m
f3000.- f125.- jwwms 150.
f40.-
mÊÊÊm
H
DONDERDAG 10 SEPTEMBER 1931
Ernstige treinbotsing in
Rusland
Communistische actie
onder valsche vlag
Geen Haarlemsche
Katholiekendag in 1932
Na het aecoord tusschen
Paus en Italiaanschen
Staat
De toestand van Edison
De bomaanslagen in Italië
Doodelijk ongeluk op een
onbewaakten overweg
De Graal in Haarlem
De Defensie-begrooting
De legermanoeuvres
De Waalbrug te Nijmegen
De Merapi
Amerika en ontwapening
BUREAUX NA8SAULAAN 49
ADVERTENTIEN 35 ct. p. regel
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN
VIER EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 17867
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERUES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL
ONS LEVENSPEIL
I
Afscheid pater A. H. J. Frankenmolen
Het doodelijk ongeluk op den. onbewaakten overweg bij Beverwijk
mmmmm
VOORNAAMSTE NIEUWS
J. J. WEBER ZOON
TELEGRAFISCH WEERBERICHT
Telefoon No. 13866 (drie Ujnen)
Postrekening No. 5970.
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen: per week 25 ct.; per
kwartaal 3.25; per post, per kwartaal
3.58 bij vooruitbetaling.
NIEUWE HAARLEMSCH
VRAAG- EN AANBOD-ADVERTEN-
TIES. 1—4 regels 60 ct p. plaatsing;
elke regel meer 15 ct, bij rooruitbet
Bij contract belangrijke korting.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
tusschen den tekst 60 ct per regel.
Alle abonné's op dit blad zijn ingevolge de verzeker ingsvoorwaarden
tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen
bij een breuk van
been of arm
bij verlies van *n
anderen vinger
Congressen, door het Verbond van
Nederlandsche Werkgevers gehouden,
schijnen er toe voorbestemd, den voor
zitter in zijn openingsrede dingen te
doen zeggen, welke om het zacht uit
te drukken sociaal niet geheel onaan
vechtbaar zijn en waarover dus nog veel
nagepleit wordt.
Het jongste, te Bergen gehouden con
gres van het Verbond heeft op dezen
regel geen uitzondering gemaakt:
alvorens afscheid te nemen van het
Verbond, heeft de voorzitter, ir. A. Kalff,
nog van de gelegenheid willen profitee-
ren om als zijn meening te kennen te
geven, dat een der oorzaken van den
huldigen, droevigen ekonomischen toe
stand gelegen is in „het oogenblik,
waarop en het tempo, waarin de
geldverslindende verbetering van de po
sitie van de arbeidersklasse heeft plaats
gevonden."
Het levenspeil der arbeidersklasse was
te snel gestegen.
Wij willen niet beweren, dat er hee-
lemaal geen waarheid schuilt in de be
wering, dat betere arbeidsvoorwaarden
het ekonomisch leven, de concurrentie
met het buitenland, moeilijker hebben
gemaakt, maar als men daarover valt,
dan moet men ook vallen over „het
oogenblik, waarop en het tempo,
waarin de geldverspillende verbetering
van de positie".... der overige maat
schappelijke klassen plaats gevonden
heeft.
De Chr.-Hist. „Nederlander" heeft in
verband met Ir. Kalff's rede op een
bijzonder gelukkige wijze daaraan her
innerd, en het zal menigeen verheu
gen, dat de herinnering juist van deze
zijde kwam.
De „Nederlander" schreef:
„Het is niet enkel de arbeidersklasse,
wier levenspeil bovenmatig en wonder
snel is gestegen. Deze ervaring geldt voor
alle kringen der maatschappij. Men
verkrijgt een verkeerden blik op den
toestand, door de aandacht gevestigd
te houden enkel op de stijging van het
levenspeil der arbeidersklasse.
Wij spreken hier niet over de groot
kapitalisten en groot-ondernemers, in
deze kringen is de heer Kalff wellicht
beter bekend dan wij.
Onze waarneming bepaalt zich tot ds
dusgenaamde intellecïueelen, in dienst
van Overheid, handel en nijverheid en
tot den ondernemenden middenstand in
de stad en op het platteland.
Als ieder, uit dezen kring, die ge
huwde kinderen heeft, den levenstoon in
de gezinnen zijner kinderen, in gedach
ten vergelijkt met den levenstoon ten
huize zijner ouders; hoe groot verschil
zal hij kunnen vaststellen.
Letten wij eens op het aantal auto
mobielen, dagelijks parkeerend op onze
pleinen en markten! Raadplegen wij
eens de lijsten der Nederlandsche gasten
in Luzern eii Lugano!
Er is in dezen algemeenen vooruit
gang iets verblijdends en bemoedigends,
Maar deze verschijnselen bewijzen, dat
men onvolledig is met alleen te gewa
gen van de „geldverslindende verbete
ring van de positie van de arbeiders
klasse". Laten wij niet vergeten, dat er
vroeger in het levenspeil, juist van deze
klasse, enkele verschijnselen waren, die
dringend om verbetering riepen."
De „Nederlander" had nog veel meer
symptomen van de snelle levenspeil
stijging in andere dan arbeidersgezinnen
kunnen opsommen, en daarbij mag
toch vooral niet vergeten worden (de
„Nederlander" drukt zich daaromtrent
wel zeer parlementair uit!), dat
er bij den arbeider een veel grootere,
van eeuwen her dateerende achter
stand in te halen was dan in welke
andere maatschappelijke klasse ook.
De stijging van het levenspeil mocht
ja, moest! dus voor den arbeider
veel sneller geschieden dan b.v. voor
den ambtenaar, den intellectueel, den
middenstander.
Er blijven natuurlijk uitzonderingsge
vallen, dat ambtenaren, intellectueelen
en middenstanders méér reden tot kla
gen hebben en hadden dan arbeiders,
maar niemand zal durven ontkennen,
dat de positie der arbeidersgezinnen
het eerst en het meest voor verbetering
in aanmerking moest komen.
Dit heeft ir. Kalff in zijn rede blijk
baar vergeten. En dit zal door talloos
vele werkgevers vergeten zijn en in de
toekomst nog vergeten worden.
Maar deze vergeetachtigheid ontslaat
ons niet van den plicht, de verbetering
van het levenspeil der arbeiders als de
vereffening eener historische rekening,
als een daad van eenvoudige rechtvaar
digheid te beschouwen.
11 wagons vernield
In de nabijheid van Newsiblrsk, zijn twee
treinen met elkaar in botsing gekomen,
waard'>or 11 wagons werden vernield. Twee
beambten werden gedood en 8 personen
min of meer ernstig gewond.
De oorzaak van het ongeval Is nog niet
vastgesteld.
Roodfronters ter vergadering
Kcrt geleden is melding gemaakt van een
„Oproep aan de noodlijdende tuinders",
verspreid door het „Nederlandsch Boeren-
comité", welke in verschillende plaatsen is
verschenen.
Dit herinnert aan den tijd, toen de Com
munistische dokter Koch onder den naam
van L. Simons in boerenpak vergaderingen
op het platteland hield en communistische
actie onder valsche vlag voerde.
Een nader onderzoek heeft aan de „Stan
daard" de méening bevestigd, dat men hier
te doen heeft irtet een zuiver communis
tische actie, welke, speculeerende op de
moeilijke tijden, die de land- en tuinbouw
doormaakt, tracht in troebel water te vis-
schen.
Dr. Koch schijnt het nog maar weer eens
te willen probeeren.
„De Vrije Westfries" heeft een nader
onderzoek ingesteld. Het resultaat daarvan
was als volgt:
„Thans weten wij met ontwijfelbare
zekerheid, dat de „Oproep aan alle nood
lijdende tuinders" van de communisten
is uitgegaan, dat het in dien oproep ge
noemde Ned. Boerencomité een filiaaltje
is der Communistische partij Holland, en
dat in de vergadering, waar deze oproep
werd opgesteld, bekende aanhangers van
Moskou het woord hebben gevoerd.
„Een lezer in de Beemster, aan wien wij
inlichtingen omtrent deze zaak hebben ge
vraagd, heeft ons medegedeeld, dat de be
wuste vergadering te Beemster in het café
,,De Nieuwe Tuinbouw" aldaar is gehouden.
Ze ging uit van het district Noord-Holland-
Utrecht der Communistische partij Holland
en van het zoogenoemde Ned. Boerencomité.
Een afdeeling van den rooden frontstrii-
dersbond, gekleed in de bekende uniform,
was uit Amsterdam komen marcheeren, an
dere Amsterdamsche communisten waren
per trein gekomen, en een aantal inwoners
van Purmerend en Beemster zijn ter ver
gadering geweest. Leider der vergadering
was een zekere heer Koeimans, die mede
deelde, dat de bedoeling der bijeenkomst
was den landbouwers duidelijk te maken,
hoe de huidige crisis tot oplossing kon wor
den gebracht.
,,De tuinbouwers, wier belangstelling door
deze mededeeling stellig geprikkeld was,
hebben eenlgen tijd geduld moeten oefenen,
eer zij het remedie ter oplossing van de
crisis vernamen.
„Eerst toch zette een zekere heer Zwart
de noodzakelijkheid der communistische
jeugdactie uiteen; vervolgens vertelde een
roodfrontstrijder welk doel zijn organisatie
heeft, en daarna werd het een en ander
over het Ned. Boeren-comité verteld.
„Tenslotte trad echter de heer Seegers,
communistisch lid van de Prov. Staten naar
voren inplaats van den heer Wijnkoop,
die verhinderd was om te verkondigen,
dat de eenige uitweg om uit de „kapitalis
tische" crisis te komen, is: de communis
tische maatschappij, zooals men die in Rus
land kent
Volgens het verslag dat „De Waterlan-
der" van deze vergadering gaf, hebben zich
staande de vergadering verschillende per
sonen als lid van de Communistische partij
opgegeven, „hoewel nog niet genoeg voor
het vormen van een afdeeling."
Treffend is aldus vervolgt het blad
de tegenstelling tusschen de „Unverfroren-
heit," waarmee de communisten op deze
vergadering voor hun bedoelingen zijn uit
gekomen en de geheimzinnigheid van den
oproep, waarin elke aanduiding over com
munisme blijkbaar opzettelijk is vermeden
en men den indruk pcogde te vestigen, dat
hier tuinders van onderscheiden richting
samenwerkten.
Blijkbaar heeft het geringe succes van
dien Zondagmiddag den communistischen
heeren aanleiding gegeven hun tactiek te
wijzigen. „Roodfront" trok niet. Nu zou men
het onder valsche vlag probeeren. Maar hun
spraak heeft hen openbaar gemaakt!
Inderdaad, voor twijfel is geen plaats
meer. Dit is een zuiver communistische actie
onder valsche vlag.
Men is dus gewaarschuwd!
De bestuursverkiezing
Door het bestuur van den Diccesanen
Katholiekendag in het Bisdom Haarlem is
aan Z. H. Exc. Mgr. J. D. J. Aengenent voor
gesteld, in 1&32 geen Katholiekendag te
houden, in welk voorstel de Bisschop be
willigd heeft.
Tot lid van het Hoofdbestuur is in de
vacature-mr. J. H. M. Stieger, lid van Ged.
Staten van Zeeland, te Goes, gèkozen de
heer J. v. d. Voort, voorzitter van den
R. K. Volksbond te Goes.
Mr. J. N. J. E. Heerkens Thijssen werd
als voorzitter herkozen.
De gebouwen der Kath. Actie
teruggegeven
Naar de „Times" van zijn Romeinschen
correspondent verneemt, zijn thans door een
overeenkomst tusschen de prefectuur en
den kardinaal-vicaris van Rome zoowel de
club- als andere gebouwen der organisaties
van de Katholieke Actie, welke gesloten
zijn geweest, weer teruggegeven aan «te ker
kelijke leiders door bemiddeling van de ver
schillende parochiegeestelijken.
Naar verluidt zijn de formaliteiten, welke
moesten worden vervuld, .met grcote har-
lijkheid uitgevoerd en in vele gevallen ston
den dezelfde politieke agenten,die de in
stellingen hadden gesloten, erop haar per
soonlijk aan de priesters terug te geven.
De gebouwen ösr athletiek-clubs vande
Knights of Columbus blijven gesloten, tot
dat verdere orders worden ontvangen uit
de Vereenigoe Staten.
Reden tot bezorgdheid
Omtrent den gezondheidstoestand van den
beroemden uitvinder, Thomas Edison, wordt
gemeld, dat, hoewel geen direct gevaar be
staat, de toestand toch reden tot bezorgd
heid geeft.
Nog 12 personen gearresteerd
In verband met het onderzoek naar dé
medeplichtigen van den op 7 dezer in zijn
woning te Genua gearresteerden bommenfa-
brikant, Bovone, zijn tot nu toe nog 12 per
sonen, door de politie gearresteerd. Onder
hen bevindt zich de zuster van Bovone, Jo
hanna. Deze alsmede zijn bij de laatste ont
ploffing verongelukte moeder, zou bij de
vroegere terroristische acties, evenals bij de
voorbereiding van nieuwe bomaanslagen, die
tè Rome, Napels, Triëst en Milaan zouden
plaats hebben, haar medewerking hebben
verleend.
In het Brongebouw heeft gisteravond katholiek Haarlem afscheid genomen van den
Weieerw. Pater A. H. J. Frankenmolen, voorzitter van den Haarlemschen Bond van
R. K. Jongenspatronaten, die benoemd is tot directeur van het Missie-college te Sittard.
Ben vertrekkenden pater ziet men hier te midden van den waarnemend deken van
Haarlem, pastoor H. C. J. Sondaal, pastoor 3. P. Rennenberg met de vier kapelaans
van de St. Antoniuskerk, bondsbcstuursled en en het bestuur van het St. Antonius-
patronaat, waarvan Pater Frankenmolen 14 jaar directeur was
Bejaard man met zijn kleinzoon door
een electrisdhen trein vermorzeld
Gistermiddag heeft op den onbewaakten
overweg, nabij den Pruimendijk, onder de
gemeente Wijk aan Duin, een vreeselijk
ongeluk plaats gehad.
De 73-jarige Johannes Dekker, wonende
aan den Galgenweg te Wijk aan Duin, had
in de omgeving van den spoorweg Beverwijk-
Uitgeest wat konijnenvoeder verzameld. Hij
was in gezelschap van zijn 8-jarig klein
zoontje Joh. Tromp, wonende in de Nico
Scholtenstraat te Beverwijk.
Omstreeks vier uur passeerden zij met
een bakfiets den onbewaakten overweg,
waarbij zij waarschijnlijk te Iaat bemerkt
hebben, dat een electrische trein, welke om
3.55 van Beverwijk naar Uitgeest vertrekt,
in aantocht was,
bestond, reed met volle snelheid op het
voertuig, dat door D. bestuurd werd, in
en versplinterde het totaal. Het kleinzoon
tje, dat in den bak had plaats genomen,
werd onder den trein vermorzeld, terwijl
zijn grootvader nog een heel eind meegesleurd
werd, vóór de trein tot stilstand was ge
bracht. Beiden waren onmiddellijk dood.
Op het geluid van den hevigen slag snel
den personen toe, die in de omgeving werk
zaam waren. Er kon echter geen hulp meer
verschaft worden.
Onmiddelluk werden de inspectie van de
lijn en den chef van het station Beverwijk
gewaarschuwd, terwijl ook gemeente-pohtie
en marechaussee spoedig ter plaatse waren.
Ook dr. Bom Jr., uit Beverwijk, was zeer
spoedig op de plaats van het ongeluk aan
wezig, doch hij behoefde helaas geen hulp
meer te verleenen.
Het jongetje was deerlijk verminkt. Het
hoofd was van de romp gescheiden en moest
later uit een sloot, welke den spoorweg kruist,
worden opgehaald. Ook het lijk van D. was
zwaar verminkt.
Nadat door den politie-fotograaf opnamen
waren gemaakt, werden de lijken per auto
naar de begraafplaats te Wijk aan Duin
overgebracht.
De trein vertrok met 20 minuten vertra
ging naar Uitgeest.
De bestuurder van den trein was diep
onder den indruk van het droevig gebeuren.
Het uitzicht nabij den spoorweg is naar
beide zijden zeer goed. zoodat het onbegrij
pelijk schijnt, dat de slachtoffers den trein
niet hebben zien naderen.
Naar wij vernemen zal de teraardebestel
ling der slachtoifers a.s. Zaterdag plaats
hebben.
Een huis aan den Middenweg, ook
spoedig in de binnenstad
De Graal gaat zich nu definitief in Haar
lem vestigen. Om te beginnen is een huis
aan den Middenweg in Haarlem-Noord ge
huurd. Spoedig zal er echter een huis in
de middenstad volgen.
Wie zich als leidster of lid willen op
geven, kunnen zich voorloopig aanmelden:
Goudsbloemplein 12, Aerdenhout.
Een bezuiniging van f 6.000.00Ö
Naar wij uit zeer goede bron vernemen,
zal de Defensiebegrooting voor 1932, welke
volgende week tegemoet kan worden gezien,
een bedrag van f 6.000.000 aan uitgaven min
der aanwijzen dan de begrooting voor 1931.
O
Geen vreemde militaire attache's
Naar wij vernemen, zullen ditmaal bij de
legermanoeuvres, welke volgende week wor
den gehouden, geen militaire attaché's van
buitenlandsche mogendheden worden uit-
genoodigd.
Het laat zich voorts aanzien, dat de ma
noeuvres een zeer kalm verloop zullen heb
ben.
De overblijfselen van 46 totaal versplinterde bakfiets liggen als trieste resten aan den kant van den spoorweg» Inzet; Een der
slachtoffers, de 8-Jariee J. Tromn.
ZU komt er 1
In de gisterenmiddag gehouden vergade
ring van den Gemeenteraad te Nijmegen,
werd het voorstel van B. en W. om zonder
voorwaarden te bewilligen ln de kostenver-
deeling inzake den bouw van de Waalbrug
met 22 tegen 15 stemmen aangenomen.
De aanbesteding voor het eerste werk aan
den dijk bij Lent zal op 17 September a.s.
plaats hebben.
De vergadering van den Volkenbond
Lerrouse aan het woord
De vergadering van den Volkenbond heeft
Donderdagochtend de algemeene debatten
over de werkzaamheid van dpn Volkenbond
in het afgeloopen Jaar voortgezet. Als eerste
spreker verklaarde de Spaansche Minister
van buitenlandsche zaken, Lerroux, dat het
republikeinsche Spanje het volste vertrouwen
in den Volkenbond heeft en besloten is zoo
veel mogelijk mee te werken aan de inter
nationale organisatie van den vrede.
Lerroux richtte zich in het bijzonder met
groeten tot de vertegenwoordigers der La-
lünsch-Amerikaansche Staten, met welke
Spanje door nauwe relatie is verbonden.
Vertoont weer werking
Ben op de helling van den Merapi ge
plaatste assistent-wedana rapporteert, dat de
vulcaan weer rommelt en werking der sol-
fataren aantoont. Echter is van den Merapi
geen zwaardere inwendige werking geconsta
teerd, ofschoon nog steeds toevloed van lava
plaats vindt en de afstortingen van lava re-
gelematlg voortgaat. x
Een Graalhnis aan den Middenweg, bin
nenkort ook in de binnenstad.
«oiz i, ïste blad)
Mgr. Poels 40 jaar priester. Onder
scheidingen.
fblz. 1, 1ste blad)
De Waalbrug te Nijmegen komt er.
(biz. 1, ïste blad)
Ernstige treinbotsing in Rusland.
(blz. 1, 1ste blad)
Nieuwe arrestaties ln verband met de bom
aanslagen ln Italië.
(blz. 1, 1ste blad)
De toestand van den beroemden uitvinder
Edison geeft reden tot bezorgdheid.
(blz. 1, 1ste blad)
De vulcatm Merapi in Ned. O. Indië ver
toont opnieuw werking.
(blz. 1, 1ste blad)
Bejaard man met zijn kleinzoon op een on
bewaakten overweg onder de gemeente Wijk
aan Zee en Duin door den trein vermorzeld.
(blz. 1, 1ste blad)
Op de Defensiebegrooting voor 1932 zal
f 6.000.000 worden bezninigd.
(blz. I, 1ste blad)
De legermanoeuvres zullen dit jaar niet
worden bijgewoond door buitenlandsche mi
litaire attaché's.
(blz. 1, 1ste blad)
Geen Diocesaan Haarlemsche Katholie
kendag ln 1932.
(blz. 1, 1ste blad)
Een spookgeschiedenis te Amsterdam.
(blz. l, 2de oiad)
Afscheid pater A. H. J. Frankenmolen van
Katholiek Haarlem.
(blz. 2, 2de blad)
Debat over den financieelen toestand van
Haarlem in den gemeenteraad begonnen.
(blz. 3, 2de blad)
De „Stillhalte" overeenkomst geteekend.
(blz. 1, 3de blad)
Voor het Oostenrijksche Bondspresident
schap Is Miklas candidaat gesteld.
(blz. 1, 3de blad)
Benzine-bel&sting en verhooging van In
voerrechten.
(blz. 2. 3de blad)
Barometerstand 9 uur vjh.: 7.67 vooruit
OPTICIENS FABRIKANTEN
Groote Houtstraat 166 Haarlem
LICHT OP. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om: 7.56.
Hoogste barometerstand 766.6 m. M. te
Malinhead.
Laagste barometerstand 749.7 m. M. te
Hemösand.
Verwachting:
Zwakke tot matigen wind, uit Noordelijke
tot Oostelijke richtingen, meest licht tot
half bewolkt, weinig of geen regen in het
Noorden, in het Zuiden droog weer; iets
warmer.
Initiatiefneming van Hoover
De „Washington Times" verneemt uit
goed ingelichte kringen, dat president Hoo
ver niet voornemens is, binnen de eerst
volgende twee maanden eenigerlei bindende
voorstellen met betrekking tot de Ontwape
ningsconferentie te doen. Staatssecretaris
Stlmson wil, zooals hij reeds vroeger heeft
verklaard, eerst de verbetering in den toe
stand van Europa afwachten.
De „New York Herald Review" verklaart,
dat President Hoover bereid is, een bewape
ningsmoratorium van één jaar goed te
keuren. Het voorstel van Grandl is te
Washington in onvruchtbaren bodem ge
vallen. In tegenspraak met andere berich
ten, meent het blad te kunnen melden,
dat het niet uitgesloten is, dat de regeering
te Washington in deze het initiatief zal
nemen.
Voorstel Scandinavische landen*
De correspondent van de „News chronicle"
te Genève meldt, dat de Scandinavische lan
den vermoedelijk een voorstel zullen deen,
om de bewapening een jaar stop te zetten
De correspondent vestigt er echter de aan
dacht cp, dat het veel gemakkelijk is, den
bouw van schepen een paar jaar stop te
zetten, dan dit te doen met den arbeid in
arsenalen
