Buitenlandsch cA°ieuws
FEUILLETON
DUITSCHLANDS FINANCIEELE
TOESTAND
DE POLITIEKE OMWENTELING IN
BULGARIJE
DE MAN
VAN NERGEHSHUIZEN
DERDE BLAD
VRIJDAG 17 JULI 1931
BLADZIJDE 1
Een leeninè van 500 millioen dollar? Duitschland zal
leerdngen op landen termijn betalen
Communisten in hun
ware gedaante
Gemengde (Buitenlandsche
cBerichten
Huis ingestort
KORT NIEUWS
FAILLISSEMENTEN
RADIO-OMROEP
cel ik, „ik kan jat) een aangenamer
commissaris voor economische aangelegen
heden met vergaande controlebevoegdheden
over diverse takken van het particuliere
bedrijfsleven benoemd heeft of voornemens
is te benoemen, zijn, naar te bevoegder
plaatse wordt verklaard, niet juist.
Faits accomplis
Volgens te Londen binnengekomen berich
ten zal de toestand, die de Duitsche minis
ters bij hun aankomst te Parijs zullen aan
treffen, ongeveer als volgt er uit zien:
Men zal beginnen met hun uiteen te zetten,
dat zij thans een unieke gelegenheid heb
ben, Duitschland van een bankroet te red
den, de Fransch-Duitsche betrekkingen te
verbeteren en de zwaar geladen atmosfeer
van Europa te ontladen. Men zal een beroep
op hen doen financieele en politieke garan
ties te geven, doch hierbij tevens er op
wijzen, dat men niet uit is op de vernedering
van Duitschland. De mogelijkheid blijft open,
dat een compromis over de „politieke vorde
ringen" van Frankrijk bereikt zal kunnen
worden. Te Londen is men van meening, dat
de overeenstemming in Parijs reeds zoover is
gevorderd, dat de Duitsche ministers als het
ware voor „faits accomplis" zullen worden
gesteld.
De handel in deviezen.
De Rijksbank maakt bekend, dat zij, in
aansluiting op de verordeningen inzake den
handel in buitenlandsche betalingsmiddelen,
de credietinstellingen, die tot dusverre met
ha»- in discontoverkeer hebben gestaan, ge
machtigd heeft als commissionnair handel te
drijven in deviezen. De credietinstellingen
moeten de hinnenkomende betalingsmiddelen
onmiddellijk tegen de zakelijke voorwaarden
van de Rijksbank aan de daarvoor aange
wezen rijksbankinstelling afleveren.
Een verklaring van dr. Schacht.
Aan een vertegenwoordiger van den D. A.
Z. verklaarde dr. Schacht o.a. het volgende:
De Rijkskanselier heeft hem Zondag j.l. ver
zocht als deskundige aan een kabinetszitting
deel te nemen, waarin de noodverordening
over de garantie voor de Damatbank be
handeld werd. Hem is geen enkele functie
aangeboden. Voorwaarden heeft dr. Schacht
dan ook niet kunnen stellen.
Volgens de meening van dr. Schacht is
de voortschrijdende nationaliseering en
staatsbureaucatiseering onder de tot dusverre
gevoerde politiek de hoofdoorzaak van het
feit, dat het Duitsche zaken- en bedrijfsleven
niet in staat is de elasticiteit te toonen, die
vereischt is. Ook de moeilijkheden van de
Damatbank vloeien hier uit voort. Een
staatscontrole zou geen verlichting brengen
voor het crediet van Duitschland in het
buitenland.
De krisis, aldus dr. Schacht, kan bij een
verstandige leiding in korten tijd worden
overwonnen.
Stimson naar Londen
De onderstaatssecretaris Castle heeft
medegedeeld, dat president Hoover, staats-
secrtaris Stimson benoemd heeft tot afge
vaardigde der Vereenigde Staten op de
Maandag a. s. te Londen aanvangende mi
nisterconferentie.
De onderstaatssecretaris verklaarde, dat
Stimson, hoewel Amerika niet direct be
trokken is bij de kwestie der herstelbeta
lingen, in dezelfde kwaliteit als de andere
ministers de bijeenkomst zal bijwonen.
Doel der conferentie is Duitschland eco
nomisch te helpen.
Hoewel de onderstaatssecrtaris daarmede
het ressort der conferentie beperkt tot zui
ver economische en financieele aangelegen
heden, zien de politieke kringen te Washing
ton niettemin de mogelijkheid, dat bij de
debatten het geheele internationale oorlogs-
schuldenvraagstuk ter sprake zal komen.
Castle deelde voorts mede, dat Stimson
geenerlei politieke verbintenissen op zich
zal nemen. Niettemin weet men, dat Stimson
zal trachten het streven van Henderson
tot een vergelijk der tusschen Duitschland
en Frankrijk bestaande meenigsverschillen,
naar beste krachten zal steunen.
In verband hiermede, wordt in regeerings-
kringen te Washington steeds opnieuw ver
zekerd, dat de Londensche ministerconfe
rentie aanmerkelijk zal worden vergemak
kelijkt door de daaraan voorafgaande be
sprekingen tusschen de Fransche en Duitsche
ministers te Parijs.
Ernstige onlusten in Engelsch-Indie
Als gevolg van verhooging der belastingen.
Gisteren heeft een duizendkoppige menig
te de gevangenis bestormd in de Indische
stad Pudukotah. Alle gevangenen werden in
vrijheid gesteld. Nadat de menigte de plaat
selijke politie had overweldigd, greep zij de
openbare gebouwen aan, o.a. het paleis van
den bestuurspresident. Verscheidene ahdere
gebouwen werden in brand gestoken. Deze
onlusten zijn het gevolg van voornemens tot
verhoogingen der belastingen op bezittin
gen.
Zij mogen niet tot een
kerkgenootschap behooren
Uit Moskou wordt gemeld, dat de Cen
trale Contróle Commissie van de Commu
nistische Partij er de aandacht op heeft ge
vestigd, dat den laatsten tijd is geconsta
teerd, dat leden der Communistische Partij
in de doppen, ondanks hun lidmaatschap
van de Partij nog tot een kerkgenootschap
behooren, in vele gevallen zelfs de functie
van ouderling vervullen.
Duitschland zal betalen.
In antwoord op een door de firma Dillon
Read and Company tot den minister van
financiën Dietrich gericht verzoek, heeft de
minister medegedeeld, det- Duitschland zon
der twijfel rente en aflossingen zal betalen
op de Duitsche leeningen op langen termijn.
Deze officieele verklaring heeft de talrijke
houders van Duitsche fondsen in de Ver
eenigde Staten gerustgesteld.
Leening aan Duitschland?
Volgens particuliere berichten uit Parijs
door New-Yorksche bankiers ontvangen, zou
gisteren een plan tot financieelen steun aan
Duitschland bij het Frarsche kabinet zijn
ingediend.
Volgens dit plan wordt het voornemen ge
koesterd tot uitgifte eenei leening, groot
500 millioen dollar, gewaarborgd door de
Duitsche douane-ontvangsten.
Voldoende middelen tot betalingen.
Volgens te Berlijn ontvangen berichten is
de hervatting van het beperlte betalingsver
keer der banken voor loon- en salarisdoel
einden zonder noemenswaardige storing ge
schied. Met het oog op het ieit, dat een ze
kere soepelheid noodzakelijk is, om het be
talingsverkeer weder op garg te brengen,
hebben de banken er van afgezien de inge
diende loonlijsten eerst aan een. speciale con
tróle te onderwerpen. De door de Rijksbank
ter beschikking gestelde betaalmiddelen zijn
voldoende geweest om aan ale vorderingen
aan de loketten te voldoen. Ook de spaar
banken hielden haar loketten geopend, om
de haar bij de noodverordenng toegestane
uitbetalingen te verrichten. Uitbetaling van
spaargelden zijn echter niet geschied.
Ook de hervatting van het postchèquever-
keer, waarbij slechts bedragen tot 10.000
mark voor uitbetaling van looien in contan
ten worden uitbetaald, is zander wrijving
geschied.
Het uitbetalingsverkeer, dat door de Rijks
bank werd uitgevoerd, hield zich binnen
nauwe grenzen.
Uitgesteld bezoek.
Het bezoek der Engelsche ninisters te Ber
lijn is met het oog op de Mïandag te Lon
den beginnende conferentie der ministers
van de bij het plan-Hoover ietrokken staten
uitgesteld.
Een fransch Initiatief
De Fransche ministerraal heeft zijn hou
ding vastgesteld en de nededeelingen, na
afloop van dien ministerraad gedaan, stel
len in het vooruitzicht, ïat, als Zaterdag
het Fransch-Duitsche cojtact heeft plaats
gehad, Frankrijk een initiatief zal nemen,
dat onmiddellijk door de aanwezige vertegen
woordigers der vier mogmdheden zal wor
den besproken en men i< overtuigd, dat de
strekking van dat initiitief aan Berlijn
volkomen bekend is dooi de Fransch-Duit
sche diplomatieke gedacltenwisseling.
Men verwacht, dat de belangrijkheid van
de Fransch-Duitsche samenwerking door
Berlfjn voldoende zal ertend worden, om de
Duitsche onderhandelaars over sommige
gevoeligheden te doel heenstappen, den
druk van de Duitsche publieke opinie ten
spijt.
Men oordeelde, dat het succes van de
ontmoeting van Zaterlag afhangt van de
verantwoordelijkheid, de Brüning en Cur-
tius tegenover de opini; van hun eigen land
durven nemen en dit die verantwoorde
lijkheden door de overienstemming tusschen
Amerika, Engeland el Frankrijk zeer ver
licht zouden zijn.
De ministersonferentie te Londen.
Ter ministerconferentie te Londen zal En
geland vertegenwoordigd worden door minis
terpresident MacDonald, en de ministers
Henderson en Snowden. De financieele en
economische problemen, die het resultaat
zijn van den toestand in Duitschland zullen
het voornaamste punt op de agenda vormen.
De onderhandelinger der deskundigen zul
len met het oog op tb ministerconferentie
slechts financieele zaken betreffen en van
voorloopigen aard zijn.
De Diritsch-Fransche bijeenkomst.
Het Berlijnsche orgaan van het centrum,
de „Germania" wijdt een hoofdartikel aan
de t>£. reis van Bruening naar Parijs onder
den titel „Over Parijs naar Londen". Het
blad betoogt o.a. het volgende
Het hervatten der Duitsch-Fransche be
sprekingen, welke door aanhangers van de
verzoening zoo zeer verlangd worden, vindt
plaats onder weinig gunstige vooruitzichten.
Wanneer het niet moctt gelukken de ge-
dachtenwisselmg te beperken tot de drin
gende, directe zorgen en den grondslag van
de gemeenschappelijke economische belan
gen, dan zal de geheele diepte van die te
genstellingen blijken, die in de afgeloopen
12 maanden de atmosfeer hebben vertroebeld
en een normalen gedachtengang hebben ver
hinderd. De Duitsche regeering zal in staat
zijn om antwoord te geven op vragen inzake
de Tolunie en de ontwapening en de Duit
sche opvatting duidelijk uiteen zetten. Doch
niet hiervan moet succes worden verwacht,
doch van de wederzijdsche erkenning van de
nauwe verbondenheid en de noodzakelijkheid
van een waarlijk pan-Europeesch initiatief.
Een officieel Fransch communique.
Het officieele communiqué over de Fran
sche kabinetszitting van gisteren luidt als
volgt: De ministerraad heeft den in Europa
door de Duitsche financieele krisis ontstanen
toestand, bestudeerd.
Minister-president Laval heeft een rap
port uitgebracht over de onderhandelingen,
die in den loop van den morgen hebben
plaats gevonden tusschen de Fransche re
geering en Stimson en Henderson. Briand
heeft mededeeling gedaan van de as. reis
van rijkskanselier Bruening en minister
Curtius naar Parijs.
Na de onderhandelingen tusschen de Duit
sche en Fransche ministers zal de bijeen
komst van de te Parijs bijeengekomen mi
nisters plaats vinden.
De ministerraad heeft de middelen van
actie onderzocht, waartoe Frankrijk het ini
tiatief zal nemen en die in staat schijnen
het vertrouwen en het crediet in Europa
weer te herstellen. Ook de financieele garan
ties en de maatregelen ter politieke tevre
denstelling zijn onderzocht.
Geen renteverhooging bij de
Duitsche Rentenbank-Cre-
ditanstalt.
De Duitsche Rentenbank-Creditanstalt
(Landwirtschaftiiche Zentralbank) heeft,
ten einde dep landbouw slechts eenige ver
lichting te brengen, besloten tot nader order
af te zien van de aanpassing der rentevoor-
waarden aan de sterk verhoogde Rijksbank-
discontorente.
De rente, door de D. R. C. aan de met
haar in handelsrelatie staande banken op
het oogenblik te berekenen, blijven diensvol
gens onveranderd, voor zoover deze banken
zich verplichten deze faciliteit onbeperkt ten
goede te laten komen aan de volgende cre-
dietnemers. De hoogste rentevoet voor den
landbouw bedraagt dus bij de bedrjjfs- en
seizoencredieten op korten termijn evenaio te
voren 81/4 pCt.
Tegen büeenroeiping van den Rijksdag.
Naar verluidt, zal de Economische Partij
in de heden plaats vindende zitting van het
Seniorenconvent tegen de bijeenroeping van
den Rijksdag stemmen.
Volgens een bericht uit Bremen heeft al
daar de soc.-dem. rijksdagafgevaardigde dr.
Seeger een redevoering gehouden, waarin
hij uiteenzette, dat de soc.-dem. partij tij
dens de bijeenkomst van het Seniorencon
vent tegen de bijeenroeping van den Rijks
dag zal stemmen.
Decemaat voor de vergrijpen tegen
de Noordverordening.
De Politiepresident te Berlijn deelt mede:
Op grond van de Noodverordening van den
Rijkspresident d.d. 15 Juli 1931 betreffende
het verkeer met buitenlandsche betalings
middelen en de noodverordening betreffende
de publicatie van koersen is bij het politie-
presidium een „decemaat" gevormd onder
leiding van Kriminalrat Vorwerk. Dit De
cemaat heeft tot taak vergrijpen tegen de
genoemde verordeningen met alle ter be
schikking staande middelen tegen te gaan.
De Politiepresident zal deze zaken direct ter
behandeling geven aan de rechtbank.
Buitenlanders die zich schuldig maken
aan vergrijpen tegen de in aanmerking ko
mende verordeningen zuilen zonder pardon
in hechtenis worden genomen en onder
politiegeleide over de grens worden gezet.
De Duitsche ministers vertrekken
hedenavond.
Vernomen wordt, dat het Rijkskabinet be
sloten heeft, dat de Rijkskanselier, Dr.
Bruening, en de Rijksminister van Buiten
landsche Zaken, Dr. Curtius, zich heden
avond met een tamelijke groote delegatie
naar Parijs zullen begeven.
De beide ministers zullen vergezeld worden
door staatssecretaris Von Bulow van het
ministerie van Buitenlandsche Zaken, staats
secretaris Scheffer en ministerialdirector
Von Krosigk van het Rijksministerie van
financiën, geheimraad Vocke van de Rijks
bank, verder als persoonlijk begeleider van
den Rijkskanselier; ministerialraad Feffler en
als persoonlijk begeleider van Dr. Curtius,
geheimraad Rheinebeck. Van het ministerie
van Buitenlandsche Zaken zal naar Frank
rijk medegaan graaf Saurma en voor Enge
land legatieraad baron von Plessen.
De onderhandelingen te Parijs zullen even
wel niet te lang duren, aangezien, zooals
bekend is, Maandagavond om zes uur de
ministerconferentie te Londen zal aanvan
gen, waarheen de Duitsche ministers zich
met deze delegatie zullen begeven.
Geen commissaris voor econo
mische zaken.
De mededeeling, dat de RJjksregeering een
Met de Juni-verkiezingen is er in Bulga
rije een algeheele verandering in de politiek
gekomen. Het belangrijkste feit is, dat de
boerenpartij, welke door een staatsgreep van
het leger in Juli 1923 was ten val gebracht,
nu de leiding weer op zich heeft genomen,
terwijl ze als overwinnaar uit de nieuwe ver
kiezingen is te voorschijn gekomen. Er zijn
nu acht jaren voorbij van een regime, dat er
zijn voornaamste opgave in zag, de boeren
partij te onderdrukken, haar aanhangers als
vijanden van den staat in den ban te doen.
Dit is in die acht jaar echter niet gelukt. De
boerenpartij heeft met het stembriefje de
overwinning behaald. 560.000 stemmen zijn
er voor de oppositie uitgebracht, het volks-
blok, waarvan de boerenpartij kern
vormde.
Tot het volksblok behooren naast de boe
ren drie burgerlijke partijen; deze hebben
echter slechts een gering percentage der
stemmen meegebracht. Maar de boeren heb
ben zich onder de leiding van hun burger
lijke blokgenooten geplaatst en zich in het
nieuwe ministerie tevredengesteld met drie
minder belangrijke portefeuilles, omdat ze
zich wel bewust zijn van hun zwakte, welke
daarin bestaat, dat een onvoldoend breed
front van geschikte leiders hun ontbreekt.
Op het Balkan-schiereiland heeft geen land
een corps van werkelijk, politiek onzijdige
ambtenaren. Elke regeering moet haar eigen
staf van ambtenaren meebrengen, die zich
evenzeer als bevolmachtigde van de partij
als van den staat voelt. Dit gebrek en de
noodzakelijkheid, met elementen te moeten
werken, die niet voor hun taak berekend
zijn, en al te licht in de verzoeking kwamen,
de hun gegeven macht te misbruiken, heeft
indertijd tot den val der boerenpartij geleid.
De ach^ afgeloopen jaren hebben de boeren
partij nieuwe aanhangers gebracht, ook uit
de intelligentie-kringen, maar er zullen nog
heel wat jaren moeten verloopen, voor de
boerenpartij sterk genoeg is, om het beheer
van het land alleen op zich te kunnen ne
men. Makkelijker wordt het de boerenpartij
wel gemaakt door de persoonlijkheid van
den man, die aan het. hoofd van het nieuwe
Kabinet staat. Alexander P. Malinow is een
staatsman van formaat. Reeds tweemaal
heeft hij aan het hoofd van den Burgaar-
schen staat gestaan. Den eersten keer in
1908, toen hij de onafhankelijkheid van den
toenmaligen Turkschen vazallen-staat uit
riep; den tweeden keer in 1918, toen het zijn
opgave werd, voor Bulgarije den wereldorlog
te likwideeren. In 1918 heeft hij voor bet
eerst ministers, die tot de boerenpartij be
hoorden, in zijn Kabinet gehaald en deze
partij in staat gesteld, te regeeren. Zijn poli
tieke tegenstanders hebben hem den naam
van een Bulgaarschen Kerenski gegeven.
Malinow stemt wel nauwelijks overeen met
de voorstelling, die men zich van 'n Balkan-
Staatsman pleegt te maken en onderscheidt
zich in dit opzicht sterk van zijn voorgan
ger Liaptsjef. Hij versmaadt de gebruikelijke
middeltjes van de Balkan-politiek; zijn
redevoeringen klinken als academische uit
eenzettingen van een hoogleeraar.
Wat hem vooral voor zijn taak voorbe
stemt, en de wantrouwende boeren-massa's
bewogen heeft, zich aan zijn leiding te on
derwerpen, is zijn onberispelijke, democrati
sche gezindheid, welke bü hem werkelijk
overtuiging is. Zijn boersche bondgenooten
hebben zijn trouwe gezindheid hoog geschat,
des te meer, omdat hij geroepen was, in de
laatste burgerlijke formatie een leidende
rol te spelen. Onder de nieuwe ministers be
vindt zich verder geen opmerkelijke persoon
lijkheid. Het zijn allen partijmannen, die
hun diplomatiek kunnen eerst nog moeten
bewijzen. De minister voor bouwwezen, Jur-
danow, heeft ook als minister zijn hoeren
dracht behouden; hij is voor den koning
verschenen in zijn gewone pofbroek van
handgeweven stof en met de muts van lams-
vel op zijn hoofd.
De nalatenschap, die de regeering Mali
now heeft overgenomen, is onverkwikkelijk,
en dit meer door de ongunstige omstandig
heden dan door de schuld der regeering
Ljaptsjef. De nieuwe regeering zal zich in
de eerste plaats moeten bezig houden met de
regeling der troostelooze staatsfinanciën.
Het afgeloopen financieele jaar is afgeslo
ten met een ongedekten afgang van 1200
millioen Lewa, bij een totale beraming van
7000 milloen; buitendien zijn in het nieuwe
geldjaar de inkomsten, wegens de econo
mische crisis, nog verder achteruit gegaan.
Men kan alleen trachten, deze calamiteit te
verhelpen van den kant der uitgaven, want
aan een verhooging der belastingen is niet
te denken. Verder zal de regeering de econo
mische crisis moeten bestrijden door veran
deringen in den landbouw en nieuwe afzet
gebieden. Ten slotte wacht haar de taak, met
de, tot nu toe gevolgde industrie-politiek te
breken, die ten koste van de staatsschatkist
en den consument een industrie heeft opge
kweekt, die niet in staat is te leven en die
niet weinig tot de verkiezings-nederlaag
van het regeeringsblok heeft bijgedragen.
Aangezien, naar de meening van de Cen
trale Contróle Commissie, een Communist
niet tot een kerkelijke gemeente kan behoo
ren, heeft zij bevolen dat deze Communisten
direct uit de Partij moeten worden gestoo-
ten en streng moeten worden gestraft.
Twee dooden. Twaalf gewonden
In de middaguren heeft in de St. Wladi-
slaus-slrasse te Boedapest een ernstig onge
luk plaats gehad. Tegen drie uren bemerk
ten voorbijgangers, dat een reeds opge
trokken deel van een in aanbouw zijnd
dubbelhuis van vier verdiepingen plotseling
begon te zwenken. Reeds op hetzelfde
oogenblik brak dit gedeelte van het huis met
groot geraas.
Er zijn reeds twee dooden en 12 gewonden
te betreuren.
Acht bouwvakarbeiders worden nog ver
mist.
Politieke moord
Een dolle schutter
Bij de uitbetaling der werkloozenonder-
steuning te Groos Gerau kwam het tot een
woordenwisseling tusschen een communist
en een nationaal-socialist, waarbij de 43-
jarige Hammer een nationaal-socialist in
het gezicht sloeg. Hierop snelde de 25-jarige
werklooze ingenieur S., troepenleider der
nationaal-socialistische S. A., naar het par
tijbureau en haalde daar een revolver,
waarmede hij terugkeerde. Toen nu tijdens
een nieuwe woordenwisseling Hammer de
hand ophief, vuurde S. onmiddellijk, waar
op Hammer doodelijk getroffen in elkaar
zakte. Op hetzelfde oogenblik sprong de
werklooze Wehnhoefer toe om S. de re
volver te ontrukken. Deze schoot voor de
tweede maal en trof W. in de longen. S.
vluchtte en loste nog verscheidene schoten,
waardoor de werklooze Winter in den rech
terarm werd gewond. Later stelde S. zich
ter beschikking van de politie.
De majoor van den Poolschen gene-
ralen staf, Demkowski, is onder verdenking
van spionnage gearresteerd.
16 Juli opgegeven door v. d. Graaf Co. N.V.
(Afd. Handelsinformaties)
Uitgesproken 15 Juli:
A. H. Bekkenkamp (fa. Parfumerie „Apol
lo"), Nieuwendijk 137, Amsterdam. R.c. Mr.
H. D. Feenstra. Cur. Mr. A. W. Kymmell,
Amsterdam, Leidschestraat 106108.
C. Jongkind, koopman, Nieuwe?-Amstel.
Amstelveenscheweg 518. R.c. Mr. H. D.
Feenstra. Cur. Mr. A. W. Kymmell, Amster
dam, Leidschestraat 106108.
F. Leylenaar, koopman in haring, Java-
plein 38 hs„ Amsterdam. R.c. Mr. H. D.
Feenstra. Cur. Mr. A. W. Kymmell, Amster
dam, Leidschestraat 106108.
N. V. Broodgabriek „De Zeeuw" v.h. P.
Hus, Westerstraat 7987, Amsterdam. R.c.
Mr. H. D. Feenstra. Cur. Mr. A. W. Kym
mell, Amsterdam, Leidschestraat 106108.
H. J. Hoogwijk, Mc. Beetsstraat 118 hs.,
Amsterdam. R.c. Mr. J. G. de Vries. Cur.
Mr. Ch. Polak, Amsterdam, Oosteinde 9.
S. van Moppes, zich noemende en Schrij
vende S. A. van Moppes, diamantbewerker,
Nierstraat 12 II, Amsterdam. R.c. Mr. J. G.
de Vries. Cur. Mr. Ch. Polak, Amsterdam,
Oosteinde 9.
J. Rossier, Van Hogendorpstraat 13, Am
sterdam. R.c. Mr. J. G. de Vries. Cur. Mr.
Ch. Polak, Amsterdam, Oosteinde 9.
Th. Schabbing, OTteliusstraat 199 II, Am
sterdam. R.c. Mr. J. G. de Vries. Cur. Mr.
Ch. Polak, Amsterdam, Oosteinde 9.
P. Tengnagel, koopman, Bussum, Land-
straat 41. R.c. Mr. J. G. de Vries. Cur. Mr.
Ch. Polak, Amsterdam, Oosteinde 9.
De boedel van wijlen Hendrik Wijnne,
overleden te Doornspijk, 21 Maart 1931. R.c.
Mr. W. A. Vos. Cur. Mr. J. G. Nysingh,
Zwolle.
L. M. van Zijl, koopman, Geldermalsen.
R.c. Mr. W. J. Hofdijk. Cur. Jhr. Mr. E. J.
J. v. Lidth de Joude, Tiel.
Opgeheven wegens gebrek aan actief, 15
Juli:
A. Sarphati, Amsterdam.
A. Tijmen Klok, Amsterdam.
H. Beltman, Amsterdam.
ZATERDAG 18 JULI 1931
HUIZEN, 298 M. Uitsfiuitend KRO-Uit
zending 8.00—9.15 Gramofoonplaten
10.0011.30 Gramofoonplaten 11.30
Godsdienstig Halfuurtje door Pastoor Per-
quin 12.00—1.30 Concert KRO-Sextet on
der leiding van P. Lustenhouwer 1.30
Postduivenberichten 1.352.30 Gramofoon
platen 2.30 Vragenhalfuurtje 3.00—4.30
Kinderuur 5.00—6.00 Concert KRO Kunst
ensemble onder leiding van P. Lustenhou
wer 6.00 Esperanto-Berichten 6.15
Joum. Weekoverzicht door P. de Waart
6.35 Vervolg Concert van 5.00 7.15 A. J.
Stof meel: „Iets over ziekten en beschadi
gingen van bloembolen en -knollen" 7.45
N. M. de Zwager: „Een technisch praatje
over athletiek" 8.0011.00 Concert KRO-
Salon-orkest onder leiding van M. van 't
Woud. Met medewerking van de Familie
Hoffmann 11.0012.00 Gramofoon
platen.
HILVERSUM, 1875 M. 6.45—7.00 en 7.30
7.45 Gymnastiekles onder leiding van G.
Kleerekoper 8.00 Gramofoonplaten
12.00 Politieberichten 12.15 Concert
VARA-Septet onder leiding van Is. Eyl en
Gramofoonplaten 1.45 Pauze 2.15
Gramofoonplaten 3.15 Orgelspel door
Joh. Jong 4.15 Gramofoonplaten 5.00
Gramofoonplaten 6.15 Gramofoonplaten
7.30 Politieberichten 8.30 Concert
VARA-orkest onder leiding van H. de
Groot 10.00 Vaz Dias 10.10 Vervolg
concert 10.55—12.00 Gramofoonplaten-
concert.
DAVENTRY, 1554.4 M 10.35 Morgen
wijding 11.05 Lezing 12.20 Concert N.
Lyall (bariton), E. Jordan (harp) 12.50
Orgelspel door Lilian Coombes. G. Catrell
(sopraan) 1502.50 Gramofoonplaten
3.05—3.20 Toespraken 4.20 Orkestcon
cert 5.35 Kinderuurtje 6.20 Lezing 655
Berichten Verslag van Cricketmatch
7.05 Pianospel door Elsa Karen 7.25—
7.45 Lezing 7.50 Cello-recital door
Thelma Reiss—Smith 8.20 Operette
muziek. Orkest, D. Richards (tenor) 9.20
Berichten 9.35 Berichten 9.40 Lezing
—9.55 Concert. Militair orkest. N. Walker
(alt), J. Ticehurst (spinet) 11.2012.20
Dansmuziek.
PARIJS „RADIO-PARIS", 1725 M.
8.05 Gramofoonplaten 12.50 Gramofoon
platen 4.05 Kinderuurtje 4.50 Dans
muziek 6.50 Gramofoonplaten
9.05 Liederen-voordracht 9.50 Piano
recital 10.20 Gramofoonplaten.
LANGENBERG, 473 M. 7.25—850
Gramofoonplaten 12.2012.55 Gramo
foonplaten 1,252.50 Orkestconcert
2.553.45 Gramofoonplaten 5.306.05
Orkestconcert 6.256.40 Dansmuziek
8.20 Vroolijke avond Daarna; Berichten
en tot 11.50: Dansmuziek 11.501.50
Dansmuziek.
KALUNDBORG, 1153 M. 12.20—250
Orkestconcert 3.505.50 Orkestconcert
en zang 6.106.40 Gramofoonplaten
8.209.35 Orkestconcert en zang 955
10.00 Liederen-voordracht 10.1511.05
Mandoline-concert 11.0512.35 Dansmu
ziek.
BRUSSEL, 508,5 en 338,2 M. 508,5 M.:
5.20 Dansmuziek 6.05 Orkestconcert
6.35 Gramofoonplaten 8.20 Orkestconcert
9.05 Radio-Toneel. Daarna: Vervolg Or
kestconcert 338,2 M.: 5.20 Orkestconcert
6.05 Dansmuziek 6.20 Orkestconcert
6.50 Gramofoonplaten 8.20 Harp-soli
8.50 Zang 950 Dansmuziek.
ZEESEN, 1635 M. ca. 7.00—7.50 Gra
mofoonplaten 10.5512.20 Berichten
12.20 Gramofoonplaten 1.152.20 Berich
ten 2.203.20 Gramofoonplaten 350
4.20 Lezingen 4.20550 Concert 5.20
8.20 Concert onder leiding van Paul Lincke,
eigen composities 1050 Weldadigheids
feest van de Internationale Artistenloge
Daarna tot 12.50 Dansmuziek
Straatroover (die de hand sloeg aan een
sportmeisje)„Er is nou duivekaters
nooit 'n smeris in de buurt, as je er een
noodig hebt." (Pearsons Weekly)
26
De kamer van Sangatte was juist zooals
ik mij had voorgesteld. Dat wil zeggen, dat
sr behalve een groote schrijftafel, geen ver
dere aanwijzingen aanwezig waren, dat het
ooit het tooneel van ernstige geestesinspan
ning was geweest, zooals de naam zou doen
vermoeden.
Mijn edele gastheer begon de onderhande
lingen met zorgvuldig de deur op siot te
cioen. Daarna schonk hij, onder opmerking,
dat een borrel geen slecht ding was, een paar
'tevige brandy-soda's in en reikte er mjj een
over.
„Ik had er beslist behoefte aan", zei hij,
terwijl hij zijn ledige glas neerzette.
„Ik ben op, dat verzeker ik je. Als ik een
eek zoo'n vreeselijk werk als partijen geven
moest doen, zou ik het niet overleven. Roo-
en?"
Hij hield een kistje sigaren voor en ik
'mos een prachtige import uit, die minstens
een uur genot beloofde.
manier voorstellen om den avond door te
brengen."
HÜ lachte norsch.
,Nu", zei hij, „één troost heb ik; dat zij er
duur voor zullen betalen."
Hij ging nu dwars door de kamer naar de
schrijftafel, opende een lade en haalde er
verschillende vellen papier uit, allen met
machineschrift beschreven.
„Hier is het", sprak hij en overhandigde
ze mij. „Rosedaie en ik hebben het concept
gemaakt, na onze laatste gesprek met jou.
Ik denk, dat je het wel mee naar huis wilt
nemen, maar je kunt het wel eerst even
doorkijken of er iets is, dat niet naar je zin
is. Morgen ga ik weer naar Rosedaie toe."
Met een gevoel van ware nieuwsgierigheid
nam ik de papieren van hem aan en plantte
mij in een van de gemakkelijke clubfauteuils.
Bij den eersten blik zag ik, dat het een con
cept voor een prospectus was, want boven
aan op de eerste bladzijde stond in groote
vette letters de volgende aankondiging:
„De vereenigde goudvelden van
Zuid-Amerika, Ltd.
Kapitaal: 2.000.000 pond sterling.
XI.
Voor een oogenblik keek ik er naar met
verbijsterende bewondering. Dan nam ik een
trek aan mijn sigaar, om mijn verwarring
meester te worden en las vervolgens het ge
heele kostbare document van het begin tot
het einde door.
Het leek mij een van de mooiste en bru
taalste staaltjes van verdichting, die ik ooit
in handen had gehad. Om kort te gaan, het
bracht in gloedvolle bewoordingen onder de
aandacht van het Britsche publiek, de ont
dekking van een groep prachtige goudmij
nen, die in het Noorden van de provincie
Argentinië waren gelegen. Aangezien ik ta
melijk goed in genoemd district bekend was,
wist ik zoo goed als zeker, dat deze bewering
een groote leugen was, maar ik moest be
kennen, dat het voorgelegde bewijsmateriaal
bijzonder overtuigend was. De commissie
van directeuren bestond uit Stuart North-
cote, Lord Sangatte, Sir Mathew Rosedaie
en Senor Bonito Morales, ex-president van
de republiek. Den laatstgenoemden heer
kende ik, als een van de meest doortrapte
schurken, die Zuid-Amerika ooit heeft
voortgebracht. Dit bevestigde volkomen mijn
verdenking tegen het frauduleuze karakter
der geheele onderneming.
Terwijl ik las, liep Lord Sangatte op en
neer achter mij; blijkbaar trachtte hij zich
te herstellen van de ongewone opwinding,
die het onafgebroken complimentjes maken
tegen zoo'n massa menschen bij hem had
teweeg gebracht. Toen ik het papier op tafel
voor mij neerlegde, keerde hij zich onge
duldig naar mij toe en vroeg, wat ik er van
dacht.
Het ziet er tamelijk vertrouwenwekkend
uit", zei ik koel, „maar wij moeten beproe
ven of wij een en ander nog een weinig kun
nen aandikken."
„Ja, maar er wordt in de kranten voor de
noodige aanbeveling gezorgd", antwoordde
Sangatte; „Rosedaie maakt dat in orde. Hij
wil de geheele plaatsing der aandeelen op
zich nemen voor twintigduizend pond."
Dit leek een goedkoope manier om twee
millioen pond sterling uit de zakken van het
Engelsche publiek te pompen, dus stelde ik mij
tevreden met een koel goedkeurend knikje.
„Bovendien hebben wij Lammersfield nog"
vervolgde Sangatte. „Als je hem kunt be
werken, is de zaak zoo goed als beklonken.
Als er een minister op de lijst der directeu
ren staat, dan gaan de aandeelen er in als
koek. Ik 'ken de idioten."
Deze laatste verklaringen waren mij vol
doende, om het geheele plan te doorzien.
Ik zag onmiddellijk dat Northcote geld had
voorgeschoten aan Lammersfield, om dezen
invloedrijken man te dwingen de zaak te
ondersteunen. Als minister kon hij natuurlijk
't directeurschap van een maatschappij niet
aanvaarden, daarom was het duidelijk, dat
het Northcote's plan was, hem door een
weloverlegd mengsel van overbluffen en
dreigen, tot het neerleggen van zijn ambt
te dwingen. Met den naam van Lammers
field aan het hoofd was het zeker, dat de
„Vereenigde goudvelden van Zuid-Amerika"
om de uitdrukking van Sangatte te gebrui
ken, er in zouden gaan als koek. Het was
een schurkachtig plan, dat geheel in over
eenstemming was met den hoogën dunk,
welken ik reeds van mijn talentvollen
dubbelganger koesterde.
„Met Lammersfield komt het wel in orde",
zei ik met lichte ironie, die echter tegen
over mijn metgezel vrij nutteloos was. „Ik
heb hem geheel in mijn macht."
Sangatte grinnikte leelijk. „Dat dacht ik
wel, ik zag jelui vanavond praten. Je bent
een uitstekend zakenman Northcote, dat
moet ik eerlijk bekennen."
Ik ontving dit compliment met een ge
nadig glimlachje, ofschoon ik hevige ver
zoeking gevoelde, om zijn Lordschap te be
wijzen, dat ik als man van de daad nog
beter ontwikkeld was. Werkelijk, met uit
zondering van den eerbiedwaardigen Mau
rice, had ik nooit iemand ontmoet die in
mij zoo'n feilen drang opwekte, om hem de
deur uit te schoppen.
Geheel onbewust van het gevaar, waarin
hij verkeerde, schonk Sangatte zich een
tweede glas whiskey-soda in.
„Ik meen, dat ik je in m'n briefje ver
teld heb," sprak hij, „dat ik met de „Sea
gull" tot een besluit ben gekomen. Die oude
duivel van een Morton vroeg er duizend
voor, maar ik heb tot negenhonderd afge
dongen. 't Is een vrij goede boot voor haar
soort, maar
Zijn belangrijke mededeeling werd door
een bescheiden klopje op de deur afgebro
ken. Met een uitroep van toom ging hij
naar de deur en sloot haar open.
„Nu, wat is er?" vroeg hij onvriendelijk.
De bediende, die op de vloermat stond,
boog verontschuldigend. „Ik vraag U ver-
schooning, mijnheer, maar mevrouw zendt
mij, om U te vragen of U boven zou kunnen
komen..
Het spijt mij dat ik het moet zeggen,
maar Lord Sangatte vloekte. „Zeer goed,"
vervolgde hij, „zeg mevrouw, dat ik direct
kom." Daarna sloot hij de deur weer en
wendde zich tot mij. „Ik vrees," sprak hij
met een onaangenaam glimlachje, „dat ik
zal moeten vertrekken om mij bij dat
schuim beminnelijk te maken. Je neemt het
prospectus wel mee, nietwaar, en dan laat
je mij maar weten, wat je er in verandèrd
wilt hebben."
Ik volgde hem in den wintertuin, nadat
ik de papieren in mijn binnenzak had ge
borgen. Nog vóór wij drie stappen gedaan
hadden, werden wij door een forsche oude
dame aangevallen. Haar zeer gewaagd ge
mis aan kleeding scheen zij door een over
daad van juweelen te hebben willen ver
goeden. Met een gemompeld excuus en een
sierlijke buiging maakte Sangatte zich uit de
voeten.
Ik had niet de minste notie, wie mijn
nieuwe vriendin was, maar gelukkig hinder
de mijn onwetendheid niet, want zij begon
onmiddellijk zoo vlug en ratelend te praten,
dat ik geen kans had er tusschen te komen,
zelfs indien ik het gewild had. Zoover ik uit
haar gepraat kon wijs worden, ontdekte ik,
dat Northcote een of andere uitnoodiging
van haar had ontvangen en niet gekomen
was, want zij begon mij op zoo gewild-naïeve
schalksche wijze mijn verzuim te verwijten,
dat ik met mijzelf verlegen werd.
(Wordt vervolgd).
