.GROOT MODïl' voue melk REEPEN HAA5 AZIJN Berichten uit onze vorige oplage 83? m m VOOR UW GEZONDHEID DE BESTE Kalender Maadj e De overeenkomst tusschen Vatïcaan en Quirinaal De moordaanslag te Bloemendaai Ongerustheid over de Nautilus Een verklaring van de „Osservatore Romano" De situatie voor de Engelsche regeering Verkeersongeval De voormalige bestuurders van Spanje STADSNIEUWS Voor den Kantonrechter VAN ONZE RECHTBANK BURGERLIJKE STAND HEEMSTEDE VRAAGT VOORAL HOLIANDSCH- ZWITSERSCHÉ In hooger beroep 10 maanden geëischt Nederlandsche Bond tot het Redden van Drenkelingen Examen handenarbeid HAARLEM,3 Sept. Geëx. elf cand. Gesl. De onderzeeër zou zich onder het ijs bevinden De ..Osservatore Romano" publiceerde Woensdagavond in aansluiting aan den tekst van de overeenkomst tusschen het Vaticaan en de Italiaansche regeering de Volgende verklaring: De „Osservatore Romano" heeft geduren de meer dan twee maanden de bewijzen van trouw der Katholieken van de geheele we reld aan den Heiligen Vader en hun deel neming met zijn moeilijkheden gepubliceerd. Thans hebben wij den troost, het resultaat van de onderhandelingen te kunnen mede- deelen, dat alle Katholieken der wereld zal verheugen en dat, steunende op wederzijd- sche bevredigende verklaringen, bij allen het vertrouwen zal brengen, dat de oorza ken van het leed, die het vaderlijke hart van Zijne Heiligheid pijn deden, niet langer zullen voortduren. Het is voldoende, er op te wijzen, dat overeenkomstig de tot stand gekomen overeenkomst de vereenigbaarheid van lidmaatschap der Katholieke Actie en van de fascistische partij hersteld is." De fascistische avondbladen te Rome ver melden uitvoerig het feit der verzoening en den tekst der overeenkomst. De officieuze „Giomale d'Italia" schrijft, dat de overeenkomst reden tot voldoening aan beide zijden geeft. Het thans bijgelegde incident ging om de kwestie van de grens bepaling tusschen het geestelijke en wereld lijke leven. De nieuwe overeenkomst heeft de grenzen voor de Katholieke Actie vastgesteld en daarmede eiken twijfel opgeheven. Men heeft aan Petrus gelaten wat aan Petrus toekomt en aan Caesar eveneens wat aan Caesar toekomt. Zoo is de overeenkomst een waardige bekroning van de Lateraanverdra- gen van Februari 1929. De „Tribuna" spreekt eveneens van vol doening, zoowel voor Staat als voor Kerk. De Italiaansche staat heeft den Katholieken godsdienst steeds ten volle erkend en ge waardeerd. De Heilige Stoel erkent thans ook, dat de eenheid het nationale welzijn dient, waarvoor de Italiaansche regeering alle Italianen vereenigd heeft. Een meerderheid zou haar verzekerd zijn Uit een berekening van de stemmenver houding in het Engelsche parlement blijkt, dat de nationale regeering in het ongun stigste geval beschikt over een meerderheid van ongeveer 40 stemmen, wanneer althans alle leden aanwezig zijn. In werkelijkheid zal de stemverhouding voor de regeering veel gunstiger zijn. Volgens een nauwkeurige berekening zou de regeering beschikken over 322 stemmen, tegenover 286 voor de oppositie. Het staat echter vast, dat verscheidene Labour-afge- vaardigden hun steun aan de regeering heb ben toegezegd. Koningin-Moeder van Roemenië Ernstig ziek Volgens berichten uit Budapest is de Ko ningin-Moeder Maria van Roemenië ernstig ziek en moet zij een operatie ondergaan. Zij is reeds ziek geworden kort na het huwelijk van Prinses Ileana. 17-jarige jongen gewond Een 17-jarige jongen, die hedenmorgen op sen transportrijwiel op de Nassaukade te Am sterdam reed, in de richting van het Leidsche Plein, trachtte bij de Van Oldenbarneveld- straat een auto, waar hij zich achter bevond, te passeeren. Hij deed dit aan den goeden kant, doch zag doordat hij niet oplette, niet bijtijds dat van den tegenovergestelden kant een auto naderde. Een hevige botsing tus schen fiets en auto volgde, waarbij het rij wiel totaal vernield werd. De jongen brak bij den val een dijbeen; per auto van den G. G. en G. D. is hij naar het Tesselschadezieken- huis vervoerd. Tot hun gevangenneming besloten De Spaansche commissie van onderzoek heeft thans besloten, alle ministers en onder ministers uit den tijd van het bewind van Primo de Rivera in hechtenis te nemen, dus alle personen, die gedurende het Directorium de regeeringsdecreten hebben opgesteld en van kracht hebben doen worden. Wie niet liooren wil, moet maar voelen In den nacht van 22 op 23 Juli werd zeker persoon te Zandvoort uit een der café's gegooid. De „uitsmijter" mikte zoo goed, dat de man terecht kwam in de veilige armen van een agent van politie, die zich meteen óver hem ontfermde en hem naar het politiebureau bracht. Een vriend van het slachtoffer der smijt partij, die ook niet heelemaal „frisch" meer was, hoorde van het droef gebeuren en besloot zijn vriend uit het politiebureau te gaan verlossen, daarom stapte hij in zijn auto en toog op pad. Bij het politiebureau aangekomen zijnde, stapte hij manmoedig naar binnen en zei, dat hij zijn vriend mee wilde hebben. De politie ging hier echter niet mee accoord en verbood den man zelfs, omdat hij merk baar onder den invloed van sterken drank verkeerde, weer met zijn auto weg te rijden. Dit was niet naar den zin van den men- schenredder; hij stapte toch in den auto en wilde wegrijden, doch.... stond spoedig weer op straat en werd verbaliseerd. Hij was echter niet zoo dronken, dat de poliie het noodig oordeelde hem op het bureau te houden, zoodat hij weer naar huis kon gaan en als hij weer opgeknapt was zijn auto mocht komen halen. Door het proces-verbaal, dat de man bij deze gelegenheid gekregen had, had hij zich gisteren voor den Kantonrechter voor zijn gedrag van dien avond te verantwoorden. Nadat de verschillende verhooren waren afgenomen, was het woord aan den ambte naar van he O.M., die he ten laste gelegde voldoende bewezen achtte en een gevange nisstraf van 5 dagen, plus ontzegging van de bevoegdheid een motorrijtuig te besturen voor den tijd van 6 maanden eischte. De verdediger van verdachte was het niet met den ambtenaar eens; hij zag in het geen dien bewusten nacht gebeurd was geen gewone overtreding, doch hoogstens het niet opvolgen van een gegeven bevel (verdachte verklaarde niet dronken te zijn geweest). Daarom verzocht de verdediger, wanneer de Kantonrechter het niet met hem eens mocht zijn, in elk geval een zeer lage straf, hech tenis was hier volgens hem niet op zijn plaats. De ambtenaar was het heelemaal niet met den verdediger eens. „Het betreft hier een gewone overtreding, verdachte was vooruit door de poltiei gewaarschuwd en toch wilde hij wegrijden. Er zijn honderden auto mobilisten die niet weten dat zij in een der- gelijken toestand niet achter 't stuurrad mo gen zitten, wie het niet weten, moeten het dan maar voelen!" De Kantonrechter achtte het tenlaste ge legde wettig en overtuigend bewezen cn veroordeelde verdachte tot 5 dagen hechte nis en 3 maanden ontzegging van de be voegdheid een motorrijtuig te besturen. Een straatmuzikant die niet spelen kan. De genoodigden, die bij de inwijding tegenwoordig waren kostjuffrouw een aantal gouden voorwerpen, een bankbiljet etc. Hij was reeds in Amster dam voorwaardelijk veroordeeld tot een ge vangenisstraf van 3 maanden. Voor deze zaak eischte de officier bovendien 6 maan den. De Rechtbank veroordeelde verdachte he denmorgen conform den eisch. Meineed De los werkman T„ die zich had schuldig gemaakt aan meineed, werd hedenmorgen veroordeeld tot 2 jaar gevangenisstraf en zijn collega H. wegens uitlokking van mein eed tot VA jaar gevangenisstraf. Lekkere dieven J. G. de K. en A. K. togen in den nacht van 4 op 5 Augustus naar den Zeeweg. Het Ons gehoor wordt gedurende dag en avond 1 Was er rustig en het voortdurende gesnor van auto's pijnigde hun hersens niet. Zij be sloten wat te gaan koopen in de consumptie- tent, die daar is opgeslagen, doch kregen, eigenaardig midden in den nacht, geen ge- dikwijls gestreeld door het edele gekweel van straatzangers en door de schoone to nen, welke harmonica-virtuozen aan hun instrumenten weten te ontlokken. Zoo hadden ook een drietal personen ge tracht Velsens bewoners op zang met har monicabegeleiding te ^vergasten. Twee van de drie zorgden voor het muzikale gedeelte terwijl nummer drie met het innen der fi nanciën belast was. Een brigadier van de rijksveldwacht werd door de schoone muziek zoo bekoord, dat hij nader snelde en.... een der drie man nen verbaliseerde, wegens het zonder ver gunning muziek maken op den openbaren weg. Gisteren had het slachtoffer zich voor den Kantonrechter te verantwoorden. Allereerst vroeg de Kantonrechter den verbalisant of hij in zijn proces-verbaal vol hardde, aangezien de beide kunstbroeders Van den gearresteerde eenparig voor den rechter-commissaris verklaard hadden, dat hun collega geen harmonica gespeeld had. De verbalisant, een brigadier van de rijks veldwacht, wist echter zeker, zoo verklaarde hij, dat verdachte wel harmonica gespeeld had; hij had dit zelf gezien en gehoord. De verdachte en met hem de getuigen verklaarden, dat verdachte geen harmonica kan spelen; hij houdt alleen, wanneer een nummer ten einde is, de harmonica vast. In deze verklaringen zag de ambtenaar aanleiding, verbalisant te vragen, of hij ge luid of muziek gehoord had, aangezien hier een groot verschil tusschen is. De brigadier had muziek gehoord. He laas kon hij de vraag welk nummer gespeeld was of de melodie daarvan niet beantwoor den. (Wij leefden reeds in de zoete hoop, den brigadier „Frag' nicht warum ich gehe" of een dergelijken schlager te zullen hoo- ren voordragen). Een derde getuige, een Haarlemsche po- titie-agent-, maakte zijn entrée. De Kantonrechter: „Kent U den ver dachte De agent: „Veel te goed, edelachtbare De getuige verklaarde, dat hij den ver dachte, alhoewel hij hem veel te goed kende, nooit had zien spelen; wel had hij hem dikwijls geld zien ophalen. De ambtenaar hechtte meer waarde aan de verklaring van den brigadier der rijks veldwacht dan aan die der drie getuigen en eischte een boete van f 4.— of 4 dagen hechtenis. De Kantonrechter oordeelde verdachte wel schuldig, doch sprak hem, gezien de omstandigheden, vrij. Roekeloozc chauffeur J. J. K. had in de Zijlstraat te Haarlem met een auto een wielrijder aangereden. De gevolgen bleven niet uit; proces-verbaal werd opgemaakt en gisteren verscheen hij voor het Kantongerecht. Verdachte had in de Zijlstraat twee wiel rijders gepasseerd, terwijl uit tegenover ge stelde richting een wagen naderde en hij had moeten wachten tot deze gepasseerd was. Gelijk alle automobilisten had ook deze haast; hij passeerde toch en doordat hij voor den wagen scherp naar rechts moest zwenken, werd een wielrijder door den auto ondersteboven gegooid. Ondanks de aanrijding, die gevolgd was. zeide verdachte toch nog voldoende ruimte om te passeeren gehad te hebben. De ambtenaar: „De automobilisten den ken, dat de geheele weg van hen is. Vooral in Haarlem, waar de straten en wegen zoo smal zijn, moet de noodige voorzichtigheid worden betracht. Er zijn hier tienduizenden wielrijders en daar moet wel degelijk reke ning mee gehouden worden. Een chauffeur zit veilig in de cabine van zijn auto en wan neer er een aanrijding ontstaat, wordt de wielrijder altijd de dupe. Eisch f 15 boete of 15 dagen. Vonnis conform den eisch. Inbraak in de Dyserinckstraat Veertien dagen geleden stonden voor de Haarlemsche Rechtbank terecht de 24-jarige v. L. en de 28-jarige boterhandelaar A. J. K. die zich op 15 Juli schuldig maakten aan in sluiping in een perceel van een kaartlegster in de A. L. Dyserinckstraat te Haarlem. Zij haalden alles overhoop e» namen verschil lende voorwerpen mede. De Officier van Justitie eischte tegen elk der verdachten 1 jaar en 3 maanden gevan genisstraf. De Rechtbank maakte er heden morgen 8 maanden van m. a. v. p. Oneerlijk kostganger Zekere H. v. d. P. te Haarlem stal van zijn hoor. Zij zochten toen bij een bouwwerk in de ouurt eenige beitels en daarmede gewapend braken zij het dak van de tent open. De kaas smaakte heerlijk en de sigaretten waren van een best soort. De politie ging echter niet met een en ander accoord en- de officier van justitie rekende de betaling in gevangenisstraf uit. Ieder 6 maanden brommen. Een duur sigaretje en een peperduur stukje kaas. Uitspraak 17 September. Onvoordeelig commensaal Een commensaal vond in de kast van zijn kostjuffrouw drie rijksdaalders. Het toeval wilde, dat hij juist wat geld kon gebruiken en hij nam de „knaken" dus mee. De zaak kwam uit en het heerschap hoorde 6 maanden tegen zich eischen. Wat erger was, hij had ook nog een voorwaardelijke straf van 4 maanden op zijn lijstje staan. Dat zal er ook nog wel bij komen Uitspraak 17 September. Ondertrouwd, 2 Sept.: P. IJ. Oene en F. de Graaf G. P. J. v. Elten en A. Backhaus G. J. Klingers en J. Vroom C. Noordanus en M. W. Hartman H. J. Smit en J. de Vink G. A. v. d. Veldt en J. C. Nooij D. Roza en D. C. Harskamp J. Bijl en J. Plomp S. Groenendaal en E. H. J. E. Steenkist A. Kemp en K. Besel G. N. Honig en M. E. W. der Kinderen H. Leu- sink en M. Haak. Getrouwd, 2 September: G. W. Zantkuijl en J. E. C. Brouwer C. M. Alders en M. C. de Bruin P. Hoogeboom en P. Beck H. P. J. v. Baak en J. T. N. Bergmanns G. Dinkla en A. S. van Wijk J. D. v. d. Wel en H. M. v. Tongeren J. de Ridder en H. J. M. van Leuven C. J. H. Kelderman en A. A. A. Bonsack H. P. F. Kuijt en B. A. Hirth. Geboren, 31 Augustus: J. J. Lampe-de Vries, z. 1 Sept.: W. Geleijns-Renes, d. C. C. Zijlstra-v. d. Haagen, z. C. M. Nelis- Verbruggen, d. 2 Sept.: C. E. M. Balm- Spoor, z. G. M. Vreenegoor-Duivenvoor- den, d. Overleden, 1 September: A. M. B. Blank water-van Gennip, 57 j., Kamperlaan H. Stoelman, 72 j„ Kleine Houtstraat. Aanbesteding Gisterenmiddag werd door architect H. Heidstra voor de Amsterdamsche Vleesch- houwerij alhier aanbesteed: Het bouwen van een vleeschwinkel met koelcellen, pekelinrichting, werkplaats en vrije bovenwoning, aan de Spaarnwouder- straat 69. Ingekomen waren 12 biljetten. Ingeschreven werd als volgt: Bakker, Santpoort 16139. Jansen en Hoens, Haarlem 16135. Korte en Waleveld, Haarlem 12383.— Va "irlem 18.333 R. Oorretzma, Heemstede17900. Boevé, Hillegom17400.— D. Baars Zoon, Haarlem14877.— P. Boeks en Zoon, Haarlem 14491.— A. J. Zeitsener, Hillegom15932. W. Menslnk, Haarlem15900. L. J. Vroolijk, Haarlem13995. A. J. Oppenkamp, Haarlem15200. Plechtige inwijding en ingebruikneming R. K. Jongensschool St. Aloysius Vandaag is de R. K. Jongensschool aan de Molenwerfslaan te Heemstede ingewijd en officieel in gebruik genomen. Om 9 uur werd in de parochiekerk van O. L. V. Hemelvaart aan het Valkenburger plein een plechtige H. Mis opgedragen dooi den Zeereerw. heer pastoor P. J. Nieuwen- huis, daarbij geassisteerd door den Weleerw. Pater G. J. Braam als diaken en den theo logant A. Coelen als subdiaken. Behalve de kinderen der nieuwe school en der St. Augustinusschool, waren hierbij aan wezig R. K. Kerk- en Schoolbestuur, de architect N. J. Nijman en van de Orde van de Scholen de Visiteurs deH.eerw. heer Denis en de Z.eerw. heer Irenee, directeur van 't Scholasticaat te Roeselaer (België), de di recteuren Eugène en Hyacint van de huizen aan de Camplaan en den Heerenweg en eenige Katholieke raadsleden. Na de H. Mis werd het Veni Creator ge zongen. Om half elf had de plechtige inwijding- plaats door den Zeereerw. heer pastoor P. J. Nieuwenhuis, eveneens geassisteerd door den Weleerw. heer frater G. J. Braam en den theologant A. Coelen. Het R. K. Jongenskoor van de O. L. V. Hemelvaartskerk voerde hierbij uit de ge bruikelijke gezangen. Hierbij waren aanwezig, behalve de Zeer eerw. heer Van der Tuyn, Pastoor, en den Weleerw. heer Tesselaar, kapelaan der St. Bavo-parochie, de Eerw. Broeders der school, het kerk- en schoolbestuur, de aannemer Venhoven, de opzichter en uitvoerder en de jongens, die de scholen zullen bevolken. Nadat de wijding der kruisen had plaats gehad, werd het gebouw gewijd, waarna de Z.Eerw. heer pastoor het kruis ophing in het portaal tegenover de voordeur. Onder het zingen van het „Laudate Do- minum" verliet Z.Eerw. met gevolg het school- bouw, waarmede het plechtige gedeelte was afgeloopen. Om half 12 had de meer officieele ope ning plaats in de mooie hal van het nieu we schoolgebouw. Hierbij waren aanwezig de burgemeester Jhr. J. P. W. v. Doorn, Pas toor H. A. V. IJzermans, de Hoogeerw. heer H. W. A. Wijtenburg, Regent van het Se minarie, Pastoor J. M. v. d. Tuyn. Pastoor Nieuwenhuis en Kap. Boekwijt, de verschil lende leidende personen der orde van de scholen, het hoofd en personeel der St. Au gustinusschool, de school- en kerkbesturen der beide parochies, de R.K. raadsleden C. Jonkbloedt, H. A. Meeuwenoord, W. de Boer, de architect H. J. Nijman. aannemer Essers, opzichter de Kort, de uitvoerder Leyenaar. Hierbij voerden het woord Pastoor Nieuwen huis, Burgemeester Jhr. J. P. W. v. Doorn, de Inspecteur G. A. Weustink en de Hoog- Eerw. heer Provinciaal Denis uit Groot Beij- gaarde bij Brussel. Voor het Gerechtshof te Amsterdam dien de gisteren in hooger beroep de zaak tegen een 48-jarigen electro-technicus uit Leiden, die door de Haarlemsche Rechtbank we gens poging tot doodslag op zijn vrouw was veroordeeld tot een gevangenisstraf van twee jaar met aftrek van de voorloopige hechtenis. De man had op 7 Januari j.I. zijn vrouw, die hem verlaten had, opgezocht te Bloe mendaai. Hij had haar 's avonds in de na bijheid van haar woning opgewacht, in een gesprek, dat volgde wond de man zich zeer op, daar de vrouw weigerde de echte lijke woning weer te betrekken.- De man trok een mes en bracht zijn vrouw een aantal steken toe, zij werd echter niet ernstig ge troffen. Verdachte was in hooger beroep gekomen, omdat hij niet de bedoeling had gehad, zijn vrouw te dooden of te verwonden. Verd. herinnerde zich slechts zeer vaag wat er dien avond was gebeurd. De vrouw, als getuige gehoord, zeide dat de man haar nooit had bedreigd, ook dien avond niet. Zij verklaarde dat zij na afloop van deze zaak weer bij hem wilde komen. De procureur-generaal Mr. Bauduin wees er in zijn requisitoir op, dat ook de vrouw niet vrij van schuld was. zij toch had haai man en kinderen verlaten. Nu er weer een verzoening is tot stand gekomen, wil spr. een aanmerkelijk lagere straf eischen. Mr. Bauduin requireerde vernietiging van het Haarlemsche vonnis en verd.'s veroordeeling tot tien maanden gevangenisstraf met af trek der voorloopige hechtenis (vanaf 10 Jan.) De verdediger Mr. Fokker, achtte den op zet tot doodslag of mishandeling niet aan wezig. Verd. was onder invloed van ster ken drank. PI. drong aan op vrijspraak subs, hoopte hij, dat het Hof het requisi toir zou volgen, meer subs, vroeg pl. een voorwaardelijke straf. Arrest 17 September. ZEE-DEMONSTRATIES. Zaterdag 5 September, Zandvoort. Wij vestigen gaarne nogmaals de aan dacht op de belangrijke demonstraties, uit gaande van bovengenoemden Bond, die ge houden zullen worden op het strand te Zandvoort en aanvangen Zaterdagmiddag te 5 uur. Van 3 tot 6 uur zullen gefingeerde red dingen uit zee gedemonstreerd worden voor het Groot Badhuis. O.m. zal een historische redding plaats vinden, zooals vóór 40 jaar door den alombekenden menschenredder Jan van Kan geschiedde. De deelnemende brigades uit Rotterdam, Noordwijk, Zandvoort, Bloemendaai, Eg- mond aan Zee, Amsterdam en Haarlem zullen alle op verschillende wijzen demon- streeren. 's Avonds te half 10 komt Wijk aan Zee in actie voor Huize d'Orange met het enor- me zoeklicht, geschenk van de firma Phi lips. Zandvoort met zijn prachtig breed strand kan duizenden toeschouwers bevat ten. De N.Z.-Hollandsche Tramwegmaatschap pij laat extra trams loopen en heeft, gezien het mooie bondsdiel, voor haar rekening ge nomen de aankondiging der demonstratiesin de tramwagens op al haar lijnen. Voorts liet zij aanbrengen twee plaats gehad hebbenee reddingen, één te Zandvoort, één te Noord- wijk, nu op het doek gebracht door een harer beambten. Een er van is geplaatst in het wachtlokaal te Amsterdam, Spuistraat, de andere aan de Tempeliersstraat Haarlem. Daar hangt ook een serie bondslantaam- plaatjes, betrekking hebbende op zeereddin gen. Aanvaring in de Visschershaven te IJmuiden Uitspraak Raad voor de Scheepvaart De Raad voor de Scheepvaart deed gis teren uitspraak inzake de aanvaring van de motorloggers „Motor I KW. 57" en „Neptu- nus" KW. 45 in de Visschershaven te IJmuiden. De Raad is van oordeel, dat de „Motor I" K.W. 57 geen schuld aan deze aanvaring heeft, daar aan dit schip geen enkele fout is te verwijten. Met de „Neptunus" KW. 45 is het ech ter anders gesteld. Dit schip had vrij veel vaart en bevond zich aan de voor haar B.B.- zijde in het vaarwater, terwijl de door de „KW. 57" gegeven seinen niet zijn opge- merkt De Raad acht het wel verklaarbaar, dat de „KW. 45" door de B. B.-beweging van de „KW. 57" aanvankelijk in de waan is gebracht, dat dit schip zich weer naar de andere zijde van de Visschershaven wilde begeven en stuurboord over stuurboord wil de passeeren, doch indien op de „KW. 45" daarna voldoende oplettendheid ware be tracht en de noodige voorzichtigheid ware in acht genomen, dan ware zeer spoedig ge bleken, waarom de „KW. 57" even bakboord uit moest en dan had deze aanvaring zeer gemakkelijk kunnen worden voorkomen. De Raad keurt het ten sterkste af, dat de stuur man van de „KW.45", die tijdelijk als schip per dienst deed, aan den wal bleef en het manoeuvreeren in de Visschershaven over liet aan een matroos, dienstdoenden stuur man, die, volgens zijn eigen verklaring, nog nimmer in de haven had gemanoeuvreerd. de dames A. Edam, Haarlem; Zw. Aaten, Amsterdam. Examen hoofdacte HAARLEM, 3 Sept. Geëx. drie vr. en vier m. cand. Gesl. mej. B. W. E. Kohier, Amsterdam; J. K. Wijlage, Andijk. 95 55 Volgens een te Oslo uit Longyeartown (Spitsbergen) ontvangen bericht, heeft de reederij van het Noorsche kolenvaartuig „Ingertre", dat aldaar is binnengeloopen, medegedeeld, dat de „Ingertre" op 1 Sep tember om 21.50 uur signalen heeft opgevan gen, welke zij niet konden ontcijferen en die waarschijnlijk van de „Nautilus" afkomstig zijn. Zes Noorsche radiostations, waaronder een op Spitsbergen en een op het Beren eiland hebben opdracht met de „Nautilus" verbinding te zoeken. De „Nautilus" kan 96 uur onder water blijven. De openbare meening in Noorwegen is over het lot van den onderzeeëer zeer on gerust, doch de bekende Noorsche geleerde Heiland Hansen, professor in de Oceano grafie en deskundige op radiogebied bij onderzeebooten, heeft verklaard, dat er geen bizondere reden is om zich over het lot van de „Nautilus" ongerust te maken. Het „Hdbd." meldt nader: Voor de „Nautilus" van Bergen vertrok heeft Wilkins aan prof. Hansen gezegd, dat hij, als de omstandigheden het toelieten, een poging zou doen om onder het ijs te duiken, maar dat hij zich stellig niet zoo ver zou wagen, dat de terugkeer naar open water moeilijk zou worden. Ook heeft Wil kins er toen op gewezen, dat hij tijdens deze pogingen misschien gedurende een paar weken niet in staat zou zijn zijn radiogra fische verbinding te onderhouden en dat men dus geen hulpexpeditie moest uitzen den indien de verbinding met de „Nautilus" gedurende eenigen tijd zou zijn verbroken. Op het cogenblik dat Wilkins zich ge reed maakte om met de „Nautilus" onder het ijs te duiken, zond hij nog het volgend radiogram aan de Londensche „News Chro nicle": „Wij varen verder door gebroken ijsvel den. De bemanning op den uitkijk zoekt naar vast ijs, dat ons in de gelegenheid Grondig onderzoek 4 September Onze kindskinderen zullen als de voorteekenen niet bedriegen, in hun geschiedenisboekje- een belangrijk jaartal aantreffen, waarachter vermeld zal staan: „Nederland ziet het nut in van een regee- ringspersdienst." Ik wil mij niet vleien met de hoop, dat dit jaartal dichter bij 1930 dan bij 2030 zal liggen, maar dat er voorteekenen zijn, is al wereldschokkend. Als Nederlander ben je gewoon, nogal trotsch te zijn op je landsinstellingen, en ik zal onmiddellijk bewijzen dat deze bewering juist is, door te verklaren dat daar in het algemeen ook wel reden toe is. Toch is er één punt, waarop wij door alle ons omrin gende landen geklopt worden: Onze regee- ringsdepartementen zijn voor journalisten zoo gesloten als de kluis van een juwelier op Zondag. Dat is voor een ernstig Journalist, die graag inlichtingen aan de beste bron in wint, niet prettig, want als hij in arren moede berichten uit een minder heldere bron publiceert, wacht hem al gauw een doode- lijk démenti, dat door al zijn lieve collega's met een nauwelijks onderdrukt leedvermaak wordt nageëchood. Gaat daar nu verandering in komen? Het schijnt dat minister Beelaerts op zijn bui- tenlandsche reizen heeft ontdekt, dat con tact tusschen regeering en pers heelemaal niet funest hoeft te zijn. Hij wil een regee- ringspersdienst instellen. Nu zou ik zeggen, dat de kortste weg voor iemand die zoo'n dienst wil instellen is, zoo'n dienst in te stellen! Maar wie zoo redeneert, kent de ambtelijke machine niet! Er zal nu eerst eens een commissie van advies komen, be staande uit de tien (waarom niet honderd?) knapste menschen op dit gebied, die ieder op zichzelf den minister in een half uur kon den vertellen hoe hij dit varkentje moet was- schen. Daar zijn het nu eenmaal menschen voor, die gewend zijn voorlichting te geven! Enfin, nu er eenmaal toch zoo'n zwaar wichtige commissie komt, moeten ze de zaak maar a fond onderzoeken. Ze kunnen dan bijvoorbeeld beginnen met de beant woording van de volgende vragen: Bestaan er in Nederland dagbladen? Zoo ja, bestaat daaraan behoefte? Zoo ja, is die behoefte gerechtvaardigd? Zoo ja, zijn dagbladen ondenkbaar zon der journalisten? Zoo ja, dient journalistiek strafrechterlijk te worden toegelaten? Zoo ja, ligt het op den weg van de over heid, journalisten in te lichten? Zoo ja, is het raadzaam waarheid te spreken? Zoo ja, kan de overheid eischen, dat wat zij waarheid noemt, door de bladen als waarheid wordt aanvaard? Bestaan er in Nederland autoriteiten? Zoo ja, hebben zij plichten tegenover de bevolking? ?oo ja, behoort daaronder voorlichting omtrent zaken van algemeen belang? Zoo ja, is het met hun waardigheid over een te brengen, contact te onderhouden met journalisten? Enzoovoort, enzoovoort, enzoovoort. Ze zullen voor die commissie toch werk moeten vinden! moet stellen, ons voornaamste plan, waar voor wij zooveel duizend mijlen vol gevaar hebben afgelegd, ten uitvoer te brengen, de poging om onder het pakijs te duiken om de ijsboren te probeeren. Dit zal een bui tengewoon gewaagde onderneming zijn, om dat wij gehandicapt zijn door de averij aan de duik-inrichting." Lady Wilkins, die te Londen vertoeft, verklaarde in een interview, dat zij zich niet al te ongerust maakt over het uit blijven van de radio-verbinding. Zij neemt aan, dat de .Nautilus" zich thans onder het ijs bevindt en dat het verbreken van de ver binding daarvan het gevolg is. Verder meldt het Londensche blad, dat ook Duitsche en Russische stations al het mogelijke doen om draadlooze verbinding met de Nautilus te krijgen. Op een golflengte van 600 meter nam een Noorsche stoomboot zwakke signalen waar. De kapitein van de Noorsche kolenboot „Ingertre" heeft, naar het W. B. uit Oslo meldt, aan het radiostation Bergen medege deeld, zwakke signalen te hebben gehoord, die het roepteeken van de Nautilus, W-S- E-A, vormden. De seinen werden opgevangen ter hoogte van Bell-Sunde op Spitsbergen om 2150 uur Woensdagavond. Er was ook tekst uitgezonden, maar het was niet moge lijk geweest, woorden uit het gehoorde te vormen of ook maar de taal vast te stellen. Een en ander geschiedde op een golflengte van 600 meter. De directie van het radiostation Bergen deelde mede, dat Wilkins inderdaad op 600 meter kon zenden; hij had echter nooit van die golflengte gebruik gemaakt bij zijn ver bindingen met Bergen of met Amerika. Men wist aan boord van den onderzeeër, dat me- dedeelingen op deze lengte alleen op betrek kelijk kiemen afstand konden worden opge vangen. Daar geen een radio-ontvangstation op Spitsbergen de seinen gehoord heeft, meende men te Bergen in twijfel te moeten trek ken, of de seinen inderdaad wel door de „Nautilus" zijn uitgezonden. Het gebouw zelf

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1931 | | pagina 7