Buiten ïcmdsch
FEUILLETON
Dï
DE MAM
VAM NERGERSnUiZED
DONDERDAG GIBBS-DAG!
Vergeet niet de annonce uit te
knippen
DERDE BLAD
DONDERDAG 20 AUGUSTUS 1931
BLADZIJDE 1
Het Hongaarsdhe kabinet
afgetreden
Graaf Bethlen over de redenen
van zijn aftreden
Moeilijkheden in Egypte
Rusland en Argentinië
economische nood
in Amerika
Gandhi beschuldigt
Gemengde buitenlandsche
berichten
Het geval von Lacum
De bankoverval te Berliin
Geweldig vuurgevecht
Vervolg van het detective-verhaal
RADIO-OMROEP
DE KA THOLIEKE ILL USTRA TIE
O
Ook alweer bezuinigmgs-politiek
Het geheels Hongaarsche kabinet onder lei
ding van graaf Bethlen heeft gistermorgen
zijn ontslag ingediend.
De rijksregent Horthy heeft het aftredende
kabinet belast met de voorloopige afwikkeling
van de loopende zaken en is terstond begon
nen met het voeren van besprekingen met
vooraanstaande politieke personen.
Het feit, dat als eerste persoon door Horthy
werd ontvangen de oud-minister van finan
ciën, Johan Teleszky, doet vermoeden, dat de
regeeringscrisis is veroorzaakt door economi
sche moeilijkheden.
Het wordt zeker geacht, dat op het gebied
der economische politiek een volslagen veran
dering zal moeten plaatsvinden. De geheele
volgende periode zal in het teeken der bezui
niging moeten staan.
Het feit, dat na het bezoek van graaf Te
leszky als tweede bezoeker werd ontvangen
de minister van buitenlandsche zaken graaf
Karoyi schijnt erop te wijzen, dat in 't mi
nisterie van buitenlandsche zaken waar
schijnlijk geen verandering zal komen.
Het uitbreken van de regeeringscrisis komt
voor de buitenwereld op het oogenblik geheel
onverwacht.
De voornaamste decreten der regeering heb
ben thans den toestand zoodanig gecompli
ceerd, dat het kabinet van meening was,
reeds nu zijn ontslag te kunnen indienen.
Graaf Bethlen heeft de volgende verkla
ring afgelegd over de redenen van zijn af
treden.
OSAAr 'BETHUEM»
Nadat het gelukt was de 5-millioen ponds-
leening af te sluiten en de regeering het
program uitwerkte, op grond waarvan de
financieele en economische toestand van
Hongarije in orde zou kunnen worden ge
bracht, bestonden er geen moeilijkheden
meer, die zouden kunnen beletten, dat an
deren de doorvoering van het programma
tot uitvoering zouden brengen, vooral daar
de moeilijke strijd der laatste 10 jaren, wel
ke ik naar mijn beste weten in dienst van
het land heb gevoerd, ook mijn gezondheid
heeft aangetast. Ieder, die in binnen- en
buitenland de geschiedenis van de laatste 10
jaren van Hongarije met belangstelling ge
volgd heeft, zal kunnen weten, dat deze
regeering niet uit mannen bestond, die de
macht overdragen aan anderen, wanneer de
moeilijke toestand eischt, dat zij op hun
post moeten blijven. Mijn aftreden is er dus
het beste bewijs voor, dat ik de financieele
en economische situatie van Hongarije van
dien aard heb geacht, dat het land op
grond van het vastgestelde program den
strijd met ieder gevaar met succes zal kun
nen voeren en dat het intreden van het vol
komen normale economische leven spoedig
is te verwachten. Politieke richtingen en
systemen zijn niet en moeten ook niet zijn
gebonden aan personen en ik geloof, dat de
huidige binnen- en buitenlandsche politieke
richtlijnen ook in den vervolge onveranderd
en bestendig zullen zijn. Een bewijs daarvoor
ligt in het feit, dat ik ook verder actief me
dewerker van dit politieke systeem waar de
nieuwe regeering ook op zal steunen, blijven
zal.
Graaf Karolyi kabinetsformateur
In de middaguren hebben de eerste be
sprekingen plaats gehad betreffende de ka
binetscrisis. Nadat oud-minister van Finan
ciën Teleszki het voorstel van graaf Horthy
een nieuw kabinet te vormen van de hand
had gewezen, noodigde deze den minister
CR/saf KAROLYI
van Buitenlandsche Zaken, graaf Julius
Karolyi, uit, de vorming van een kabinet op
zich te nemen. Het verluidt, dat graaf Ka
rolyi zich een definitief antwoord heeft
voorbehouden. Men neemt evenwel aan, dat
hij de opdracht zal aanvaarden.
Frankrijk en Rusland
Sluiten zij een niet-aanvalsverdrag?
De Parijsche uitgave van de „New York
Herald" bevat een bericht van haar agent
schap te Londen, waarin gezegd wordt dat
Frankrijk en Rusland in Parijs een niet-
aanvalsverdrag hebben gesloten. Hierdoor
zouden zij zich tot strikte neutraliteit ver
plichten voor het geval een van hen door
een derde macht of machtengrcep wordt aan
gevallen zonder die daartoe uitgedaagd te
hebben.
De „New York Herald"* wijst er op, dat
men tot nu toe in officieele kringen nog
geen bevestiging van deze geruchten heeft
kunnen krijgen, doch het blad acht de mo
gelijkheid niet uitgesloten, dat het plotse
linge vertrek van minister-president Laval
uit Vichy, waar hij heen was gegaan om een
kuur te doen, met dit gerucht in verband
zou kunnen worden gebracht. Laval is Maan
dagavond weer te Parijs aangekomen.
De berichten in de bladen betreffende het
sluiten van een defensief verbond tusschen
de Sovjet Unie en Frankrijk, worden van
officieele zijde voorbarig genoemd.
Wel wordt medegedeeld dat vinds begin
Mei te Parijs onderhandelingen worden ge
voerd over een zoodanige overeenkomst tus
schen den Sovjet Russischen ambassadeur en
den secretaris-generaal van het Fransche
Ministerie van Buitenlandsche Zaken, Ber-
thelot, welke onderhandelingen, naar ver
luidt, een gunstig verloop hebben.
Het 100-jarig bestaan van den
Italiaanschen Raad van State
Een rede van Mussolini
De herdenking van het 100-jarig bestaan
van den Italiaanschen Raad van State wordt
feestelijk gevierd, o.m. vond een ontvangst
plaats op het Kapitool. De Raad van State
is het hoogste controleerend lichaam in
Italië.
In den loop der laatste jaren heeft Mus
solini steeds de gelegenheid te baat genomen
op de be teekenis van dit lichaam te wijzen.
Bij de benoeming van den nieuwen presi
dent van den Raad van State, Prof. Santi
Romano in December 1928, verklaarde Mus
solini, dat het zijn voornemen was, den Raad
van State zijn adviseerende en corrigeerende
taak terug te geven. Tijdens de eeuwfeesten
heeft Mussolini een rede gehouden, waarin
hij er op wees, dat dank zij den waardevol-
len steun, dien de regeering in haar arbeid
van den Raad ondervindt, en dank zij het
vertrouwen van algeheele rechtvaardigheid,
dat hij den burgers waarborgt, de Raad
van State thans een van de meest funda-
menteele elementen is van het fascistische
gezag en dientengevolge van het politieke
en geestelijke leven van de natie. Ik heb,
zoo ging Mussolini verder, bevolen, dat alle
ministeries hun advies bij den Raad van
State moeten inwinnen, waardoor vaak ver
gissingen worden voorkomen.
Streng zal er op worden acht geslagen, dat
een en ander zal worden nageleefd. De idee,
welke in zekere regeeringskringen heerscht,
als zou de Raad van State een soort ver
zorgingsinstituut zijn of een lichaam waar
in men zitting neemt als prijs voor zijn
ambtenarencarrière, most scherp worden be
streden. Mussolini deelde voorts mede, dat de
Raad van State van Woensdag af, direct
verantwoordelijk is aan hem, het Hoofd der
Regeering, een maatregel, dien hij reeds voor
twee jaren had aangekondigd, en die in
nauwen samenhang staat met de wet op de
bijzondere rechten van het Hoofd der Re
geering, welke rechten hem van zijn andere
Ministers doen onderscheiden en hem uitslui
tend verantwoordelijk maken voor den Ko
ning.
Tengevolge van de daling van den katoen-
prijs
De Egyptische regeering heeft heden be
sloten drastische bezuinigingsmaatregelen te
nemen, ten einde het evenwicht der begroo
ting te handhaven, dat bedreigd wordt door
de abnormale daling van den katoenprijs,
welke den grondslag vormt voor de inkom
sten van den staat.
De regeering besloot de algemeene regee-
ringsuitgaven met 10 pet. te verlagen, geen
nieuw personeel bij de regeeringsdepartemen-
ten te benoemen en alle nieuwe niet-drin-
gende openbare werken stop te zetten.
De regeering is niet voornemens de sa
larissen der ambtenaren te verlagen.
Zij zal maatregelen nemen ter bescher
ming der landbouwers, die door de daling
van den katoenprijs zijn verrast en die door
hun schuldeischers met processen worden
bedreigd.
Huiszoeking bij de Juschamtorg
Naar aanleiding van de bijzonderheden,
die van Russische zijde zijn medegedeeld
over de huiszoekingen in het gebouw van de
Juschamtorg, de Russische handelsvertegen
woordiging in Zuid-Amerika te Buenos Aires,
maakt de Argentijnsche politie omtrent het
resultaat van hst nauwkeurige onderzoek
van het in beslag genomen materiaal het
volgende bekend:
Bewezen is, dat de Russische handelsver
tegenwoordiging in verbinding heeft ge
staan met elementen, die in de laatste maan
den in verschillende deelen van Argentinië
daden van terreur hebben gepleegd. Eenige
leden der vertegenwoordiging zijn als onge-
wenschte vreemdelingen uit andere staten
gezet en met valsche passen Argentinië bin
nen gekomen.
De Russische handelsvertegenwoordiging
heeft zich ook op het gebied van den handel
eigenaardig gedragen. Nadat zij in Brazilië
groote voorraden koffie had opgekocht, met
de bedoeling, deze voorraden tegen zeer lage
prijzen weer op de Braziliaansche markt te
brengen en daardoor de Brazil'ransche maat
regelen tot valorisatie van Jen koffieprijs
te dwarsboomen welk plan door de waak
zaamheid der Braziliaansche autoriteiten
mislukte hebben zij in Argentinië hetzelf
de geprobeerd met tarwe en wilden zelfs
voor dit doel tarwe in Argentinië invoeren,
hoewel de Russen weten, dat de Argentijn
sche tarwemarkt overvoerd is. Ook met hout
zouden zij hetzelfde hebben willen uithalen,
hoewel er in Argentinië ook een overproduc
tie aan hout is.
Een aantal politici der Argentijnsche op
positiepartijen, die in betrekking staan tot de
Russische handelsvertegenwoordiging, heb
ben den Russen juridischen bijstand ver
leend.
De gouverneur van Pennsylvania heeft,
naar uit New-York gemeld wordt, een
schrijven gericht tot president Hoover,
waarin hij de bijeenroeping van het congres
voor een bijzondere zitting eischt.
De gouverneur geeft als reden tot het ne
men van dezen stap aan de steeds verder
om zich heen grijpende economische nood
lengevolge van de werkloosheid, welke tot
ernstige verstoringen van de openbare orde
kan voeren.
In Pennsylvania bedraagt het aantal
werkloozen alleen reeds 900.000, d. w. z. een
vierde gedeelte van alle tot werken in staat
zijnde inwoners. De particuliere ondersteu
ningsinstellingen zijn alleen niet meer in
staat den nood te lenigen.
De publicatie van de lijst van beschuldi
gingen van Gandhi en een brief dien hij
tot den onderkoning richtte om te vragen
of deze voornemens is zich aan het pact
van Delhi te houden, worden beschouwd
als alle hoop te doen vervliegen op een
reis van Gandhi naar Londen.
In antwoord op een vrag nopens het koo-
pen van Britsche machines, zeide Gandhi,
dat men Britsche goederen kon koopen tot
het congres er den boycott over uitsprak.
Bijeenkomst van den Franschen
ministerraad
De Fransche ministerraad zal morgen bij
eenkomen ter bespreking van den algemee-
nen financieelen toestand van Frankrijk ook
van die vraagstukken, welke verband houden
met het uitstel van het bezoek aan Berlijn.
Het is nog niet zeker, of ook Briand de
beraadslagingen zal bijwonen. De minister
raad zal vermoedelijk ook de benoeming van
den onderstaatssecretaris, Frangois Poncet
tot gezant van Frankrijk te Berlijn bekrach
tigen.
Chili staakt buitenlandsche
betalingen
Volgens een bericht uit Santiago de Chile
heeft de regeering een volledig moratorium
voor de volgende buitenlandsche betalingen
voor de rest van het jaar afgekondigd.
Een oplossing?
In de geschiedenis van den oplichter Heinz
von Lacum is plotseling een keerpunt geko
men.
De verassching van het stoffelijk overschot
werd op het laatste moment door den pro
cureur-generaal verhinderd. Het lijk is intus-
schen naar het Frankforter chemische insti
tuut vervoerd, waar het wordt onderzocht.
Daar door de politie werd vastgesteld, dat
von Lacum ongeveer een uur voor het on
geval in Giggenau twee glazen rooden wijn
gedronken heeft, zal men door een chemisch
onderzoek het lijk kunnen identificeeren.
Zware storm boven de
Kaspische Zee
Tengevolge van een zwaren storm boven
de Kaspische Zee is in de nabijheid van Kau
een Russische kotter met 5 opvarenden ge
zonken. De pog'ingen van verschillends
stoomschepen om de opvarenden te redden
bleven vruchteloos.
Verder worden 4 visschersschepen met 18
opvarende vifschers vermist, die waar
schijnlijk in den storm om het leven zjjn ge
komen.
Omtrent den overval op het Rijksbank-
filiaal in de Innsbruckerstrasse te Berlijn,
waarover wij gisteren reeds berichtten, le
zen wij nog het volgende:
Het betreft hier een der dolste bandie
tenstreken van dit soort, welke de rijks
hoofdstad nog beleefd heeft.
Met de grootste onverschilligheid voor
menschenlevens zijn de beide roovers (want
het zijn er maar twee geweest), die den
overval waarschijnlijk lang van tevoren had
den voorbereid, opgetreden en hebben zij
van hun vuurwapens gebruik gemaakt, zoo
dat het eigenlijk verwonderlijk is, dat er
nog ni„t meer slachtoffers zijn gevallen.
In het kantoor bevonden zich, toen de
overval plaats had, zeven personen, nJ. zes
beambten van de bank en een klant. De
betaalmeester Kreye werd getroffen, toen
hjj aan het raam staande, zijn revolver greep
en op de indringers wilde vuren.
De overval had plaats om even over
twaalven. Plotseling ging de deur open en
kwamen twee jonge mannen, van wie de een
gemaskerd was, binnen. Beide richtten hun
revolvers op de bankbeambten, waarop de
een op de kas toesprong. De kassier Kruse
had evenwel tegenwoordigheid van geest
genoeg om eveneens zijn revolver te trek
ken. De bandiet trachtte hem te beletten
om te schieten door hem het wapen uit de
hand te slaan, waarbij het tot een ver
woede worsteling kwam tusschen beide. De
andere roover beproefde zijn kameraad te
hulp te komen, waarbij hij er duchtig op
los schoot, zonder echter den kassier Kruse
te raken, wel trof hij den betaalmeester
Kreye, juist op het oogenblik dat deze ocs
wilde schieten. Het gevecht eindigde hier
mede, dat het den roover gelukte zich los
te maken van zijn tegenpartij, waarop het
tweetal met hun buit op buiten het gebouw
staande fietsen sprong en wegreed.
De kassier Kruse snelde de roovers ach
terna, pikte een taxi op en gelastte den
chauffeur de wielrijders te volgen. Deze re
den een zijstraat in, toen de chauffeur wilde
volgen, maakte hij een te korte bocht: dien
tengevolge viel Kruse uit den wagen, waar
op zijn revolver, die hij in de hand had, af
ging en een kogel den chauffeur in den
arm trof. De man trachtte nog wel verder
te rijden, maar de vluchtelingen waren in»
tusschen reeds verdwenen. Onderweg hadden
zij nog gevuurd en een werkman en een
kind gewond.
Het geschiet in het bankgebouw was op
straat gehoord, zoodat in korten tijd de
straat vol nieuwsgierigen stond, die nog
urenlang naar het gebouw bleven kijken.
Het kantoor lijkt veel op een slagveld:
overal zitten kogels in de muren, en zijn de
splinters van het meubilair afgevlogen. In
het geheel hebben de indringers ongeveer
15 schoten gelost.
De politie, die natuurlijk ijverig in de
weer is, hoewel tot dusver vruchteloos, om
de daders op te sporen, vermoedt, dat men
te doen heeft met dezelfde mannen, die op
den eersten November 1930 een inval deden
in de Stadsbank te Moabit, waarbij zij ook
dadelijk van hun wapens gebruik maakten.
Hun buit bedroeg toen 17.000 M.
Volgens de verklaringen van de bankbe
ambten moet de man, die met den kassier
Kruse heeft geworsteld, iemand van buiten
gewone spierkracht zijn geweest, een soort
beroepsworstelaar.
Lenin als heilige
Zelfs in dezen nuchteren tijd kan iemand,
die pas enkele jaren dood is, tot halfgod
promoveeren.
,,'s Avonds na gedanen zwaren arbeid be
zingen de zangers Lenin; in het donker der
hutten, aan het kampvuur, onder den ster
renhemel der steppen en in de hooglanden
vertellen de vertellers sprookjes over zijn
leven en werken". Zoo schrijft de „Roode
Tamboer", het orgaan, dat sprookjes publi
ceert voor de kinderen van Sovjet-Rusland.
Lenin wordt daarin de „Groote Wijze" ge
noemd, het „Licht der Wereld". Met Lenin
begint een nieuw tijdperk van geluk. Lenin
is niet dood
„Lenin daalde van de bergen af en
kwam in de steppe. Giftige slangen en
allerlei insecten gingen voor hem uit den
weg, opdat zijn blik zich aan hen niet
stooten zou. Maar steelsch keken zij om
en weenden, omdat allen, behalve zij,
Lenin's liefde ondervonden. Lenin hoorde
hen weenen en toonde toen ook de rep
tielen zijn allesomvattende liefde."
Men ziet het: men geeft Lenin de stra
lenkrans van een H. Franciscus. Hij, die er
schuld aan heeft, dat honderdduizenden
werden verdreven van hof en land en wer
den gemarteld en gedood, wordt hier de
brenger van den zegen, die zelfs geen t slang
kwaad kon doen. De hater van recht en
orde wordt voorgesteld als een heilige en
zijn beeld hangt heden ten dage in de ka
pellen, waar vroeger het beeld der Moeder
Gods hing. Wie huivert niet over deze af
schuwelijke arglistigheid, die op dergelijke
wijze den godsdienstigen zin van een volk
verpest.
Dynamietaanslagen te Montreal
Men heeft de electrieiteitsvoorziening der
stad moeten inkrimpen tengevolge van de
vernieling door middel van dynamiet van
twee hoogspanningsmasten.
Deze aanslag is de ernstigste van de vele
van dien aard, welke de laatste veertien da
gen zijn gepleegd op de eigendommen van de
maatschappij „Montreal Light, Heat and
Power", welke sabotage-daden in verband
worden gebracht met een staking der arbei-
55.
„Omdat zijn lijk," antwoordde de inspec
teur somber, „op 't oogenblik in het lijken
huls in Eaststreet ligt
Ik heb in mijn niet lang, doch tamelijk
bewogen leven heel wat onaangename schok
ken te doorstaan gehad, maar deze was voor
mij een nieuwigheid op dit gebied. Zelfs
Billy, wiens onverstoorbaarheid alleen maar
door een aardbeving tot reageeren wordt ge
prikkeld, vertolkte zijn verbazing door een
lang gerekt gefluit.
Dus hadden zij hem ten slotte toch ge
vonden. Ondanks zijn gewetenlooze listen,
niettegenstaande de bijna duivelsche scherp
zinnigheid, waarmede hij zijn sporen on
zichtbaar wist te maken, was de lange, zwar
te rekening van Ignace Praclo vereffend
Ik dacht aan Mercia en ik was verheugd.
„U breekt uw verhaal wat al te spoedig
af, mijnheer de inspecteur," zei ik. „Wan
neer heeft dit treurig spel zich afgespeeld?"
„Het is niet aan mij, nu uw vragen te
beantwoorden, mijnheer," antwoordde de in
specteur beleefd. „De aanklacht zal u aan
het bureau van politie worden voorgelezen
en als u rechtskundigen bijstand wenscht,
zullen wij uw advocaat de gebruikelijke in
lichtingen verschaffen."
Ik knikte. „Neem mij niet kwalijk, dat ik
u lastig gevallen heb," zei ik, „maar ik hen
op 't gebied van beschuldiging inzake moord,
weinig of liever geen ondervinding. Wat
moet er nu gebeuren?"
Ik zag zijn oogen knippen. „Ik zal u
moeten verzoeken, met mij mede te gaan
naar het politie-bureau in Bowstreet, waar
u in hechtenis blijft, tot het bevel wordt
opgeheven."
„Mag ik ook mee?" vroeg Billy, terwijl
hij kalm een sigaret opstak.
„Dit is mijnheer Logan, mijnheer de in
specteur," zei ik. „Ik weet niet of u hem
ook moet arresteeren."
De inspecteur schudde zijn hoofd. „Ik heb
geen bevel tot inhechtenisneming voor u,
mijnheer," zei hij tegen Billy, „doch aan
gezien u in gezelschap van mijnheer Bur
ton is hier gekomen, zal ik u tot morgen
onder bewaking stellen."
„Dat vind ik een uitstekenden maatregel,"
antwoordde Billy vriendelijk. „Ik moet even
den auto in de ga-age brengen; dan. kom ik
terug en ga naar bed. U kunt dezen ageni
wel bij mij laten Hij kan hier wel een bed
krijgen en dan wandelen wij morgen samen
naar Bowstreet."
Ik weet niet, of inspecteur Neil al dik
wijls dergelijke arrestaties had geleid, maar
de wijze waarop wij de zaak opnamen, vond
hij blijkbaar origineel en humoristisch te
vens.
„Zeer goed, mijnheer," zei hij met een
breeden glimlach. Toen wendde hij zich tot
den agent en vervolgde: „Jackson, jij bent
tot morgenochtend verantwoordelijk voor de
zen heer. Je kan mij in Bowstreet telefo-
neeren, als je verder iets hebt te rappoi-
teeren."
De agent salueerde.
„En telefoneer nu om een taxi."
Toen de man naar de telefoon ging, kwam
het aardige kamermeisje, dat al dien tijd
bevend op den achtergrond had staan luis
teren, plotseling naar voren. Haar gelaat
was lijkbleek en zij wrong haar handen,
om er medelijden mede te krijgen.
„O, mijnheer, wat beteekent dit alles? Zij
zullen u toch niet gevangen nemen mijn
heer?"
Zij hijgde de woorden uit en keek mij
smeekend aan.
„Het zal zoo'n vaart niet loopen," zei ik
sussend.
„Blijf jij njaar hier, om op het huis te
passen. Ik kom binnen een paar dagen te
rug."
„O, mijnheer," snikte zij. „Ik hoop niet,
dat ik iets heb gezegd, dat ik niet be
hoorde te zeggen. Zij hebben ons al maar
uitgehoord, over alles. O, ik zou niet graag
iets in uw nadeel hebben willen zeggen, om
de geheele wereld niet, mijnheer!"
De droefheid van het arme meisje was zoo
ongeveinsd, dat ik er werkelijk door getrof
fen was. Ik legde mijn hand op haar schou
der.
„Het is over het algemeen genomen het
beste, om de volle waarheid te zeggen," zei
ik, „en ik weet zeker, dat je dat gedaan
hebt."
„Houd er den moed maar in, meisje," zei
Billy met een vriendelijk knikje; ,,'t zal
best afloopen, let maar op mijn woorden."
Een scherp honk-honk van een autohoom
klonk nu buiten en werd gevolgd door het
snorrend geraas van een taxi, die voorreed.
Ik wendde mij tot den inspecteur.
„Dat zal uw taxi zijn," verklaarde ik. „Ko
men er nog handboeien of zooiets bij te
pas?"
Hij schudde zijn hoofd en glimlachte op
nieuw. „Ik denk niet, dat het noodig zal
zijn, mijnheer."
„Bonsoir, Billy," zei ik. „Morgenochtend
kom je toch, hè? Zal je gced op je bewaker
passen? Dekeukenmeid heeft den sleutel
van den kelder."
„Goed," zei hij. „Wij zullen het er eens
goed van nemen, agent, nietwaar?"
Op deze zeer ongebruikelijke wijze ging
ik de trap af, om mijn gerechtelijk verhoor
wegens moord te ondergaan.
Onderweg naar Bowstreet wisselden wij
niet veel woorden. Ik zag dat een gesprek
of vragen stellen toch geen nut zou heb
ben en zooals begrijpelijk, had ik voldoende
stof, om te overdenken.
Klerk (vol verwachting)„Mijnheer,
het is vandaag de dag, dat ik precies
vijfentwintig jaar geleden in uw
dienst trad."
Notaris: „Werkelijk? Wat zou je
een prachtige bediende zijn, indien
je alles zoo goed onthield als dit."
(Passing Show)
ders, wier vakvereeniging de maatschappij
weigert te erkennen.
De leiders der vakorganisatie verklaren,
dat de aanslagen het werk zijn van onbe
kende onverantwoordelijke elementen en zij
bieden hun medewerking aan ter bescher
ming der bedreigde werken.
Een uitvinder voor de Weensche
rechtbank
Vervaardiger van een electrisch „oog"
Voor de rechtbank te Weenen heeft de
56-jarige architect Josef Gartlgruber te
recht gestaan, die zich sedert vele jaren
bezig heeft gehouden met de vervaardiging
van een „electrisch oog"
Tegen hem was een strafproces aanhan
gig gemaakt, omdat hij sedert lang niet
gezorgd had voor het onderhoud van zijn
beide kinderen. Gartlgruber verklaarde voor
de rechtbank, dat het hem onmogelijk was,
zijn kinderen te onderhouden, omdat hij
zijn geld steeds voor nieuwe proefnemingen
noodig had gehad. Dikwijls moest hij zelfs
honger lijden, wilde hij zijn navorschingen
kunnen voortzetten.
Voor de rechtbank ontwikkelde hij dan
verder ook de hoofdgedachte van zijn „uit
vinding". Het zien is volgens hem een
electro-vitaal proces in de hersenen. Met
behulp van een zeer vernuftig geconstrueer
de prothese en met behulp van een appa
raat, dat hij eerst na jarenlange onderzoe
kingen heeft samengesteld, is het volgens
hem mogelijk, blinden geheel of ten minste
gedeeltelijk weder ziende te maken, indien
slechts het desbetreffende gedeelte in de
hersenen intact is.
Gartlgruber beriep zich op den bekenden
physioloog Pfandler, hoogleeraar aan de
universiteit te Graz en op den oogarts dr.
Gugg, die in een blindeninstituut deze
methode toegepast had.
Het verhoor van dr. Gugg veroorzaakte
groote sensatie. Deze verklaarde n.l., dat hij
met Gartlgruber's methode'verrassende re
sultaten had bereikt. Zoo kon een blinde,
die slechts een oog had, de omtrekken van
een menschelijk gezicht en zelfs kleeren
onderscheiden.
Aangezien voor de practische toepassing
van de uitvinding geld ontbrak, is een com
missie gevormd. Patent is aangevraagd en
zal waarschijnlijk binnen enkele maanden
worden verleend. Gartlgruber heeft, aldus
verklaarde de oogarts verder, voortdurend
met zeer ernstige materieele moeilijkheden
te kampen en dikwijls moeten honger lij
den.
De rechtbank overwoog, dat men een
geleerde, die het grootste gedeelte van het
hem ter beschikking gestelde geld in het
belang van de wetenschap besteedt, niets
kan verwijten, zoodat de beklaagde vrijge
sproken werd.
Eigenaardige gewoonten van het slachtoffer
Omtrent het raadselachtige avontuur van
Christian N'avarre, die verdwenen was en
later als een zenuwzieke terugkwam, wordt
nog gemeld, dat een dokter uit Tours den
jongeman Maandagmiddag tweemaal heeft
onderzocht en tot de conclusie is gekomen,
dat de geestesverbijstering binnen enkele
dagen zal kunnen verdwenen zijn.
Intusschen wordt het onderzoek ijverig
voortgezet. Verschillende eigenaardige om
standigheden trekken de aandacht der
politie, die met het onderzoek is belast.
Zoo hebben inwoners van Saint-Nazaire,
die landerijen bezitten te Ville-ès-Martin
den avond waarop Navarre op geheimzin
nige wijze verdwenen is, vijf revolver
schoten gehoord.
Verder heeft een inspecteur van een ver
zekering, die in verband met deze zaak naar
Saint-Nazaire gekomen is, verklaard, dat
Navarre een maand tevoren een levensver
zekering heeft aangegaan van een millioen
francs. De premie moest worden uitgekeerd
aan zijn broer, Roger Navarre.
Uit verschillende andere gegevens meent
men te moeten concludeeren, dat er opzet
in het spel is.
Zoo brak anderhalf jaar geleden brand
uit in de fabriek der gebroeders Navarre te
Leriche, juist een maand, nadat ze een gun
stige polis hadden afgesloten, en de verze
keringsmaatschappij betaalde 150.000 francs
Zes maanden later ging Christian Na
varre een verzekering aan tegen persoonlijke
VRIJDAG 21 AUGUSTUS
HUIZEN, 298 M. Uitsl. N.C.R.V.-Uitzen-
ding 8.008.15 Schriftlezing 8.159.45
Concert 10.30—11.00 Ziekendienst 11.00-—
12.00 Gramofoonpl. 12.0012.15 Politieber.
12.1512.30 Gramofoonpl. 12.302.00
Concert. Viool, cello, klarinet en piano 2.00
3.00 Gramofoonpl. 3.004.30 Concert.
Sopraan, fluit, cello en piano 4.304.45
Gramofoonpl. 5.005.30 Gramofoonpl. 5.30
6.30 Concert door den organist B. de Bruin
6.30—7.00 Radio-Dokter 7.00—7.30 A. J.
Herwig: Vroeger bloembollen voor de karaer
7.307.45 Politieber. 7.458.00 Gramofoon-
platen 8.0010.45 Concert door strijkor
kest 9.00—9.30 S. M. v. d. Galiën: Bosch
vogels 10.4511.30 Gramofoonpl.
HILVERSUM 1875 M. 6.45—7.00 Gym
nastiek 7.30—7.45 Gymnastiek 8.01 Gra
mofoonpl 11.30 Gramofoonpl. 12.00 Tijd
sein. Concert door Omroeporkest afgew. door
gramofoonpl. 2.00—2.30 J. Vriends: Het
probleem van onze laatste rustplaats 2.30
4.00 Concert. AVRO-Kwartet afgew. door
gramofoonpl. 4.01 Orgelspel door F. Uyt-
tenboogaard 5.15 Concert. Ensemble u.h.
VARA-Orkest, afgew. door gramofoonmuziek
7.00 Vervolg concert 11.00 Gramofoonpl.
DAVENTRY, 1554.4 M. 10.35 Morgenwij
ding 12.20 Pianospel door Vera Towsey en
Alan Wood 12.50 Orgelconcert door L. H.
Warmer. J. Collett (tenor). 1.502.50 Gra
mofoonpl. 4.20 Orkestconcert 5.35 Kin
deruurtje 6.20 Dansmuziek 6.35 Berich
ten 7.00 Strijkkwartet 7.20 Lezng 7.50
„The House Fairy". Horspel van L. Hoiisman
8.20 Concert. Orkest, Frédéric Lamond
(piano) 10.00 Berichten 10.15 Berichten
1.20 Lezing 10.35 Orkestconcert 11.20—
12.20 Dansmuziek.
BRUSSEL, 508 en 338.2 M. 508.5 M.:
5.20 Concert. Orkest en viool 6.05 Orkest
concert 6.35 Gramofoonpl. 8.20 Orkest
concert 9.20 Orkestconcert en zang.
338.2 M. 3.20 Concert. Orkest en viool
5.20 Orkestconcert 6.05 Orkestconcert
6.50 Gramofoonpl. 8.20 Concert. Strijk
kwartet 9.20 Orkestconcert en zang.
PARIJS „RADIO PARIS", 1725 M. 8.05
Gramofoonpl. 12.50 Gramofoonpl. 1.25
Gramofoonpl. 6.50 Gramofoonpl. 8.20
Radio-Tooneel 9.05 Radio-Tooneel 9.50
Kamermuziek en zang.
KALUNDBORG, 1153 M. 12.25—2.20 Or
kestconcert 3.205.20 Orkestconcert en
piano 8.309.30 Orkestconcert 10.15—
11.10 Orkestconcert 11.1012.50 Dansmu
ziek.
LANGENBERG, 473 M, 7.25—8.20 Gra
mofoonpl. 11.0012.15 Gramofoonpl.
12.20 Gramofoonpl. 1.252.50 Concert. Or
kest en tenor 5.20—6.20 Concert. Viool en
bariton 8.209.15 Gramofoonpl. 9.20
„Klavier". Hoorspel van F. Warschauer en
Gertrud Vermeer 10.3512.20 Dansmuziek.
ongevallen. Twee weken later verliest hij
den wijsvinger der rechterhand en ontvangt
100.000 francs.
Valsche muntersbende ontdekt
De politie te Farciennes (provincie Hene
gouwen) is na een onderzoek, dat vijf maan
den geduurd heeft, er eindelijk in geslaagd
een bende valsche munters te ontdekken.
Zondag is een der leden van de bende, de
26-jarige Pool Stephane Rosa op heeterdaad
in zijn woning betrapt, op het oogenblik, dat
hij gesmolten metaal wilde gieten in de ge
reedliggende matrijzen voor guldens, alsme
de voor stukken van twintig, tien en vijf
franc.
De Pool werd aangehouden en heeft mede
gedeeld, deel uit te maken van een uitge
breide bende.
Maandagmiddag is het parket van Char
leroi naar de Nederlandsche grens vertrok
ken, waar de meeste leden van de bende
naar het schijnt, hun bedrijf reeds sedert
zes maanden uitoefenen, naar „Het Laatste
Nieuws" meldt.
65ste jaargang No. 47.
In dit nummer trekt wel het meest de
aandacht een zeer uitvoerig en even interes
sant interview met den Vlaamschen katho
lieken voorman Frans van Cauwelaert. Voor
ieder, die belang stelt in deze veel-omstreden
figuur en zijn grooten arbeid, is het boeiende
en leerzame lectuur. Een rijk geïllustreerd
artikel van Willy Bader brengt ons op da
hoogte van de bergsport. De korte verhalen
„Schoonheidsdienst" van A. Vroklage-Wolf
en „Een Serenade" van E. van Nijen, geven
ernst en luim. Behalve de twee romans, die
beide in de volheid van het moderne leven
staan, zijn er nog verschillende aardige ru
brieken, terwijl de geheele aflevering door-
zaaid is met een keur van foto's op allerlei
gebied. Een nummer vol ontspanning van de
beste soort.
Adv.
De geheele zaak had zich zoo onverwacht
en vlug afgespeeld, dat ik nu eigenlijk pas
begon te beseffen, dat het een uitgemaakte
zaak was.
Het scheen mij niet aan twijfel onderhevig,
dat Prado zijn dood gevonden had, onder de
handen van Da Costa. Dat de rest van de
bende aan dit feit geen schuld had, daar
had ik overtuigende bewijzen voor. Waar en
wanneer het drama zich had afgespeeld, kon
ik onmogelijk gissen en het was een even
onoplosbare vraag voor mij, hoe de politie,
het geheim van mijn identiteit had ontdekt.
Het overhaaste vertrek van Maurice stond
ongetwijfeld hiermede in verband en nu kon
ik begrijpen, waarom hij mij bij het lezen
van het telegram met die vreemde uitdruk
king had aangezien.
Niettegenstaande het ernstige van den toe
stand, gevoelde ik mij niet bijzonder zenuw
achtig. Trouwens, mijn meest naar voren
tredende gewaarwerding, behalve een hevig
verlangen, om zoo spoedig mogelijk naar bed
te gaan, was het geestverlichtsnde gevoel,
dat deze geschiedenis ten einde was. Hoe
verzet ik ook op een avontuurlijk leven ben.
van deze Northcotezaak had ik meer dan
genoeg. Het vervulde mij met een nieuwe,
ongekende vreugde, dat ik weer Jack Burton
was, zelfs met de aanklacht wegens moord,
die boven mijn hoofd hing. Mijn overpeinzing
werd onderbroken, toen de taxi voor het po
litiebureau stopte. De inspecteur stapte het
eerst uit en ik volgde, tot verbazing van ver
schillende nachtelijke slenteraars, die ons t
vanaf het trottoir aan den overkant na-
gluurden.
Wij gingen direct de trap op en kwamen
in een hel verlichte gang. Een agent, die
daar de wacht- had, begunstigde ons met een
doordringenden, nieuwsgierigen blik, en tikte
eerbiedig tegen zijn helm, hetgeen natuurlijk
niet voor mij bestemd was.
De inspecteur opende een deur aan de
rechterzijde. „Wilt u maar binnengaan,"
sprak hij, zijn stem verzwarend.
„Dit is mijnheer Jack Burton," zei mijn
vrijheidsberoover met een vergeeflijk tikje
trots in zijn stem. Daarna wendde hij zich
tot mij. „Inspecteur Curtis zal u de aanklacht
voorlezen."
Inspecteur Curtis was spoedig zijn oogen-
blikkelijke emotie te boven. „Waar heeft de
arrestatie plaats gehad?" vroeg hij op scher
pen toon, terwijl hij mij met buitengewone
belangstelling opnam.
„In Park-Lane", antwoordde de andere. „Ik
was juist bezig inlichtingen te winnen, toen
mijnheer Burton binnenkwam met een
vriend, die den auto bestuurd had. Ik heb
den laatste onder bewaking gesteld. Er rs
geen verzet geboden."
Inspecteur Curtis knikte; toen stond hij
op en ging naar een soort stellage, die tegen
den muur stond en samengesteld was uit
vakjes. Uit een dier hokjes haalde hij een
opgevouwen r spier, dat er tamelijk officieel
uitzag.
(Wordt vervolgd)
