hl 1929 voor de Kamerverkiezingen wer den uitgebracht, dan zou men geneigd zijn te concludeeren, dat vrijwel over de heele linie een trouwe kiezersopkomst heeft plaats gehad, in aanmerking Benomen natuurlijk, dat Statenverkie- tangen nooit de attractie van Kamer- Verkiezingen kunnen inhouden: in Noord-Holland werden thans uit gebracht 678.777 stemmen (in 1929: 677.357) in Zeeland thans: 109.807 stemmen <in 1929: 110.253) in Friesland thans: 177.385 stemmen Ün 1929: 189.599) in Drenthe thans 86.736 stemmen (in *929 87.931) in Overijsel thans 225.090 stemmen <bi 1929: 224.741). 't Is echter niet zoo mooi als het Schijnt. Bij het vorenstaande is immers geen *ckening gehouden met het accres van het tantal kiesgerechtigden; en dac is een tactQr van het grootste belang. Nu weten wij wel, dat de kiezerslijsten v°or Kamer en Staten elkander niet vol komen dekken en óók, dat we by deze beschouwing rekening moeten houden Met de ongeldige stemmen, maar dit aÜes neemt o.i. niet weg, dat ook nü ^eer de Statenverkiezingen getoond hebben, de attractie van Kamerverkie zingen te missen, al herhalen wij dan °°k met voldoening als onzen indruk, hat de Katholieken over 't algemeen taouw ter stembus gekomen zijn. Op 't oogenblik, dat wij dit schrijven, kunnen wij nog geen totaal-beeld van ho gisteren gehouden verkiezingen schet sen: de uitslagen van Zuid-Holland en ^elderland zijn momenteel nog niet be kend, maar als onzen indruk meenen we ^el te mogen zeggen, dat de Katho den over de heele linie, behoudens ^enthe, waar door een dubieuse Minderheid van 5 stemmen een zetel ^erloren ging, hun positie ongeschokt handhaven en door naar ver houding grootere aantal uitgebrachte stammen hun positie nog ver hevigd hebben; bovendien gaf Overijsel 6en zetel winst; de S. D. A. P. hbijnt, evenals b.v. in Noord-Brabant het geval was, eenigen vooruitgang *te ^ertoonen; in vijf van de provincies, ™elke gisteren aan bod waren, won zij tahminste zeven zetels; gaat men echter hc in verschillende provincies op de E>. a. P. uitgebrachte stemmen na, blijkt er bijna overal achteruitgang, tae communisten vertoonen eenigen °oruitgang, maar behalve in Friesland, tar zij opeens van 3097 op 8414 stem men sprongen, is de vooruitgang nergens verontrustend en beantwoordt deze ze ker niet aan de verwachtingen van Moskou. De christelijke partijen wisten zich ofwel te handhaven, ofwel ze wonnen of verloren hier of daar een zeteltje; in Zeeland kreeg de Staatkundig Ge reformeerde partij er een zetel bij, maarondanks acheruitgang in stemmental. Groote, opzienbarende verschuivingen hebben er d\\s naar we de zaak voor- loopig kunnen bezien gisteren niet plaats gehad. De uitslagen zijn echter nog te onvol ledig bekend en de indrukken zijn nog te versch, dan dat wij het bovenstaande als ons eind-oordeel beschouwd zouden willen zien. We zullen nog volop gelegenheid heb ben op deze Statenverkiezingen terug te komen. Een Nederlandsche commissie is onder voorzitterschap van Dr. Colijn in op dracht van de Regeering in onderhan deling met Duitschland over de herzie ning van ons handelstractaat. Over de gevoerde besprekingen wordt' geheel overeenkomstig onze vaderlandsche di plomatieke gewoonte het diepste stil zwijgen bewaard. Alles is hier geheim, maar de heer Co- lijn heeft toch verklaard, dat de onder handelingen op de meest aangename en vriendschappelijke wijze gevoerd wor den, ook al mocht daaruit geen enkele conclusie getrokken worden voor een gunstig resultaat. In het maandblad „De Volkenbond" plaatst de heer Colijn nu een uitvoerige beschouwing over de Duitsch-Oosten- rijksche plannen, omdat het hem juister schijnt te spreken van plannen dan van een tolunie als voldongen feit. Volgens hem mag men wel aannemen dat ook al zijn zekere verschuivingen onvermij delijk, de aanvaarding van het tol verbond geen ernstig verzet zal ont moeten en dat h°t ook geen storenden invloed op de ekonomie van Europa zal uitoefenen. Natuurlijk is men den heer Colijn, als gezaghebbend man op dat gebied, dankbaar voor de ontwikkeling van zijn inzichten, maar iets anders wordt het, als hij een afzonderlijk woord gaat schrijven over den invloed van de plannen op ons eigen land. „In het algemeen zal die invloed", zoo schrijft deze staatsman, „overeenkomen met wat ik hiervoor zeide. Maar er is één punt te noemen, dat voor Neder land meer in het bijzonder van belang is. Wij hebben, evenals Engeland, onder handelingen ingeleid over verlaging van Duitsche tariefposten. Die onderhande lingen zullen m.i. door de tolunie-plan- nen noodzakelijkerwijze niet onbelang rijk vertraagd worden. Immers valt niet in te zien, hoe Duitschland in staat zou zijn die onderhandelingen te beëindigen, zoolang men niet met Oostenrijk tot overeenstemming is gekomen over het gemeenschappelijk tarief. Bovendien moet men er rekening mee houden, dat thans van allen kant denkbeelden ge opperd zullen worden, die het Duitsch- Oostenrijksche plan doorkruisen en de totstandkoming ervan allicht zullen ver tragen. En ook dat oefent indirect weer invloed op den gang der bilaterale be sprekingen, zoodat men gerechtigd is de opmerking neer te schrijven, dat het Protocol van 19 Maart 1931 het voor uitzicht op een vlot verloop der bilate rale onderhandelingen niet verbeterd heeft. Met het oog daarop zou men dan kun nen zeggen, dat Nederland geen reden heeft om de hangende plannen met in genomenheid te begroeten. Natuurlijk is de grootte der teleur stelling, over de geringere vooruitzich ten op Duitsche tariefverlagingen in een nabije toekomst, afhankelijk van de ver wachtingen die men aan de uitkomst der bilaterale onderhandelingen had vastgeknoopt. En dan kan men op goede gronden ook weer staande houden, dat die teleur stelling niet heel groot behoeft te zijn." 'bensdagmorgen werd te Heemstede op plechtige wijze een gedenksteen geplaatst in St. Atoysius-jongensschool aan de Molen werfslaan. Hierboven een foto van de belang stellenden. In het midden de zeereerw.heer pastoor L. H. M. Nieuwenhuizen. De 99-jarige weduwe Maarschalk te Santpoort veryulde gisteren nog tronw haar stem plicht. Onze fotograaf vereeuwigde 'het moment, waarop ze haar stembiljet in de bus wierp. Men zal niet kunnen ontkennen, dat de heer Colijn hier openhartig zijn meening geeft, maar de vraag mag ge steld, of het niet een beetje t e openhar tig is, te meer, daar de persoon niet te scheiden is van de functies, die hij be kleedt. Als de heer Colijn deze'meening (die mogelijk ook wel die is van de meerder heid der ekonomen in ons land) verkon digde als voorzitter van de A.-R.-partij, als oud-minister en zelfs als Kamerlid, kon niemand er iets op tegen hebben, maar hij is zelf de leider van de onder handelingen voor de regeerfng en dat moest hem tot grooter voorzichtigheid manen. Ons land bevindt zich, voor wat onze handelspolitiek betreft, in een moeilijke positie en wij hebben groot belang bij een zoo snel mogelijke verlaging van de Duitsche tariefposten. Hoe zal nu de heer Colijn, als voorzitter van onze on derhandelingscommissie, daar nu nog op aan kunnen dringen, als hij zelf ver kondigt, dat de onderhandelingen thans belangrijk vertraagd zullen worden en tevens, dat de teleurstelling over de uit komsten niet heel groot behoeft te zijn! In het internationale milieu te Ge- nève was het steeds de heer Colijn, die tot het laatst de hoop levendig hield en aan mislukking niet wenschte te den ken; thans echter geeft bij zich reeds bij het begin der onderhandelingen ge wonnen door te schrijven, zooals u gedaan heeft. Invloed van zijn k; n feitelijk niet meer worden uitgeoefend, nu hij zelf verkondigt, niet te kunnen inzien, hoe Duitschland de onderhan delingen met ons zou kunnen beëin digen. We zullen de opvatting niet bestrij den, maar meenen toch, dat de- leider van de onderhandelingen, ook al is hij voor zijn persoon overtuigd, dat hij de zaken juist ziet, ze niet had mogen ver kondigen. Het is heel eerlijk dat hij het gedaan heeft, maar het is t e openhar tig en daarmede wordt aan de zaak die hij dienen moet en wil geen dienst be wezen. Naar wij vernemen is de i'A pCt. obligatie- leening groot f 125.000 ten laste van het R. K. Kerkbestuur van de parochie van de H. H. Engelbewaarders te Lisse volteekend. Onze goede naam in het gedrang Gedurende de laatste weken worden de Belgische bladen en in het bijzonder de Antwerpsche overstroomd met groote ad vertenties van zekere Nederlandsche firtr^'s waarin tegen zeer lage prijzen heele pakken bloembollen en planten worden aangeboden. Naar aan de „Msb." gemeld wordt, zijn vele personen, die bestellingen deden, niet weinig teleurgesteld over de ontvangen col lectie. Het schijnt ook, dat velen, die hun geld opzonden, nog niets hebben bekomen. Gistermorgen stond In een der Antwerp sche bladen de volgende waarschuwing: „In verband met de menigvuldige adver tenties in de dagbladen, waarbij bloembollen worden te koop aangeboden, wordt eenieder in zijn eigen belang aangeraden het consu laat der Nederlanden te raadplegen, alvorens tot bestelling over te gaan. Gaarne vernamen wij ook welke onzer lezers vooraf betaalden, wanneer zij dit de den en of zy gevolg op hunne bestelling kregen.'' Het is te betreuren, dat eerst thans van Nederlandsche zijde wordt Ingegrepen, want de handelingen van sommige dezer Neder landsche bloembollen-firma's hebben niet weinig bijgedragen om den goeden naam van de Nederlandsche bloembollencultuur in het gedrang te brengen. In het proces tegen den Diisseldorfer massamoordenaar Peter Kürten werd Woensdagmiddag te 4.10 uur door de jury rechtbank te Düsseldorf, nadat deze l'A uur in Raadkamer was geweest, vonnis geveld. Onder geweldige spanning vaai de geheel bezette zaal heeft de Gerechtsdirecteur Rose het volgende vonnis uitgesproken: De beklaagde is schuldig verklaard aan negen gevallen van moord, verkrachting en aan gewelddadige onzedelijke handelingen. Hy wordt vooi eiken moord ter dood ver oordeeld, verder wegens poging tot moord in zeven gevallen tot een totale straf van 15 jaar tuchthuis veroordeeld met verlies van zijn burgerlijke rechten voor altijd. Bo vendien wordt hij onder politietoezicht ge steld. De bij de misdaden gebruikte instrumen ten worden door het Gerecht in beslag ge nomen. De kosten van het proces komen tenlaste van den beklaagde. Thans eervol ontslagen Bij Koninklijk besluit van 21 April 1931 is aan Jhr. A. Bas Backer, op zijn ver zoek, met ingang van 15 Juni 1931, eer vol ontslag verleend als burgemeester der gemeente Bloemendaal, met dankbetuiging voor de langdurige diensten, door hem als burgemeester bewezen. Omtrent de ziekte van den Zeereerw. Heer J. J. G. Hafkenscheidt, pastoor te Kwakel, die Dinsdagavond in de pastorie te Buiten- veldert door een beroerte werd getroffen, wordt nader gemeld, dat de lijder gistermid dag op advies van den geneesheer mocht worden overgebracht naar het Maria-pavil- joen te Amsterdam. In zijn toestand is ove rigens nog weinig verandering gekomen. Pastoor Hafkenscheidt is aan de linkerzijde verlamd. Centrale Tarwe-organisatie Gisteren vergaderden te Haarlem de afge vaardigden der gezamenlijke gewestelijke tar- we-organisaties teneinde te komen tot de oprichting der Centrale Tarweorganisatie, welke zal optreden als verkooper der inland- sche tarwe. Daar de Koninklijke goedkeuring op de statuten der Gewestelijke Organisaties nog niet afgekomen is, kon echter niet tot defini tieve oprichting overgegaan worden. Tot voorzitter deze centrale werd benoemd de heer K. L. Gaaikema Scuiring te Kommer zijl (Groningen! en tot secretaris de heer Ir. W. J. M. Dekker te Haarlem. Internationale Studentenactie'.' De Brusselsche studentenvereenigingen hebben gisteravond aan de Studentenveree nigingen in Duitschland, Nederland, Veree- nigde Staten, Spanje, Zwitserland en Enge land telegrammen verzonden, waarin zi) voorstellen het voeren van een internationa le actie in verband met de aanhouding van den Belg Dr. Leo Moulin te Milaan. Verder is een telegram gezonden naar de Fascistische studentenorganisaties te Rome, waarin een beroep wordt gedaan op het idealisme van de Italiaansche studeerende jeugd. De actie heeft ten doel van de Italiaan sche regeering te verkrijgen, dat het dossier- Moulin openbaar gemaakt wordt en dat de behandeling van zijn zaak voor het gewone gerecht plaatsvinde en niet voor een bijzon dere Fascistische rechtbank. Verder zal Moulin een Belgischen verdediger t.: ^ge voegd moeten krijgen. Morgenavond zal te Brussel een openbare protestvergadering worden gehouden, alwaar het liberale Kamerlid Dierckx en de socia listische leider Vandervelde het woord zul len voeren. Op het oogenblik worden duizenden pam fletten voor deze vergadering in de stad verspreid. C3MC3RC3IC3ICDIC3IOIOIC3R der 0 worden HEDENAVOND 8 uur VER WACHT in GEBOUW ST. BAVO, q SMEDESTRAAT, ter bespreking: Q In Warschau ontdekt Gisterenavond deed de politie een Inval in het gebouw van den Poolschen Bond van Handel en kantoorbedienden. Het geheele gebouw werd doorzocht en talrijke commu nistische geschriften in beslag genomen. Ruim 50 personen, die tijdens den inval in het gebouw in geheime vergadering bijeen waren, werden gearresteerd. Het gebouw zelf werd gesloten en verze geld. Krachtige tegenmaatregelen De Portugeesche Regeering schijnt thans vcomemehs, om krachtige maatregelen te nemen tegen de opstandelingen op Madeira. Een kruiser, 2 hulp kruisers, 2 kanonneer- booten, 2 transportschepen met 2 regimen ten infanterie en 3 watervliegtuigen aan boord zijn te Ponda del Gada in de Azoren aangekomen en zullen heden hun tocht naar Madeira voortzetten om te worden gebruikt in den strijd tegen de opstandelingen. In den afgeloopen nacht, omstreeks 2 uur, Is, door tot nog toe onbekende oorzaak, een hevige brand uitgebroken in de sigaren fabriek „Gevali", gevestigd aan de Klooster straat te Beverwijk. De brand werd ontdekt door een zoon van len heer Hofland, die in de onmiddellijke .ïabijheid woont en die door een hevig ge knetter werd gewekt. Onmiddellijk waarschuwde bij de politie, die de brandweer alarmeerde. Toen deze met de motorspuit ter plaatse kwam, stond het geheele gebouw reeds in lichte laaie. Het vuur vond gretig voedsel in de aanwezige voorraden, terwijl het houten dak eveneens een dankbaar prooi was voor de vlammen. Binnen zeer korten tijd had het vuur dan ook zijn verwoestend werk voltooid en was van het gebouw dan ook niet veel meer dan een ruïne overgebleven. Een oogenblik scheen het, dat ook het perceel van den heer W., aan den Patersweg, vlam zou vat ten, doch men slaagde er hier in het gevaar te bezweren. Niettemin werd er vrij ern stige schade aangericht. Van öe sigarenfabriek bleef niets meer over. Enkele muurbrokken, die nog over eind stonden, werden door de brandweer omver gehaald. Hierbij werd een der brand weerlieden, de heer Duin, wonende aan den Romerkerkweg door 'n neerstortenden balk getroffen. Hij bekwam een vrij ernstige hoofdwonde, die in het Roode Kruiszieken- huis is behandeld, waarna de heer D., naar zyn woning kon terug keeren. Een gedeelte van het gebouw was in ge bruik bij den stoffeerder M. Deze slaagde er nog in enkele meubelen, die in reparatie waren, te redder.. Zijn materiaal en ge reedschappen zijn echter verbrand. M. was niet verzekerd. Het fabrieksgebouw was eigendom van mevr. de wed. W„ te Beverwijk. Bij het door de politie ingestelde onderzoek naar de oorzaak van den brand in de siga renfabriek „Gevali" van de Gebr. Van Lint, welke hedennacht woedde, zijn ernstige ver moedens aan kwaadwilligheid gerezen. Ver schillende geruchten, als zou de brand moe ten worden toegeschreven aan wraakneming, doen de ronde. Het onderzoek wordt voortgezet. Brand te Beverwijk. (blz. 1, 1ste blad) Ernstige brand in Samarinda. (blz. 1. 1ste blad) Uitslag van de Statenverkiezingen. (blz. 1, 2de blad) De onderhandelingen over het vlootaccoord. (blz. 1, 3de Dlad) De agenda der aanstaande volkenbonds raadszitting. (blz. 1, 3de blad) Barometerstand 9 uur v.m.: 762. Vooruit. Licht op De lantaarns moeten morgen worden opgestoken om 7.41 uur. Hoogste barometerstand 764.8 m.M. te München. Laagste barometerstand 745.2 m.M. te Karlstadt. Verwachting; zwakke tot matigen, Zuide lijke tot Zuid-Westelijken wind, half tot zwaar bewolkt, weinig of geen regen, iets zachter. Tegen den 24-jarigen schoenmakersknecht B. v. d. S., die op 22 Januari in de Wouwer- manstraat een moordaanslag pleegde op mej. G. B., deed de Haarlemsche Rechtbank heden uitspraak. De eisch van den officier van Justitie was een gevangenistraf van 4 maanden. De verdediger, mr. Van Dam, had terug verwijzing naar den rechter-commissari3 verzocht. De rechtbank voldeed heden aan net verzoek en verwees de zaa terug naar den rechtercommisaris. Uit Samarinda wordt gemeld, dat een zware brand uitbrak, waardoor het kantoor van de N.V. Handelsmaatschaappij voorheen Manders Seeman en Co. en het kantoor en een pakhuis van de Handelsvereeniging v.h. J. Mobruran en Co. afbrandden. De geheele markt staat in brand. De brand is niet te stuiten. Ook het kantoor van de K. P. M. staat in brand. Nader wordt nog vernomen, dat ook de kantoren der Borneo-Sumatra Handelsmaat schappij van de N.V. Handelsvereeniging v.h. Reiss en Co. en van Ger Wery en Co. in brand staan. Het pakhuis van het gouvernement tegen over Borneo-Sumatra Handelsmaatschappij loopt eveneens gevaar. lm den afgeloopen nacht is te Beverwijk de sigarenfabriek „Gcvoli" tot den grond toe afgebrand, Een gedeelte der ruïne

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1931 | | pagina 1