f 7.50,
f250.-
f125.-
f50.
f40.-
DE VERGIFTIGING TE ERICA
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN
WOENSDAG 8 JULI 1931
VIER EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 17812
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL
ONS PETITIONNEMENT
AAN GENÈVE
VOOR INTERNATIONALE
ONTWAPENING
Noodweer in Berlijn
HET ACCOORD BEREIKT
Beloven en regeeren
In een grooten tijd
Ellende in vele huisgezinnen Talrijke personen zonder hulp
VOORNAAMSTE cXIEUWS
J. J. WEBER ZOON
OPTICIENS FABRIKANTEN
Groote Houtstraat 166 Haarlem
Telegrafisch Weerbericht
Een nieuw record
BUREAUX NASSAULAAN 49
Telefoon No. 13866 (drie lijnen)
Postrekening No. 5970.
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen: per week 25 et.; per
kwartaal 3.25; per post, per kwartaal
3.58 b(j vooruitbetaling.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIEN 35 ct. p. regel
VRAAG- EN AANBOD-ADVERTEN
TIES. 14 regels 60 ct. p. plaatsing;
elke regel meer 15 ct., bij vooruitbet.
Bij contract belangrijke korting.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
tusschen den tekst 60 ct per regel.
Alle abonne's op dit blad zijn ingevolge de ver ze kerings voorwaarden f 3000.-
tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen
Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door
verlies van beide armen, beide beenen of beide oogen
bij een ongeval met
doodel ijken afloop
bij verlies van een hand
een voet of een oog
bij verlies van een
duim ot wijsvinger
bij een breuk van
been of arm
oij verlies van *n
anderea vinger
Nederlands Voorbeeld van Eenheid
Wij vragen u, al onze lezers en lezeres
sen boven den leeftijd van achttien jaar,
de formule vóór Internationale Ontwa
pening die wij 'vandaag op de eerste
pagina van het tweede blad afdrukken
te onderteekenen en aan ons bureau te
bezorgen, per post toe te zenden of aan
onze courantenbezorgers mee te geven.
Dit petitionnement moet de uiting zijn
van den eendrachtigen wil van het Ne-
derlandsche Volk. Deze formule is dan
ook in volkomen overeenstemming vast
gesteld door vertegenwoordigers van alle
richtingen in de dagbladpers, en het
petitionnement wordt door de geheele
Nederlandsche Dagbladpers gehouden.
Het zal aan de Internationale Ontwape
ningsconferentie te Genève worden aan
geboden, een antwoord geven op de vraag
van vele staatslieden om uiting van den
volkswil, die Genève de drijvende kracht
moet geven, die het tot daden zal bren
gen, en als voorbeeld van Eenheid ook in
andere landen grooten indruk maken.
Zegt niet: Wij zijn maar een klein volk,
en wat helpt het? Zet scepticisme op zij.
Daarmee is nog nooit iets bereikt. Doet
wat gij kunt, om den grootsten kanker
der menschheid, den oorlog, te helpen
uitroeien. Uw stem helpt wèl! Wij kun
nen haar niet missen. Denkt aan de toe
komst van uw kinderen, en beseft wat
van het weislagen van deze Internatio
nale Ontwapeningsconferentie afhangt!
Juist omdat wij een klein volk zijn,
juist omdat bij ons de eendrachtige over
tuiging heerscht dat Genève tot daden
moet komen, moeten wij onze stem ver
heffen en toonen hoezeer wij den die
pen ernst van dh. moment beseffen.
Er is in de dertien jaren, verloopen
sinds de wereldramp van 19141918, nog
nimmer een internationale conferentie
gehouden waarop de aandacht, de ver
wachting, de hoop van het menschdom
zóó sterk waren geconcentreerd als op
deze. Van haar worden de bezinning, de
kentering, de daden verwacht. Zij heeft
reeds door middel van verscheidene
staatslieden die er een belangrijke rol bij
zullen vervullen, om ons aller steun ge
vraagd.
Onthoudt haar dien niet! Geeft uw
antwoord. Bedenkt ook dat het woord der
Nederlandsche gedelegeerden in Genève
zooveel zwaarder zal wegen als zij met
trots kunnen zeggen: „In ons land
hebben alle geestesrichtingen eenheid
gezocht en gevonden om u gemeenschap
pelijk te antwoorden!"
Het moment tot handelen is nu geko
men. De tijd is' er rijp voor. Er is een
wassend getij in de gansche wereld,
waarvan de teekenen steeds duidelijker
worden. Er wordt van ons, van de Hol
landers, die een grooten naam hebben
en van wie men weet dat zij onafgebro
ken naar internationale eenheid hebben
gestreefd, een Daad verwacht.
Helpt die Daad verrichten!
De onderteekeningsperiode van dit pe
titionnement zal tct en met 20 Juli voort
duren. Wij zullen het formulier dagelijks
blijven publiceeren en net voortdurend
met onze krachtige aanbevelingen steu
nen, om ieder in de gelegenheid te stellen
het te teekenen en in te leveren. Maar
wij vragen u met nadruk: teekent NU,
teekent zoo spoedig mogelijk! Stelt het
niet onnoodig uit Doet het ons dadelijk
toekomen. De stroom moet dadelijk
krachtig zijn.
Dit petitionnement, door alle richtin
gen gesteund, is een unicum in de ge
schiedenis van de Nederlandsche Dag
bladpers. Laat het antwoord, door de
lezers en lezeressen gegeven op het be
roep, dat hun dagbladen thans op hen
doen, evenzeer een unicum der historie
Worden door zijn kracht!
Hebt gij niet vele malen u de vraag
gesteld: „Wat kan ik er aan doen?"
Doet het nu!
De brandweer 160 maal gealarmeerd
Gisteravond woedde boven Berlijn een
hevig onweer. Tegelijkertijd viel er zooveel
regen, dat de brandweer 160 maal ge
alarmeerd werd, om assistentie te verlee-
nen.
Vooral in het Zuiden der stad overstroomde
het water vele woningen. De bliksem sloeg
in een aantal schoorsteenen en lichtte
eenige materieele schade aan.
Persoonlijke ongevallen kwamen niet voor.
Maria-verschijning in
Spaansch dorp?
In het dorp Oreaiztegui, bij San Sebas
tian zou, volgens een V. D.-bericht, een
herdersjongen de verschijning van de H.
Maagd Maria hebben gezien.
Deze verschijning heeft zich, naar gemeld
Wordt, in aanwezigheid van een talrijk
Publiek herhaald.
De bevolking verkeert in groote opwin
ding.
Laval en Hoover zijn het eens gewor
den.
Eindelijk.
Want al kan men er zich over ver
bazen, dat zoo spoedig in enkele
weken tijds het wcreldaspect zoo'n
groote verandering onderging, gezien
de urgentie van het Fransch-Ameri-
kaansch accoord heeft Frankrijk toch
nog heel lang getraineerd.
Enkele dagen, enkele uren kunnen een
vreeselijk lange tijd zijn, als de nood
dringt, als een vraagstuk op zijn oplos
sing niet wachten kan, geen dag en geen
nacht.
En daar voor Duitschland de laatste
weken herhaaldelijk reeds het laatste
uur van vrede, orde en rust kon slaan,
speelde Frankrijk met zijn getalm een
uiterst gevaarlijk spel.
Het is moeilijk zich een juist oordeel
te vormen over de houding van Frankrijk
tegenover het voorstel van president
Hoover, anderzijds is in die houding
ook veel verklaarbaars en begrijpelijks.
Aanvankelijk is men kwaad geweest;
deels omdat men niet van te voren was
gehoord, deels omdat een ander met de
eer ging strijken en deels ook om de zeer
begrijpelijke reden, dat men zich een
groot financieel offer zou moeten ge
troosten. Al weegt dit laatste argument
niet zóó zwaar als de Fransche pers het
graag voorstelt, toch moet men het niet
onderschatten. Engeland, Italië en de
kleinere landen hebben in zekeren zin
goed praten: de gelden, die zij te vor
deren hadden, moesten zij toch voor het
grootste deel weer afstaan aan Amerika.
Frankrijk echter zou een groot bedrag
in eigen schatkist zien vloeien om er de
eigenlijke oorlogsschade mee te herstel
len. En waar de begrooting tóch al niet
heelemaal klopte, beteekende voor Frank
rijk het afzien van de herstelbetalingen
wij wezen daar reeds op een harde
noot, die nog niet zoo gemakkelijk te
kraken was.
Nu drukken de Fransche bladen wel
him verwondering uit over het feit, dat
de andere mogendheden Hoover naar de
oogen hebben gezien en niet Frankrijk,
dat toch héél alleen ook voor hun be
langen opkwam tegen Amerika, maar zij
weten heel goed, dat Frankrijk het aller
meest dacht aan zijn eigen belangen
en niet geheel ten onrechte.
Het schijnt echter, dat de onderhan
delingen met Mellon en Edge op dit punt
op het punt van het geld zelf een
zeer groote bereidwilligheid bij de regee
ring van Parijs hebben verwekt. Laval
schijnt langzaam te zijn gaan begrijpen,
dat Duitschland met halve maatregelen
niet geholpen kon worden, of wanneer
het heil van Duitschland hem niet zoo
veel schelen kan dat Hoover, alleen
al om zijn populariteit in Amerika zelf,
onmogelijk zijn voorstel kon verzwakken.
In ieder geval hij heeft toegegeven.
Dat wil zeggen:
al het wezenlijke in het plan van Hoo
ver heeft hij aangenomen.
Alleen den vorm heeft hij veranderd.
Het moratorium van een jaar wordt
aan Duitschland verleend over de onge
dekte schulden, terwijl de onvoorwaar
delijke betalingen wèl moeten worden
erkend, maar aanstonds weer aan de
Duitsche regeering ter beschikking wor
den gesteld in den vorm van een leening,
die met matige rente in 10 jaar moet
worden terugbetaald.
Dit is weer een echt staaltje van Fran
sche politiek.
Toegeven goed! maar nooit in
den vorm.
Het kan Amerika, allicht niet veel
schelen of het „groote beginsel" der on
voorwaardelijke betalingen in Europa
gered is of niet; als het principe van
Hoover maar wordt doorgevoerd.
De Franschen zwijgen over hei prin
cipe van Hoover en praten luid over dat
van het Young-plan. Het Young-verdiag
dat is een vorm van recht. Die
rechtsformule is gehandhaafd. Frankrijk
heeft het dogma der onvoorwaardelijke
betalingen gered.
Dit genoegen zij Frankrijk gegund.
Voorloopig.
Want al verheugen wij ons natuurlijk
over de aanvaarding van het Hoover-
plan, waardoor Duitschland en mis
schien wel Europa voorloopig van den
ondergang gered is, en al willen wij
gaarne hopen, dat het jaartje morato
rium Duitschland goed 'zal doen en
nieuwe ekonomische kracht zal schen
ken, we vreezen toch, dat hiermede
de saneering van Duitschland en van
Europa niet zal worden bereikt.
Want ten slotte raakt Duitschland
door dit moratorium nog dieper in de
schuld, daar toch geen Pfenning van de
schuld wordt kwijtgescholden en de
rente over de dit jaar niet-te-storten
sommen maar weer met ijzige nauwkeu
righeid aan de schuld wordt toege
voegd.
En een jaar is zoo gauw om!
Maar laten wij er het oeste van hopen.
Voorloopig kan Duitschland weer ade
men.
Al mag ook de directe verlichting,
welke dit moratorium schenkt, niet over
schat worden.
Het „Volk" heeft nog al hoog opgegeven
van de winsten der SD.A.P. by de jongste
Raadsverkiezingen. De percentages door haar
party werden hoog opgeschroefd en leken
nog te hooger, waar alleen die gemeenten m
de statistiek genomen werden, waar de
S.D.A.P. meedong, dat is nog niet in de helft
der gemeenten.
De medaille heeft echter ook een keerzijde.
En die laat de naaste geestverwant van het
„Volk" even bewonderen. In de „Socialist",
het orgaan der linkschen in de S.D.A.P. wordt
de „Volk"-statistiek even ontleed.
En dan lezen we b.v. volgende hartelijke
passages:
„Thans, nu de gemeenteraadsverkiezin
gen achter ons liggen, dient vastgesteld
te worden, dat noch de voornaamste taak,
n.l. het bereiken van een veel sterkere
positie dan die van 1929, noch de mini
mum-taak, het handhaven van dat peil,
door de partij vervuld zijn
Zij, die in 1929, toen ons aandeel in hei
totaal aantal uitgebrachte stemmen met
0.9 pCt. was toegenomen, uitriepen: „Wij
marcheeren onweerstaanbaar op", zij
kunnen nu een kunstmatig optimisme ver
wekken door op een vooruitgang van
1.3 pCt. te wijzen in de 497 gemeenten,
waarin onze partij aan de gemeenteraads
verkiezingen deelnam.
Voor wie gevaar loopen bedwelmd te
worden door dergelijke overweldigende
successen, zij er aan herinnerd dat er nog
altyd eenige honderden gemeenten zijn,
waarin de S.D.A.P. niet aan de verkiezin
gen deelneemt."
Over den vooruitgang in de groote ste
den is het blad nog minder te spreken:
„De vooruitgang in de groote steden ech
ter is in hoofdzaak te danken aan Amster
dam en verder aan Utrecht.
In vier van de zes groote steden, in
Rotterdam, Den Haag, Haarlem en Gro
ningen was het percentage der sociaal
democratische stemmen ifl 1931 lager dan
in 1927.
Dat is dus voor de groote burchten van
het socialisme een allesbehalve gunstig re
sultaat.
En terwyl wij in deze zes steden in het
totaal één zetel winst maakten, gingen
communisten en Sneevlietianen er samen
vier zetels vooruit."
Niet bepaald een gunstig verschijnsel voor
de S. D. A. P., daar heeft de „Socialist"
volkomen gelijk in.
„„Onze toekomst hangt af van de snel
heid waarmee we in de groote steden, in
de groote industrie-centra vooruitgaan.
En die snelheid is tusschen 1927 en 1931
nagenoeg nul!"
Het linksche orgaan neemt dan in 't ootje
de wijze, waarop een en ander'wordt goed
gepraat en geeft vervolgens de leiders een
standje, dat ze niet genoeg geprofiteerd heb
ben van de buitengewoon „gelukkige" situa
tie: de malaise en werkloosheid
Het blad vergeet echter er by te voegen,
schryft Criticaster in de „Res.b.", dat de
S. D. A. P. het tegenwoordig in die groo-
tere plaatsen niet meer laten kan bij agi-
teeren en beloven, maar dat ze moet meere-
geeren. En dan hebben de bedrogen arbei
ders heel spoedig in de doppen, dat al die
mooie beloften niet vervuld worden. Van
daar dat de „onweerstaanbare opmarsch" ge
stuit wordt. Door het gezond verstand der
arbeiders.
Ergens in Amerika hebben weer eens twee
kracht-patsers met elkander gevochten.
Het waren een Duitscher en 'n Amerikaan.
De Amerikaan werd zóó toegetakeld, dat zijn
gezicht een zeer bloederig aspect bood; ball
bewusteloos hing hu tenslotte „in de tou
wen." Toen werd de Duitscher tot kampioen
uitgeroepen; met een vollen buidel keert hu
naar zün vaderland terug, en zf\l daar als
held worden ingehaald. De bladen hebben,
omdat het hier nieuws betrof waarin velen
belang stellen, van deze gebeurtenis melding
gemaakt, gelijk steeds.
Dit echter zal ons niet beletten van derge-
iyke pseudo-sport onzen inngen afkeer uit
te drukken, schrijft .,De Avondpost."
We leven in een zonderlinge samenleving.
Wanneer twee mannen elkander op straat
„afdrogen", komt de politie tusschenbeide en
arresteert hen; wanneer ze elkander in den
boks-ring op onmenscheiyke wüze toetake
len, komt een heele politie-macht op de been
om de orde te handhaven en zit een flink
deel van de geëerde mensch-heid in hevige
spanning om het resultaat te vernemen. En
de opper-vechtersbaas wordt met geld en
roem beladen.
Zoo heeft deze naar licht, vryheid en ver
lossing snakkende wereld, waarin kunst en
wetenschap zich vaak met de uiterste moeite
kunnen staande houden en de hoogste en
beste geesten dikwyis in armoede den strüd
om het bestaan moeten voeren, haar magis
trale krankzinnigheden. We leven in een
grooteh tüd."
De brand bij Becht en Dyserinck
Onderzoek naar de oorzaak
De firma Becht Dyserinck, te Amster
dam, wier toonkamers gisternacht totaal zijn
afgebrand, was voor 435.000 verzekerd. De
officier van Justitie en de rechtercommissa
ris hebben een onderzoek ingesteld, dat niets
heeft opgeleverd. Deskundigen zullen worden
benoemc om de zaak verder te onderzoeken.
Sloopers waren gisteren bezig met de top
gevels omver te halen.
Te Erica (Dr.) zyn, gelijk wy in een deel die van de worst gekocht en gegeten had
van onze vorige oplaag hebben gemeld, eer
gisteren ruim honderd personen uit onge
veer dertig gezinnen ziek geworden. De
symptomen wezen op vergiftiging en ver
moedelijk heeft men te doen met vleesch-
vergiftiging, ontstaan door het eten van
worst.
Een aantal patiënten is er ernstig aan
toe.
Nader wordt het volgende gemeld:
Zondagavond werd de hulp van dr. A. J.
D. Stukje te Erica ingeroepen voor een ge
zin te Amsterdamscheveld, \vaar alle perso
nen behalve een der jongste kinderen
ziekteverschijnselen vertoonden, die wezen
op vergiftiging. Er deden zich maag- en
darmstoornissen voor, terwyl de arts hooge
koortsen constateerde. Het bleek, dat de
vier zieken gegeten hadden van leverworst,
die Zaterdaavcnd bü een slager te Erica
vlas gehaald. Het niet zieke kind had daar
van niet genuttigd.
Vüf personen in levensgevaar
Spoedig na dit eerste geval meldden zich
meer ziektegevallen bü den arts. De arts
waarschuwde de politie, die onmiddeliyk
een onderzoek instelde.
Maandagavond waren twintig gezinnen
tezamen met meer dan honderd personen,
ziek, bij wie zich dezelfde ziekteverschijnse
len voordeden.
In drie gezinnen heeft de Zeereerw. Heer
Pastoor aan drie kinderen de H.H. Sacra
menten der Stervenden moeten geven
Bovendien verKeeren in twee gezinnen man
en vrouw in zeer ernstigen toestand.
Kinderen zoowel als grysaards vertoonen
dezelfde ziekteverschünselen.
Het aantal gevallen breidde zich steeds
uit en gistermorgen vroeg lagen 150 per
sonen ziek waarvan verscheidenen ernstig.
De burgemeester van Emmen heeft den
betrokken slager een verhoor afgenomen,
hetwelk niets opleverde. De man verklaarde,
dat hu op de gebruikelijke wüze leverworst
had vervaardigd, terwyl getuigen, die de
worst hadden gekócht, daaraan ook niets
bijzonders hebben kunnen constateeren.
Monsters van worst en braaksel van
patiënten zyn opgezonden naar het bacte
riologisch instituut te Utrecht en den Pro
vincialen Keuringsdienst te Assen.
Onder leiding van den directeur van den
gemeentelijken vleeschkeuringsdienst te
Emmen is gistermorgen de geheele slagerij
ontsmet. Gistermiddag zou de waarnemend-
directeur der Volkksgezondheld, dr. Waan-
ders uit Nijmegen ter plaase een onderzoek
instellen.
In den toestand der ernstige patiënten
v/as gistermiddag nog geen verandering ge
komen.
Een dier patiënten overleden
In den loop van den avond is een der pa
tiënten, een achtjarig' meisje uit het gezin
Stuiling, overleden, In den toestand der an
dere ernstige patiënten is nog geen veran
dering gekomen. Het onderzoek naar de oor
zaak van de vergiftiging heeft nog geen
resultaten opgeleverd.
By afwezigheid van den inspecteur van de
Volksgezondheid voor de drie Noordehjke
provinciën, zal diens plaatsvervanger, dr.
Santjes uit Nijmegen, een onderzoek instel
len. Deze was gisteravond nog niet ter
plaatse aangekomen.
Het aantal zieken bedraagt thans ongeveer
150, terwul de gevallen zich niet meer uit
breiden. De dokier wordt vanaf heden ge
holpen door een medicus uit Emmen, terwyl
ook nog een verpleegster hulp kon bieden.
Het lijkje van het slachtoffer is in beslag
genomen.
Dr. Mieremet uit Groningen zal sectie op
het lijkje verrichten.
Eenige zieken verkeeren nog in levensge
vaar. De minder ernstig ongestelden zijn aan
de beterende hand.
Zonder hulp
Een speciale verslaggever van de „Tele
graaf" schrijft aan zijn blad o.m. het vol
gende:
Erica is een arm veendorp, gelegen aan het
Stieltjeskanaal in de provincie Drente, deel
van de gemeente Emmen. De arbeidersge
zinnen daar kunnen zich weinig weelde ver
oorloven en hun voedsel is schraal. Maar des
Zaterdagsavonds als het weekloon ontvangen
is, dan gaan de huisvrouwen baar inkoopen
doen en tractee en zü zich en haar gezin
op leverworst, de z.g. bakworst. Voor 15 ct.
per pond is die reeds te koopen en het Is
geen zeldzaamheid als drie of vier pond van
deze worst door één gezin verorberd wordt.
Bij slager Doevendans te Erica was Za
terdagavond ook weer deze worst te koop
Meer dan honderd pond had hij verkocht,
niet vermoedende welke gevolgen dit na
zich zou sleepen. Hij kon dit ook niet weten,
omdat hy reeds heel lang diezelfde worst
verkocht tot groote tevredenheid van zyn
klanten. Maar of er ditmaal een ziek varken
geslacht was, of dat er een stuk bedorven
vleesch in de worst terechtgekomen is, nie
mand kan dit nu reeds zeggen.
Een feit is, dat Zondag In vele gezinnen zij
die van de worst gegeten hadden last kregen
van hevige buikpijnen, hoofdpyn, diarrhee en
braken.
Een veenarbeider is gehard en loopt niet
spoedig naar den dokter. Men dacht dus al
gemeen, dat het wel over zou gaan. 2oo
kwam het dat Maandagmiddag pas bekend
werd welke vreeselyke gevolgen het gebruik
van de worst na zich had gesleept. Van
school bleven de meeste kinderen thuis, man
nen bleven weg van hun werk en toen de
kinderen van Veldwachter Veld Maandag
middag thuiskwamen, hoorde hij voor het
eerst, wat er aan de hand was. De veldwach
ter stelde zich oogenblikkelijk in verbinding
met den dokter, dr. A. J. D. Stukje. Deze
deelde mede, dat hy Zondagavond van de
eerste patiënten kennis had gekregen en dat
de toeloop steeds grooter was geworden naar
mate de dag van Maandag verder verliep. De
veldwachter wist niet beter te doen dan den
burgemeester van Emmen te waarschuwen;
deze stelde zich in verbinding met den Keu
ringsdienst van waren te Assen en met net
Centrale Laboratorium te Utrecht. Ook de
Officier van Justitie werd van het geval op
de hoogte gebracht en zoo kwam dus een
heele machine in beweging.
Het waren uitsluitend de arme gezinnen
den. Maar vooral de kinderen, die van de
worst gegeten hadden, zelfs al was het maar
één plakje, hadden 't leelyk te kwaad ge
kregen.
Meening van den dokter
De verslaggever begaf zich naar den dok
ter, den heer A. D. J. Stukje. Het was des
avonds acht uur en toch stond de wacht
kamer vol patiënten; zelfs stonden zy nog
op straat hun beurt af te wachten. Ondanks
den afmattenden dag, dien hij achter den
rug had, vond de dokter nog even tyd om
te bevestigen, dat men hier inderdaad te
doen had met :n zeer ernstig geval van
vleeschvergif tiging.
Ongeveer dertig gezinnen met 100 tot 150
patiënten hadden zich bij hem aangemeld en
hy vreesde, dat er nog wel meer zieken zou
den zijn. De ziekte openbaarde zich in den
vorm van maag- en darmstoomissen, diar
rhee en brakingen, gepaard gaande met zeer
hooge koortsen, algemeen verval van krach
ten, roofdpijn en spierpynen. De ziekte ver
toonde dadelyk het beeld van infectie en 't
meest waarschijnlijk- is, aldus de dokter, dat
men hier met een soort paratyphus te doen
heeft. Het eerste gezin, waarvan hy bericht
kreeg, bestond uit vyf personen, waar/ar.
vier ziek waren, terwyl één kind, dat niet
van de worst gegeten had, gezond was ge
bleven.
Er kwamen hem ook zeer ernstige geval
len ter kennis en het is nog niet uitgeslo
ten, dat er ook nog wel enkele sterfgevallen
zullen voorkomen, voóral by kinderen. Hoe
jonger zij waren, hoe zieker.
Hoe de vergiftiging precies ontstaan was.
kon de dokter niet mededeelen. Er is worst
in beslag genomen en ook de afscheiding
van de patiënten is voor bacteriologisch on
derzoek naar Utrecht opgezonden. De dok
ter deelde nog mede, dat hy het zeer druk
had, dat hy en ook de pleegzuster het niet
meer afkonden en dat zy hulp gevraagd
hadden, welke na hedenmorgen dan ook zou
worden verleend.
Na het bezoek aan den dokter sprak de
verslaggever nog den veldwachter, die een
schril beeld ophing van ae ellende, die de
vergiftiging had teweeggebracht. Hy had
gisteren een uitgestrekt gebied doorkruist en
er waren gezinnen, waar de vader, moeder
en zes tot acht kinderen hevige pyn lydend,
in bed werden gevonden. Doktershulp kon
den zij in vele gevallen niet krijgen, omdat
er niemand was die den dokter kon waar
schuwen. Hij had ook menschen aangetrof
fen, die plotseling hevige pijnen hadden ge
kregen en op handen en voeten naar bed
moesten kruipen. Van één gezin was een
zoontje van school niet thuisgekomen, zoo
dat hy waarschyniyk onderweg was blyven
liggen. Een jongeman, die met verlof thuis
was, was naar zyn garnizoen te Assen terug
gekeerd en daar zeer ernstig ziek geworden.
Een ander gezin was Zondag naar Den
Haag vertrokken en had vier pond van de
bewuste worst meegenomen. Als zy van de
worst gégeten hebben, en dat is zeer waar
schyniyk, moeten zy daar ernstig ziek zyn
aangekomen.
In de meeste gezinnen, zoo zeide de veld
wachter, was absoluut geen hulp, zoodat de
menschen geheel onverzorgd moesten wor
den achtergelaten De dokter heeft gedaan
wat hü kan, maar zyn krachten schieten te
kort, te meer. daar hy dikwijls nog heele af
standen moet loopen om de menschen, die
achteraf wonen, te bereiken.
De verslaggever vroeg nog of er sprake kon
zyn van nonchalance, doch niets wees m die
richting. Trouwens, ook een lid van het ge
zin van den slager, die van de worst ge
geten had, is ziek geworden.
De Haagsche correspondent van het blad
bezocht in den laten avond de familie Prins
in de De Génestetlaan, waar mej. Prins zeer
ongesteld werd aangetroffen. Zy vertelde het
volgende:
Daar afgesproken was, dat myn zwager
en zyn iamilie deze week enkele dagen bij
ons zouden komen logeeren, ging myn man
Zaterdag met den auto naar Erica en keerde
Zondagmiddag met myn zwager terug. Mijn
man, die uit Drente afkomstig is, heeft de
gewoonte om bji zyn jaarlyksche bezoek al
daar de zeer speciale leverworst, zooals die
daar bereid wordt, mee te brengen. Wy vin
den altijd, dat die worst bijzonder smakelijk
is en een geheel anderen smaak heeft dan
de leverworst, die men hier kan koopen.
Zondagmiddag om 1 uur kwam myn man
hier aan, waarna wy eenige uren gezellig
byeenzaten. 's Avonds aten wy brood, waar
op wy wat leverworst deden. De jongste
kinderen waren reeds naar bed, doch mün
zoon van 17 jaar at mede. Aanvankelyk
merkte geen van ons iets byzonders. Maai
Maandagmorgen, terwijl 'ik op de fiets zat,
merkte ik dat ik onwel werd; ik kreeg he
vige krampen en was genoodzaakt myn
werk te staken De krampen werden steeds
erger en ik voelde my doodziek. Ik heb h
afschuwelyken nacht doorgemaakt. Vanmor
gen kwam de dokter, doch ik kon hem niet
meedeelen wat de oorzaak myner ziekte kon
zijn. Toen wy uit Erica vernamen, hetgeen
daar gepasseerd was, begrepen wy wat de
oorzaak was. De dokter heeft de overgeble
ven worst ter onderzoek in beslag genomen.
Het resultaat hiervan is ons nog niet be
kend.
Inmiddels voelt myn man zich ook weinig
rovttig, terwyl myn zoon in den loop var
den dag eveneens hevige maagkramp kreeg
Drama met arrestant te Nijmegen
Onbekende schiet zich door het hoofd
Gisternacht werd op den Voerweg te Ny-
megen dóór de politie een Duitscher aange
houden, die niet in het bezit bleek te zyn
van de vereischte papieren. Hy werd daarom
overgebracht naar het hoofdbureau van po
litie. Onderweg zette hy zijn bril ai en stak
dien toen in den zak. Bij het bureau geko
men, bracht hy plotseling de rechterhand
naar den rechterslaap en schoot zich dwars
door het hoofd. De man zakte ineen en werd
het politie-bureau binnengedragen, waar hy
spoedig overleed. By fouilleering werd niets
gevonden, waaruit zijn identiteit kon blijken.
Te Erica (Dr.) zijn 150 personen door het
eten van worst ziek geworden. Twee vol
wassenen en drie kinderen verkeeren in le
vensgevaar. Een patiënt overleden.
(blz. 1, 1ste blad)
Noodweer in Berlijn.
(blz. 1, 1ste blad)
Ontwerp van wet betreffende de vorming
van één gemeente voor den geheelen Wierin-
germeerpolder.
(blz. 1, 2de blad)
Het mynwetsontwerp in derde lezing door
het Engelsche Lagerhuis aangenomen.
(blz. 1. 3de blad)
De opstand op Peru geëindigd.
(blz. 1. 3de blad)
Conferentie te Londen over de uitwerking
van Hoover's plan.
(blz. 1, 3de blad)
Overstrooming nabij Antwerpen.
(blz. 1, 3de blad)
Verschenen is het Voorloopig Verslag der
Tweede Kamer over het wetsontwerp tot
strafbaarstelling van godslasteringen in het
openbaar.
(blz. 2, 3de blad)
De artsen en de actie voor ontwapening.
(blz. 2, 3de blad)
Te Rotterdam is een valsche muntersbende
betrapt.
(blz. 2. 3de blad)
Barometerstand 9 uur vrni.: 757 stilstand.
Licht op De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om: 9.49.
Hoogste barometerstand 765.6 te Toulouse.
Laagste barometerstand 748.0 te Kopenha
gen.
Verwachting: Meest matige, Westelijke tot
Zuid-Westelijken wind, zwaar bewolkt tot be
trokken. Later opklarend, aanvankelyk nog
regenbuien, weinig verandering in tempera
tuur.
Na de aanvaarding van het
moratorium
De bijeenkomst der deskundigen
In de Parysche ochtendbladen wordt met
weinig geestdrift gesproken over de Engel
sche uitnoodiging.
Men schrijft het voomamelyk aan de
goede Fransch-Engelsehe betrekkingen toe,
dat Frankrijk gedeeltelijk heeft besloten op
deze uitnoodiging in te gaan.
De meeste bladen zyn van meening, dat
Parys als plaats der besprekingen veel gun
stiger zou zijn geweest. De „Echo de Paris"
wyst er op, dat het program der conferentie
nog geenszins vaststaat.
Men weet zelfs nog niet, of Duitschland
op deze conferentie vertegenwoordigd zal
zyn, evenmin als men thans reeds vooruit
kan zeggen, of de deskundigen zich slechts
met financieel-technische vraagstukken zul
len bezig houden, of ook de juridischs
kwesties zullen overwegen. Het blad acht
een byeenkomst van deskundigen in zoo
verre raadzaam, dat dezen de mogelijkheid
hebben in volledige vrijheid van handelen
een regeering te kunnen desavoueeren, wat
by regeeringspersonen niet het geval is.
De „Ouvre" meent te weten, dat Briand
een beslissing over het Engelsche voorstel
voor een latere bijeenkomst van ministers
der by het Young-plan betrokken landen
niet heeft uitgesteld, maar het voorstel
direct heeft afgewezen.
Een Amerikaansche waarschuwing
De New York Times waarschuwt in een
hoofdartikel, dat het komende moratorium
jaar een periode van de grootste activiteit
moet worden. Er is, volgens het blad, geea
internationaal mirakel of profeet noodig, om
te kunnen voorspellen, dat het Young-plan
zal moeten worden gewyzigd. In zyn ouden
vorm kan het plan niet gehandhaafd bly
ven. Niemand kan er van worden beschul
digd, het plan te hebben gesaboteerd. Het
is ineengestort ten gevolge van de wereld
crisis.
Op naam van Frank Hawks
De bekerde vlieger Frank Hawks byge-
;,aamd de vliegende kogel, die na in Europa
een aantal snelheidsrecords te hebben ge
broken, naar de V. S. is teruggekeerd, heeft
wederom een nieuw record op zijn naam
gebracht door van Montreal naar New-York
te vliegen In 1 uur en 45 minuten.
