E
Stadsnieuws
gi#
M 6 \Jf A tandpasta
TWEEDE BLAD
DINSDAG 28 JULI 1931
BLADZIJDE
diocesane Federatie
van het Wit-Gele Kruis in
het bisdom Haarlem
Concours Hippique te Berden
GEMENGD NIEUWS
De moord op den heer Eschauzier
SOCIAAL LEVEN
Een cezinsloon voor ieder
BINNENLANDSCH NIEUWS
De Amerikaansche
Staatssecretaris Stimson op
doorreis in ons land
ONZE OOST
Dr H NANNING's
I A4i25&/5cp.tube
Een af deeling in Haarlem opgericht
Maandagmiddag kwam het comité van het
Wit-Gele kruis in de Maria-Stichting bijeen
ter definitieve oprichting van een afdeeling
Haarlem van fle Diocesane Federatie van
het Wit-Gele Kruis in het bisdom Haarlem.
Behalve dit comité waren in deze verga
dering aanwezig de Zeereerw. heer pastoor
H. C. J. Sondaal, waarnemend deken van
Haarlem, de heer P. H. L. J. Lommen, burge
meester van Castricum en secretaris-pen
ningmeester van de Diocesane Federatie van
het W. G. K., de heer H. E. Everard, voor
zitter van het Comité van Katholieke Actie
te Haarlem, en de religieuze en leekezusters,
die het katholieke wijkverplegingswerk in
Haarlem zullen verrichten. De voorzitter der
Diocesane Fedvatie, dr. J. L. B. Gribling uit
Delft, was verhinderd, deze oprichtingsverga
dering bij te wonen. Voorts was aanwezig
zuster Antonia, waarnemend eerwaarde moe
der der Maria-Stichting, in het gebouw waar
van het hoofdbureau der Haarlemsche afdee
ling ondergebracht is.
De presidente van 't Comité, mej. F. A. M.
Peeters uitte na een korten welkomstgroet
haar groote vreugde over het bereiken van
dezen voor katholiek Haarlem bijzonderen
dag en wees er daarbij op, dat het de eerste
wensch van Mgr. Aengenent was, dat in
Haarlem een afdeeling van het W.G.K. zou
worden opgericht.
De moeilijkheden, voornamelijk financieele
aan de oprichting verbonden, werden dank
zij bereidwillige medewerking van geestelijk
heid zoowel als katholieke medici glansrijk
overwonnen. Door middel van collectes, in
de parochiekerken van Haarlem gehouden,
alsmede door jaarlijksche giften van eenige
katholieke vereenigingen en met zoo goed als
zeker verleend wordende subsidie aan de ver
pleegsters is een flink bedrag aan inkomsten
ontvangen, zoodat, zoo zeide de presidente,
de toekomst van de nieuwe Haarlemsche af
deeling met een zekere Roomsche blijdschap
kon worden tegemoet gezien.
Spr. zette dan uiteen, dat het voornaamste
werk der afdeeling voorloopig zal zijn een
voldoend aantal R. K. wijkverpleegsters in
Haarlem te krijgen, nu meer dan de helft
van het aantal katholieke zieken nog door
niet-katholieken verpleegd worden. In Haar
lem zullen de wijkverpleging waarnemen twee
religieuze en twee leekezusters, t.w. zr. The-
resina en zr. Hildelita, en zr. M. Th. C. Ger-
rits en zr. C. M. A. Bröring.
De religieuze zusters wonen in de Maria-
Stichting; hebben echter haar wijklokaal:
Zustet Théresina in het patronaat van de
Bavo, Leidschevaart, Zuster Hildelita in het
patronaat achter de St. Josephkerk, Begijn
hof.
Het adres van Zuster M. Th. C. Gerrits is:
Ripperdapark 14; haar wijklokaal Damiate-
straat 1.
Het adres van Zuster C. M.A. Bröring is:
Raadhuisstr. 4, Rijksstraatweg Haarlem-N.;
haar Wijklokaal Raadhuisstraat 11, Clubhuis
van de St. Liduina-kerk.
De bussen waarin de patiënten hun dok
tersbriefjes om hulp kunnen werpen zijn ge
plaatst: Koningsteinstraat, Patronaat; Da-
miatestraat 1; Raadhuisstraat 11, clubge
bouw; St. Antoniuskerk, Groenmarkt; Patro
naat Leidschevaart; Patronaat St. Josephs-
kerk, Begijnhof.
Het centraal punt is de Maria-Stichting,
waar het hoofdmagazijn van verplegingsar-
tikelen is. Iedere zuster heeft de meest noo-
dige echter steeds voorradig in haar wijklo
kaal.
De afdeeling Haarlem zal de model-statu
ten der vereeniging overnemen.
Na een dankwoord aan de comité-leden
voor de ondervonden medewerking richtte
spr. eenige ernstige woorden tot de te benoe
men wijkverpleegsters. Zij wees daarbij op
het heerlijke, doch moeilijke en vermoeiende
werk der wijkverpleging, zeker voor katho
lieke zusters. Immers zij zijn het volk van
God en wanneer zij het lichaam der zieken
verzorgen, mogen zij de ziel daarbij niet
achterstellen. Tot de ziel gesproken woorden
kunnen, aldus spr., onder Gods genade won
deren verrichten bij de ziekenverpleging. Spr.
vertrouwde, dat de zusters haar werk met
liefde, verloochening en vreugde zouden
doen; vreugde veredelt en verknocht den
raensch, ontwapent en verovert den mensch
en trekt hem tot de vreugde mét God. Deze
vreugde wenschte spr. den zusters van harte
toe.
Ten slotte deelde spr. mede, dat zü .gezien
het feit, dat de vereeniging steeds het hoog
ste moet trachten te bereiken en zij die taak
voor haar als presidente te zwaar achtte, in
de toekomst niet meer als presidente van het
W. G. Kruis in Haarlem zou optreden.
De Zeereerw. heer pastoor Sondaal, die
hierna het woord nam, wees op de merk
waardigheid van den dag door de oprichting
van de W.G.K.-afdeeling, waarvan hij hoopte
dat zij de heerlijkste vruchten in Haarlem
zal afwerpen, doch ook op de merkwaardig
heid, dat een 83-jarige dame met jeugdige
kracht haar schouders onder het oprichtings-
werk had gezet. Als dit niet gebeurd was, zou,
volgens spr., Haarlem thans zijn afdeeling
nog niet gehad hebben. Hoe ongaarne spr.
mej. Peeters als presidente ziet aftreden, hij
moet dit besluit billijken, doch spr. vroeg
haar, te blijven als bestuurslid, want de prac-
tische kijk, vrouwelijke tact en het sterke
doorzettingsvermogen van mej. Peeters zijn
voor het bestuur onmisbaar. Geve God u nog
lange jaren die kracht, dan zult u op uw
heerlijken levensa-'ond de troostrijke gedachte
hebben, op 83-jarigen leeftijd een groot werk
voor katholiek Haarlem te hebben tot stand
gebracht, aldus eindigde spr.
De heer Lommen begon met een woord van
gelukwensch te spreken tot het comité met
het bereikte resultaat en twijfelde er niet
aan, of de afdeeling Haarlem zal steeds groo-
ter worden en een meer belangrijke plaats
innemen. Sprekend over het werk der afdee
ling, noemde hij de voorloopige beperking tot
het wijkverplegingswerk een zeer goede daad.
Door de wijkverpleging worden toch katho
lieke verpleegsters in katholieke gezin
nen gebracht, verpleegsters, die zullen
toonen, een bijzondere vereeniging met
een bijzonder doel te vertegenwoordigen.
Zich aansluitende bij de woorden van pastoor
Sondaal dankte hij namens het hoofdbestuur
mej. Peeters voor haar doorzettingsvermogen
en velen arbeid, aan de oprichting van de af
deeling Haarlem gegeven. Spr. hoopte dat zij
nog vele jaren het werk van het W.G.K. in
Haarlem zou mogen gadeslaan.
Ten slotte sprak de heer Everard, volgens
wien men geen betere keuze had kunnen
doen dan mej. Peeters voor het oprichtings-
werk. Anders zou dit werk volgens spr. nu
nog niet bekroond geweest zijn. Na nog op
den grooten groei van de Maria-Stichting en
de medewerking van de eerwaarde moeder
Digna gewezen te hebben, uitte spr. de hoop,
dat het werk der wijkverpleging onder leiding
van het Wit-Gele Kruis onder Gods zegen
zal mogen uitgroeien tot een onmisbaar in
stituut, speciaal voor Haarlems arme katho
lieken.
De vier wijkverpleegsters ontvingen vervol
gens haar officieelen benoemingsbrief, waar
na de vergadering gesloten werd.
Examens hoofdacte
Geslaagd te Haarlem de heeren J. Hoog-
doorn te Zaandam, J. D. van der Weide te
de Rijp en A. Brouwer te Haarlem.
Het treilvisscherijbedrijf te IJmuiden
Installatie der commissie.
De installatie der commissie voor het treil
visscherijbedrijf te IJmuiden zal Donderdag
middag, wegens uitsteaigheid van den Minis
ter van binnenlandsche zaken, geschieden te
's-Gravenhage door den voorzitter der com
missie, den heer R. G. Rijkens, burgemeester
van Velsen.
Vreemde kostgangers
Helpers in den nood.
Dat spreeuwen en koevogels vaak bij gra
zende runderen te gast gaan, door hun de
vliegen, die op hun lichamen zitten, weg te
pikken, is bekend. Dat de Bloemendaalsche
hertenkamp iets soortgelijks te aanschouwen
geeft, is misschien minder bekend.
Kostheeren en kostgangers zijn hier echter
vertegenwoordigd door de herten en een
jong, halfwas kwakertje (soort van eend).
Als de herten rustig liggen te herkauwen
(voor zoover er dan van rustig sprake kan
zpn, als een bende vliegen hun 't leven zuur
maken), dan is kwakertje in actie, om de
vliegen weg te pikken. En de herten vinden
het blijkbaar prettig, want er wordt niet in
't minst geprotesteerd, als kwakertje brutaal
weg over hun lichamen rondhuppelt, zelfs
bjj hun koppen opspringt, om de vliegen, die
een bijzondere voorliefde schijnen te hebben
voor de hoeken van de oogen, daar vandaan
te pikken. Hoogstens worden even de oogen
dichtgeknepen, teneinde de pijnlijke aanra
kingen met den harden eendensnavel te
voorkomen. En als er bij de een niets meer
te pikken valt, (Jan krijgt een ander een
bezoek. Daar beweegt een hertenstaartje
zich driftig op en neer, het bewijs, dat de
lastige krieuwelaars hun plaaggeestenwerk
bezig zijn te verrichten. Dit is voor kwaker
tje het sein: hier ben ik noodig en hier is
wat te pikken en te bikken. En kwekkend
spoedt eendje zich naar de plek, waar het
noodsein gegeven wordt, om daar zijn op-
ruimingswerk te verrichten.
't Eigenaardige is, dat juist dit eene witte
kwakertje zich over de herten schijnt te ont
fermen of dat alleen dit exemplaar door
de herten geduld wordt. Of kwakertje moest,
nadat we dit opmerkten, al concurrenten
gekregen hebben.
Aanleg gedeelte Heemsteedsche
Dreef
Crediet van 200.000.— aangevraagd.
B. en W. van Heemstede schrijven aan den
raad:
Zooals bekend is, heeft de gemeente door
aankoop de beschikking gekregen over stroo-
ken grond, waarover is geprojecteerd de
Heemsteedsche Dreef met zijweg naaf den
Bronsteeweg, tegenover de Adr. Pauwlaan.
Eén perceel grond, toebehoorende aan H.
Nieuwenhuizen, moet echter door middel van
onteigening worden verkregen. Dit vormt
evenwel geen beletsel om thans reeds maat
regelen te treffen tot aanleg van het nog
ontbrekende gedee'te van de Heemsteedsche
Dreef met zijweg naar den Bronsteeweg en
met aansluiting aan de Lanckhorstlaan.
Nagegaan is welke kosten aan den aanleg
verbonden zijn. Gebleken is, dat voor aanleg
der wegen met inbegrip van de kosten van
slootdemping benoodigd zal zijn een bedrag
van rond 210.000.Door particulieren
zullen, ingevo'ge gesloten overeenkomsten,
bijdragen worden verleend tot een bedrag
van rond 10.000.zoodat de uitvoering
van bovengemelde werken een uitgaaf zal
vorderen van rond 200.000.
Daar wij en de Commissie voor Openbare
Werken blijkens haar advies, met ons van
V.
De patrouille van „Kapt. v. d. Wal" in Poolsch costuum. Winnaars van den 2den
prijs patrouille-springen
oordeel zijn, dat de doortrekking van de
Heemsteedsche Dreef zoo spoedig mogelijk,
mede met het oog op de werkverruiming in
den aanstaanden winter, dient plaats te
hebben, geven wij in overweging, ons het
noodige crediet te verleenen.
Inbraak
In den nacht van Zaterdag op Zondag is
in het paviljoen van den heer Hoffschlag aan
den Zeeweg te Overveen ingebroken. Door
een luik onder het afdak te verbreken en
daarna een ruit te verbrijzelen hebben de
ongenoode gasten zich toegang weten te ver
schaffen. Daar hier nimmer geld aanwezig is,
hebben zij zich met een partij chocolade-
reepen en verdere consumptieartikelen tevre
den moeten stellen.
De politie stelt een onderzoek in.
Zonderlinge affaire
Geknoei met aandeelen
Advocaat voor het leven geschrapt
Geruimen tijd geleden maakten wü, aldus
de „Nieuwsbron", gewag van zekere gebeur
tenissen, welke zich in het najaar van 1929
hebben afgespeeld in het Hotel des Caleries
te Scheveningen. Thans meldt het blad de
volgende bijzonderheden
ln 1926 bracht de moeder van den heer
Van Achterberg, die destijds te Amersfoort
woonde, en van financieele zaken weinig ver
stand had, haar vermogen van eenige tonnen
gouds onder in een N. V.
Zij verzekerde zich daarbij van de hulp
van den Utrechtschen advocaat mr. J. A. R.
die voor dit doel kocht de z.g. Confectie N.V.
„Zandbergen."
Aan deze N V., waarvan mevr. v. A. alle
avndeelen verkreeg, werd het vermogen,
hoofdzakelijk bestaande uit een 400-tal hy
potheken, gecedeerd.
Tot directeur der N.V. werd voornoemde
mr. R. benoemd, die daardoor, practisch ge
spreken, de vrije beschikking kreeg over het
vermogen van mevr. v. A., aangezien er in de
statuten der N.V. bepaald was. dat de di
recteur roerende en onroerende goederen enz.
kon koopen en verkoopen, zonder de mach
tiging en voorkennis van aandeelhouders.
Vermogen verdwenen
Van deze hem geboden mogelijkheid heeft
mr R. in ruime mate gebruik gemaakt, zoo
ruim, dat, toen hij in 1929 stierf, het groote
vermogen vrijwel geheel was verdwenen.
Aanstonds na zijn benoeming had mr. R.,
zonder medeweten van mevr. v. A.. welke
hem volkomen vertrouwde, verschillende
vrijkomende bedragen in de grondspeculatie-
maatschappij „Polidoro", te Nijmegen belegd.
Met deze transactie ging een bedrag van
circa l'A ton verloren.
Kort daarop vertrok mr. R., met wien te
Utrecht iets was voorgevallen, hetgeen zijn
schorsing als advocaat ten gevolge had, naar
Den Haag. waar hij in conectie kwam met eeni
ge personen, die er een aantal N.V.'s op na
houden, welke alle met elkaar in onderling
verband staan. Een dezer intusschen gefail
leerde maatschanpijtjes. had in 1926 voor een
bedrag van 12000.beslag weten te leggen
op bijna alle aandeelen van de N.V Société
des Galeries te Scheveningen, eigenaresse
van het bekende hotel aan het Gevert Dey-
nootplein.
De directeur van dit hotel, de heer Har-
togh Fuld, trad af, terwijl in zijn plaats een
ander benoemd werd.
De aandeelen verkocht.
Niettegenstaande de zaken slecht gingen
en de waarde dier aandeelen eer was ver
minderd dan vermeerderd, verkocht het
maatschappijtje nog in hetzelfde jaar 1926
de aandeelen Galeries voor een bedrag van
f 100.000 aan een zuster-instelling, waar
door de aandeelen althans weer een schijn
van waarde kregen.
Toen werd mr R. in de zaak betrokken.
Hem werd gewezen op de groote winstkan
sen, die een obect als het Hotel des Galeries
bood.
Werkelijk wist men hem zoover te krijgen,
dat hij voor de N.V. „Zandbergen", dus
voor mevr. de wed. Van Achterbergh. kocht
bijna ale aandeelen van de Galeries, voor
een bedrag van 170.000 waarvan f 100 000
werd voldaan door cessie op hypotheken, ter
wijl voor de resteerende f 70.000 een tweede
hypotheek op het hotel werd gegeven Door
deze transactie kwam op het hotel totaal
f 370.000 hypotheek te rusten.
Mr R. werd vervolgens directeur van hotel
des Galeries.
Van al deze transacties wist mevr. Van
Achterbergh, met wier geld dit gebeurde,
hoegenaamd niets af.
Deze bleef steeds in de vaste overtuiging
verkeeren dat haar kapitaal veilig in hypo
theken was belegd.
Met dit al was het spel echter nog niet uit.
Een onwettige vergadering
In een onwettige vergadering van aandeel
houders van de N.V. Société des Galeries,
werd besloten tot uitgifte van een premle-
obligatieleening van f 2.000.000, verdeeld in
200.000 stukken, ieder groot 10
Deze obligatieleening werd in eens uit
gegeven en in haar geheel verkocht aan een
andere N.V., behoorende tot de combinatie
vorenbedoeld, welke N.V. zich verder met de
verhandeling der obligaties zou bezig hou
den.
Deze transactie geschiedde in 1928 met de
bepaling, dat de betaling der door de N.V.
gekochte obligaties 4 jaar later in 1931, zou
plaats hebben, terwijl de Galeries als zeker
heid voor de rentebetaling de huren der win
kels van de Galeries tot een jaarl ksch be
drag van 30.000.aan de N V. cedeerde.
De Galeries verkocht dus een leening van
2 millioen, zonder ook maar 1 cent in handen
te krijgen, moest bovendien de kosten beta
len en nog^kerheid stellen voor de rentebe
taling. Zij nad dus van de transactie geener
lei voordeel, terwijl de kooper, de N.Vin het
bezit kwam van een p: emie-obligatieleenmg
welke zij vrijelijk kon verhandelen, zonder in
strijd te komen met de Loterijwet. Volgens
de gewijzigde loterijwet van 1928 toch. bleef
het verhandelen van stukken van voor tot
standkoming der wet reeds uitgegeven obli-
gatieleeningen geoorloofd.
Inderdaad zijn door deze N. V. een groot
aantal dezer obligaties verhandeld, zonder
dat daarvan ooit iets van in de ks der N.V
des Galeries is terecht gekomen.
De dood van mr. R.
Daarop volgde 20 November 1929 de plot
selinge dood van mr. R.
Op den middag van diens overlijden, zou
den alle aandeelen der Galeries voor een be
drag van 3 ton gouds aan de Liebermann-
groep worden geleverd.
Veertien dagen later werden van andere
zijde de aandeelen aan deze groep voor een
half millioen te koop aangeboden.
Na den plotselingen dood van mr. R. ver
voegde mevr van A. zich aan het hotel des
Galeries om de administratie en bescheiden
van haar N.V. „Zandbergen" in ontvangst te
nemen.
Van dit alles was echter niets meer te
vinden, hoewel het er op den dag van Mr.
R.'s overlijden nog was.
Onder auspiciën der R. K. Vereeniging voor het schoo.gaande kind, te Beverwijk, trok
ken gisteren voor de eerste maal £3 kinderen van daar naar het Wijk aan Zeesche strand.
Een foto vai} een groepje aan het strand, tijdens een hoeratje voor de leidsters.
Verdwenen waren o.m. 400 hypotheekacten,
400 cessieakten, de koopakte van de aandee
len des Galeries, de koopakte van de obliga
tieleening, de aandeelen N.V. „Zandbergen"
en 236 aandeelen van de N. V. Société des
Galeries.
Niettegenstaande tal van nasporingen zijn
van dit allen alleen de aandeelen Galeries en
Zandbergen terug gekomen.
Eerst toen bemerkte mevr. v. A., dat zij
hotel-eigenaresse was.
Aanklachten ingediend.
Mevr. v. A. verzekerde zich daarop tot be
hartiging van haar belangen van de mede
werking van een anderen raadsman te
Utrecht, die begon met zichzelf te benoemen
tot directeur van de N.V. Zandbergen en van
Hotel des Galeries.
Zijn beheer was echter van dien aard, dat
hij na korten tijd werd ontslagen, terwijl een
aantal strafaanklachten wegens verduistering
tegen hem werd ingediend. Bovendien werd
een klacht tegen hem ingediend bij den Raad
van Toezicht en Discipline, op de Orde van
advocaten te Utrecht Deze raad heeft hem
na onderzoek gestraft door zijn schrapping
als advocaat te bevelen.
Ook tegen de combinatie N.V.'s en daar
mede in verband staande personen zijn eeni
ge aanklachten ingediend.
O.m. wordt daarbij ontbinding gevraagd
van alle tusschen de combinatie N.V.'s en de
N.V. Zandbergen gesloten overeenkomsten.
Ook dus van de obligatieleening, welke niet
wordt erkend en waarop geen rente meer
wordt betaald. Bovendien is aan den Offi
cier van Justitie gevraagd over te willen
gaan tot ambtshalve ontbinding van de
moedermaatschappij en de haar behoorende
maatschappijen, welke door de verzoekers in
strijd worden geacht met de maatschappelij
ke orde en goede zeden.
Mr. Simon contra „Nieuwsbron."
Mr. B. F. J. Simon, advocaat en procu
reur te Utrecht deelt mede, dat hij naar
aanleiding van bovenstaande een aanklacht
wegens laster bij de justitie zal indienen en
tevens een civiele actie tegen genoemd blad
zal instellen.
Bereids is door Mr. Simon bij den offi
cier van de Rechtbank te Utrecht een aan
klacht ingediend tegen den heer van Ach
terbergh, terzake van valsche aanklacht, in
verband waarmede door dien officier een
instructie is gelast.
Behandeling in October?
Naar de „Avpst." verneemt, is na het over
lijden van mr. J. A. Rijkens, den subst. off
van Justitie, die den gruwelijken moord op
den heer Eschauzier in behandeling had.
deze zaak in handen gesteld van den bij de
rechtbank te Den Haag, thans nieuw be
noemden substituut-officier van Justitie, jhr
mr. v. Asch v. Wijck, die zich thans in de
zaak moet inwerken.
Dientengevolge kan er geen sprake van
zijn, dat deze zaak de eerste weken naar de
openbare terechtzitting kan worden verwe
zen. Dit zal in elk geval eerst na de vacan-
tie plaats hebben.
De hoofdbeklaagde K. blijft volhouden,
dat geen oogenblik bij hem de bedoeling
heeft voorgestaan, den heer E. te dooden.
Hij hoopte door een tijdelijke bewusteloos
heid diens bewilliging te kunnen krijgen tot
het teekenen van cheques. K. verkeerde in
groote geldverlegenheid, zag geen anderen
weg en geeft volkomen toe, dat hij zich
schuldig heeft willen maken aan geldafper-
serij. Zijn opzet heeft een noodlottigen af
loop gehad, dien hij beweert niet voorzien,
maar zeker ook niet gewild te hebben. Het
was allerminst in ziin belang, dat zijn wel
doener dood zou gaan.
Hij was overtuigd, dat de heer E., die niet
gesteld was op publiciteit, geen melding zou
hebben gemaakt van hetgeen hem zou zijn
overkomen.
Ten aanzien van den jeugdigen P. geeft
K. volkome» toe, dat deze van den opzeT
niets afwist. Hij heeft het jongmensch er
toe geprest om te helpen, hetgeen echter
tegen diens zin gebeurde.
Zeilboot omgeslagen
Een meisje verdronken
Zondag heeft op het Duemmermeer
(Duitschland) een ernstig ongeluk plaats
gehad. Een zeilboot, waarin een 18-tal per
sonen was gezeten, was op weg naar Dam-
merbergen. Door den straffen wind sloegen
de golven eenige malen over den rand
van de boot, waardoor de 10 dames uit het
gezelschap zoo angstig werden dat zij heen
en weer in de boot liepen, die daardoor
steeds meer begon te slingeren Plotseling
sloeg tengevolge van een hoogen golfslag
een der zeilen los waardoor de boot omsloeg
en alle 18 inzittenden te water geraakten.
Eerst na zeer veel moeite is het gelukt 17
hunner aan land te brengen. Een der meis
jes kon des avonds eerst, als lijk, worden
geborgen.
O
Congres van den R. K. Bond van
Handels-, Kantoor- en Winkel
bedienden
De Nederl. R. K. Bond van Handels-, Kan
toor- en Winkelbedienden „St. Franciscus
van Assisië," hield Zondag een congres in de
groote zaal van Sociëteit „Amacitia" te
Amersfoort.
Om 1.15 uur opende Bondsvoorzitter A. A.
Hamersveld het congres. De opkomst is groot
wat wellicht een oorzaak vindt in den on-
houdbaren toestand waarin de bedienden zich
bevinden, waaraan ook de huidige wereld
crisis zijn deel bijdraagt.
Vervolgens hield de voorzitter een Korte be
schouwing over de actie inzake naleving van
het Werktijdenbesluit voor Wirkels, invoering
van de middagsluiting der winkels en invoe
ring van den vrijen middag voor de winkel
bedienden, waarna de volg' i.de motie werd
aangenomen met algemeene sremmer.:
Resolutie van Amersfoort
De Ned. R. K. Bond van Handels- Kan
toor- en Winkelbedienden „St. Franciscus
van Assisië", in congres bijjren op Zondag 26
Juli 1931 in het gebouw „Amacitia" te Amers
foort.
gehoord de uiteenzetting van zijn bonds-
bestuur over de uitvoering der Dcpahngcn
regelende de werktijden voor het winkelper
soneel;
over de actie voor den vrijen middag der
winkelbedienden
over de vacanïies der bed'enden;
legt nadrukkelijk o.a. de volgende conclu
sies vast:
le. ten aanzien van artikel 6 der Rijkswet
op de winkelsluiting,
dat onverzwakt dient te worden doorgezet
de actie tot invoering van den vrijen mid
dag voor alle handels-, winkel- en magazijn
bedienden naast den wekelijkschen vollen
rustdag (Zondag).
2e. ten aanzien van artikel 9 der Rijkswet
op de winkelsluiting;
dat het bij toepassing van artikel 9 inzake
het vaststellen van een aantal dagen, waar
op de bepalingen van de wet niet van toe
passing zullen zijn, dringend gewenscht is
hieromtrent eerst overleg te doen plaatsvin
den tusschen werkgevers- en bediendenorga
nisaties,
3e. ten aanzien van het intrekken van den
vrijen halven dag gedurende bepaalden tijd;
dat het intrekken van den vrijen hal ven
dag gedurende de vacanties van het winkel
personeel dient te worden beschouwd als een
ontoelaatbare verslechtering van een aan
redelijke eischen voldoende werktijdenrege
ling.
dat de ontheffing van het geven van den
vrijen hal ven dag gedurende de vacanties
een duidelijker en scherper omschrijving der
bepalingen, in het werktijdenbesluit vermeld
omtrent het verleenen van vergunningen en
ontheffingen, noodzakelijk maakt, omreden
een dergelijk vergaande ontheffing als zeer
ongewenscht dient te worden beschouwd,
4e. ten aanzien van de wettelijke regeling
der vacanties voor de bedienden,
dat door dezen gang van zaken tevens dui
delijk de wenscheiijkheid blijkt eener wette
lijke regeling der betaalde vacanties voor het
winkel- en magazijnpersoneel,
dat, onafhankelijk van het bovenstaande, de
groote noodzakelijkheid wordt gevoeld van
een maatregel, waarbij de betaalde vacantie
der handels-, kantoor-, winkel- en magazijn
bedienden wordt vastgelegd.
Rede Max van Poll
Het Tweede Kamerlid Max van Poll hield
vervolgens een rede over; „De sociale en eco
nomische toestand en de „bedienden
Spreker bracht naar voren de stelling van
professor Veraart dat de bedienden niet zon
de geldige redenen mogen worden ontslagen
Dit moet echter niet in goed vertrouwen
gaan, doch dit moet wettelijk worden vast
gesteld.
Ook van medezeggenschap is nog geen
sprake. Ook het étisch minimum als looneisch
is in vele gevallen zeer laag gesteld, in ver
band waarmede spreker de crisis van heden
ter sprake bracht.
De wetgeving' heeft hier zeer zeker een
taak, doch ook de organisaties. De Paus
heeft gezegd dat hier met den meesten spoed
moet worden ingegrepen. Het gaat hier om de
grootste belangen van de menschheid, waar
toe de katholieke vereenigingen een taak heb
ben te vervullen in het belang der mensch
heid.
Rede Rector Bots
Na de pauze hield rector J. F. A. Bots.
geestelijk adviseur van den Bond zijn inlei
ding met als onderwerp: „De bedienden en
het gezin."
Bediende worden is gemakkelijk, echter be
trekkelijk weinigen zijn er, die een uitzicht
hebben op een bestaan.
Het maximum-loon is dikwijls juist toerei
kend om alleen zichzelven te onderhouden,
en vele mannen op huwbaren leeftijd krijgen
geen kans een huwelijk aan te gaan. Velen
huwen toch, en dan moeten de vrouwen bij
verdienen. Als oorzaken dat het gezinsloon
steeds naar achteren wordt gedrongen, noemt
spr. de ver doorgevoerde rationalisatie. Deze
ver doorgevoerde rationalisatie gebeurt niet
door den werkgever alleen om den werknemer
den arbeid te verlichten of hem meer vrij
heid te schenken, doch om winstbejag.
De arbeid moet dienen voor den mensch.
De vraag is: hoe kunnen wij aan alle men-
schen arbeid en een behoorlijk bestaan ver
zekeren? Staat de machine promotiekansen
in den weg voor de bedienden? Voor de ma
chine blijken in de praktijk ongeschoolde
krachten voldoende, meest jonge meisjes.
Zoodoende is er weinig plaats voor geschoolde
krachten.
De groote kantoren trekken hoe langer hoe
meer ongeschoolde krachten tot zich, waar
voor dan later geen plaats meer is. Ook In
het winkelbedrijf is rationalisatie, al is dit
nog niet in die mate als op de kantoren. In
het moderne handelsleven komt het niet
meer aan op vakkennis, doch op handigheid 1
om te verkoopen.
Een tweede oorzaak van drukking van ge- I
zinsleven is de vrouwenarbeid op kantoren
en in fabrieken.
Nu rijst de vraag: wat staat ons te doen? j
Wij moeten ons ertegen verzetten dat de j
jonge bedienden enkele jaren werkzaam kun
nen zijn totdat zij op een maximum komen,
waarboven zij niet kunnen komen, en dat niet
voldoende is voor een gezin. We mogen niet
lijdelijk toezien dat de volwassen mensch
moet wijken voor jeugdige menschen met
een laag salaris. Een gezinsloon moeten we
eischen, dat is een loon dat strikte recht
vaardigheid eischt. Ieder heeft het recht te
huwen en moet recht hebben een gezinsloon
te kunnen verdienen. Dit meest elementaire
recht van de bedienden moet worden her
steld. Ook de vrouwelijke bedienden, aldus
spreker, moeten ijveren voor dezen eisch.
Dat het blije, Roomsche gezin in de toekomst
weer moge bloeien en dat allen dit streven
moge steunen eindigt de eerw. spreker zijn
rede.
Na een slotwoord van den voorzitter werd
het congres gesloten met het lied „Aan u,
o Koning der Eeuwen."
Vriendelijk praatje over de reis
Over politiekzwijgzaamheid
De buitenlandsche telegrammen uit Ber
lijn meldden het gistermorgen: ,X>e Ameri
kaansche Staatssecretaris Stimson de man
die op de achter ons liggende conferenties te
Parijs en Londen een zoo groote rol heeft ge
speeld en die, als vertegenwoordiger van Pre
sident Hoover, een der invloedrijkste perso
nen was bij de achter ons liggende pogingen,
om de Europeesche economische krisis te sa-
neeren vertrok gistermiddag te 13.25 uur
met het verkeersvliegtuig van Berlijn naar
Amsterdam, om zich vandaar dadelijk naar
Londen te begeven."
Vanzelfsprekend dus, dat zich tegen half
zes, een half uur voor het tijdstip waarop
het vliegtuig verwacht kon worden, op Schip
hol een gezelschap journalisten en eenige
persfotografen bijeen vond, om bij de aan
komst tegenwoordig te zijn. Misschien re
kenden enkelen op een interview, waarin
Stimson interessante politieke onthullingen
zou doen, maar wie kennis heeft genomen
van de nietszeggendheid, waardoor in den
laatster, tijd de officieele communiqué's na
de belangrijkste conferenties uitblinken, zal
nauwelijks iets anders dan het diepste stil
zwijgen van den Amerikaanschen staats
secretaris hebben verwacht over alle poli
tieke vragen, die men hem zou kunnen stel
len in den korten tijd, die noodig is, om van
het vliegtuig in den gereedstaanden auto te
stappen.
Kort voor zes uur verscheen op het vlieg
veld de auto van den Amerikaanschen consul-
generaal te Amsterdam, Charles Hoover, die
al dadelijk zoowel door zijn naam als door
zijn uiterlijk, dat veel gelijkenis vertoont met
dat van zijn broer, President Hoover, zooals
we dien van de foto's kennen, een soort mo
ratorium-stemming op het vliegveld bracht,
zoodat men geheel in de sfeer was om Stim
son te ontvangen.
Te 6.25 uur loeide de sirene eenige malen
en bijna tegelijk met het Hansa-toestel uit
Bremen en het Farman-toestel uit Brussel
zette Van Veenendaal de blauwe Fokker van
de K.L.M., de P.H.A.D.O. op den grond.
Stimson, die vergezeld was van zijn secretaris,
Captain Reinier, werd bij het verlaten van
het toestel verwelkomd door den consul-
generaal, den heer Hoover. Even wilde hij op
Schiphol uitblazen om dan terstond zijn reis
per auto voort te zetten naar Den Haag„
waar het avondmaal gebruikt zou worden bij
den Amerikaanschen gezant aldaar. Nog
gisteravond vertrok Stimson per boot van den
Hoek van Holland naar Londen. De pers
wilde hij wel even te woord staan. Ja zeker,
hij had een prachtige reis gehad, „a wonder
ful trip", zoowel zijn verblijf in Londen als te
Berlijn en de reis met het Fokker-vliegtuig
naar Amsterdam. Trouwens, het boek waar
mee hij zich den tijd gekort had, „My Myste
ry Ship" van Campbell, had hij nog in de
hand.
Wat hij dacht over de moratorium-kwestie
en de krisis? Daar dacht hij niet aan. Zijn
politieke indrukken van Berlijn en Duitsch
land? Hij had geen politieke indrukken; hij
was met vacantie. Mededeelingen voor Ame
rika? Had hij niet. Maar de reis was buiten
gewoon aardig geweest, en de mehschen ook.
Ja, ja, hij ging nu eten bij den gezant in
Den Haag, en dan vanavond vai Hoek van
Holland naar Londen. In Londen zou hij een
paar dagen blijven, een beetje uitrusten en
ook zou hij nog een paar dagen voor zijn
pleizier in Engeland blijven, waar. dat kon
hij nog niet zeggen. En dan daarna naar
Amerika terug, wanneer en met welke boot,
ook dat hield hij liever nog even stil. Of de
heeren nog meer wilden weten? Zeker, de
persfotografen mochten gerust nog eens een
plaatje maken en met een vriendelijk gebaar
nam Mr. Stimson, Secretary of State, af
scheid, zette zich in den wagen en vertrok
naar Den Haag, zonder de verzamelde me
nigte iets wijzer te maken omtrent de plan
nen, die Amerika koestert om Europa te red
den.
Ernstig machtsmisbruik
Twee arrestanten overleden
De Preangerbode meldt, dat de Gouver
neur van Midden-Java den hoofdagent van
politie L. J. de B. uit Soekoredjo schorst
wegens gebleken machtsmisbruik, knevelarij
en mishandeling. De ernstige verdenking
was gerezen, toen twee arrestanten aan de
gevolgen van ondergane mishandeling zijn
overleden terwijl later werd opgegeven, dat
deze zelfmoord zouden hebben gepleegd.
Drie ambtenaren in arrest
gesteld
De Raad van Justitie te Batavia ver
leende rechtsingang met instructie en bevel
tot onmiddellijke gevangenneming tegen een
drietal inlanders, ambtenaren (een wedana
assistend-wedana en Mantri politie) in het
regentschap Indramajoe, wegens het af
dwingen van een bekentenis in een straf
zaak en mishandeling met voorbedachte
rade van den verdachte in een Rampok-
zaak. Deze legde een bekentenis of, na door
hem ondervonden mishandeling, doch zijn
onschuld is inmiddels gebleken.
reinigt mond er» tanden.
