Sociaal Leven
MARSA-STICHT1NG
De Katholieke Haarlemsche Politiemannen
15 jaar georganiseerd
De Sociale Studiedagen te Bergen
n.
BERICHTEN UIT ONZE
VORIGE OPLAGE
STADSNIEUWS
De Ned. Handels- en
Landbouwbank
Nasleep der Haarlemsche
werkloozenrelletjes
Wegens mishandeling gevangenisstraf
geëischt
„Geloof en Wetenschap"
IEDEREN MIDDAG VAN
2-3 UUR POLIKLINIEK
De voorzitter gehuldigd met het eere-kruis
„Pro Ecclesia et Pontifice"
cMUZIEK
BURGERLIJKE STAND
HEEMSTEDE
Maandagmorgen werden de sociale studie
dagen ingezet met een inleiding van den heer
Ant. J. M. Angenent over „Organisatie".
Het bewustzijn van de ongenoegzaamheid
zijner krachten, aldus de spreker, drijft en
spoort den mensch er toe aan, om hulp te
zoeken bij anderen. Alhoewel de mensch
heer is der wereld, kan hij niets doen zonder
de medewerking van krachten van anderen.
Een mensch kan zich slechts bekwamen door
de hulp van anderen. We zien dat reeds bij
het kind, dat de hulp behoeft van de ouders,
wij zien dat ook bij de grooteren. Die onvol
maaktheid in 's menschen natuur doet hem
zün een sociaal wezen, m.a.w. het is een
drang van 's menschen natuur, die hem
aanzet tot het verkrijgen van maatschap
me; anderen, vereeniging met scortgencoten,
die door samenwerking mét hem zijn krach
ten en kunnen zal versterken om aldus het
gestelde doel te bereiken. Maar deze drang
naar associatie met anderen eischt van den
persoon zelftuchtiging. Zelftuchtiging in
dezen zin dat een bepaalde minderheid zien
bij de meerderheid moet neerleggen, zcoais
dat in het gewone leven zoo dikwijls voor
komt.
Organiseeren beteekent het vaststellen van
een doel, het bepalen, ordenen en daadwer- I
kelijk aanwenden van middelen, die tot het
gestelde doel leiden. Deze doelstelling moet
zijn een positieve. Een organisatie, die
slechts een negatief doel nastreeft, bijv. een
organisatie, die slechts bestaat voor het be
strijden van vijandelijke ideeën, zal tot on
dergang gedoemd zijn, omdat de inzichten
en de tactiek cich telkens moeten wijzigen
al naar gelang de vijandelijke gedachte moet
worden bestreden. Er moet dus zijn voor
iedere organisatie een positief doel. Deze be
ginselen gelden voor iedere organisatie en
zijn derhalve ock van toepassing en dienen
steeds gevolgd te worden bij de instandhou
ding van de sociale organisaties.
Na deze algemeene inleiding gaat spr. na
den bouw onzer Kath. Arbeidersbeweging, den
logischen ontwikkelingsgang, den innerlijken
bouw, en de verschillende instanties. Mede
ter voorkoming van krachtsverspilling en
voor de bevordering van de juiste plaatsing
der stukken op het sociale schaakbord moet
de werknemer een behoorlijke kennis bezit
ten van de organisatie der R. K. Arbeiders
beweging, zooals nader door spr. wordt ge
definieerd. Met den wensch, dat iedere katho
lieke werknemer spoedig moge komen tot
de overtuiging dat organisatie een absolute
eicch is en da; in het bijzonder de R. K.
Arbeidersbeweging zijn belangen behartigt
en verdedigt, wat hem anderzijds de plicht
oplegt mede zijn krachten in dienst der or
ganisatie te stellen, besluit spr. zijn inleiding,
die door vele vragenstellers werd bestreden.
Telegram
Onder applaus der vergadering werd hier
na he; vclgende telegram aan Z. H. Excel
lentie den Bisschop van Haarlem gezonden:
Honderdtwintig uwer arbeiders in geest
driftige samenkomst te Bergen bijeen tot het
houden hunner sociale studiedagen onder
leiding van uwen diocesanen volksbond her
denken dankbaar uwen arbeid voor sociaal
herstel en beloven u gaarne kinderlijke volg
zaamheid.
VAN DEN AKKER,
Voorzitter,
Door den voorzitter wordt thans ingeleid
de heer Max van Poll, de man voor velen
geen onbekende, die door zijn journalistie-
keii- en politieken arbeid veler belangstel
ling heeft verworven, aldus de voorzitter
in zijn inleidend woord.
De heer Max van Poll behandedelde het
onderwerp „De arbeider en de genotmidde
len." Hij begon met er op te wijzen hoe er
in Den Haag een fijn restaurant is, waar
men voor weinig geld bijzonder veel en bij
zonder lekker kan eten en toen men den
gerant vroeg hoe het mogelijk was dat hij
zooveel voor dat geld kon geven, sprak hij:
,.'t Is waar ze eten de ooren van mijn
hoofd en Ik zou er arm bij kunnen worden,
maar een geluk is, ze vrmij arm maar
ze zuimij rijk."
Als kenschetsend voorbeeld van overda
dige luxe wil spr. dit als inleiding van zijn
onderwerp nemen. Nu is de overdaad geen
kwaal, die inhaerent is aan een bepaalden
stand, hetgeen spr. aantoont door mede te
deelen, dat een snoepwinkelhouder in een
volksbuurt in de belasting voor een inkomen
van 1 8COO was aangeslagen. Genotzucht
komt dus voor bij alle standen, spr noemt
dit dan ook terecht een der hoofdzonden,
n.l. de gulzigheid.
Spr. wijst er vervolgens op, dat het genot
wat aan een bepaald artikel is, In zich niet
kwaad is God zelf liet manna regenen uit
den hemel en zorgde er voor dat het smake
lijk was. Ook tal van aanhalingen uit de H.
Schrift kunnen aantconen dat het genot wat
aan een bepaald product zit niet verkeerd
is, Integendeel. Maar wat wel verkeert is,
is dit, dat men geen maat kent. Ook hier
moet men evenwel met alle factoren reke
ning houden. Wat is maat? Wat voor een
bootwerker niet genoeg is kan voor een
kantoorbediende veel te veel zijn. De een
kan van een glas wijn te veel hebben, de
ander kan van een geheele flesch niets mer
ken. Men moet dus bij de bepaling van de
maat geen algemeenenen maatstaf aanleg
gen.
Socrates, zoo zegt spr., verklaarde eens,
teen men hem vroeg hoe het toch kwam
dat hij zoo oud werd. dat hij nimmer vol
daan van tafel was opgestaan. Dat zou spr.
de norm willen noemen. Zoo is de ascese
geen kunstbeoefening zooals men wel eens
wil doen voorkomen, maar is wat men met
een modern Engelsch woord noemt, een
training, die tenslotte alle christenen moe
ten beoefenen.
Vervolgens geeft spr. cijfers ontleend aan
den heer Henri Hermans, waaruit blijkt
welk een omvang de genotzucht heeft geno
men. Milliarden worden uitgegeven aan al
cohol en nicotine; alleen in ons land was
dat over 1929 niet minder dan 173.725.000
gulden. En spr. is het eens met den heer
Hermans wanneer deze beweert dat de ar
beiders op deze wijze zich zelf ketenen aan
de plutocratie van het kapitalisme.
Ook van socialistische zijde komt men tot
de ervaring dat er matiging moet komen,
hetgeen spr. aantcont door een citaat van
Koos Vor'nk, gesproken op het congres van
de A, J. C.
Niemand kan. aldus spr., de eisch worden
geste'd dat hij zich van genotmiddelen ont
houdt, maar wel moeten wij eischen: mati
ging.
Het debat hetwelk hierna ontstond ging
speciaal over de vraag wat er gebeuren moet
met de arbeiders in die bedrijven waar ge
notmiddelen worden geproduceerd, omdat
spr. in zijn onderwerp de economische zijde
van het vraagstuk. n'et aanroerde.
Om 1 uur 15 had het diner plaats, waarna
gepauzeerd werd tot drie uur.
Na de heropening der zitting, deelde de
voorzitter mede dat onder de aanwezigen er
een was die vandaag zijn 40-iarig ambts
jubileum bij de spoorwegen herdacht. Een
vroolijk „lang zal hij leven" werd dien jubi-
'arls toegezongen. Vervolgens wordt door
den voorzitter ingeleid Pater Dr. Vrijmoed
O.F.M. die de 5e les zou inleiden over Be
drijfsorganisatie.
Voorzitter begroet Dr. Vrijmoed als den
man, die door hetgeen hij gepubliceerd
heeft en in spreekbeui ten de arbeiders ter
leering voorhield, bij ons geen onbekende is,
zelfs aller sympathie verwerven heft.
Pater dr. Vrijmoed zet uiteen, dat een van
de hoofdgedachten van de Encycliek Quadra-
gesimo Anno is, dat er ordening moet kernen.
Men kan in de Encycliek vijf stellingen onder
scheiden n.l. dat de Paus benadrukt, dat er
een bepaalde ordening moet zijn, dat die
ordening niet vanzelf ontstaat maar geleid
moet worden, dat die nieuwe ordening even
min kan worden toevertrouwd aan de econo
mische dictatuur, dat bij da nieuwe orde
ning gezocht moet worden naar een andere
norm n.l. de sociale rechtvaardigheid en
hef de, en dat het niet voldoende is die
nieuwe ordening te preeken, maar dat wij
ernstig moeten streven, dat er een sociale en
juridische orde tot stand komt. De Eerw.
spr. zet uitvoerig uiteen, dat het zooge
naamde vrije spel der economische krachten,
een uitwas van het klassiek economisch libe
ralisme, dat streefde naar een vrije en onbe
perkt winstbejag, die nieuwe ordening niet
kan brengen. In Quadragesimo Anno wijst
de Paus kennelijk cp de sociale ordening der
middeleeuwen, waar binnen het raam der
toenmalige huishouding de doelbewuste orde
ning bestond, die de Paus noemt de econo
mische orde, gedragen door de sociale recht
vaardigheid en liefde. We moeten terug, hoe.
wel het woord „terug" meestal schrikbeelden
in het brein van velen oproept, wij moeten
terug naar de doelbewuste ordening der
middeleeuwen, terug naar den geest, die aan
die normen het leven Inblies.
We hebben noodig een organischen opbouw
van ons volkshuishouden, waarin de norm
moet zijn: bevrdiging der juist gestelde be
hoeften. Geen productie om de winst alleen,
maar productie ter bevrediging van de be
hoeften. Daarom moeten we trachten te be
reiken de publiek rechtelijke bedrijfsorgani
satie, die mits haar doelstelling de juiste is,
en geen kapitalistische zij, voor onzen tijd
de onmisbare en dagelijks meer urgeerende
ordening kan wezen. Het wetsontwerp-Ver
schuur noemt spr. een bescheiden stap in de
goede richting, maar wij dienen actief ie
zijn. Ons economisch leven staat aan den
rand van den afgrond, terwijl van den ande
ren kant het Bolsjewisme ons bedreigt. Van
de Kath. Arbeidersbeweging moet de groote
stuwkracht tomen en „wee" als zij haar taak
en haar tijd laat voorbijgaan.
Ook naar aanleiding van deze inleiding
werden velen en veleerlei vragen gesteld, die
door Pater dr. Vrijmced werden beantwoord.
Inmiddels was na de „thee" Willem Nieu-
wenhulzen geariveerd, die zou spreken over
„De arbeider en de verfraaiing van 't leven"
Deze spr. werd door den voorzitter ingeleid,
als de bekende kunstcriticus, lid van de
kunstccommissie van het Verbond, wiens visie
zoo zeer strookt met de bij de arbeiders
heerschende inzichten.
Willem Nieuwenhuizen toont aan, dat in
heel de Katholieke gemeenschap het cultuur
probleem op den voorgrond komt. Cultuur,
zoo zegt hij, is de harmonische, spr. bena
drukt de harmonische ontwikkeling der
natuturlijke eigenschappen van den mensch.
Onverschilligheid tegenover cultuur is altoos
een tekort, wanneer zij principieel is, een
dwaling, zij het dan ook een onbewuste
dwaling, omdat men tekort doet aan de heer
lijkheid van Gods schepping. Tot de cultuur
behoort zeer zeker ook het schoonheidsgevoel,
dat eigen is aan den mensch en dat niet
het bezit is van slechts weinigen, zooals
men meende dat cultuur een meening,
die 30 49 jaar geleden opgeld deed dat
cultuur het eigendom was van de upper-ten,
waaronder dan verstaan werd, de hoogst
aangeslagenen in de belasting. Schoon
heidsgevoel is een aanleg, die moeite en
inspanning vraagt, maar die moeilijk is te
ontwikkelen, vooral in dezen tijd van stijl
loosheid en traag begrijpen. Men kan zelfs
het alledaagsche „leelijke" tot een schoon
heid sublimeeren, als men maar erkennen
Wil, dat het schoone niet altijd een uiter
lijke behaaglijkheid moet geven, maar ook
innerlijke schoonheic' kan bevatten. Het
gevoel van schoonheid moet uit ons zelf
ontstaan. Spr. waarschuwt er vcor, dat men
niet iets mooi moet vinden omdat anderen
dat ook mooi vinden. We moeten leeren het
schoone te zien, het schocne te voelen,
het schoone te waardeeren. En in geen
geval mag het worden opgedron
gen. Het zoeken naar een nieuwen
levensstijl, die schoonheid en kunst
samenvat, "in het algemeen levens-
rhythme, is slechts mogelijk op den grond
slag van een algemeene levensbeschouwing.
Stijl wordt geboren uit een nieuwe bezieling
voor cultureele en maatschappelijke ideeën,
die wij uit ons katholicisme zien ontstaan
Ten volle deelhebbend aan een leven met
dien groeienden nieuwen levensstijl, is voor
de arbeidersklasse noodzakelijk om te om
groeien aan het proletariaat, aldus besluit
de heer Nieuwenhuizen zijn rede.
Uit de vragensteiling bleek, dat velen
inderdaad de cultureele ontwikkeling van
den arbeidenden „tand van groot be
lang achten, zonder zich de pretentie
te willen gaan aanmatigen, dat het
arbeidende deel de dragers zijn van de cul
tuur, al heeft het Werkliedenverbond dan
ook een kunstcommissie, die, zooals de heer
Nieuwenhuizen terecht ondeugend opmerkte,
bij de Katholieke werkgevers nog niet be
staat, dat dus de cultureele ontwikkeling
van dien stand, een groote stap zal zijn
uit de verlossing van het proletariaat.
Om goede kunst te demonstreeren, zoo
na de inleiding van den heer Willem Nieu
wenhuizen, trad des avonds op, de heer
Frits Bouwmeester.
Frits Bouwmeester gaf allereerst een
krachtig uitgebeelde fragmentarische voor
dracht uit Hamlet, van William Shakespeare
Na een korte pauze volgden verschillende
werken van Katholieke dichters, als In Me-
moriam Fratris van Karei van den Oever;
De Lantaarnopsteker van Henrl Bruning;
De Mislezer van Marnix Gijzen; De Spring,
koord van Karei van den Oever; De Bedel
broeder van Jac. Scheurs en Het Volk in
de processie van Anton van Duinkerken.
Na nog eenige werken van Adema van
Scheltema, werd deze cursusdag met het
gebruikelijke avondgebed in de Kapel geslo
ten.
Vermoedelijk heeft men hier te doen met
een misdaad van den kerkdienaar Saaren-
niemi, die door de politie reeds is gearres
teerd, maar nog niet gehoord. Inmiddels
heeft men meer dan veertig graven geopend
om een onderzoek in te stellen naar de lij
kenschending.
Bij vele lijken ontbreken de hoofden, bij
anderen slechts vingers of de geheele rech
terhand.
Aangezien zich op het kerkhof vele hon
derden graven bevinden, is het uiterst moei
lijk een volledig overzicht van de gruwelijke
lijkenschending te krijgen.
Naar verluidt, zou de politie bewijzen in
handen hebben, dat Saarenniemi 's nachts
met een auto naar het kerkhof kwam en met
andere personen in het lijkenhuls vertoefde.
In zijn schrijftafel heeft men eenige scherpe
messen gevonden en bij hem thuis verschil
lende voorwerpen, die hij voor zijn gewoon
werk als doodgraver niet noodig had.
De lijkenvondst bij Helsingfors
Verzoek om surséance van betaling
ingediend
De N.V. Nederlandsche Handels- en Land
bouwbank te Haarlem heeft bij de Arrondis-
semen's-Rechtbank te Haarlem een verzoek
om surséance van betaling ingediend, omdat
zij niet in staat is al haar opeischbare schul
den te voldoen, doch gegronde vooruitzich
ten heeft, daartoe na verloop van tijd wel
bij machte te zijn.
In haar verzoekschrift wordt o.m. te ken
nen gegeven, dat de moeilijkheden in haar
bedrijf voor verzoekster in de eerste plaats
een gevolg zijn van de zeker voor het bank
bedrijf thans zoo benarde tijdsomstandig
heden doch meer in het bijzonder een gevolg
van de overeenstemming van den naam van
verzoekster met dien van de N.V. Handels-
en Landbouwbank te 's-Gravenhage, omdat
na het faillissement van deze instelling een
abnormale opvraging van saldi-tegoed heeft
plaats gehad.
Deze zou haar waarschijnlijk nog niet tot
het besluiten van het doen van den onder-
havigen stap hebben geleid, ware het niet,
dat, toen gemelde opvraging eenigszins tot
staan gekomen was, het onlangs uitgespro
ken faillissement van de Kamper Bank, met
alle gevolgen daarvan voor de Zwartsluizer-
bank en de Boaz-bank te Bussum, een her
nieuwden aanval op verzoeksters kas tenge
volge heeft gehad waaraan zij tenslotte
geen weerstand meer heeft kunnen bieden.
Voorts wordt te kennen gegeven, dat het
overgroote deel van het actief bestaat uit
vorderingen op debiteuren, van het binnen
komen waarvan zal afhangen, hoe de positie
van crediteuren ten slotte zal zijn, en het
in het belang van de schuldeischers wordt
geacht, dat afwikkeling van het innen der
vorderingen langzaam zal geschieden, en
geen geforceerde liquidatie noodig zal zijn,
hetgeen bij faillissement zeker fatale ge
volgen zal hebben.
Bl,j een surséance van betaling en even-
tueele voortzetting van het bedrijf zullen,
volgens het verzoek, de hypotheekhouders
ongetwijfeld bereid zijn, geen maatregelen
te treffen tot executie.
Nog wordt te kennen gegeven, dat baten
en schulden in volkomen evenwicht zijn, zoo
dat er geen tekort is.
Het voornemen bestaat, alle bijkantoren,
die gebleken zijn, met verlies te werken, op
te heffen, hetgeen een belangrijke jaarlijk-
sche besparing aan salarissen en onkosten
zou te weeg brengen.
Het verzoek tot surséance is nu ingediend
en binnen enkele weken moet de rechtbank
een beslissing daarop nemen. In afwachting
van dit besluit zou gistermiddag een be
windvoerder benoemd worden.
Voor het gerechtshof te Amsterdam stond
In hooger beroep terecht een 28-jarige schil
der. Bij de werkloozenrelletjes in December
van het vorige jaar te Haarlem zou ver
dachte de sabel hebben ontrukt van een
agent en hem daarmede hebben mishandeld.
Bij vonnis van den politierechter te Haarlem
verklaarde deze het O. M. niet ontvankelijk.
De officier van Justitie ging in hooger
beroep. De procureur-generaal, Mr. Bauduin
achtte de niet-ontvankelijkheid op juridische
gronden niet juist.
Op deze gronden eischte spreker vernieti
ging van het vonnis van den Haarlemschen
politierechter. Spreker eischte een gevange
nisstraf van 2 maanden tegen verdachte we
gens mishandeling. Arrest 20 October.
In ons verslag der eerste bijeenkomst van
de vereeniging „Geloof en Wetenschap",
hetgeen in ons nummer van j.l. Zaterdag
gepubliceerd is, vermeldden wij, dat de voor
zitter der vereeniging, Mr. F. Vorstman, me
dedeelde, dat gezien de moeilijke tijdsom
standigheden het programma voor dit jaar
er iets eenvoudiger uitziet. Met dit „eenvou
diger" wordt echter niet bedoeld, dat aan
het programma minder zorg is besteed. De
bedoeling is, dat door het bestuur rekening
is gehouden met de sombere tijden, door
meer visueele instructie te geven dan voor
heen, hetgeen minder inspanning vordert
van de leden, en door het kiezen van onder
werpen van meer opgewekten aard.
De stads-autobussen
Verbeterde dienstregeling
Met ingang van 1 Oct. is bij den Brock-
way-stadsdienst het aantal diensten in de
middaguren uitgebreid en wel op werkda
gen: Na 3 uur des namiddags op lijn 1,2,3
een 12 minutendienst; inplaats van den ge
wonen kwartierdienst.
Zaterdag en Zondag; Na 3 uur op lijn 1
een 12 minutenü'enst; lijn 2 een 10 minu
tendienst; lijn 3 een 10 minutendienst.
Deze diensten blijven rijden tot afloop des
nachts van den dienst.
Lijkenschending gepleegd
Het raadsel van de gruwelijke vondst, eeni
ge weken geleden, van deelen van lijken In
een bron nabij Helsingfors, is thans zoo goed
als geheel opgelost.
Dinsdag vierde de Ned. R. K. Politiebond
„Sint Michael", afdeeling Haarlem en Om
streken zijn 15-jarig bestaan.
Om half acht droeg de geestelijke advi
seur, Pater J. F. Dekkers O.F.M. in de Kle-
verparkkerk een gezongen H. Mis op, waar
onder vele leden met hun dames ter H. Tafel
naderden.
Na het gemeenschappelijk ontbijt in ge
bouw St. Bavo kwam men daar in een der
zalen in feeststemming bijeen.
De voorzitter, de heer W. v. d. Hulst,
opende om half elf de feest- en propaganda-
vergadering. Ondanks de donkere tijden was
er' toch alle reden tot feestvieren. Voor 15
jaar werd de afdeeling Haarlem van „St.
Michaël" opgericht en thans telt zij 50 leden.
Wij hebben nooit groote woorden gevoerd,
aldus spreker, maar wij hebben de daad ge
steld. In dit verband bracht spreker onder
applaus dank aan Mr. J. B. Bomans, eere
voorzitter, die steeds zijn hulp gegeven heeft,
waar maar eenigszins mogelijk. Vóór 15 jaar
wilde men „St. Michaël" niet zien en nu
is er een groote leegte, als de vereeniging er
gens niet vertegenwoordigd is.
Ook den heer M. L. A. Klein, lid van het
hoofdbestuur bracht spreker hulde met vele
andere figuren in Haarlem, die voor de be
tere positie van den politieman streden,
vooral in de openbare lichamen. Speciaaal
ook Mr. A. Bruch deelde in 't appla^ van de
vergadering. Spreker verzocht dén leden
trouw te blijven aan het bestuur, opdat het
vierde lustrum onder dezelfde gunstige om
standigheden gevierd kan worden.
De Zeereerw. Pater J. F. Dekkers, geeste
lijk adviseur verkreeg daarna het woord. Het
is vandaag feest in onze afdeeling, aldus
spreker. Vóór 15 jaren werd 't zaadje uitge
strooid van R. K. politiemannen in Haarlem.
Dit zaadje is een stevige boom geworden,
waarbij al die mannen zich veilig voelen.
Gij allen, aldus spreker, züt niet alleen
politieman, maar vooral Roomsch-Katholiek
politieman. Hulde vooral aan de mannen van
het initiatief, die hebben doorgezet en op den
dag van heden hun arbeid zoo schitterend
zien beloond. Ik feliciteer u op dezen vreug-
devollen dag. Wat de organisatie in de 15
jaar van haar bestaan gepresteerd heeft,
zullen anderen getuigen. Maar spreker wil
toch uit naam van alle leden den greoten
man van de afdeeling Haarlem, den voorzit
ter W. v. d. Hulst openlijk hulde brengen
voor zijn reusachtigen arbeid. Hij is, ondanks
vele teleurstellingen, altijd recht door zee ge
gaan. Hij heeft een afdeeling Haarlem ge
sticht die er zijn mag en die een sieraad is
voor den bond. Spreker richtte zich dan tot
den heer v. d. Hulst en gaf hem een drie-
dubbelen pluim op zijn hoed. De teleurstel
lingen die gij hebt ondervonden, aldus spre
ker, zijn gekend geworden door de geestelijke
overheid, speciaal door onzen bischop.
Uw werk is niet alleen bekend geworden
aan het bisdom, maar zelfs in Rome, bij den
Paus. In naam van Z. H. dankte pater Dek
kers den heer v. d. Hulst voor zijn groote
werkzaamheid en onder langdurig en dave
rend applaus spelde spreker den voorzitter
het gouden eerekruis Pro Ecclesia et Ponti
fice op den borst. Spreker sprak de hoop uit,
dat de president nog vele jaren tot heil van
den bond en de afdeeling Haarlem zou mo
gen blijven werken.
t>è heer v. d. Hulst dankte geroerd voor de
onderscheiding, in de eerste plaats. Z. H. den
Paus, en in de tweede plaats den bisschop.
De heer H. L. Spee, 2e voorzitter en voor
zitter van de feestcommissie richtte zich dan
ook met eenige zeer waardeerende woorden
tot den gedecoreerden voorzitter en wenschte
hem geluk met deze hooge onderscheiding.
Namens alle leden van St. Michaël dankte
spreker den heer v. d. Hulst voor alles, wat
hij voor die organisatie heeft gedaan.
Ook mevrouw v. d. Hulst wilde spreker
niet vergeten.
Gedurende de 15 jaren zün alle bestuurs
vergaderingen bij de familie v. d. Hulst ge
houden. Gedachtig de spreuk: „Zeg het met
bloemen" wilde spreker tot uiting brengen
den dank van de vergadering voor de groote
gastvrijheid. Ook de zoon van den heer v. d.
Hulst werd in de hulde betrokken.
Nadat de voorzitter den heer Spee be
dankt had, was het woord aan Mr. J. B. Bo-
mens, eere-voorzitter van de vereeniging.
In sprekers omgeving is de toestand zoo
benauwend in verband met de tijden, dat het
hem moeilijk is in feeststemming te geraken
Maar vriend v. d. Hulst mag vandaag niet
vergeten worden, nu hij onderscheiden is.
voor zijn ijver voor Kerk en Paus. Geestige
vergelijkingen trok spreker met de namen
van de vooraanstaande figuren in de afdee
ling.
Wij vieren vandaag het I5-jarig bestaan
aldus spr. Was het eerst wel een bestaan?
We moesten nog leeren loopen, maar nu
marcheeren we cordaat verder. Eerst een
kamertje met 8 mannen, nu een zaal vol
mannen en vrouwen en bloemen. Een zaal
vol schoonheid. Vijftien jaar geleden leefden
wij in een tijd van schaarschte en duurte,
van éénheidsworst, van queue voor de win
kels, van broodkaarten, van oorlog en krisis.
Thans wederom. Maar in een gansch an
dere krisis. De tarwe wordt verbrand, de kof
fie verzopen, de rubber vernield. Er is slechts
één angst in de wereld, dat de oogsten goed
zullen zijn.
Is dit een veroordeeling van het kapitalis
me? Neen. Weest toch voorzichtig in uw den
ken en in uw uitlatingen. Het kapitaal als
zoodanig is aangetast, er is teveel aan ar
beidskrachten. En toch is er een krisis: door
het nationaal imperialisme, door het egoïsme
van den staat en van den ondernemer. Op 't
algemeen nut moet alles gericht worden.
In deze dagen van hevige krisis heeft d?
Paus weer gesproken in zijn encycliek „Qua
dragesimo Anno". Deze is voornamelijk voor
den kleinen man geschreven. Een ieder, die
bij den arbeider, bij den ambtenaar een actie
moet ontplooien, heeft een zware taak te ver
vullen. Het georganiseerd overleg is er geko
men, maar er dreigen zware dagen van
loonsverlaging. Dat leed moet zoo lang moge
lijk worden uitgesteld. Er moet in onze so
ciale samenleving verandering komen, er
moet komen een bedrijfs-organisatie, waarin
patroon en arbeider samenwerken.
Gij politiemannen hebt allereerst te zorgen
voor de rechtsorde van den staat, maar de
orde van de economie moet er allereerst
zijn.
Het leed is nog voor de grootere menschen,
daar vallen de groote slagen. Maar er is nog
een troost dat de arbeider er buiten blijft.
Er dreigt veel op uw hoofden, weest daar
om spaarzaam. Er moet komen harmonie
tusschen ondernemer en werknemer. Daar
heeft de bisschop Zaterdag over gesproken
bij de R. K. Jonge Werkgevers.
De onderlinge harmonie van den mensch
wordt niet gehandhaafd, maar zoo kan het
niet blijven.
Is er harmonie in het Haarlemsche politie
corps? Zoo niet, dan moet ze er komen. De
betere harmonie moet uitgaan van dengenen,
die werk uitgeven en niet van hen, die ar
beid ontvangen.
Dan richtte spreker zich tot den voorzitter.
Gij hebt een machtig mooi werk verricht v
d. Hulst en daarom is uw onderscheiding zoo
verdiend. Gij hebt in 15 jaar zielen gered, dat-
staat vast.
Voor de Kerk hebt gij georganiseerd en
voor den Paus. Pro Ecclesia et Pontifice. In
dat teeken moet uw organisatie voortaan
leven en streven. Voor de Kerk en voor den
Paus in den geest van de Quadragesimo
Anno.
De bondsvoorzitter, de heer E. van Duin,
richtte een woord van gelukwensch tot den
voorzitter bij zijn onderscheiding. Als er ooit
een onderscheiding op de juiste plaats is, is
het deze. Als mede-drager van het eerekruis
drukte spreker den praeses de hand.
De hoofdadviseur van Katholiek Haarlem,
de Zsereerw. Heer Rector J. B. M. Timp,
dankte Mr. Bomans openlijk voor het feit,
dat hij —de pauselijke woorden op zoo juiste
wijze heeft voorgedragen. Daardoor was spre
ker ontroerd. Geestdrift is niet meer noodig
in deze vergadering, aldus spreker. De bis
schop kon niet aanwezig zijn, maar als zijn
plaatsvervanger In sociale zaken, richtte
spreker een woord van gelukwensch tot de
feestvierende vergadering' en tot den voor
zitter. Er wordt heden een feest gevierd van
echte Roomsehe mannen. Allereerst werd
sterkte gezocht in een Alg. H. Communie,
dat siert onze Roomsehe politiemannen en
dat is de kern van dit jubileum.
De inspecteur van politie, de heer Keesom
gaf zijn vreugde te- kennen over de uitnoodi-
ging, omdat daardoor blijkt, dat de Katho
lieke inspecteur gaarne in de vergadering ge
zien wordt. Den voorzitter bracht spreker
hulde voor zijn werken in Katholiek Haar
lem.
De voorzitter roemde de heer Keesom
als een waarachtige Roomsehe inspecteur.
Spreker hoopte, dat naar buiten zou worden
uitgedragen, dat op komende voordrachten
voor inspecteur van Haarlem Roomsehe na
men zouden mog^n prijken. De vergadering
stemde hiermede met applaus in.
Met een dankwoord van den voorzitter
werd de bijeenkomst geslóten. Om 2 uur be
gon de receptie.
Na de enthousiaste en bijzonder goed
geslaagde bijeenkomst in den morgen,
recipieerde gistermiddag het bestuur van
den Ned. R.K. Politiebond „St. Michaël",
afd. Haarlem en omstreken.
Onder de velen, die hun opwachting
maakten, merkten we het eerste op dr. Th.
Koot, voorzitter van de R.K. Kiesvereeni-
ging, daarnaast vertegenwoordigers van den
Christelijken Politiebond „Sursum Corda",
den Alg. Ned. Politiebond, het Haarlemsche
Politie-Muziekcorps, den R.K. Bond van
Overheidspersoneel „St. Paulus", Alg. Bond
van Politiepersoneel te Haarlem, van de
Arka, dr. A. Droog, wethouder van Heem
stede, inspecteur Kemper van Heemstede.
De commissaris van politie te Haarlem,
de heer E. H. Tenckinsk, wenschte het be
stuur en den leden geluk met het jubileum
en sprak de hoop uit, dat ook in de toe
komst het corps, mede door middel van „St.
Michaël", in bloei en saamhoorigheid zou
mogen toenemen.
Ga door, zooals u altijd gedaan hebt, al
dus spreker.
Speciaal den heer v. d. Hulst feliciteerde
de -commissaris met zijn onderscheiding.
De voorzitter antwoordde kernachtig en
gaf den heer Ter.ckinck de verzekering, dat
hij altijd pp „St. Michaël" te Haarlem zal
kunnen vertrouwen en dat de leden steeds
aan zijn zijde zullen staan.
De bondsvoorzitter, de heer E. v. Duin,
feliciteerde de afdeeling Haarlem namens
2400 leden en speciaal den voorzitter voor
zijn pauselijke onderscheiding, die in alle
opzichten wel verdiend mag heeten. Spr.
hoopte, dat de voorzitter ze niet alleen als
belooning, maar ook als aansporing zou
mogen begrijpen en dat hij nog vele jaren
zou mogen werken tot heil van de politie
van Haarlem, zelfs van Nederland. In de
afgeloopen jaren is veel bereikt. De Politie
bond is trotech op haar afdeeling te Haar
lem. Spreker overhandigde den heer v. d.
Hulst het brevet bij het Pauselijk eerekruis,
in goud omlijst. Moge dit derde lustrum nog
door vele lustra gevolgd worden, besloot
spreker en moge vriend v. d. Hulst er ge
tuige van zijn!
De heer Oudman sprak namens de Ver
eeniging van Inspecteurs van Politie te
Haarlem. Vijftien jaar heeft spreker het
werk van de jubileerende vereeniging aan
schouwd en hij heeft geconstateerd, dat ze
veel goeds tot stand heeft gebracht. Ook
deze spreker feliciteerde in het bijzonder
den voorzitter.
Een groot aantal bloemstukken, voor het
meerendeel van de organisaties, welker be
sturen ook ter receptie kwamen, was inge
komen.
Onder de talrijke telegrammen en schrif
telijke gelukwenschen bemerkten wij het
volgende schrijven van den Bisschop: „On
der aanbieding van onze gelukwenschen,
schenken wij U gaarne onzen Bisschoppe-
lijken zegen."
Verder van de burgemeesters van Haar
lem en Heemstede, van het Spoor- en
Tramwegpersoneel „St. Raphael", van den
heer De Landmeter, secretaris van de com
missie van Overleg, den wethouder van
Openbare Werken, mr. J. Gerritsz, het oud
lid Zonneveld, enz.
Er heerschte den geheelen middag'n gezel
lige geest, die tot het einde van de receptie
goed behouden bleef.
Nadat men aan een gemeenschappelijk
diner bij Brinkmann het feestelijk cachet
van den dag verhoogd had, begon om half
acht in gebouw „St. Bavo" de
Feestavond
De voorzitter van de feestcommissie, de
heer H. L. Spee, heette de aanwezigen,
waaronder weer verschillende autoriteiten,
van harte welkom. Deze dag, aldus spreker,
zal in de annalen onzer vereeniging met
gouden letters worden opgeteekend. En
spreker ging dan nog eens na, op welke
bijzondere wijze het feest gevierd is.
Onder applaus besloot de vergadering een
telegram te zenden aan Z. D. H. Mgr. J.
D. J. Aengenent als dank voor den verleen
den bisschoppelijken zegen en als bewijs
van trouw en aanhankelijkheid.
Nu kwam het vroolijke gedeelte van het
programma aan de beurt. De pittige band
van De Vogel gaf eenige gezellige „mop
pen" ten gehoore. Het dubbelmannenkwar-
tet „Inter Nos" voerde op zeer verdienste
lijke wijze verschillende zangnummers uit,
terwijl de in Haarlem voorwaar niet onbe
kende humoristen Klaare en Flora hun
beste beentje voorzetten in verschillende
samenzangen en duetten.
Een warm applaus oogstte het St. Mi-
chaël-Bondslied, dat op waarlijk voortref
felijke wijze door „Inter Nos" werd voor
gedragen.
Tot slot van dezen in alle opzichten ge
slaagden feestdag bleef men nog eenigen
tijd gezellig bijeen.
No. 10 7 October
Kerkconcert Mannenkoor
„Werkmanslust"
Solisten: Jo Vincent en Annie Woud
(zang). Klaas Bakker (orgel).
De executanten van Maandagavond hebben
niet over gebrek aan belangstelling te kla
gen gehad. Ongetwijfeld heeft het gevari
eerde en zeker zeer bijzondere programma op
de talrijke opkomst het middenschip der
St. Bavo-kerk immers was zoo goed als ge
heel bezet zijn invloed niet gemist.
De heer Bakker, die reeds eer een concert
speelde op het orgel der Groote Kerk, open
de deze uitvoering van grootendeels gewijde
gezangen met een koraal van Honegger, we
meenen in d. kl. terts, die ons echter maar
matig kon bekoren, evenals de fantasie in
denzelfden toonaard van Sweelinck, welke
hij vo^v de Missa van Palestrina ten ge
hoore tiracht. Alleen aan het slot maakte
het eentonige werk eenigen indruk. Door een
wat kleuriger registratie zouden beide com
posities zeker hebben gewonnen en 't echo
karakter van het laatste nummer kwam wel
wat al te weinig naar voren.
De moderne muziek van Darius Milhaud,
één van de „Slx", hebben we dezen avond,
zoowel in korencompositie daarop ko
men we aanstonds terug als in een vier
tal Joodsche liederen kunnen beluisteren.
We kunnen niet zeggen, dat deze uiterst
versatiele muziek, welke nergens een rust
punt schijnt te vinden, en meer op kleuren-
werking dan op stemming schijnt gebaseerd,
ons in deze liederen bijzonder heeft getrof
fen. De voortdurende strooming der har
monieën en tonaliteiten door elkaar, schept
een onrustig beeld, volkomen van onzen tijd,
ongetwijfeld, maar dat ons toch niet ten
volle kan bevredigen. Annie Woud zong den
cyclus van vier liederen, ze zijn van 1916,
waarin nochtans wel een zekere climax valt
waar te nemen, en waarvan de beide laat
ste ons wel het meest bekoorden, met
uitstekende voordracht en haar bekend, warm
en volumineus geluid.
Jo Vincent had haar keuze laten vallen
op een paar composities van Staden en Ge
slus, welke op elkaar geleken als de spreek
woordelijke druppels water, en naar onzen
smaak wat al te veel Bach-allures hadden.
Zij zong ze nochtans met glashelder geluid
en gevoelvolle voordracht, maar de Aria uit
Cantate 149 van den grooten Bach zelf won
het toch veruit èn in beteekenis èn in weer
gave. Dit was waarlijk, na de beide eerste
nummers, een verademing, een frisch geluid.
Samen zongen de beide zangeressen, wier
stemmen elkaar zoo gelukkig aanvullen, ten
slotte nog een drietal liederen van Henry
Purcell, waarvan vooral het eerste en het
tweede, door het sterk contrast In karakter,
wat in de weergave ook zoo uitstekend tot
uiting kwam, vermochten te boeien. De heer
Bakker begeleidde volgzaam en correct aan
het manuaal beide zangeressen.
Het Mannenkoor „Werkmanslust" uit
Krommenie heeft zich dezen avond van zijn
beste zijde doen hooren. De taak. dit koor
door den heer Robert op de schouders ge
legd, was voorwaar niet gering te noemen.
Men kan natuurlijk van meening verschil
len over de vraag, of transcripties als de
onderhavige, van een missa voor gemengde
stemmen in een voor mannenstemmen, waar
bij het karakter der origineele partijen vaak
geheel te loor gaat, wel aanbevelenswaardig
zijn, cn of deze muziek wel in een protes-
tantsch kerkgebouw op haar plaats Is. Maar
we achten het toch altijd nog beter, dat
deze muziek wordt uitgevoerd, dan zooveel
andere van minder allooi, waaraan de man
nenkoorliteratuur der laatste jaren maar al
te „rijk" is,
We gelooven, dat, indien de Psalm 121,
Beatus sum, var. Darius Milhaud, op Fran-
schen tekst van Paul Claudel, op een an
dere plaats in het kerkgebouw, of in de
Concertzaal zou zijn uitgevoerd, deze mu
ziek, waaruit weer een geheel andere Mil
haud spreekt dan uit de Jiddische liederen,
ons zeer goed bevallen zou zijn. Nu waren
de in fijne mezzo-tint gezongen gedeelten op
de plaats, waar wij zaten, bijna onverstaan
baar, en vervaagden de klanken te zeer. Welk
een tegenstelling daarentegen met Palestri-
na's Missa, Iste Confessor. We moeten eer
lijk bekennen, dat de heer Robert hier met
zijn zangers een hoogelijk te waardeeren peil
heeft bereikt. Zoowel rhythmisch als dyna
misch was de latijnscbe zang keurig verzorgd;
het naar voren komen en weer terugtreden
der verschillende partijen op de juiste
oogenblikken, de eerbied voor den gewijden
tekst en de nuanceering alsook het tempo,
waren waarlijk voorbeeldig te noemen. Het
koor bleef ook voortdurend goed op toon:
het bassenfond had hier en daar wat stevi
ger gekund, maar het geheel was en bleef
toch zeer doorzichtig en soepel.
Een der fraaiste composities van Roeske,
welke wij kennen, en die door de zangers
steeds met liefde en toewijding wordt ge
zongen, het „Gebed voor den Tempel", be
sloot het concert. Ook hier werd een fraai
en nobel ensemble bereikt, slechts hier en
daar gestoord door de wat sterk optreden
de echo In de kerkruimte.
Alle medewerkenden aan dit concert kun
nen terugzien op een welgeslaagden avond
J. S.
Geboren: 1 OctoberJ. P. Eratsieck—
Kaptein, d. 3 October: M. v. Wijk—v.
Noggeren, d. K. KamoenPlantinga, d
4 October: J. L. MoonenRoekens, z.
M. J. Goedemans—Heinsbergen, d. A.
HermelingDroog, z. C. W. H. Martens
Stöhner, z. C. Kors—Lindström, d. A.
C. v. Eerden—Wagenaar, z.
Overleden: 2 October: H. P. BijsterLau-
tenbacb, 74 j., Jansstrait G. H:kkeit—
Jone, 38 j., Eschdoornstraat 3 October:
F. R. C. Baars—Zeh, 73 j., Bloemveldlaan
A. Treffers, 40 j., Kamperlaan D. W.
Keur, 82 j., Krelagestraat A. L. V. Gelder,
66 j., Molenaerstraat 4 October: M., 9 j.,
z. van T. J. C. Blom, Hazepaterslaan M.
Scheffer—Kort, 73 j., Tugeiastraat 5 Oc
tober: H. C. Kloek—Schönecker, 86 j., Haze
paterslaan.
Spreekuur Kamerlid Van de Bilt
Het Tweede Kamerlid, de heer Ch. L. van
de Bilt, zal voor belanghebbenden te spre
ken zijn: Donderdag te Hoorn van 24 uur
In Hotel Bellevue (tegenover Station). Vrij
dag 9 October te Alkmaar van 4—half 6 in
hotel Proot.
R. K. Volksbond Hedenavond houdt de
afd. Heemstede van bovengenoemden bond
een ledenvergadering in het R.K. Vereni
gingsgebouw. De agenda bevat o.m.:
Mededeelingen over het te houden jaar
feest, verkiezing commissielid H. J. N.. in
de vacature van wijlen den heer J. M. v.
d. Eem.
Mede zal de heer J. Th. H. Castricum,
voorzitter van den R.K. Volksbond, afd.
Haarlem en lid van den Haarlemschen ge
meenteraad, als spreker optreden met het
onderwerp „Coöperatie in het algemeen en
de Coöperatie „Arbeid Adelt".
Deze vergadering is een week vervroegd
met het oog op de „Mittovos".