GENEESKUNDIGE
KALENDER.
VOOR DE HUISVROUW
MODESHOW
GEBREID PAKJE
R
E"
VROUWENWIJSHEID
VOOR HET THEEUURTJE
ftl
Wenken en Raadgevingen
voor jongetje van anderhalf jaar
j
MONTESSORI- OF GEWOON
LAGER ONDERWIJS
IN HET CARLTON-HOTEL TE AMSTERDAM
OP VERZOEK
Schapenvleesch als tractatie in den herfst
9
OVERNEMING UIT DEZE RUBRIEK ZONDER TOESTEMMING VERBODEN
In een vorig artikel zagen wij, dat het
ever het algemeen wel het veiligst is om
niet al te vroeg met het schoolleven te
beginnen. Wij lieten daarbij nog onbe
sproken of wij voor het kind Montes-
sorl-onderwijs zullen kiezen dan wel de
oudere methode, volgens welke wij oude
ren onze eerste wijsheid hebben opge
daan. Nu, in veel gezinnen komt deze
vraag weinig naar voren en wordt de
keuze vanzelf bepaald door verschillende
factoren, plaatselijke omstandigheden,
godsdienst, sociaal-economische en an
dere invloeden. Toch blijven er nog ge
noeg gezinnen over, waar deze vraag wel
degelijk overwogen wordt. Daarom lijkt
het mij goed over een en ander eens
samen na te denken.
De Montessori-methode dan heeft als
ideale grondgedachte de bedoeling de
individueele kundigheden zoo goed mo
gelijk tot ontwikkeling te brengen. Nu,
tegen deze gedachte op zichzelf is wel
niet veel in te brengen, al wil ik er bij
voegen, dat de tegenwoordige tijd op
zichzelf reeds voldoende of meer dan
voldoende de individualiteit van het kind
ontwikkelt. De noodzaak, om dit nu nog
eens extra te helpen bevorderen, lijkt
mij dan ook niet bijster groot. Een uit
zondering hierop maakt wel het hard-
leersche kind, dat in de gewone klas
remmend werkt op het geheel en zelf
daardoor ook niet in de aangenaamste
omstandigheden verkeert.
Evenwel, men moge het in theorie ge
heel of grootendeels met de Montessori-
methode eens zijn, voor de praktijk van
het leven zijn er nog bezwaren, die bij
mij sterk ten nadeele van deze methode
wegen. De Montessori-methode eischt
zooveel van de persoonlijkheid van de
onderwijzende kracht, dat zij alleen bij
superieure bezetting goed kan worden.
Bij middelmatige bezetting acht ik deze
methode dan ook minder goed dan de
gewone ouderwetsche methode, terwijl ik
de resultaten, indien de onderwijskracht
beneden het middelmatige daalt, veel
slechter vind, dan wanneer deze onder
wijzer aan het oude systeem gebonden
was.
Om deze reden want de wereld be
staat nu eenmaal niet uit excelleerende
persoonlijkheden acht ik de Montes
sori-methode ongeschikt als algemeen
systeem. Daarvan toch mag men ver
wachten, dat het ook bij middelmatige
bezetting goed werkt. Dit geldt voor ieder
groot bedrijf en ook voor het onderwijs.
Dit alles neemt niet weg, dat wij
dankbaar kunnen zijn kennis gemaakt
te hebben met deze methode. Zij moge
dus niet algemeen worden, zij moge zelfs
niet blijvend zijn, zonder twijfel heeft
zij haar goeden invloed doen gelden ook
op de gewone school.
Wat de een te veel heeft, heeft de
ander te weinig. Het resultaat zal wel
zijn, dat zij naar elkaar toegroeien of
dat de andere strengere methode gere
guleerd wordt. Dat dit reeds geschied is,
daarvan kan ieder ouder zich reeds over
tuigen.
De starheid van vroeger is reeds lang
verdwenen, en als ik mij nog herinner
de geestelijke, lichamelijke onaange
naamheden van het vroegere schoolle
ven en dit vergelijk met de toestanden
van heden, nu, dan is er reeds veel
verbeterd. Trouwens wil men beter be
wijs? De kinderen tegenwoordig gaan
graag naar school en wij maakten vroe
ger gaarne een slippertje.
Het komt mij dus voor, dat voor enkele
kinderen de Montessorischool voordeelen
geeft, maar dat momenteel althans de
oude geijkte methode van vroeger het
nog blijft winnen.
ENKLAAR.
Als de vacant:es afgeloopen zijn en
men weer tot het leven van allen dag
terug gekeerd 13, moeten verschillende
gebruikte kleeren en andere zaakjes
grondig gereinigd worden, alvorens ze
worden opgeborgen.
De witte gebreide wollen mantels,
rokken, jumpers en vesten o. a., die
aan het strand of in de bosschen goede
diensten bewezen hebben, moeten zoo
spoedig mogelijk uitgewasschen wor
den. Dat kan beei gevoeglijk thuis ge
beuren in een oplossing van goede Vene-
tiaansche zeep De zeep wordt fijn ge
sneden en met 2 a 3 liter water op
het vuur gezet, onder telkens roeren.
Is de zeep voldoende opgelost en tot
schuim gekookt, dan neemt men ze van
het vuur en giet de oplossing in een
teil, waarin het kleedingstuk moet wor
den gewasschen. (Voor leder kleeding
stuk schoon zeepsop nemen).
Is de zeepoplossing afgekoeld, dan
wordt het te wasschen kleedingstuk
daarin flink heen en weer geslingerd en
vervolgens ln lauw warm water goed
opvespoeld. vervolgens luchtig uitge
drukt (niet wringen) en in de dwarste
opgehangen om den goeden vorm er in
te houden of op schoone doeken plat op
den grond gelegd, wat nog beter is.
Bijna droog worden de kleedingstuk -
ken aan den verkeerden kant met een
niet te heet strijkijzer opgestreken.
Kleine scheurtjes in onze kleeren
kunnen we netjes en onzichtbaar her
stellen door er aan den achterkant een
stukje gutta-percha tegen te leggen. Men
zorge, dat de naaen van de beschadigde
plaats precies op elkaar passen, legt de
gutta percha er op en gaat er dan vlug
met een heet strijkijzer overheen. Het
euvel Is dan keurig en bijna onzicht
baar gehecht en hersteld, beter en mooier
dan dat men er een stopje in gelegd
zou hebben.
Gevulde bloembakjes en mandjes kan
men mooi en frisch houden door nu en
dan nieuw mos op de aarde te leggen.
Als men dit mos steeds volop water
geeft, dan houdt de uitwaseming van
het water de planten frisch en 6applg.
Om het losspringen der knoopen van
sloopen met dubbele rij knoopsgaten en
losse knoopen te voorkomen maakt men
in den overslag de knoopsgaten horizon
taal en in het sloop zelf verticaal.
MYRIAM.
Het pakje wordt gebreid met alumi-
niumnaalden no. 2.
U begint met breien aan den voorkant
van het truitje, waarvoor 72 st. worden
opgezet en breit eerst een boord van 16
naalden 2 rechts, 2 averechts. Dan breit
u 1 r., 1 aver, en laat dien st. om de
naald verspringen, zoodat er telkens 1
r. et. op een aver, komt en omgekeerd.
Hiervan breit u 50 naalden. Dan verdeelt
u het werk in tweeën voor het split en
breit beide helften apart. Aan het split
worden 6 st. bij opgezet voor de knoop
jes; 8 naalden breien. Dan aan het
armsgat 8 st. bij opzetten voor de mouw;
I naald overbreien, weer 8 st. bij opzet
ten, 1 naald overbreien en zoo doorgaan
tot u voor de mouw 48 st. bij hebt op
gezet. U heeft dan 90 st. op de naald.
Hierop 34 naalden breien; dan aan den
halskant 20 st. afkanten, de naald af
breien en daarna nog 4 naalden. Is u
zoover, dan breit u de andere helft;
hierbij worden echter geen steken bij
opgezet voor het split. U neemt dan
weer alle steken bij elkaar op één naald.
Eerst wordt de eene helft gebreid, dan
36 st. opgezet voor den hals en vervol
gens de tweede helft mee op de naald
gebreid. Er zijn dan in het geheel 170
st. op de naald, waarop u 34 toeren
breit. Dan begint u, om den anderen
toer, aan weerskanten 8 st. af te kanten
voor de mouwtjes. Zijn de geheele
mouwtjes afgekant, zoodat er nog 68 st.
op de naald staan, dan breit u nog 58
naalden en vervolgens een boord van 16
toeren 2 r„ 2 aver. Daarna afkanten.
Voor de manchetten neemt u 54 lusjes
op en breit een boord van 18 toeren 2
r., 2 aver.
Voor het boord neemt u, rondom
het halsje, 72 lussen op en breit 18 toe
ren 2 r., 2 aver.
Dan worden de naden aan den linker
kant dichtgenaaid en het truitje van
voren gesloten met drukknoopjes ofwel
met knoopjes en knoopsgaten. Voor de
knoopsgaten wordt dan een toertje ge
haakt, waarbij u lusjes maakt voor de
knoopjes.
Broekje. Hiervoor worden 80 st opge
zet en u breit eerst een boord van 16
naalden 2 r., 2 aver. Wordt het truitje
over het broekje gedragen, dan breit u,
in het midden van het boord, een gaat-
jestoer voor het doorhalen van een
elastiek. Maakt u een opknooppakje,
dan breit u in het boord knoopsgaten,
één aan iederen kant van het split en
twee in het midden.
Is het boord klaar, dan breit u verder
het patroon van het truitje: 1 r„ I aver.,
om den anderen toer verspringend. Zoo
breit u 74 naalden. Volgende naald 38 st.
breien, I st. meerderen, 4 st. breien, I
st. meerderen, 38 st. breien; 1 toer over
breien. Volgende toer: 38 st., 1 st. meer
deren, 6 st., 1 st. meerderen, 38 st.; 1
toer overbreien. Zoo gaat u door, tot er
tusschen de beide meerderingen 22 st.
zijn. Deze 22 st. kant u af en breit dan
voor elk pijpje nog een boord van 8
toeren 2 r., 2 aver., waarna u ze af-
kant.
De tweede helft wordt precies eender
gebreid en dan worden beide helften
aan elkaar genaaid.
Dit pakje ls vooral heel aardig als
men een afstekende kleur neemt voor
boord en manchetten, bijv. beige of wit
by de blauwe wol. Ook kan men geiftê-
leerde vol nemen voor de garneering,
of effen boorden bij gemengde wol.
DORA.
In dezen tijd van malaise hoort er *n
dosis moed toe om 'n modeshow te hou
den. Wij bewonderen daarom de ver
schillende firma's (Kruysveldt de Mare,
Muller en den juwelier Bonebakker) die
samenwerkten om ons een middag te be
reiden, waarin we zooveel schoons en
merkwaardigs te zien kregen, dat we
voor enkele uren vergaten te denken
aan vermindering van salarissen, daling
der effecten etc. etc.
Wij kunnen u van de 76e, die het huis
Kruysveldt óns toonde, er slechts en
kele noemen. Vooreerst het avondtoilet
van zwarte crêpe Georgette met die al
leraardigste boleroachtige bridge-coat
met korte pofmouwen van wit fluweel
met zilveren loovertjes bezaaid. Dit was
een creatie van Lanvin, die de wereld
ingaat onder den naam Jasmin. Dan
zagen we 'n heerlijken wintermantel met
talryke découpes in den rug en grooten
persianer kraag onder den naam
„Mysterieux".
Het toiletje met de vlinderach
tige strikken is van flesch-groene
wollen marocain met versierin
gen van wit en zwart lakleder.
Al weer 'n ontwerp van Lanvin,
onder den naam: Donatienne.
Hoe stijlvol was 't toiletje van
zwarte crêpe Georgette met de overdaad
van strookjes, die toch geen afbreuk doet
aan het gedistingeerde geheel. Alweer
een geesteskind van een grootheid op
modegebied, n.l. Patou, die het robe
Pompadour noemt.
De firma Miiller uit Haarlem en Hil
versum leverde hierbij een mutsje van
zwart laken met persian; 'n charmante
combinatie, 'n figuurtje om zoo uit een
roode mail-coach te stappen op 'n En-
gelsche gravure.
met de hand in model genaaid; strook
jes en reepjes aan elkaar gepriegeld,
waardoor juist die geraffineerde mo
delletjes ontstaan, die de huidige mode
zoo interessant maken, 't Model van den
bol is ofwel glad getrokken over den
We kregen van mevrouw Müller nog
enkele wetenswaardigheden te hooren
omtrent de nieuwe hoeden. Veeren,
maar vooral geen struisveeren of pleu-
reuses. We hebben deze de laatste
maanden al in zoo'n overdaad gezien, dat
de fyne zaken ze uit hun collectie heb
ben gebannen. Als materiaal zien we
vooral slap vilt, ook het mooie, glan
zende panne, 'n Enkele maat wordt ook
fluweel verwerkt. De hoeden zyn meest
schedel of z.g. vierkant, d.w.z. de schei
ding tusschen bodem en rand van den
bol ls afgerond rechthoekig. Als kleu
ren zien we het meest: zwart, donker
bruin en groen.
Bij al deze belangrijke uiterlijkheden
sloot zich ook nog aan de causerie van
Mevrouw Cartou uit Amsterdam over de
verzorging van onze teint. Werkelük, de
Hollandsche vrouw is er nog niet van
doordrongen, dat een goed geconser
veerde huid en 'n juist aangebrachte
maquillage een van de voorwaarden is,
om een mooi costume te kunnen dragen.
Uit de hilariteit bij deze bespreking
bleek ons, dat de Hollandsche vrouw
nog veel te nuchter is om deze Parij-
sche opvattingen zoo maar zonder meer
te aanvaarden.
POLA.
DE VEOUW
Als God de vrouw tot meesteres van
den man zou hebben bestemd, zou Hy
ze uit het hoofd hebben genomen, en als
Hy haar tot zyn slavin bestemde, zou
HU haar uit de voeten genomen hebben.
Maar daar HU haar bestemde tot zyn
gezellin en zijns eeiyke, nam Hy haar
uit de zijde. h. Augustinus.
In het algemeen voelt men in Ne
derland niet veel voor schapenvleesch
erger nog, er heerscht een bepaald
vooroordeel tegen, dat gewoonlijk
wordt uitgedrukt met de woorden:
„Schapenvleesch heeft zoo'n sterken
smaak."
Al valt er nu weliswaar over smaak
niet veel te twisten, we zouden er toch
over kunnen redeneeren.
We zouden kunnen opmerken, dat
„sterk" „sterk-uitkomend" ook ze
ker de smaak is var. varkensvleesch en
van wild, vleeschsoorten, die over 't al
gemeen zeer vóél waardeering vinden,
't Spreekt vanzelf, dat iets met een
sterk uitkomenden smaak zich onder
scheidt van de meer gewone spijzen,
maardie onderscheiding behoeft nu
niet juist in het nadeel van het sterk-
smakende gerecht te zijn; de voorbeelden
liggen voor het grypen, dat juist de
„sterk" smakende voedingsmiddelen ter
afwisseling graag worden gebruikt (be
halve op de reeds genoemde wild- en
varkensvleeschsoorten zouden we kun
nen wijzen op visch, op kruiden, op spe
cerijen enz.)
Trouwens, evenals het gebruik met
zich brengt, dat varkensvleesch en wild
opgediend worden met andere spijzen,
die den smaak verzachten of zelfs over-
heerschen (varkensvleesch met kool of
met uien, wild met compote)zoo kun
nen we ook het schapenvleesch laten
profiteeren van de bijgerechten dé
groenten en de kruiden die we bij
de bereiding toevoegen of waarmee we
de een of andere saus bij dit vleesch
klaarmaken.
De Engelsclie keuken, die het scha
penvleesch rekent tot de dagelijks voor
komende levensmiddelen, weet op dit ge
bied heel wat variaties te geven; en al
zal voor den Hollandschen smaak het
geliefkoosde Engelsche gerecht „scha
penvleesch met kruizemuntsaus" wel wat
vreemd lijken, andere schotels, waarin
het schapenvleesch een hoofdrol speelt,
komen wel degelijk in aanmerking voor
een blijvende plaats in onze Hollandsche
Keuken.
Als we daarby weten, dat de herfst
beschouwd wordt als de beste tyd voor
het schapenvleesch, dan stellen we de
kennismaking niet langer uit, maar ne
men dadeiyk een proef met de volgende
recepten.
Schapenvleesch met verschillende
groenten (4 personen)
600 G. (6 ons) schapenvleesch (niet te
vet)
40 G. boter, margarine of vet.
1 groote ui, 1 kleine selderijknol, I
groen savoyekooltje
1 groote wortel (of een twintigtal klei
ne worteltjes)
1 K.G. aardappelen, -wat peper en
zout, 2 theelepels Maggi's Aroma.
Snyd het schapenvleesch ln nette
blokjes (als poulet) of laat dit door den
slager doen. Wasch het vleesch, zet het
op met zooveel kokend water, dat het
even bedekt is en voeg er wat zout bij;
laat het in de goed gesloten pan op een
zacht vuur uur koken.
Maak intusschen de groenten schoon
en schil de aardappelen. Leg, nadat het
vleesch 1/l uur gekookt heeft, het in
vieren gesneden kooltje er op, daarop de
worteltjes, de m reepjes gesneden selde
rijknol en de gesnipperde ui. Laat alles
tarnen uur zachtjes doorkoken, leg er
dan de in vierdeparten gesneden aard
appelen op en onderzoek, of er nog vol
doende vocht op den bodem is. Leg bo
venop de boter of het vet en laat alles
samen verder gaar worden (nog ongeveer
V2 uur).
Maak het gerecht op smaak af met
de Maggi's Aroma en misschien wat pe
per en zout: schep het met een schuim
spaan over op den vleeschschotel (of in
een dekschaal) en presenteer er het nog
in de pan overgebleven kooknat in een
sauskom bij.
Gerechten van schapenvleesch
met tomaten (4 personen)
600 G. (6 ons) mager schapenvleesch
(tot poulet gesneden)
60 G. boter, margarine of vet (3 afge
streken eetlepels)
2 groote uien, 2 groote aardappelen
4 flinke tomaten (of 4 eetlepels dikke
tomatenpurée)
wat peper en zout, 2 theelepels Maggi's
Aroma
1 eetlepel azijn.
Snipper de uien fijn en laat ze in een
gesloten pan in de boter of het vet gaar
smoren <>i uur). Voeg er het gewas
schen vleesch bij, den azijn en wat pe
per en zout; laat alles zachtjes ln de
goed gesloten pan H uur smoren, voeg
er dan de tomatenpurée (of de door een
zeef gewreven rauwe tomaten) by, de
in vierdeparten gesneden aardappelen
en zooveel water als noodig is om het
gerecht van de noodige saus te voorzien.
Laat alles samen nog een goed half uur
zachtjes stoven, roei er ten slotte de
Maggi's Aroma door en misschien wat
peper en zout. en dien het gerecht dan
op in een dekschaal.
Presenteer er droge rijst, macaroni of
gekookte aardappelen bij.
GESTOOFDE SCHAPENLAPJES
(4 personen)
4 schapenlapjes van 150 O., ongeveer
10 G. (1 afgestreken eetlepel) zout, wat
peper
60 G. (3 afgestreken eetlepels) vet, bo
ter of margarine
4 eetlepels dikke tomatenpurée
1 ui, 1 kleine winterwortel
4 d.L. water met 2 Maggi'a bouillon
blokjes.
Wasch de lapjes, droog ze af, wryf ze
in met zout en peper, en laat ze in het
heete vet (of in de lichtbruin gebraden
boter) aan weerskanten vlug bruin wor
den (in de koekenpan). Leg ze over in
een stoofpan, voeg er de gesnipperde ui
en wortel bij en giet er den bouillon en
de tomatenpurée over. Laat het gerecht
ln de goed gesloten pan zachtjes gaar
stoven (ongeveer 1 uur)schik dan de
lapjes op een vleeschschotel en presen
teer de rest van de saus er afzonderiyk
in een sauskom bij.
Geef by dit gerecht gekookte aardap
pelen of droge ryst.
Gezellig zal het theekleed, de vinger
doekjes en de theemuts staan, als u thee
visite ontvangt.
Het landeiyke huisje en de kleur der
bloemen, het zal er knus uitzien. Uitste
kend zal het staan, indien u de thee ser
veert in de serre, met uitzicht op uw
mooi aangelegden tuin, of nog aardiger
misschien in den tuin zelf.
Het kleed is van crême-kleurig lin
nen en de vier hoeken zyn bewerkt met
Delphiniums (Riddersporen) in de mooi
ste blauwe tinten welke u maar beden
ken kunt, van lichtblauw, staal-blauw,
ultramaryn tot Pruisisch blauw, over
gaand in mauve.
Wilt u nog enkele andere kleuren aan
brengen, dan kunnen de voorste ronde
bloemen ln petunia-kleur gekozen wor
den. De eenvoudige steken om de naden
aan te geven tusschen de flagstones zyn
ln een bruine kleur gehouden.
We beginnen het kleed eerst te zoomen
en teekenen het motief vervolgens op de
van linnen in dezelfde kleur als het kleed.
Aan de beide kanten is het huis getee-
kend en zijstukjes worden tusschengezet,
(zie teekening).
Voor het dak nemen we een rood stukje
linnen en knippen den schoorsteen aan,
deze dient meteen als handvat dit wordt
op het andere linnen gestikt. De dak
pannen zyn hier en daar aangegeven met
rood-bruin in den knoopsgatensteek. De
bloemen rondom het huisje worden in
dezelfde kleur als het kleed geborduurd.
Afteekening van raampjes, luiken en
deur is bruin of groen. Hetzelfde pa
troon van den theemuts knippen we voor
de voering en van watten. Voor dezen
theemuts is een watten vulling prettiger,
omdat de vellen plat zyn en in vorm ge
knipt kunnen worden.
De schoorsteen wordt opgevuld met
flanel, totdat deze stevig genoeg is om
te blijven staan.
De vingerdoekjes worden in een hoek
bewerkt.
vier hoeken. Voor een hoek teekent u het
motief op papier en drukt het op de vier
hoeken over. Goed waschbare borduurzy-
de of katoen wordt voor het werken ge
bruikt. De Riddersporen worden met den
madeliefjes-steek gewerkt, de ronde bloe
men in den knoopsgaten-steek, met een
geel hart van Fransche knoopen. De
theemuts heeft een voor- en achterzyde
Wilt u alleen den voorkant der thee
muts bewerken en de zijstukken wegla
ten. zoodat er alleen een voor- en ach
terkant komt, dan kunt u dat doen, hoe
wel de eerste manier veel aardiger is,
vooral wanneer de theemuts op tafel
prijkt en dus van alle kanten bekeken
kan worden.
ANEMOON.
