13000.- f750.- 1250, f125.- f50. 140.- BUREAUXNA8SAULAAN 49 ADVERTENTIEN 36 ct. p. regel DIT NU AIMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN DONDERDAG 1 OCTOBER 1931 VIER EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 17886 AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK ORIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA NET ONGEVAL DE GOUDEN STANDAARD Het werk in den Wieringer- meerpolder J De verdwenen dertien duizend gulden Ernstig fabrieks-ongeval te Wormerveer EINDE ZOMERTIJD IN DEN NACHT VAN ZATERDAG OP ZONDAG A.S. Koninklijke Nederlandsche Hoogovens en Staal fabrieken N.V. Loonregeling spoorweg personeel zal Veerdienst Enkhuizen- Stavoren De hotelbrand te Bennebroek De Moderne Schilders en de Chemie De wekelijksche postdienst op Indië Russen bezetten Chineesch gebied De toestand in Engeland VOORNAAMSTE NIEUWS J. J. WEBER ZOON firoote Houtstraat 166 Haarlem TELEGRAFISCH WEERBERICHT Telefoon No. 13866 (drie lijnen) Postrekening No. 5910. ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen: per week 25 et.; per kwartaal 3.25; per post, per kwartaal 3.58 bij vooruitbetaling. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT VRAAG- EN AANBOD-ADVERTEN TIES. 11 regels 60 et. p. plaatsing; elke regel meer 15 et., bij vooruitbet. Bij contract belangrijke korting. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN tusschen den tekst 60 ct. per regel. Alle abonné's op dit blad zijn ingevolge de verzekeringsvoorwaardeD tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door verlies van beide armen, beide beenen of beide oogen bij een ongeval met doodeliiken afloop bij veriies van een hand een voet of een oog bij veriies van een duim of wijsvinger oij een breuk van been ot arm oij verlies van *n anderen vinger In het vorig artikel hebben wij laten zien, hoe hier te lande wettelijk de „hinkende" standaard fungeert. Feitelijk echter gebruiken we, evenals de meeste andere landen, den z.g. gold-exchange- standaard, d.w.z. een stelsel, waarbij geen goud in omloop Is, maar alleen zilveren teekenmunt en (of) papieren geld, wel ke op de nominale goudwaarde gehand haafd blijven, doordat ze steeds tegen goud of tegen chèque in buitenlandsche goudvaluta kunnen ingewisseld worden. Men zou dit ook zóó kunnen zeggen: De circulatie van het goud zélf is voor een solied muntstelsel absoluut niet noodzakelijk. Het goud kan evengoed bij een circulatiebank (bij ons de Nederl. Bank) liggen, die daarvoor bankbiljetten uitgeeft. Maar dan moet er een wette lijke bepaling zijn, die aangeeft een percentage van den biljettenomloop, dat steeds als dekking in goud aanwezig moet zijn (in tientjes, maar meestal in staven of baren goud). In ons land is dit percentage 40, doch door den grooten goudtoevoer van de laatste maanden is het werkelijke dekkingspercentage eeni- ge tientallen percenten gestegen. Deze groote hoeveelheid geel metaal is in de ze krisisdagen het beste wapen tegen nationale en internationale aanvallen op den gulden. Wat geschiedt nu, als in een of ander land de gouden standaard wordt los gelaten? Feitelijk niets anders, dan dat de ver plichting der circulatiebanken om bil jetten tegen goud in te wisselen wordt opgeheven. Dat is de groote gebeurtenis, die in Engeland heeft plaats gehad en die de heele wereld heeft opgeschrikt. De Bank voor Engeland kon niet meer voldoen aan de opvragingen van goud, die be stemd waren voor uitvoer naar het bui tenland en heeft den verkoop van geel metaal moeten stopzetten. Het pond was niet meer inwisselbaar voor goud en het verband met de waarde van het goud, dat voor een goed muntstelsel onverbreekbaar dient te zijn, had opge houden te bestaan. Sinds midden Juni had de Engelsche circulatiebank 200 millioen pond sterling (2400 millioen gulden!) aan goud uit haar kelders moeten afstaan, voorna melijk aan Amerika, Frankrijk en ons land, zoodat Londen, eenmaal het groote goudcentrum der wereld, dreigde zonder goud te komen. Op de oorzaken van deze enorme goudverplaatsing kunnen we hier niet dieper ingaan: daarvoor zou een lange en moeilijke uiteenzetting over wissels, disconto en de z.g. goudpunten allereerst noodig zijn. Genoeg zij het te vermelden, dat na het loslaten van den gouden standaard het Engelsche pond belang rijk in waarde verminderde. In plaats van nominaal f 12.10, deed het Zaterdag j.l. slechts f 8.50. De gevolgen van deze waardevermindering, inflatie genaamd, hebben we vorige week te dezer plaatse reeds besproken. Rest nog de vraag: wat staat Enge land thans te doen om weer tot normale monetaire toestanden te komen? Het antwoord is op dit oogenblik nog abso luut niet te geven. Wel zijn er eenige mogelijkheden aan te wijzen. Allereerst kan men trachten de vroegere goud pariteit weer te bereiken. Dit is slechts mogelijk als de ekonomische toestand belangrijk verbetert en bovendien groote buitenlandsche credieten worden be schikbaar gesteld. Men noemt dit de flatie. Een tweede mogelijkheid Is, het pond te stabiliseeren op een lager niveau, meer in overeenstemming met de wer kelijke waarde dan het oude peil. Dat gaat dan zóó: op een gegeven oogenblik zet men de inflatie stop, vergelijkt den koers van het pond met den dollar, con stateert, dat het pond b.v. van zijn vroegere dollarwaarde heeft, en voert vervolgens een nieuw pond in met een goudgewicht van drie kwart van het oude pond. met welk nieuw pond alle bestaande schulden kunnen worden vol daan. Het is een soort van staatsbank roet, dat in verschillende andere landen in praktijk is gebracht (Frankrijk, Bel- gië, Italië, Duitschland en de Oost- Europeesche Staten), dat als zoodanig niet loffelijk is. maar dat het voordeel heeft, dat aan het bedrijfsleven de euvelen der deflatie worden bespaard. Voor het financieele prestige van En geland zou zulk een handelwijze echter een geweldige klap zijn. Een derde mogelijkheid, het invoeren van een stelsel, geheel los van het goud, zooals wordt voorgestaan door den En- gelschen ekonomist J. M. Keynes, kun nen we als van te theoretischen aard, gevoeglijk onbesproken laten. Gedeeltelijke stopzetting van het verkavelingswerk in den a.s. winter Van den Wieringermeerpolder, waar sinds den nazomt van 1930 ongeveer 2000 arbei ders werkzaam zijn met d„ verkaveling en de cultivetring, zal tegen December a.s 2/3 deel- gereed zijn. Werd het werk ook m de wintermaanden voortgezet met hetzelfde aantal personen, dan zcu -.e geheele polder tgen Mei 1932 reeds ongeveer verkaveld zijn. Daar het nog resteerende 1/3 deei het Oostelijk deel van den polder is, en de wegen nog niet dadelijk voor autobusverkeer ge schikt zijn, heeft de directie, ook wijl in den winter de verkaveling met groote moei lijkheden gepaard gaat, besloten tot ge deeltelijke stopzetting van het werk in de a.s. winterperiode (DecemberFebruari) Behalve de ongehuwde tewerkgestelden, zullen tijdelijk ontslag krijgen de barakbe woners, benevens de arbeiders uit Noord- Holland, die op verren afstand wonen. Met ongeveer 500 tewerkgestelden uit de rand gemeenten, zal het werk zoo mogelijk wor den voortgezet Met Maart zal dan de ver kaveling met het gewone aantal arbeiders weer voortgezet worden. Er is dan ongeveer 5000 H.A. in cultuur gebracht, zoodat met MeiJuni 1932 ook eenige honderden arbei ders werk in het landbouwbedrijf zullen kunnen vinden. Beveiliging van treinen in Limburg Regenmaker" Veraart weer aan het werk Nieuwe proefnemingen Naar gemeld wordt, zal de heer A. Ver aart in den loop dezer maand te Scheve- ningen en boven de Noordzee met eenige driemotorige vliegtuigen een proefneming houden voor het neerslaan van wolken. Aan deze vlucht zullen deelnemen verschillende Fokkervliegtuigen, terwijl de heer Veraart de toezegging heeft gekregen van de Ford Motor Cy., dat het driemotorige metalen Ford-vliegtuig, waarmee voor eenige weken hier te lande demonstraties zijn gehouden en dat thans een rondvlucht door Europa maakt, eveneens ter beschikking zal worden gesteld, om de proefneming zoo goed moge lijk te doen slagen. Er zal zoowel in Schevenlngen als in Waalhaven worden opgestegen. Met het oog op aanslagen In verband met den gepleegden spoorweg aanslag te Susteren, waar zooals men zich zal herinneren, een zware ketting op de spoorlijn was gelegd, is sinds korten tijd op het traject Roermond—Maastricht een ex tra beveiligingsmaatregel getroffen, meldt de „Tel." De avond-sneltrein Amsterdam naar Maas tricht, welke uit Roermond om 10 uur 53 vertrekt, wordt thans iederen avond van Roermond tot Maastricht voorafgegaan door een losse machine of machine met bagage wagen. Deze machine vertrekt slechts en kele minuten voor den sneltrein te Roer mond. Men hoopt op deze wijze onaangename er varingen ais te Susteren te voorkomen. Zeehond gedood Op het strand bij Petten. Ter secretarie der gemeente Zijpe is door den heer J. Vriesman te Petten aangifte gedaan van het dooden van een zeehond, wieken hij had aangetroffen op 't strand bij een fietstocht van Petten naar Callants- oog. Het beest lag in de zon en trachtte bij het zien van den heer Vriesman in zee terug te keeren. De heer Vriesman wist echter het dier te dooden. Hij mocht nu aanspraak maken op een uitkeering van f 3 uit 's Rijks kas, die gegeven wordt voor het dooden van zeehonden, welke zeer schadelijk zijn voor de vischvangst. Waar bovendien de huid van een zeehond waarde heeft, bracht het dooden den heer Vriesman flink voordeel. Arbeider van derde verdieping gevallen Toen gistermiddag de 35-jarige arbeider M. Haak, werkzaam bij de Cacao- en Cho coladefabriek de Erve H. de Jong te Wor merveer zich over een bovengrondsche brug van de derde verdieping van een gebouw naar die van een ander gebouw wilde be geven, viel hij door tot nu toe onbekende oorzaak van de brug naar beneden. Zwaar gewond werd de ongelukkige opgenomen en naar het gemeente-ziekenhuis te Wormer veer vervoerd. Zijn toestand is hopeloos. Het slachtoffer is gehuwd en vader van twee kinderen. Een nieuw getuigenverhoor gelast Het Gerechtshof zou heden uitspraak doen in de zaak van twee rijwielherstellers, die in hooger beroep terecht stonden wegens diefstal en verduistering van dertien dui zend gulden, die in de rijwielstalling van een der verdachten uit de tasch van een vijftienjarigen loopjongen waren verdwe nen. De Rechtbank had een der verdachten veroordeeld tot twee jaar gevangenisstraf en een der verdachten vrijgesproken. Het Hof heeft thans het onderzoek on volledig geacht en een nieuw verhoor van enkele getuigen gelast op 15 October a.s. Vaticaan en Spanje Weer geruchten over overeenstemming In beginsel zou overeenstemming tusschen het Vaticaan en de Spaansche regeering zijn bereikt, meldt een B. T. A.-bericht. Het accoord zal ter goedkeuring aan de Cortes worden voorgelegd. Indien deze wordt verleend, zullen de on derhandelingen inzake het concordaat wor den voortgezet. De Paus heeft het ontslag van kardinaal Segura aanvaard. Strijd tusschen Chineezen en Japanners Tusschen een detachement Japansche troe pen en ongeveer 3000 Chineesche soldaten heeft gisteren in de nabijheid van Kaiyuan bij Moekden een veldslag plaats gehad. De Chineezen werden verslagen. Drie Japanners zijn gedood en velen ge wond. Het driemotorig FokkervUegtalg der K. L. M. „Valk" is hedenmorgen van Schiphol vertrokken voor den regelmatigen wekeiykschen luchtvaartdienst op Ned.-Indië. Het inladen van de post op den vroegen morgen. Wl) herinneren er aan, dat de Zomertijd eindigt den 4den October te 3 uur voormid dag, zoodat in den nacht van Zaterdag 3 op Zondag 4 October de klokken één uur moeten worden achteruitgezet. 4 pet. dividend op de preferente aandeelen De gisteren te Amsterdam gehouden al- gemeene vergadering van aandeelhouders der Koninklijke Nederlandsche Hoogovens en Staalfabrieken N.V. heeft het jaarverslag en de balans met de verlies- en winstreke ning goedgekeurd. Besloten werd op de pre ferente aandeelen een dividend van 4 pet. uit te keeren en een onverdeeld winstsaldo van 86.485.19 op nieuwe rekening over te brengen. De heeren dr. ir. C. F. Stork en ir. J. H. Wilton werden als commissarissen herkozen, terwijl in de vacatures, ontstaan door het aftreden van de heeren dr. F. M. Wibaut en B. E. Ruys werd voorzien door verkie zing van de heeren E. Polak, wethouder der gemeente Amsterdam en D. T. Ruys. Loonconflict Roergebied Ook de loonsverlaging bindend verklaard Wilde stakingen Naar aanleiding van de gisteren gevelde aibitrale uitspraak betreffende de loonen der mijnwerkers in het Roergebied, een ver laging van 7 pet. inhoudende, hadden gis teren op verschillende mijnen partieele proteststakingen plaats. Nieuwe noodverordening Terwijl de arbitrale uitspraak inzake den arbeidstijd in de mijnen reeds gisteren bin dend werd verklaard, stuitte de bindend- verklaring der uitspraak nopens de loons- "verlaglng op moeilijkheden van formeelen aard. Met het oog daarop heeft de rijkspresi dent naar het W. B. meldt een nieuwe noodverordening uitgevaardigd, waarin den minister van arbeid machtiging wordt ver leend bij het bindend verklaren van een ar bitrale uitspraak den daarin vastgestelden tijdsduur zonder toestemming der partijen te veranderen. Stegerwald heeft van deze machtiging terstond gebruik gemaakt en de desbetref fende uitspraak bindend verklaard tot 30 November a.s. De verordening machtigt verder de rljks- regeering de onder den grond werkende arbeiders bij den steenkolenmynbouw en de mijneigenaars vrij te stellen van de bijdra ger aan de werkloozenverzekering, wat voor beide partijen een groot voordeel beteekent. Het recht op uitkeering der werknemers wordt daardoor niet aange'ast, terwijl het Rijk de door de verzekering minder ontvan gen bedragen vergoedt. Reglement Dienstvoorwaarden een jaar worden verlengd Naar aanleiding van de door den perso- neelraad tot de directie der Ned. Spoorwe gen gerichte vraag, welk standpunt zij in neemt, ten aanzien van de herziening van het Reglement Dienstvoorwaarden, die met 1 Januari 1932 haar beslag zou moeten krij gen, deelt de directie mede, dat van een verbetering van de geldende regeling, onder de tegenwoordige omstandigheden natuur lijk niets kan komen. Op dit oogenblik oordeelende, zou het haar niet ongewenscht voorkomen de werking van het bestaande Reglement Dienstvoorwaar den van I Januari 1932 af voor één jaar te verlengen, waarmede naar haar mee ning het belang van het personeel zou zijn gebaat. Adres tot behoud aan den Minister Gisteren is te Enkhuizen onder leiding van den heer D. Baron Mackay, burgemeester van Enkhuizen, een zeer geanimeerde verga dering gehouden van gemeentebesturen in Noord-Holland en Friesland over het behoud van de sneltreinverbinding Amsterdam Enkhuizen, StavorenLeeuwarden en hand having van den veerdienst EnkhuizenSta voren. Nadat de heer Mackay in een uitvoerig betoog den stand van zaken had uiteenge zet, hechtte de vergadering, behoudens eeni ge wijzigingen en aanvullingen, haar goed keuring aan het door het werkcomité ont worpen adres met memorie van toelichting, dat zeer spoedig aan Zijne Excellentie den Minister van Waterstaat zal worden overhan digd. De verdachte vrijgesproken 14 dagen geleden werd voor de Haarlem- sche Rechtbank de zaak behandeld tegen den 35-jarigcn gérant C. D. F. te Schiedam, verdacht van brandstichting of het veroor zaken van brand door schuld in de villa „De Viersprong" te Bennebroek. De Officier van Justitie, Mr. Paardekooper Overman eischte tegen den verdachte in het eerste geval een gevangenisstraf van twee jaar, in het tweede geval van drie maanden. Hedenmorgen werd de verdachte door de Rechtbank vrijgesproken. Deken L. A. A. M. Westerwoudt Naar wl) vernemen is de hoogeerw. heer L. A. A. M. Westerwoudt, die, naar men zich zal herinneren, in de weel: vóór Pink steren te Rome ziek is geworden en sinds dien tot herstel van zijn gezondheid bulten Haarlem heeft vertoefd, gisteren in zijn pastorie teruggekeerd. Z. H. E. is in zooverre hersteld, dat hij, met Inachtneming van de noodige voorzor gen, het parochiewerk kan hervatten. Reeds nu zijn tal van moderne meesterwerken bedorven In het orgaan „Chemisch Weekblad" van de Ned. Chemische Vereeniging en van de Ver. van de Ned. Chemische Industrie lezen we dat de heer G. D. Gratama, directeur van het Frans Halsmuseum te Haarlem, bij een tafelrede, uitgesproken ter gelegenheid van het aldaar gehouden congres der Ver eeniging, gewezen heeft op de noodzakelijk heid dat de schilders van heden zich meer aan de scheikunde, dat is dus de kennis van hun materialen gelegen laten liggen. Hl) wees op de meesterstukken van de Haag- sche School, waarvan sommige nu al be dorven zijn, verscheidene andere onherroe pelijk te grande dreigen te gaan. „Het is hard noodig," betoogde spr., „dat er aan de Academie voor Beeldende Kunsten in Amsterdam, een docent wordt aangesteld in de practlsche scheikunde, toe gepast op de schilderkunst. Wordt niet op deze wijze ingegrepen, dan gaan al onze schilderijen te gronde." g Geen vervolging tegen den accountant H. Naar „De Telegraaf" verneemt, zal de Justitie niet overgaan tot gerechtelijke ver- velging van den accountant R. H., van wiens hand enkele brochures, gericht tegen de N. V. Wilh. Müller en Co. en tegen Dr. A. G. K. zijn verschenen. Zooals genoemd blad onlangs mededeelde, heeft de Procureur-Ge neraal bij den Hoogen Raad een aanvanke lijk justitieel onderzoek gelast, doch op gron den aan het algemeen belang ontleend, zal van vervolging worden afgezien. Het eerste vliegtuig vertrokken Het eerste vliegtuig van den wekeiykschen dienst op Ned. Oost-Indië, „de Valk", is hedenmorgen om 7.10 uur van Schiphol ver- trokken.Het vliegtuig Is bemand met de hee ren Geysendorffer, 2en bestuurder: Brugman, 2en bestuurder: Bruynesteln, boordwerktuig kundige en Bellm telegrafist. Er zyn geen passagiers. Aan boord be vinden zich 249.525 Kg. post en 73.560 Kg. goederen. Hoe zij de daad verontschuldigen De correspondent van de „Daily Tele graph" meldt aan zyn blad, dat Russische cavalerie-patrouilles en pantserauto's de plaats Mandschoeli, het grensstation op Chineesch gebied, hebben bezet. Naar aanleiding van het protest der Chineesche autoriteiten al daar, antwoordde de Russische consul, dat de Sovjet-troepen slechts zochten naar anti- Bolsjewistische elementen, van wie zy een aanval op de Russische grens vreesden. Men gelooft echter, dat het doel der Rus sische militaire operaties is, om op de Chi neezen een bepaalden druk uit te oefenen. Een tegenspraak. Van officieele Russische zyde wordt het bericht, als zouden troepen van het Roode Leger de Chineesch-Russlsche grens in de nabyheid van Mandsjoeli hebben overschre den, tegengesproken. Onze uitvoer van land- en tuinbouw producten Het eerste wekelijksche postvliegtuig naar Ned. Indië vertrokken. (blz. 1, 1ste blad) De verdachte van de brandstichting te Bennebroek door de Haarlemsche Rechtbank vrijgesproken. (blz. 1, 1ste blad) Een nieuw getuigenverhoor gelast in de zaak van de aan een loopjongen te Amster dam ontnomen 13.000. (blz. I, 1ste blad) Loonregeling van het personeel der Ned. Spoorwegen. (blz. 1, lste blad) Een gerucht en een tegenspraak over het bezetten van Chineesch gebied door Russe:V (blz. 1. 1ste blad) De brutale diefstal uit een postwagen te Den Haag. (blz. I, 2de blad) Heden is de R. K. Tuinbouwwinterschool te Beverwyk plechtig ingewijd en geopend. (blz. 1. 2de blad) Het nieuwe jaarboek van de Radboud- stichting. (blz. 2, 2de blad) Een Europa-plan van Le Trocquer. (blz. 1. 3de blad) MacDonald heeft nog steeds zyn houding niet vastgesteld. Woensdag a.s. wordt het parlement verdaagd. (blz. 1, 3de blad) I Werkloozen-demonstraties te Londen. (blz. 1, 3de blad) Het Japansch-Chineesch conflict wrer voor den Volkenbondsraad. (blz. 1, 3de bi Première van de K. R. O.-film te dam. (blz. 2, 3de Barometerstand 9 uur v.m.: 764 stilstand. OPTICIENS FABRIKANTEN LICHT OP. De lantaarns moeten morgen worden opgestoken om 7.06 uur. Hoogste barometerstand 766.5 te Breslau. Laagste barometerstand 734.6 te Reikjavik. Verwachting: Meest matige, Zuidelijke tot Zuid-Westeiyken wind, zwaar bewolkt tot betrekken, waarschijnlijk eenige regen, weinig verandering in temperatuur. Wallstreet ongerust „Hamsteren" van goud De New-Yorksche medewerker van de „Daily Telegraph" meldt, dat Wallstreet ongerust is over het „Geldhamsteren" van byna alle spaarders en over belangrijken afvoer van goud naar Europa. In verband met het feit, dat nog steeds banken ineen storten, is het vertrouwen van de spaarders in het Amerikaansche banksysteem dusda nig verminderd, dat het „hamsteren" in de laatste weken op meer dan een half mil liard dollar geschat wordt. In leidende bankkringen is men van meening, dat een geringe renteberekening in verband met een mogelyke opleving van den hande! noodza kelijk is. Ofschoon een openlijke - >p de banken, zooals in 1907 zoo go ,u -- geiyk is gemaakt door het Fe. reserve systeem, werkt het algemeen heerschend wantrouwen verlammen.! op het zaken- drijven, terwijl de Banken bemoeiiykt worden door de verelschte verstrekking van credie ten aan handel en industrie. De goudvoorraad in Columbia Inlevering bij de Bank der Republieken De president hseft een decreet uitgevaar digd, waarbij a1 alle banken In Columbia wordt gelast- 1 goudvoorraad by de Bank der Republiek in te leveren. bommen te New-York ontploft Heden zal op het Departement van Bin- nenlandsche Zaken en Landbouw een ver gadering worden gehouden van belangheb benden by den uitvoer van land-, tuinbouw- ve-j^ar en zuivelproducten naar Engeland, in ver- Ral band met de onzekerheid omtrent het En gelsche geld en andere omstandigheden. I ge Vele arrestaties Te New-York zyn 140 bommen ontploft. 140 personen, waaron4ai^rf^itttfljn ge arresteerd tilde

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1931 | | pagina 1