WESTFALEN ROND!
TWEEDE BLAD
WOENSDAG
22 JULI 1931
BLADZIJDE 1
Door Sauer- en Münstertand
«f
STADSNIEUWS
Nederlandsche Chemische
Vereeni mng
mmm
25 jaar een Tram-Muziekcorps
„Al de zwaar bezochten en voort::
allen, die een menschenhart bezitten
wenschen vurig, dat nimmer meer
een oorlog tusschen de volkeren uit
breekt."
(Pater Ohlmeier in „Nooit
en nimmer meer Oorlog",)
W. KUIPERS Zn.
Wegen in Haarlemmermeer
GEMENGD NIEUWS
Raadselachtige geschie
denis te Amsterdam
Goede vangst der Amhemsche
Politie
Zich in brand gestoken
Automobiel-ongeluk
i.
Steeds heeft het
naburige Westfalen
op den Nederland-
schen reiziger door
zijn bergen en val
leien, zijn heide,
beemden en bos-
schen, door zijn ou-
derwetsche steden,
zijn vaak idyllisch
gelegen dorpjes, en
door zijn romanti
sche, door grachten
omgeven burchten
een bijzondere aan
trekking uitgeoe
fend.
Juist Westfalen
mag er zich op be
roemen. van de ou-
derwetsche steden
van Europa eenige
der fraaiste en
meest belangwek
kende. waarin een
groot aantal wel
sprekende getuigen
uit het verleden
ongedeerd zijn over
gebleven, te bezit
ten. Kan men in
het Zuiden van
Duitschland bogen
op namen van goe
den klank als Neu
renberg. Würzburg
en Rothenburg, het
Duitsche Noorden
mag met hetzelfde
recht zich beroe
men op namen als
Münster, Soest,
Berleburg, Osna-
brück en andere.
Is het Noorden van 't oude Westfaalsche
gebied het reizend Hollandsche publiek over
het algemeen meer bekend; het Zuiden, dat
meer speciaal den naam draagt van Sauer-
land, is het minder. En toch ook deze streek
heeft haar groote mate van bekoorlijkheid
en is rijk aan afwisseling.
Daarvan hebben zich, indien ze 't nog niet
wisten, in de afgeloopen dagen een aantal
onzer Hollandsche persvertegenwoordigers
kunnen overtuigen, die, evenals wij, uitge-
noodigd waren door het „Westfalische Ver-
kehrsverband", het sterke centrale orgaan
der Westfaalsche Vereenigingen voor
Vreemdelingenverkeer te Dortmund, waar
van Dr. Schmidt aldaar de vriendelijke lei
der is.
Met het doel, ons, Hollandsche journalis
ten, en daardoor ook het reizend Hollandsen
publiek, van de schoonheid en de beziens
waardigheid van het Westfaalsche land te
overtuigen, werden we in een comfortabelen
reisauto 'n Rozenkranzwagen, onder de even
competente als charmante leiding van Dr.
Wagner, en in gezelschap van den eminen-
ten Hollandschen Consul uit Dortmund,
den heer J. Schmidt, door het dicht met
grootere en kleinere plaatsjes bezaaide
Sauerland rondgevoerd.
Een eenigszins vermoeiende tocht, waai-
voor echter de schoonheid van het land
schap en de rijkelijk opgedane kennis een
gunstig tegenwicht vormde.
Laten we beginnen met te zeggen dat de
organisatie van de reis voorbeeldig was, en
dat de leider van ons gezelschap geen „Feld-
webel"-allures behoefde aan te nemen om
ons van plaats tot plaats te drijven, en ons
zooveel mogelyk te laten bezichtigen.
Dortmund was het punt van vertrek. Wei
nigen zullen weten dat deze fabrieksstad,
die een snelle opkomst heeft gehad in de
laatste jaren, en heusch niet alleen om haar
uitstekend bier bekend is, op het oogenblik
al meer dan 535.000 inwoners telt, en wat
inwonertal en uitgestrektheid betreft, Mün
ster, de hoofdstad van Westfalen, ja, zelfs
alle andere Duitsche steden, behalve
natuurlijk Berlijn, verre overtreft. De
„bierstad" heeft twee culturen, een
oude, dateerend reeds uit de der
tiende eeuw, en een op en top moderne cul
tuur, respectievelijk zich uitend in een aan
tal fraaie oude bouwwerken, we noemen
het Rathaus uit 1241 en een zeer groot
aantal moderne constructies, waarvan de
eerste jjzer-beton-glas-kerk in Duitschland,
de Nikolai-kerk, wel de meest typische re
presentatie is. Ook het monumentale ge
bouw „Die Westfalenhalle", een kolossaal
sportgebouw waarin meer dan 12000 perso
nen een plaats kuunen vinden, verdient te
worden genoemd. Om zijn Zesdagen-rennen
is het zeker bij fietsminnend Holland niet
onbekend.
Met zijn uitgestrekte tuinstadswijken,
«Ün ultra-modern ingerichte zwembassins,
zjjn grootsch opgezette kerkhof, zijn
prachtige slotpark Romberg, met zijn vlieg-
haven en nieuwe woningbuurten, mag Dort
mund zich rangschikken onder de eerste
steden van Duitschland. Van het hotelwe
zen aldaar kregen we gedurende ons ver
blijf aldaar dien eersten avond, nacht en
morgen ook slechts de meest gunstige in
drukken. Trouwens ook op onzen verderen
tocht was de verzorging allerkeurigst.
Een stad, ondanks de ook daar zeer zwaar
heerschende en drukkende werkloosheid,
nog vol leven en vertier. In de mooie win
kelstraten een zeer druk verkeer en in de
oude binnenstad tal van romantische oude
hoekjes, maken deze vroeger vrije Rijks- en
Hansa-stad, die den Romeinschen naam
droeg van Tremonia, tot een bezienswaar
digheid, waarvan men over 't algemeen wei
nig vermoeden heeft.
Toen we den volgenden morgen Dortmund
verlieten, lazen we er de eerste berichten
over den door het sluiten der banken ont-
stanen toestand. Van buitensporige zenuw
achtigheid der bevolking bespeurden we
echter in de binnenstad zelve zoo goed als
niets. Even zagen we den zeer snel rijden
den auto van het Ueberfall-commando on
zen wagen voorbijrazen, om hier of daar
een opstootje van „Nazi's" uiteen te ja
gen, maar verder bleek van den vrij ge
spannen toestand naar buiten zoo goed als
niets.
De Nikolai-kerk, van de evangelische gemeente te Dortmund,
de eerste glas-ijzer-betonkerk, welke in Duitschland word ge
bouwd. Vooral 's avonds is ze van een sprookjesachtig effect.
Over Hagen, 'n klein industrieplaatsje,
waar bijna de geheele bevolking wegens het
stilliggen der fabrieken van rijkssteun leeft,
langs Breckerfeld en Schalksmühle, waar de
toestand al niet veel rooskleuriger bleek,
maar waar we desondanks zeer gastvrij wer
den ontvangen, reden we naar Halver, waar
we zelfs door een der plaatselijke blaadjes
in het Hollandsch (en wélk een Hollandsch!)
werden verwelkomd, en vandaar naar Mei-
nerzhagen, in de buurt waarvan zich de
groote waterbouwwerken, de Versetalsperre,
bevinden, die de bewondering afdwingen
door haar uitgestrektheid. We maakten zoo
terloops de opmerking, dat wij in Holland
van water liefst zoo veel mogelijk land ma
ken, terwijl men in deze streken precies
andersom te werk gaat en water verzamelt
waar er vroeger geen was.
Over hooge heuvelkammen, waarop tegen
den avond het donkere dennenloof een im
posante massa vormt, langs gemeenlijk uit
stekend verzorgde basaltslagwegen, waarop
het voor den autobezitter prettig rijden
moet zijn, door boschrijke dalen, waar de
plechtige stilte hangt van den vallenden
avond, bereiken we de evenals Rome op ze
ven heuvelen gebouwde industriestad Lüden-
scheid, waar we plechtig door het gemeente
bestuur worden ontvangen, waar ons een
interessante film wordt vertoond van de,
ook voor wintersport uitstekend geoutilleer
de omgeving, en waar we overnachten.
culieren en vereenigingen, waar men, in
den vorm van een even uitstekend als fraai
gelegen hotel het nuttige met het aange
name heeft weten te vereenigen. Want
behalve hotel en Jugendherberge, is dit
Ehrenmal ook een observatiepost voor den
Rijks ornitologischen dienst, en tevens een
tweede De Bilt waar de weersgesteldheid
wordt genoteerd en doorgegeven
We hebben dan den denkbeeldigen drie
hoek die het hoogland van het Ebbege-
bergte omsluit Lüdenscheid, Meinerzha-
gen, Attendorn verlaten, en gaan over
Alten- en Oberhunden naar Berleburg, waar
we opnieuw allervriendelijkst worden ont
vangen, en waar zelfs in het stille nachtelijk
uur de „Polizei-Stunde" was voor deze
gelegenheid extra laat verzet de kegel
ballen door journalistenhanden geworpen,
nog als verre donders de echo's van het
vredige stadje en den slottuin wakker riepen.
Het diner
In hotel Duin en Daal te Bloemendaal
werd gisteravond een diner gegeven, waar
mede aanzaten Mr. J. N. J. E. Heerkens
Thijssen en de heer G. D. Gratama, direc
teur van het Frans Halsmuseum.
De voorzitter, prof. dr. P E. Verkade,
heette allen hartelijk welkom, in het bijzon
der Mr. Heerkens Thijssen, die het gemeente
bestuur vertegenwoordigde.
Tijdens het diner voerde o.a. het woord
Mr. Heerkens Thijssen. Spr. zeide namens
het gemeentebestuur het zeer op prijs te stel
len in contact te zijn gekomen met de Ned.
Chem Ver., aangezien deze vereeniging van
het grootste belang is.
De heer Gratama zeide van hoe groote
beteekenis de chemie is voor de zorg voor
schilderijen.
Spr. acht het ernstig noodzakelijk dat aan
den chemischen grond'lag bij de schilder
kunst de uiterste aandacht wordt besteed
en bepleitte in dit verband het invoeren
van een leerstoel in de chemie aan de
Academie voor Beeldende Kunsten te Am
sterdam. Wanneer wij niet beter voor onze
schilderijen zorgen, gaan deze verloren, al
dus spreker.
Ook voerde nog het woord Dr. Freetl,
gast der vereeniging.
Prof. Verkade dankte in de eerste plaats
het gemeentebestuur en prof. Fokker der
Teyler Stichting voor de groote gastvrijheid
die door de stichting aan de Chemische
Vereeniging is betoond, door het beschikbaar
stellen van zalen enz.
Ook bracht spr. dank aan de firma En
schedé, die aan alle deelnemers een herdruk
ten geschenke heeft gegeven der „Schets der
Leere van Lavoisier."
Rede Dr. Oskar Löwe.
Hedenmorgen hield Dr. Oskar Löwe uit
Jena de volgende voordracht over „Methode
en toepassing der studie der Absorptie-spec-
tra."
Van de vele methoden om het verloop der
absorptie in het zichtbare en in het ultra
violette van het spectrum aan te toonen
werden de vijf volgende verklaard:
Het aangeven van de ligging van een ab-
sorptie-band door de golflengten zijner ran
den (tabellen), het opteekenen van het ver-
De wonderlijke wereld der onderaardsche grotten van Attendorn. De z.g. Alhambra-
Grot, dertig meter onder den grend. De temperatuur hier bedraagt steeds 1° C.
's Morgens daarop worden we gewekt door
een kletterenden regen, maar dit schijnt in
dit heuvelachtige land tot de dingen te be-
hooren, die spoedig „vorüber" gaan, en wan
neer we dan ook over Wardohl, een der
weinige plaatsen waar aluminium-erts ge
vonden wordt, naar Neuenrade rijden, rui
men allengs de wolkengevaarten het veld
voor den stevigen wind.
Wanneer we van den hoogen uitkijktoren
van het Ehrenmal om ons heen blikken, zien
we een schilderachtig zonbeschenen berg
landschap zich naar alle kanten uitstrekken.
We ontmoetten er een paar vriendelijke
landgenooten, die ons den lof zongen van
deze aan heerlijke wandelwegen zoo rijke
streek, en die in de wolken waren over deze
hun vroeger onbekende en aan wisselend
landschapschoon zoo rijke omgeving.
In gezelschap van den burgemeester van
Attendorn bezichtigden we daarna de fraaie
en uitgestrekte Tropsteinhöhle van die
plaats, de druipsteengrotten, die van een
wonderlijke pracht zijn, en in uitgestrekt
heid en grilligheid de meest bekende grot
ten overtreffen.
's Middags bevinden we ons in 't hartje en op
het hoogste punt van het Sauerland, den z.g.
Hohen Bracht. Een monument, eerst vorig
jaar ter eere van de gevallenen in den we
reldoorlog gesticht, met het geld van parti-
loop der absorptie in een golflengte-schema
volgens Formanek, de photographie van het
spectrum, de door vloeistoflagen van ver
schillende dikte en twee photometrische
methoden, een optische en een electrisohe.
De toepassing van de studie der absorptie-
spectra werd door diapositieven verduidelijkt
door voorbeelden uit de glasindustrie, uit de
technische chemie (b.v voor reinheidsbepa
lingen), uit het onderzoek naar de samen
stelling der stoffen, uit de pharmacie en ten
slotte uit de gasfabrikatie aan te halen.
Ook voerden nog het woord dr. E. H.
Buchner, prof. dr. H. R. Kruijt, drs. G. M.
Rientsma en dr. J. van der Lee.
Rromeering van pyridine
Mede namens prof. dr. J. P. Wibaut deed
H. J. den Hertog Jr chem. docts. een mede-
deeling over een nieuwe werkwijze ter berei
ding van pyridinederivaten. Deze werkwijze
bestaat hierin dat pyridine wordt omgezet in
een halogeen pyridine, dat dan opnieuw in
reactie wordt gebracht. De spreker beperkte
zich tot de behandeling van enkele merk
waardige resultaten omtrent den invloed van
katalysatoren en vooral van de reactietempe-
ratuur op de bromeering van pyridine en
broompyridinen, verkregen en besloot zijn le
zing met een opmerking over het belang,
De Versetalsperre bij Meinershagen, een der eerste groote water
bouwwerken van Duitschland, met een verval van 28 M.
De op zeven heuvelen gebouwde industrie-stad Lüdenscheid,
gezien van de Nurre-hoogte.
de substitutiereacties in cyclische verbin
dingen in een ruim temperatuurgebied te
onderzoeken.
Nitratie van xenylamine derivaten
Dr. M. H. Werther behandelde het onder
werp Nitratie van xenylamine derivaten.
Het is gebleken mogelijk te zijn van het
ortho en para animo-diphenyl of ortho en
para xenylamine di-, ori-, en tetranitroderi-
vaten te maken, met bekende structuur, door
nitratie met reëel salpeterzuur.
Het aantal in te voeren nitrogroepen wordt
bepaald door de beschermende rest, inge
voerd tegen de oxydeerende werking van het
salpeterzuur, te varieeren. Deze resten zijn
de acetyl-, aethyiureum-, een carbomethox-
(aethoxy-) groepen. Na afloop van de nitra
tie kunnen deze beschermende groepen op
eenvoudige wijze weer verwijderd worden.
Siliciumdioxyde
Prof. -dr. C. J. van Nieuwenburg (Delft)
sprak over „Over Siliciumdioxyde, alleen en
te zamen met water."
Spreker geeft 'n résumé van hetgeen in de
laatste jaren op zijn laboratorium op dit ge
bied is verricht. Een groot aantal physisch-
chemische onderzoekingen op silicaat-che
misch gebied zijn in laatste instantie geba
seerd op het monaire ste'sel Si02. Het daar
voor in 1913 door Fenner gegeven diagram is
van verschillende zijden bestreden en inder
daad zijn dan ook tekortkomingen in de be
wijsvoering aan te toonen. Spreker heeft
vooreerst meer actieve katalysato en gezocht
en gevonden voor de langzame omzettingen
tusschen het kwarts, het tridymiet en het
cristoballiet en voorts langs dilatometrischen
weg de identificatie van de beide laatste
producten verbeterd. Voorzien van deze
nieuwe hulpmiddelen heeft hij het monaire
stelsel Si02 opnieuw in onderzoek genomen
en daarbij het diagram van Fenner bevestigd
gevonden.
Een andere serie experimenten heeft zich
bezig gehouden met de door geologen veelal
vermoede, doch nooit aangetoonde vluchtig
heid van kristallijn Si02 met waterdamp.
Het blijkt, dat die vluchtigheid, of oplos
baarheid, even boven de kritische tempera
tuur van water zeer duidelijk merkbare af
metingen aanneemt, in overeenstemming
met wat daarover op grond van theoretische
beschouwingen van v. d. Waals en Bakhuis
Roozeboorr was te verwachten. Met op deze
wijze vervluchtigd kiezelzuur is spr. er in
geslaagd een aantal pneumatolytische syn
theses van silicaten te bewerkstelligen, die
voor de geologie in het algemeen van belang
geacht moeten worden, en die zelfs specula
ties mogelijk maken over de wijze, waarop de
vaste aardkorst uit de zwak-siliciumhouden-
de ijzerkem der aarde zou kunnen zjjn ont
staan.
Prof. Verbade over: „De n'euwe
regels voor de organisch-chemi
sche nomenclatuur."
In de Sectie voor Organische Chemie hield
prof. dr. P. E. Verkade een voordracht over
„De nieuwe regels voor de organisch-chemi-
sche nomenclatuur." Gedurende de laatste
jaren heeft een internationale commissie, on
der voorzitterschap van prof. dr. A. F. Holle
man uit Bloemendaal, zich met deze nomen
clatuur bezig gehouden. Een hoogst belang
rijk definitief rapport is voor enkele maan
den door deze commissie uitgebracht. Het is
thans zaak de in dit rapport vervatte regels
voor de nomenclatuur der organische ver
bindingen zoo algemeen mogelijk ingang te
doen vinden. Hun gebruik imperatief voor
te schrijven heeft geen zin. daar toch in de
practijk geen dwangmaatregelen mogelijk
zijn. Men moet de nieuwe regels steeds en
op alle mogelijke 'wijze propageeren. Spreker
tracht thans de regels nader tot de Neder
landsche chemici te brengen, door ze te
commentarieeren en door hun gebruik met
een groot aantal voorbeelden toe te lichten.
Van de belangrijkste gaat hy bovendien de
wordingsgeschiedenis na.
Het was in het najaar van 1906, dat eenige
beambten, werkzaam aan de toenmalige E
S. M„ plannen beraamden om tot oprichting
van een muziekcorps te komen.
Aangezien het aantal personen niet te
groot was, traden eenige buitenstaanders toe
en had op 1 November 1906 de oprichting
plaats van de E. S. M.-fanfare, met als di
recteur den heer Rap, kapitein der Infan
terie.
Vijf jaar heeft de heer Rap leiding gege
ven, om in 1911 het directeurschap over te
dragen aan den tegenwoordigen directeur,
den heer Reinier van 't Hof.
Door samensmelting van de E. S. M. met
de N. Z. H. T. M. in 1922, heeft dit corps
het tot muzikanten uit eigen personeel ge
bracht. Thans is de naam „Haarlems Tram
fanfarecorps".
Waar men den dag van de oprichting van
het corps niet onopgemerkt voorbij wü laten
gaan, is er een fc ^stcommissie gevormd tot
het uitwerken van verschülende plannen.
In de laatstgehouden vergadering van de
Tram-fanfare is in beginsel besloten ter ge
legenheid van dit feit een solistenconcours
te doen houden en wel op 31 Oct., des
avonds, 1 Nov. 's middags en 's avonds.
De heeren Jos. de Klerk en L. Hasebroek
zijn bereid gevonden in de jury zitting te
nemen.
Ook zal men dien dag hulde brengen aan
hen, die 25 jaar bij het corps zjjn.
Op de eerste plaats zal jubileeren de eere
voorzitter, de heer J. A. R. van Helden, die
in deze functie de vereeniging 25 jaar heeft
bjjgestaan; op de twe-de plaats de heer d.
J. H. Caron, een der oprichters, die 25 jaar
bestuurslid is.
Wjj begonnen bij de oprichting met 16 le
den. Wy hadden het geluk op ons eerste
concours een tweeden prijs te bemachtigen.
Al spoedig kwamen wy in het bezit van een
mooi vaandel. Alles ging crescendo, totdat
de heer Rap bedankte als directeur. Wie zou
zijn voetsporen volgen?
Wy kwamen in connectie met onzen tegen
woordigen directeur, die na overleg de be
noeming aanvaardde.
Met frisschen -moed gingen wij aan het
werk. Op concoursen behaalden wij eerste
en wteede pryzen en thans is het corps ge
plaatst in de 1ste afdeeling. En dank zij de
volle medewerking van onzen eminenten
directeur, gaat het corps flink vooruit en
bedraagt het ledental thans 38. Er zijn 8
tamboers en 4 pijpers aan het corps ver
bonden en meer en meer werken allen mede
om het corps zoo volmaakt mogelyk ie
maken.
De Fanfare heeft een wensch: zy wil een
nieuw vaandel hebben!
Wetende, dat onder Haarlems burgerij
vele vrienden gevonden worden, die het
Tramfanfare-corps een goed hart toedragen,
hoopt het bestuur, dat de penningmeester
drukke dagen zal krygen.
OPTICIENS ZIJLSTRAAT 97
KIJKT NIET DOOR EEN TE
«Tl f KEN OF ZWAKKEN BRIL
Examens Hoofdacte
Haarlem, 21 Juli. Geëxamineerd 3 vrou
welijke en 3 mannelijke candidaten. Ge
slaagd mej. M. S. de Vrugt, Haarlem en de
heeren A. B. van Hienen, Wijk aan Duin
en M. Arpat, Santpoort. Afgewezen 3.
Spoedig verbetering
Naar aanleiding van verschillende klach
ten over den weg van de Ringvaart van den
Haarlemmermeerpolder tot Leiden vergewiste
de B B.N.. Bond van Bedrijfsau^ohouders in
Nederland, zich omtrent de plannen der
Provincie te.i aanzien van de eventueele over
neming Het bleek, dat deze spoedig te ver
wachten is, en dat dan onmiddellijk met de
verbetering zal worden begonnen. Om die
reden heeft de B.B.N. er van afgezien, bij
de tegenwoordige onderhoudsplichtigen op
verbetering aan te dringen.
Verband met den moord
op het Rokin?
Het „Volk" meldt uit Amsterdam:
De politie van het bureau Singel staat op
het oogenblik voor de uiterst moeilijke taak
om te trachten een, vooralsnog hoogst ge
heimzinnige zaak, tot klaarheid te brengen.
Het betreft de plotselinge en hoogst myste
rieuze verschyning van een man, omtrent
wiens identiteit nog niets is vastgesteld en
die na een paar dagen, waarin hy zich op
een allerzonderlingste wyze gedroeg, op even
mysterieuze wyze naar onbekende oorden is
verdwenen, met achterlating van een koffer,
welks inhoud het sterke vermoeden wettigt,
dat deze man zich aan een ernstig misdrijf
heeft schuldig gemaakt, of er op eenigerlei
wyze medeplichtig aan is.
„Het Pontje"
Op Donderdag den 21sten Mei jl. des mid
dags omstreeks vijf uur, verscheen in het
kleine cafeetje „Het Pontje", gevestigd aan de
stille zijde van het Rokin in perceel 63, een
ongeveer 30-jarige man. Hy was in het bezit
van een kleinen koffer, dien hij bij zyn ta
feltje in de gelagkamer neerzette, toen hy
een glas bier bestelde.
Het duurde niet lang of hy had met den
caféhouder, een zeer gemoedeiyk man, een
gesprek aangeknoopt, waarby hoofdzakelijk
de onbekende aan 't woord was. Hy deelde
mede, zoo juist van het Centraal Station te
zyn gekomen, waar hy met den Duitschen
trein uit Berlyn was gearriveerd.
In Berlyn, zoo vertelde hy verder, .was hy
als ingenieur werkzaam geweest by de be
kende firma Siemens Halske, welken werk
kring hij na hem ongeveer tien jaren te heb
ben waargenomen, had moeten opgeven. De
man zeide Nederlander te zyn hij sprak
onze taal ook zeer goed maar sprak ook
heel goed Duitsch.
Na eenlgen tyd deelde de man nog mede,
dat hy De Heer genaamd was en weer wat
later, nadat hij den inwendigen mensch ver
sterkt had, kwam hy de avond was by-
kans verstreken met de vraag, of hy in
het café den nacht mocht doorbrengen.
De caféhouder merkte toen op, dat hy er
geen hotel op na hield en dus geen kamer
beschikbaar had, waarop de gast verklaarde
er tegen op te zien nog naar een hotel te
gaan en genoegen te nemen met een eenvou
dige rustplaats, desnoods op een divan.
Zonderling
De caféhouder wüde den man een plezier
doen en verschafte hem logies. Den volgen
den dag evenwel bleek de man geen aanstal
ten te maken om zijn weg te vervolgen. Ach
ter in de gelagkamer bleef hij zitten en na
dat een desbetreffende opmerking was ge
maakt, zeide hy geen lust te hebben om de
straat op te gaan. Evenmin wilde hij aan een
tafeltje plaats nemen dicht by het raam. De
caféhouder en zyn huisgenooten lieten den
man zyn gang maar gaan en schonken aan
het geval eigenlijk weinig aandacht. De man
betaalde zyn verteringen en bleef voor zich
heen zitten kijken. Kwamen er andere be
zoekers in het café, dan hield hy zich achter
af, het gezicht zooveel mogeiyk van de an
dere gasten afgewend. Op den eersten nacht
volgde een tweede en in de gedragingen van
den ..Berlijner" kwam geen verandering. Een
aanbod van den caféhouder om een auto
ritje met hem en zijn vrouw mee te maken,
werd afgeslagen. Slechts eenmaal is de man
op Vrijdag 22 Mei een kort oogenblik buiten
de deur geweest, maar overigens was hy
met geen stok de deur uit te krygen.
Zaterdagmiddag omstreeks half een zou
hy met den caféhouder afrekenen en hy gaf
toen voor naar het postkantoor te zullen
gaan om geld te gaan halen, dat daar intus-
schen voor hem gekomen zou zyn.
De man ging de straat op met achterla
ting van zyn koffertje, maar in café „Het
Pontje" zag men hem niet terug.
Men vond die verdwijning wel vreemd,
maar men dacht, dat de man wel weer terug
zou komen, aangezien hy immers zijn kof
fertje had laten staan. Toen er echter een
aantal dagen verstreken waren, oordeelde
men het gewenscht het koffertje te inspec-
teeren. Verschillende sleuteltjes werden
daarvoor gebruikt, maar er was er niet een
dat paste.
Het koffertje werd wederom weggezet en
men liet het onaangeroerd tot ji. Maandag
de echtgenoote van den caféhouder van een
vacantiereisje terugkwam.
Er werden toen wederom sleuteltjes gepast
en met een gelukte het het koffertje te ope
nen.
Verbazing en schrik
Men kan zich de verbazing en tevens den
schrik van den caféhouder en zijn huisge
nooten voorstellen, toen het gloednieuwe kof
fertje een aantal kleedingstukken bleek te
bevatten, waarvan er eenige met bloedvlek
ken besmeurd waren. Vooral met een zak
doek was dit het geval, terwyi een pullover
de duideiyke kenmerken vertoonde, uitge-
wasschen te zyn, ten einde bloedsporen te
verwyderen. Verder lagen in het koffertje
eenige andere kleedingstukken, alsmede een
overhemd en een paar boorden. Alles bij el
kaar maakte een vry haveloozen indruk.
Na deze vondst heeft de caféhouder ie po
litie van het bureau Singel onmiddeliyk van
alles op de hoogte gesteld. Daarbij heeft hy
van zyn zonderlingen en wel eenigszins lu-
guberen gast een zoo nauwkeurig mogelyke
„Wees gegroet. Gi. Koningin des Vredes!
Schenk aan de onvreedzame wereld, na een
nieuwen Advent een nieuw Kerstfeest, na
het Morgenrood, dat reeds voor ons schemert,
nog meer zegevierend dan tot bed-sn. de
Zon der Gerechtigheid. Jezus Christus, (Jwen
Zoon, den wonderbaren Raadgever, den
sterken God, den Vadei der toekomst, DEN
VORST DES VREDES! Amen.
Dit: Wereldkerk en Wereldvrede,
door Pater F. Stratmann, O. P.).
persoonsbeschrijving gegeven. Iedere aanwij
zing waarheen de man gestoven is ontbreekt
echter.
Niet uit Berlijn
Het dadelijk door de politie aangevangen
onderzoek heeft echter wel reeds vastgesteld,
dat de man stellig niet uit Berlijn is en geen
ingenieur is, die bij genoemde Duitsche fir
ma is werkzaam geweest.
De nadere beschouwing van den inhoud
van het koffertje wees trouwens uit, dat men
hier vrij zeker te doen heeft met een inwo
ner dezer stad, voor wien 't van belang was
dat hij .onder dook". Zoo b.v. is het over
hemd afkomstig ergens uit een winkelzaak
in buurt IJ .IJ., terwijl ook de boorden geen
enkel kenmerk droegen, dat zij in Duitsch
land gekocht zouden zijn.
Het ligt voor de hand, dat zoowel de café
houder als de politie, na het zonderlinge ge
drag van den onbekende, maar meer nog na
de ontdekking van den inhoud van het kof
fertje, verband zochten met den onlangs op
het Rokin gepleegden moord.
Maar tusschen het tydstip waarop deze
moord is gepleegd, n.l. op 4 Mei j.l. en net
komen van „De Heer" in café „Het Pontje"
aan het Rokin, liggen niet minder dan 17
dagen.
Indien deze man inderdaad iets met de
misdaad aan het Rokin te maken heeft, wat
zou hem dan nopen zich na 17 dagen juist
in de onmiddellyke nabijheid van het moord-
perceel en dan nog op die wyze te ontdoen
van bebloede kleedingstukken?
Zeker, het is in de historie, maar dan toch
heel lang geleden, wel eens voorgekomen, dat
de misdadiger is teruggekeerd naar de plaats
van de misdaad. Vooralsnog evenwel zyn er
nog tal van twyfelpunten ten aanzien van de
vraag of in het bovenvermelde eenig. zy net
dan ook een zwak licht zou moeten worden
gezien in den Rokin-moord.
De mogelijkheid blyft stellig open, dat de
thans weer spoorloos verdwenen onbekende,
hetzij hier ter stede of elders, bij eenige an
dere zaak betrokken is.
De politie is thans yverig doende te trach
ten het raadsel tot oplossing te brengen.
Vjjf iubrekers aangehouden.
De politie te Arnhem heeft gistermiddag
een goede vangst gedaan. Zij hield vijf per
sonen aan, allen in Arnhem woonachtig, in
verband met de inDraak, welke in den nacht
van Zaterdag op Zondag gepleegd is in de
woning van dr. Schoemaker. aan den Jans-
binnensingel, aldaar, waarbij uit een geld
kistje een bedrag van f 1200 werd gestolen.
Van de vyf aangehoudenen heeft er één
thans bekend. Het geld was in alle vrooiyk-
heid door het vijftal in Kleef verteerd, meldt
de „Tel." De andere vier aangehoudenen bly-
ven tot dusver ontkennen. Een van hen was
pas uit de gevangenis ontslagen waar hy zyn
straf wegens inbraak had uitgezeten.
Maandag heeft te Onderspekholtz, ge
meente Kerkrade, de 24-jarige gehuwde
vrouw P. na een huiselijken twist, toen haar
man afwezig was. zich met petroleum over
goten en, toen hy weer thuis kwam. in
diens tegenwoordigheid, zich met een luci
fer in brand gestoken Kermende van pyn
is de vrouw als een brandende fakkel uit
het raam der bovenwoning. 3 k 4 meter
hoog, op een binnenplaats gesprongen. Per
ziekenauto is de vrouw in zorgwekkenden
toestand naar het hospitaal te Kerkrade ge-
braéht. De politie heeft P. een verhoor af
genomen.
INBREKERS TE ZEIST AANGEHOUDEN
Ze „werkten" reeds vanaf Paschen
Het gelukte- de politie te Zeist een 4 tal
jonge menschen inwoners van Zeist aan te
houden die zich reeds vanaf Paschen by
herhaling hadden schuldig gemaakt aan in
braak in een groot winkelmagaziin in de
Moranbanstraat, dat alleen overdag wordt
bewoond. Gebleken was, dat behalve een
7 tal revolve-s. buksen, flesschen wijn en al
lerlei snuisterijen als buit werden meegeno
men. Ook de reeds aan derden verkochte
vuurwapenen konden na de aanhouding der
daders worden opgespoord.
De bontdiefstal te Den Haag
Verschillende aanhoudingen
In verband met de inbraak in de bont
zaak van de N. V. „De Zilvervos" waarby
voor ruim 15000.— aan bont werd gesto
len, zijn, gelijk gemeld, in Rotterdam aan
gehouden en naar Den Haag overgebracht,
de 39-jarige mej. E. A. B. en de 28-jari?e
D. B. De vader van laatstgenoemde, de 52-
jarige sigarenwinkelier J. B. heeft ruim
8000.— van den buit in beslag genomen.
Voorts zijn in Den Haag nog aangehouden
een 31-jarige bakker en de 30-jarige bont
werker J. G. H„ die gistermiddag voor den
Haagschen Officier van Justitie zyn geleid.
De Rotterdamsche aangehoudenen gaan
heden weer naar Rotterdam teneinde daar
voor den Officier van Justitie te woiden ge
leid.
Een Nederlandsche auto in Duitcrhiand
verongelukt. De vier inzittenden naar
het gasthuis vervoerd
Een Wolff-telegram meldt, dat Maandag
avond In het Rneln and tusschen Duren en
Langerwehe, een Vederland~che auto, waa ln
vier personen zaten en die door een dame
bestuurd werd, om onbekends reden t^gen 'n
boom reed. De boom knapte af en de auto
sloeg over den kop in de sloot naast den
weg, waar hy m brand vloog Met moeite
konden eenige landarbeiders, die in de buurt
werkten, de vier inzittenden uit den bran
den wagen redden.
Zwaar gewond werden de Nederlandera
naar het gasthuis te Düren overgebracht.