HUIZING'S
NA DEN KATHOLIEKENDAG
ANTI-KATHOLIEKE RELLETJES
TE ROME
Loetje ie eee eieiaw
T ennissdh °r^n
V!echtscho°n°r
TH, SMIT Fa. KLEIN
TW
VRIJDAG 29 I
1931
Een gloriedag voor Kapel te Heiloo
Schoenenmaga zijn
Groote 'Houtstr. 42-44
De
STADSNIEUWS
aanrijding van een ijscoman te
Haarlem
Examens Krankzinnigenverpleging
De toestand in het visscherijbedrijf
te IJmiuden
KERKNIEUWS
Het jubilé van Mgr. Dr. Th. L.
Heylen
Katholieke kinderuitzendine in het
bisdom Haarlem
AUTOMOBILISME
Europa-tocht
Actie tegen Z.H. den Paus - Diens beeltenis verbrand
Meisje verdronken
VOETBAL
Nederlandsch Bondselftal
Bristol Rovers 32
IS JONGENS-SPREEKKOOR
ONMOGELIJK?
bi
De Heiligdommen van Kennemerland,
welk Roomsch hart klopt niet heviger wan
neer het hoort spreken over deze Heiligdom
men? Heiligdommen wier geschiedenis reikt
tot in het grijs verleden.
Hoever moeten we in de geschiedenis der
eeuwen teruggaan om den oorsprong te vin
den van de devotie tot Onze Lieve Vrouwe
ter Nood? 't Is niet bekend; wel is bekend
het begin van het rijke Roomsche leven, dat
uitging van de aloude Abdij van Egmond en
van de nog vroegere kerstening van Heiloo
door St. Willibrordus. Heiloo en Egmond zijn
steeds geweest zijn het nog zeer be
langrijke plaatsen in onze Vaderlandsche
kerkgeschiedenis. Deze beide plaatsen ver
binden het heden aan wat eeuwen en
eeuwen geleden van hier uitging, n.l. de vrij
making der heidenen tot Kinderen Gods.
En telkens weer, wanneer het op Kapel
of op Egmond feest is, doemen de beelden
uit het grijs verleden voor onze blikken op.
Dan herleeft het verleden in het heden.
Zoo ook gisteren. Tot besluit van den vijf
den Katholiekendag werd op initiatief van
eenige professoren der Nijmeegsche Hooge -
school door eenige deelnemers aan den Ka
tholiekendag een tocht ondernomen met
auto's en autobussen naar „Kapel" en naar
„Egmond". Behalve meerderen die op eigen
gelegenheid of op andere wijze kwamen, wa
ren het er 88 die aan beide plaatsen een
bezoek brachten. En met hen kwamen onze
beminde kerkvorst, Z. H. Exc. mgr. J. D. J.
Aengenent, en de Hoogwaardige heer Abt
van de Benedictijner Abdij te Oosterhout.
Behalve tal van Zeereerw. heeren geeste
lijken en Paters Benedictijnen waren ook
daar baron Van Wijnbergen en mr. Korten-
horst.
Een koffietafel werd aangeboden aan de
gasten in hotel Ruiter, waarna mgr. Aen
genent een pontificaal Lof celebreerde in
de nieuwgebouwde Genadekapel.
Mgr. werd hierbij geassisteerd door den
Zeereerw. Heer H. N. Colla, pastoor te Am
sterdam en den Zeereerw. Heer A. J. M. van
Meeuwen, pastoor te Heiloo als troondia-
kens en door den Zeereerw. Heer G. W. A.
Koets, pastoor te Vollenhoven als diaken en
den Weleerw. Heer W. van Kester, kapelaan
te Heiloo. als subdiaken.
Onder het plechtig Lof sprak de voorzit
ter van de Onze Lieve Vrouw-ter-Nood-
stichting, pastoor W. Nolet, een kort woord
over de beteekenis van Heiloo in onze va
derlandsche Kerkgeschiedenis, zoowel wat
betreft de Evangelieprediking van Sint Wil
librordus als van de Maria-vereering op
Kapel, 't Is een schoone gedachte geweest,
om aan de vereering van O. L. Vrouw op
Kapel te verbinden de vereering van den
grooten apostel van Kennemerland, den H.
Willibrordus.
Hier op Kapel is volop de gelegenheid om
op katholieke wijze zijn geloof te belijden.
Spr. bracht vervolgens de afgeloopen dagen
in herinnering en ging het behandelde op
den Katholiekendag na. Het christelijk ge
zin is het ideaal waarnaar gestreefd moet
worden. Het christelijk gezin moet hoog
gehouden worden. Toen mgr. Callier z.g.
hier voor het eerst kwam, schreef hij in het
Gulden Boek de woorden: „Zij alleen heeft
alle dwalingen overwonnen over de geheele
wereld".
Dat het gezinsleven moge gered worden
door de voorspraak van St. Willibrordus was
de bede. waarmede de gewijde spr. zijn
toespraak eindigde.
Na het plechtig Lof werd den aanwezigen
gelegenheid gegeven, de terreinen te bezich
tigen, waarna om omstreeks 3 uur de tocht
naar Egmond werd aanvaard.
Naar den St. Adalbertus-akker.
Vroolijk wapperde de driekleur en de zon
overgoot alles met een gloeiend licht. Op den
zandsteenen kapelomtrek zaten tientallen
van schoolkinderen om straks het Adalber-
tus-lied te zingen, toen de eerste auto's met
de meer dan 100 Egmond-vrienden, uit Am
sterdam over Heiloo naar Egmond kwamen.
Z. H. Exc. Mgr. J. D. J. Aengenent was
de eerste, die den akker betrad, waarna de
Hoogeerw. Abt van de St. Paulus Abdij te
Oosterhout, met de Paters Dom Huyben en
Schutte O.S.B.
De regen verstoort den tocht.
En dan plotseling brak een onweersbui los
en vielen er regendroppen zoo groot, dat ze
alles doorweekten, 't Werd een vluchten in
de wachtende auto's. Een oogenblik afwach
ten, of er een opklaring komen zou, maar 't
was vergeefsch. Toen werd 't sein gegeven:
naar de kerk te Rinnegom, en zonder dat
de meeste bezoekers hun auto's verlaten
hadden, zonder ook maar een enkelen blik
geworpen te hebben op den rustigen, heer
lijken akker, daar midden tusschen dat
frissche groen, werd de tocht naar Rinne
gom aanvaard.
In de kerk te Rinnegom
In de kerk, die spoedig vol liep, nam Mgr.
de Bisschop en de Hoogeerw. Abt een plaats
in in 't Priesterkoor. Dom Huyben, die op
den akker de bezoekers zou toegesproken
hebben, hield nu zijn rede. Hij noemde de
plaats van den put een der oudste bede
vaartsplaatsen van het land, die herinnert
aan den eersten oorsprong van het Chris
tendom in ons vaderland, toen de zonen
van Sint Benedictus, een Willibrord, een
Bonifacius en zooveel anderen de kerk van
Nederland stichtten. Bovendien is deze plek
ten nauwste verbonden met de oudste ge
schiedenis der graven van Holland. Daarom
was het spreker een oprechte voldoening aan
de spits van deze pelgrimsschare, Haarlems
Doorl. Kerkvoogd te mogen begroeten, naast
den Hoogw. Abt van Oosterhout en hooge
regeeringspersonen. Hun tegenwoordigheid
is als de veraanschouwelijking van de groole
religieuze en nationale tradities, die hier
samenvloeien.
Hierna sprak Dom Huyben over St. Adal
bert, wiens lichaam bijna 1200 jaar geleden
op den akker werd ter aarde besteld en wees
er in 't bijzonder op dat deze volgeling van
St. Willibrord diaken was. Men moge het
vreemd vinden, dat deze apostel van Ken
nemerland slechts diaken was. Toch is dat
allerminst een legendarisch verdichtsel: de
legende verkleint haar helden niet, maar zou
allicht een Bisschop, een Abt, of minstens
een priester van St. Adalbert gemaakt heb
ben.
Zeer helder zette spreker uiteen, dat het
juist met den geest der contemplatieve mon
niken overeenstemt, dat de kerkelijke inrich
ting van de eerste tijden voor ons land het
beeld gaf van het kloosterleven, van de Be-
nedictijnsche kloosteropvatting. Niet als
enkelingen trokken de geloofsverkondigers
door 't land, maar in aaneengesloten gele
deren; Bonifacius was op zijn laatsten mis
sietocht omgeven door een stoet van meer
dan 50 metgezellen, voor 't meerendeel mon
niken, priesters, diakens enz. Het lijkt wel
een reizend klooster. Zóó zal ook St. Adal-
bertus als diaken St. Willibrord gevolgd
hebben, speciaal belast met het verder on
derricht der catechumenen.
Meer nog door zijn gebed, zijn heiligen
levenswandel is deze eenvoudige diaken de
apostel van Kennemerland geworden.
Daarna stond spreker stil bij de stichting
der kerk, waarvan de plaats zoo nauwkeu
rig door de opgravingen van Dr. Holwerda
in 1920 en 1924 werd aangewezen.
De St. Adalbertus-akker van nu is een
mijlpaal in den loop der geschiedenis, die
zich herhaalt.
Taxandrië, NoordlBrabant, was het eerste
arbeidsveld van St. Willibrord. daar maakte
hij bekeeringen en oogstte kloosterroepingen,
de eerste ons bekende Nederl. Benedictijn,
was uit een adellijke familie, die in de om
streken van Oosterhout veel bezittingen had.
Van uit Brabant is Willibrord naar Kenne
merland getogen, heeft de kerk van Heiloo
gesticht, waaruit de kerk in Eemonds dui
nen ontstond. En het graf van St. Adalbert
naar 't dorp Egmond overgebracht, is de le
vende grondslag geworden waarop de abdij
werd opgetrokken.
Noord-Brabant heeft weer ziin Benedic
tijner Abdij, Heiloo herkreeg zijn ouden roem.
De St. Adalbertus-akker is in eere hersteld.
Nu de beurt aan de Abdij van Egmond.
Na deze aandachtig aangehoorde toespraak
werd het Adalbertus-lied gezongen en onder
nog steeds druppenden regen ging de stoet
terug naar Egmond, waar inmiddels voor
alle bezoekers in de zaal van de Wed. Swart,
keurig in orde gemaakt, een thee was ge
reedgemaakt.
Onder het gebruiken van de thee klaarde
de lucht wat op. Nu kon nog
Naar het Abdijterrein
gewandeld borden.
Bij de kloosterhoeve verzamelden de be
zoekers zich om Dr. Kortenhorst.
Deze begon met er op te wijzen, dat op
de plaats waar men zich thans bevond, de
wieg gestaan heeft van Holland en van het
Hollandsche Christendom. Hier leefden de
heiligen St. Jeroen en St. Adalbertus. Hier
stond een houten klooster, geworden een
machtige Abdij. Hier gold de invloed van
de heeren van Egmond, even gewiekst als
vroom. Hier leefde Melis Stoke. hier was de
citadel voor Hollands beschaving en Hollands
macht. Hier groeide wetenschap en glorie
tot haar hoogsten top, maar evenals van
Jeruzalem geen steen op den anderen bleef,
zoo is ook hier alles neergestort. Van Alk
maar begon de victorie, maar van Egmond
de verwoesting. Op bevel van Sonnoy om mi
litaire doeleinden gesloopt, bleef er alleen
een bouwvallige toren als een baken voor
den zeeman. Maar nu zal na dat verval toch
eindelijk weer de hoop mogen gekoesterd
worden, dat de abdij als een monument van
Nederlands historie zal verrijzen.
In 1909 werd er een commissie opgericht
om de goede zaak te bevorderen, eerst in
1929 werd er een definitief comité gesticht,
waarvan Jhr. Ruys de Beerenbrouck de voor
zitter was. Toen deze tot de ministers-porte
feuille geroepen werd, kon hij de functie
niet blijven waarnemen, hy werd Eere-voor-
zitter en spreker viel de eer te beurt voor
zitter te worden.
In 1930 waren de plannen gereed geko
men voor de nieuwe abdij. Met architect
Kropholler was een overeenkomst aange
gaan, zoodat als de financiën er zijn, on
middellijk kan begonnen worden.
Spreker wijdde eenige woorden aan de
nagedachtenis aan den stoeren werker, den
belangeloozen ijveraar, G. Th. M. van den
Bosch. Spreker hoopt, dat allen der aanwe
zigen nog getuige zullen zijn, dat het eerste
gedeelte van de plannen wordt uitgevoeid. en
dat de jongeren den geheelen bouw zullen
zien in alle glorie, het monument van ver
draagzaamheid, van Nederlandsche, nationale
grootheid, waartoe ieder in den lande zal bij
dragen.
Tot slot las spreker een gedicht van Van
Lennep.
De rede van Dr. Kortenhorst werd meer
malen door applaus onderbroken, terwijl zoo
wel Mgr. Aengenent als de Hoogeerw. Abt
herhaaldelijk teekenen van instemming gaven
Na het laatste applaus verzocht de spre
ker nog het Wilhelmus aan te heffen, waar
aan door allen werd gehoor gegeven.
Hierna zochten de bezoekers hun autos
weer op en keerden zij over Castricum naar
Amsterdam terug.
Weer 3 weken hechtenis geëischt
Op 30 Augustus j.l. had op de Leidsche-
vaart te Haarlem een aanrijding plaats van
een motorrijder met een ijscowagen. e
man achter het wagentje werd zwaar ge
wond naar het ziekenhuis vervoerd, waar
hij 's nachts is overleden.
De motorrijder P. M. J. uit Haarlem,
vrachtrijder van beroep werd door de Haar-
lemsche Rechtbank wegens veroorzaken van
dood door schuld, veroordeeld tot drie we
ken hechtenis, doch de man kwam van dit
vonnis in hooger beroep en gisteren had hij
zich voor het Amsterdamsche Hof te ver
antwoorden. De vrachtrijder was in nooger
beroep gekomen van het vonnis, omdat hij
't gebeurde louter aan een ongeluk toe
schreef, van onvoorzichtigheid was z.i. geen
sprake geweest Even voor het moment van
de botsing had verd. een vuiltje in het oog
gekregen en voor hij het wist zat hij „bo
ven op het jscokarretje". De snelheid be
droeg naar verd.'s schatting 45 5, 50 K.M..
verd. had 9 M. licht vooruit en het stads
licht brandde. Drank had hij niet gebruikt.
De procureur-generaal mr. Van Harinv
ma thoe Slootwn eischte bevestiging van 't
vonnis van de rechtbank.
Mr Van Löben Seis achtte verd.'s schuld
niet bewezen en pleitte ontslag van rechts
vervolging subs, vrijspraak.
Een voorbijganger bemerkte, dat er een
kind te water lag; toen het meisje uit het
water op het droge werd gebracht, bleken
de levensgeesten reeds geweken te zijn.
De examens voor krankzinnigenverpleging
zijn voortgezet met de candidaten uit het
Prov. Ziekenhuis te Medemblik. De uitslag is
als volgt: Eerste overgangsexamen 6 candi
daten, afgewezen één, geslaagd: H. T. de
Boer, G. Hamstra, G. Hollander, W. Mole
naar, T. de Bos.
Lichte verbetering
Er valt de laatste dagen een lichte ver
betering in den tóestand van het visscherij
bedrijf te IJmuiden te constateeren, in
hoofdzaak doordat de kustvisscherij wat rui
mer wordt. Vooral de vangst van tong is
verbeterd. Twee booten van de Marezathen,
de „Condor" en de „Reiger", o.a. hadden
een mooie vangst en besomden resp. f 3000.
en f 3500.
Het gevolg hiervan is, dat eenige opge
legde trawlers weer voor de vaart zijn klaar
gemaakt.
Een drietal Scheveningsche loggers heb
ben bij de Noord-Friesche eilanden ge-
vischt, n.l. bij Amrum. Ook deze loggers
maakten goede reizen; twee kwamen in
IJmuiden binnen met f 1050 en f 1490 be
somming; de derde marktte in Schevenin-
gen en besomde aldaar f 1100.—.
Opmerkelijk is het groote aantal kotters
van vreemde nationaliteit, dat de laatste da
gen in IJmuiden binnenkomt, vooral Deen-
sche en Duitsche. Gisteren waren er vijf
Belgische aan den afslag, die gemiddeld
f 800 besomden. Deze kleine scheepjes blij
ken goede visschers te zijn, daar ze in den
regel slechts korte reizen maken. Niettegen
staande dat de bemanning veel kleiner is
dan die der motorloggers maken ze in den
regel een veel hoogere besomming.
president der internationale Eucharistische
congressen.
Het mooie geschenk, dat ik vorige week
te Namen van de zijde van Nederlandsche
katholieken heb mogen ontvangen, als
mede de vele telegrammen van gelukwen-
schen, welke mij uit uw land hebben be
reikt, zijn al die herinneringen weer eens
komen verlevendigen en ik heb daar een
groote vreugde aan beleefd.
Wegens drukke bezigheden in de onmo
gelijkheid zijnde aan allen persoonlijk te
antwoorden, die zich bij mijn jubilé hebben
aangesloten, betuig ik langs dezen weg mijn
oprechten dank aan de katholieken van
Nederland en ook aan hun Pers, voor de
genegenheid en de belangstelling, welke zij
nog steeds voor mij blijven koesteren.
Ik van mijn kant zal Nederland en de
Nederlandsche katholieken evenmin ooit
vergeten.
God bltjve Nederland zegenen, daar bid
ik om".
t THOMAS-LUDOVICUS,
bisschop van Namen.
Een woord van dank aan de Katholieken
van Nederland
Z. H. E. Mgr. dr. Thomas-Ludovicus
Heylen, bisschop van Namen zendt onder
staand dankwoord naar aanleiding van de
attenties, welke Z. H. E. gedurende zijn
jubiléfeest van de zijde van Nederlandsche
katholieken heeft ontvangen:
„Ik wist, dat ik in Nederland vele en
trouwe vrienden heb. Ik hield al veel van het
Nederlandsche volk nog voor ik te Amster
dam het Internationaal Eucharistisch Con
gres kwam presideeren. Maar het is eerst
bij die grootsche manifestatie, dat ik de
Nederlanders volledig heb leeren kennen
als groote organisators.
Het diep en rotsvast geloof der Neder
landsche katholieken heeft toen een onuit-
wischbaren indruk op mij gemaakt.
De congres-dagen van Amsterdam en mijn
verder verblijf in Nederland behooren tot de
schoonste herinneringen uit mijn leven als
Algemeene vergadering der Diocesane
Vereeniging.
In de Sociëteit St. Bavo" te Haarlem,
werd gisteren de algemeene vergadering ge
houden der Diocesane Vereeniging van Kin
deruitzending in het Bisdom Haarlem, welke
Woensdag 11 Maart van dit jaar is opge
richt op verlangen van Z. H. Exc. Mgr
Aengenent.
In de oprichtingsvergadering was de be
handeling van de concept-statuten uitgesteld
tot de volgende vergadering, welke thans ge
houden werd.
De vergadering stond onder leiding van
den heer dr. Daamen uit Amsterdam, voor
zitter der vereeniging.
Na goedkeuring der notulen gaven zich
als lid op de vereenigingen te Weesp en
Alkmaar, zoodat met de 24 vereenigingen,
welke zich in de oprichtingsvergadering
reeds tot aansluiting bereid verklaarden, 26
vereenigingen bij de Diocesane zijn aange
sloten.
Statuten, huishoudelijk reglement en be
grooting werden na uitvoerige bespreking
goedgekeurd en vastgesteld. Bisschoppelijke
en koninklijke goedkeuring zullen worden
aangevraagd.
De voorzitter achtte het wenscnelijk, dat
het Diocesaan Bureau, dat thans te Den
Haag gevestigd is, naar Amsterdam wordt
verplaatst. Na bespreking werd besloten, dat
het voorloopig nog in Den Haag gevestigd
zal blijven, doch later verplaatst zal worden
naar Amsterdam.
Voorts werd nog gesproken de afscheiding
en liquidatie van het R.K. Huisvestingsco
mité te Den Bosch, waarna de vergadering
werd gesloten.
14 Juni a.s. zal te Keulen de nieuwe Ford
fabriek officieel geopend worden.
Ter gelegenheid dezer opening is door de
oFrd Motor Company A. G. een toerrit naar
Keulen uitgeschreven, waaraan door alle
automobilisten en motorrijders kan worden
deelgenomen, en welke door zijn indeeling
zeer aantrekkelijk is.
Voor verdere bijzonderheden wende men
zich tot den Ford-vertegenwoordiger „N. V.
Haarlemsche Auto Centrale", Stationsplein,
Haarlem.
Woensdagmiddag is vermoedelijk al spe
lende een ruim 6-jarig dochtertje van den
opperman J. de V. aan den Aalsmeerderdijk
in Haarlemmermeer in de nabijheid van de
ouderlijke woning in de Ringvaart geraakt
en verdronken.
Een nieuw protest van de
„Osservatore Romano"
De „Osservatore Romano" wijst er op, dat
verschillende Italiaansche bladen relazen
publiceeren over vergaderingen der Katho
lieke Actie, welke den laatsten tijd zijn ge
houden, klaarblijkelijk met geen ander doel,
dan een onjuiste voorstelling van zaken te
geven, zooals trouwens in het fascistisch
kamp over het algemeen, waar het geldt de
werkzaamheid van deze actie wordt gedaan.
Het blad protesteert opnieuw tegen deze
wijze van doen, doch laat het verder aan de
openbare meening over, een oordeel te vellen
over deze fascistische gedragingen. Boven
dien ziet men onmiddellijk, aldus het orgaan,
dat zij, die geweld plegen tegen de leden der
Katholieke Actie, niet de hoofdschuldigen
zijn, doch slechts werktuigen.
Gisteren deed opeens het gerucht de ronde,
dat graaf Dalla Torre, de bekende leider der
Katholieke Actie, gearresteerd zou zijn. Dit
bericht schijnt echter onjuist te zijn.
Door den correspondent van de „Daily Te
legraph" wordt uit Rome gemeld, dat <ie
anti-Katholieke demonstraties te Rome nog
steeds voort duren.
Woensdag werden verschillende kerkelijke
gebouwen door fascistische betoogers be
dreigd.
Een compagnie infanterie-soldaten werd
nara het Sint Pietersplein gezonden, om den
toegang tot de Vaticaansche Stad te bewa
ken en vijandige demonstraties te beletten.
Tal van detectives bewaken de zij-ingan
gen van het Vaticaan.
Troepen patrouilleeren op de Victor Ema
nuel-brug, die naar het Vaticaan leidt.
Het hoofdgebouw der „Katholieke Actie"
wordt door een uitgebreide politiemacht be
waakt en ook de Katholieke seminaries,
hoogescholen en clubgebouwen zijn door
politie-cordons omringd.
„Weg met den Paus"
Een troep studenten deed onder uitroepen
als „Weg met de vijanden van het fascisme!
en „Lang leve de duce!" een aanval op ver
schillende godsdienstige instituten, oa. op
het lyceum van St. Apoilir.aris, waar zij een
groot aantal ruiten ingooiden.
Verschillende malen hoorde men ook den
uitroep „Weg met den Paus!" Het pauselijk
wapen op het gebouw werd met steenen be
kogeld.
De „Osservatore" klaagt er over, dat de po
litie niet krachtdadig heeft ingegrepen.
Na den aanval op het lyceum van 3t
Apollinaris trokken de studenten naar an
dere Katholieke vergaderlokalen. Zij werden
hier echter nog tijdig door de politie ge
weerd, zoodat zij geen ernstige schade kon
den aanrichten.
Dreigende arrestatie van Graaf
Dalla Torre
Omtrent het gerucht, volgens hetwelk
graaf Dalla Torre zou zijn gearresteerd, ver
neemt de Romeinsche correspondent van de
„Daily Telegraph" bij nadere informatie, dat
de directeur van de „Osservatore" inderdaad
aan één der ingangen tot de Vaticaansche
Stad door twee politiemannen werd aange
houden»
Hem werd verzocht, hen naar het politie
bureau te volgen.
Dalla Torre weigerde dit echter en trok
zich terug op Vaticaansch grondgebied, waar
de Italiaansche politie hem niet kon volgen.
Naar vernomen wordt, zouden tusschen het
Vaticaan en de fascistische autoriteiten reeds
besprekingen over de incidenten zijn ge
opend.
Beeltenis van Z. H. den Paus
verbrand
Thans is bekend geworden, dat de beeltenis
van den H. Vader in het universiteitsge
bouw door fascistische studenten verbrand
werd.
Het Vaticaan heeft door middel van den
pauselijken nuntius terstond stappen bij de
fascistische autoriteiten gedaan.
De afgevaardigde Scorcia, de leider der
fascistische studenten-organisatie, heeft
daarop bevel gegeven, deze organisatie in
Rome te ontbinden.
Een artikel van den
fascista"
„Lavoro
Een der jongste edities van den „Lavoro
fascista" bevatte een uitdagend artikel aan
het adres der Katholieke Actie.
In dit artikel meent het blad, op grond
van schriftelijke bewijsstukken, te kunnen
aantoonen, dat de Katholieke Actie een dub
bele rol speelt.
Op de algemeene vergadering, die den 17en
Mei gehouden werd, zoo heet het in dit arti
kel, heeft men de Katholieke actie uitslui
tend godsdienstige doeleinden toegeschreven,
terwijl men in de besloten vergaderingen, die
aan deze openbare algemeene vergadering
voorafgingen, het fascisme den vijand noem
de, waartegen men zich verdedigen moet,
door de organisaties onder alle omstandig
heden in stand te houden en uit te breiden.
De taktiek moet zoo zijn, volgens het blad,
dat het fascisme de K- '~ke actie slechts
op godsdienstig gebied kar. -allen, zoodat
de publieke opinie het fasci ae wei als anti
godsdienstig moet brandmerken.
De leuze moet zijn „Bestaan, maar niet in
hst openbaar verschijnen!"
Het Vaticaan staat met de Katholieae
actie in de nauwste relatie en keurt haar
doeleinden en taktiek goed.
Op een geheime vergadering heeft 's Pau
sen onderstaatssecretaris, mgr. Pizzardo ver
klaard, dat de Katholieke actie zoo sterk
omet worden, dat zij de macht aan zich kan
trekken, zoo vertelt het blad.
De anti-godsdienstige relletjes in Spanje
waren niet mogelijk geweest, als de Katho
lieke actie daar een sterke organisatie gehad
had.
Katholiek blad in beslag genomen
Naar de Romeinsche correspondent van
den „Daily Telegraph" meldt, werden alle
nummers van het Katholieke blad „Avvenire
d'Italia", dat te Boulogne verschijnt. Woens
dagavond te Rome aan het station in beslag
genomen.
De houding van het Vaticaan
Het Vaticaan bewaart de meest absolute
kalmte met betrekking tot de incidenten van
de laatste dagen.
Men schijnt den toestand met rustige be
langstelling gade te slaan.
Men bevestigt met klem, dst er geen en
kele provocatie heeft plaats gehad van de
zijde der Katholieken.
Op z'n hoogen, steenen zetel
Staat daar Loutje onversaagd.
Nooit heeft hij zoowaar gemopperd,
Nooit om iets of wat gevraagd.
Als de regen uren striemde
Leed hij stil, als moedig man;
Als de storm zijn hoofd belaagde
Zweeg hij nog. Wat moet dat kan!
Toen de lente in het land kwam
Kwam de schoonmaak overal,
'k Ben benieuwd, dacht onze Loutje,
Of men aan mij denken zal.
Ieder loopt in nieuwe kleëren,
Deftig en heel elegant,
Maar mijn toog is groen en leelijk,
En verschimmeld is mijn hand.
En er kwam een man langs Loutje,
Keek hem medelijdend aan,
En een dag daarna zag ieder -
Ladders om het standbeeld staan.
Loutje werd eens flink gewasschen,
Men verwachtte dankbaarheid,
Maar tot nu toe heeft de drukker
Nog geen vriendelijk woord gezeidü
v. W.
Het Nederlandsch Bondselftal dat gister
avond op Spangen tegen de Engelsche be
roepsclub Bristol Rovers uitkwam, heeft een
vlotten wedstrijd gespeeld, die voor de acht
a, negen duizend toeschouwers zeer wel te
genieten was.
Het spel is nauwelijks 2 minuten oud als
Lagendaal doorbreekt en een prachtig schot
lost, dat de doelman uitvallend met een
hoekschop verwerkt. Uit den hoekschop
wordt door Lagendaal naast gekopt. De Hol
landers bleven in de eerste minuten verre
weg het meest aanvallend.
Van Nellen onderneemt dan een paar ren-,
nen, die hij met schoten besluit, maar de
Engelsche doelman redt telkens mooi. Scho
ten van Van der Vaart en Van Nellen kopte
hij uitstekend. Na een fout van Scheffers
krijgt de Engelsche linksbuiten Storer kans
voor een schot van dichtbij. Odijk stopt dien
kogel schitterend.
Hoe Lagendaal daarop zich ook inspant
en hoe flink Van der Wildt zijn voorhoede
ook steunt, voor de rust laat de Engelsche
doelman zich niet passeeren. Ook de beide
achterspelers staan buitengewoon knap te
verdedigen.
In de tweede helft is het Hollandsche bin-
nentrio gewijzigd en van réchts naar links
als volgt samengesteld:
Van den Broek, Ruys en Van der Heiden.
De Engelscher» pakken nu veel beter aan
en weldra vliegen schoten van den midvoor
en rechtsbinnen op Odijk aan. Hij slaagt er
in ze te stoppen, doch na goed aangeven van
den rechtsbuiten krijgt Dix den bal binnen
het strafschopgebied en schiet onhoudbaar
in. Scheidsrechter Grootmeyer annuleert
echter dit doelpunt wegens een of andere
overtreding. Na 20 minuten veroorzaakt We
ber een vrijen schop. De rechtsachter der En-
gelschen neemt hem Wel stopt Odijk het
harde schot, maar Dix vangt het leder op
en scoort onhoudbaar (01). Vijf minuten
later maakt het Bondsteam gelijk als Wels
heel mooi Ruys in de gelegenheid stelt een
voorzet te geven. Van der Heiden vangt, al
leen voor den Engelschen doelman staande,
den bal op. Zijn schot wordt weliswaar ge
stopt, maar de toeloopende Van Nellen werkt
het leder in het net (11).
De Hollanders zijn thans geregeld in de
meerderheid. Als Ruys mooi met Van den
Broek samenspeelt passeert laatstgenoemde
de verdediging en maakt met een fraai schot
het tweede doelpunt. 10 minuten tijd brengt
Scheffers den bal goed op en Van den
Broek passeert wederom de achterhoede om
met een goed schot te doelpunten (31).
Een paar minuten later kopt Dix uit een
voorzet van links den bal voor de tweede
maal in het Hollandsche doel (32). Met
de Hollanders in den aanval blaast dan de
scheidsrechter het einde.
De samenstelling van het Nederlandsch
Bondselftal luidde als volgt:
Doel: Odük, (Hollandiaan).
Achter: Weber (ADO), Wanders (Wage-
ningen).
Midden: Scheffers (H.D.V.S.), v. d. Wildt
(V.U.C.). Breitner (AD.O.)
Voor: Wels (Unitas), v d. Vaart (Fortu
ne), Lagendaal (Xerxes), v. d. Broek (P
S. V.) Van Nellen (D.H.C.)
de nieuwe „ORTHOLÜXE" STEUNSCHOEN
met voetkussens.
NASSALSTRAAT 1
TELEFOON 13490
De Zeereerw. zeergel. heer J. C. W.
van de Wiel, professor van het semi
narie Hageveld, schrijft ons:
Als u misschien de lust zou bekrui
pen niet verder te lezen, dan zou ik
al gaarne terstond willen zeggen, dat
het jongensspreekkoor wèl mogelijk moet
zijn. Maar tevens wil ik beginnen met
te verklaren, dat ik volstrekt niet be
doel critiek te geven op de welwillende
beoordeeling van het spreekkoor van
den tweeden Pinksterdag door den re
censent van dit blad. Alleen de vrees,
dat misschien velen den jongensspreek-
koorvorm nu als afgedaan zouden gaan
beschouwen, legt me in het belang der
jeugd den plicht op een paar opmer
kingen ten beste te geven.
De eerste reden, waarom ik optimisti
scher gestemd ben is deze: dat er bij
een geschapen mogelijkheid van samen
werking tusschen kinderen van 914
koorzangertjes en jongens van 1520
jaar (zooals nu het geval is geweest),
ten gevolge van het verschil in stem-
menmateriaal zeker zooveel te bereiken
moet zijn als met het enkele meisjes
spreekkoor. Daarvoor is technisch noo-
öig de helderder klinkende kinderstem
men te gebruiken voor de lichte par
tijen, de zwaardere jongensstemmen
voor de donkerder partijen. Bij de com
binatie van beide in antiphonie (met
een lichte overheersching van het don
kere materiaal), is de schoonste klank
gegeven voor een crescendo ten bate
der dichterlijke beteekenis.
De tweede reden, waarom ik optimis
tischer gestemd ben is deze: dat de
gymnastiekleeraar, die toch onafschei
delijk aan de heele jongensbeweging
vastzit, zeer zeker in staat zal zijn, de
mannelijke kracht en zelfs de gratie bij
te brengen, die noodig is. Want ook het
vak van den turnleeraar is veel uitge
breider dan de gewone beteekenis van
dat woord omvat. Hij is ook leeraar in
bewegingskunst en als zoodanig is hij in
staat de behulpzame hand te bieden en
is zijn hulp ook onontbeerlijk. Het ge
baar zal anders worden dan van het
meisje: maar is het gebaar van Harmo-
dios en Aristogeitoon en dat van den
wereldberoemden biddenden knaap niet
even suggestief als een Paionische Nike-
of een Matteische Amazonehouding?
Zou de gymnastiekleeraar niet in staat
zijn de noodige disciplinaire aanwijzin
gen te geven, in samenwerking met den
dichter en leider der spr eekmelodie?
Als derde reden van mijn grooter op
timisme zou ik gaarne noemen de
mogelijkheid van een rhythmisch goeden
tekst voor de massa. Juist voor de massa
is een pijnlijk afwegen van klein-rhyth-
mische bijzonderheden van het hoogste
belang, vermijding van opvolging van uit
sluitend eenlettergrepige woorden, afwis
seling van beginnende-spreekmelodie en
topvormingen met stijgende vraaglijnen,
waarbij men de tekst-phraseering pijn
lijk in acht moet nemen, de mogelijk
heden der adembeheersching van een
jongensmassa, die zonder individueele
scholing zeer beperkt is, het in acht
nemen van de plaatsing van vloeiende
en stemhebbende medeklinkers aan het
begin en 't einde van woorden, vermijding
van alle hiaten (tenzij er een zeer ge
motiveerde reden voor aanwezig is), het
vermijden van opeenhooping van ver
standelijke gedachten, en het verzorgen
van den tekst tot de mogelijkheid van
allerlei taalmelodische en rhythmische
schakeeringen, waaraan juist onze Hol
landsche taal zoo bijzonder rijk is. Men
gebruike het unisono nooit dan voor
het zeer zeldzame geval, dat een paar
woorden, naar de pathetiek der gewone
spreekmelodie, het unisono vereischen.
Harmonische koren zijn noch muzi
kale-, noch spreekmelodie en zijn dus
m.i. slechts logisch te rechtvaardigen,
als er een oude faux bourdonvorm aan
gegeven wordt. Gregoriaansch leent zich
buitengewoon voor het vormen van door
de spreekmelodie (misschien zelfs wel
in decresceerenden zin) voorbereide
hoogtepunten. Maar ook de canonvorm
moet worden gebruikt. Harmonisch
spreken, zooals het spreekkoor van het
Goetheanum ons dit voorgehouden
heeft, verzwaart den tekst buitengewoon
en mag misschien voor esoterisch inge-
stelden zeer geschikt zijn, maar niet
voor ons, die de kinderlijkheid van het
gebed tot een boven ons staanden God
uitdrukken, terwijl het bovendien on
mogelijk hooge oefeningseischen stelt,
tengevolge waarvan de spreekmelodie
den logischen zin zou gaan overheer-
schen en daarmede het doel voorbij
geschoten wordt, de objectief-zakelijke
uiting der jeugd.
De muzikale partij der begeleidings
instrumenten moet altijd in handen
van vakmusici biijven, omdat geen en
kel dilettanten-orkest voor deze taak
berekend kan zijn. Dan dient verder
ook de spreekpaedagogie en de spraak
veredeling een hartig woordje mee te
spreken. Ook de kleeding kan op jon
genswijze grootsch zijn.
Ziedaar de redenen, die ik er voor
meende te hebben een optimistischen
klank te laten hooren. Als een jongens
spreekkoor goed wordt voorbereid en
niet slechts een enkele maal op bele
ving van het gesprokene wordt aan
gedrongen, maar op alle wijzen
gezocht wordt tot een gezamen
lijke en individueele beleving
van den uit te spreken tekst al weken
te voren, dan twijfel ik er niet aan, of
we kunnen met het spreekkoor nog veel
doen ten bate van de jeugd, die hierin
een middel heeft om in zijn geheel mee
te kunnen doen en los te komen van
een onderschattenden ikkramp.
