Buitenlandsch Q^Cieuws
FEUILLETON
Shea van de lersche Brigade
DERDE BLAD
DINSDAG 13 OCTOBER 1931
BLADZIJDE 1
De verscherpte toestand in
het Verre Oosten
De rede van Dr. Schacht
Vóór de a.s. Rijksdagzitting
Kabinetsreconstructie
in Bulgarije
Samenzwering tegen
Argentinië's president
Algemeene staking te Granada
Grandi naar Berlijn?
Gemengde Buitenlandsche
Berichten
De kindersterfte te Lübeck
Bandieten bedreigen een hotel
te Ajaccio
RADIO-OMROEP
Engeland in den mist
KORT NIEUWS
O! houd op! Zoo kan ik niet spreken. Ik zal
(Wordt vervolgd.)
Nota van Stimson aan den
Volkenbond
De Amerikaansche staatssecretaris van.
Buitenlandsche Zaken, Stimson, heeft den
secretaris-generaal van den Volkenbond een
nota laten overhandigen inzake het Japansch-
Chineesche geschil.
Stimson legt er den nadruk op, dat de sa
menwerking tusschen den Volkenbond en
Amerika ook verder door de principes mogen
worden geleid, welke reeds kenmerkend zijn
geweest voor de tot nu toe gevolgde behan
deling van het geschil door den Volken
bond.
Aangezien de Japansche en de Chineesche
rdgeering tegenover den Volkenbond ver
plichtingen op zich hebben genomen, is het
wenschelijk, dat de Volkenbond alle midde
len, welke 'ter beschikking staan, zal aan
wenden tot regeling van dit geschil.
De Amerikaansche regeering harerzijds
zal onafhankelijk voortschrijden langs diplo-
matieken weg. Zij streeft er volkomen naar
het aanzien van den Volkenbond te ver
sterken. De Amerikaansche regeering zal
hierbij duidelijk naar voren brengen dat zij
geenszins de verplichtingen uit het oog zal
verliezen welke Japan en China bij interna
tionale verdragen op zioh hebben genomen.
Tsjang' Kai Tsjek dreigt met
oorlog.
De Chineesche generaal Tsjang Kai Tsjek
heeft Maandag in een politieke vergadering
te Nanking een redevoering gehouden, waar
in hij het Chineesch-Japansche geschil be
sprak.
Hij verklaarde cm.: Mochten de Volken
bond en de signatuurstaten van het Kellogg-
pact hun heilige plichten tegenover China
niet vervullen, dan zal China niet aarzelen
ten oorlog te trekken, om de waardigheid
en de geheiligde rechten van internationale
verdragen te handhaven en den wereldvrede
te verzekeren, zelfs op gevaar af zelf het
groote offer van een volkomen ineenstorting
gedurende een halve eeuw te moeten bren
gen.
Tsjang Kai Tsjek zegt voorts, dat China
zich tot den Volkenbond heeft gewend, om
dat het als Volkenbondslid verplicht is zich
nauwkeurig te houden aan alle bizonderheden
van het statuut.
De Japansche onderstelling, dat China zich
tot den Volkenbond heeft gewend om be
scherming, is onjuist. Voor "het geval de
Volkenbond te kort schiet, moet China de
aangelegenheid zelf ter hand nemen.
Ongerustheid te Washington
De regeering te Washington maakt zich
ten zeerste ongerust over de bedreiging van
China, dat het den oorlog zal verklaren, in
dien de Volkenbond geen bevredigende rege
ling treft inzake het conflict in Mandsjoerije.
Officieele stappen zijn nog niet genomen,
doch Stimson en zijn collega's houden zich
reeds, met terzijdestelling van alle overige
zaken, met deze kwestie bezig.
Japan tegen inmenging
De berichten uit de Vereenigde Staten over
een Amerikaansche „interventie, zacht van
toon maar beslist van strekking" in het
Mandsjoerijsch conflict worden te Tokio le
vendig besproken.
Een beambte van buitenlandsche zaken
verklaarde, dat Japan zich houdt aan de
„Hands Off'-politiek, dat is, de politiek van
non-interventie, en van meening is, dat het
Japanseh-Chineesch conflict een affaire is
van zuiver plaatselijken aard, die tusschen
China en Japan moet geregeld worden.
Hij voegde eraan toe, dat de buitenland
sche inmenging geen ander gevolg heeft, dan
dat ze de Japanners irriteert en dus de po
gingen der regeering om verergering van den
toestand te voorkomen belemmert.
Japan wenscht bijlegging van
het conflict
De Japansche gezant te Washington heeft
opdracht gekregen, staatssecretaris Stimson
dringend te verzoeken, vertrouwen te stellen
in Japan's verklaring, dat Japan geen ver
dere voorrechten in Mandsjoerije wenscht te
verwerven en uitsluitend streeft naar een
spoedige bijlegging van het conflict.
Besprekingen te Genève
Hedenmorgen om half elf beginnen de be
sprekingen over het Japansch-Chineesch
conflict met de vertegenwoordigers van En
geland, Duitschland, Frankrijk, Italië en
Japan bij den secretaris-generaal van den
Volkenbond, sir Eric Drummond.
Briand voor snelle afwikkeling
van het geschil.
De Fransche minister van Buitenlandsche
Zaken, Briand, heeft tegenover een journa
list verklaard, dat het noodig is het dreigend
geschil snel af te wikkelen, daar een verdere
traineering ernstige gevolgen zou kunnen
hebben.
Be Amerikaansche waarnemer in
Mandsjoerije
De permanente waarnemer der Vereenigde
Staten bij den Volkenbond, consul generaal
Gilbert, heeft Maandagavond den secretaris
generaal van den Volkenbond medegedeeld
dat de ambassade der Vereenigde Staten te
Tokio en de consul-generaal te Charbin op
dracht hebben ontvangen den toestand
nauwkeurig te bestudeeren.
Het secretariaat van den Volkenbond pu
bliceert nieuwe telegrammen der Chineesche
regeering, waarin er de nadruk op wordt ge
legd, dat de onafhankelijkheidsbeweging in
Mandsjoerije door Japansche militairen
wordt gesteund en de Japanners slechts en
kele stellingen, hebben ontruimd om deze
vervolgens opnieuw te bezetten.
Briand is gisteravond te Genève aange
komen.
China antwoordt
Officieel wordt medegedeeld, dat het ant
woord van China op de Japansche nota
heden zal worden overhandigd.
Reuter meent te weten, dat China in die
nota er op zal wijzen, dat de impopulariteit
der Japansche handelswaren in China te
wijten is aan de vijandelijke daden der Ja
pansche regeerlng en dat de Chineesche
regeering geen inbreuk kan maken op de
vrijheid van het Chineesche publiek, om
naar eigen goeddunken te koopen.
China zal voortgaan, het leven en de
eigendommen der Japanners te beschermen,
maar, als men voortgaat den oorlog als in
strument van nationale politiek te gebrui
ken, moet Japan verantwoordelijk gesteld
worden voor de gevolgen.
Het antwoord van minister Dietrich
De Duitsche rijksminister van financiën,
dr. Dietrich, heeft tegenover verschillende
persvertegenwoordigers gesproken over de
verklaringen van dr. Schacht te Harz-
burg.
In scherpe bewoordingen maakte de mi
nister front tegen de uitingen van dr.
Schacht, wleke, aldus de minister, geschikt
waren het aanzien van Duitschland in de
wereld ernstig te schaden. Een ieder kan
kritiek oefenen op de maatregelen van een
regeering en deze benadeelen, maar men
mag nooit zoover gaan om de belangen van
een geheel volk te benadeelen. Minister
Dietrich noemde de bewering, dat de rijks
bank de openbare fincncieele instituten te
hulp was gekomen, geheel onjuist. De rijks
bank had nooit met haar middelen of
door disconteering van schatkistbiljetten
die instellingen hulp verleend. Er was
niets verdoezeld. Ook was onjuist, dat de
Rijksregeering niet in staat zou zijn aan
haar verplichtingen te voldoen. Deze bewe
ringen worden het beste weerlegd door het
feit, dat de rijksregeering van de 420 mil-
lioen vlottende schulden van dit jaar ge
durende de laatste zes maanden tot 1 Oc
tober 287 millioen heeft terugbetaald. In
dien ook al zekere financieele moeilijkhe
den door den noodtoestand der gemeen
ten zijn ontstaan, mag men daarbij niet
vergeten, dat van het totaal der 55.000 ge
meenten slechts ongeveer 2 tot 3000 in
moeilijkheden verkeeren.
Ten slotte ging de minister nog in op
hetgeen dr. Schacht verklaard had betref
fende de buitenlandsche schulden van
Duitschland, waarbij hij eraan herinnerde,
dat dr. Schacht zelf president van de Rijks
bank was geweest en derhalve zelf gele
genheid genoeg had gehad inzicht te ge
ven over de hoegrootheid der buitenland
sche schulden. Helaas is thans vastgesteld
moeten worden, dat Duitschland's buiten
landsche schulden werkelijke hooger zijn
dan men eerst had aangenomen. De sta
tistieken daarover zijn echter nog niet af
gesloten. De rijksbank heeft echter slechts
de mogelijkheid de over de banken loopen-
de buitenlandsche vorderingen na te gaan.
Aan het slot van zijn uiteenzetting keer
de minister Dietrich zich tegen de wijze,
waarop de politieke vraagstukken in
Duitschland worden behandeld. Hij noem-
di het het ongeluk van het Duitsche volk,
dat het ook in tijden van nood niet in
staat is zich boven de enge partijgrenzen
te stellen. Het geheele gevaar voor het
Duitsche volk ligt uitsluitend in zijn ner
vositeit. Zoowel de oogst als de stand van
den veestapel, als van den kolen- en suiker-
voorraad waren volkomen voldoende om
de geheele bevolking door den winter heen
te helpen en tot het a.s. voorjaar voor hon
ger te bewaren.
Dr. Schacht antwoordt.
Dr. Schacht, die gisteravond weer te Ber
lijn is aangekomen, heeft de volgende ver
klaring aan de pers gegeven: Tot eenige
door m\j op de bijeenkomst te Harzburg ver
melde feiten hebben zoowel het directorium
van de Rijksbank alsook de rijksminister van
financiën stelling genomen. Terwijl het di
rectorium van de Rijksbank de feiten beves
tigt, poogt de verklaring van den rijksmi
nister van financiën het belang er van ge
ring te doen schijnen. Ik kan slechts aan
nemen, dat den rijksminister van financiën
de bedragen waarmede de verschillende fi
nancieele instellingen van den staat en van
de Akzept-und Garantiebank in de boeken
van de Rijksbank voorkomen volkomen on
bekend zijn, anders zou een publicatie van
deze cijfers de benaming „van weinig be
lang" merkwaardig belichten. Wanneer ech
ter de rijksminister van financiën op mij
het woord „onverantwoordelijk" toepast, wan
neer de rijksminister van financiën van mij
verlangt, dat ik reeds tijdens mijn vroegeren
ambtstijd het bedrag der buitenlandsche
schulden had moeten onderzoeken, terwijl hij
weet, dat dit slechts door een wet mogelijk
is en hij den tegenstand der vroegere regee
ringen tegen mij in deze kwestie kent, wan
neer hij ten slotte van meening is, dat Ik,
daar ik geen fractie meer bekleed, ook geen
meening tot uiting brengen mag, dan laat
ik het oordeel over persoonlijke zaken gaar
ne over aan een lateren tijd. Mijn opvatting
van de plichten van een staatsburger in een
democratischen staat wijkt ook hier klaar
blijkelijk af.
Arrestaties geëischt.
Naar aanleiding van de rede, die de oud-
rijksbankpresident dr. Schacht te Harzburg
heeft gehouden, heeft de communistische
rijksdagfractie bij den rijksdag een motie
ingediend, waarin wordt voorgesteld Hitier,
Hugenberg, Schacht, Seldte en Düsterberg
onmiddellijk te arresteeren, „daar zij zich op
de bijeenkomst te Harzburg van de z.g. na
tionale oppositie door hun complot tot het
teweegbrengen van een nieuwe inflatie heb
ben schuldig gemaakt aan hoog- en land
verraad jegens de belangen van het arbei
dende volk."
Zitting van het seniorenconvent
Het seniorenconvent van den Rijksdag
heeft Maandagmiddag een drukbezochte
bijeenkomst gehouden. Ook afgevaardigden
der Nationaal Socialistische en Duitsch
Nationale partij waren aanwezig. In deze
zitting werd de Rijksdagzitting uitvoerig
besproken.
Namens de Rijksregeering was staats
secretaris Puender aanwezig.
Besloten werd Dinsdag na de redevoering
van den Rijkskanselier den Rijksdag te ver
dagen tot Woensdagmiddag 12 uur.
Woensdag zullen de debatten beginnen.
Wat den spreektijd betreft, werd overeenge
komen, dat van iedere fractie drie sprekers
gedurende een' uur het woord zullen mogen
voeren.
Alle voorstellen, welke zijn ingediend op
het gebied van binnen- en buitenlandsche
politiek zullen verbonden worden aan de
algemeene beschouwingen.
Of de debatten reeds Vrijdag beëindigd
zullen kunnen worden, is nog niet te over
zien.
Een voorstel der Reichsrundfunkgesell-
schaft de redevoering van den Rijkskanse
lier uit te zenden, werd door de vertegen
woordigers der Duitsch Nationalen en der
Communisten bestreden. Deze zagen hierin
een begunstiging der regeering boven de
partij vertegenwoordigers. Aangezien een
dergelijk voorstel slechts kan worden uit
gevoerd, als alle partijen er mede accoord
gaan, is het voorstel der radiomaatschappij
derhalve door het seniorenconvent verwor
pen.
De Centrum!ractie gesloten achter
Brüning.
De bijeenkomst der Centrum-rijksdagfrac-
tie heeft tot resultaat gehad, dat de fractie,
evenals tot nu toe, achter Rijkskanselier Dr.
Brüning zal staan en vastbesloten is hem en
zijn politiek onvoorwaardelijk te steunen.
Omtrent de fractievergadering van de
Beiersche Volkspartij wordt bekend dat de
Rijksdagfractie tegen een motie van wan
trouwen zal stemmen, omdat zij niet den
val van het Rijkskabinet wenscht.
De betaling der oorlogslasten.
De hoofdcommissie van den Pruisischen
Landdag heeft Maandag met de stemmen
der rechterzijde voor, de leden der regeerings-
partijen onthielden zich van stemming, een
voorstel aangenomen, waarbij het staatsmi-
nisterie verzocht wordt er bij de Rijksre
geering op aan te dringen de directe revisie
van het Youngplan te eischen, althans te
bepalen dat iedere verdere betaling van oor
logslasten in de toekomst zal worden ge
staakt.
De zitting der Rijksdagfractie der
soc iaal - democraten.
Betreffende de zitting der Rijksdagfractie
der sociaal-democratische partij, wordt het
volgende medegedeeld:
De sociaal-democratische Rijksdagfractie j
heeft Maandag kennis genomen van 't rap- j
port door afgevaardigde Dr. Breitscheid uit
gebracht nopens den politieken toestand.
Bij de uitvoerige debatten werd er met
nadruk op gewezen, dat de bijeenkomst der
z.g. nationale oppositie te Harzburg de ge
heele arbeidende bevolking heeft gewezen op
het ontzaglijke gevaaar, dat hun van de rech
terzijde dreigt. Onder leiding van grootin-
dustrieelen, bankvorsten en Hohenzollem-
prinsen hebben zich aldaar alle krachten
verzameld, die de arbeiders, employe's en be
ambten de politieke rechten ontrdoven, hun
levenspeil brutaal drukken en de sociale wet
geving en het tariefrecht willen vernietigen.
Te Bad Harzburg is evenwel ook de op
lossing aan de hand gedaan om door een
nieuwe inflatie den industrieelen midden
stand en de breede massa's der kleine spaar
ders en renteniers ten tweede male te ont
eigenen ten bate van de grootindustrieelen
en dè grootkapitalisten,
De sociaal-democratische fractie zal haar
definitieve houding pas bepalen in een nieu
we bijeenkomst welke gehouden zal worden
na de redevoering van den Rijkskanselier.
In eenige voorstellen eischt de fractie een
aanmerkelijke korting op de groote pensioe
nen en de hooge salarissen, scherpe controle
op het bankwezen en de kartels en andere
maatregelen ter bestrijding van den economi-
schen nood der breede massa's, in het bizon
der door een toereikende hulp in den a.s.
winter aan werkloozen, kleine renteniers en
andere hulpbehoeftigen.
Bijeenkomst der Christelijk Socialen
De Rijksdagfractie van den Christelijk So
cialen Volksdienst heeft na een vrij lang
durige beraadslaging den Rijkskanselier door
bemiddeling van zijn bestuur eenige kwesties
met betrekking tot de regeeringsverklaring,
zoomede betreffende de personeels- en cul
tuurpolitiek in Pruisen, doen voorleggen.
Maiinoff plotseling afgetreden
Een koninklijk decreet bevestigt de recon
structie van het Bulgaarsche kabinet na het
aftreden van Maiinoff. Muschanoff, tot nu
toe minister van Binnenlandsche Zaken,
heeft het premierschap en tegelijkertijd de
portefeuille van Buitenlandsche Zaken over
genomen.
Het ministerie van Binnenlandsche Zaken
bezet Girginof, die tot nu toe minister van
financiën was.
Zijn opvolger aan financiën wordt de hui
dige president der Sobranje, Stefanoff.
Maiinoff zal president der Kamer worden,
doch eerst een buitenlandsche reis maken
tot herstel zijner gezondheid.
Naast zijn geschokte gezondheid zouden
ook het Bulgaarsche échec te Genève, zoo
mede de moeilijkheden in het regeeringsblok
bijgedragen hebben tot het plotselinge af
treden van Maiinoff, die slechts gedurende
vier maanden aan het bewind is geweest.
Het complot verijdeld
Te Buenos Aires is een samenzwering ont
dekt, die ten doel had president Uriburu
te vermoorden. r
Verscheiden personen zijn gearresteerd.
Ontslag Pruisische minister
van financiën
Geen verantwoordelijkheid voor besluiten
Naar verluidt, heeft de Pruisische minis
ter van financiën, Hoepker Aschoff, in een
schrijven aan den minister van binnen
landsche zaken van Pruisen, Severing, die
op het oogenblik den zieken minister-pre
sident van Pruisen vervangt, hedenavond
laat zijn ontslag aangevraagd.
Deze ontslagaanvrage schijnt in verband
te staan met het besluit van de Pruisische
regeering, het stopzetten der promoties
voor .ambtenaren weer op te heffen, zonder
dat den minister van financiën geldelijke
tegenwaarden geboden werden en met het
feit, dat de minister in de commissie een
nederlaag heeft geleden en geen verant
woordelijkheid op zich wil nemen voor de
daarin genomen besluiten.
Omvangrijke politiemaatregelen
Te Canada is door de revolutionnairen de
algemeene staking afgekondigd. Politie en
militairen hebben omvangrijke voorzorgs
maatregelen genomen, en o.a. de belangrijkste
punten van de stad en zelfs verscheidene
daken bezet. Tot dusver is het niet tot bot
singen van beteekenis gekomen.
25 October
Het „Giomale d'Italia" kondigt het be
zoek van den Italiaanschen minister van
Buitenlandsche Zaken aan per 25 October.
De mogelijkheid bestaat, dat tusschen de
Duitsche en Italiaansche regeering een
andere regeling zal worden getroffen wat
den datum betreft.
Begin van het Calmette-proces
Maandag is in de in verband met de groo
te belangstelling tot rechtszaal ingerichte
Tumbal te Lübeck het met groote spanning
tegemoet geziene proces inzake de Calmette-
vergiftigingen te Lübeck begonnen, dat niet
alleen het publiek uitermate interesseert als
gevolg van de treurige kindersterfte, maar
bovendien voor de medische wetenschap van
groot belang is, door de wetenschappelijke
verklaringen, die door zestien gedagvaarde
medische en bacteorologische deskundigen
zullen worden afgelegd over de fout, die is
begaan door het toepassen van de Calmette-
Guérin-voeding. Het O. M. wordt waarge
nomen door Dr. Lienau en Freiherr von
Beust.
De beschuldiging luidt: dood en veroor
zaking van lichamelijk letsel door nalatig
heid.
Beklaagden zijn: Prof Dr. Deyckey, een
bekend onderzoeker op het gebied der tu
berculose-bestrijding, Prof. Dr. Klotz, direc
teur van het kinderhospitaal te Lubeck, Dr.
Altstaedt, directeur van den Gezondheids
dienst te Lubeck en de verpleegster Anna
Schuetze. Aangezien op grond van de jongste
noodverordeningen het proces niet voor een
groote schepenrechtbank doch voor een
strafkamer plaats vindt, bestaat de recht
bank uit drie juristen en twee leekenrech-
ters. Met de verdediging is o.a. belast de
bekende advocaat Dr. Alsberg.
Als vertegenwoordigers der ouders van de
overleden kinderen, treden op twee advoca
ten uit Lubeck, twee uit Berlijn en de be
kende advocaat Dr. Frey.
De zitting werd geopend door den voorzit
ter Dr. Wibel en begon met het voorlezen
van de namen van de beklaagden, de verde
digers, de deskundigen en de getuigen.
Een incident
Nadat de eerste formaliteiten van de ope
ning der zitting waren vervuld, deed zich
een onverwacht incident voor, doordat de
Lübecksche advocaat dr. Wittem, de verte
genwoordiger der ouders, bezwaren maakte
tegen de bevoegdheid van de rechtbank.
Hij ging den door de noodverordening ge
schapen toestand na, die slechts een instan
tie schept, die zich bezig houdt met de fei
ten en aan de bij het proces betrokken par
tijen niet den invloed toekent, die haar wet
telijk toekomt.
Verdedigers en aanklagers hadden het
recht moeten hebben, getuigen en deskundi
gen te kunnen laten dagvaarden. Door de
noodverordening is dit onmogelijk geworden.
Slechts een rijksdagbesluit kan de noodver
ordening opheffen, doch tot zoolang wordt
met lichtvaardige hand ingrepen in de recht
spraak.
Na 2 uur beraadslagen verklaarde de
rechtbank zich bevoegd, deze zaak te behan
delen.
Als eerste beklaagde werd gehoord Ober-
medizinalrat, dr. Altstedt.
Het verhoor van dezen beklaagde nam de
heele zitting van Maandag in beslag, zonder
dat de eigenlijke Lübecksche gebeurtenissen
nog ter sprake kwamen.
Dr. Altstedt verklaarde, dat het Reichs-
gesundheitsamt vier jaar geleden nog het
Calmette-procédé had afgeraden. De afdee-
ling „hygiëne" van dsn Volkenbond, die in
October 1928 in Genève zitting hield, was
echter tot de overtuiging gekomen, dat er
geen gevaar bestond, dat door het preparaat
virulente tuberculose kon worden opgewekt.
De Duitsche vertegenwoordiger op dit zit
ting, prof. Schlottmann, had volgens be
klaagde na die zitting een rapport ge
publiceerd, waarin ook hij tot de conclusie
kwam, dat men den Calmette-bacil als on
schadelijk kon betitelen.
De rechtszitting werd daarop tot heden
verdaagd.
25.000 francs gcëischt
Het Britsche Consulaat en het Grand
Continental Hotel te Ajaccio op het eiland
Corsica zijn in staat van verdediging ge
bracht, terwijl machinegeweren in de nabij
heid staan opgesteld en een sterke macht
Fransche gendarmerie rondom de beide ge
bouwen is gelegerd, in verband met een aan
val van Corsicaansche bandieten, dien men
dezer dagen verwacht. De eigenaar van het
hotel heeft dezer dagen een ultimatum ont
vangen van den beruchten Corsicaanschen
bandietenleider Bartoli, die binnen een
maand een bedrag van 25.000 francs eischt of
anders dreigt het hotel in brand te steken.
Op advies van den prefect van Corsica heeft
de eigenaar geweigerd het bedrag te betalen
en wordt elk oogenblik een aanval van de
bende verwacht.
WOENSDAG 14 OCTOBER
HUIZEN, 1875 M. UitsL NCRV-Uitzen-
ding 8.00 Schriftlezing 8.15 Gramo-
foonplaten 10.00 Zang NCRV-Dameskoor
10.30 Ziekendienst 11.0012.00 Har
moniumconcert door M. F. Jurjaanz. Mej.
A. Geest (sopraan) 12.00 Politieberichten
12.15 Gramofoonplaten 12.30 Concert
Mej. N. Biersteker (sopraan), P. van der
Hurk (fluit), W. Clemens (fluit), J. Mo-
nissen (piano) 2.00 Gramofoonplaten
2.30 Lezen van Chr. lectuur door Mej,
Wentink 3.00 Concert Mevrouw M. Ho
vingVan Driel (sopraan), C. van Driel
(viool)H. Duinker (piano) 4.304.45 Gra
mofoonplaten pl.m. 5.00 Kinderuurtje
6.00 Voor de landbouwers. L. Eigeman:
„Algemeene raadgevingen op het gebied van
ziektenbestrijding bij planten" 7.00 Al-
gestaan 7.30 Politieberichten 7.45 Ned.
Chr. Persbureau 8.00—9.30 Van uit de
Nieuwe Zuiderkerk te Den Haag: „De Arbeid
onder de verstrooide Gereformeerden in
Ned.-Incië" 9.30—11.00 Concert H. Her
mann (viool), H. van der Horst Jr. (cello).
Mevrouw R. A. van der Horst—Bleekrode
(piano) 10.00 Vaz Dias 10.0011.30
Gramofoonplaten.
HILVERSUM, 29? M. Uitel. VARA-uit-
zending 6.457.00 en 7.407.45 Gym
nastiek onder leiding van G. Kleerekoper
8.00 Gramofoonplaten 10.15 Minny Erf-
man (voordracht) en het Trio Drukker
(viool-cello-piano) 12.00 Concert VARA-
septet onder leiding van Is. Eyl en Gra
mofoonplaten 1.45 Pauze 2.15 P. J.
Kers: Onze Keuken 3.00 Maak het zelf,
door Mevrouw C. Schaake—Verkozen
330 „De gouden Kastanje", kindertooneel-
stukje door L. Roggeveen. Leiding W. van
Capellen 4.30 Vraaguurtje door Oom
Henk 530 Concert VARA-septet onder
leiding van Is. Eyl 7.00 Joodsch uurtje
met medewerking van I. Alter (tem.r),
Amsterdamsch Joodsch koor onder leiding
van S. H. Englander (tevens piano-bege
leiding) 8.00 Concert VARA-orkest
onder leiding van H. de Groot met mede
werking van Mevrouw HartogHomeman
(zang) 9.00 „De wet liegt nooit" van
R. Betsch. Het Groot-Volkstooneel 1030
Vervolg en slot Concert 11.00 Nacky
Mulder (Humorist) 11.3012.00 Gramo-
foon.
DAVENTRY, 1554 Meter 10.35 Mor
genwijding 10.50 Tijdsein, Berichten
11.05 Causerie 12.20 Orgelconcert door
Quentin MacLean 1.05 Gramofoon
platen 1.50 Orkestconcert 2.40 Be
richten 2.45 Uitzending voor scholen
3.50 Symphonie-orkest 5.05 Orgelconcert
door Reginald New 5.35 Kinderuurtje
6.20 Berichten 6.50 Piano-recital 7.10,
7.30 en 7.50 Causerie 835 BBC Sympho-
nie-concert, orkest en solisten 10.40 Le
zing 10.5512.20 Dansmuziek.
LANGENBERG, 473 Meter 635—730,
10.00—10.20, 1030—10.35 en 11.20 G.amo-
foonplaten 12.251.50 Orkest en solis
tenconcert 4.205.20 Orkestconcert 730
Afscheidsavond van Richard Tauber met
medewerking van orkest onder leiding van
Bruno Seidler Winkler (tevens begeleiding
aan den vleugel) 9.3010.35 Avond
concert 10.351120 Dansmuziek
BRUSSEL, 508 en 338 Meter 5.20 Or-
kestconcert 6.50 Gramofoonplaten
8.20 Vocaal concert door het Zimmer-
kwartet 9.25 Gramofoonplaten lOllfl
Gramofoonplaten 338 Meter: 5.20 Orkest,
concert 6.50 Gramofoonplaten 730
Orkestconcert met medewerking van solis
ten - 10.20 Berichten en sluiting.
PARIJS „RADIO PARIS", 1785 Meter
8.05, 12.50, 1.25, 6.20 Gramofoonplaten
9.05 Wagner-concert. Gramofoonplaten van
de Beyreuth-Opera onder leiding van Fr.
van Hoesslin.
KALUNDBORG, 1153 M. 1130—12.35
Orkestconcert 2.202.40 Orkestconcert
4.204.50 Gramofoonplaten 7.207.55
Werken van G Bizet, met medewerking van
het Omroeporkest 7.55935 Korsikaneren
eller Casar den yngre, comedie in 1 acte
van G. B. Shaw 9.4010.30 Europeesche
uitzending. Iersch concert door het radio
orkest.
ZEESEN, 1635 M. 5.05—5.50 Berichten
ca. 6.006.50 Gramofoonplaten 955 en
1130 Bericht 11.20 Gramofoonplaten
12.15-1.20 Berichten 130-2.05 Gramofoon
platen 2.053.50 Lezingen 3.50450
Orkestconcert 4.507.20 Lezingen, lessen,
enz. 7.20 Concert door het Pro Arte
Kwartet uit Brussel 7.50 Richard Tau
ber zingt 9.35 Berichten en hierna Dans
muziek uit Leipzig.
Het traditioneele hofbal te
Brussel zal, in verband met de economi
sche crisis, waarschijnlijk niet plaats vinden.
Bij het sorteeren van brieven,
die uit de brievenbussen van drie districten
te Budapest waren bijeengebracht, vond men
een open enveloppe, die negen stuks biljet
ten van tweehonderd Belgische franken be
vatte. Tot dusverre heeft zich de eigenaar
van het geld niet gemeld.
Tegen einde September werd te Ant
werpen het Poolsche schoolschip „Iskra"
verwacht. Het is echter niet te bestemder
plaatse aangekomen en tot dusverre is men
zonder eenige nadere berichten.
De tweede Badensche nood
verordening is gepubliceerd. Doel van deze
noodverordening is een deficit van 10 mil
lioen te dekken.
Werkloozenoptocht gehinderd
Geheel Engeland, maar vooral Londen,
is Zondag geteisterd door een zwaren
najaarsmist.
De scheepvaartverkeer moest geheel wor
den stilgelegd. Vele treinen kwamen met
belangrijke vertraging binnen.
Ook een optocht van Londensche werk
loozen werd door den nevel gehinderd. De
stoet raakte den weg kwijt en de betoogers
dwaalden urenlang ver van elkaar door de
stad.
Op voorstel van Owen Young, den
voorzitter van het nationale werkloosheids
comité, zullen in een bepaalde week in 20.000
bioscooptheaters in de Vereenigde Staten
benefice-voorstellingen gegeven worden,
waarvan de opbrengst bestemd is voor de
werkloozen.
Tusschen .communistenen
nat. soc. is het te Lichtenberg tot een bloe
dige botsing gekomen. Hierbij is de nat. soc.
Kurt Nowack door een schot in de borst,
doodelijk gewond. Op den gewonde werd
munitie voor 30 schoten gevonden. Twee ver
dachten zijn gearresteerd.
DOOR
RANDALL PARR1SH
„En nu genoeg", maakte ik er een eind
aan, „je zult het verstandigst doen, Gospele,
met mij kort te antwoorden. Wie is de
vrouw, die door deze bende wordt gevan
gen gehouden?"
„U bedoelt zeker de keukenmeid?"
„Neen, niet de keukenmeid, ik twijfel er
sterk aan of zij er wel een hebben. En nu
voor het laatst, Gospele, de heele waarheid
wil ik hebben. Wie is de vrouw, die hier
gisteravond te paard is binnengebracht?"
„Hoe zou ik dat weten, Monsieur, ik, een
arme gevangene?"
„Wel man, je weet het, en je leugen zal
je niet baten. Hou je mooie praatjes nu
maar voor je en antwoordt mij met ja of
neen is de dame Mademoiselle d'Enville?"
Hi) kon niet antwoorden, zijn groote mond
stond wijd open van angst. Maar dit juist
Was voor mij het bewijs, dat ik goed had
geraden. Ik schudde hem eens flink heen
en weer, vast besloten de heele waarheid
uit hem te halen. De kerel was een ellen
dige bloodaard en zou zeker nooit zijn eigen
kostbare huid opofferen om een ander te
redden.
„Ha,, ik zie, dat ik op het rechte spoor
ben. Luister nu eens, Gospele, dit is een
pistool, waarmee ik aardig weet om te gaan.
Nog één leugen en je bent er geweest. Zeg
mij nu, waar is de dame?"
Hij keek mij heel onderzoekend aan, maar*
zag wel dat er niet op medelijden viel te
rekenen.
„U zoudt mij dus dooden, Monsieur?"
„Met heel veel genoegen; vooruit spreek
op."
„Maar als ik het nu niet weet?"
„Je weet het, dus daarover niet langer. En
denk er om, Gospele, ik ben niet alleen. De
groote trap wordt bewaakt. Er is maar één
middel om je leven te behouden. Je hebt
meer reden om mij te vreezen dan de Saule;
dus nu voor het laatst: waar is zij?"
Met heel veel inspanning kwamen de
woorden los: „Zij zijn benedenzij zijn
beiden in veiligheid, Monsieur; dat zweer
ik U."
„Zij?" stamelde ik. „Wat bedoel je, jij
kleine adder? Is zij met de Saule?"
Ik kon heel goed zien dat hij weer een
nieuwe leugen overwoog.
„Dat bedoelde ik ook zoo niet, Monsieur",
begon hij wanhopig. „U heeft mij zoo aan
het schrikken gemaakt dat ik zelf niet weet
wat ik zeg. t Is de dame alleen
„Zooals je wilt. Je laatste uur is gekomen,
Gospele."
„Mon Dieu, neen! Ik zal het U zeggen!"
gilde hij. „Wat geef ik er om of U het weet?"
„Zeg dan gauw is de ander de Saule?"
„Neen, Monsieur."
„Wie dan?"
„De broer van de dame, Chevalier d'En
ville."
Een oogenblik had ik het gevoel alsof Ik
mij niet kon bewegen. Ik kon het niet ge-
Icoven, maar wat voor reden zou hij kunnen
hebben mij dat wijs te maken?
„Je liegt weer, jij hond, de man is dood."
„Dood!" riep hij uit en toen hij mij in de
oogen keek, zag zijn gezicht er spookachtig
bleek uit. „Neen, neen. Monsieur, hij is niet
dood. Ik heb hem nog geen uur geleden ge
zien. Ikik heb hem eten gebracht", en
hij hield plotselüig op, toen hij mzag welk
een groote fout hij maakte. „Ik moest het
doen, Monsieur, en wij hebben samen ge
praat."
Ik geloofde den kerel niet half, maar ik
wist mij nu beter te beheerschen en vond
het verstandiger hem niet tegen te spreken.
„Dat was dus zijn uniform, die de arme
kerel beneden aan had. Hoe werd deze ge
dood?"
Met oogen, die niet de minste uitdrukking
hadden, staarde hij mij aan.
„Waar was dat dan? Ik heb niets gezien."
„In de groote feestzaal, hij lag vóór de
estrade. Ik heb je daar zien rondsluipen en
ben je toen hierheen gevolgd. Wil je soms
zeggen dat je ons niet hebt gezien?"
„Ik heb twee mannen gezien. Monsieur,
maar zij waren beiden levend. Ik kon door
het slechte licht niet uitmaken wie zij wa
ren, maar ik wou niet gezien worden en ging
er daarom vandoor. Ik heb nergens een doo
den man gezien."
„En toch was er een, een man met een
donkeren baard en een vuil gezicht, in de
uniform van een officier van het Regiment
des Konings. Hij was van achteren aange
vallen en zijn schedel was verbrijzeld. Met
die staaf daar in je hand zou je bijvoorbeeld
heel goed zoo'n slag kunnen toebrengen. En
je weet er dus niets van?"
Hij schudde hardnekkig zijn hoofd.
„En ook niet wie het zou kunnen zijn?"
„Met een zwarten baard en een vuil ge
zicht, zegt U. Dan kan het heel goed de ge
vangenbewaarder, Deslins, zijn. Mon Dieu!
het zou mij niet spijten, maar ik begrijp niet
hoe hij daar kwam of waarom hij de uni
form van den chevalier aan had. „Ik kan U
de verzekering geven, Monsieur, dat niet
deze staaf hém den schedel heeft verbrij
zeld."
„Dan spoken er hier nog anderen rond.
Je zei zooeven, dat de chevalier en zijn zus
ter bij elkaar zijn."
Hij aarzelde, maar mijn pistool overwon.
„NeenNeenzij zijn niet bij elkaar.
de waarheid zeggen. De een weet zelfs niets
van den ander af."
„En je hebt hun niets gezegd?"
„Hoe zou dat mogelijk zijn, Monsieur?
Deslins, die wilde dat ik het voedsel bracht,
was bij mij. Als ik het verteld had, zou de
man mij gedood hebben."
Ik keek den dwerg scherp in de oogen, ik
wist heelemaal niet meer wat ik er van
denken moest, maar ik was er innig van
overtuigd, dat de man loog. Alles wat hij
vertelde, had natuurlijk voor eenig doel, zijn
eigen hals te redden. Ik voor mij hield het
er voor, dat hij geen gevangene was. Hij was
alleen en stond niet onder bewaking, hij
scheen te kunnen gaan en komen naar be
lieven. Volgens zijn eigen zeggen, stond hij
op goeden voet met den gevangenbewaarder
Deslins. Of hij de man al of niet had ge
dood, hij was in alle geval door en door met
het kasteel bekend, hij had de verschillende
geheime gangen onderzocht en wist waar de
gevangenen waren opgesloten, 't Zou toch
op zijn minst al heel eigenaardig zijn, dat
hij dit alles door toeval op het spoor was
gekomen.
De kleine duivel was een door en door
slecht mensch, hetgeen natuurlijk door
menschen van zijn soort al heel spoedig
werd ontdekt. HU van zijn kant was onmid
dellijk bereid om alles te beloven, waardoor
hij zijn leven kon redden. Ik stelde mij voor,
dat het zoo in zijn werk was gegaan. Op de
een of andere onderneming uit voor zijn
meester, was hij door de bende gevangen ge
nomen, maar hij had spoedig bemerkt dat
hier wel iets voor hem viel te verdienen en
omdat hij geen geweten had, was hij zonder
verder nadenken eenvoudig een van hen ge
worden. Maar even later kwam er een ander
idee bij mij op. Zou het niet kunnen zijn,
dat de dienaar hier was voor zaken van
zijn meester? Het was toch immers heel
goed mogelijk, dat de Saule in het geheim
met dezen troep in relatie stond. Deze man
toch was iemand, die voor niets terugschrok;
van zijn familie wist men weinig af en nie
mand had er eenig vermoeden van. waar hij
van leefde. In Parijs waren heel wat ver
balen in omloop over zijn losbandig leven,
de avontuurlijke streken, die hij had uitge
haald en over de ontelbare duels, die elkaar
met zeer korte tusschenpoozen hadden op
gevolgd. Hij had het aan de vriendschap
van den koning te danken, dat hij een func
tie aan het hof vervulde en met een titel
kon pronken; en die vriendschap, zoo werd
overal ronduit verteld, was ontstaan door
zijn groote bereidwilligheid om aan de min
der edele verlangens van zijn koninklijken
meester tegemoet te komen en nieuwe ge
noegens voor hem op te sparen. Voor zulk
een man had de misdaad niets weerzinwek
kends en zijn trouw aan Louis zou hem nooit
weerhouden.
