1750.-
f 3000.-
f250.-
f125.-
f50.-
f40.-
DE AARDSCHOKKEN IN ONS LAND
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN
DINSDAG 9 JUNI 1931
VIER EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 17787
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL
MEDEZEGGENSCHAP
De waarheid eerlijk erkend
De aardbeving in Engeland
Kinderen ontvangen door
Z. H. den Paus
De uitwijzing van den
nuntius uit Littauen
De klaagmuur te Jeruzalem
Autobus met 23 personen
van een dijk gevallen
Auto-ongeluk in Deli
Ernstig vliegtuig-ongeval
VOORNAAMSTE cJflEUWS
J. J. WEBER ZOON
OPTICIENS FABRIKANTEN
Groote Houtstraat 166 Haarlem
Herinneringen aan vorige aardbevingen
BUREAUXNASSAULAAN 49
Telefoon No. 13866 (drie lijnen)
Postrekening No. 5970.
ABONNEMENTENvoor Haarlem en
Agentschappen: per week 25 et.; per
kwartaal 3.25; per post, per kwartaal
3.58 bij vooruitbetaling.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIÉN 35 ct. p. regel
VRAAG- EN AANBOD-ADVERTEN
TIES, 1t regels 60 ct. p. plaatsing;
eike regel meer 15 ct.. bij vooruitbet.
Bjj contract belangrijke korting.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
tusschen den tekst 60 ct. per regel.
Alle abonné's op dit blad zijn ingevolge de verzekeringsvoorwaarden
tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen
Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door
verlies van beide armen, beide beenen of beide oogen
bij een ongeval met
doodelijken afloop
bij verlies van een hand
een voet of een oog
bij verlies van een
duim of wijsvinger
bij een breuk van
been of arm
bij verlies van 'n
anderen yinger
Er is indertijd heel veel te doen ge
weest over de z.g. medezeggenschap,
welke voor het personeel van de NA'.
„De Arbeiderspers", die o.a. ook „Het
Volk" uitgeeft, ingevoerd zou worden.
Dezerzijds is meermalen betoogd, dat
hier van werkelijke medezeggenschap,
waarmede de roode arbeiders jarenlang
gepaaid werden, geen sprake was: tot
op zekere hoogte zouden de werkers
mogen mede -zeggen, d.i. méé-praten
(en dan nog bij monde van enkele, aan
de directie welgevallige personeelverte-
genwoordigers) van mede zeggen
schap, in den zin van medebeslissings
recht, was in het fraaie plan, dat als
een propagandistisch zoethoudertje
moest dienen, geen spoor te ontdekken.
„Het Volk" heeft echter volgehouden,
dat hier een prachtig stuk medezeg
genschap bereikt ging worden: 't was
allemaal heel echt en van groote be-
teekenis voor het personeel, en de
andere, de „kapitalistische" bedrijven
moesten het der N.V. „De Arbeiderspers"
maar eens na doen.
„De Tribune" (als communisten en
socialisten kijven, krijgen wij dikwijls
interessante dingen te hooren) weet
mede te deelen, dat er dezer dagen bij
genoemde „Arbeiderspers" tusschen de
directie en een deel van het redactie-
personeel een conflict is gerezen, door
dat de directie het aantal vacantieda-
gen wilde verminderen; de Algemeene
Nederlandsche Bond van Handels- en
Kantoorbedienden moest voor het per
soneel in de bres springen en uit een
door het afdeelingsbestuur tot de leden
gerichte circulaire blijkt, dat er zelfs
met staking gedreigd moet zijn.
Men heeft zich op een fiksch anti
kapitalistisch gevecht voorbereid.
In de circulaire heette het:
„Wij deelen u dit niet alleen mede ter
kennisneming, doch tevens om u erop
te wijzen, dat het door ons vanzelfspre
kend wordt geacht, dat zoo noodig alle
leden van onze organisatie zich soli
dair verklaren met de kameraden, in
dien het contract mocht doorgaan.
Dit beteekent dus dat wij van ieder
lid verwachten, dat hij /zij zich beperkt
tot zijn/haar eigen taak en onder geen
voorwaarde werkzaamheden worden
verricht, die anders worden verricht
door collega's rechtstreeks bij dit
conflict betrokken."
De staking is niet doorgegaan.
Wij nemen ook terstond aan, dat de
„Tribune"-berichten natuurlijk heel
sterk gekleurd zijn geweest. Maar zóó
veel is zeker: men is nu aan 't onder
handelen.
In „medezeggenschap"?
We plaatsen hier een vraagteeken,
want „De Tribune" beweert, dat het
propaganda-voorstel betreffende mede
zeggenschap welk voorstel buiten
het personeel om, dus zonder „mede
zeggenschap" opgemaakt is, maar
waarover het personeel vóór de defini
tieve vaststelling praten mocht door
het personeel is.... afgewezen.
Zou de veelgeroemde medezeggen
schap al mislukt zijn, nog vóór zij dooi
de betrokken partijen is aanvaard?
Wij hechten heel weinig waarde aan
„Tribune"-praatj es, maar in dit speciale
geval zou het ons toch interesseeren, als
„Het Volk" de waarheid eens uit de
windselen zou willen doen.
In de laatste encycliek verklaart de Paus
dat het niet mogelijk is „tegelijk goed ka
tholiek en waar socialist te zijn".
Schmidt, leider van den linkervleugel
S. D. A. P., geeft daarop in de „So-
aialist" het volgend commentaar:
„Nu staat het hiermee zoo, dat voor een
waar socialist in alle politieke en econo
mische kwesties geen hoogere instantie be
staat dan de socialistische beweging. Voor
een goed katholiek echter is het woord van
de kerk, van den Paus, in laatste instantie
beslissend, ook als 't over maatschappelijke
zaken gaat. Is nu de Pauselijke uitspraak in
strijd met de beslissingen der socialistische
beweging, dan moet een goed katholiek zich
aan de kerk onderwerpen en hij houdt
dan op werkelijk socialist te zijn.
Een waar socialist is iemand, die bij
voorbaat de autoriteit van de kerk in poli
tieke en economische kwesties ontkent. Zoo
iemand is geen gehoorzaam zoon van de
kerk meer, al is het mogelijk, dat hij dit
voor zichzelf poogt te verbergen door dui
zend maal meer en inniger te bidden en
te vasten.
Het feit echter blijft bestaan, dat een
waar socialist zich op bepaalde punten los
gemaakt, bevrijd moet hebben van de kerk.
Is dat niet waar dan is hij een onwaar,
een onbetrouwbar socialist, een die ons in
den steek laat, als de kerk dit nadrukkelijk
van hem verlangt.
Men kan geen oetrouwbaar socialist zijn,
als er niet een barst is gekomen in het
geloof aan de absolute, geestelijke en we
reldlijke autoriteit van de katholieke kerk.
Men is dan geen goed katholiek meer."
Dat vinden wij een vrij wat eerlijker taal
dan die, welke „Het Volk" thans dag aan
dag te baat neemt, om maar te probeeren,
de pauselijke uitspraak weg te praten.
Het centraal punt in de Noordzee
Uit nadere bijzonderheden over de aard
beving blijkt, dat zij niet alleen in alle deelen
van Engeland werd gevoeld, doch ook in een
groot deel van Schotland. De uitgestrektheid
van de aaardbeving, waarvan de eerste schok
in het observatorium te Kew werd opgetee-
kend te 26 minuten vóór half een, was zoo
groot, dat het spoor niet meer geregistreerd
kon worden. De beving duurde ongeveer een
half uur. Volgens de schatting van de obser
vatoria te Kew en te Brussel ligt het cen
traal punt der aardbeving onder de Noord
zee tusschen 10 en 30 mijl van de Engelsche
kust in de nabijheid van Huil.
Slechts schade van geringen omvang blijkt
te zijn aangericht.
Lowestoft, aan de Oostkust van Engeland,
blijkt den schok het zwaarst te hebben ge
voeld. Daar zijn schoorsteenen omlaag ge
stort en muren ingestort. De bevolking rende
verschrikt de straat op naar het strand, dat
's nachts om twee uur zwart zag van de
menschen.
Gasbuizen gesprongen
Ten gevolge van de aardbeving van Zon
dagnacht j.l. bleken er in de omgeving van
de St. Pauls Katheoraal te Londen verschil
lende gasbuizen te zijn gesprongen, zoodat
de straten rondom de Kathedraal door de
politie werden afgezet. De ambtenaren, die
werkzaam zijn in de departementsgebouwen
nabij de St. Paul mogen gedurende eenigen
tijd niet rooken, totdat de lekkages zijn ge
repareerd.
ZH. heeft reden tot treurigheid
Z. H. de Paus ontving een groep kinde
ren, die hun eerste H. Communie hadden
gedaan en hield tot hen een toespraak,
waarin hij zijn vreugde over dit bezoek
uitsprak en den kinderen zeide, dat, indien
de ouders mochten vragen hoe het den
Paus gaat, zij moeten antwoorden, dat het
hem goed gaat en hij blij was, de kinderen
te zien.
Echter heeft hij ook reden om treurig te
zijn. De kinderen moesten dat goed onthou
den en zullen dit later beter begrijpen.
De dag zal komen, waarop de geschiede
nis zal uitmaken, waar de waarheid en het
goede zich bevonden.
Uiteenzetting door de
i „Osservatore"
De „Osservatore Romano" acht zich ver
plicht enkele onjuiste berichten betreffende
het vertrek van Mgr. Bartoloni uit Kowno
recht te zetten. De Littausche regeering
heeft volgens het blad den Heiligen Stoel
eenigen tijd geleden er van in kennis ge
steld, dat de nuntius geen persona grata
meer was. Hierop heeft de Heilige Stoel om
nadere inlichtingen verzocht. De Littausche
regeering heeft hieraan aanvankelijk niet
willen voldoen en zich toen tot het ver
strekken van enkele tamelijk vage mededee-
lingen beperkt.
Kortelings werd opnieuw om terugroeping
van den nuntius verzocht, een en ander nog
steeds zonder opgave van gedetailleerde re
denen. In weerwil van een en ander heeft
de Heilige Stoel onder protest op 5 Juni
Mgr. Bartoloni telegrafisch instructie gege
ven zich naar Rome te begeven om rap
port uit te brengen. De Littausche regee
ring heeft toen dienzelfden dag den nun
tius uitgenoodigd zonder meer Littauen te
verlaten.
Afgedwongen bedanken lid
Katholieke Actie
De „Osservatore Romano" meldt, dat
jongelieden, die als lid der Katholieke Actie
staan ingeschreven, onder bedreiging werden
gedwongen, daarvoor schriftelijk als lid te
bedanken, wegens de beweerde politieke
agitatie dezer organisatie.
Het eigendomsrecht der
Mohammedanen erkend
Het rapport der commissie, welke door de
Britsche regeering, met goedkeuring van
den Volkenbond, belast was de rechten en
aanspraken van Mohammedanen en Joden
ten aanzien van den klaagmuur vast te
stellen is verschenen.
Het zegt, dat de eigendom en het uitslui
tend eigendomsrecht van den muur alleen
aan de Mohammedanen toekomt, gegeven
het feit, dat de muur een integreerend deel
uitmaakt van het gebied Haramesj Sjerif,
hetwelk „Wakoef" is, d.i. het eigendom eener
godsdienstige stichting. Echter moeten de
Joden te allen tijde vrijen toegang tot den
muur hebben voor hun gebeden onder voor
behoud van zekere uitdrukkelijke bepalin
gen.
Als belastingschuld betaald
moet worden
In AUahabad vallen dooden
In een dorp nabij Allahabad kwam het tot
ernstige botsingen, toen belastingambtenaren
daar op geweldadige wijze achterstallige be
lastinggelden kwamen innen.
In een gevecht tusschen de ambtenaren en
de dorpsbewoners werden 8 personen gedood.
Er is zoo spoedig mogelijk een politiemacht
r.aar het dorp vertrokken om de orde te
herstellen.
De Blikfabrieken te Krommenie
Ontslagen arbeiders weer aangenomen
Naar wij vernemen zijn gisteren aan de
N. V. Vereenigde Blikfabrieken te Kromme
nie de onlangs ontslagen arbeiders wederom
aangenomen.
De 2de Ronde Tafel-conferentie
Gandhi naar Londen
Gandhi zal 15 Augustus a.s. zich inschepen
aan boord van het s.s. „Mooltaw" om zich
near Londen te begeven ter bijwoning van de
2de Ronde Tafelconferentie, die :n Septem
ber a.s. aanvangt.
Petroleumschip ontploft
Brand veroorzaakt vijf millioen dollar schade.
Door het ontploffen van een petroleum
schip, dat te Norfolk in Virgina in de ha
ven gemeerd lag, ontstond brand. De aange
richte schade wordt op vijf millioen dollar
geraamd. Vele koeien en handelsentrepots
werden vernield. Zes brandweerlieden wer
den gewond.
De Leidsche Stadhuisplannen
Voorloopig weer van de baan.
In de gistermiddag gehouden zitting van
den Leidschen Gemeenteraad is besloten om
aan te houden de voorstellen van B. en W.
en van de S.D.A.P. inzake de raadhuiskwes
tie totdat prae-advies zou zijn uitgebracht
op een voorstel van de leiders van de recht-
sche raadsfractie om:
1. Den heer Dudok te verzoeken een plan
te ontwerpen voor den bouw van een stad
huis zonder ouden gevel.
2. Eenige andere nader door den Raad
aan te wijzen architecten uit te noodigen
plannen te ontwerpen voor een stadhuis met
of zonder ouden gevel.
3. Voor den bouw met ouden gevel aan te
wijzen het terrein van het reeds ingediende
planDudok, en
4. Voor dén bouw van een nieuw stadhuis
zonder ouden gevel aan te wijzen hetzelfde
terein, zoo noodig uitgebreid tot de Koren
brugsteeg.
Een medewerker schrijft aan het „Hbld.":
Nu dezen keer de aardbeving in het Wes
telijk deel van ons land zoo duidelijk is ge
voeld, komt vanzelf de vraag, of zoo iets
wel ooit eerder is voorgekomen. Ongetwij
feld is het voor onze zeeprovinciën een zeld
zaamheid, in Limburg daarentegen komen
lichte aardschokken vaker voor.
In de mededeelingen van dr. G. v. Dijk
in „Hemel en Dampkring" vinden we b.v.
uit den laatsten tijd de volgende data van
voelbare bevingen in Zuid-Limburg: 27 Mei
1918; 20 Febr. 1921; 7 Dec. 1924; 23 Febr.
1926; 6 Jan. 1926 en 14 Jan. 1928. Van deze
was die van 6 Jan. 1926 wel de krachtigste.
De oorsprong daarvan lag in den Eifel,zoo
dat Zuid-Limburg, wat ons land betreft, het
eerst aan bod was, hoewel het verschijnsel
zelfs tot Wildervank toe zwak werd waarge
nomen.
Een lichte aardbeving, waarvan het epi
centrum in Nederland zelf lag (epicentrum
is de plek, waaronder in- de aardkorst het
eigenlijke cijtrum der trilling ligt) werd
waargenomen op 2 Mei 1928 te Den Bosch,
Utrecht, Lunteren. Dit was het eerste geval,
waarbij een aardbeving wel te De Bilt, doch
r.iet door buitenlandsche seismografen werd
geregistreerd.
Een aardbeving die zich, zooals nu, vooral
in het Westen van het land deed gelden,
was die van 17 Maart 1883 (Den Haag
Alkmaar—Utrecht; het sterkst bij Haarlem).
We zien dus wel, dat schokken in deze
streken zeer zelden zijn, en zeker schokken
van een intensiteit als die van Zaterdag en
Zondag.
Het epicentrum lag op een ongewone
plek, nJ. in de Noordzee. In streken van
vulcanischen oorsprong, zooals: de Eifel, is
de kans op aardschokken grooter. Van
daar dat zij in het Z. O. van Nederland
minder zeldzaam zijn dan in het Z.W.
Uit oude archieven.
Het „Hbld." heeft zijn archieven er eens
op na geslagen en vond, dat er in ons land
in 1580 een aardbeving is gevoeld; op 2 Ja
nuari 1602 wederom in geheel Nederland, op
4 April 1640 alleen te Nijmegen en Utrecht,
waar de schokken groote schade veroorzaak
ten. Op 18 September 1693 werden hier te
lande trillingen opgemerkt die twee minu
ten duurden en op 1 November 1755, in den
nacht van 26 op 27 December van hetzelfde
jaar en op 15 Januari 1756 kwamen even
eens aardschokken voor.
Op 18 Februari 1756 werd een algemeene
dank- en biddag gehouden en op die dagen
zijn weder aardschuddingen gevoeld; spe
ciaal in de oude Luthersche kerk te Amster
dam was de ontsteltenis groot: het gerucht
liep dat de kerk in brand stond.
Het Meteorologisch Jaarboek 1878 maakt
voorts melding van aardschokken op 26 Au
gustus van dat jaar in hoofdzaak langs de
Maas en aan de oostelijke grenzen. Zij wer
den veroorzaakt door neerploffingen in het
Eifelgebergte.
De aardbeving van 1883.
De laatste krachtige aardbeving in Neder
land, waarvan de geschiedenis melding
maakt, was, zooals hierboven al opgemerkt,
op 17 Maart 1883.
In den vroegen ochtend van dien dag tus
schen 5 uur en 5 u. 35 zijn de schokken in
Amsterdam sterk waargenomen. Men dacht
in de hoofdstad eerst aan het springen van
een kruitschip bij Schellingwoude of bij Vel-
sen; men sprak zelfs van een kruitschip
in de Buitensingelgracht. Ook liepen er al
spoedig geruchten over het springen van een
Een doode, een zwaargewonde
Gistermiddag te kwart over 4 had op de
Teersdijk, te Wijchen (Geld.), een ernstig
auto-ongeluk plaats, doordat de autobus
van den heer De Rijdt, uit Grave, welke
den dienst Grave-Nijmegen v.v. onderhoudt,
tengevolge van een verzakking aan den
rechterkant van den dijk, omsloeg en naar
beneden stortte.
De wagen, welke met een twintigtal passa
giers op den terugweg naar Grave was,
kwam aan den voet van den dijk in een
bouwland terecht en werd geheel vernield.
De chauffeur zag het ongeluk aankomen
en wist nog bijtijds uit de cabine te sprin
gen. Hij bleef ongedeerd. Een naast hem
gezeten passagier sprong eveneens uit den
wagen, doch aan den verkeerden kant,
met het noodlottig gevolg, dat de man onder
den vallenden wagen terecht kwam en op
slag werd gedood. Het is de 60-jarige ge
huwde schoenmaker W. den Doop uit
Grave.
Van de overige inzittenden brak mej.
Enren, uit Neder-Asselt beide armen. Zij
is met een viertal mede-passagiers, dat in
hoofdzaak snijwonden had opgeloopen, naar
dokter Klop te Wijchen vervoerd, waar de
eerste hulp werd verleend. Nadien is zij naar
haar woning overgebracht.
Drie der andere passagiers bekwamen
geen noemenswaardig letsel.
De overigen, waaronder een aantal
schoolkinderen, zijn, wonder boven wonder,
met den schrik vrijgekomen.
Nader wordt gemeld, dat de heer J. La-
mers, uit Wijchen, een ribbenfractuur be
kwam, terwijl de dames Loeven en Tonen,
uit Wijchen, door glasscherven licht werden
gewond.
In de bus zaten 23 passagiers.
Dat het ongeluk nog betrekkelijk goed is
afgeloopen is te danken aan de zeer sterke
carrosserie, welke slechts aan een zijde
werd vernield. Het chassis bleef onbescha
digd, en is later in den middag wegge
sleept.
Kind doodgereden
In de gemeente Nieuwpoort Is een zes
jarig kind door een auto aangereden en
Zondagnacht aan de bekomen verwondingen
overleden.
ketel der Engelsche gasfabriek. Van dit alles
bleek niets waar, zoodat men tot de con
clusie kwam, dat de aarde moest hebben ge
beefd. Merkwaardig echter was, dat van de
electrische apparaten op het Rijkstelegraaf
kantoor geen afwijkingen waren waargeno
men. Het merkwaardigst waren de schokken
gevoeld tusschen de Utrechtsche- en Wil
lemspoorten, het zwakst of in het geheel
niet tusschen Kadijk en Weesperstraat. In
het centrum der stad is overal de beving
gevoeld.
In de Tesselschadestraat bleef een pen
dule stilstaan op 5 u. 7; de koeien in het
Vondelpark, die werden gemolken, vielen,
volgens de berichten uit die dagen, ver
schrikt ter aarde.
De trillingen duurden vijf a zes seconden;
zij moeten sterk zijn geweest. Ook te
Utrecht zijn schokken gevoeld en voorts vrij
hevig te IJmuiden en ook te Haarlem Lei
den, Diemerbrug en Hilversum.
Te Haarlem schudden de Amsterdamsehe
Poort en het Stationsgebouw op hun grond
vesten; in het station te Leiden waren pla
fonds gescheurd.
In het „Hbld." van 20 Maart 1883 schrijft
prof. Buys Ballot, dat de magnetische in
strumenten te Utrecht geen aanwijzingen
hadden gegeven, hetgeen hij daaruit ver
klaart, dat de schokken slechts evenwijdige
slingeringen in de naalden zullen hebben
veroorzaakt.
De hoogleeraar had voorts berichten over
schokken ontvangen uit Zaandam, Leider
dorp, Sassenheim en Lisse en ook, doch reeds
van een dag eerder, uit Neder-Asselt en
Wychen.
Uit andere deelen van het land zijn geen
berichten van schokken ontvangen.
In het „Hbl." van 10 Maart 1883 staat een
uitvoerige beschouwing over deze aardschud-
ding van de hand van mr. J. P. Amers-
foordt. Hij zoekt een verklaring voor de ge
beurtenis in den toestand van den Neder-
landschen bodem. Er waren groote werken
uitgevoerd; de drooglegging van de Haar
lemmermeer, de indijking van het Westelijk
IJ, Luitkemeer, Legmeer, Schinkelpolder, Mij-
drechtsche plassen, Ronde Venen enz.
Van andere droogmakingen zijn de wa
terpeilen in dien tijd verlaagd; sedert veer
tig jaren waren veel polders ontlast van hun
veenslik. In de Osdorper-, Aker- en Riet-
wijker- en andere polders, allemaal om de
Haarlemmermeer gelegen, is een vracht van
ongeveer 4 M. hoog veenslik afgegraven en
weggevoerd.
Uit de zanderijen bij Bennebroek en Hil-
legom was een heele reeks binnenduinen ver
dwenen. Er was een gleuf gegraven, waar
door de verbinding met de andere duinen
was verbroken. Dat was ook gebeurd bij IJ
muiden.
Het veenslik en het zand waren voor het
grootste deel vervoerd naar Amsterdam, het
zand o.a. naar het Willemspark. Daardoor
is een groote last gelegd op den bodem der
hoofdstad, een last, welke nog werd ver
zwaard door den bouw van het Paleis voor
Volksvlijt, de Gasfabriek, de Heineken's
Brouwerij, de Roomsch-Kath. Kera (St.
Willebrordus) aan den Amstel het nieuwe
Rijksmuseum en vele huizen en stallen aan
den Overtoom enz.
Die zware lasten op den bodem van Am
sterdam zouden volgens mr. Amersfoordt.de
oorzaak zijn van grondverschuivingen, welke
voor aardbevingen werden gehouden.
Hij gaat hier verder op in en waarschuwt
tot uitvoering van de vestingplannen rond
om Amsterdam, daar daar de grond zeker
niet onverzettelijk is.
Zesde Nationale Bedevaart
naar Dokkum
De predikaties.
Bij gelegenheid van de Zesde Nationale
Bedevaart ter eere van de H.H. Bonifatius
en Gezellen, die onder geleide van Z. H. Exc.
den Aartsbisschop van Utrecht, Mgr. J. H.
G. Jansen, op Zondag en Maandag 9 en 10
Augustus a.s naar Dokkum trekt, zal Maan
dags tijdens het Plechtig Lof met Pontifi
cale assistentie op het St. Bonifatiuspark te
Dokkum Z. H. Exc. zelf de predikatie hou
den.
Zondags onder het Pontificale Lof in de
St. Bonifatiuskerk te Leeuwarden preekt
over St. Bonifatius de Zeereerw. Zeergel.
Heer Dr. R. Post, Secretaris van het Neder-
landsch Historisch Instituut te Rome, en
Maandags tijdens de Pontificale Hoogmis op
het St. Bonifatiuspark te Dokkum houdt
de Zeereerw. Heer Th J. van Noord, Pastoor
te N. Scharwoude een predikatie over .An
kergrond in stormgetij."
Drie dooden
Een huur-auto botste, naar uit Medan
wordt gemeld, bij het huis van den admi
nistrateur van de tabaksonderneming Loe-
boedalan van de Deli Mij. tegen een vracht
auto, waardoor de huur-auto over de parit
werd geslagen en ondersteboven neerkwam.
De inzittenden, de heer J. Broekhuyzen, em
ployé van de firma Guntzel en Schumacher
te Medan, mevr. Scheurs en de Chineesche
chauffeur, zijn tengevolge van de bij het on
geluk bekomen verwondingen overleden, ter
wijl van de andere inzittenden de heer Des-
sauvagie, employé van de Bataafsche Petro
leum Mij., een arm- en een beenbreuk be
kwam en de heer Scheurs, eveneens employé
van B. P. M., ongedeerd bleef.
Nader wordt gemeld, dat de heer Scheurs
lichte uitwendige kwetsuren bekwam, terwijl
hij, door den schrik, tijdelijk verlamd werd.
De heer Dessauvagie bevindt zich buiten
levensgevaar. Op het oogenblik van het on
geluk had de auto een vaart van ong. 90 KM.
Drie dooden
Naar gemeld wordt is het postvliegtuig,
dat den dienst tusschen Indo-China en
Frankrijk onderhoudt, ten zuiden van Akyab
in een rivier gestort. De piloten en de me-
chanicien kwamen alle drie door verdrin
king om het leven. Aan boord bevonden zich
geen passagiers. Volgens andere berichten
zou zich wel een passagier aan boord be
vonden hebben, die eveneens gedood zou zijn
geworden.
Fascisme en Kerk
Telegrammen van de Katholieke Garde
aan Z. H. den Paus.
Door het Hoofdbestuur van „De Katho
lieke Garde" te 's-Gravenhage is Maandag
1 Juni 1.1. het volgende telegram gezonden
aan Z. H. Paus Pius XI naar aanleiding van
de droeve gebeurtenissen te Rome:
De Katholieke Actie in Nederland, ge
naamd „De Katholieke Garde", verlangend
het hart van den Heiligen Vader te troos
ten, verklaart hare solidariteit met de Ka
tholieke Actie in Italië, betreurt de geweld
daden tegen de Italiaansche Katholieken.
Vooral betreurt zij de beleedigingen den
Verheven Persoon van Zijne Heiligheid aan
gedaan en vernieuwt Hem hare trouwe, lief
derijke toewijding.
Jansen, voorzitter.
Dit telegram werd opgenomen in „l'Osser-
vatore Romano" van 4 Juni j.l.
Op 6 Juni j.l. mocht het Hoofdbestuur
het volgend antwoord ontvangen:
Vaticaan-stad.
Vaderlijk gevoelig voor de uiting van pië
teit van „de Katholieke Garde" in Neder
land op een uur, zoo smartelijk voor Zijn
hart, dankt Zijne Heiligheid en rekenend op
de vurige gebeden, schenkt Hij Zijnen kin
deren Zijn bijzonderen Apostolischen Zegen.
w.g. Kardinaal Pacelli.
A.N.V.V.-postzegels
Naar het zoo juist verschenen jaarverslag
van de Alg. Ned. Ver. voor Vreemdelingen
verkeer meldt, zullen het volgend jaar ge
durende zes maanden speciale A. N. V. V.-
postzegels worden uitgegeven, waarvan de
extra-opbrengst aan deze vereeniging ten
goede zal komen.
Het ligt in de bedoeling vier waarden uit
te geven, nl. voor binnenlandsche brieven en
briefkaarten en voor buitenlandsche brie
ven en briefkaarten.
Hr. Ms. „Sumatra"
De kosten bedragen ruim 200.000.
Het onderzoek in het Droogdok te Soera-
baja heeft uitgewezen, dat de scheepsbo
dem en de voorspanten van Hr. Ms. Su
matra als gevolg van het op een rif loopen
door genoemd oorlogsschip op 4 Mei j.l.,
ernstige schade hebben geleden, 't Schip
zal te Soerabaja worden gerepareerd. De
duur van de reparatie wordt op drie maan
den geschat en de kosten op f 220.000.
Een sluiting in het groot
1155 café's opgeheven.
Het Poolsche ministerie van financiën
heeft bevel gegeven tot opheffing van 1155
café's.
De behandeling van de stadhuiskwestie te
Leiden verdaagd.
(blz. 1, lste blad)
Te Wijchen (Geld.) is een autobus met 23
personen van den dijk gevallen. Eén doode,
één zwaargewonde.
(blz. l, lste blad)
De aardschokken in ons land.
(blz. 1, lste blad)
Bij een auto-ongeluk in Deli zijn twee Ne
derlanders en een Chinees gedood.
(blz. 1. lste blad)
Het rapport der klaagmuurcommissie
erkent het eigendomsrecht der Mohamme
danen van den muur.
(blz. 1, lste blad)
De Duitsch-Engelsche besprekingen te
Londen.
(blz. 2, 2de blad)
Rede van Mgr. Nolens op de Internationale
Arbeidsconferentie over het werkloosheids
vraagstuk.
(blz. 3, 2de blad)
Overleden prof. T. K. L. Sluyterman te
Delft.
(blz. 3, 2de blad)
Barometerstand 9 uur v.m.: 762 stilstand
Licht op De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om: 9.48.
Het tekort bij het waterschap
te Dongen
Zou f 16.000 bedragen
Naar gemeld wordt, moet het financieele
tekort, in het waterschap De Donge, ont
staan door het wanbeheer van den gewezen
secretaris-penningmeester ongeveer f 16.000
bedragen.
Eucharistische Derde-Ordedag te
Weert
Geestdriftige congresvergadering
De vijfde Eucharistische Derde-Ordedag te
Weert tevens lustrumviering mag in al
le opzichten schitterend geslaagd heeten.
Reeds den avond te voren Zaterdag 6
Juni kwam een groep congressisten aan,
Onder leiding van het Centraal Bureau der
Derde Orde had een huishoudelijke vergade
ring plaats in Huize Charitas. Zondagmor
gen om half tien arriveerden de meeste
congressisten. Aan het station opgesteld be
zichtigden de talrijke deelnemers eerst de
prachtige Sacramentsprocessie. De „Hollan
ders", zooals men hier zegt, waren zeer on
der den indruk van deze openlijke huldiging
van den Christus Eucnaristicus. Met de mee
genomen vaandels sloten allen zich dan bij
de Weertsche processie aar., die geaurende 2
uren door de velden en straten en over de
pleinen trok. Vooral de slotplechtigheid op
het kerkplein was ontroerend.
Om drie uur vereenigden zich de congres
sisten in de Minderbroederskerk. Het plechtig
Lof werd gecelebreerd door pastoor G. W.
Bolder, terwijl de predicatie werd gehouden
door Pater Petrus Nielen O.F.M., commissa
ris der Derde Oide. Om half 5 begon de groo
te congresvergadering in Huize Charitas,
stichting der Weertsche Derde-Orde-afdee-
ling. Deze vergadering werd opgeluisterd door
zang en muziek van de Fraters theologanten,
onder leiding van pater Gilbertus Lohuis O.
F.M. De rede „Levensbron" werd gehouden
door pater Nicolaus Lohuis O.F.M., die in
ontroerende bewoordingen onze vereeniging-
in-Christus uiteenzette en er op wees, dat
de innige deelname steeds sterker moet wor
den door een overtuigd eucharistisch leven.
Geestdriftige toespraken werden verder ge
houden door den Hoogeerw. pater Regalatus
Hazebroek, Provinciaal, den Zeereerw. heer
G. Bolder, den afgevaardigde van het Weert
sche Derde-Ordebestuur en de heeren Duyn-
stee uit Utrecht en Den Haag.
Als een bijzondere vrucht van dit congres
mag vermeld worden, dat het plan werd ge
vormd om in alle Derde-Orde-afdeelingen een
eucharistischen dag te organiseeren om aan
Christus eerherstel te brengen voor de vervol
ging der H. Kerk in onze dagen. Het Centraal
Bureau nam op zich om dezen dag over
heel Nederland te propageeren in samenwer
king met de andere secretariaten der Derde
Orde.
De vergadering werd gesloten met het lied
„Ridder Franciscus" onder begeleiding van
orkest.
Tijdens het congres werd een nationaal
comité gevormd, om den eucharistischen Der-
de-Ordedag meer en meer ingang te doen
vinden.
