Voor
VM
m
TOEWAN BLANDA
op DfFaan^
Kyk-of/
De
N-H-C
BESTRIJDING VAN
ZWENDELPRAKTIJKEN
IkJ DE
A
DALATUM
F
-WRIGLEy'S
ZWAH
KLEEDING NAAR. MAA"
9
G. A. BROEKMAN
U rijdt in het donker
even vlug, veilig en ge
makkelijk als overdag,
Wat een onderzoek uitwees
STADSNIEUWS
P. J. F. van Oeffel
Laagste inschrijfster
Marius Monnikendam
De Vereeniging
„Koninginnedag"
Wijziging in het bestuur
N.V. Technische Mij.
Heringa Wuthrich
Derde-Orde-Dag te Noordwijk
Zangconcours te Bennebroek
BURGERLIJKE STAND
HARTSTOCHTELIJKE
ROOKERS
V i
Laat dc Kok
van Zwanenberg
U bewijzen hoe
heerlijk volmaakt be
reide Lunchham kan
zijn. Vraagt niet
zonder meer Lunch
ham - Vraagt
Zwanenberg's
Lunchham
Sngriwd hervid Hnor
vppriaai
Wollen Dekens
n- Jamaar
Broekman kleedt toch
beter
KLEINE HOUTWEG 5
Vraagt dat belangrijke boekje l
wanneer U Uw
rijwiel van een
BOSCH lamp laat
voorzien. De
BOSCH lamp wei
gert niet en geeft
onder alle om
standigheden vèr,
stralend, helden
licht, in één woord
een verlichting,
waarvan U veel
pleizier zult heb-j
ben. Zelfs bij het
meevoeren van
de fiets aan de
hand is 't licht van
de BOSCH lamp
nog verrassend
sterk. De BOSCH
fietslamp is dan
ook in den waren
zin des woords
DUITSCHE PIANO
385.—
PIANOHANDEL
v. ZANDBERGEN
Gegalv. gegolfde
platen te koop
P. JOOSTEN
Timmerman-Aannemer
WOUWERMANSTRAAT 18
Telefoon 12258
VERBOUWINGEN.
Reeds vóór geruimen tijd wezen de door
den Rijksagent der Reclasseering te Leiden
ingestelde onderzoeken, verduisteringszaken
betreffende, uit, dat men aan oncredietwaar-
digen op een onverantwoordelijke wijze luxe
artikelen in huurkoop had laten opdringen.
Het gelukte een commissie van onderzoek
te vormen en deze stelde een uitgebreide
enquête in. Thans zijn wij in staat aan een
namens deze commissie uitgebracht ambte
lijk rapport een en ander te ontleeneh.
Vooraf ga de opmerking, dat het onderzoek
zich alleen beperkt heeft tot den naaima
chinehandel.
Het is, aldus het ambtelijk rapport, op
vallend, dat het tegen één bepaalde Maat
schappij klachten „regende". De credietgeef-
ster vertrouwde haar producten in huurkoop
toe aan paupers, in wier woningen een blind
paard geen schade kon aanrichten. De ge
volgen van deze hoogst onverantwoordelijke
wijze van credietverleening bleven niet uit;
vele naaimachines werden verduisterd.
Geconstateerd werd dat een groot aantal
huurkoopovereenkomsten niet waren geba
seerd op consumptieve behoeften, doch dat
de oorzaak van het aanschaffen van een
naaimachine dikwijls te vinden was in door
werkloosheid en andere moeilijke omstandig
heden veroorzaakten geldnood. De colpor
teurs gaven den huurkoopers adressen op
van een Leidschen koopman in naaimachi
nes, die deze artikelen grif opkocht, zonder
navraag naar de herkomst daarvan te doen!
Ter illustratie van de wijze waarop men
„zaken deed" moge vermeld dat men leverde
aan een minderjarige, die wegens verduis
tering kort geleden voorwaardelijk was ver
oordeeld; op naam van een ongehuwden
man, die n.b. op sterven lag; aan een oude
vrouw die geen naaimachine kon hanteeren;
aan een stokdooven jongen, die de machine
per abuis kocht voor een oude moeder, enz.
enz.
Men ging zelfs zóó ver, dat op afbetaling
geleverd werd aan lieden, van wie de ver-
kooper wist dat zij reeds vroeger huurkoop
artikelen hadden verduisterd en vertrouwde
zelfs aan dezen binnen korten tiid meerdere
machines in huurkoop toe. Desondanks be
weerde de credietgever dat vóór het afslui
ten van elke huurkoopovereenkomst op be
hoorlijke wijze nauwkeurig naar de crediet-
waardigheid van de aspirant-klanten werd
geïnformeerd.
De reizigers deden den koopers allerlei
fraaie beloften, doch de nakoming daarvan
liet steeds op zich wachten. Werd de cre-
öietgeefster op die beloften gewezen, dan
verschool zij zich achter de onbevoegdheid
van de reizigers om haar te verbinden.
De colporteurs betaalden geregeld uit hun
eigen zak de eerste afbetaling, hetgeen zeer
wel mogelijk werd gemaakt doordat zü na
het sluiten van den verkoop de provisie
grootendeels kregen uitbetaald.
Bij verduistering geraakte de kooper in de
macht van den huurverkooper en van diens
vaak minderwaardige agenten, waardoor de
betalingen verzekerd werden. Het is alge
meen bekend dat lieden, van wie geen in
casso-bureau kans ziet ook maar iets los te
krijgen, ongekende vrees voor de Justitie
koesteren en dat een simpele bedreiging
met een klacht vaak voldoende is om hen
met geld over de brug te doen komen!
Zelfs drong de credietgeefster bij de Jus
titie aan op een voorwaardelijke veroordee
ling, met het oog op de bijzondere bepalin
gen dat de afbetalingen moesten worden
voortgezet. Hierdoor werd de Reclasseering
het onbezoldigd incasso-bureau van den min
der scrupuleuzen verkooper! De Commissie
heeft het daarom zeer toegejuicht dat de
Haagsche Politierechter in November 1929
een verdachte, die terecht stond wegens ver
duistering van een naaimachine, een voor
waardelijke straf, zonder de bijzondere voor
waarde om met betaling door te gaan, heeft
opgelegd.
Ten aanzien van beleening is het vermel
denswaardig dat vele huurkoopers ten on
rechte meenen dat, zoolang zij de afbetalin
gen voortzetten, zij zich niet aan een straf
vervolging bloot stellen. In verschillende ge
vallen was stille armoede een der oorzaken
van het delict en ging men tot beleening
over, in de helaas niet verwezenlijkte
hoop, tijdig het onderpand te kunnen in
lossen. Aan den momenteelen geldnood werd
daardoor wel op een bijzonder noodlottige
wijze tegemoet gekomen!
Hoewel de credietgeefster tegen welke zoo
veel klachten waren ingekomen, reeds korten
tijd na het verschijnen van de publicaties
een onderhoud had met den voorzitter der
Commissie, den heer Mr. P. G. Knibbe,
werden de onverantwoordelijke leveringen op
denzelfden laakbaren voet voortgezet. Zoo
leverde men b.v. op afbetaling aan een
steuntrekkende, die „op een schoen en een
slof" uit het buitenland met zijn vrou#
naar Leiden was komen loopen en aan een
failliet, over wien de politie een boekje zou
kunnen open doen.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor Rijnland stelde den betrokken buiten-
landschen Consul met den zwendel in kennis.
Het resultaat was, dat langs diplomatieken
weg in het belang van den goeden naam
van de producten uit het betreffende land
„de Leidsche Augiusstal" door ontslag van
al het personeel bezemschoon werd gemaakt
en de credietgeefster genoodzaakt werd haar
verkooptactiek anders in te richten.
Intusschen verraste een van de Amsterdam-
sche Kantonrechters in April 1931 de Com
missie met een voor haren arbeid zeer be
langrijk vonnis, waarbij een eisch tot beta
ling van restant-huurpenningen van een aan
een oncredietwaardige verkochten stofzuiger
werd afgewezen, op grond dat Z. E. A. een
zoodanige transactie in strijd met de goede
zeden achtte. Dit vonnis zegt duidelijk, hoe
de Kantonrechter denkt over het in huurkoop
toevertrouwen van dure artikelen aan pau
pers.
De te Leiden gevoerde actie heeft wel be
wezen dat, vooral door middel van gepaste
publiciteit, zeer veel ongerechtigheid de kop
kan worden ingedrukt. Scherp is uitgekomen,
dat de positie van termijnzaken zeer precair
is en dat zij zich ten aanzien van hun
slachtoffers niet meer alles kunnen veroor
loven. Toezicht vanuit de burgerij op de
praktijk van het afbetalingsstelsel is zeer
wel mogelijk en geeft voor degenen, die zich
daarmee willen belasten, uitermate veel vol
doening. Indien men doorzet durft niet één
afbetalingszaak, tegen wie ernstige klachten
inkomen, zich tegen dat toezicht verzetten.
De sanctie is en dat beseffen zij spoedig
algeheele stilstand van hun verkoop.
Mogen in vele plaatsen, waar daartoe aan
leiding bestaat, commissies als te Leiden
worden gevormd. De afbetalingszaken zul
len alsdan gedwongen worden uiterst scherp
op hun personeel toe te zien. Daardoor zal
zeer veel ellende kunnen worden voorkomen.
Met dit alles mag en kan echter verduis
tering niet worden goedgepraat. De open
bare orde en goede zeden eischen onvoor
waardelijk, dat vooral degenen die een of
meerdere voorwerpen in huurkoop ontvan
gen en deze artikelen onmiddellijk te gelde
maakten, niet straffeloos kunnen uitgaan.
Hiernaast staat echter de wenschelijkheid
dat t. a. v. degenen, die op een onverant
woordelijke wijze hun producten aan on-
credietwaardigen laten opdringen, een straf
bepaling in het leven wordt geroepen; de
heler is even slecht als de steler!
In de ten kantore der Vennootschap ge
houden algemeene vergadering van aandeel
houders der N. V. Technische Maatschappij
P. J. F. van Oeffel te Haarlem werd de ba
lans en verlies- en winstrekening over het
boekjaar 1930 goedgekeurd en na behoorlijke
afschrijvingen en dotatie aan Reservefonds
het dividend over het in den loop van het
laatste boekjaar vergroote geplaatste kapi
taal vastgesteld op 8 pet. (vorig jaar 7 pet
Ten bureele van den Rijkswaterstaat te
Arnhem is gisteren aanbesteed het maken
van een verharding van asphaltbeton en van
voetpaden van betontegels en het leggen
van een rioleering enz. in den rijksweg Arn
hemDe Grebbe te Oosterbeek. Laagste in
schrijver was de N.V. Technische Koopmans
gilde voor 73.793.
Het eerste muziekfeest tot bevordering van
moderne Katholieke kerkmuziek in October
j.l. te Frankfort a. M. gehouden, heeft in de
Duitsche vaktijdschriften breedvoerige com
mentaren opgeleverd, waarbij van de uitge
voerde werken van Nederlandsche compo
nisten vooral de „Missa Nova" van onzen
oud-stadgenoot Marius Monnikendam in be
spreking komt.
Zoowel het „Zeitschrift für Musikwissen-
schaft" als „De Muziek" (dr. Karl Holl te
Weenen) rangschikken dit werk onder de
voornaamste kerkelijke composities van de
zen tijd.
In het „Gregorius-Blatt" komt nu nog 'n
uitvoerige critiek voor waaraan het volgende
ontleend is:
„Verrassend is Holland voor den dag ge
komen doch è.1 het voorafgaande overtref
fend was de „Missa Nova" voor drie ongelijke
stemmen met orgel. Dit werk schijnt mij ka
rakteraanduidend voor de houding der nieu
we kerkmuziek te zijn. Het dient onbaat
zuchtig den liturgischen tekst, bekommert
zich niet om den smaak van het publiek, en
bidt en predikt tegelijk
De hardnekkige herhaling van het een
voudige Kyrië-motief doordringt onweer
staanbaar de ziel van den toehoorder, even
als het Credo, waarin van iedere melodische
wending in het eerste deel is afgezien en
waarbij een spreekkoor is toegepast.
Dat was voor het publiek, dat natuurlijk
een zoetvloeiende melodie verwachtte, de
steen des aanstoots.
Toch zal een oprecht oordeel den ernst
dezer opvatting, de oorspronkelijkheid en ge
lukkige oplossing van het probleem moeten
erkennen.'
In de gisteravond gehouden algemeene ver
gadering van het Centrum-comité der Ver
eeniging „Koninginnedag" is het bestuur
thans als volgt samengesteld;
Mr. Dr. F. A. Bijvoet, voorzitter; A. H. de
Bruijn Sr., secretaris; J. J. A. v. d. Linden,
penningmeester; C. ten Boom, commissaris;
P. J. M. v. Tetering, commissaris.
Het secretariaat is gevestigd Gedempte Vol
dersgracht 4.
In de op 8 Mei gehouden Algemeene Ver
gadering van aandeelhouders dezer Mij.,
werd het dividend over 1930 vastgesteld op
f 50.per aandeel.
De heer Mr. A. H. J. Merens werd als
commissaris herkozen.
Maandag 22 Juni
De Federatie van Derde-Orde-Afdeelingen
van „Haarlem en Omstreken" zal dit jaar
den „Derde-Orde-dag" houden te Noordwijk
op Maandag 22 Juni.
NEUWE TARIEVEN BIJ DE N.Z.H.T.M.
15 Mei in werking.
De N. Z. H. T. M. heeft thans officieel de
nieuwe zomertarieven bekend gemaakt op het
traject Amsterdam Haarlem Zandvoort
en op de stadslijnen te Haarlem. Deze ta
rieven hebben wij reeds enkele weken ge
leden reeds vermeld, zoodat wij kunnen vol
staan met de aanvullende mededeeling, dat
de weekkaarten worden opgeheven en ver
vangen door twaalfritten kaarten.
Krwig Leiden en Omstreken van Chr. Zang"
vereenigingen
Donderdag 14 Mei (Hemelvaartsdag) houdt
bovengenoemde Kring wederom een groot
Chr. Nationaal Zangconcours op het buiten
goed „Huize Bennebroek" te Bennebroek.
Het buitengoed is welwillend voor dit doel
afgestaan door freule A. Willink, Ambachts-
vrouwe van Bennebroek.
Des morgens om half 11 zal dit concours
officieel geopend worden door mr. K. J. G.
Baron van Hardenbroek, burgemeester van
Bennebroek.
Voor verdere bijzonderheden zie men de
advertentie in het nummer van heden.
HERDENKING LINGEMAN
Plaatsing van een gedenksteen
Donderdag 14 Mei a.s. (Hemelvaartsdag),
des middags 12.30 uur zal op de Algem. Be
graafplaats, Kleverlaan, door de afd. Haar
lem van den Ned. Kappersbond, de onthulling
en overdracht plaatsvinden van een gedenk
steen voor wijlen haar voorzitter H. J. Linge-
man.
Geboren: 7 Mei: M. J. Groenendaalv. d.
Sluis, d.
Overleden: 7 Mei: A., 8 j., d. van J. Thün
Hoben, Hazepaterslaan.
A-
HO CRT
De Pionier der Economische
Vloerbedekkingen!
Veel nagemaakt... nooit geëvenaardI
Neem geen risico, eisch
origineel Balatum en
WEIGER NAMAAK!
Verlang totzekerheid hetBalatum garantie
bewijs voor soliditeit en duurzaamheid I
leder kooper heeft recht daaropl
Voor iederen smaak, voor elk interieur
biedt de schitterende nieuwe Balatum
collectie een keuze.
200 cm. m\\ 23
BREED rl«
183 CM.
BREED
PEREL. FABRIEKEN-HUIZEM N-HOLLAND
WAARSCHUWING
Naar aanleiding van vele ingekomen klachten over onder den
naam Balatum verkochte namaakproducten. deelen de Balatum-
fabrieken mede. dat daarvoor geenerlei verantwoording wordt
aanvaard, daar door het bij aankoop eischen van het Balatum-
garantiebewijs alle zekerheid wordt verkregen l
Een verstandige gewoonte, in 't be
lang van Uw gezondheid. Wrigley's
Kauwgom bevordert de speeksel
afscheiding, zoodat de keel niet
droog wordt.
Na een stukje Wrigley's smaakt
de volgende sigaar des te beter.
Wrigley's houdt de tanden schoon
- zuivert de adem - is goed voor
maag en spijsvertering.
U zult verrukt zijn over de frissche,
tot het laatst blijvende smaak.
Geen andere versnapering kost
zoo weinig en doet zooveel nat.
Twee soortent P.K. met zuivere
pepermuntsmaak en Spearmint met
een pittige smaak van versche
kruizemunt. Slechts 5 cent per pakje
tóch het allerfijnste wat bestaat.
WRGLEY
Abonneert U op dit blad
m;i
i m
HL-I
200 stuks 2-pers., zware kwal.,
door verpakking eenigszins vuil,
2 stuks voor 10; schitterende
Damast Bedstellen met Peluw
en Kussens, 20 kleuren, linnen
zijden Damasten 25; eenige
mooie Huiskamer- en Salon
ameublementen, vanaf 25;
Club-, Waaier- en Chesterfield
salons vanaf 75; eik. Dres
soirs, aparte modellen, 28 en
hooger; Theemeubels 10;
Spiegels 9; Tafelkleeden 4
tot 12; 15 eiken Slaapkamer-
ameubl., alle compleet met
Spiegelkast, enz. 75; zware
Ledikanten met Matrassen en
Bedstellen, compleet 35; Di
vans met Kleed 19; moquette
Gang-Traploopers 10; Divan -
kleeden 8; Bouclé Karpetten
10; Axminster-, Wilton- en
Perzische Karpetten, en het
geen meer aanwezig is in de 40
kamers van Huize „TOEWAN
BLANDA", Leidschevaart 86,
bij Leidscheplein.
INVULLEN AANGIFTEBILJETTEN
BELASTINGADVISEURS
J. F. C. BODE D. MICIIEELS
Oud Adj. Insp. Dir. Bel. Gedipl. Acc.
KL. HOUTWEG 39 - TEL. 13615
KLEERMAKER
TELEF. 12225
:.1*~
Het is de aangewezen weg om
steeds correct gekleed te gaan.
Elk gewild costuum kunt U laten
aanmeten, met als gevolg dat
spoedig een welvoorziene garde
robe Uw eigendom is.
Bedenkt, reeds honderden zijn
abonné. Dan moet dit systeem
toch bijzonder aantrekkelijk zijn.
Ook voor U_. Reeds vanaf
10 gulden per maand is U abonné.
Vraagt onze brochure eens aan.
't Verplicht U tot niets, maar zal
een absolute wijziging in Uw
„kleedingkoopen" brengen.
BOSCH
N.V. WILLEM VAN RIJN, AMSTERDAM,
Keizersgracht 171, Tel. 42621 (3 lijnen).
aangeboden. Pracht-piano, in keurige
zwarte kast. Mooi van toon en met
ivoor klavier. Levering onder garantie.
V.h. J. DE HAAN
JULIANAPARK 64 HAARLEM-N.
Te bevr. bü P. JOOSTEN, Wouwer-
manstraat 18.
schenkt aandacht aan Uwe annonce
