Gemengd
m
</Jé
'li
Voor de Huiskamer
j Het gestolen Luchtballonnetje
I OF DE GESCHIEDENIS VAN TWEE DEUGNIETEN
i
Ernstige ketelontploffing
Een autobus gekanteld
Een inzittende zwaar en drie anderen
licht gewond
Communisten-optocht
te Scheveningen
au zijn allen in bewaring gesteld en zul
De strijd tegen de valsche
munterii in Indië
Als vrouwen aarzelen
BOEKBESPREKING
Een doode en vijf gewonden
Gistermiddag om half vier neeft in de
ijzergieterij van de firma H. J. Koning te
foxham, gemeente Hoogezand, een ernstige
explosie plaats gehad.
Door tot nu toe onbekende oorzaak had
in de fabriek plotseling een ketelontploffing
plaats. In de nabijheid van den ketel be
vonden zich vijf arbeiders, die allen tegen
den grond werden geslagen en gewond. Twee
van hen, de werklieden Van Delden en Eg-
gens, werden in zorgwekkenden toestand,
na voorloopig door dokter D. J. Jensema te
zijn verbonden, per Groene Kruis-auto naar
het Academisch Ziekenhuis te Groningen
overgebracht. De drie anderen konden na te
zijn verbonden naar huis gaan.
Nader vernemen wij, dat bij het schieten
met een z.g. plunger, dit is een massief
ijzeren stop, die in een cylinder past, plot
seling een ernstige ontploffing plaats had,
waarvan de oorzaak gezocht moet worden
in het feit, dat er lucht tusschen het schiet
ijzer aanwezig was. De uitwerking was zoo
danig, dat de geheele fabriek bezaaid was
met ijzeren deelen. Vele ruiten zijn gespron
gen. De stukjes ijzer drongen in de balken
en stutten van he binnengedeelte van de
fabriek. Van de zes werklieden, die in de
nabijheid waren, werd de 31-jarige gehuwde
G. van Delden, vader van twee kinderen,
wonende te Kropswolde, ernstig gewond
aan een der beenen, dat onmiddellijk ge
amputeerd moest worden. De 35-jarige ge
huwde J. Eggens, wonende te Foxham, be
kwam verschillende verwondingen, zoodat
operatief ingrijpen onmiddellijk noodzake
lijk was. De arbeider J. Bruins bekwam ver
wondingen aan het onderlichaam, terwijl de
werkman R. Beerta aan het oog werd ge
wond en de gietbaas H. Dieters en de ar
beider H. Duzink beiden lichte verwondin
gen bekwamen.
Deze vier konden, na door de doktoren D.
J. Jensema en Blonk verbonden te zijn,
naar hun woningen terugkeeren.
Gistermiddag is te Murmerwoude (Fr.)
een groote, nieuwe autobus Leeuwarden
Dokkum van de firma v. d. Mey en Co. in
een bocht van den weg door een vrachtauto
met 4000 K.G. ijs aangereden, zoodat zij
kantelde over de tramlijn. Van de passa
giers werd de heer Rintzema, reiziger te
Dokkum, zeer zwaar gewond, zoodat hij naar
een ziekenhuis te Leeuwarden moest worden
overgebracht. Licht gewond werden de heer
Strikwerda, directeur der Christelijke kweek
school te Dokkum en twee onderwijzeressen
Ket verkeer was geruimen tijd gestremd.
De inbraak bij de Zilvervos
De gestolen buit grootendeels terecht
Vorige week werd zooals men weet, in
perceel Lange Poten 45 te Den Haag, waarin
is gevestigd de bontzaak De Zilvervos, in
gebroken Voor een waarde van ongeveer
1600 aan zilvervos en blauwvossen werd
gestolen.
De politie stelde een nauwgezet onderzoek
in, doch kon aanvankelijk geen dader (s) vin
den. Enkele dagen later echter kwam er wat
licht in de zaak. Een Rotterdamsche juffrouw
zou in Den Haag bont te koop hebben aan
geboden. Zij had haar naam genoemd. Met
die gegevens kon men echter in Rotterdam
niet veel beginnen. Een juffrouw, die zoo'n
naam had als onze recherche opgaf, was in
de Maasstad niet te vinden. Eén van de
oudste rechercheurs op het Rotterdamsche
hoofdbureau, die heel wat menschen uit de
misdadigerswereld kent, vroeg, of men ook 'n
Signalement van de gezochte kon opgeven.
Dat geschiedde en onmiddellijk wist de po
litieman, wie het geweest kon zijn. Hij haalde
een portret van haar en overhandigde dit de
Haagsche politie. Deze trok er mee naar den
winkel, waar bont te koop was aangeboden.
Daar herkende men dadelijk van de foto de
juffrouw, die eenige dagen te voren het bont
had probeeren te verkoopen. Nu wist de Rot
terdamsche recherche althans, dat de ge
zochte Mej. M v. d. B. uit den Oppert was.
Een huiszoeking in haar woning leidde niet
tot eenig resultaat. Ook de woning der ouders
ran Mej. v. d. B. had men echter goed in
het oog gehouden. De rechercheur, die daar
he wacht hield, had meer succes. Want nau
welijks stond hij op den uitkijk, of hij zag
een ouden man met een grooten zak op den
-ug naar buiten komen. De politieman hield
hem aan en vond in den zak een groot deel
van het gestolen bont uit Den Haag.
Voor goed achtduizend gulden viel aan de
Politie in handen.
Zoowel Mej. M. v. d. B. als de man, op
wien het gestolene was aangetroffen, werden
gearresteerd en naar Den Haag op trans-
Port gesteld.
Zes personen gearresteerd
Zondagmiddag is het op den Boulevard te
Scheveningen tot een treffen gekomen tus
schen een aantal communisten en de politie.
Te ongeveer half vijf marcheerden onge
veer 25 man met een roode vlag, voorafge
gaan door een trommelslager, zingend over
den Strandweg. Daar geen vergunning voor
oen optocht gegeven was, kwam de politie
tusschenbeide en verbood het verder zingen.
Aanvankelijk deed men, alsof men aan de
bevelen der politie wilde voldoen, doch en
kele oogenblikken later sloot men zich op
hieuw aaneen.
Toen greep de politie in en wilde de vlag
in beslag nemen. Er ontstond evenwel een
heftig verzet, waarbij aan beide zijden klap
pen vielen. Een agent rolde over den grond
en kreeg een kniewond. Van een anderen
agent werd de helm stukgeslagen en een
polshorloge vernield.
De politie slaagde er in een viertal ma
nifestanten te arresteeren, die naar het po-
litiebureau werden overgebracht. Later wer
den nog twee personen gearresteerd, die
naar het bureau Rijswijkscheweg werden ge
leid.
De aangehoudenen bleken te zijn een boot-
Werker, een koopman en een kantoorbedien
de uit Rotterdam, een leerling-machinist uit
Kapelle ad IJssel, een loopjongen en een
steenhouwer van Den Haag.
len waarschijnlijk worden vervolgd wegens
het plegen van verzet en geweld in vereeni
ging.
Tegen 5 uur heeft een ooggetuige zich aan
het bureau Gevers Deynootplein vervoegd,
die mededeelde gezien te hebben, dat een
der betoogers een revolver op een politie-
inspecteur zou hebben gericht. Op geen der
aangehoudenen is evenwel een vuurwapen
bevonden, wel een wapenstok.
Intusschen bestaat de mogelijkheid, dat
een der andere betoogers een revolver in
zijn bezit heeft gehad.
Inbraak te Rotterdam
Ongeveer f 6000 gestolen
Een lid van de firma B. P. v. K. te Rot
terdam kwam Zondagmiddag toevallig in
den winkel van de firma aan den Binnen
weg, en kwam tot de ontstellende ontdek
king, dat inbrekers een bezoek aan het kan
toortje, dat in een opkamer gevestigd is,
hadden gebracht, waar zij de brandkast, ver
moedelijk met behulp van een valschen sleu
tel hadden geopend. Het zich daarin be
vindende bedrag, f 5100 aan bankpapier en
f 700 aan specie, bleek gestolen te zijn.
De politie werd gewaarschuwd, die bij on
derzoek vaststelde, dat men zich via een
leegstaand pakhuis aan de Zwarte Paarden
straat toegang had verschaft tot een gan
getje, dat op den winkel uitkomt. Door ver
breking van een ijzeren bar en een stijl was
men in den winkel gekomen.
De politie heeft fotografische opnamen la
ten maken en zet het onderzoek met kracht
voort.
Vechtpartij te Utrecht
Een stekende Duitscher.
Zondagavond was er in het café Bellevue
te Utrecht ruzie ontstaan tusschen eenige
bezoekers. Een Duitscher, die zich ook in het
café bevond, maar niets met de ruzie te ma
ken had. liet zich daar toch mee in en dien
de een der twistenden een klap in het ge
zicht toe. Hij zou door een kellner en een
bezoeker buiten het café gebracht worden,
maar trok toen zijn mes en bracht den kell
ner en een juffrouw een paar steekwonden
toe. Per ziekenauto werden de gewonden
naar de Rijksklinieken gebracht. Daar bleek,
dat de verwondingen slechts van lichten
aard waren. De Duitscher, die door een man
vastgehouden werd, stak ook dien met zijn
mes. Slechts de kleeding werd beschadigd.
De man gaf den Duitscher zoo'n slag, dat
deze door de groote ruit van een winkel in
de Nobelstraat heen sloeg. De politie heeft
den Duitscher opgesloten.
Valsche guldens, die echt bleken
te zijn
Drama met een niet dramatisch slot.
Dezer dagen heeft zich te Amsterdam een
zeer zonderlinge historie afgespeeld. Allen,
die erbij betrokken waren en die zich niet
wilden laten beetnemen, bleken uiteindelijk
voor den gek te zijn gehouden en de hoofd
persoon, die de rol vervulde van een geraffi-
neerden oplichter, ontpopte zich ten slotte
als een eerzaam en dood-eerlijk burger. Het
drama, waarin de politie een actieve rol
heeft gespeeld, begon Vrijdagavond .n de hal
van het Centraal Station.
Aan een der loketten vervoegde zich een
heer, die een kaartje voor Amersfoort vroeg.
De man, die zich eenigszins zonderling ge
droeg, betaalde met guldens, die den ambte
naar nog zonderlinger toeschenen dan. de
man zelf. De muntstukken hadden een onge
wone kleur en het feit, dat ze een anderen
klank gaven dan gewone guldens, maakten
ze hoogst suspect. Het vermoeden lag voor de
hand, dat men hier te doen had met een
valschen munter. De ambtenaar hield den
man aan den praat, totdat de politie, die on
derwijl gewaarschuwd was, arriveerde en
hem meenam naar' het politiebureau.
Daar werd de „boosdoener" gefouilleerd en
de vermoedens van de politie schenen beves
tigd te worden door het vinden van nog een
aantal van de valsch-lijkende guldens. Be
halve deze muntstukken vond men in een
van zijn zakken een busje met zoutzuur. De
man weigerde echter iedere inlichting om
trent de herkomst van de guldens en om
trent het gebruik van het fleschje zoutzuur.
Wel ontkende hij beslist zich aan valsche
munterij te hebben schuldig gemaakt.
De politie vroeg hem, waar hij gedurende
de vorige dagen geweest was en zonder aar
zelen vertelde de man, dat hij achtereenvol
gens in Breda, Hilversum en 's-Hertogen-
bosch had gelogeerd. Onmiddellijk werd de
politie van die plaatsen opgebeld. Daar ver-
blaarde men, dat er inderdaad gedurende de
vorige week „valsche" guldens, die precies
overeenkwamen met de beschrijving van de
Amsterdamsche politie, in pmloop waren ge
bracht.
De vermoedens waren nu wel haast tot
zekerheid geworden
De „valsche munter" werd opgesloten en
bracht den nacht door in een cel.
Den volgenden morgen werd hij onder de
noodige bewaking naar de Nederlandsche
Bank gebracht, waar de guldens nader zou
den worden onderzocht.
Dr. van Ledden Hulsebos woonde eveneens
dit onderzoek bij.
Dit leverde echter het voor iedereen zeer
onverwachte resultaat op, dat de Nederland
sche Bank verklaarde, de z.g. valsche gul
dens te willen accepteeren, daar ze heele-
maal geen valsche guldens waren. Een schei
kundig onderzoek bracht aan het licht, dat
de eigenaar van de guldens de ietwat zon
derlinge, maar toch wettelijk geoorloofde
gewoonte had, om zijn guldens te drenken
in zoutzuur. Daardoor veranderden ze van
kleur en werd ook de klank eenigszins an
ders.
Voor de politie zat er niets anders op, dan
naar arrestant maar weer in vrijheid te stel
len. Echter niet zonder hem de vermaning
te geven, om voortaan geen echte guldens
meer in „valsche" te metamorphoseeren.
„Iemand, die voor den vrede in de groote
wereld opkomt zou zich verachtelijk maken,
wanneer hij ï.n de kleine wereld van zijn
dagelijksch verkeer niet den vrede bewaarde.
Zoo heeft het pacifisme buitengewoon prac-
tische, ethische consequenties, zelfs voor het
dagelijksche leven. Het is een PLICHT en
een ZEGEN voor iedere nog zoo verborgen
mensebelijke samenleving."
(Pater F. Stratmann O. P. in:
Wereldkerk en .Wereldvrede).
Motorrijder verongelukt
De motorrijder Frans van Vroomhoven,
expediteur te Eindhoven reed gisteravond op
den Boschdijk onder de gemeente Best, vlak
bij Eindhoven, in volle vaart tegen een
vrachtauto. Hij liep een zware schedelbreuk
op en was kort daarna overleden.
Brand te Veenendaal
In een stoffeerderij
Gisteravond ongeveer elf uur ontstond
brand in de stoffeerderij van de firma gebrs.
Beek te Veenendaal. Het geheele pand met
den aanwezigen voorraad brandde uit. De
eigenaars waren uitstedig. Naar we verne
men was een en ander verzekerd. De belen
dende perceelen werden met moeite behou
den.
Brand in een bierbottelanj
Twee koolzuur-cylinders ontploft
Gistermorgen ontstond ten gevolge van het
spelen met lucifers door kinderen, brand in
de bierbottelarij en een bergruimte van den
heer Versteijnen in de Gfoote Straat te
Waalwijk. Het vuur greep snel om zich heen
en tastte spoedig de daarachter gelegen land-
bouwersschuur van A. Koppens aan. Met
een motorspuit en twee slangen op de water
leiding wist de brandweer uitbreiding te
voorkomen, en het vuur vrij spoedig te blus-
schen. Uit de bierbottelarij vlogen twee kool-
zuurcylinders met een geweldigen knal de
lucht in. Een er van vloog over drie panden
heen door de dakbedekking bij den heer H.
Kolsteren.
,De zoon in Indië'
Een zestigjarig zeeman gearresteerd
Eenigen tijd geleden hebben bewoners van
Amsterdam, Leiden en Den Haag en mis
schien ook van andere steden bezoek gehad
van een zestig-jarig zeeman, die kwam ver
tellen, dat hij hun zoon in Indië kende
hij wist blijkbaar precies bij welke gezinnen
hij moest zijn. Hij deelde mede, dat de zoon
hem een geschenk voor zijn ouders had mee
gegeven. Hij had het geschenk echter niet
bij zich: het lag nog bij de douane en hij
had geen geld om de invoerrechten te beta
len.
Soms luidde het verhaal een beetje anders,
maar in elk geval, de zeeman moest geld
hebben. Hij kreeg het meestal inderdaad en
dan liet hij niets meer van zich hooren.
Ook laatst heeft hij te Leiden „gewerkt".
De Leidsche politie had de Amsterdamsche
kennis gegeven, dat de zeeman op weg was
naar de hoofdstad. Aan het Centraal-Sta-
tion is hij, wegens zijn oplichterijen, gear
resteerd.
Een onderhoud met hoofdinspecteur
Broekhoff naar aanleiding van
diens a.s. bezoek aan Ind
Heden vertrekt hoofd-inspecteur K. H.
Broekhoff, leider van de Nederlandsche
Centrale inzake falsificatiën met de „Marnix
van St. Aldegonde" naar Ned. Indië, om
daar den strijd aan te binden tegen valsche
munterij en falsificatiën in het algemeen.
Naar aanleiding van dit a.s. vertrek had
den wij een onderhoud met den heer
Broekhoff.
De heer Broekhoff ontving ons in zijn
nieuw ingericht bureau in de Nieuwe
Doelenstraat dat mede, dank zij de hulp
van de Nederlandsche Bank een buitenge
woon fraai interieur vertoont.
U weet, zoo begon de heer Broekhoff, dat
in 1929 te Genève de conventie ter beteuge
ling der valsche munterij door een groot
aantal landen werd geteekend. Bij de vele
bepalingen tot verbetering van de opspo
ringsmaatregelen, were® ook overeengeko
men, dat in ieder land een centraal bureau
zou worden gevestigd. Dat was voor Neder
land niets nieuws; wij hadden, op initiatief
van de Nederlandsche Bank, reeds in
November 1929 een dergelijk bureau inge
steld. Bij dezelfde conventie werden natuur
lijk ook de maatregelen onder het oog gezien
voor Overzeesche gewesten met een eigen
circulatiebank, en daarbij werd gewezen op
de wenschelijkheid daar centrale bureaux
te stichten. In ons Indië werd in Februari
j.l. een dergelijk bureau opgericht te Bata
via, onder leiding van Commissaris Corper;
evenals hier te lande berust de algemeene
leiding bij den procureur-generaal. Dit
bureau is op ongeveer dezelfde wijze georga-
Dus mijn vrouw wou een nieuwe japon la
ten maken, die niets zou kosten, en daardoor
zoo goedkoop uit zou komen, omdat zij de
stof al bezat.
Als een vrouw géén stof heeft, dan is die
het goedkoopste van de heele Japon, en dan
komen de bijdingetjes en het maken het
duurste als ze echter al stof heeft, dan
is het precies omgekeerd: dan is de stof het
duurste en de andere uitgaven spelen geen
rol.
Mijn vrouw had een lap roode foulard, die
ze vele jaren geleden gekocht had, en die
ze aldoor had laten liggen, want rood stond
haar niet en had haar nooit gestaan, maar
ze had de lap toch gekocht, omdat het zoo'n
mooie kleur en zoo'n goedkoope coupon was.
Ze had hem niet gekocht om hem te ge
bruiken, maar alleen om hem te hebben, en
bij gelegenheid aan iemand cadeau te ge
ven.
Maar cadeau geèeven heeft ze hem natuur
lijk tóch niet. Een vrouw geeft niet gauw
wat weg, want je kunt nooit weten, hoe 't
je later toch nog te pas kan komen.
Maar het komt niet te pas en ze heeft het
ook niet weg, ze laat het liggen, tot op een
keer de kasten zoo vol zijn, dat er niets
meer in kan. Maar dan geeft ze nóg niets
weg ze koopt er kasten bij; en als die in
de oude woning geen plaats kunnen vinden,
verhuist ze naar iets ruimers.
Hoe mijn vrouw op het idee kwam, de
roode foulard toch nog te gebruiken, weet ik
niet zij heeft 't niet verteld en ik heb 't
niet gevraagd.
Er zouden in de wereld niets dan geluk
kige huwelijken bestaan, als de mannen zich
het vragen konden afwennen. Maar rood
stond haar niet, had haar nooit gestaan en
zou haar nooit staan. Zoo bleef er, volgens
den raad van haar naaister, maar één ding
over: de stof moest geverfd worden óf
grijs, óf zwart.
En mijn vrouw besloot, de stof grijs te
laten verven nee, zwart nee, toch maar
grijs, of misschien toch maar liever zwart,
want ze had al zoo veel grijze japonnen,
maar zwart droeg ze niet graag en grijs
stond haar beter, het zag er ook direct veel
lichter en vriendelijker uit, maar zwart was
wèl voornamer, fijner, beter geschikt voor
groote gezelschappen. In den schouwburg
droeg ze echter liever grijs ze had trou
wens dien grooten grijzen hoea nog met
die prachtige struisveer ofschoon, bij zwart
zou ze den grooten zwarten hoed met de
zwarte veeren kunnen dragen maar den
grijzen ook, die zag er nog heel goed uit,
eigenlijk nog beter dan de zwarte, die was
een beetje effen, een beetje triest maar
bij een grijze japon kon ze ook dien rosen
hoed dragen, of dien witten met het rosse
lint
Dus grijs of zwart?.... Ach, het leven
is moeielijk. Mijn vrouw aarzelde, peinsde.
Als een man peinst, gaat hij in zijn mak
kelijksten stoel zitten, steekt van zijn sigaren
de allerbeste aan en denkt na, tot hij de op
lossing gevonden heeft een vrouw wil
juist geen resultaat bereiken, en daarom
gaat ze eerst eens naar haar vriendinnen
om raad te vragen. Ze zegt tege" iedere
vriendin: „Ik heb dit en dat besloten, vind
jij dat óók niet 't beste?" Natuurlijk hoogt
ze in stilte, dat de andere tegenspreekt, want
als die van dezelfde meening is, heeft 't to
taal geen nut, haar om raad te vragen. Wat
men zelf weet, hoeft men zich niet eerst
door een ander te laten zeggen.
En zoo werd dan eindelijk besloten: de
stof zou niet grijs, en ook niet zwart geverfd
worden, maar lila. Lila was verrukkelijk!
Dien avond, toen stellig voor lila besloten
werd, waren er op de wereld twee waar
achtig gelukkige menschen, mijn vrouw
en ik.
Maar miaden in den nacht ruk^e een
electrische bel mij uit mijn diepsten slaap.
Mijn vrouw roept! Wat is er aan de
hand? Ik storm doodelijk verschrikt haar
kamer binnen. „Zeg mannie," zegt ze, „niet
boos zijn, dat ik je wakker maait maar ik
kon niet slapen, als ik 't je niet eerst ge
vraagd had. Geloof jij ook niet, dat grijs
misschien toch maar beter zou zijn?"
„Nee", zei ik, „nee engel. Lila hebben we
besloten en daar blijft 't bij."
Toen ging ik weer naar bed, (maar eerst
sneed ik den draad van de electrische schel
door. Zoo
Den volgenden morgen had ik voor 't
eerst van mijn leven spijt, dat ik gezond en
wel weer wakker was geworden, want ik
moest vernemen, dat „lila" niet kon! De
stof nam die kleur niet aan. maar een bruin
zou in ieder geval goed gaan wat ik
daarvan dacht?
„Bruin of niet bruin! Ja dat is niet
zoo gemakkelijk!" zei ik. „Daar moe-, eerst
eens goed over nagedacht worden!" Toen
iging ik naar mijn kamer en stelde een tele-
■gram op, aan mijn vriend in Leipzig, met
de vraag, of hij me aanstonds telegrafisch
wou uitnoodigen om voor een gewichtige be
spreking, liefst meer dan éen eag, naar
Leipzig te komen. Zoo! Bruin! Ik wou het
telegram net wegsturen, toen mijn vrouw
stralend van geluk met een brief bij me bin
nenkwam: een vriendin schreef haar, dat
een vriendin van haar een vriendin had. die
eens een keer een lap stof lichtgroen had
laten verven of dat met foulard ook kon,
wist ze niet, maar dat kon ze makkelijk
informeeren.
En mijn vrouw informeerde, en het kon
niet.
Dus bleef het bij grijs bruin zwart
grijs bruin
Drie dagen later toonde de hemel genade.
Een telegram dat ik niet besteld had, riep
me naar Weenen, en toen ik vandaar terug
kwam, kwam mij» vrouw mij juichend tege
moet. De japon was al in den maak ze
wou me er mee verrassen.
En de verrassing is haar inderdaad gelukt,
want toen ik de lichtblauw geverfde japon
eindelijk bewonderen mocht, toen bewon
derde ik niet alleen de schoonheid van de
japon, maar ook de wijze, waarop de stof
geverfd was zóó mooi. dat zelfs geen
Sherlock Holmes ooit op 't idee zou zijn ge
komen, dat dit zachte blauw ooit donkerrood
was geweest.
Maar het wonderbaarste was, dat bij
het verven niet alleen de kleur van de stof
maar ook de stof zelf veranderd was: vroe
ger was het foulard geweest en nu was het
crêpe de chine!
niseerd als hier en staat in zeer nauw con
tact met de Javasche Bank als circulatie
bank.
„Komt de aanmaak van valsch geld in
Indië veel voor?"
„Voor zoover mij bekend, is er onlangs
weer een valsche Indische zilverbon van
2.50 aangetroffen, doch volgens de aan
wijzingen is deze buiten Indië gemaakt, in
China, Japan of de Straits".
Een riiksdaalderfabriekje
Dat is trouwens heel dikwijls het geval,
in China was zelfs vroeger een fabriekje
van Nederlandsche Willem III rijksdaalders
de munten werden daar, net als in Utrecht
geslagen, wat natuurlijk in Nederland nooit
voorkomt; het materiaal en de instrumenten
er voor zouden niet te krijgen zijn, dat zou
al te gauw in het oog loopen. Hier blijft het
altijd bij gieten. Bij den chaotischen toestand
ir. China blijft opsporing van een dergelijke
„industrie" natuurlijk buitengewoon lastig,
hoewel ook China, evenals Sovjet Rusland,
de conventie teekende. Een nadeel in Indië
b.v. is ook, dat de bevolking in het alge
meen valsche munten niet zoo spoedig zal
herkennen als dat in Nederland het geval
is, ofschoon de Chineesche kassiers een
buitengewoon scherpe intuïtie op dit gebied
moeten hebben. Daar komt nog bij, dat
Kromo, zoo gauw hij een nieuwen rijksdaal
der in handen krijgt, dezen als „versie
ring" beschouwt en er b.v. een broche van
maakt. Als hij in geldnood zit, sloopt hij de
speld er weer af, zoodat er een groot aan
tal beschadigde munten in omloop is.
Naar de meening van onzen zegsman is de
Indische politie beter georganiseerd dan de
Nederlandsche. In geen enkel land is de
politie zoo verbrokkeld als hier; wij kennen
gemeentepolite, rijksveldwacht, Kon. Mare
chaussee, rijksrecherche en militaire politie.
In Indië niets dan staatspolitie, zooals b.v.
in Duitschland en Frankrijk. Het feit van
een eenhoofdige leiding, ressorteerend onder
B.B. maakt doorvoering van recherchemaat
regelen oneindig veel gemakkelijker; daar
staat echter de geweldige uitgestrektheid van
het rijk weer tegenover en, niet te vergeten,
de wisseling in de posten. Dat gaat specia
liseering, zooals we dat hier kennen, tegen
Centraliseeren zal dan ook in Indië moeilijk
zijn, de gegevens kunnen centraal worden
behandeld, maar bij de opsporing is dat,
dunkt mij vrijwel .onmogelijk.
Hoe dit zal moeten gebeuren, kan ik op
het oogenblik nog onmogelijk zeggen. Ten
opzichte van de herkenning van falsificatiën
spelen de agentschappen van de Nederl.
Indische bankinstellingen een zeer belang
rijke rol. Het is echter zaak, deze materie
beter en doeltreffender te organiseeren. Zaak
is ook, de autoriteiten buiten Indië, China,
Japan, etc., mee te krijgen om het doel te
bereiken. Indië is natuurlijk ook op dit ge
bied niet hermetisch af te sluiten. Verval-
sching van waardepapieren zal in Indië
minder voorkomen dan in Europa; deze zijn
in Indië in de breedere lagen niet zoo inge
burgerd.
Practische maatregelen zijn natuurlijk pas
te nemen na bespreking met menschen,
die de Indische toestanden goed kennen;
op dat gebied ben ik een leek".
Het verschijnsel valsche mun
terij in het algemeen
Ten slotte bespraken wij nog het ver
schijnsel valsche munterij in het algemeen.
De heer Broekhoff is van meening, dat dit
een verschijnsel is, dat zijn wortel heeft in
de toestanden van het land zelf. Zoo heb
ben wij in 1921 een grooten last van valsch
Nederlandsch bankpapier gehad, wat mag
worden toegeschreven aan den honger in
het buitenland naar Nederlandsch bankpa
pier en het verbod om het langs legalen
weg te krijgen.
De tegenwoordige deviezenregeling in
Duitschland zal weer een rijke bron voor
valsche munters worden. Als het vertrouwen
in de markt gaat verminderen, stijgt meestal
dat in de buitenlandsche geldswaarden. Een
clandestiene straathandel, in duistere café-
tjes etc., werkt de uitgifte van valsche
biljetten in de hand.
De duur van 's lieeren Broekhoff's reis is
voorloopig vastgesteld op drie maanden uit
en thuis. Of dit echter voldoende zal zijn
betwijfel ik, aldus de hoofdinspecteur. Er
blijft mij voor mijn verblijf in Indië zes
weken en dat is niet veel om zich in te
werken in Indische toestanden en tot het
voeren van doeltreffende besprekingen en
het nemen van maatregelen. Evenals in
Europa, zal ook in Indië een conferentie
noodig zijn.
De heer Broekhoff zal terugreizen over
Japan en Amerika, waar hij, niet officieel,
verschillende besprekingen met politie
autoriteiten zal houden.
Nederlandsch Fabrikaat
De Juli-aflevering van het maandblad der
Vereeniging „Nederlandsch Fabrikaat" be
vat als naar gewoonte allereerst een belang
wekkende opgave: ,,Wat de Vereeniging in
de laatste maand deed."
„Uit de Pers" geeft een aardige bloemle
zing van hetgeen in den laatsten tijd in ver
schillende bladen is verschenen, in een of
ander opzicht in verband staande met het
terrein van werkzaamheden der Vereeniging.
Vervolgens trekt de aandacht een beschrij
ving van een nieuw fabrikaat van de N.V.
Gebr. Stork Co., Fabriek van Hijsch-
werktuigen te Hengelo (O), n.l. een eiersor-
teermachine (een vinding van Nederland-
schen oorsprong), die zeer practisch en vol
ledig haar werk doet, terwijl verschillende
afbeeldingen bij dit artikel opgenomen, het
geschrevene zeer verduidelijken.
„Nieuwtjes uit de Nederlandsche Industrie"
bevat als naar gewoonte tal van korte, be
langwekkende mededeelingen.
Vervolgens trekt onze aandacht een uit
eenzetting over het onderwerp ,,Een drijven
de Nederlandsche Jaarbeurs voor het Bui
tenland", waarin gewaarschuwd wordt tegen
lichtvaardigen opzet van dergelijke plannen.
Daarna vinden wij een lijst opgenomen
van Nederlandsche octrooien, in Msi j.l. aan
hier te lande gevestigde personen en onder
nemingen verleend.
In de rubriek „Voor de Nederlandsche
Vrouw" schrijft mevrouw Willy Corsari op
zeer onderhoudende wijze over „Mode" en
geeft vervolgens een beschouwing over den
Middenstand, terwijl tenslotte de aandacht
moet worden gevestigd op een bijdrage van
den heer S. Kalff over „Hollandsche Kaar-
senfabricage."
Nijmegen.
Door Heck's Lunchrooms en de Vereeni
ging tot Bevordering van het Vreemdelin
genverkeer: V. V. V. „Nijmegen Vooruit", is
een gidsje van Nijmegen samengesteld en
uitgegeven. Het is een aardig geïllustreerd
boekje geworden, met een plattegrond van de
stad en voorts bevattende een lijst van be
zienswaardigheden, hotels, restaurants, enz.
Nederlandsche Jaarbeurs.
Het Juli-nummer van „De Jaarbeurs", or
gaan van de Vereeniging tot het houden van
Jaarbeurzen in Nederland, bevat een aankon
diging van de 25e Nederlandsche Jaarbeurs,
welke van 8 tot en met 17 September te
Utrecht zal worden gehouden. Voorts een
artikel over de samenwerking van jaarbeur
zen, betrekking hebbende op de in Maart
j.l. gesloten vriendschappelijke overeenkomst
tusschen de Foire Commerciale de Bruxelles
en de Nederlandsche Jaarbeurs, van welke
overeenkomst het oorspronkelijke document
wordt gereproduceerd.
De bouw van het derde jaarbeursgebouw
geeft de redactie aanleiding een historisch
overzicht te geven van het plein Vredenburg,
waarop van 15281577 het kasteel Vreden
burg heeft gestaan. Van dit kasteel zun bij
den bouw van het derde jaarbeursgebouw
de fundamenten van het zuidelijk bastion
blootgelegd. Reproducties van een platte
grond van de stad Utrecht uit 1572 en van
schilderijen van het beleg van het kasteel
in 1577 zijn in dit artikel opgenomen.
De rubriek „Jaarbeurzen in het buiten
land" bevat mededeelingen betreffende in
het buitenland gevestigde zuster-instellingen
der Nederlandsche Jaarbeurs. In de rubriek
„Boeken, Tijdschriften en Vakbladen" wordt
stelling genomen tegen een beschouwing in
de Kölner Lokal-Anzeiger van 21 Maart 1931,
waarin betoogd werd, dat het jaarbeurswe
zen boven het idee „markt" uitgegroeid was
tot een ideeën-markt. De redactie van ,De
Jaarbeurs" toont aan, dat het markt-idee
(gemoderniseerd: het beurs-idee) ten grond
slag moet blijven aan het jaarbeurswezen
en dat het verlaten van dit strikt
zakelijk standpunt een prijsgeven beteekent
van het jaarbeurs-principe om daarvoor in
de plaats te stellen het tentoonslellingsidee.
Ten slotte vestigt het tijdschrift de aan
dacht op de wenschelijkheid, dat de deel
nemers aan de Jaarbeurs zich voortaan ont
houden van het aanhouden van bezoekers ter
Jaarbeurs door de vraag: hebt u interesse?
welke opdringerige vraag door tal van be
zoekers ter Jaarbeurs als hinderlijk is op
genomen.
Als herinnering aan de eerste 25 jaarbeur
zen, welke in Holland gehouden zijn, bevat
dit nummer een foto van de opening der
eerste Nederlandsche Jaarbeurs in 1917 door
den toenmaligen minister Dr. F. E. Post-
huma.
„Een weinig verder zag ik een afgrijselijk
bloedend voorwerp zitten, een man, wiens
gelaat verbrijzeld was door een granaat.
Eén zijner oogen zoo niet beide was
hem uitgerukt. Hij hief zijn hoofd op, toen
hij mijn stem hoorde. „Is dat de Priester?
Goddank, zoo is het goed." Ik nam zijn be
bloede handen in de mijne, terwijl ik tracht
te een gave plek in zijn gezicht te vinden
om de H. Olie toe te dienen. Ik geloof, dat
ik nu beter begrijp, waarom Pilatus zeide:
„Ziet den Mensch," toen hij Onze Lieve Heer
aan het volk toonde."
(Pater Aalmoezenier W. Doyle SJ.
in zijn brieven van het slachtveld.)
447. Eindelijk was men strijdens moede,
Eindelijk lag men op den grond,
De knecht had een blauw oog gekregen,
De baas keek heel verrast in het rond.
Beiden waren zeer toegetakeld,
Beiden hadden overal pijn.
Het was dwaas om zoo te vechten.
Men kan beter goede vrienden zijn.
448. Niet lang daarna, de beek zich spreidde
Tot een groote, breede rivier.
„Ik ben nieuwsgierig," zei Pim tot zijn makke
„Waar bevinden wij ons hier?"
Maar tot hun schrik zij ontwaarden
Een boot, waarop een zwarte spiedend stond,
Een ander was aan het stuur gezeten,
Hij keek ook voortdurend spiedend rond.