f
f3000.-
f 750.-
f 250,
f125.
f50.
f40.
DE PINKSTERBOODSCHAP VAN
Z. H. PAUS PIUS XI.
A
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN
WOENSDAG 27 MEI 1931
VIER EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 17777
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL
De Encycliek over de Maatschappelijke Orde, haar herstel
en hare voltooiing naar het heilplan der Blijde Boodschap
Bij den 40sten Verjaardag der Encycliek van Z. H. Paus Leo XIII.
„Rerum Novarum"
Eerwaarde Broeders, Geliefde Zonen, Groet en Apostolischen zegen!
De nieuwe dirigent
der H. O. V.
P. H. S. Schuurman
De werkloosheid in het
visscherijbedrijf
De Merapi blijft werken
Nieuwe uitbarsting op komst?
De stand der aardbeien
Koiiinklijke Petroleum Mij.
Doodelijk ongeval
INGEZONDEN
Slechte woningtoestanden in oud-IJmuiden
I
VOORNAAMSTE cKIEUWS
J. J. WEBER ZOON
OPTICIENS - FABRIKANTEN
Groote Houtstraat 166 Haarlem
Telegrafisch Weerbericht
De fascistische strijd tegen
de Katholieke Actie
Demonstraties tegen de
„Osservatore Romano"
Auto door een trein gegrepen
De luchtverbinding met Indiè
BUREAUX NA8SAULAAN 49
Telefoon No. 13866 (drie lijnen)
Postrekening No. 5970.
ABONNEMENTENvoor Haarlem en
Agentschappen: per week 25 ct.; per
kwartaal 3.25; per post, per kwartaal
3.58 bij vooruitbetaling.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIEN 35 ct. p. regel
VRAAG- EN AANBOD-ADVERTEN
TIES, 1—4 regels 60 ct. p. plaatsing;
elke regel meer 15 ct, bji vooruitbet.
Bü contract belangrijke korting.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
tnsschen den tekst 60 ct. per regel.
Alle abonné's op dit blad zijn ingevolge de verzekeringsvoorwaarden
tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen
Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door
verlies van beide armen, beide beenen of beide oogen
bij een ongeval met
doodelijken afloop
bij verlies van een hand
een voet of een oog
bij verlies van een
duim of wijsvinger
uij een breuk van
been of arm
bij verlies van 'n
anderen vinger
Aan de Eerwaardige Broeders, Patriarchen,
Primaten, Aartsbisschoppen, Bisschoppen en
overige Opperherders, die in vrede en gemeen
schap met den Apostolischen Stoel leven en
aan alle Geloovige Katholieken der wereld.
Pius XI, Paus
Veertig jaren zijn voorbijgegaan, sinds
onze Voorganger, Zaliger Gedachtenis, Leo
XIII, zijn heerlijk Rondschrijven „Rerum
Novarum" de wereld inzond.
Met dankbare vreugde grijpt de heele
Katholieke wereld deze gelegenheid aan, om
dit gebeuren plechtig en naar verdienste te
Vieren.
Als wegbereiders voor deze zeer bijzon
dere oorkonde van allerhoogste herderlijke
zorg, waren hieraan reeds andere ency
clieken van Onzen Voorganger verschenen:
over de grondslagen der maatschappij, der
familie en van het huwelijk; over den oor
sprong der Staatsmacht, en dezer geregelde
verhouding met de Kerk; over de voor
naamste plichten van den christelijken
staatsburger; daarna echter tevens tegen
het Socialisme en een valsche vrijheidsleer;
alsook nog meerdere andere, waaruit reeds
duidelijk genoeg de leer van Leo XIII sprak.
De Encycliek „Rerum Novarum" echter on
derscheidt zich van alleanderedaardoor.dat
zij aan de menschheid den zekeren leidraad
bracht voor de gelukkige oplossing "an het
doornige vraagstuk in de menschelijke sa
menleving, bekend als het sociale vraagstuk,
juist op het oogenblik dat de maatschappij
deze het beste kon gebruiken, ja, er zelfs
dringend behoefte aan had.
De aanleiding
Tegen het einde der 19e eeuw hadden de
nieuwere werkmethoden en de industriali-
seering onder een heele rij volken meer en
meer geleid tot een splitsing der maatschap
pij in twee klassen: de eene klasse, slechts
gering in aantal, genoot bijna alleen al de
voordeelen, welke de uitvindingen van den
nieuwen tijd zoo ruimschoots vermochten te
bieden; de andere klasse daarentegen, de
groote massa der werknemers omvattend,
leed onder den druk van kommer en nood,
zonder dat zij, ondanks alle mogelijke in
spanning, in staat was, zich uit haar be-
klagenswaardigen toestand te bevrijden.
Met dezen stand van zaken hadden ge
makkelijk genoeg vrede degenen, die, zelf in
weelde badend, daarin eenvoudig de vol
trekking zagen van onafwendbare econo
mische wetten, en die dientengevolge alle
zorgen voor een verzachting van die ellen
dige toestanden uitsluitend wilden zien toe
bedeeld aan de naastenliefde juist alsof
het de taak ware van de naastenliefde, om
de door de wetgeving maar al te vaak ge
dulde, meermalen zelfs goedgekeurde schen
ding der rechtvaardigheid met haren man
tel te bedekken. De arbeidersstand verdroeg
morrend dezen stand van zaken, waarbij
hem een zoo hard lot ten deel viel, en ver
zette zich tegen een zoo onverdraaglijk juk.
Onder den invloed van opruiers streefde het
eene deel van den arbeidersstand naar de
volkomen omverwerping der menschelijke
maatschappij; maar ook bij het andere deel,
dat door zijn gedegen christelijke opvoeding
gevrijwaard was tegen dergelijke afdwalin
gen, vestigde zich de overtuiging, dat een
diepe en snel ingrijpende verandering drin
gend geboden was.
Volkomen dezelfde meening waren toege
daan tal van katholieke mannen, zoowel
geestelijken als leeken, die, gedreven door
een bewonderenswaardige naastenliefde,
reeds lang pogingen hadden aangewend om
den onverdienden noodtoestand van het
proletariaat te helpen verlichten. Ook zij
konden het zich niet indenken, dat een zoo
ontzaglijk onbillijke ongelijkheid in de ver
deeling der tijdelijke goederen zou beant
woorden aan de bedoelingen van den Alwij-
zen Schepper.
Deze allen zochten oprecht en eerlijk,
zoowel naar een werkzaam heilmiddel voor
de jammerlijke ontreddering der algemeene
maatschappelijke orde, als naar de
voorbehoedende maatregelen om althans
verergering van den toestand tegen te gaan.
Intusschen zoo armzalig is nu eenmaal
de geestesvlucht zelfs van hoogstaande men-
schen door de eenen werden zij als ge
vaarlijke nieuwlichters sterk van de hand
gewezen, terwijl zij aan den anderen kant
in hun arbeid werden belemmerd door
medewerkers aan denzelfden arbeid, wier in
zichten en plannen echter in een andere
richting gmgen, zoodat zij bij deze tegen
strijd van meeningen ten slotte niet meer
wisten, welken weg zij moesten inslaan.
Bij dezen geestelijken strijd nu, waar de
tneeningsverschillen her en derwaarts dreven
en waar het zelfs een enkele maal tot scher
pe aanvallen kwam, richtten zich, als reeds
zoo dikwerf tevoren, aller oogen naar
den Stoel van Petrus, naar dezen eerbied-
Waardigen Zetel der Waarheid, vanwaar
woorden des heils uitgaan tot de geheele
wereld. Ja, aan de Voeten van Christus'
Plaatsvervanger op aarde stroomden in on
telbare menigte de leidende mannen der so
ciale wetenschappen, de werkgevers en ten
slotte ook de werknemers samen: allen met
het eenige en uitsluitende verzoek, dat hun
eindelijk de zekere we» zou worden gewezen
Met zijn scherpzinnig verstand overwoog
de Paus rijpelijk deze zaak met zichzelf en
met God; de meest ervaren raadslieden wer
den ontboden; naar alle kanten werd het
vraagstuk ernstig overwogen. Tenslotte
stond zijn besluit vast: in het bewustzijn
'van den heiligen plicht van zijn apostolisch
tmbt, teneinde door langer te zwijgen zelfs
biet den schijn van plichtsverzuim op zich
te willen laden, zal hij spreken tot de Kerk
van Christus, tot de menschheid, en zijn
hem door God opgedragen Leer-ambt ver
vullen.
Zoo verhief dan de Paus den 15den Mei
1891 zijn langverwachte stem. Niet afge
schrikt door de moeilijkheid van zijn taak,
niet gebogen door den ouderdom, neen,
hoog opgericht en krachtig wees hij aan het
Menschelijk Geslacht nieuwe banen tot op
lossing van het sociale vraagstuk.
HET ONDERWERP.
Gij allen, Eerwaarde broeders en geliefde
zonen, zijt goed vertrouwd met die bewon
derenswaardige leer, die de onvergankelijke
roem van de encycliek Rerum Novarum is.
Smartelijk getroffen dat Hij een zoo groot
deel der menschheid „onder droevige, be
klagenswaardige omstandigheden in een on-
waardigen toestand" moest zien, nadat de
economische ontwikkeling „den arbeider in
zijn afzondering zonder genade aan de on-
menschelijkheid van de werkgevers en aan
het eigenbelang van een teugellooze concur
rentie had uitgeleverd", maakt de opperste
Herder de zaak der arbeiders tot de zy'ne.
Daarbij heeft Hfj geput, noch uit het libera
lisme, noch uit het socialisme, daar het eerst
genoemde bewezen had, tot het oplossen der
sociale kwestie volkomen onbekwaam te zijn,
laatstgenoemde een geneesmiddel aanbeval,
dat, erger dan het te genezen kwaad zelf, de
menschelijke maatschappij slechts nog dich
ter aan den rand van den afgrond gebracht
zou hebben.
Uit eigenmachtsvolmaaktheid en vervuld
van het bewustzijn, dat Hem in de eerste
plaats de bewaking van den Godsdienst, en
de leiding van alles wat daarmee nauw sa
menhangt is toevertrouwd, nam de Paus deze
aangelegenheid ter hand, jkraarin „zonder
hulp van den Godsdienst en van de Kerk
geen gelukkige uitslag" gezien kon worden.
Alleen steunend op de onveranderlijke grond
stellingen van verstand en openbaring be
lichtte Hjj de „wederzijdsche rechten en
plichten der bezitters en der onterfden, der
werkgevers en der werknemers." Moedig door
vertrouwen en sprekend „als iemand die
macht heeft", verklaarde Hij en stelde Hij
vast, wat de Kerk, wat de Staat, wat de be
treffende personen zelf tot oplossing der
kwestie hadden te doen.
Niet voor niets liet de Paus atjii aposto
lisch woord weerklinken. Vol verbazing luis
terden, met geestdrift namen het hl zich op,
niet alleen de trouwe zonen der Kerk, maar
ook velen, die ver van het eene ware geloof
in dwaling rondliepen, ja, met enkele uit
zonderingen allen, die van nu aan in geleerde
onderzoekingen, of in praktische wetgeven-
den arbeid zich met maatschappelijke en
staathuishoudkundige vraagstukken bezig
hielden.
Met bizondere vreugde echter werd het
Pauselijk rondschrijven opgenomen door de
Christelijke arbeiders, die zich door de hoog
ste autoriteit op aarde begrepen en verde
digd voelden, evenals al die edele mannen,
die bij hun onverdroten bemoeiingen ter ver
heffing van den toestand der arbeiders tot
dusver nauwelijks iets anders hadden aange
troffen dan een algemeene onverschilligheid,
niet zelden ook hatelijke verdachtmaking,
zoo niet uitgesproken vijandschap. Met recht
staat by die allen het apostolische schrijven
in hoog aanzien, zoodat het reeds overal ge
woonte geworden is Hem jaarlijks op de een
of andere wijze dankbaar te gedenken.
Op deze algemeene overeenstemming
maakten enkelen een uitzondering, die door
een zekere ongerustheid werden bevangen.
Inderdaad werdde edele en fiere leer van
den Paus, die voor de wereld iets ongehoords
was, ook door Katholieken hier en daar met
eenig wantrouwen ontvangen en in enkele
gevallen stelde men er zich zelfs afwijzend
tegenover. In te koenen stormloop had Leo
de afgoden van het liberalisme ten val ge
bracht, te meedoogenloos met ingeroeste
vooroordeelen opgeruimd, te onverwacht toe
komstige ontwikkelingsmogelijkheden weg
genomen. Zoo moesten wel de tragen hun
haten sluiten voor een zoo ongehoord nieuwe
sociaalfilosofie en de aarzelende gemoederen
voor een vlucht in zoo groote hoogte terug
schrikken. Ja, zelfs ontbraken zij niet, die,
hoewel de stralende volheid van het licht
bewonderend, het geheel slechts als een
droombeeld van een wensch beschouwden,
dat nooit tot werkelijkheid zon kunnen wor
den.
De veertigjarige herdenking van de Pause
lijke encycliek, die allerwege en in alle krin
gen, voornamelijk echter door de uit heel de
wereld naar deze stad samen stroomende
Katholieke arbeiders met gjoote geestdrift
gevierd wordt, biedt ons een gewenschte aan
leiding om het woord te nemen.
INHOUD EN DOEL VAN DE ENCYCLIEK.
Wij willen de zegenryke vruchten der En-
clycliek van Leo voor de Katholieke Kerk,
zoowel voor de geheele menschheid met een
terugblik op het verleden beschouwen (I),
dan de maatschappelijke en de staathuis
houdkundige leer van den grooten meester
tegenover zekere verklaringen die men ervan
heeft gegeven, klaar uiteenzetten en tevens
in eenige stukken haar gevolgen verder ont
vouwen (ID. eindelijk over de tegenwoordige
toestanden een oordeel uitspreken en over het
socialisme vonnis vellen, om de ware oor
zaken der tegenwoordige stoornissen der
openbare maatschappelijke toestanden bloot
te leggen en daarmee tegelijkertijd den eeni-
gen weg ter genezing aangeven, namelijk de
zedeiyke vernieuwing in Christelijken geest
(III). Hiermede hebben Wij de drie voor
naamste deelen van deze, onze encylcliek,
gekenschetst.
(Wordt vervolgd.)
Met ingang van 1 September a.s is be
noemd tot dirigent van de Haarlemsche Or
kest Vereeniging de heer P. H. E. Schuur
man, wonende te Amsterdam.
De Commissie van deskundigen bestond
uit de heeren Sem Dresden, Cornells Dopper
en Eduard van Beinum.
Zij houdt nog aan
Het Fonds voor Sociale Voorzieningen
bericht:
Over de week \<an 9 tot en met 15 Mei
werden aan 506 (412) werklooze opvarenden
uitkeering verstrekt tot een totaal bedrag
van 5632.25 4370.50).
Dit aantal was als volgt over de verschil
lende gemeenten verdeeld:
221 Vel sen, 118 Egmond, 19 Katwijk, 63 Sche-
veningen, 85 overige gemeenten.
Katwijk, 123 (84) Scheveningen, 117 (74)
overige gemeenten.
De tusschen haakjes geplaatste getallen
hebben betrekking op dezelfde week van het
vorig jaar.
Aan het einde der verslagweek waren in
totaal 632 (325) zeelieden uitgetrokken en
wel:
214 (89) Velsen, 106 (49) Egmond, 72 (29)
Zondagmiddag werd een verhoogde wer
king van den Merapi geconstateerd. Er wer
den zeven gioedwolken waargenomen in een
tyd van vijf kwartier, waarby een zoo laag,
dat de heer Ecoma Versteeg van den Vul-
canologischen Dienst op het punt gestaan
heeft van Goenoeng Gono uit algemeen
alarm over het bedreigde gebied te geven.
De eerste gloedwolk, welke ten 11.31 uur
werd waargenomen, was de grootste van de
laatste weken en ontwikkelde zeer imposante
rookkolommen in typische kolossale grauw
bruine bloemkoolvormen, dalend tot ongeveer
15 meters hoogte, hetgeen het laagste punt
is sedert de eruptie. De afmetingen waren
dusdanig, dat op een oogenblik de zon werd
verduisterd voor een gezelschap uit Djocja,
dat ongeveer op duizend meter afstand noor
delijker aanwezig was. De ontwikkeling der
krachtig opbruisende wolken ging gepaard
met een sterk gesis als gevolg van den vul-
kanischen modderregen. Intusschen hadden
constante lava-afstortingen plaats met doffe
slagen, waardoor steenen op steenen in den
bovenloop van het Blongkeng-hoofdravijn
werden gestort, dat noordelijker ligt dan het
ravyn, waarin de gioedwolken eindigden en
dat door een hoogen rug daarvan gescheiden
is. De Vulcanologische Dienst tracht het
verband na te gman van het optreden der
gioedwolken en de daling van de lava-prop,
welke verschijnselen vertoonde alsof een
groote afstorting begon.
Goede oogst te verwachten
Men schryft ons uit Heemskerk omtrent
den stand van de aardbeien:
Ook hier wordt de groei- en bloeiperiode
van de aardbeien, welke ter plaatse in groote
hoeveelheden worden geteeld en nog altijd
de kurk zijn, waarop de tuinbouw drijft,
met groote belangstelling gevolgd.
De stand is over het algemeen goed te
noemen, niet te zware bladgroei in
tegenstelling met voorgaande jaren toen de
groei van het blad nogal eens ging ten koste
van de vrucht.
Door het milde Meiweer der laatste week
is de stand zeer vooruitgegaan en staat alles
in vollen bloei. De planten bloeien over het
geheel genomen goed en beloven een goeden
oogst, niet beschadigd door nachtvorst.
Tengevolge, van het zonnige weer „ruien"
de bloesems goed, en begint de vruchtbodem
ai ontwikkeling te vertoonen.
De Dutch Evern heeft zelfs al flink gezette
vruchten. Deze week is vooral voor het
„zetten" der vrucht, zoel zonnig weer zeer
wenscheiijk. Als deze dagen goed verloopen,
kan, al wordt het daarna koel weer, de oogst
vol hoop tegemoet gezien worden.
Netto winst van f 126 tot f 90 millioen
gedaald
Aan het verslag ontleenen wij het vol
gende
Het jaar 1930, waarin de petroleumindu
strie zich in de zeer moeilijke positie zag ge
plaatst die de enorme productie van 1929 in
het leven had geroepen, kenmerkte zich in
de meeste olie-produceerende landen door
een streven naar beperking der productie.
Zeer systematisch is de politiek van be
perking in de Vereenigde Staten van Ame
rika gevolgd.
Men heeft niet alleen in Amerika restrictie
toegepast; alle andere landen, met uitzonde
ring van Rusland, deden hetzelfde, som
mige alleen tijdelijk. Onze groep speelde bü
het pleit voor restrictie een leidende rol. In
Januari 1930 deden wij voorstellen van deze
strekking aan de andere producenten in Ve
nezuela, doch onze plannen werden eerst in
November aanvaard.
Ook in Roemenië gingen wij vooraan bü
de bevordering van eene beperkingspolitiek.
Als gevolg van zekere door ons aan de an
dere Roemeensche producenten gedane voor
stellen werd in de tweede helft van Juli
1930 in Roemenië een aanvang gemaakt met
de beperking der productie.
In October 1930 werd evenwel door de
Steaua Romana de restrictie-overeenkomst
opgezegd en aldus kwam er op 1 December
1930 een einde aan de productiebeperking.
Oogenblikkelijk trad een aanzienlijke over
productie in.
Alleen Rusland wykt af van de beper
kingspolitiek die alle olieproduceerende lan
den het afgeloopen jaar hebben gevolgd.
Niettegenstaande Ruslands houding is de
wereldproductie van ruwe olie in 1930 onge
veer 11 millioen ton minder dan in 1929,
namelijk 199.7 millioen tegen 122.0 millioen
ton.
De sterke prijsdaling
Hoewel derhalve de productie in 1930 ruim
onder die van 1929 bleef, daalden de pryzen
in 1930 belangrijk onder die van 1929 en deze
daling zet zich voort tot de samenstelling
van dit verslag toe.
De uitweg uit de huidige depressie, aldus
gaat het verslag voort, is alleen te vinden in
een aanzieniyke toeneming van het verbruik.
Het is echter te begrijpen dat de olieprodu
cent, gedurende dit wachten op betere ty-
den, ongeduldig wordt nu hij, niettegen
staande de opofferingen, die hij zich door de
restrictie zijner productie vrijwillig oplegde,
de prijzen ziet verslechteren en dat hij zyn
geloof in de heilzame werking van beperking
verliest. Wij zijn echter van oordeel, dat zij,
die bepleiten om met de beperking der pro
ductie op te houden, het bij het verkeerde
eind hebben en de dingen in een te somber
licht zien.
Beperking der productie gebaseerd op sa
menwerking zal de industrie helpen door de
moeilijkste periode, die zij ooit heeft mede
gemaakt en zal haar gezond en sterk voeren
naar eene toekomst, die voor de petroleum
industrie niet anders dan schoon kan zijn.
Naast beperking der productie moet vermin
dering van productiekosten het parool zijn.
In 1930 heeft de Koninklijke 23.980.027 ton
geproduceerd tegen 25.184.387 ton in 1929.
Deze cijfers toonen aan, wat onze krach
tige medewerking aan conserveering tot
stand heeft gebracht ten opzichte van de
vermindering in productie en de vermeerde
ring in reserves. De productie ware anders
veel grooter geweest, naar schatting min
stens 29.000.000 K.G. ton.
Winst ruim f.90 millioen
De uitkomsten van ons bedrijf waren in
het moeilijke jaar dat achter ons ligt, uit
den aard der zaak niet zóó bevredigend als
in de vorige jaren. Toch heeft de netto winst
over 't jaar 1930 f 90.836.414 (v.j. f 126.471.391)
bedragen, welke toelaat, nadat in Januari
een interim-dividend van 10 pet. beschikbaar
werd gesteld, een slotdividend van 7 pet. (v.j.
14) uit te keeren na betaling van 4 pet. op
de preferente aandeelen en f 762.612 op de
prioriteitsaandeelen.
Met het oog op den algemeenen ongunsti-
gen economischen toestand werd de uitbrei
ding van het bedrijf in Ned.-Indië voorloo-
pig getemperd en wij hopen in het jaar 1931
pnze uitgaven in Indië te kunnen terug-
trengen tot twee derden van het reeds zoo
gereduceerde bedrag over 1930.
In Roemenië heeft de Astra Romana een
winstcijfer van ruim 494 millioen Lei kunnen
behalen. Het werd raadzaam geacht, on
danks de goede financieele resultaten door
de maatschappy behaald, over 1930 een divi
dend van niet meer dan 6 pot. uit te keeren
en de rest van de winst over te brengen
naar speciale reserves.
De algemeene toestand der petroleumindu
strie in de Vereenigde Staten leidde bij onze
maatschappijen tot belangrijke bezuinigings
maatregelen, zoowel in de uitgaven voor
nieuwbouw als die. voor exploitatie.
De dividenduitkeering op de gewone aan
deelen der Shell Union Oil Corporation over
het derde en vierde kwartaal moest achter
wege blijven, terwijl het onverdeelde winst
saldo van het vorige jaar niet onbelangrijk
verminderde. De Shell Union heeft echter
ook in 1930 dezelfde ruime afschrijvingspo-
litiek van de vorige jaren gehandhaafd.
Tenslotte bespreekt het verslag het ver-
koopsbedrijf en merkt in verband daarmede
op:
Nooit heeft ons distributiebedrijf zooveel
concurrentie te weerstaan gehad. Natuurlijk
konden wij er niet aan denken ook maar er
gens een deel van onzen handel in welk land
dan ook, op te geven. Immers, afgezien van
de groote bedragen en de enorme energie
daaraan gewijd, hebben wij thans meer eigen
productie dan nog zou zijn om aan die per
centages voor honderd percent te voldoen.
Toen gisteravond een 16-jarige wielrijder
met voor zich op den stang een 7-jarig jon
getje het steile Noordpad te Arnhem in volle
vaart kwam afrijden, werd hij op een weg-
kruising door een vrachtauto aangereden.
Een der wielen van den auto ging het 7-jarig
knaapje over het hoofd, ten gevolge waarvan
het jongetje ter plaatse gedood werd. De
andere jongen kwam er met lichte verwon
dingen af.
Den bestuurder treft geen schuld.
DE PAUSELIJKE STAATSSECRETARIS
Zal Kardinaal Pacelli aftreden?
Naar het blad „Tevere" uit welingelichte
bron verneemt zou kardinaal Pacelli den
Paus hebben verzocht hem te ontheffen van
zijn functie van staatssecretaris en hem een
een herderlijk ambt op-te dragen. Als op
volger van Kardinaal Pacelli wordt in dit
verband genoemd den aartsbisschop-titulair
van Turijn Piezardo, thans secretaris voor
buitengewone aangelegenheden bij het Vati-
caan. In de volgende bijeenkomst van het
consistorium zal hierover worden beslist.
Voor den inhoud van deze rubriek stelt
de Redactie zich niet aansprakelijk
HALLO? BREEZAND, HALLO!
„Hallo! Ja, met wie spreek ik?„
„Met Sint Jan."
„Hè, met wie zeg je?"
„Met Sint Jan, de Evangelist, Patroon en
Beschermer van Breezand."
Ja, het gebeurt maar zelden, dat een he
meling voor de microfoon komt, maar ik zie
geen kans meer om nog voor Donderdag
half 5 mijne beschermelingen op een andere
manier te bereiken. Mag ik dus even mijn
woordje doen?
„Mijn dierbare katholieke Breezanders, op
Vrijdag, 10 October 1931, ging de eerste hei
paal den grond in, als eerste steunpunt van
het mooie, vriendelijke kerkgebouw, dat
thans statig omhoog rijst en verre in den
omtrek zichtbaar is om aan te geven: Hier
ligt het druk besproken en soms zoo neer
gehaalde Breezand."
Eens zag men ons hierheen trekken, als 'n
soort ballingen, waarmee men medelijden
had, maar die nu eenmaal als broodvechters
niet anders konden doen.
Katholieken van Breezand, de Goede God
heeft onze energie en werklust gezegend, en
al zijn we nog lang niet van zware zorgen
en lasten vrij, toch heffen we nu onze hoof
den fier omhoog, en met trots wijzend naar
onze gloed-nieuwe kerk, roepen we allen jui
chend toe: Ja, hier ligt nu Breezand, en hier
zijn we weer!
Katholieken van Breezand, niet aan het
grillige geluk, dat ieder jaar toch byna wis
selt, maar aan uwe stoere werkknuisten en
die uwer jongens, aan het sobere leven uwer
vrouwen en dochters dankt gij dit heerlijke
succes.
De offers, welke gü het vorige jaar bijeen
bracht voor het groote doel een eigen
bedehuis een eigen rustplaats voor uwe
overledenen een eigen priester was een
ongehoord voorbeeld voor het geheele Haar
lemsche diocees.
Nog eenmaal zoo'n kraehtstoot van offer
zin, en we hebben, waarnaar we gesnakt
hebben.
Ook in dezen lastigen tyd mogen we met
een gerust geweten zeggen, dat, wat we nu
doen, geen daad is van overvloed, maar een
daad van gewettigde levensbehoefte.
Voorts, naast het allereerste, ons gods
dienstig leven, de zekerheid van kloeke,
brave en werkzame jongens, en de blijvolle
reinheid en eenvoud van vrouwen en doch
ters, mogen we gerust erkennen, dat door
het bouwen van een eigen kerk, Breezand
een nieuw aanzien heeft gekregen en dus
ook onze landerijen materieel hooger heeft
opgevoerd.
Daarom, katholieke mannen van Bree
zand, geen enkel man van karakter zal zich
morgen onttrekken aan den veldslag, welke
om half 5 op het land van den heer H. C.
Brouwer zal geleverd worden.
Neen, daar zal niemand zijn, die, zich stil
letjes terugtrekkend, wil mee profiteeren,
terwijl hy de zware zorgen en offers voor
anderen overlaat. Komt, laat ons allen voor
één uur weer eens martelaren zyn! Toont
nog eenmaal aan uwe dorpsgenooten van de
Zuid uw durf en onverschrokkenheid! Toont
uwe dankbaarheid aan den goeden God, Die
u, door beproeving misschien eens ge
dwongen, hier heen leidde om u nu achteraf
te laten zien hoe goed Hij het met u heeft
voorgehad. Toe, geeft Hem nu met een blij
hart een klein stukje er van terug dit jaar
in den vorm van eene buitengewone liefde
gave.
Katholieken van Breezand, toont u mor
gen wederom Roomschen in uw offers en uw
daden, toont u wederom Katholieken in
merg en been, die by al uw zwaren arbeid
(met de drie kruisdagen heb ik u bewon
derd) onwrikbaar vertrouwen op Gods on-
misbaren zegen en den steun van onzen
goeden Sint Jan en die voortaan met een
blij oog opziende naar het ranke torentje
met zijn glanzend kruis diep in het hart den
priesterdichter najubelen
Met het kruis in top.
Zoo varen wij
Door het wereldty
Ten hoogen hemel op.
Pastoor VERHOEFF.
Gisteren is in den gemeenteraad van Velsen geïnterpelleerd over slechte woningtoe
standen ten westen van de Oranjestraat tot aan het Sluisplein te IJmuiden. Hierboven
een foto van een der perceeien.
Tot dirigent der Haarlemsche Orkestver-
eeniging is benoemd P. H. E. Schuurman, te
Amsterdam.
(blz. 1, 1ste blad)
Onder Apeldoorn is een vrachtauto op een
onbewaakten overweg door den trein gegre
pen. De chauffeur werd gedood.
(blz. 1, 1ste blad)
Opnieuw werking van de Merapi.
(blz. 1, 1ste blad)
De vijfde Nederlandsche Katholiekendag.
(blz. 2, 2de blad)
De Belgische regeeringscrisis Poullet
heeft een opdracht tot kabinetsformatie ge
weigerd.
(blz. 1, 3de blad)
Het Poolsche kobinet-Slawek afgetreden.
(biz. 1, 3de blad)
Agenda der Volkenbondsvergadering in
September.
(blz. 1, 3de blad)
Barometerstand 9 uur v.m.: 767. Achteruit.
Licht op De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 9.34.
Hoogste barometerstand 768.3 te Karl-
stadt.
Laagste barometerstand 758.6 te Roche-
fort.
Verwachting; Zwakke tot matigen wind
uit Noordeiyke tot Oosteiyke richtingen,
zwaar bewolkt, tydeiyke opklaring, waar
schijnlijk nog onweersbuien. Aanvankelijk
koeler.
Gisteravond hebben studenten, aangeslo
ten by den fascistischen universiteitsbond,
opnieuw manifestaties gehouden tegen de
Katholieke Actie en tegen het Vaticaan.
Hiertoe begaven zy zich naar het gebouw
van de „Osservatore Romano". Onder net
zingen van de fascistische hymna verbrand
den zij een aantal exemplaren van het blad,
waarby zij tevens in herhaald hoongeroep
tegen het Vaticaan uitbarstten.
Naar tot dusver bekend is, hadden geen
ordeverstoringen plaats.
Leden van de fiscistische militie en cara
binieri bewaken het gebouw, waar de katho
lieke Actie haar hoofdkwartier heeft op
geslagen.
Chauffeur gedood
Gistermiddag omstreeks twee uur heeft te
Apeldoorn op den Langen Amerika, in de
nabijheid van de Zwanensprong, een ernstig
spoorwegongeluk plaats gehad. De 20-jarige
H. Barmentlo, bestuurder van een vrachtauto
van de eierexpeditie van de firma Otten te
Apeldoorn, kwam op den spoorwegovergang
van de lijn ApeldoornDieren in botsing met
den locaaltrein, die juist op dit oogenblik den
onbewaakten overweg passeerde. De auto,
door de locomotief gegrepen, werd circa 240
Meter meegesleurd voor de trein tot stilstand
kon worden gebracht. De botsing was zoo
krachtig, dat B. uit zijn auto werd geslingerd
en in een langs den weg loopende sloot werd
gevonden.
B. bleek bij aankomst van de politie reeds
te zijn overleden. De auto is totaal versplin
terd, terwijl over den ganschen afstand van
240 M. de weg bezaaid is met onderdeden
van den motorwagen.
Daar het uitricht op de spoorbaan behoor
lijk vrij is, is het waarschijnlijk dat de ramp
aan onoplettendheid is te wijten.
Donderdag vertrekt weer een vliegtuig met
een passagier
Op Donderdag 28 Mei vertrekt opnieuw
een vliegtuig van de K. L. M. naar Indië,
n.l. de P.H.-A.G.R. met als eersten bestuur
der Th. Wiersma, tweeden bestuurder W. O.
van Veenendaal en den werktuigkundige ,T.
F. O. W. Kotte. Als passagier zal meegaan
de heer Jac. J. Kalker, directeur van B. v. dL
Tak Co.'s sigarenfabriek.
De heer Kalker, die 64 jaar oud is, is een
veelbereisd man. Hij begeeft zich voor za
ken naar Indië, waar hij ongeveer tien
maanden denkt te biyven.
