c'Binnenlandsch Nieuws
i
8
Voor de Huiskamer
Het gestolen Luchtballonnetje
OF DE GESCHIEDENIS VAN TWEE DEUGNIETEN
LUCHTVAART
De beul
H. M. de Koningin en Prinses
Juliana in Tirol
Werkverruiming
De kas der gemeente Sleen
is leeg
De
KERKNIEUWS
Nationale Bedevaart naar Lourdes
FIN ANCIEN
Algemeene Exploratie
LANDBOUW EN VEETEEL1
ONDERWIJS
Wijziging L. O.-wet
Examen Hoofdonderwijzer (es)
T oelatingsexamen
Rijfcstuinbouw (winter) scholen
BOEKBESPREKING
STOOMVAA RTLIJNEN
Na het overlijden van den heer
J. N. Hendrix
Herdenking in den Amsterdam., hen Raad
In de gistermiddag gehouden zitting van
den Amsterdamschen gemeenteraad heeft
wethouder Wibaut als waarnemend voorzit
ter, naar aanleiding van een ingekomen
mededeeling betreffende het overlijden van
den heer J. N. Hendrix, den overledene in
dankbare bewoordingen herdacht, terwijl
alle raadsleden zich van hun zetels verhie
ven.
De wethouder wees er op, dat de heer
Hendrix van 1903 tot 1919 lid is geweest van
dezen raad. Zijn woord, aldus spr., had hier
groot gezag en belangrijken invloed en was
steeds weloverwogen. In 1919 werd hü lid
van Gedeputeerde Staten en sedert dien is
het contact tusschen hem en het college van
B. en W. tot den dag van zijn aftreden toe
gebleven. Bij hem berustte de bijzondere
bemoeiing met de provinciale bedrijven.
Zoo was hij voorz. van den raad van com
missarissen van de P. E. G. E. M. In die
hoedanigheid heeft hij er steeds naar ge
streefd tusschen de belangen van Amster
dam en de provincie overeenstemming te
behouden. Bij B. en W. en de leden van den
raad zal zijn nagedachtenis in dankbare
herinnering blijven.
Begroet namens den president der Oosten-
rijksche republiek
H. M. de Koningin, vergezeld van H. K.
H. Prinses Juliana zijn van Ztirich over
Innsbrück en de Brennerpasspoor naar Ti-
rol gereisd en te Nikolsdorf 's avonds aan
gekomen. Den volgenden ochtend heeft H.
M. ontvangen den heer Von Klostersky, vice-
directeur van het Kabinet van den president
der Oosten rijksche republiek, die namens
dezen onder aanbieding van een bloemstuk
de beste wenschen van den heer Miklas over
bracht voor een aangenaam verblijf in Oos
tenrijk.
De heer Klostersky heeft daarna deelge
nomen aan het noenmaal op Schloss Leng-
berg.
Dreigende beperking van den
kolenuitvoer
Het standpunt der Nederlandsche mijn-
directies
De gezamenlijke Limburgsche mijndlrec-
ties hebben de kwestie der dreigende beper
king van den kolenuitvoer naar Frankrijk
in handen der regeering gesteld. De direc
ties zijn van oordeel dat op de eerste plaats
de regeering behoort op te komen voor de
bescherming van haar industrie en dat even-
tueele maatregelen van haar dienen uit te
gaan.
De Nederlandsche industrie
Dezer dagen vergaderde de Rijkscommissie
voor Werkverruiming onder voorzitterschap
van den directeur-generaal van den Arbeid,
den heer C. J. P. Zaalberg, wegens verhin
dering van den voorzitter der commissie,
prof. mgr. dr. W. H. Nolens.
Met leedwezen nam de commissie er ken
nis van, dat de demonstratie Nederlandsch
Fabrikaat 1932 te Arnhem niet zal doorgaan.
Aangenaam was het der commissie te ver
nemen, dat de bemoeiingen om een betere
regeling te verkrijgen omtrent de aanschaf
fingen door den Indlschen Centralen Aan-
schaffingsdienst, waaraan ook de commissie
heeft deelgenomen, een gunstig resultaat
hebben gehad.
Aangezien de nieuwe exportcredietgarantle
nog niet is ingevoerd, waren by de commis
sie enkele vragen ingekomen om haar be
middeling te verleenen tot het verkrijgen
van eenlge garantie.
Voorts werd een overzicht gegeven van een
aantal gevallen, waarin de bemiddeling van
de commissie was gevraagd, om te bereiken,
dat opdrachten aan de Nederlandsche in
dustrie ten goede zouden komen.
De gemeenteraad weigert zich te onderwerpen
aan minister Ruys
Do gemeenteraad van Sleen is in spoedver
gadering bijeengekomen, ter bespreking van
den financieelen toestand der gemeente.
De gemeenteraad had destijds besloten voor
de heffing der gemeentefondsbelasting de
gemeente te plaatsen in de tweede klasse,
hetgeen door den minister van binnenl. zaken
niet kon worden goedgekeurd, in verband
met het feit, dat de heffing van 100 op
centen op de fondsbelasting in deze gesa
neerde gemeente noodlg is. De raad heeft
nadien ondanks de bezwaren der regee
ring, besloten, de classificatie te hand
haven en B. en W. op te dragen met de
regeering de noodige besprekingen te dezer
zake te voeren. Daarop heeft het gemeen
tebestuur de mededeeling ontvangen, dat
dt regeering niet bereid is eenigen verde
ren financieelen steun te verleenen, zoo
lang de raad niet gezwicht is voor den
e'isch van plaatsing in de derde klasse.
De voorzitter, mr'. Bontekoe, deelde in den
raad mede, dat de gemeentekas zoo goed als
Uitgeput was, zoodat reeds deze week groote
moeiiykheden zijn te verwachten en de ge-
jDe toekomstige oorlog zal zich in de stilte
Ars doods afspelen, slechts onderbroken door
het zuchten en het schreeuwen van blinden
en verbranden. De oorlogen der toekomst
zullen ondenkbaar huiveringwekkende strljd-
toooeelen zijn, gevoerd door oudachtige heer
tjes met binocles. Zij zullen in laboratoria
zitten en over dalen, bergen, vloten en groote
hnlpelooze steden miasmen des doods laten
uitstrooien, gif-miasmen, die niet slechts de
lichamen verwoesten, maar ook den geest
verbijsteren door vrees en stommen angst
voor het onbekemde."
(Citaat uit „Allg. Rundschau"
overgenomen door Pater Strat-
mann O. P., In zijn boek Wereld
kerk en Wereldvrede).
meente niet ln staat zal zyn de loonen te be
talen en ondersteuning aan behoeftigen uit
te keeren. Zou de raad zich bereid verklaren
zijn eerder genomen besluit in te trekken,
dan zou, had men spr. verzekerd, onmiddel
lijk van rijkswege voor de noodige financiën
gezorgd worden. Spr. stelde daarom voor het
eerder genomen raadsbesluit in te trekken en
een nieuw besluit te nemen overeenkomstig
den wensch van de regeering.
Namens de liberale raadsfractie heeft het
raadslid Eising zich evenwel tegen dit voor
stel met kracht verzet. Spr. achtte het mis
bruik maken van de positie, waarin de ge
meente verkeert, om thans den inwoners
hoogere belasting op te leggen dan in verre
weg de meeste andere gemeenten moet wor
den betaald. De liberale fractie zou daarom
tegen het voorstel van den voorzitter stem
men. De liberale wethouder Kamping sloot
zich bij deze verklaring aan, evenals de s.d.
wethouder Tellingen, het c. h. raadslid Kupe-
rus en de v. d. Scheltens. Alleen de heer
Moes, a. r., verklaarde de gevolgen van een
aiwijzend raadsbesluit niet te durven aan
vaarden en dus met het voorstel van den
voorzitter accoord te gaan. Met 91 stem
men werd het voorstel van den voorzitter
verworpen, zoodat hiermede het conflict tus
schen regeering en gemeentebestuur in zijn
meest critieke stadium is gekomen. Wanneer
dt minister by zyn genomen besluit biyft,
dan zal deze week de gemeente Sleen al
hare betalingen moeten staken.
,Graf Zeppelin" naar de
Noordpool
Neemt ook post uit Nederland mee
De gelegenheid wordt opengesteld met het
tusschen 20 en 25 Juli a.s. van Friedrichs-
hafen (Bodenmeer) naar de poolstreek ver
trekkende luchtschip „Graf Zeppelin" post
stukken te doen vervoeren.
Te Friedrichshafen wordt de correspon
dentie van een bijzonder stempel: „Luftschlff
Graf Zeppelin Folarfahrt 1931" voorzien.
Er zal post worden afgegeven te Lenin
grad en aan den zich in de Noordelüke IJs
zee bevindenden Russlschen IJsbreker „Maly-
gin", terwyi ten slotte boven een nog nader
aan'te geven waarnemingsstation in het
Poolgebied post zal worden uitgeworpen.
Voor vervoer met het luchtschip komen ln
aanmerking in Nederland ter pest bezorgde
niet-aangeteekende brieven en briefkaarten
voor elke gewenschte bestemming, mits vol
doende aan de volgende voorwaarden:
de brieven mogen niet zwaarder zyn dan
20 gram;
moeten van het volledig adres van den
afzender zyn voorzien, alsmede van een
luchtpostetiket van een der onderstaande
aanwijzingen:
„Mlt Luftschlff Graf Zeppelin bis Lenin
grad", „Mit Luftschlff Graf Zeppelin zur
Abwurfs telle im Polargebiet", Mit Luftschlff
Graf Zeppelin zum Eisbrecher".
Het boven gewone port verschuldigde
extra-luchtrecht kan worden voldaan door
middel van Nederlandsche frankeer- en/of
luchtpostzegels en bedraagt: by verzending
tot Leningrad voor briefkaarden 55 cent per
stuk, voor brieven 1,10 per stuk; tot het
uitwerpstation in het poolgebied of tot den
IJsbreker voor briefkaarten 1,10 per stuk,
voor brieven 2.20 per stuk.
In totaal 1750 pelgrims
Gistermorgen vertrokken uit Roosendaal
de drie extra-treinen van de Lourdes-bede-
vaart waarvan het eerst de ziekentrein met
283 zieken.
Zooals gemeld, is eergisteren reeds een
trein met 425 pelgrims vertrokken, die eerst
een bezoek aan Lisleux brengen en heden
ochtend ook te Lourdes zouden aankomen.
Het totaal aantal pelgrims bedraagt dit
jaar 1750.
Dinsdagmiddag en ook later ln den avond
waren reeds vele pelgrims alsmede talryke
zieken in Roosendaal aangekomen, van wie
een 15-tal zieken in het Ziekenhuis „Chari-
tas" heeft overnacht.
In den loop van den morgen heerschte er
een geweldige drukte op en naby het station,
waar treinen, auto's en autobussen hon
derdtallen bedevaartgangers aanvoerden.
Vanaf 9 uur tot ongeveer elf uur kwamen
verschillende treinen, waarin speciale zieken-
rytuigen waren gehaakt, het station binnen.
Hieronder bevond zich een extra-trein uit
Amsterdam en een uit Haarlem.
Ook met den trein van 9.51 uur kwamen
ziekenry tuigen mee, een uit Rotterdam en
een Roode Kruis-wagon uit Den Haag.
De ziekenrytuigen werden achtereenvol
gens op dood spoor gereden, aan den ande
ren kant van 't perron, waar de ziekentrein
reed^te wachten stond.
Voor het overbrengen van de zieken Uit
de verschillende treinen naar den zieken
trein, is de Roosendoalsche Transport
colonne, onder voortreffeiyke leiding van
den heer mr. M. v. Gastel, den gebeelen
morgen in actie geweest.
Reeds voor half elf waren de zieken, die
per auto waren aangevoerd en anderen, die
te Roosendaal hadden overnacht, in den zie
kentrein overgebracht.
Met ongeveer een kwartier vertraging kon
de ziekentrein precies te 10 minuten over
half 12 vertrekken.
Direct daarna werd de tweede extra-trein
voorgereden, welke precies op tyd, te 12.02
uur, het station verliet, gevolgd te 12.29 uur
door den laatste.
De eerste trein ln Lisienx
Men meldde gistermorgen uit Lisleux, dat
de pelgrims van de Nederlandsche Natio
nale Bedevaart daar goed zyn aangekomen.
Ondanks den regen die er viel, waren allen
ln ae beste stemming.
De overeenkomst met de Bataafschc
gaat niet door
Het bestuur der Algemeene Exploratie
Maatschappij deelt mede, dat n.a.v. de ge
publiceerde nota aan aandeelhouders betref
fende overdracht van een groot deel van
de belangen der vennootschap aan de Ba-
taafsche Petroleum Maatschappij gebleken
ls, dat vele aandeelhouders de voorwaardeh
waarop deze overdracht zou plaats hebben
van niet voldoende voordeel voor de ven
nootschap achten. Het bestuur heeft zich
naar aanleiding daarvan tot de Bataafsche
gewend met het verzoek om de voorloopige
overeenkomst te beschouwen als niet tot
stand te zijn gekomen.
De Bataafsche heeft daarin welwillend
toegestemd. Aangezien het bestuursvoorstel
daardoor is ingetrokken wordt de voor 18
dezer bijeen geroepen vergadering van aan
deelhouders niet gehouden.
Internationale Conferentie
van Zinkproducenten
Productiebeperking van 45 pCt.
Op de te Oostende gehouden Internationale
Conferentie van Zinkproducten werd giste
ren besloten de productie van alle landen met
45 te verminderen, met ingang van 1
Augustus a.s. op de basis van de gemiddelde
productie van vorige jaren.
De Duitsche krisis
De financieele en economische crisis,
welke in Duitschland heerscht, doet ook
haar invloed gelden op de verschillende
export-artikelen naar dat land. Zeer in het
byzonder hebben hiervan te ïyden het fruit
en de groenten, die anders in groote hoe
veelheden naar Duitschland werden uitge
voerd, maar die in deze dagen geheel aan
gewezen zyn op den binnenlandschen han
del en eenigen aankoop voor Engelsche en
Zwitsersche rekening.
Op de groenteveiling te Loosduinen
heerschte gistermorgen een gedrukte
stemming. De exporteurs, die anders gewoon
waren vele wagons voor Duitschland te la
den, hielden zich zoo goed als geheel af-
zydig. Slechts nu en dan werd door een
enkelen exporteur, die, naar hy verklaarde,
wel eens wat „avonturen" wou, kleine par
tyen gekocht.
Naar tweede en derde soorten bestond ln
het geheel geen vraag; deze werden onver
kocht verder gevoerd. Slechts eerste kwali
teit kwam in aanmerking. De heerschende
onzekerheid deed zich het meest gevoelen
voor de groene komkommers en de toma
ten, die anders in massa's naar Duitschland
gaan. De stooktomaten gingen weg voor
f 61206.80 per honderd pond; de komkom
mers brachten van f 1 tot f 1.60 per 100
stuks op. De bloemkool, ook een belang-
ryk export-artikel, bracht ongeveer f 6.—
per 100 stuks op.
Een der exporteurs verklaarde, dat er
wel groote vraag was van Duitsche zyde,
doch dat de financieele onzekere toestand
het onmogeiyk maakte op het oogenbllk
met Duitschland zaken te doen. Deze toe
stand moet noodzakeiykerwyze de pryzen
drukken.
De toelating van kweekelingen in de school
Ingediend ls een wetsontwerp tot wyziging
van art. 191, eerste lid van van art. 193, vijf
de lid, der Lager Onderwijswet 1920, strek
kende om den termyn binnen welken kwee
kelingen in de school worden toegelaten,
welke termyn op 31 December van dit jaar
afloopt, met een jaar te verlengen en voorts
om met een jaar te verlengen den termyn,
gedurende welken de in eenzelfde gebouw
gevestigde scholen voor gewoon en voor uit
gebreid lager onderwys 'n gemeenschappeiyk
hoofd mogen hebben, ok als beide scholen
te zamen meer dan 350 doch niet meer dan
500 leerlingen tellen.
Mondeling gedeelte
De Minister van Onderwys, Kunsten en
Wetenschappen brengt ter kennis van be
langhebbenden dat, behoudens onvoorziene
omstandigheden, het mondeling gedeelte
van de examens ter verkryging van de acte
van bekwaamheid als hooidonderwyzer(es)
o.a. zal worden gehouden te Haarlem, in het
gebouw der Rykskweekschool voor onderwy-
zers, Leidschevaart 220, van 16 tot en met 31
Juli, 1 tot en met 30 Augustus en van 1 tot
en met 5 September a.s., te beginnen des
voormiddags 9.10 uur.
De wnd. directeur-generaal van den land
bouw brengt ter kennis van hen, die tot den
cursus 1931—1932 van één der Rijkstuin-
bouw(winter)-scholen wenschen te worden
toegelaten, dat de data van aanmelding voor
Ongeveer twaalf uur 's avonds reden wij
Lyon binnen en kwamen tot de ontdekking
dat we daar twintig minuten oponthoud zou
den hebben. Betty had honger, dus snapte ik
even uit en kocht aan een rijdend buffet,
zooals je die overal op de Fransche stations
ziet, een potje paté en wat versche broodjes.
Net toen ik betaalde, zag ik hoe een kleine,
gllmmendzwarte wagon, onder bewaking van
twee cigaretten-rookende gendarmes, aan
onzen trein werd gekoppeld. Ik vroeg den
jongen van het buffet, wat dat voor een wa
gon was.
„O, dat is de zwarte wagon van Monsieur
Deibier," riep hy uit. „Weet u wat daar in
zit, meneer? Het bols de justice de guillo
tine! Vanmorgen heeft hier een terechtstel
ling plaats gehad en nu gaat de guillotine
weer terug naar Parijs. Maar koopt u een
krant meneer, dan kunt u 't allemaal zelf
lezen."
Dat deed lk. Ik keerde naar de coupé terug
en begin Betty dadeiyk voor te lezen, maar
ik was nog maar halfweg, toen ze my al in
de rede viel: „Hou op asjeblieft! Als je zulke
afschuweiyke dingen persé wilt lezen, doe het
dan zachtjes! Je bezorgt me kippevel!"
Het was ook inderdaad een afschuweiyk
verhaal. Een zekere mevrouw Lubet, die haar
man vermoord en zyn ïyk in een koff-.r naar
Bordeaux had gestuurd, was dien morgen om
5.14 terechtgesteld. Monsieur Deibier, de of-
ficieele vertegenwoordiger van den staat by
zulke aangelegenheden, was den nacht te vo
ren met de guillotine uit Parijs aangekomen
en had deze op de keien van de gevangenis
binnenplaats opgesteld.
Dit nu, beweerde de krant, was een ern
stige fout van Monsieur Deibier geweest
want de guillotine was nu op het kritieke mo
ment een weinig verschoven, zoodat Mon
sieur Deibier eigenhandig het werk had moe
ten voltooien.
„Het is betreurenswaardig," aldus besloot
het artikel, „dat de gruwelen van de dood
straf op deze wyze moeten worden vergroot
door niet voor hun taak berekende ambtena
ren. wy verzoeken den Minister van Justitie
dringend, dezen Deibier uit den staatsdienst
te ontslaan.
De trein hobbelde Juist over de wissels bui
ten het station, toen er opeens een schaduw
over ons viel. wy keerden ons om en zagen
een ïykachtige gestalte ln de deuropening
staan een man met een lange zwarte jas
aan en een zwarte blikken doos, van den
zelfden vorm en dezelfde grootte als een hoe
dendoos, onder den arm.
„Pardon," zei hy met schorre stem. „Mag
ik zoo vrij zyn, hier plaats te nemen?"
Ik kon het hem niet verbieden, dus knikte
ik en wuifde met myn hand naar de onbe
zette plaats naast my.
De spookachtige verschijning boog nog
maals, nam langzaam en omslachtig plaats
en zette de blikken doos tusschen ons in.
Ik keek eens naar Betty. Ze zat voorover
geleund op haar hoekplaats en staarde naar
't magere, ivoor-gele gelaat van onzen nieu
wen medepassagier. Ik ving haar blik op. Zy
boog het hoofd een weinig en bewoog haar
lippen, zy maakte geen geluid, maar toch
wist ik, wat ze zei: „Dreibler!"
Natuurlijk had zy geiyk. Daar naast my
zat de beul van Frankrijk, de man, die
net dezen ochtend met eigen hand het werk
voltooid had, dat zyn machine had gewei
gerd te volbrengen. Angstig vroeg ik my af,
wat er in die blikken doos zou zitten!....
Monsieur Deibier zuchtte begrafenisachtig,
haalde een notitieboekje te voorschyn en be
gon daarin te teekenen. Ik keek tersluiks over
zyn schouder.
Hy had het hoofd van een vrouw en profil
geteekend, met stippeliynen over den sche
del en nek. Langdurig en onder plechtig stil-
zwygen bestudeerde hy zyn schets. Toen
zuchtte hy opnieuw, stak het notitieboekje
in zijn zak en wendde zich tot my.
.Mynheer," zei hij, „neemt u my niet kwa-
ïyk, dat ik zoo vry ben, u aan te spreken,
maar ik ben hèel ongelukkig geweest. Mis
schien ben ik geruïneerd. Hebt u het avond
blad gelezen, mynheer? Het.... rechts-
nieuws?"
„Jawel," antwoordde lk.
„Jylst," ging hy voort, „dan begrypt u ze
ker al, waar ik op zinspeel? Het is eigeniyk
geen zaak om met vreemden te bespreken,
vooral niet," hy boog met den grijnslach
van een wolf, die zyn tanden laat zien, tegen
Betty „vooral niet in tegenwoordigheid
van een charmante dame."
Ik wist werkeiyk niet, wat ik zeggen moest,
dus zweeg ik maar.
„De fout," ging hU voort, „als er van een
fout sprake mag zyn, ligt absoluut alleen by
het toestel. Niemand had dit kunnen voor
komen! Men heeft heel onaangename dingen
over my gezegd. Men heeft er zelfs den Mi
nister van Justitie by gehaald. Maar lk zai
me ook op den Minister beroepen!" Hij klop
te op de blikken doos en grinnikte sardonisch.
„Hier heb ik myn bewijsstuk!"
Ik rilde en schoof een eind van hem van
daan. „In die doos, meneer?" riep ik vol af
schuw uit. „Zet die doos dan toch alstublieft
buiten de coupé, in de corridor!"
„Ik denk er niet aan, meneer!" protesteer
de hy. „Dat is een veel te kostbaar bewysstuk,
om het ook maar een moment uit myn oogen
te laten. Men beweert, dat ik het laatste ge
deelte met de hand heb moeten snyden,
maar met den inhoud van deze doos, myn
heer, hoop ik in staat te zUn, zoowel de me
dische autoriteiten als de hecren ven de
rechteriyke macht te overtuigen, dat dat Je
reinste laster ls. Kykt u maar hier, meneer!"
HU schoof een haakje weg en lichtte het
deksel van de doos op. Daar lag, met purpe
ren lippen, wasbleeke wangen, glazige oogen
en een verwarde massa zwart haar, een
hoofd!
Ik hoorde, hoe Betty dat zwakke kreetje
gaf, dat bewUst, dat ze op het punt staat
flauw te vallen.
„Ik ben ongelukkig geweest," vervolgde de
beul met zyn kraakstem, „maar lk zal me tot
het uiterste verdedigen. Ik zal myn toestel
voor den rechter opstellen en aantoonen, dat
de beweringen van getuigen en kranten ab
soluut onjuist zyn. Ja meneer, ik, Pierre Gi-
raudy, de grootste kapper van heel Frank -
rUk, ik zal met dit model bewUzen dat Su-
zette Valier, die zeventigduizend francs scha
devergoeding eischt, omdat myn permanent-
wave-toestel haar haren heeft verbrand, een
leugenares is!"
de toelatingsexamens aan die inrichtingen,
als volgt zyn vastgesteld:
Rykstuinbouwschool te Aalsmeer vóór of
uiteriyk op 7 September 1931;
Rykstuinbouwwinterschool te Hoorn vóór
of uiteriyk op 14 September 1931;
Rykstuinbouwschool te Lisse vóór of uiter
iyk op 11 September 1931.
De aanmelding moet geschieden by den
directeur der school, by wien tevens nade
re inlichtingen zyn te bekomen.
D'n Dré en d'n Bïaai, e tan ULVEN-
HOUT, door A. A. L. Graumans, N.V.
Drukkery de Spaarnestad, Haarlem.
....even lachen....
De Weleerw. Pater van den Tempel O.P.
schrijft in de „Resb.":
....Laten we nu even lachen om dien Dré
en dien Bl&auwe, twee Noord-Brabantsche
boeren, door Graumans in dr blauwen boe
zeroen zoo maar neergeklonterd
Je lacht al om den omslag van het boek
met die leutige boerenkermis, je lacht om
de facie van den schrijver, een karakter
komiek in 't kwadraat, je lacht vooral om
den inhoud van het boek, waar telkens een
schaterlach opklatert uit die grappen en
grollen, kwinkslagen en boerteryen, de een
al komischer dai. de andere.
Toch is die Graumans, de bekende schr.
van „Amand Starck" en van de ,3rabant-
sche Brieven, geen potsenmaker. Fyn sty-
listisch, vooral in zijn zonnige en sappige en
van kleuren klaterende natuur-beschrijvin
gen, weet hy tevens het Romeinsche „ri-
dendo dicere verum" al lachend de waarheid
zeggen, te doen uitstralen in de boertige
leute, de goe-lachende rommelpottery van
den Noord-Brabantschen boer.
„t Was 'nen avond in Mei, van 'n zeld
zame pracht. Muljoenen sterrekes laggen
gezaaid aan d'n oneindigen hemel en 't
maansikkeltje hong in zuiveren wolkskes,
zóó zocht, zoo schoon 't leek wel 't ver
sierde sleutelgat van de hemelpoorten, waar
door 't heilig licht heenscheen."
(blz. 180)
Deze en nog tientallen natuur-fresco's,
de een al glanzender dan de andere, verra
den den taalvirtuoos en den ongemeenen
kneder en herschepper van het Brabantsch
dialect. D'n Dré en d'n Blaauwe is de Hol-
landsche „Pallieter", De Mark van Noord-
Brabant is de Nethe van het Vlaanderen-
land. Toch zyn Grauman's natuuretsen geen
slaafsche navolging van Timmermans' na-
tuurvisioenen, maar geheel eigen scheppin
gen.
Misschien dat ge, evenals bij Pallieter, de
grappen en boerten van Dré wat al te rauw
en bout vindt; doch onder dien stoppeligen
en knoestigen bast van d'n Blaauwe van Ul-
venhout klopt een hart zóó menschelyk, zoo
teer-besnaard, dat wij, gesnoerd in het kor
set onzer vormeiykheden, een verlichting ge
voelen.
Het Haagsche leven heeft ons met zulk
een benauwend keursiyf van hoofsche vor
men en gemaniëreerdheden ingeregen, dat
ieder, evenals de jonge David dat deed met
Saul's maliënkoker, dien rompslomp van zich
af wil werpen, om vrij en vrank weer eens
echt natuuriyk te zyn. Het bekende liedje
van de Genestet:
„Verlos ons van den preektoon, Heer.
„Geef ons natuur en waarheid weer!
geldt niet alleen voor dominees-beffen, maar
slaat ook op die oud-gebruikte, oud-gepoei
erde restanten van den Franschen tyd uit
het begin van de vorige eeuw.
En daar zet die Dré, de dubbelganger van
Graumans, ons opeens in het oer-gezonde,
oer-natuuriyke midden van N. Br. boeren
bevolking, bosschen en landouwen, flora en
fauna. En in dien „Blauwe" met z'n stugge
roode haren, z'n spieren en zenuwen als ko
perdraad, klopt een menschenhart met den
klop van Innige, eeuwige, diep menscheiyke
gevoelens, waar de gemaniëreerde in vormen
verstarde stadsmensch vreemd aan is gewor
den en toch naar snakt in z'n diepste diepte.
Koop dit boek met z'n mooi en malsch N.
Br. dialect, waarmee men spoedig vertrouwd
raakt en ge zult ln dien Dré een meester
ontmoeten op letterkundig gebied, een schil
der van de fijnste natuumuancen en een
scherp aanvoelend ontleder van de Innigste
roerselen van het menschelyk gemoed. Het
ingewikkeld, mechanisch, in uiteriyke vor
men en hoofschheden verstikte moderne
leven vindt hier bevrijding van knellende
banden.
Maupie, door A. C. C. de Vletter.
Uitg. Gebr. Kluitman. Alkmaar.
De bekende schryver van jongensboeken
heeft met „Maupie" de lectuur voor de jeugd
met een exemplaar verrijkt, dat alle jon
gens met pleizier en spanning zullen lezen.
Maupie is de zoon van een armen gooche
laar. Reeds op Jeugdigen leeftijd moet hy
helpen het dageiyksch brood verdienen en
leert zoodoende de vele nooden kennen.
Door de bioscoop voelt hy zich onweer
staanbaar aangetrokken tot de film, hy ver
laat zyn vader en leert een persoon kennen
die hem in de gelegenheid stelt een rol te
spelen.
Na vele avonturen belandt Maupie in Ame
rika en speelt daar in een groote film.
De terugtocht naar Holland is nog veel
avontuurlyker, dit zullen de jonge lezers en
lezeressen zexer ten volle met ons eens zyn.
Ieder ouder die zyn kinderen een pleizier
wil doen, kunnen wij ten volle raden hen
dit aardige boek tei lezing te geven.
Het geheel is verfraaid met een kleurige
bandteekening en aardige illustraties van F.
Leeser.
Onze Overzeesche Gewesten
De vereeniging „Oost en West" heeft ten
behoeve van alle jongens en meisjes in
Nederland, die de Lagere School hebben door-
loopen, onder bovenstaanden titel een boekje
in het licht gegeven, waarin o.m. de vraag
wordt gesteld, wat het doel van deze vereeni
ging is. En het antwoord luidt:
Deze vereeniging beoogt o.m. kennis van
Oost- en West-Indië in Nederland en, om
gekeerd, kennis van Nederland in ie beide
Indien te verspreiden en daardoor de ban
den tusschen de verschillende gebiedsdeelen
van ons Koninkryk nauwer toe te ha'.en. Het
Hoofdbestuur van „Oost en West" nu zorgde
voor de uitgave van dit boekje in de hoop dat
het in veler jongeren handen moge komen.
Want, welken werkkring men later ook zal
kiezen, altyd zal men met de Indien te ma
ken hebben. M„n leze het boekje met aan
dacht en laat het jongere en oudere vrienden
en vriendinnen ook lezen. Het Hoofdbestuur
twyfelt er niet aan of al lezenden zal de be
langstelling groeien, de werklust geprikkeld,
de kennis vermeerderd worden, zoodat men
later wat op onze Indien betrekking heeft,
beter zal begrypen. Dan ook zal men op de
hoogte willen blyven van alles wat er om
gaat in die schoone landen onder te tropen
zon, welke alle belangstelling zoo ten volle
waard zyn.
STOOMVAART MIJ. NEDERLAND
P. C. HOOFT (uitr.) 14 Juli van Algiers.
KON. HOLL. LLOYD
MONTFERLAND (uitr.) 14 Juli te Buenos
Ayres.
WATERLAND 14 Juli van Amsterdam
naar Zuid-Amerlka.
KON. NED. STOOMBOOT MAATSCHAPPIJ
AURORA 14 Juli van Catania naar Ca-
lamata.
COLOMBIA (uitr.) 15 Juli te Barbados.
DOROS 14 Juli van Napels te Torrevieja.
ERATO 14 Juli van Odense naar Gothen
burg.
GANYMEDES 14 Juli van Cavalla te
Smyrna.
HEBE 14 Juli van Messina naar Palermo.
HERMES 14 Juli van Alexandrië naar Va-
thy.
TELAMON 14 Juli van Cadiz naar Genua.
HOLLAND—AFRIK A-LIJN
RANDFONTEIN (uitr.) 15 Juli te Antwer
pen.
WISSEKERK (thuisr.) 14 Juli te Marseille.
ROTTERDAMSCHE LLOYD
MODJOKERTO 15 Juli van Rotterdam
naar Londen.
SIBAJAK (uitr.) 14 Juli te Suez.
STOOMVAART MIJ. OCEAAN
PATROCLUS, Japan naar Rotterdam, 15
Juli van Singapore.
NEDERLANDSCHE SCHEPEN
ALCOR 14 Juli van Santa Fé naar Las
Palmas (v.o.).
ALBATROS 15 Juli van Rotterdam te
Veilje.
BATAVIEh V 15 Juli v.m. 8 uur van Rot
terdam te Gravesend.
BOOMBERG 14 Juli van Archangel naar
Brussel.
DUIVENDRECHT 13 Juli van Batimore n.
Thames Haven.
FARMSUM 14 Juli van Rotterdam te New-
Orleans.
JANTJE 14 Juli van Antwerpen te Londen.
JOHANNA 14 Juli van Nantes naar Poor
tershaven.
KERKPLEIN 14 Juli van Lulea naar Rot
terdam.
MEEUW 14 Juli van Aarhus naar Aalborg.
NEPTUNUS, m.s., 13 Juli van Sundsvall
naar Bridport.
OLDAMBT, m.s., 13 Jul van Stettin naar
Skelleftea.
PEURSUM 14 Juli van Antwerpen naar
Wilmington.
RANDWIJK 14 Juli van Rotterdam te
Cardiff.
STAD ZWOLLE 14 Juli van Lissabon te
Rande.
TARA 14 Juli St. Vincent gep., Antwerpen
naar Montevideo.
THUBAN 14 Juli v. d. Tyne naar Archan
gel.
TRIOMP 14 Juli van Gravesend naar Gra-
velines.
WILHELMINA 13 Juli van Kopenhagen
te Holtenau.
ZWALUW 13 Juli van Terhagen te Londen.
439. „Wat, Je slaat mij?" riep de baas woedend,
„Ik zei, den jongen moest je slaan."
„Ja baas," zei de knecht, ,4k kan het niet helpen,
U bent te dicht by my gaan staan."
„Je spreekt niet de waarheid," riep de baas weer,
En greep haastig naar het stuk touw.
„Ik zal jou op myn beurt zoo straffen,
Dat het je je levenlang berouwt."
440. Eerst bracht het lieve, moedige meisje,
Dat hun het leven redden wou,
Hen naar den anderen kant der dorpsgrens
Door hoog-opgroeiend hout.
„Gaat verder door," zei ze met gebaren,
„Tot ge u bij een rivier bevindt.
Vaart wel, denkt als ge in uw land zyt,
Nog eens aan het zwarte menschenkind."
