De financieele toestand der
Gemeente Haarlem
NI VA TANDPASTA
Besprekingen in den gemeenteraad Voorstel tot pensioenpremieheffing
van de ambtenaren De S.D.A.P. verklaart zich tegen de voorstellen
van B. en W. Inlichtingen gevraagd over de tarievenverhooging
Vincent Loosjes herdacht
VOORKOMT TANDBEDF.RF
en ooe^st s-morgent en 'vavonds met
75 ets per '/i tuDe. Z5clip. 'A tuDe
Woensdagmiddag 4 uur kwam de Haar-
lemsche raad in vergadering bijeen onder
voorzitterschap van den burgemeester.
Herdenking Loosjes
Nog onder den indruk van de droeve plech
tigheid, welke zich zooeven op Westerveid
voltrokken heeft, open ik deze samenkomst
met een woord van weemoedige hulde aan
uw gestorven medelid Vincent Loosjes, wien
het niet gegeven mocht zijn langer deel ilit
te maken van deze vergadering, doch dien
de dood met onweerstaanbare snelheid mid
den uit zijn werkzaam leven heeft wegge
rukt. Wij staren naar den verlaten zetel en
zullen slechts geleidelijk kunnen gewennen
aan de gedachte zijne zoo eigene persoonlijk
heid hier niet meer aanwezig te zullen zien.
Voor de gemeente Haarlem is Loosjes in den
loop der jaren een waardevolle kracht ge
weest in een 25-jarig raadslidmaatschap,
waarin een 8-jarige wethoudersperiode viel.
Aan zijn groeve heb ik de gelegenheid gehad
hem te schetsen in zijn werkzaamheid voor
het openbare leven, ik zal dit hier niet her
halen, maar wel wil ik hem in dit oogenblik
namens de gemeente dank zeggen voor het
geen hij in maar voornamelijk ook buiten
deze zaal in haar belang heeft tot stand
gebracht. En ik houd mij overtuigd van uwe
instemming wanneer ik zeg, dat wij de nage
dachtenis van Vincent Loosjes in vriende
lijke en dankbare herinnering tot in lengte
van jaren zullen behouden.
De heer ADRIAN zet uiteen, dat het heen
gaan van den heer Loosjes een groot verlies
voor Haarlem is. Onder vele zaken heeft hij
zijn schouders gezet. Hij had de behoefte,
voor Haarlem te arbeiden. Spr. dankt na
mens de fractie van den Vrijheidsbond den
voorzitter en de leden van den raad voor de
blijken van belangstelling, bij dit overlijden
getoond.
Regenten Gasthuis.
De heer KLEIN maakt de opmerking, dat
geen enkel katholiek meer zitting heeft in
het regentencollege van het Gasthuis. Het is
een gewetenszaak voor de katholieken, hun
godsdienstplichten zoo goed mogelijk te
kunnen waarnemen. Spr. gelooft niet, dat er
opzet in het spel is, doch zou gaarne zien,
dat met zijn opmerking rekening gehouden
werd.
Commissie Openbare Werken.
In herstemming komt het voorstel van B.
en W., om de Commissie voor Openbare
Werken uit 4 in plaats van 5 leden te laten
bestaan.
De heer REINALDA verklaart, dat de
S. D. A. P. thans tegen het voorstel van B.
en W. zal stemmen.
B. en W. trekken hun voorstel in.
Goedkeuring balans.
B. en W. stellen voor, de balans per 31
December 1930 en de verlies- en winstreke
ning over 1930, betreffende 77 arbeiders
woningen van de Coöperatieve Woningver-
eeniging voor Gemeentepersoneel G.A. goed
te keuren.
Goedgekeurd.
Terugneming uit Grondbedrijf.
B. en W. stellen voor, uit het Gemeentelijk
Grondbedrijf terug te nemen perceelen grond
aan Weltevredenplein, Wilgenstraat, Juno-
plantsoen en Van Zeggelenstraat.
Aldus besloten.
Kohier schoolgeld vervolgonderwijs.
B. en W. bieden ter vaststelling aan het
le suppletoire kohier der schoolgelden voor
het Openbaar Vervolgonderwijs, het Open
baar Buitengewoon Voorbereidend Lager
Onderwijs en het Bijzonder Buitengewoon
Lager Onderwijs dezer gemeente voor het
cursusjaar 1930—1931 vast te stellen tot een
bedrag van f 1.020.75.
Aldus besloten.
Kohier zakelijke bedrijfsbelasting.
B. en W. bieden ter vaststelling aan het
kohier van de zakelijke belasting op het be
drijf dezer gemeente, belastingjaar 1931, met
een opbrengst van f 117.226.32.
Aldus vastgesteld.
Grond in erfpach.t.
B. en W. stellen voor, grond in erfpacht
Uit te geven aan de Woningstichting „Het
Oosten" en de Woningbouwvereeniging „De
Voorzorg".
Aldus besloten.
Onderwijsvergoedingen.
B. en W. stellen voor, aan het bestuur
der bijzondere school aan de Nagtzaamstraat
54 f 2537.53 te vergoeden volgens art. 100 der
L. O.-wet 1920.
Aldus besloten.
Verandering inrichting school.
B. en W. stellen voor, het verzoek van het
bestuur der Vereeniging „Groen van Prin-
sterer", om de benoodigde gelden uit de ge
meentekas te verstrekken voor het aan
brengen van een lambrizeering in de spreek
kamer der Dr. A. Kuijperschool aan de Ro-
zenhagenstraat 15 alhier, en in verband
daarmede het doen kleuren der muren en
het plafond, teneinde deze kamer geschikt
te maken voor kamer van het hoofd, de
gevraagde medewerking te verleenen en
daarvoor ter beschikking van B. en W. te
stellen een crediet van hoogstens f 160.
Aldus besloten.
Verbouw school.
B. en W. vragen een crediet van f 920 aan
voor het verleenen van medewerking tot den
verbouw van de Aeneas Mackayschool aan
Zomervaart 170.
Het crediet wordt verleend.
Aankoop grond
B. en W. stellen voor, van het R. K. Kerk
bestuur van „St. Bavo" 70 M2. grond, ge
legen aan de Jan Gijzenkade, te koopen te
gen f 9 per M2.
Aldus besloten.
Wijziging uitbreidingsplan.
B. en W. bieden ter vaststelling aan een
wijziging van het uitbreidingsplan ten Oos
ten van den Kleine Houtweg.
Aldus vastgesteld.
Ruiling grond.
B. en W. stellen voor, met de fa. M. Sa-
Vrij en Zn. eenige ruiling van grond aan te
8aan aan den Schalkwijkerweg.
Aldus besloten.
Renteloos voorschot „Ooster
kwartier".
B. en W. stellen voor, gezien het doel.
Waarvoor het bedrag wordt gevraagd en
«rede gelet op het feit, dat de vereeniging
zelf een bedrag van f 3000.bij elkaar
beeft gebracht, een rentelooze leening van
t 3000' te verleenen aan de Speeituinveree-
niging „Het Oosterkwartier".
Verkoop perceel Westkolk 44
B. en W. stellen voor, aan Tj. Wijnja het
perceel aan de Westkolk no. 44 te voormalig
Spaarndam voor f 4700.— te verkoopen.
Aangehouden.
Instellen rechtsvordering
B. en W. stellen voor, te bepalen, dat de
gemeente met betrekking tot de onteigening
van perceelsgedeelten aan den Zijlweg, zoo
noodig een rechtsvordering, zoowel in eersten
aanleg als in cassatie, zal instellen.
Aldus besloten.
Onteigening perceelen
B. en W. stellen voor, over te gaan tot
onteigening van perceelen nabij de Kamper
laan en aan den Kleine Houtweg en van
perceelsgedeelten aan de Raaks en de An-
toniestraat.
Overplaatsing onderwijzeres
Mej. B. Ploegsma wordt overgeplaatst van
school 2 naar school 1.
Verkoop grond.
B. en W. bieden ter vaststelling aan een
aantal voorstellen tot verkoop van grond.
De heer REINALDA verklaart namens de
S. D. A. P., dat hij bij de a.§. begrooting op
nieuw den (nieuwen) raad in de gelegen
heid zal stellen, zich uit te spreken voor den
gang van zaken betreffende den verkoop
van grond.
Overeenkomstig de voorstellen van B. en
W. wordt besloten.
Aanschaffing van leermiddelen.
B. en W. vragen een crediet van f 5500.
aan voor aanschaffing van boeken en leer
middelen voor de Ulo-schoQl aan het Juno-
plantsoen.
De heer SCHOLL vraagt, welke leermid
delen niet voor aanschaffing noodig zijn
geacht. De lijst der aanschaffingsmiddelen
vermeldt een bedrag van ruim 6.800, ter
wijl B. en W. een crediet van 5.500 aan
vragen.
De heer BOES wijst op de lengte der lijst,
volgens welke vergoeding gevraagd wordt.
De raad kan dat niet zoo beoordeelen. Is er
geen gemeente-deskundige, die, zoo'n lijst
eens kan nagaan?
De heer WEUSTINK merkt op, dat de
schrijver van de toelichting zich onthouden
heeft van vermelding, wat al dan niet noo
dig is, omdat hij de vrijheid daartoe niet
aan het hoofd wil ontnemen. Wel heeft spr.
een bedrag afgeschreven op het natuur-
kunde-onderwijs. Daar was 2.600 op uit
getrokken, een natuurkundige bank van
600 en nieuwe uitgaven tot een bedrag van
1.600. Te zamen zou dat 4.200 uitmaken.
Spr. heeft een vergelijking gemaakt met
andere gemeenten. Rotterdam trekt bijv.
voor het natuurkunde-onderwijs 11.00 uit.
Den Haag 1.200, Heemstede 2.000,
Utrecht 850. Om die redenen heeft spr. een
bedrag doen vervallen.
Wethouder ROODENBURG zet uiteen,
dat het bedrag van ruim 6.700 terugge
bracht is tot 5.500.
De heer BOES merkt op, dat er nu een
nieuwe gang van zaken is. Hier- in den raad
zit de heer Weustink niet als inspecteur bij
het L. O. De zaak moet bekeken worden van
den kant der gemeente en nagegaan moet
worden, wat noodig is voor de school. Spr.
zou gaarne willen, dat de zaak voor nader
onderzoek aangehouden werd.
De heer SCHOLL sluit zich hierbij aan.
De heer REINALDA beschouwt ook de
vreemde aangelegenheid, dat de heer
Weustink als rijksambtenaar B. en W. ad
viseert, terwijl hij hier als raadslid zetelt,
waardoor moeilijkheden kunnen ontstaan.
Sprekers fractie heeft daartegen bedenking,
het aan den heer Weustink overlatende,
daaruit de consequenties te trekken.
De VOORZITTER wijst er op, dat de wet
den heer Weustink toelaat, waarom het spr.
niet gewenscht voorkomt, dat gesproken
wordt, zooals de heer Reinalda gedaan
heeft, hoe goed die opmerking ook be
doeld is.
De heer CASTRICUM meent, dat de heer
Weustink niet van „ik", doch van „den in
specteur bij het L. O." had moeten spreken.
Overigens is hij van oordeel, dat bij de be
kendheid van den stand van zaken hierover
beter niet gesproken kan worden.
Het voorstel wordt aangehouden.
B. en W. stellen oor aan de besturen van
een aantal scholen over het jaar 1930, in
gevolge artikel 100 der Lageronderwijswet
1920, de vergoeding toe te kennen.
De heer BOES maakt enkele bemerkingen
betreffende de vergoeding aan een onderwij
zer van de St. Lidwinaschool.
Wethouder ROODENBURG antwoordt, dat
de bedoelde persoon aan de school onder
wijzer is geweest. Dit was ir het belang van
de gemeente, waarom voorgesteld wordt, de
vergoeding uit te keeren.
Overeenkomstig het voorstel van B. en W.
wordt besloten.
In bruikleen afstaan school.
B. en W. stellen voor, de houten hulp-
school aan de Hertzogstraat in bruikleen af
te staan aan het bestuur der Stichting
„Noorderkerk en School", ten behoeve van
zjjn school aan de Velserstraat 55.
Aldus besloten.
De financieele toestand der gemeente
In bespreking kwam vervolgens de nota
van B. en W. over den financieelen toestand
der gemeente.
In de algemeene beschouwingen worden de
volgende voorstellen betrokken:
Be nieuwe brug over het Spaame.
B. en W. deelen mede, dat het hun in de
gegeven omstandigheden niet gewenscht
voorkomt, op dit oogenblik over te gaan tot
den bouw van de brug over het Spaarne bij
het Donkere Spaarne en tot de vernieuwing
van de Wildemansbrug, waarom zij voorstel
len genoemde besluiten, alsmede het besluit
van 15 April 1931 tot. vaststelling van de le
suppletoire begrooting voor den dienst 1931
in te trekken.
De Iicb.ttarieven.
B. en W. bieden ter vaststelling aan nieuwe
tarieven voor gas en electriciteit.
le suppletoire begrooting.
B. en W. bieden ter vaststelling aan de le
suppletoire begrooting voor den dienst 1931.
Opcenten personeele belasting
B. en W. stellen voor, met ingang van 1
Januari 1932 100 opcenten op de personeele
belasting te heffen in plaats van 50.
Vergoeding privaattonnen.
B. en W. bieden ter vaststelling aan een
wijziging van de bepalingen voor den ge
meente-reinigingsdienst, waardoor o.m. een
vergoeding betaald moet worden voor het
verstrekken en verwisselen van privaat-
tonnen.
Wijziging legesverordening.
B. en W. bieden ter vaststelling aan een
wijziging der legesverordening, waardoor ver
schillende legeskosten verhoogd worden.
De heer DE RIJKE kan zich met de basis
der financieele nota vereenigen. Hij beschouwt
haar als een praeludium van de begrooting.
In tijden van malaise dient men voorzichtig
te zijn. Na gevoerde oorlogen treedt een tijd
perk van schijn-welvaart in. Zoo ook nu.
Daarna is de economische krisis ingetreden,
welke, naar spr. meent, langer zal duren dan
voorheen, te meer, nu er elementen zijn, welke
het er op aanleggen, deze malaise te laten
voortduren, om er voordeel uit te trekken.
Door de voorstellen van B. en W. zullen
nieuwe lasten op de burgerij gelegd worden.
Men moet niet het middel van aderlatingen
toepassen. Zooveel mogelijk moet de werk
loosheid bestreden worden.
Uit te voeren werken mogen niet uitgesteld
worden wil men tot een beteren tijd komen.
Loonsverlaging zal over de geheele linie
moeten volgen. Dat acht spr. beter dan
massa-ontslag. Spr. citeert, wat minister De
Geer het vorig jaar schreef over den finan
cieelen toestand en bekent, niet te weten,
hoe de Haarlemsche begrooting sluitend ge
maakt moet worden.
Spr. geeft toe, dat het leven niet veel goed-
kooper is geworden, maar dat is niet zoo erg.
Dan vermeerdert men zijn uitgaven eenigs-
zins. Eager wordt het, wanneer de rem aan
gezet moet worden tot bezuiniging.
Spr. misgunt het gemeente-personeel zijn
gunstige positie niet. Den ambtenaren, die
hun taak uitstekend verrichten, zal het toch
niet om de eerste plaats te doen zijn om het
geld. Zij zullen uit plichtsbesef hun arbeid
verrichten en tevreden zijn, als zij overeen
komstig hun stand kunnen leven.
Spr., die vanwege zijn zachte stem slecht
te volgen is, maakt dan een vergelijking tus-
schen ambtenaren en personen in particu
lieren dienst.
Spr. dient een voorstel in, om de pensioen
premie geheel of gedeeltelijk op de ambte
naren te verhalen. Dit is mede onderteekend
door mevr. Scheltema en de heeren Adrian
en Visser.
Als dit voorstel aangenomen wordt, hoopt
spr., dat verhooging der lichttarieven niet
noodig is. Op de bevolking mogen geen nieu
we lasten gelegd worden.
De heer JOOSTEN, zal op deze economi
sche beschouwingen nu niet ingaan. Daar
mede zal hij wachten tot de begrooting.
Ook zal hij niet ingaan op hetgeen in de
verkiezingsdagen gezegd is. De thans inge
diende groote verrassingen zijn toen niet be
kend gemaakt. Alleen de S. D. A. P. heeft ge
waarschuwd tegen verhooging der financieele
lasten.
De Vrijz.-Dem. hebben een overwinning
behaald en de rechtschen hebben deze over
winning ook voor haar beschouwd, omdat zjj
het gevoerde financieele beleid steeds ge
steund hebben.
De S. D. A. P. zou reeds lang belasting-
verhooging ingevoerd hebben. Het gevolg zou
geweest zjjn, dat men niet voor zulke tekor
ten als nu gestaan had. De positie zou bij be
hoorlijke reserveering heel wat minder nij
pend geweest zijn. Men had dan nu de re
serves kunnen gebruiken. Dan had men thans
niet gestaan voor de financieele krisis van de
gemeente Haarlem.
Spr. vraagt zich af, of B. en W. en de meer
derheid van den raad in deze richting hebben
mogen stuwen.
Spr. beweert aan de hand van de geschie
denis over economische krisis, dat men reke
ning had moeten houden met die naderende
moeilijkheden. Dat heeft men niet gedaan.
Jarenlang heeft de S. D. A. P. tegen dezen
gang van zaken gewaarschuwd. En het is ver
leidelijk geweest, om nu ook maar de verdere
verantwoordelijkheid aan de andere partijen
te laten. Die gemakkelijke positie wil de S. D.
A. P. echter wel innemen in een tijd, welke
veel geld eischt. De S. D. A. P. is daarom
volkomen bereid, mede te werken, uit de im
passe te geraken. Maar zij is niet bereid, voor
stellen te steunen, welke onvoldoende of on
juist zijn.
Als de S. D. A. P. nagaat, wat er moet
gebeuren, rijzen er drie vragen.
Is de S. D. A. P. verzekerd, de arbeiders
klasse zooveel mogelijk van gemeentewege te
kunnen steunen? Kan de S. D. A. P. van de
financieele voorstellen zeggen, dat zij gaan
in de richting van belasting naar draag
kracht? Zijn de voorstellen juist voor een
verder financieel beleid?
Wat de eerste vraag aangaat, de S. D. A.
P. is te dien aanzien zeer bescheiden. Kan
echter het soc.-dem. program niet uitgevoerd
worden, dan heeft de aanwezigheid der soc.-
dem. in den raad geen nut.
Het zou van onbekwaamheid van den raad
getuigen, als men den thans heerschenden
toestand niet een jaar geleden gezien had.
Nu krijgen we de zaken zoo gesteld, dat eerst
de financiën gesaneerd moeten worden, ter
wijl eerst daarna nagegaan wordt, wat ge
daan kan worden. Men had al lang over den
financieelen toestand moeten kunnen praten,
al een jaar geleden.
Ten aanzien van de hoogere belasting naar
draagkracht, merkt spr. op, dat de ongehuw-
den, die het het beste zouden kunnen beta
len, bulten de verhooging gelaten worden.
De verhooging der personeele belasting en
van de tarieven gaat langs hen heen. Stelt
men zich nu dezelfde vragen als gesteld zijn
bij de zakelijke belasting op het bedrijf?
Neen, want nu vraagt men niet, of er een
zekere winst gemaakt is.
Het nieuwe lid van B. en W. heeft het
vorige jaar nog gezegds, dat bij verdere ver
hooging der indirecte belastingen de recht-
sche fracties ernstig zouden overwegen, of
zij den wethouder van financiën in deze
politiek zouden volgen. Spr. betwijfelt, of
de katholieke arbeiders thans voor de voor
gestelde verhoogingen kunnen stemmen.
Voor het electriciteitsverbruik heeft men
steeds reclame gemaakt, om maar het meer
lichtgebruik te bevorderen. En nu men
daarin geslaagd is, wil men het tarief ver-
hoogen van 5 tot 17 cents per KW.U., ge
deeltelijk tot 11 cent en eerst na een zeker
gebruik wordt het tarief op 5 cent gelaten.
Spr. gaat na, dat iemand met een inko
men van 20 000, wonende in een huis met
een huurwaarde van 2000 en het maxi
mum mestende betalen voor gas en electri
citeit, dan moet hij 0 82 meet bei alen.
Iemand met een inkomen van 1500, moet
meer betalen 1.17 Alle beginsel van
rekening houden met draagkracht is weg.
Spr komt nu tot zijn derde vraag. De
groote oorzaak der financieele krisis in
Haarlem is het opmaken der reserves, het
betalen uit den kapitaaldienst. Betalen we
in 1931 aan rente en aflossing 3 061.000,
in 1932 zal dit ruim 3.400.000 bedragen,
in 1933 3.770.000 en in 1934 4.060 000. Er
is geen enkele reden, aan te nemen, dat de
toestand! in 1934 beter zal zijn Er is geen
enkel perspectief. Er is geen zekerheid, dat
dingen, welke de S.D.A.P. lief zijn, tot stand
zullen komen.
Op deze gronden zal de S.D.A.P. dan ook
niet voor de voorstellen van B en W. stem
men. Geleerd door de ervaring, heeft de
S.DA.P. geen voorstellen ingediend. Die
worden gewoonlijk om hals gebracht en
daarna de voorstellen van B. en W. nood
gedwongen aanvaard.
Toch acht de S.DA.P. den toestand niet
hopeloos. Zoo is het mogelijk 1 millioen
te halen uit de fondsbelasting. Doch dat is
niet noodig. De progressie bij de fondsbe
lasting wordt immer toch teniet gedaan
door de verhooging der lichttarieven. Er
kan meer gehaald worden uit de fondsbe-
lasting met betere toepassing van het hef
fen van belasting naar draagkracht.
De vergadering wordt verdaagd tot
's avonds 8 uur.
Avondvergadering.
8 uur wordt de vergadering heropend. De
besprekingen over ten financieelen toestand
worden voortgezet.
De heer CASTRICUM wijst er op, dat
aan in het verleden genomen maatregelen
de geheele raad heeft medegewerkt WU
staan nu voor een schoone lei en de maat
regelen ter overwinning van de krisis die
nen overwogen te worden.
Het is niet mogelijk gebleken, den toe
stand van thans vooruit te hebben voorzien.
Vele uitgaven zijn een gevolg van de kri
sis. Zoo om. de lagere opbrengst van de bij
producten der gasfabriek en de verhoogde
werkloozen-uitkeeringen. Aldus is het na
deel op den dienst 1930 ontstaan en zoo zal
er ook een nadeelig slot op de begrooting
voor 1931 komen.
B. en W. geven nu middelen aan tot dek
king der nadeelige saldi. De heer Joosten
heeft wel gesproken van verhooging van de
opcenten op de gemeentefondsblasting,
maar daardoor worden juist de minder
draagkrachtigen getroffen Daarenboven
mag de zaak niet te veel opgedreven wor
den, in verband met andere belastingen.
Spr. vindt het jammer, dat de opcenten
op de personeele belasting verhoogd moeten
worden, maar dat kan nu eenmaal niet an
ders. Vcor de huurwaarden beneden 700
wordt de belasting echter niet hooger, voor
lager huurwaarde zelfs iets lager.
Spr. komt dan tot het opteren der reser
ves. Namens de rechtsche raadsfracties kan
spr. mededeeien, dat zij in haar geheel zijn
voor het aanwenden van de reserves tot dek
king van het tekort op de begrooting, al
juichen zij dien maatregel niet toe.
Meer heffing van ongehuwden mn niet
bijzonder veel in het laatje brengen.
Wat de voorgestelde tarievenverhooging
betreft, enkele leden der rechtsche fracties
willen daarover nadere inlichtingen heb
ben. Spr persoonlijk is tegen verhooging.
De met groote firma's afgesloten contracten
moeten z.i. herzien worden, waarbij dan
verhooging der tarieven moet vervallen.
Spr. zou de kleine verbruikers naar ver
houding minder en de groote naar verhou
ding meer willen laten betalen.
Spa-, becijfert, dat bij een oppervolakte
van 60 M3 en een verbruik van 110 K.W.U.
thans 19.18 en na de verhooging 25.76
zal moeten worden betaald. Hfj geeft nog
andere voorbeelden, welke er z i. op wijzen,
dat na de verhooging veel meer betaald
moet worden, dan naar evenredigheid ge
wenscht zou zijn. Spr. acht dit niet goed.
Wat eventueele verlaging van de salaris
sen der ambtenaren betreft, rekening moet
gehouden werden met den welstand der
menschen en de welvaart in het algemeen.
Spr. zou willen, dat er uit het Georgani
seerd Overleg eens een voorbeeld kwam,
waaruit de schatkist eenige honderdduizen
den rijker werd.
Spr. wilde, dat deze goede daad eens tot
stand kwam.
De heer WOLZAK bespreekt eveneens de
krisis en legt nadruk op den plicht van
ieder, de werkelijkheid onder de oogen te
zien. De gevolgen van de financieele krisis
moeten zooveel mogelijk voorkomen worden.
Daar wil de S. D. A. P. ook aan medehelpen,
maar daar verwacht spr. weinig van. Zij wil
allereerst voor de arbeidersklasse hebben,
terwijl zij niet het algemeen belang wil
dienen. Ook steunt de S. D. A. P. de voor
stellen van B. en W. niet. Een serieuse
partij mag zich niet op het standpunt stel
len, dat geen voorstellen moeten worden
ingediend door haar, omdat zij toch ver
worpen zullen worden.
De heer REINALDA: „Een goedkoop ar
gument."
De heer WOLZAK acht het gebiedende
eisch, dat de brug over het Donkere Spaarne
nu niet gebouwd moet worden. Er is geen
geld en er moet ook niet voor geleend wor
den. Hier mag niet gelden het argument
der werkloosheidbestrijding.
De voorgestelde maatregelen brengen
meer lasten voor de bevolking mede. Niet
vergeten mag daarbij worden de pas ver
hoogde straatbelasting. Z.i. zal dan ook
meer aan vermindering der uitgaven dan
aan verhooging van inkomsten gedacht moe
ten worden. De reserves zullen later weer
aangevuld moeten worden.
Kunnen niet enkele maatregelen worden
uitgesteld? Zco b.v. de woningbouw. Er zijn
in 10 a 12 jaren 4763 woningen gebouwd,
dus daarvoor is al veel gedaan door de ge
meente. Is het mogelijk, de eerste jaren
geen nieuwe complexen van gemeentewege
meer te bouwen, uitgezonderd die, waartoe
onlangs besloten is?
Particuliere woningbouw moet daartegen
over in de hand gewerkt worden. Kan niet
meer grond daarvoor beschikbaar gesteld
worden? Ook zou Bouw- en Woningtoezicht
vlugger kunnen werken. Het lijkt spr., dat
door dezen dienst te veel moeilijkheden aan
den particulieren woningbouw in den weg
gelegd worden.
Is er voorts geen mogelijkheid, de rijks
subsidie voor het middelbaar onderwijs weer
te verkrijgen?
Kunnen verder niet herzien worden de
loonen en de premievrije pensionneering voor
de ambtenaren? Spr. acht dit noodig. De
gemeente moet wel voorgaan in het goede,
zegt men, maar gezorgd moet worden, dat
geen scheeve verhouding ontstaat. Daaren
boven moeten rijksambtenaren en de ambte
naren in vele gemeenten premie betalen.
Er behoort een zekere moed toe, deze
kwestie ter hand te riemen. Maar B. en W
moeten het initiatief nemen. Daarom heeft
spr. het voorstel van den heer De Rijke
niet gesteund. Door zoo'n voorstel zou het
systeem van B. en W. uiteengerukt worden
en dat moet voorkomen worden. De heer
De Rijke heeft cehter nog niet zoo erg ge
daan als de S. D. A. P., die niets doet.
Voor hetgeen B. en W. nu gedaan hebben,
zal de burgerij hun dankbaar moeten zijn.
De heer VAN KESSEL zal over de voor
stellen niet spreken, omdat andere leden der
fractie dit doen en omdat spr. er zich mee
kan vereenigen. Hij wil slechts zijn voorstel
verdedigen, om de geheele gemeente Haar
lem voor de personeele belasting in de 3e
klasse op te nemen. Dat gedeelte der bevol
king, dat in de 5e klasse geplaatst is, behoort
juist tot het minder draagkrachtige deel. De
nieuwe maatregelen zullen zwaar op die
menschen drukken en spr. hoopt daarom,
dat zijn voorstel aangenomen wordt, om dien
menschen verlichting te brengen.
De heer KLEIN herinnert er aan, dat men
de vorige week van bondgenootschap gespro
ken heeft tusschen de rechtsche partijen en
de Vrijz.-Dem. Maar bij de verkiezing in
commissies konden de rechtschen slechts de
18 rechtsche stemmen krijgen. Het is slechts
een bijzonder bondgenootschap, dat voortge
sproten is uit een algemeen gemeentebelang
tot financieele samenwerking.
Volgens de nota wil men op het onderwijs
bezuinigen. Dat moet, mits het onderwijs
niet geschaad wordt en de bezuiniging zoowel
voor het openbaar als het bijzonder onderwijs
geldt, ook voor de niet-wettelijke regelingen.
Spr. is voor verlaging der tarieven. Daar
hebben de rechtschen steeds voor geijverd.
Spr. noemt de cijfers uit de begrooting
voor 1932, waarbij men tot een winst komt
van f 2 millioen. Daar kan spr. niet zoo
voor zijn, mits het noodig is. Als er geld
moet wezen, dan zal spr. daar ook voor
zijn.
Spr. wijst er op, dat men van indirecte
belastingen kan spreken, indien men f 2ioo48
millioen uit de bedrijven haalt en betoogt, n06i
dat juist de arbeiders de duurdere prijzen 12363
voor licht moeten betalen. Het vastrecht- '6416
tarief bij gas geeft geen voordeel, meent [j!, JjjJ
spr., en geeft daar een voorbeeld van. 1797?
Hij zal tegen die alinea moeten stemmen, 19477
volgens welke B. en W. f 62.000 uit het be
drijf halen.
HU zet uiteen, dat vele arbeiders gedwon-
gen zijn, muntmeters te houden en hij
meent, dat daaraan tegemoet gekomen
moet worden. Van de 4114 menschen, die
gas over den muntmeter betrekken, zyn er
zeker 4.000, die tot de economisch zwakke
ren behooren. In dit verband verdedigt spr.
zijn amendement, waardoor zU, die minder
dan 360 M3 per jaar gebruiken, 1 cent per
M3 gas boven het vastgesteld tarief be
talen.
Spr. bestrijdt voorts het voorstel om voor
de verstrekking van privaattonnen te laten
betalen. Daardoor worden juist de arme
menschen getroffen, omdat daaruit huur-
verhooging kan voortvloeien. Straks zal
men nog gaan heffen voor het gebruik van
waterplaatsen.
Spr. bespreekt dan het voorstelDe Ry-
ke. Van salarissen beneden f 3.000 wil men
geen pensioenpremie heffen, doch dan krij
gen B. en W. niet te veel in het laatje.
Maar het vorige jaar is een verdiende
loonsverhooging niet gegeven.
Dat was dus het eerste offer, door het
gemeentepersoneel gebracht. In andere
plaatsen, Arnhem en Tilburg, zyn verslech
teringen aangebracht, terwijl de inkomsten
hooger zijn. Alles werd gedaan om de sta
ten zoo gunstig mogelijk te doen zUn. Maar
desondanks zou een voorstel ingediend zUn
tot verhooging, als de tijdsomstandigheden
beter waren geweest.
Spr. verklaart zich tegen de belasting op
de privaattonnen, tegen het voorstel—Do
Rijke en stelt zyn stem ten aanzien van
de tarievenverhooging afhankelijk van de
mededeelingen van de tafel van B. en W.
De heer PEPER constateert, dat B. en
W. het zich niet moeilUk maken, om uit de
krisis te komen. ZU verhoogen wat belasting-
cUfers en maken wat spaarpotten leeg.
Nergens is men er zoo naar aan toe als
in Haarlem, al heerscht trouwens overal
misère. Verschillende congressen zUn den
laatsten tUd gehouden, doch zU hebben
geen oplossing weten te brengen.
Spr. verzet zich tegen het verlagen der
loonen en het verlagen van het welvaarts
peil der menschen. Zoo'n maatregel moet,
volgens spr., tot nieuwe werkloosheid leiden
Toch oordeelt spr. de zaak niet hopeloos.
Zoo heeft bUv. de regeering gelast, dat de
schildwachten met scherp gewapend moe
ten zUn en wel met het oog op de ongunst
der tUden!
De burgerlijke partUen kunnen geen hulp
brengen, is het oordeel van spr., die verder
de soc.dem. bestrijdt, wier oppositie zelfs
verdwenen is.
Spr. verzet zich tegen de voorgestelde
verhooging der lichttarieven. HU geeft voor
dat het gasbedrijf het vorige jaar 18 pCt.
winst gemaakt heeft, en nu wil men, bij
dalenden prijs der grondstoffen, nog den
prijs verhoogen. Nog erger is het bU het
electriciteitsbedrijf, waar men 35 pCt. winst
gemaakt heeft.
Spr. hekelt de nieuwe wijze van verstrek
king van gaspenningen, welke ingesteld is,
om het eventueele „hamsteren" van pen
ningen te voorkomen.
HU verzet zich verder tegen de „tonnen"-
belasting en bestrijdt het voorstel, de brug
over het Donkere Spaarne niet te bouwen.
Uit verkeersoogpunt moet de brug er ko
men en ook uit een oogpunt van werkloos-
heidsbestrUding.
Een aantal voorstellen van spr. wordt niet
ondersteund. Wel wordt een voorstel ge
steund, waarin betreurd wordt de nieuwe
verstrekking der gaspenningen en de halve-
stuiverstukken, in de meters geworpen, be
rekend worden tegen 10 cents per stuk.
De heer REINALDA constateert, dat we
midden in algemeene beschouwingen zitten.
Wethouder SLINGENBERG: „De heer
Joosten haalde er zelfs de verkiezingen
bU."
De heer REINALDA zal nu ook op poli
tiek terrein verwijlen. De politieke samen
stelling is wel zeer veranderd. De heer Wol
zak sprak van den heer De Rijke en de
zUnen. Men zou kunnen spreken van den
rijkaard en de zUnen. De Vrijheidsbond en
de Christ.-Hist. Unie hebben bU de laatste
verkiezing stemmen verloren, welke gingen
naar den Vrijz. Dem. Bond, die zich aan
diende als te zUn voor belastingverlaging.
Maar nauwelUks zijn de verkiezingen voor-
bU, of men komt met belastingverhooging
En de VrUheidsbond en de Chr. Hist. Unie
komen gezamenlijk met een voorstel tot
premieheffing voor pensioen. In den vorigen
raad stond vast, dat niet getornd moest
worden aan de positie der ambtenaren en
nu heeft het spr. het meest getroffen, dat
de leider der rechtsche fracties gezegd
heeft, dat een voorstel van 't Georganiseerd
Overleg moest komen, hetwelk een paar
honderdduizend guldens zou laten vloeien
in de gemeentekas.
Een groot deel der ambtenaren verdient
f 31.05 per week. Van teruggang van het
indexcUfer is niets te merken. Een deel
der arbeiders leeft van een tekort ondanks
de theoreische daling. De S. D. A. P; ver
zet zich tegen het feit, dat men de ar
beiders eerst wil laten betalen, maar ook
een groot deel der geestverwanten van den
heer Castricum verzet zich daartegen. Spr.
citeert in dit verband hetgeen de heer De
Bruyn, voorzitter van het R. K. Werklieden
verbond, geschreven heeft over de rede
van den heer Kalff, voorzitter van Ned.
Werkgevers. Hij schrijft, dat men zoo de ar
beiders naar de revolutie drUft.
Spr. citeert ook hetgeen dr. Kors op het
Utrechtsche Congres gezegd heeft over
loonen en kapitalistisch denken.
Spr. gelooft niet, dat men, ondanks de
nota van B. en W„ dadelijk aan een nood
toestand moet gaan denken.
Het bondgenootschap over de financieele
politiek is er, volgens verklaring van den
heer Klein, een van R. K„ A. R., C. H., en
V. D. Spreker is lankbaar voor deze ver
klaring, omdat zy verheldering geeft.
HU geeft aan, dat de soc.-democratie niet
alleen critiek wil uitoefenen in de gemeen-
telyke huishouding, maar ook constructief
wil medewerken. De soc.-dem. komen hier
op grond van hun program. Ook andere
politieke partyen zyn met programs geko
men, in samenwerking kan opbouwend voor
ae bevolking in haar algemeenheid en voor
de arbeiders in het bUzonder gewerki
worden.
Sinds 1923 neemt de S. D. A. P. deel
aan het dageiijksch bestuur der gemeente,
onafhankelUk, zooals de S. D. A. P. ge
wend is.
Er zUn nu sloopers aan het werk en
de heer Wolzak is de voorman. De bezit
tingen van de gemeente moeten weggeno
men worden. De heer Wolzak wil de volks
huisvesting zoo goed als stopzetten. Maar
(Nlet-O'ftcteel.)
457e STAATSLOTERIJ
Trekking van Donderdag 10 September
4e Klasse. 4e LUst
Hooge Prijzen:
19304 1000.-
63
2057
4197
6642
1931
Prijzen van 165.—.
1738
189
434
567
614
1351
1448
2325
2393
3087
3089
3197
3843
3909
4263
4582
4832
4866
4985
6150
6182
6962
7000
7162
7632
7813
7880
8083
8303
8377
8434
8580
8625
8675
9124
10269
10534
10635
10789
10815
10836
10921
11200
11440
11478
11502
11567
11656
11924
12636
12770
12773
12975
12990
13092
13105
13503
13581
13676
13940
13979
14630
14706
15638
15648
15684
15713
15749
15807
15959
16396
16724
16949
17474
17600
17608
17668
18181
18524
18598
18852
18925
19085
19428
19499
19646
op dit gebied doet het particulier initiatief
niets.
Verder zou de rUkssubsidie voor het M. O.
terug verkregen moeten worden, terwUl de
heer Klein op het L. O. wil bezuinigen.
Maar onderwijs is een zaak van de eerste
orde, waaraan niet getornd mag worden.
Spr. komt nu tot den financieelen toe
stand der gemeente. HU maakt een verge
lijking met den financieelen toestand der
provincie en geeft aan, dat verschillende
partUen schouder aan schouder staan voor
het voeren van financieele politiek. Spr.
citeerde, hetgeen mr. Bomans reeds jaren
lang gezegd heeft over den komenden
slechten tijd. Daarom moest in de goede
jaren gereserveerd worden voor den kwaden
rijd.
De woorden van mr. Bomans zijn diame
traal tegengesteld aan de financieele po
sitie van Haarlem.
Groote waarheid zit in de woorden van
den heer Bomans. In Haarlem moet het
tegengestelde gedaan worden: in een da
lenden conjunctuur-rijd moeten belastingen
verhoogd worden. Toen eenmaal het 1K-
percentage kwam en gemaand werd, voor
zichtig te zUn, is van soc.-dem. zijde daar
tegen gewaarschuwd. En omdat de sociale
zorg voortgang moest hebben en men de
1 Yi pet. vasthield, zitten wU nu met het
hoofd tegan het plafond.
Reeds kort na de financieele gelUkstel-
ling tusschen rUk en gemeenten blykt, dat
Haarlem er met die regeling niet komen
kan. De door B. en W. voorgestelde maat
regelen gelden voor 1930 en 1931. Maar
de economische krisis zal doorwerken tot
1935, Er komen lagere inkomens in den
belastingdienst en daarmede verhoogde
rente en aflossing.
Met de voorgestelde maatregelen kan de
S. D. A. P. zich niet vereenigen. Zelfs van
dé zUde die B. en W. wil steunen,
acht men niet alle maatregelen acceptabel.
De 8. D. A. P bedankt er voor, om, waar
zij een onafhankelijke positie inneemt, ook
in het college van B. en W
De heer VAN KESSEL: „Homogeniteit?"
De heer REINALDA: „Die is er niet."
De heer KLEIN: „En zU is alrijd zoo
verdedigd door den heer Gerritsz."
De heer REINALDA: „Indien op ons pro
gram overeenkomst kon worden verkregen."
Spr. gaat na, dat de verkiezing is ge
voerd onder het mom van belastingverla
ging. In geen der verkiezingsgeschrlften
stond belastingverhooging vermeld. En veel
is er sinds dien tUd niet veranderu. Politiek,
economisch en financieel is nwts gewijzigd.
Spr. komt dan tot den voorgestelden
maatregel, de brug over het Donkere Spaame
niet te bouwen. Maar dergelUke maatregelen
zullen er toe leiden, dat de werkloosheid
vergroot. Zou dit doorwerken in de particu
liere bedrijven, dan zal de werkloosheid groo-
ter worden en langer duren.
Spr. vindt het erg, dat het voorstel tot
niet-bouwen van de brug ingediend is. Serst
zou met Ged. Staten gepraat worden over
de soort van de brug en nu gaat men zeg
gen: „We bouwen niets." Maar er zullen
nadere mededeelingen gedaan worden bU de
a.s. begrooting over den bouw der brug over
het Zuider Buitenspaame. Spr. acht het
van groot belang beide bruggen te bouwen.
HU verzet zich tegen het niet-bouwen der
brug over het Donkere Spaame.
De vergadering wordt verdaagd tot Don
derdagmiddag.
MEDEDEELINGEN AAN DEN RAAD
D.D. 9 SEPTEMBER 1931
Ingekomen zijn:
een verzoekschrift Tan P. Scholte om het
perceel aan de Kruistochtstraat 31 tegen na
der overeen te komen prijs te mogen uit-
koopen;
brieven van Ged. Staten van Noord-Hol
land ten geleide van de door hen goedge
keurde raadsbesluiten van:
1 Juli 1931, na. 21, tot het verleenen van
een voorschot van ten hoogste f 50.000 aan
de Bouwvereeniging „Onze Woning";
No. 22 tot het verleenen van een voorschot
van ten hoogste f 120.000 aan de Coöperatie
ve Woningbouwvereeniging voor Gemeente-
personeel
29 Juli 1931, no. 11, tot overdracht aan de
provincie Zuid-Holland van het recht van
mede-eigendom op de Piet-GUzenorug;
1 September 1931, no. 6, waarbij de ge
meente zich garant stelt voor de hoofdsom
men, renten en kosten, welke de N. V. Na
tionale Levensverzekeringbank te Rotterdam
te vorderen zal hebben ter zake van de door
haar met 5 woningbouwvereenigingen te slui
ten geldleeningen;
besluiten van Ged. Staten van N.-Holland,
waarbU worden verdaagd hun beslissingen
omtrent de raadsbesluiten vam
29 Juli 1931, no. 12, tot verhooging van het
voorschot enz., verleend aan oe Woningstich
ting „Ons Belang";
No. 16 tot het verleenen van een voorschot
enz. aan de Haarlemsche Stichting voor Wo
ningverbetering;
No. 17 tot het verleenen van een voorschot
enz. aan de Woningbouwvereeniging „St. Jo
zef" en „De Voorzorg";
een verzoekschrift van mevr. D. Wagema-
ker-Huvers, allen bewoners der perceelen
Schotersingel 45-59, om verwijdering van het
tegenover hun woningen staand urinoir;
adressen va.i de besturen van de afdeeling
Haarlem van den Bond van Nederlandsche
Onderwijzers, de afdeeling Haarlem van het
Nederlandsch OnderwUzers Genootschap en
de afdeeling Haarlem en Omstreken van
Volksonderwijs, om over te gaan tot stichting
van een openbare school voor voorbereidend
lager onderwUs ten Noorden ian de Jan GU-
zenvaart.
Gesteld wordt in handen van B. en W.
om prae-advies.
lo. een verzoekschrift van de Speeltuin-
vereeniging „Kindervreugd" om aan haar
van een speelterrein.
2o. een verzoekschrift van Gebrs. Elshoff
een terrein te geven voor het inrichten
perceel bouwterrein aan den Orionweg.
Besloten wordt het raadsbesluit van
29 Juli 1931 No. 25/66 tot onbewoonbaar
verklaring van de woning van het perceel
aan de Leliestraat No. 17B in te trekken
en de woning van het perceel aan de Le
liestraat No. 17 A onbewoonbaar te ver
klaren.
Besloten wordt in te trekken het raads
besluit van 15 Juli 1931 No. 12, waarbU aan
L. J. VrolUk in voortdurende erfpacht is
uitgegeven een gedeelte grond, gelegen aan
de Z '''4zijde van de Zaanenstraat, kad. be-
ke>- oeroppiife Schoten, Sectie B. No. 9453
ged.
