mm. f 3000.- f 750.- f250.- f125.- f50.- f40.- M i «til U1 r 4 f ft DONDERDAG 25 JUNI 1931 r ■- BUREAUX NA8SAULAAN 49 ADVERTENTIEN 35 ct. p. regel DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN VIER EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 17801 AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL LIJKVERASSCHING De Verkiezingen in Haarlem f J, *■- I "^fÉJÉ T Drie jongens door zand bedolven Italië en de H. Stoel Olympische Spelen 1932 VOORNAAMSTE cXIEUWS J. J. WEBER ZOON Telegrafisch Weerbericht Financieele hulpverleening aan Duitschland Groote brand te Telok Betong Telefoon No. 13866 (drie lfjnen) Postrekening No. 5970. ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen: per week 25 ct.; per kwartaal 3.25; per post, per kwartaal 3.58 b(j vooruitbetaling. NIEUWE HAARLEMSCHE VRAAG- EN AANBOD-ADVERTEN TIES. I4 regels 60 ct. p. plaatsing; elke regel meer 15 ct.. bü vooruitbet. BiJ contract belangrijke korting. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN tusschen den tekst 60 ct. per regel. Alle abonné'8 op dit blad zijn ingevolge de verzekeringsvoorwaarden tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen: Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door verlies van beide armen, beide beenen of beide oogen bij een ongeval met doodelijken afloop bij verlies van een hand een voet of een oog bii verlies van een duim ot-wijsvinger bij een breuk van been of arm bij verlies van 'n anderen vinger De twee vereenigingen, die in ons land opkomen voor „Het goed recht der lijkverassching", hebben dat recht weer eens laten verdedigen door een aantal „bevoegde personen", wier oordeelen in een bundeltje van 40 bladzijden werden uitgegeven. Nóch dit brochuurtje, waaraan elf mensehen meewerkten, nóch een on langs in de „Antirevolutionnaire staat kunde" diametraal tegen de lijkverbran ding ingaand artikel van Dr. J. Hoek, hebben eenig nieuw inzicht in deze pre caire kwestie gebracht. Allerlei argumenten worden van weerskanten aangevoerd en weerlegd. Er wordt betoogd, dat lijkverbranding technisch en hygiënisch te prefereeren valt boven of tenminste op gelijke hoogte staat met de beaarding. Men verhaalt, hoe de Germanen en Kelten onze voorvaderen hun lijken deden opgaan in het vuur, hoe de Grieken en Romeinen de voorvaderen van onze cultuur ook vaak een vlammende punt zetten achter hun leven en hoe ook thans nog vele volkeren van de lijk verbranding een groote symbolische plechtigheid maken. En men eischt het recht, hetzelfde te mogen doen in den Nederlandschen staat, waar nog steeds de crematie een strafbare daad is, hoe wel zij niet gestraft wordt, daar de wet gever verzuimd heeft den persoon aan te wijzen, die aansprakelijk moet wor den gesteld. Bij een beschouwing van dit pro bleem moet men toch twee vragen scherp onderscheiden: Vooreerst: waarom verbiedt het de Kerk? Ten tweede: waarom verbiedt het de Staat? De katholieke Kerk verbiedt de crematie ten eenenmale. Dit komt niet voort uit een zedelijke veroordeeling van de verbranding als zoodanig, noch uit een dogmatisch of uit de Schriftuur geput verbod, doch is niets anders dan een betuiging van eer bied aan een eeuwenoude traditie, met een rijken symbolischen zin. In het algemeen weerspiegelt zich in de behandeling der lijken de opvatting over het leven na den dood. De Egyptenaren, die hun dooden mummificeerden, gaven daarmee ten duidelijkste hun overtuiging te kennen, dat het leven hiernamaals afhing van het voortbestaan der lichamen. Dat hoefde wel niet, maar het was zoo. Lijkverbranding daarentegen demon streerde de meening, dat de dood een punt zet achter het bestaan van het lichaam, dat alleen de „psyche" haar wandeling voortzet door de eeuwen heen. Beide opvattingen, zóó naast elkaar gezet, kunnen eenigszins aantoonen, hoe de Kerk de begrafenis ziet. Zij staat als het ware tusschen beide in. Tegen over de eerste houdt zij de superioriteit van de ziel, tegenover de laatste het voortbestaan van het lichaam, tot in eeuwigheid na zijn opstanding. Nu weten wij heel goed, dat de beide bovengenoemde vormen van lijkverzor- ging volstrekt niet perse uitingen moeten zijn van de door haar ge wraakte overtuigingen, en daarop is dan ook de kerkelijke veroordeeling niet ge baseerd. Dit verbod is gebaseerd, op het feit, dat deze overtuigingen uit mummi- ficeeren of cremeeren het sterkst spre ken, het meest voor de Jiand liggen voor den gewonen mensch. De groote taak der Kerk de opvoeding der menschen vervult zij voor een zeer groot deel door haar symboliek. De symboliek nu der crematie is de hare niet en kan zelfs gemakkelijk tegen de hare ingaan. De symboliek der begrafenis daarente gen met haar herinnering aan de be grafenis van Christus, haar vergelijking met den eeuwigen slaap en haar wijzen naar de opstanding uit den dood, geeft haar de mooiste motieven voor het be- leeren van haar kinderen in de eeuwige waarheden. Moderne menschen spotten daarmee. Toch eischen zij precies hetzelfde als het om andere, veel onschuldiger dingen gaat. Een enkel voorbeeld: de pacifisten verklaren tegenwoordig met veel succes, dat de ouders de kinderen moeten ver bieden soldaatje te spelen. Waarom? Niet, omdat soldaatje spelen per se verkeerd is of per se getuigt van of opvoedt tot een oorlogszuchtigen geest, maar omdat het een gevaar daartoe biedt. Precies hetzelfde. Wat den staatkundigen kant van de kwestie betreft, deze is niet zoo gemak kelijk. Ongetwijfeld valt een toelaten van de crematie te verdedigen, wanneer men den Staat met name den Ne derlandschen Staat niet wenscht te beschouwen als een christelijken Staat. Zóó als de toestand nu is, kan het niet lang meer duren. Als iemand het in zijn hoofd krijgt zijn lijk zooals de Perzen in de open lucht te laten lig gen om het door dieren en „roofvogels" (in Nederland!) te laten oppeuzelen, kan hij of liever: dan kunnen zijn nako melingen dat gerust doen, zonder vrees voor strafrechtelijke vervolging. Iemand, die, zooals de Indiërs, een doode aan 't water wil toevertrouwen, kan hoogstens in botsing komen met eventueele ge- meentereinigingsvoorschriften. Er moet dus een uitspraak komen. Eenerzijds zal het wellicht zeer moei lijk zijn een scherp verbod van den staat voor andersdenkenden voldoende te mo- tiveeren, (voor ons, Katholieken, is het feitelijk onverschillig, omdat wij aan het kerkelijk verbod genoeg hebben, mits men niemand dwingt tot crematie en zich tot de vrijheid beperkt), maar van den anderen kant is het. toch ook een pijnlijke vraag, in hoeverre wij ertoe mogen medewerken, iets christelijks uit de Nederlandsche wetgeving te doen wegnemen, den Nederlandschen staat minder gekenmerkt te doen worden als een christelijken Staat. 't Is moeilijk. En toch moet er een oplossing komen. De Katholieken van Haarlem mogen met groote voldoening op den stembusuitslag van gisteren terugzien. Zij hebben niet al leen hun elf raadszetels behouden, maar vooral het percentage van hun stempiencij- fer stemt tot groote tevredenheid. Dat is ongetwijfeld een goedkeuring van het door de katholieke fractie in de afge- loopen vier jaar gevoerde beleid, maar tevens een bewijs, dat er in de dagen vóór de verkiezingen door de propagandisten hard gewerkt is. Wat van nog grooter be- teekenis is als men nagaat, dat de verkie zingscampagne dezen keer bijzonder geani meerd was. Naar wij hoorden is de stemming over den uitslag bfj de sociaal-democraten maar zóó, zóó. Ook zij zullen hun stemmencijfer wel vergeleken hebben met dat van de katholie ken en toen ongetwijfeld hebben moeten constateeren, dat, vergeleken met den uit slag van de raadsverkiezingen in 1927, de sociaal-democraten met slechts 2100 stem men vooruit zijn gegaan en de katholieken met 2350. De katholieken loopen dus op hen in en dat is wel het beste bewijs dat de S. D. A. P. in Haarlem over het toppunt van haar glorie is. Een ander opmerkelijk feit is, dat de com munisten, in aanmerking nemend den voor hen gunstigen tijd, zoo weinig succes heb ben geboekt. Wel is hun stemmencijfer van 966 tot 2750 geklommen, maar bij de 966 van 1927 dienen eerst te worden geteld de ruim 1000 stemmen, die toen op Oversteegen als vertegenwoordiger van de anti-stem dwang- partij waren uitgebracht en nu bij gebrek aan een rapaljepartij, naar de communisten zijn overgegaan. Dat de communisten verder niet meer dan een winst van 800 stemmen behaalden, moge als bewijs gelden, dat in Haarlem de zorg voor de werkloozen weinig te wenschen overlaat. De groote verrassing bij deze Haarlemsche verkiezing is de vooruitgang van de Vrij zinnig-democraten, wier stemmencijfer, in vergelijking met de verkiezingen van 1927, meer dan verdubbelde en wier raadsfractie van drie op vijf is gekomen. Deze winst ging ten koste van den Vrijheidsbond, die een zetel verliest en van den heer Van de Kamp, den nestor van den Raad, die, na een zit tingsperiode van dertig jaar, niet meer drie kwart van den kiesdeeler kon halen en dus uit de vroedschap verdwijnt. In andere gemeenten is het succes van de V. D. niet zoo groot als in Haarlem en daarom mogen wij wel als vaststaand aan nemen, dat de krachtige figuur, die Mr. Slingenberg heeft, veel tot dit succes heeft bijgedragen. De sociaal-democraten hebben hem daar bij prachtig geholpen. Het mangelt den Haarlemschen soci's nog al eens aan een juisten kijk op de dingen. De manier, waar op zij in Haarlem b.v. in den woningnood wilden voorzien, heeft vele jaren reden tot klagen gegeven; hun grondpolitiek is er al evenzeer naast en vooral het financieel be leid, dat zij voor een gemeente als Haarlem wenschelijk vonden en vinden, is, (voor ieder die het kan beoordeelen, is dit klaar als de dag) voor onze woonstad fnuikend. Evenzoo hebben zij nu weer gefaald in den opzet van hun verkiezingsreclame. Als hoofd punten stelden zij daarbij voorop een lof prijzing op eigen werk in den raad en een aanval op het financieel beleid van Mr. Slingenberg en de raadsfracties, die hem daarbij steunen. Dat was verkeerd gezien. Als eigen roem nimmer aantrekkelijk is, in dit geval was deze verkiezingsreclame van de S. D. A. P. bijzonder onaangenaam, omdat er voor de S. D. A. P. absoluut geen reden was om op eigen daden groot te gaan. Zij gaven zich daardoor op vele punten ge vaarlijk bloot. En door het financieel beleid aan te vallen gaven zij den heer Mr. Slin genberg gelegenheid ongenadig van zich af te slaan. i Dat Mr. Slingenberg na dezen strijd met ontplooide vaandels onder den triomfboog Wie komen er in onzen raad? x X' •- V, 'vsV'J- v 2# Suf "s V *£-■ V-: yy '4 kWm&SXZ* Y.: v 'WW. §P»$:;:.y VvlV: -■ ;-5" z4 v Li fo-x-- V i >y 'yi-. -> "v 1 m.-W f De enorme drukte voor onze bureaux op de Nassaulaan, waar gisteravond de verkiezin gsuitslagen gepubliceerd werden. Tusschen 8 uur en ongeveer half tien verdrong men zich voor onzen gevel om de cijfers op te nemen. Naarmate het uur vorderde en van meer bureaux uitslagen binnenkwamen, steeg de spanning en de belangstelling. Natuurlijk werden de nieuwe verhoudingen druk besproken en menig debat werd door de politieke tegenstanders gevoerd. Als dan weer nieuwe cijfers op de borden kwamen, trad een stilte in, gevolgd door een herademing en een heropening der debatten met dubbele capaciteit. Intusschen werkten in onze za len een dertig man redactie- en administratie-personeel van de drie Haarlemsche bladen. Met groote boekhoud- en telmachines werden de cijfers verwerkt en als een en ander weer herleid was, werd de wachtende „menigte" op nieuws verrast. doorgaat, blijkt wel uit den verkiezingsuit slag. De Katholieken van Haarlem mogen, dezen verkiezingsuitslag beschouwend, met vertrou wen de naaste toekomst tegemoet zien. Ook in 'de omliggende gemeenten is de uitslag van de verkiezingen voor de katho lieken bevredigend. Tot slot een woord van hulde aan de katho lieke propagandisten, die zich zeer verdien stelijk gemaakt hebben, maar vooral ook aan de kiezers en kiezeressen, die op de katholieke lijst hebben gestemd. Vooral aan de ouden van dagen en zieken en zij, die van verre moesten komen, omdat zij zich, om ter stembus te gaan, groote opofferingen hebben moeten getroosten. Het moge hun een voldoening zijn, dat zij de bewondering hebben gewekt van hun vrienden en leiders en dat zij een goede daad hebben gedaan. Ir. Jos. Cuypers Huldiging te Amsterdam Het plan bestaat, architect Jos. Cuypers, die 10 dezer den leeftijd van 70 jaar be reikt heeft, op 27 dezer een hulde te be reiden. Dit zal geschieden in een bijeen komst m het Paviljoen Vondelpark te Amsterdam, waar van 's midags 3 uur af gelegenheid zal zijn den feesteling te com plimenteeren. Om half 4 zullen een oor konde en een album worden aangeboden. Het huldigingscomité bestaat uit de vol gende dames en heeren: Ir. Alph. Siebers, W. Mengelberg, W. I. Sandhövel, Nic. Mo lenaar, Ed. Brom en Phemia Molkenboer. Penningmeester is de heer Willem P. G. O. Reinders, N.Z. Voorburgwal 326328, Amsterdam, postgiro 13500, Gem. giro van Amsterdam R 974. Een doode Gistermiddag om half zes waren drie zoontjes van de familie Roelfsema, wonende op den Garst, te Winschoten, in een zand groeve nabij de spoorbaan aan het spelen. Plotseling is het zand ingestort en werden de drie kinderen bedolven. Twee konden on middellijk worden gered, waarvan een met een gebroken been naar het R K. Zieken huis werd vervoerd. De 7-jarige Johannes R. werd een kwar tier later uitgegraven. Het ventje b.eek te zijn gestikt. Het andere knaapje kreeg geen letsel. Nader wordt ge.neld, dat het oudste jon getje zichzelf wist te bevrijden en naar huis is gehold om zijn ouders te waarschuwen Inmiddels was er van andere zijde hulp ko men opdagen, waardoor de andere kinderen konden worden bevrijd, de drie-jarige Jar Roelfsema bleek reeds te zijn gestikt, terwijl zijn vier-jarig broertje ernstig aan beide beenen was gekneusd, en zooals gemeld, in het R. K. Ziekenhuis te Winschoten werd opgenomen. Indisch bezoek aan Nederland De kroonprins van Deli te Amsterdam Te Amsterdam is aangekomen de oudste zoon van den sultan van Deli met gevolg. De kroonprins reist incognito doch zal na den terugkeer van de Koninklijke familie in Nederland een officieel bezoek van drie dagen op het Loo brengen. De Kroonprins heeft met zijn gevolg intrek genomen in het Amstel-hotel. Italie's antwoord-nota overhandigd De Italiaansche regeering heeft door mid del van haar gezant bij het Vaticaan haar antwoord op de nota van den H. Stoei, over handigd. De Italiaansche regeering bevestigt nog maals haar protest tegen de ongeoorloofde inmenging van den H. Stoel in de binnen- landsche aangelegenheden van Italië en klaagt er over, dat de H. Stoel volhardt in zijn houding en er naar streeft, de gebeur tenissen uit haar natuurlijk kader te lich ten door middel van redevoeringen en tele grammen, waarin een beroep wordt gedaan op de publieke opinie van het buitenland, enz. De regeering is met den H. Stoel van mee ning, dat het opportuun is, den inhoud van artikel 43 van het concordaat, het eenige artikel van de Lateraansche verdragen, waar omtrent meeningsverschil bestaat, nader te preciseeren. De maatregelen, die tegen bepaalde orga nisaties, die van de Katholieke actie af hankelijk zijn, werden genomen loopen niet vooruit op de interpretatie van genoemd ar tikel, daar zij genomen werden tegen die organisaties, welke een actie ontplooien, die gericht is tegen den Staat en zijn wetten en die zichzelf daarom buiten de reeks van organisaties stelden, die vallen onder artikel 43 van het concordaat. De regeering verklaart ten slotte, dat zij geenerlei moeilijkheid heeft tegen het voor stel van den H. Stoel, om onderhandelin gen aan te knoopen, teneinde het geschil in der minne en spoedig op te lossen. In het antwoord der Italiaansche regee ring op de nota van den H. Stoel wordt er op gewezen, dat een streng onderzoek wordt ingesteld, ten einde vast te stellen, of en op welke wijze de persoon van den H. Va der werd beleedigd en welke schade aan de pauselijke paleizen werd toegebracht. In de verzekering, om tegen de schuldi gen op te treden, is tevens het leedwezen der Italiaansche regeering over de laatste gebeurtenissen vervat. Op haar beurt verlangt de Italiaansche regeering van een H. Stoel, dat deze zijn leedwezen zal te kennen geven over de ern stige anti-Italiaansche manifestaties van den kant der Joego-Slavische kerkelijke auto riteiten. De loterijen van het N.O.C. Zooals wij in ons vorig nummer uitvoerig berichtten, heeft het N.O.C. besloten, de gelden, benoodigd voor uitzending van een Nederlandsche ploeg naar de Olympische Spelen te Los Angeles in 1932 in te zamelen door loterijen. De Nederlandsche dagblad pers steunt dezen opzet, door de loten voor het N.O.C. op de dagbladkantoren te ver- koopen. Deze verkoop is thans aangevangen en aan de loketten van ons blad zijn loten ad f 2.50 verkrijgbaar. Giften zonder leve ring van loten zijn natuurlijk ook ten zeer ste welkom. Wij vertrouwen dat ieder, die het wel meent met de sport en die het belang van een Nederlandsche vertegenwoordiging op bescheiden schaal te Los Angeles beseft, zijn steentje zal bijdragen, met de kans dat hij (zij) een der vele mooie prijzen wint. DIRECTIE NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT. Vlucht om de wereld Aan de gevolgen overleden De landbouwer P. v. d. B„ die te Ooster- wolde onder een auto is geraakt, is aan de gevolgen van zijn bekomen verwondin gen overleden. De grondbelasting in Engeland Nieuwe clausule aanvaard In het Engelsche Lagerhuis heeft Snow- den, de kanselier van de schatkist, een nieuwe clausule op het financieele wets ontwerp ingediend, teneinde gevolg te ge ven aan het compromis tusschen de re geering en de liberalen van de vorige week met betrekking tot de betaling der inkom stenbelasting en de nieuwe grondbelasting een compromis dat de dreigende ministe- rieele crisis bezwoor. Deze clausule is met 286 tegen 237 stem men aangenomen. Tusschenlanding te Hannover De beide Amerikaansche Oeeaanvliegers Post en Gatty hebben gisteravond om 18 uur 40 op het vliegveld van Hannover een tusschenlanding gemaakt. Om 18 uur 55 zijn de piloten weer opgestegen, even later werd opnieuw geland om benzine in te nemen. Om 19 uur 13 is het toestel naar Berlijn vertrokken, waar zij om 20 uur 30 op het Tempelhofer vliegveld zijn geland. Heden naar Moskou? De wereldvliegers werden op Tempelhof kort maar hartelijk ontvangen. De vliegers zijn van plan, den tocht heden naar Moskou voort te zetten en daarvoor heel vroeg te vertrekken. Nieuw snelheidsrecord De vliegers, die op hun pas aangevangen wereldvlucht zoo snel den Atlantischen Oceaan zijn overgestoken, hebben een nieuw snelheidsrecord gevestigd, door den afstand van 2200 mijl in 14 uur 45 min. af te leg gen. De Amerikanen hedenmorgen weer gestart De beide Amerikaansche Oceaan- en wereldvliegers Gatty en Pact, die heden morgen om 7.35 van Tempelhof te Ber lijn zijn gestart, om hun wereldvlucht voort te zetten, zullen zoo mogelijk vandaag nog doorvliegen naar Irkoetsk. Het vliegtuig heeft voor 13 a 15 uur benzine aan boord. De Amerikanen maakten een eere-ronde boven het vliegveld en de stad en verdwe nen tegen kwart voor acht in Oostelijke richting. Namens het rijksministerie voor verkeerswezen was de regeeringsraad Sahl- mann aanwezig, terwijl tevens eenige hee ren van de Deutsche Lufthansa de vliegers vaarwel waren komen zeggen. Oceaanbevlieging De tocht der Deensche vliegers Van de Deensche vliegers Hillig en Hoiris, die gistermorgen uit Harbour Grace zijn gestart, heeft men tot nog toe niets meer gehoord. Zij vliegen zonder radio aan boord, zy worden tegen 2 uur vanmiddag in Kopenhagen verwacht. Te Winschoten zijn twee kinderen onder zand bedolven. Eén doode, één gewonde. (blz. 1, 1ste blad) De Amerikaansche vliegers zijn in Duitsch- land aangekomen. (blz. 1, lste blad) Antwoordnota van Italië aan den H. Stoel overhandigd. (blz. 1, lste blad) Groote brand te Telok Betong. Schade ruim 100.000. (blz. 1, lste blad) De oudste zoon van den Sultan van Deli te Amsterdm aangekomen. (blz. L lste blad) Uitslagen van gemeenteraadsverkiezingen. (blz. 1, 2de blad) Herstelvraagstuk en moratorium, Frank- rijks antwoord aan Amerika overhandigd. Rede van Snowden. (blz. 1, 3de blad) Goedkeeuring door de Belgische Kamer van de militaire credieten. (blz. 1, 3de blad) Een interdepartementale commissie onder zoekt het vraagstuk der niet-Nederlandsche arbeiders in Nederland. Ten opzichte van Nederlandsche arbeiders in België zal men tot een bevredigende regeling komen. (blz. 2, 3de blad) Barometerstand 3 uur m: 7.70, vooruit. OPTICIENS FABRIKANTEN Groote Houtstraat 166 Haarlem LICHT OP. De lantaarns moeten morgen worden opgestoken om 9.54 uur. Stormwaarschuwingsdienst Geseind hedenmorgen om 1035 van De Bilt, aan de posten van Delfzijl tot Hoek van Holland: „Attentiesein neer!" Hoogste barometerstand 776 te Shields. Laagste barometerstand 750.4 te Seiidis- fjord. Verwachting: Matige tot zwakken, Noord- Oostelijke tot Noordeiyken of Noord-Weste lijken wind. Licht tot half bewolkt, droog weer, aanvankelijk weinig verandering in temperatuur. Later iets wanner. Opdat het Rijk zijn verplichtingen kan nakomen De „Daily Telegraph" meldt, dat de Bank van Engeland, de Bank van Frankryk, de New-Yorksche Federal Reservebank en de Bank voor Internationale Betalingen heb ben besloten, van 26 Juni af een crediet van 100 millioen dollar ter beschikking te stel len van de Duitsche Rijksbank tot 16 Juli a.s„ teneinde de Rijksbank in staat te stel len aan haar op het einde van deze maand vervallende betalingsverplichtingen te vol doen. Elk der 4 banken neemt voor 25% aan de leening deel. De V S. waren eerst bereid mee te doen na een aantal conferenties, die in de afgeloopen twee dagen werden gehou den. Tenslotte was de New-Yorksche Fede- ral-Reservebank tot deelneming bereid. Schade ruim f 100.000 Een groote brand woedde in het Chinee- sche Telok Betong en legde een complex toko-gebouwen in de asch. De totale schade wordt officieel geschat op ruim één ton. Zy wordt grootendeels door verzekering ge dekt. Het blusschingswerk is nog niet afge loopen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1931 | | pagina 1