MARIA-STICHTING
Kalenderblaadje
ELCK WA T WILS
UIT DEN OMTREK
BLOEMENDAAL
HEEMSTEDE
IJMUIDEN
Niet geslaagde snurrevaad-visscherij
BENNEBROEK
ZANDVOORT
HALFWEG
VELSEN
Sarrasani's „voorhoede" over
de pont
ONDERWIJS
Vrouwe van Nazareth gepromoveerd
IEDEREN MIDDAG VAN
2-3 UUR POLIKLINIEK
INGEZONDEN
MARKTNIEUWS
Gemeentelijk ziekenhuisfonds voor den
kleinen middenstand
Principieele raadsbeslissing gevraagd
Naar aanleiding van het verzoek van den
heer Noorman om eens na te gaan of de
mogelijkheid en de behoefte in deze ge
meente bestaat, om, evenals in de gemeente
Haarlem, tot de instelling te geraken van
een gemeentelijk ziekenhuisfonds voor den
kleinen middenstand, voor wien toetreding
tot de bestaande gesubsidieerde volkszieken-
huisfondsen uit hoofde van het inkomen
uitgesloten is, hebben Burgemeester en Wet
houders de Commissie voor Sociale aange
legenheden uitgenoodigd terzake een onder
zoek te doen instellen.
De Commissie voornoemd is van oordeel,
dat een gemeentelijk ziekenhuisfonds voor
den kleinen middenstand ook in deze ge
meente zeker reden van bestaan zou hebben.
Ingeval tot de instelling van een zoodanige
verzekering tegen de kosten van ziekenhuis-
verpleging ca. werd overgegaan, komt het
de Commissie gewenscht voor in hoofdzaak
de regeling van Haarlem te volgen. Dienaan
gaande zij vermeld
dat tot de verzekering kunnen toetreden
zij wier inkomen wat betreft ongehuwden
niet meer dan f 3500.en wat betreft ge
huwden na kinderaftrek niet meer dan
f 5000.bedraagt;
dat de verzekering geldt voor verpleging
van ten hoogste 10 weken voor elk ziektegeval
in de 2e klasse B der ziekenhuizen;
dat met de ziekenhuizen in Haarlem een
overeenkomst is gesloten
dat de gemeente aan de ziekenhuizen f 6.
per dag betaalt voor elke(n) patiënt
dat in de verzekering begrepen zijn de
kosten van operatief ingrijpen, gebruik
operatiekamer, narcose, medicamenten en
verbandmiddelen
dat met de heeren specialisten een afspraak
is gemaakt betreffende de door hen in reke
ning te brengen kosten, ingeval van behan
deling der verzekerden of het hun verleenen
van chirurchische hulp
dat met de bedongen premie van f 0.25
per week voor volwassenen en f 0.25 per
maand voor kinderen de verzekering in
Haarlem zich tot nu toe kon bedruipen
dat de ontvangsten en de uitgaven ter
zake in Haarlem in de gemeenterekening
worden verantwoord onder de „gewone
middelen" en op de begrooting „gewone
dienst" derhalve zoowel in „Ontvangst"
als in „Uitgaaf" een post voorkomt inzake
de ziekenhuisverpleging;
dat van de ziekenhuisverpleging boven
bedoeld een afzonderlijke administratie ge
voerd wordt.
Het vorenstaande heeft de instemming
van Burgemeester en Wethouders, doch zij
zouden, alvorens verdere stappen te doen,
gaarne vernemen of de Raad in beginsel be
reid is op het voetspoor van de regeling ter
zake in de -gemeente Haarlem, tot de instel
ling van een gemeentelijk ziekenhuisfonds
voor den kleinen middenstand alhier over
te gaan.
Gemeenteraad Een openbare ver
gadering van den raad dezer gemeente wordt
gehouden Donderdag 15 October te 14 ure
in het raadhuis te Overveen.
De agenda is als volgt
1. Ingekomen stukken.
2. Benoeming leden commissie van geor
ganiseerd overleg. (De commissie bestond
uit de heeren Hogenbirk en Prinsenberg).
3. Vaststelling verordening ex-artikel 208
der gemeentewet (5 jaarlijksche herziening
van de strafverordeningen).
4. Verhuur terreintje langs den'Zeeweg aan
G. Hoffschlag.
5. Uitgifte in erfpacht van een strook
grond aan het P.E.N.
6. Aankoop grond voor verbreeding van
den Bloemendaalscheweg-
7. Vaststelling van de scholen aan wie
subsidie voor voorbereidend lager onderwijs
gegeven zal worden.
8. Aanvrage crediet voor het in orde bren
gen van een deel van het Bloemendaalsche
Bosch.
9. Aanvrage crediet voor bouw van brand
spuithuisjes.
10. Converteering van geldleeningen.
ix. Ontheffing bepalingen der bouw
verordening.
12. Vaststelling verordeningen tot regeling
van het georganiseerd overleg.
13. Principieele uitspraak over het al niet
instellen van een verzekering tegen zieken
huiskosten.
14. Afschrijvingen en suppletoir kohier
Hondenbelasting 1931.
Gevonden voorwerpen Gevondën
en terug te bekomen bij: C. Schipper, Park
weg ia Bloemendaal, een meisjesmuts; P. v.
Roode, Bloemendaalscheweg 206 Over
veen, een stoel; Chef der Tram, Tempelier
straat Haarlem, een zilveren beugeltasch; P.
Smid, Kerkplein 7 Bloemendaal; een dames
vulpotlood; C. Lindner, Zijlweg 168 Haar
lem, een duif; Koper, Hooge Duin en Daal-
scheweg 31a Bloemendaal, een kanarie
vogel; T. Zwemmer, Kennemerstraat 9 f
rood Haarlem, een ring met sleutels; Wijn
tjes, Bosch en Duinplein 2 Bloemendaal,
een bruine damestasch met inhoud; Trap,
Zuider Stationsweg 16 Bloemendaal, een
zilveren armbandje; Halte E.S.M. Tempelier
straat Haarlem; een jongenspet; E. Roos,
Zonnebloemlaan 36 Aerdenhout, een porte-
monnaie met inhoud; H. Eichhorn, Midden-
tuindorplaan 17 Haarlem, een rijwielbelas-
tingmerk; L. Martin, Delftstraat 26 zwart
Haarlem, een rozenkrans; M. A. N. van
Meeuwen, Oosterduinweg 252 Aerdenhout,
een Duitsche herdershond; A. Voerman,
Kinheimweg 23 Bloemendaal, twee speel
goed auto's; Hoekstra, Bloemendaalscheweg
242 Overveen, een vulpen; aan den politie
post te Aerdenhout, een Lipssleutel, een
portemonnaie; aan het bureau van politie
Overveen, een klut, een dameshoed, een
kindermutsje*
Bloemend. Vrijwillige Brandweer
De burgemeester aanvaardt het
Beschermheerschap
Vrijdagavond hield de B. V. B. een leden
vergadering in hotel Jtoozendaal" te Over
veen.
Na het afdoen van eenige huishoudelijke
zaken, werd om ruim 9 uur één der hoofd
punten der agenda behandeld, n.l. de instal
latie van den burgemeester Jhr. Mr. O. J. A.
den Tex, als Beschermheer der B. V. B.
De commandant, de heer J. D. Meeuwig,
hield een korte installatierede, waarin hij
ongeveer het volgende zeide:
't Is voor de B. V. B. een grcote eer en 't
Was voor ons een heuglijke tijding, toen
onze burgemeester op een desbetreffend
schrijven antwoordde, het beschermheer
schap te willen aanvaarden.
Zeven jaar geleden, bij 't oprichten van
de B. V. B„ was 't met de brandveiligheid in
onze gemeente nog niet best gesteld 't Ma
teriaal, dat ons echter door de gemeente-werd
verstrekt, was uitstekend in orde. Door veel
°efenen werden we allengs beter voor onze
taak berekend, zoodat we zonder grootspraak
kunnen beweren, dat de veiligheid aanmer
kelijk grooter is geworden.
Door contributies van donateurs en be
gunstigers konden we ons waterdichte pak
ken aanschaffen, benevens tal van andere
uitrustingsstukken. De branden van de laat-
te maanden hebben echter de behoefte doen
gevoelen aan nog een motorwagen. Moge het
aanschaffen daarvan binnen afzienbaren tijd
een feit worden.
Namens de B. V. B. dank ik u, mijnheer
de Burgemeester, voor het aanvaarden van
het beschermheerschap. Ik hoop, dat we u
nog lang onzen beschermheer mogen noe
men."
Nadat de burgemeester verontschuldiging
had gevraagd voor het ditmaal niet zijn
een-man-van-de-klok, sprak hij ongeveer als
volgt:
„Ik ben hier vanavond niet gekomen,
alleen om nu maar eens beleeldheden te zeg
gen, maar om eens rustig met u te praten.
Dat ik 't beschermheerschap aanvaard,
moge het bewijs zijn, dat ik de noodzakelijk
heid inzie van 't leggen van een band tus-
schen brandweer en burgemeester. De
brandweer is namelijk een vitaal belang van
de gemeente. Echter moet u niet te veel ver
wachten van dezen gelegden band. Ook voor
onze gemeente zal zuinigheid een gebieden
de eisch worden, 't Zal dus noodig zijn dat
wij allen, ook de brandweer, sommige wen-
schen aan den kapstok zullen moeten han
gen. totdat wij weer een bodem onder de
voeten hebben.
By een installatie-rede moge dat wellicht
niet opwekkend klinken, maar ik hoop, dat
gy t zult weten te waardeeren, dat t ge
meentebestuur den veiligen weg wil bewan
delen. Van gebrek aan belangstelling in de
brandweer is dus allerminst sprake. Echter
behoeft 't opschorten van sommige wenschen
nog geen stilstand te beteekenen. Voortge
zette oefening kan de innerlijke hechtheid
van de brandweer nog verbeteren.
Ik heb een brand bijgewoond in onze ge
meente. Er zyn onvolkomenheden aan 't
licht getreden. Dit strekt u niet tot oneer,
zelfs door een beroepsbrandweer worden
fouten gemaakt. Maar ik heb gemerkt, dat u
de gemaakte fouten hebt ontdekt en dat u
getracht heeft die in 't vervolg te voorko
men. Dit strekt u tot eer. Tracht u een goede
discipline eigen te maken en wel een auto
matische dicipline door oefenen, oefenen en
nog eens oefenen en vervolgens een dicipline
tegen beter weten in, gebaseerd op een ver
trouwen in uw commandant. Hy toch, die
't geheel overziet, kan beter beoordeelen wat
en hoe gedaan moet worden dan wie ook.
Dan zal de brandweer de trots van de
gemeente worden.
Spr. eindigde met het beschrijven van een
scheepsbrand, waarby het schip behouden
bleef door een voorbeeldige dicipline onder
een aantal militairen dat aan boord was. Als
de B. V. B. eens mocht komen te staan voor
een dergelijken brand, waarby dicipline in
haar gosden vorm uitkomst kan brengen,
dan hoop ik dat de B. V. B. zich van haar
"oeden kant zal laten zien, zoodat de bur
gemeester trots kan zijn op 't beschermheer
schap van die brandweer."
Een luid applaus bewees, dat de rede van
den burgemeester met instemming ontvan
gen werd.
Ten slotte werd de burgemeester, te mid
oen van staf en brandmeesters, blootgesteld
aan een korten, feilen magnesiumbrand,
waarmee de plechtigheid afgeloopen was. De
agenda werd hierna afgewerkt.
Gemeenteraad Een vergadering van
den raad dezer gemeente wordt Dinsdag 13
October des avonds om 8 uur gehouden.
De agenda vermeldt
1. Bëediging raadslid W. A. de Tello.
2. Vaststelling van de notulen der vergade
ring van 24 September 1931.
3. Ingekomen stukken.
4. Benoeming van een lid in de Com
missie a. voor de gas-, duinwater- en elec-
triciteitsbedrijvehb. voor {iet Georgani
seerd Overleg.
5. Straataanleg tusschen Eschdoornkade
en Iepenlaan.
6. Voorstel inzake de plantsoenen.
7. Verhuur van weiland ten Zuiden van
den Meerweg.
8. Uitbreiding sportterreinen aan den Meer
weg.
9. Vaststelling kohier Plaatselijke Inkom
stenbelasting.
10. Ontheffing Plaatselijke Inkomsten
belasting.
DE HEEMSTEEDSCHE DREEF
Men is thans begonn enmet het doortrek
ken van het laatste gedeelte van de Heem-
steedsche Dreef.
Met de voorbereidende werkzaamheden is
reeds een aanvang gemaakt.
Een der kleinste trawlers van de Umuider
vloot, de St. Theresia IJm. 17, was door de
reedery ingericht voor de snurrevaad. Er
kwam een Deensche schipper op, die na-
tuuriyk goed bekend was met de snurrevaad-
visscherij. Hy bleek echter minder op de
hoogte van het verschil tusschen het „myn
en dyn" want toen hy met z'n schip in
Grimsby lag, verkocht hy een deel van de
visch ten bate van zyn privé-kas. Hy werd
gearresteerd en in Grimsby vastgehouden.
Een Schotsche schipper is toen met den
trawler uitgevaren, die na gevischt te heb
ben in IJmuiden binnenkwam.
De St. Theresia is thans aan een op Urk
gevestigde reederij verkocht.
..De K. R. O.-film Zondag 11 October
zal de K. R. O.-tilm vertoond worden in
het R. K. Vereenigingsgebouw aan de
Mahustraat.
Kindervoorstelling om 3 uur. Avondvoor
stelling 8 uur.
Gedurende de pauze zal de Z. E. heer
Pastoor Keyzer een progaganda-rede uit
spreken.
Allen Katholieken van IJmuiden wordt
dringend aanbevolen, deze schitterende film
te gaan zien.
MATROOS GEWOND
De stobmtrawler „Odin" is binnengekomen
met een gewonde aan boord. Een der matro
zen, een Duitscher, E. B. genaamd, was
n.l. met zyn hand tusschen een draad be
kneld geraakt, waardoor een vinger werd
afgekneld.
ARBEIDSCONFLICT
Tusschen de directie van de „Marezaten"
en de bemanning van den stoomtrawler
„Emma" IJm. 177 is een arbeidsconflict ont
staan. De bemanning had nJ. reeds meer
malen aan de directie verzocht bij de winch
een leiraam aan te brengen, waardoor het
gebruik van een lei-yzer, dat meermalen een
groot gevaar oplevert, voorkomen wordt.
De vier matrozen weigerden thans met den
trawler naar zee te gaan, waarop zij door de
reedery werden ontslagen.
De organisaties hebben het aannemen van
ander dekpersoneel verhinderd, zoodat de
trawler niet kan vertrekken. Bij het schip
wordt gepost.
BEPERKING .DER HARINGVISSCHERIJ
Ingevolge het besluit van de Reedersver-
eeniglng voor de Harlngvisschery tot beper
king van de harlngvisschery na 6 October j.l.
heeft de logger „Cornells de Boer" de vls-
scherij beëindigd. De andere schepen zullen
de nog te maken reizen met een geringer
aantal netten gaan visschen.
Binnengesleept De haringlogger Sch. 341
is binnengesleept door den haringlogger
K.W. 64. Eerstgenoemde logger had met 26
last haring aan boord een defect aan den
donkey gekregen.
Diefstal van tong De schipper van den
stoomtrawler Um. 29 heeft aangifte gedaan
van diefstal van tong, vermoedelijk gepleegd
door twee matrozen.
Staatsvisschershavenbedryf Bü Kon.
besluit is A. Tol, thans 1ste afslager, be
noemd tot onderhalchef.
Zilveren jubileum J. F. Krullaards 23
October as. zal de heer J. F. Krullaards
alhier den dag herdenken, waarop hy voor
25 jaar als eerste chauffeur bij de familie
Willink van Bennebroek in dienst trad.
De heer Krullaards is alom bekend als een
uitstekend vakman, die zyn functie met de
uiterste nauwgezetheid vervult.
Bij zyn 12%-jarig- jubileum mocht hy
reeds van de Kon. Ned. Automobielclub een
blijk van waardeering ontvangen in den
vorm van een medaille, en ook thans zal de
Automobielclub hem huldigen door hem op
den jubileumsdag te 's-Gravenhage een di
ner aan te bieden.
Doch ook te Bennebroek zal hem wel veel
belangstelling ten deel vallen. Gezien zyn
groote bekendheid, zal de 23e October voor
den heer Krullaards niet onopgemerkt voor
bijgaan.
Daar de jubilaris dien dag afwezig is, is
de receptie op den volgenden dag, dus op
Zaterdag 24 October bepaald, van des na
middags 2 tot 4 uur.
Nieuwe Openbare Lagere school In de
vergadering van B. en W. werd besloten, den
raad dezer gemeente in de eerstvolgende ver
gadering voor te stellen, tot den bouw van
een nieuwe Openbare Lagere school over te
gaan.
Aanbesteding rioleeringswerken De aan
besteding van de werken, voortvloeiende uit
de rioleering der Zandvoortschelaan c.a. en
het vernieuwen van een gedeelte van de be
strating van die laan zal, behoudens goed
keuring van Gedeputeerde Staten, alleen
onder te Zandvoort wonende aannemers
plaats vinden op 15 October a.s., des voor
middags te 11 uur ten Raadhuize. De aan
wijzing vindt plaats op 12 October des voor
middags 10 uur vanaf het bureau van Pu
blieke Werken, Groote Krocht.
Vervolgonderwys Aan de R. K. school
alhier is een vervolgcursus ingesteld, die
groote belangstelling heeft. Niet minder dan
vyftig leerlingen nemen daar aan deel.
Personalia Mej. A. B. Oudkerk, alhier,
slaagde te Leiden voor het candidaatsexa-
men in de rechten.
Zwyntjesjager Donderdagavond onge
veer 9 uur werd te Halfweg by café
Prins een heerenrywiel ontvreemd, merk
Mustang. Van de daders geen spoor.
De politie heeft de zaak in onderzoek.
Aanbesteding uitgesteld Naar wy ver
nemen is de aanbesteding der RK. By-
zondere school te Houtrakpolder uitgesteld
tot Vrijdag 16 October a.s., wederom te
11% uur in het café Kroon te Halfweg.
Naar wij vernemen zal Sarrasani's „voor
hoede", ongeveer 50 auto's op weg van Am
sterdam naar Alkmaar Maandagmorgen tus
schen 5 en 6 uur het Noordzeekanaal over
steken. Door den veerdienst zullen voor de
zen massa-trek byzondere maatregelen wor
den genomen.
Mej. dr. L. Veldhuis
Aan de R. K. Universiteit te Nymegen
promoveerde gisteren tot doctor in de let
teren en wysbegeerte, mej. Louise Veldhuis,
Vrouwe van Nazareth, op proefschrift „De
eerste Nederlandsche tekstfamilie der Na
volging van Christus, of de Alpha-familie".
Dit proefschrift sluit aan by het laatste
werk van prof. Van Glnneken. dat in 1928
by de Kon. Vlaamsche Akademie versche
nen is en getiteld was: „Op zoek naar den
oudsten tekst van den waren schrijver van
het eerste boek der „Navolging van Chris
tus"."
Het proefschrift is in den handel en ver
krijgbaar by het Centrale Graalhuis, Oude
Scheveningscheweg, 's-Gravenhage.
Dr. Louise Veldhuis, die geboortig is uit
Maastricht, vertrekt de volgende week naar
Indië, waar de Vrouwen van Nazareth,
geiyk men weet, voor eenige jaren het
maatschappelijk werk van mevrouw Schmut.
zer hebben overgenomen. Zij was een der
drie Nymeegsche studenten, die In 1926
het getal der Vrouwen van Nazareth op vüf
brachten, welk getal thans de zestig heeft
overschreden.
Collegegebouw en bibliotheek der
R. K. Leergangen en R. K. Handels-
hoogeschool
Plechtige inzegening door Z. H. Exc.
Mgr. A. F. Diepen
Tot het by wonen eener grootsche plech
tigheid waren gisterennamiddag vele genoo-
digden saamgekomen in de nieuwe gebouwen
aan den Bosschen weg te Tilburg, waarmede
de R. K. Leergangen en de R. K. Handels-
hoogeschool wederom zyn uitgebreid.
De R K. Leergangen en Handelshooge-
school hebben de beschikking gekregen over
een monumentaal collegegebouw met biblio
theek, die naar het ontwerp van ir. J03.
Cuypers zyn opgericht achter het complex,
waarin de hoofdzetel dezer beide onderwys-
instellingen is gevestigd.
Als bewys voor zijn groote belangstelling
voor Leergangen en Handelshoogeschool
heeft Z. H. Exc. Mgr. A. F. Diepen zelf de
plechtige inzegening der nieuwe gebouwen
willen verrichten.
Met de leden van het curatorium, de hee.
ren H. J. M. Blomjous, mr. dr. F. Vonk de
Both, ir. H. Bongaerts, mr. E. O. J. H.
baron Hövell tot Westerflier, de hoogeerw.
heeren mgr. dr. Th. Goossens, mgr. G.
C. van Noort en de zeereerw. heeren dr.
mag. Th. van Oppenraay, dr. P. G. H.
Dirckx, drs. J. Verhoeven en de secretaris
van het curatorium mr. B. van Spaendonck,
was Z. H. Exc. Mgr. Diepen gisternamiddag
voor de plechtige inzegening in een der
zalen van het nieuwe gebouw saamgekomen.
Onder de genoodigden waren op te mer
ken de hoogeerw. heer J. T. M. Sanders,
deken van Tilburg, de wethouders van
Tilburg mr. J. van de Mortel, J. van
Oudenhoven, dr. H. Moller, J. van Ryze-
wyk en de gemeentesecretaris Van Dussel-
dorp.
Vele docenten en lectoren van de R. K.
Handelshoogeschool en de leergangen waren
aanwezig met den conservator der biblio
theek dr. Pleevoets, en de hoogleeraren der
R.K. Handelshoogeschool mr. E. Gimbrèrs,
rector-magnificus, mr. dr. L. Triebeis en H.
Kaag.
De voorzitter van het Curatorium, mr A.
baron van Wynbergen, was, wegens het hem
overkomen ongeval verhinderd de plechtig
heid by te wonen, terwijl verder door den
curator den zeereerw. heer dr. P. J. M. van
Gils bericht van verhindering was gezon
den.
Door den heer H. Blomjous, als onder
voorzitter van het curatorium, werd by den
aanvang der plechtigheid een uitvoerige
rede gehouden.
Na deze rede had op pontificale wyze
de inzegening der gebouwen plaats, waarby
Z. H. Exc. Mgr. Diepen werd geassisteerd
door mgr. dr. Th. Goosssens, dr. M Ver
hoeven en pater Servatius O.Cap. met als
ceremoniarius den zeereerw. heer J. van
Loon, secretaris van het bisdom. Als canto-
res bij de plechtigheid fungeerden de hee
ren W. van Kalmthout, directeur van het
conservatorium der R. K. Leergangen, Jos.
van den Brekel en Pr. Heerkens.
Na den, door het liturgisch ceremonieel
voorgeschreven plechtigen omgang door
het gebouw en de zegening der kruisen voor
de collegezalen, keerde de bisschop met zyn
stoet terug in het klein-auditorium en hield
daar in vol ornaat een toespraak, om de
hooge beteekenis van het .ceremonieel in
enkele woorden te schetsen
Door den heer H. Blomjous werd een
slotwoord gesproken, waarna in het ver-
verschingslokaal van het collegegebouw de
thee werd aangeboden.
Echt geld veranderd in valsch
Een „omgekeerde valsche munter" Dene
marken staat voor een raadsel Een ver
mogen voor het onkenbaar maken van echte
munten
De Deensche politie houdt zich op het
oogenblik bezig met een geval, dat wel eenig
is in de crimineele geschiedenis der wereld.
Nadat eenigen tyd geleden Zweden langen
tyd met valsch geld overstroomd werd, heeft
de politie van Kopenhagen thans vastgesteld,
dat groote massa's valsche kronen in omloop
waren. De Deensche politie en vooral de af-
deeling voor valsch geld werkte met inspan
ning van al haar krachten om de valsche
munters op het spoor te komen. De voor
naamste detectives werden ontboden, specia
listen uit andere landen geraadpleegd, maar
niets hielp, de valsche munter werd niet ont
dekt.
Op een goeden keer kwam echter een
nieuwe wending in deze zaak, een wending,
die de zaak een geheel nieuw aanzien gaf.
De valsche geldstukken waren n.l. uitslui
tend kronen, die heller van kleur en lichter
van gewicht waren dan de echte munten.
De politie was eerst van meening, dat het
zeer handig nagebootste vervalschingen wa
ren. Plotseling viel het een der medewerkers
van een Kopenhaagsch blad op, dat de val
sche kroonstukken buitengewoon precies uit
gevoerd waren. De journalist wendde zich tot
den directeur der rijksmunt in Kopenhagen
en deze liet de valsche munten chemisch on
derzoeken. Natuuriyk verliep er eenigén tijd
voor het resultaat vastgesteld was. In dezen
tyd echter werd de omloop van deze om-
nieuse kronen beangstigend grooter: immer
nieuwe massa's schenen in omloop gebracht
te worden. De bevolking van Kopenhagen ge
raakte natuurlijk in opwinding, niemand
waagde het nog, de kronen in ontvangst te
nemen en toen zelfs deze munten in de om
geving van Kopenhagen opdoken, ontstonden
een geweldige verwarring.
Men kan zich voorstellen, dat de bevolking
met spanning het resultaat van het chemisch
onderzoek afwachtte. Dagen verliepen, voor
de Munt de vereischte verklaringen publi-
ceeren kon. Maar deze konden niets dan de
verwarring nog vergröoten. De directeur der
Rijksmunt verklaade nJ. dat alle munten,
welke ter onderzoek ingeleverd waren, niet
valsch, maar echt waren. De kronen waren op
de Munt met alle mogeiyke chemische oplos
singen onderzocht. Maar alle methoden had
den slechts dit ééne resultaat: de munten
waren en bleven echt. Aanvankeiyk dacht
men aan een muntfout van de Deensche
Munt of aan een vergissing in het smelten.
Maar ook deze verklaring was niet steekhou
dend. Men vond echter wel een oplossing, die
het geval nog raadselachtiger maakte. Een tot
nog toe onbekend persoon moet beproefd heb
ben, door het uitgeven van deze verminkte
munten een paniek onder het volk te ver
wekken.
Hoe heeft deze man het echter klaar kun
nen spelen het uiteriyk der munten zoo te
veranderen? Hy moet de kronen in een
scherpbytende oplossing gelegd en ze daar
na twee of drie dagen bewaard hebben. De
kronen ondergingen op deze manier een che
misch proces, dat het uiteriyk der munten
natuuriyk aanzienlijk veranderde. De klem-
werd heller, de omvang nam af, de munten
werden dunner en ten slotte woog iedere
kroon ongeveer 2 gram minder dan tevoren.
Het publiek moest natuuriyk het veranderd
uiteriyk van deze munten opvallen. Nu breekt
de Deensche crimineele politie zich het hoofd
over het feit, hoe een mensch op het idee
komt echt geld ln valsch.te willen verande
ren. Dat is een crimineele daad, die tot nu
wel niemand begaan heeft, daar zy eenvou
dig dwaas is. Daarby komt nog, dat de ver-
valsching der munten den merkwaardigen
misdadiger een vermogen gekost moet hebben,
want de loog, die hy voor dit doel samen
gesteld heeft, vordert dure chemische be-
stand-deelen. Men is het er voorloopig nog
niet over eens, hoe deze heele kwestie van
juridisch oogpunt uit beschouwd moet wor
den. Eigeniyk moeten de verminkte munten
uit de circulatie onttrokken worden, want zy
bezitten niet meer den voorgeschreven om
vang en het noodige gewicht. Men staat dus
nu voor het unicum, dat echt geld valsch ge
worden ls. Natuuriyk stelt de politie alle po
gingen in het werk om den mysterieuzen mis
dadiger in handen te krygen, maar tot nu toe
hebben deze pogingen nog geen resultaten ge
had. Men veronderstelt, dat het een mensch
is, die geesteiyk niet normaal is en die er
een soort sport van maakt, de bevolking
schik aan te jagen en die een flinke som
geld voor dit zonderling genoegen over heeft.
Met spanning ziet men naar de oplossing
van dit raadsel uit.
Hoe wordt Koffie Hag coffeïnevrij
gemaakt?
In „Voeding en Hygiëne", het bekende
blad, gewyd aan de volksgezondheid, onder
redactie van Dr. A. van Raalte, directeur
van den Keuringsdienst van Waren te Am
sterdam, lezen wij het volgende:
Waar in de laatste jaren niet alleen we-
tenschappeiyke kringen, maar ook het groo
te publiek zich steeds meer ging bezighouden
met de alom aangeboden coffeïnevrije Koffie
HAG, is het wel begrypelyk, dat menig be
langstellende zich ook reeds tot de vraag
baak van zyn Courant of Weekblad heeft
gewend met de belangstellende vraag: „Hoe
wordt de coffeïne aan de koffie onttrokken
en hoe is het toch mogelijk, dat deze koffie-
boonen daarby noch beschadigd worden, noch
het geringste van hun fijnen smaak en aro
ma inboeten?" Om zoo volledig mogelijk te
zijn, is het noodig te beginnen met een klei
ne beschouwing over de koffieplant en het
artikel koffie in het algemeen.
De sage vertelt, dat het een Arabischen
herdersjongen opgevallen was, dat zyn gei
ten na van een bepaalden struik gevreten te
hebben, steeds zeer opgewekt waren en de
raarste bokkesprongen maakten. Deze waar
neming vertelde hij op een goeden dag aan
een priester, die spoedig uitvond, dat uit de
bessen van dezen struik een hoog aromati-
schen en smakelyken drank bereid kon wor
den. Vanaf deze ontdekking van de koffie-
struik heeft 't echter nog honderden jaren ge
duurd, tot de koffie een over de geheele
wereld bekend genotmiddel is geworden.
Als gevolg van de slechte handelsverbindin
gen ondervond de Introductie van de koffie
boon in Europa in den beginne een reeks
van moeilijkheden. Ook van de zijde der
overheid werd het invoeren van het artikel
koffie in Europa sterk tegengewerkt. Door
verschillende regeeringen werden hooge ac
cijnzen geheven. Maar niets kon den zege
tocht der koffie over de geheele wereld te
genhouden. Toen begin van de 19e eeuw het
verbruik van koffie steeds meer algemeen
werd, waarschuwden reeds verschillende man
nen der wetenschap tegen een overvloedig
gebruik zonder echter de oorzaak der ge
zondheidsstoringen te kunnen aangeven, wel
ke na gebruik van koffie werden geconsta
teerd. Eerst in het jaar 1820 ontdekte de
Duitsche onderzoeker Runge het schadeiykc
bestanddeel der koffieboonen, de coffeïne.
Deze onderzoeker had destyds van den
dichter Goethe deze koffieboonen als byzon
dere dankbetuiging voor een demonstratie
cadeau gekregen.
Wat is nu coffeïne? Om het in de alge-
meeney verkeerstaal uit te drukken een medi
cament en vergift tegeiyk. Coffeïne wordt
vaak alleen, vaak ook in verbinding met an
dere stoffen gebruikt in gevallen, waar een
tydelyke versterking der functies van de
hartspieren gewenscht is. In vele landen is
de maximum dosis, welke door Geneeshee-
ren mag worden toegediend, bepaald op
gram. Coffeïne is een gekristalliseerde stof,
die uiteriyk veel op sneeuw ïykt, is reuk
loos en heeft een onaangenaam bitteren
smaak. Het gehalte aan coffeïne is bij de
meeste koffiesoorten verschillend.
Javakoffie bevat tusschen 1.2 jet. a 1.55
pet.; Guatemala 1 pet. a 1.21 pet.: Santos
1.34 pet. 1.42 pet.
Op gebrande koffie berekend, komt men
dus op ruim 7 gram coffeïne per pond huis-
houdkoffie.
De vóór de ontdekking van deze giftstof
door geneesheeren geuite waarschuwingen
kregen eerst door streng wetenschappelyke
onderzoekingen aan vele universiteiten, in
klinieken en particuliere laboratoria een we
tenschappelyke basis. Mannen als Prof. Dr.
Storm van Leeuwen van de Universiteit te
Leiden, de overleden Voorzitter van den ge
zondheidsraad te Den Haag, Dr. Pynappel,
Prof. Mendelsohn, Beriyn, Prof. Hofmann van
de Faculteit te Parys en vele anderen heb
ben de resultaten van uitvoerige onderzoe
kingen gepubliceerd en onweerlegbaar aange
toond, om welke redenen duizenden men-
schen terwille van hun gezondheid de scha-
deiyke werking van coffeïne-bevattende
dranken, zooals koffie en thee, dienen te
myden.
De pogingen om aan de koffieboonen het
schadelijke bestanddeel te onttrekken, zyn
haast éven oud als de ontdekking der cof
feïne. Sommige scheikundigen kónden de
coffeïne. ook uit de koffieboonen halen, maar
wat overbleef was geen koffie meer. Eerst
in het jaar 1906 vond de scheikundige Wlm-
mer een stof, waarmede men tot ln het
blnnènste der ruwe koffieboonen kon komen,
de coffeïne kon binden en uit de boonen
verwyderen, zonder dat het uiteriyk der
boonen eenige verandering onderging of de
aroma- en smaakgevende stoffen werden
aangetast. Volgens de in alle landen door
beschermde en in den loop der jaren sterk
verbeterde procédé's wordt thans de cof-
feïnvrye Koffie HAG behandeld. Voordat
de ruwe koffieboonen de behandeling onder
gaan, worden zijn in zeer ingenieus inge
richte machines van stof en vreemde be-
standdeelen, zooals de koffiewas en het kof-
fievuil, gezuiverd.
Eerst na dit zuiveringsproces volgt de ei-
geniyke onttrekking der coffeïne. De cellen
der koffieboonen worden in groote roteeren-
de trommels opgesloten; daarna stroomt de
extractiestof in de trommels en verbindt zich
met de coffeïne. Na eenigen tyd behandeld
te zyn, verlaat de coffeïne. gebonden aan
de extractiestof, den trommel en de boonen
zyn coffeïnevrij. De coffeïne, nog gebonden
aan het extractiemiddel, wordt van het
laatstgenoemde weer gescheiden en het ex
tractiemiddel ls weer gereed om ln een twee
den trommel hetzelfde werk te verrichten.
Daar ln de meeste landen evenals Nederland
zeer strenge voorschriften bestaan, wat als
coffeïnvrye koffie in den handel mag worden
gebracht, ondergaat elke party een nauwkeu
rig onderzoek in eigen laboratoria. Eerst als
de scheikundige zyn certificaat heeft gege
ven, dat minstens 97 pet. van de coffeïne
aan de boonen is onttrokken, wordt deze
coffeïnvrye koffie voor den handel vrijge
geven.
De booten bevatten 11a deze bewerking nog
alle edele stoffen, voornamelyk ook het
caféol. Deze stoffen zyn het, welke eerst
onder zeer hooge temperatuur by het bran
den der koffieboonen opgewekt worden en
een heeriyken smaak en het fijne aroma
aan de gebrande koffieboonen geven. De ver
edeling van Koffie HAG geschiedt in rau-
wen toestand. Daar, zooals gezegd, de aroma
en smaakgevende stoffen der koffieboonen
zich eerst by het branden ontwikkelen, ls
het logische gevolg, dat de coffeïnevrije kof
fieboonen ten opzichte van smaak en aroma
geen enkel verschil met gewone koffiesoor
ten toonen.
De hulsvrouw, die een kwarteeuw geleden
nog haar eigen koffie thuis heeft gebrand,
weet, dat koffiebranden een kunst ls. Ook
thans, in de groote kofflebranderyen, worden
verschillende systemen toegepast. By het
branden van Koffie HAG komen de nieuw
ste vindingen der brandtechniek in toepas
sing: niets wordt gedurende het branden van
de HAG-koffleboonen toegevoegd. Ingenieuse
koel-installaties zorgen na het brandproces
voor vlugge afkoeling, zoodat de aromage-
vende stoffen volkomen behouden biyven.
Ook by de verpakking staat het principe
van hygiëne op den voorgrond. Met zorg
wordt vermeden dat eenige nadeelige In
vloed, van welken aard ook, op de gebrande
koffieboonen kan inwerken, zoodat met recht
kan worden gezegd: de Koffie HAG voldoet
niet alleen aan de strenge voorschriften der
Nederlandsche Warenwet, maar is ook van
kwalitatief en hygiënisch oogpunt uit be
schouwd, een volmaakt product.
Technische deskundige.
10 October. Het is verrassend, hoeveel
auto-experts ons land tegenwoordig telt!
Als men leest welk een grondige studie Cees
Laseur en Zus Braun pardon, Zus Phi-
lipsen hebben gemaakt van de „Opel
moet men eerbied hebben voor het techni
sche inzicht, dat beiden, de acteur en de
zwemster, zich hebben verworven.
Maar we hebben nog véél meer auto
experts! Het zijn toevallig allemaal popu
laire personen, maar waarom zouden popu
laire personen geen verstand van auto's mo
gen hebben?
Zoo verklaarde de gevierde bokskampioen
Bep van Klaveren my: „Met veel genoegen
denk ik terug aan dej^ prettigen middag,
dien ik met de Rolls Royee heb doorge
bracht. Wy konden er, dank zij de vaste
ligging op den weg, een goede spurt in zet
ten. Het comfort is verbluffend. Wanneer
we stoppen moesten, bleek dat de remmen
puik in orde waren
Onze nationale chansonnier Louis Davids
vertrouwde my toe:
„Met veel genoegen denk ik terug aan
den prettigen middag, dien ik met de His-
pano Suiza heb doorgebracht. Wij konden
er, dank zij de vaste ligging op den weg, een
goede spurt in zetten. Het comfort is ver
bluffend. Wanneer we stoppen moesten,
bleek dat de remmen pulk in orde waren...
De beroemde komiek Buziau biechtte mij
het volgende:
„Met veel genoegen denk ik terug aan
den prettigen middag, dien ik met de Pep-
sodent heb doorgebracht. Wy konden er,
dank zy de vaste ligging op den weg, een
goede spurt in zetten. Het comfort is ver
bluffend. Wanneer we stoppen moesten,
bleek, dat de remmen puik inorde waren.."
De populaire heer Henri Ter Hall schreef
my:
„Met veel genoegen denk ik terug aan
den prettigen middag, dien ik met de Scott's
Emulsion heb doorgebracht. Wij konden er,
dank zij de vaste ligging op den weg, een
goede spurt in zetten. Het comfort is ver
bluffend. Wanneer we stoppen moesten, bleek
dat de remmen puik in orde waren...."
En de actrice Henriette Davids verklaar
de:
„Met veel genoegen denk ik terug aan den
prettigen middag, dien ik met de Vi Spring
heb doorgebracht. Wy konden er, dank zij de
vaste ligging op den weg, een goede spurt
in zetten. Het comfort is verbluffend. Wan
neer we stoppen moesten, bleek dat de rem
men puik in orde waren...."
Het is vleiend voor onzen nationalen trots,
zóóveel technische deskundigen in ons mid
den te weten!
Voor den inhoud van deze rubriek stelt
de Redactie zich niet aansprakelijk
AAN H. H. WINKELIERS EN HEN WELKE
GEWOONLIJK MIN OF MEER
ADVERTEEREN
Den laatsten tyd wordt door het dagblad
„Het Volk" een zeer suggestieve reclame ge
voerd voor de weldra verschynende plaatse-
ïyke uitgaven; een reclame, ten doel hebben
de, advertenties te winnen voor die plaatse-
ïyke edities. Ontegenzeggelijk is de wyze,
waarop u wordt uitgenoodigd uw adverten-
tiën daarin te plaatsen pakkend en volgens
al de regelen der overredingskunst in elkaar
gezet.
Werkeiyk, men zou by niet-verder-naden-
ken daarop ingaan, hopende door de daarin
te maken reclame (betaalde reclame natuur
iyk) zyn zaken tot grooten bloei te zien
komen; iets, dat zij het dan ook in be
scheiden vorm door ieder wordt betracht
en waar iedere winkelier zyn best voor doet.
Maar het is toch eigenaardig en onwillekeu
rig komen mij de woorden in de gedachten
van den wolf in schapenvacht, dat de Mid
denstanders, in dit geval de adverteerders,
worden uitgenoodigd om dit blad te steunen
door him advertentiën, terwijl de S. D. A. P.
Juist, wy weten het allen, een vijand en een
verdrukker van den Middenstand is, wat ik
toch werkeiyk niet behoef aan te toonen of
uiteen te zetten.
Nu deze vraag, Winkeliers; zult ook gy, nu
of later, daaraan meedoen en uw goede
geld betalen voor reclame te maken in „Het
Volk" en zal dan ook uw naam prijken als
adverteerders in het ïyfblad der S. D. A. P.?
Gy, die deze vraag leest, behoeft my niet
te antwoorden; dat is de bedoeling niet, maar
maakt het by uzelf uit, vraagt het uzelf af,
of uw zaken niet zeker zoo goed zullen blij
ven gaan, Indien gij niet ingaat op bovenge
noemd aanbod. Neemt een besluit voor u en
alt(jd. Adverteeren is goed, doet het, maar
doe het in uw eigen bladen welke geen af
breuk doen aan uw stand en adverteert voor
al niet in dezulke welke uw geloof door
woord of beeld ondermynen, aanvallen en
verachten. Laten wy consequent zyn en niet
het stoffelijke stellen boven het geestelijke.
Ik heb de eer te zyn,
Een Winkelier die beslist niet in
„Het Volk" zal adverteeren.
BEVERWIJK 9 Oct. - Bloemenveiling ,,"t
Centrum". Aangevoerd kasrozen: Columbia
0.90—2.75, Roselandia 1.20—3.00, Headly
I.35—4.10, Claude Pemett 0.95—3.20, Noach
0.80—2.55, Briarcllf 0.90—3.25.
Grootbloemige ChrysantenRayanante
5—27, Pulling 7—30, Miss Cavel 9—24, Blan
che Petoe 1028.
Dahlia's: Roem van Aalsmeer 0.802.80,
Roem van Maarsen 0.601.15, Andreas Ho-
fer 1.20—3.00, Mr. Dresselhuis 1.002.00,
Mr. Dix 1.00—2.25, Spath 0.80—2.40, Sten
huis 1.002.Stolze van Berlin 0.701.70,
Domela Nieuwenhuis 0.60145, Glorie 0.60
1.155, Juliana 0.902.00, Cameval 1.00
2.35.
Gladiolen: War 0.50—1.30, Red Emperor
0.551.35, Red Canna 0.501.00, Peache
0.601.35, Pink Perfection 0.30—0.85, Jaco-
ba van Beieren 0.401.25, Orange Queen
0.351.00, Souvenir 0.30—0.90.
Diverse vuurpyien 25, alles per 100 st.
TroschrysantenHervester 1227, Nor-
mandlë 0.15—0.38, Sept. Wit 14—50, Nelson
II, Geeltjes 7—14, Gold Vlinder 18—34, Ju
liana 1230, Piscales 14—40, Asters 5—10,
Climax 9—15, Elta 8—13, Helianthus 10—19.
Afrikaantjes 48, Anjers 827.
Groen: Sprengeri 1046, Plumoza 10—45,
alles per bos.
LEIDEN. 9 October. Aangevoerd 863 run
deren, 68 kalveren, 831 schapen. 37 Stieren
f 95—380, handel stug; 145 kalf- en melk
koeien f 175—350, 181 varekoeien f 150—235,
handel matig; 269 vette Ossen f 185—320
per stuk, 4586 ct. per Kg. schoon a. d.
haak, handel stug; 231 graskalveren f 30
80, 15 vette kalveren f 45—90 per stuk: 35
100 ct. per Kg. schoon a. d. haak; 53 nuch
tere Kalveren f 7—12, 456 vette Schapen
f 30—36, 375 Weideschapen f 24—27, handel
matig, 496 Mestvarkens f 1223, Londensche
varkens 28—30 ct. per Kg. levend gewicht.
Zouters 3034 ct. pier Kg. levend gewicht.
1288 Biggen f 49, handel zeer matig; 9
paarden f 100220, 2 veulens, 9 bokken en
geiten f 510.
