Laatste Nieuws Stofzuigerhuis MAERTENS MinU WUTKRICH, HAARLEM Exide Batterijen, ook reparaties Agenda STADSNIEUWS 17 October Agenda 18 October Agenda 19 October St. Vincentius-Bibliotheek Bezoek Minister Reymer cMUZIEK Kerk-concert „Kunst zij ons Doel" Personalia De Lichtweek Nieuwe voorzitter „Haerlem" De heer J. L. Tadema Burgerwacht Haarlem Gevonden voorwerpen en dieren BURGERLIJKE STAND Na het drama te Wateringen Barteljorisstraat 16 - Tel. 10756 Premier Duplex-Stofzuigers f 165.- TELEGRA FISCH WEERBERICHT Pruisische Landdag Geen ontbinding De anti godsdienstige maatregelen in Spanje Priesters belet, het land te verlaten De Duitsche pantser kruiser B De katholieken in het Spaansche parlement Gebouw „St. Bavo" D. V. S., 8 uur; „Geel Wit", 6 uur; Gewone zittingen 4 en 7 uur. Stadsschouwburg N.V. Het Schouwtoo- neei „Tropenadel", 8 uur. „MITTOVOS" 17 OCTOBER Grootsche hulde van de schc ilvrije en schoolgaande R. K. jeugd van Haarlem en Omstreken aan de Paters Missionarissen. De optocht, waarin praalwagens van de R. K. Bijz. scholen, wordt geformeerd op den Koudenhorn en aangrenzende straten. Ook De Graal zal aan de betooging deel nemen. Vertrek van den Koudenhorn om ca. 3 uur. De volgende route zal worden gevolgd: Koudenhorn, Nieuwe Gracht (Noordzijde), langs het Bisschoppelijk Paleis, met défilé voor Z. H. Exc. Mgr. J. D. J. Aengenent, Bisschop van Haarlem. Monseigneur zal van het bordes van zijn paleis af het voorbij trekken van den optocht gadeslaan, Nassau- plein, Nassaulaan, Ged. Oude Gracht. Raaks, Wilhelminastraat, Wilsonsplein, Leidsche Vaart, terrein Kathedraal. Aankomst terrein Kathedraal ca. 3 uur. Hierna voor alle aanwezige Paters Missio narissen huldebetooging. Tot slot défilé. Stadsschouwburg Oberbayerisches Bauem-theater, „Der Letzte Kniff", 8 uur. Gem. Concertgebouw H. O V.-concert, half drie uur Groote Markt Concert, 8 uur. Ltrxor-Theafcr .Renbaan-Tragedie" en „Kif Tebbi" doorloopend van 2^—7 uur en B'/t11 uur, ook voor ni et-volwasse nen boven 14 jaar. „MITTOVOS" Mlttovosgebouw Kleine Houtweg 16 Officieele opening der Missietentoonstelling c'oor Z. H. Exc. Mgr. J. D. J. Aengeneno. Medewerking wordt verleend door 200 ver- eenigde kerkzangers uit Haarlem en Om geving, 4 uur. Openstelling der tentoonstelling voor het publiek van 5.30—11 uur. Van 8.309.10 uu- uitvoering door de R. K. Muziekvereeniglng „Euphonia" te Overveen op het muziekpodium in de Eerste Tentoon, .tellingszaal. Bandmuziek in den bar. Radiomuziek in den bazar. Gebouw „St. Bavo" R. K. Bevolkings bureau, 8 uur Koudenhorn Brandweerdemonstratie, 8 uur Groote Markt Concert door „Haarlem's Fanfarecorps", 8 uur. Luxor-Theater „Renbaan-Tragedie" en „Kif Tebbi", 8y, uur, ook voor niet- volwassenen boven 14 jaar. Mlttovosgebouw Kleine Houtweg 16 MissietentoonstelUng van 1012 uur v.m„ des middags van half drie tot half zes uur, des avonds van half acht tot elf uur. In aparte lokaliteiten vóór en rechts van het hoofdgebouw Medische Missiestand. Uitvoering door de R. K. Muziekvereeni- ging „Utile Dulci", 8.30 uur. APOTHEEKDIENSTEN De Zondag- en nachtdiensten der apothe. ken worden van heden tot en met Vrijdag waargenctnen door: de firma C. G. Loo- meyer en Zn., Barteljorisstraat 11, telefoon 10175 en door de Park-Apotheek. Klever parkweg 13, telefoon 11793. Nieuwe Groenmarkt 22: Woensdagmiddag van half 34 uur voor jongens en meisjes; Woensdagavond van half 8half 9 voor cuderen. Hagestraat 49; Woensdagmiddag van half *34 uur voor jongens en meisjes; Woens dagavond en Vrijdagavond van half 8half 9 voor ouderen. Klarenbeekstraat 60: Woensdagavond van half 89 uur. Gen. de la Reijstraat 17: Dinsdag- en Vrijdagavond van half 9half 10. Comité van Katholieke Actie Zondag, 18 Oct. 's Morgens 8.30 Algemeene H. Communie voor de leden van „De Kring" in de kapel aan de Koningstraat. Maandag bestemd voor Godsdienstige Ver- eenigingen. Geen andere vergaderingen uit schrijven. Maandag, 19 October: Biljartwedstrijd voor de leden van de Katholieke Jonge Midden- standsvereeniging ,JDe Kring". Dinsdag, 20 October, 8 uur: Repetitie van het R. K. Mannenkoor „St. Caecilia" in ge bouw „St. Bavo". 8.30 uur: Vergadering van de Reddings brigade „St, .Franciscus", afdeeling van het Kruisverbond tot redding van drankzuchti gen in de R. K. Militairenvereeniging, Zoete- straat 14. Boekhoudcursus voor de leden van de Kath. Jonge Middenstands ver eeniging „De Kring". Woensdag, 21 October, 8 uur: Ontwikke lingsavond voor de leden van de Kath. Jonge Middenstandsvereeniging „De Kring". Donderdag, 22 October, 8 uur: Repetitie van de R. K. Oratoriumve~eeniging in ge bouw „St. Bavo" voor het geheele koor. 8 uur: Bureau vergadering van de R. K. Reclasseeringsvereeniging Nieuwe Groen markt 22. 8.15 uur: Repetitie van Haarlems R. K. Mannenkoor in „Central", Groote Hout straat 176. Biljart-, Schaak- en Damwedstrljd voor de leden van de Kath. Jonge Middenstands vereeniging „De Kring". Vrijdag, 23 October, 8 uur: Repetitie van de R. K. Mandolineclub „Santa Lucia" in „Cent-al", Groote Houtstraat 176. Biljartwedstrijd voor de leden van de Kath. Jonge Middenstandsvereeniging ,.Dc Kring". Ten einde eikaars bezoek niet te hinderen of te bemoeilijken, wordt allen R. K. veree rd gin «ren verzocht, bij het vaststellen van een bijeenkomst of vergadering vooraf ove-leg te - egen met het Algemeen Secretariaat, mej. W. van der Singel, Klevemarkweg 187. tele foon 12V91, en na vastst-'Fhg hiervan ou- J',-i1i.ik mededeeling te doen. Hedenmorgen werd dcor Minister Reymer een bezoek gebracht aan de drukkerij van de firma Joh. Enschedé en Zonen. Z. Exc. werd door de firmanten rondgeleid die hem een uitleg van de verschillende be drijven gaven. Tot de openingsplechtigheden van de Lichtweek behoorde zoowaar een Kerkcon- cert. Dat men dergelijke gebeurtenissen ge paard laat gaan met openluchtconcerten en marschen door harmonie- en fanfarecorpsen is te begrijpen. Een feest zonder muziek is nu eenmaal niet denkbaar. Doch een kerk- concert ter gelegenheid van een lichtweek, zal wel een unicum blijven. Zooiets heeft wellicht alleen in Haarlem, waar de bewo ners trots gaan op de oude Bavokerk met haar prachtvol orgel, zin. Er waren dan ook, ondanks het middaguur en den ongewonen dag, nog een groot aantal belangstellenden opgekomen om naar het spel van den stadsorganist en den zang der solisten te luisteren. De heer Robert had bij de keuze zijner nummers blijkbaar rekening gehouden met de aanleiding tot dit concert en speelde: le. .Crown with festal pomp the day" uit Handei's „Hercules", een echt Handel-stuk met opgewekt, statig karakter, daardoor een goed openingsnummer; 2e. vier deelen uit de „Fire" en „Watermusic" (ook geschikt voor een brandweerweek)behoorlijke muziek, die op aangename wijze de aanwezigen onder houdt, met het minst het menuet, waarin de orgelklank bovenmate voldeed, en 3o. als slot het niet diepzinnige, maar wel goed opge bouwde en door de welgekozen registratie welluidend klinkende „Fiat Lux" van Dubois. ""fen ziet dus, dat een orgelprogramma •der werken van Bach, Reger, Widor en r.<!' mogelijk, wat nog niet wil zeggen ge- isch is. De mezzo-sopraan, Maartje Offers, zong een Aria van Handel en liederen van Joh. Franck en Schubert. Zij imponeerde weder om door haar machtig, omvangrijk orgaan. Het klankvolume was veelal eerder te groot dan te klein voor dit kerkgebouw. Op den duur voldoen ons echter bij deze zangeres meer de ingetogen liederen, zooals „Abendrot" van Schubert. Hier sprak meer gevoel uit. De bariton Willem Herckenrath, ver mocht ons niet sterk te boeien. Het z. g. Largo van Handel lag dezen zonger blijk baar niet gunstig, de aria uit „Der Evange- licmann" van Kienzl doet als fragment heel weinig, het „Jezuslied" van Hildach is beter geschikt voor een bariton-léger en Widor's „Non Credo" vereischt meer zeggingskracht. Met „Die Almacht" van Schubert er. Die Ehre Gottes" van Beethoven, maakte hij ..og veel goed. Dat klonk voldoende muzikaal en sonoor. O. K. Kerkconcert te Bloemendaal Annie Hermes, alt. G. Beths, viool. Piet Halsema, orgel. In het met klimop begroeide kerkje van de Ned. Herv. Gemeente te Bloemendaal, da teerend van 1635 en waarvan ook reeds rie Genestet gewaagt, had gisterenavond een kerkconcert plaats, waaraan de drie hierbo ven genoemde kunstenaars, benevens bij een der nummers nog de heer L. A. de Graaff (2e viool), hun medewerking verleenden. Van dit drietal, dat slechts voor een ma tig aantal toehoorders optrad, de overige gegadigden vermijden zich waarschijnlijk in de diverse geneugten, welke de eerste Licht- weekavond bood noemen we op de aller eerste plaats Piet Halsema, die aan het klei ne, maar goed klinkende orgel een aantal fraai gekozen nummers vertolkte. Nu is het jammer, dat in zulk een be perkte ruimte als dit kerkgebouw er eigen lijk geen enkel orgelnummer de werking' be reikt, waarop het is berekend. En ofschoon de aooustiek volstrekt niet slecht is, komt toch onwillekeurig het verlangen in den hoorder op, dat de muren zouden wijken, en men minder rechtstreeks door al het mate- rieele omringd zou zijn dan hier het geval is. Van de vier orgelsoli, een koraal van Johann Pachbelle, een Passacaglia van Buxtehude, een Fuga van Honegger en de Pièce Héroïque van César Franck deed het eigenlijk alleen de laatste wel 't beste, ofschoon we ook hier een worstelen bespeurden van den organist met z*n instrument, ja, zelfs nu en dan een onvrijwillig meezingend register beluister den. De zangeres, mej. Annie Hermes, is in het bezit van een stevige, goed geschoolde alt stem, voor deze kleine ruimte eigenlijk wel wat volumineus. Haar voordracht is be- heerscht, hoewel op den duur een weinig meer afwisseling, 'n weinig grootere tegen stellingen haar voordracht meer levendig heid zouden verleenen en minder gelijkmatig zouden maken, 't Beste vonden we haar nog in de drie Wolf-liederen op teksten van Mö- rike en in de Nocturne van César Franck. die we alleen nog wat geheimzinniger had den gewenscht met een grooteren climax naar het einde. Psalm 18 van Schütz is een dier aria's met den wijdscben naam van Geistüches Conzert betiteld, welke al te zeer in herhalingen valt om te kunnen blijven boeien. Enkele mo dulaties waren hier bijna het struikelblok geworden, zooals die het ook in Wolf's liede ren dreigden te doen. No. NEGEN Zaterdag 17 Oct. Nu kwam de zangeres er nog juist over heen, zij het met een kleine zweving in de tonaliteit. De jeugdige violist, die een instrument bespeelde van Hollandsen, ja, zelfs van Haarlemsch maaksel, een viool nl. vervaar digd door den heer Bram Cornet te dezer stede, mag zich nog wel eens bezinnen op wat hij kan en wat hij nog niet kan. Want, hoewel hij bij tusschenpoozen blijk geeft, een goede streek en een aardige techniek te be zitten, waren bijvoorbeeld de Corelli-Varia- ties „La Folia" een veel te zware partituur voor hem. Zijn dubbelgrepen zijn nog lang niet leilloos en hij maakt, naar onzen smaak althans, wat al te dikwijls onverant woorde portamento's en dit niet eens steeds op violistisch onberispelijke manier. De Kir- chen-sonate van Joseph Haas vonden we vrij onbeteekenend en wel zeer vreemd ein digend met «en en sourdine gespeeld hoek- deel. De klank der viool viel over het alge meen te loven, en de violist zal zeker bij nog meer diepgaande studie resultaten bereiken. Toen we vanuit het stille kevkgebouw den grooten weg betraden, klonken ons van uit de verte de tonen eener schetterende fanfare toe. Haarlem zette zijn lichtweek in. J. S. stuur echter een ledenvergadering te hou den. Het ledental neemt voortdurend toe. Aanmelding kan geschieden bij het secre tariaat: J. Th. Elligens, Emostraat 1. Jubileumtentoonstelling in 't Frans Hals-Museum Het Teeken-College „Kunst zij ons Doel" te Haarlem bestond in September van dit jaar honderd en tien jaar. Om dit heuglijke feit te herdenken, houdt het Kunstgenootschap tot en met 25 October a.s. in de nieuwe zaal van het Frans Hals museum (ingang Klein Heiligland 62 rood) een jubileum-tentoonstelling. We geven plaats en entree der expositie nauwkeurig op, in de hoop, dat vele onzer lezers haar zullen bezoeken. De toegangsprijs (25 ets.) kan voor hen geen bezwaar zijn. In de uiterst geschikte, ruime en lichte zaal van het genoemd Museum stellen een vijftigtal kunstenaressen en kunstenaars hun ne werken ten toon, in een goed arrangement. Het is verblijdend te zien, hoe „Kunst zij ons doel" beeft getracht de expositie in alle opzichten te doen slagen. Daar is op de eerste plaats de nieuwe expo sitiegelegenheid, een heel wat betere, alhoe wel kostbaardere, dan die in 't oude Waag gebouw. Voorts is de tentoonstelling uitgebreider dan de vroegere. Bloemen prijken in de zaal ter opluistering en ter verhooging van het sierlijk en artistiek cachet. Als we voor het met 't cijfer één aangeduide doek staan van Albert Arens („Spaansche", met' overgave geschilderd, echter o.i. niet r»heel anatomisch verantwoord) en we bla deren den cataloog even door en zien eens om ons heen, komt er een licht gevoel van bezorgdheid over ons, dat we ons oordeel moeten vellen over die honderd en twintig werken,inden beknopten tijd, dien we daar aan besteden kunnen. De lezer begrijpt ook wel, dat zulks niet gemakkelijk gaat. Het is slechts mogelijk op vlotte wijze een greep uit het vele te doen. We beginnen dan maar eens met een ander deel der zaal, waar no. 99 „Stilleven met emmer" van Greet Verheus de aandacht vraagt. Dit doek is wellicht niet het voor treffelijkst, doch zeker een interessant werk. De enkele objecten op dit stilleven zijn groot en eenigszins naïef gegeven. Het beste en opvallendste fragment is ongetwijfeld die blauw geëmailleerde emmer, een prettig staaltje van moderne, realistische schilders wijs. Die emmer is hoogst interessant ge schilderd de verrassende stofuitdrukking berust hier in hoofdzaak op de sprekende H. O. V.-Concert Het programma dat door de H. O. V. op het concert van morgenmiddag te 2!4 uur in het Gem. Concertgebouw, onder leiding van Frits Schuurman zal worden uitgevoerd luidt als volgt: Ouverture „Leonore No. III", L. v. Beethoven. Unvollendete Symphonie, F. Schubert Allegro moderato Andante con moto. Prélude k „l'Après-midi d'un Faun, Berceuse héroique. Marche écossaise sur un thème populaire. Cl. Debussy. kleur. Van dit typische realisme tot het mystieke, zuiver schoone van Jan Visser is een heele stap. De „Witte Begonia's van dezen schilder mag men gekristalliseerde kunst noemen. Het schilderij is als een vers van Boutens, gaaf en met een diepere bedoeling van het levensgeheim, groot en onbegrepen. Dicht daarbij hangen Miolée's „Avondstemming" en „Opkomende bui". Bij nadere beschouwing zijn dit ook inte ressante doeken, waarin het element natuur- sensatie boeit en indruk maakt. De twee portretten van Maria Rompelman zijn aantrekkelijk genoeg. Het meisjesportret is bovendien psychologisch sterk, 't Lijkt ons echter, dat Maria nog zoekende is naar een geheel eigen vorm en uiting. Wij voor spellen haar in elk geval een goede toekomst. ,,'t Meisje", aquarel van Boot, is zeker mooi geschilderd Gratama's „Kinder portretje", met de groote, verwonderde oogen, achten we 't best der drie inzendingen, 't Stijgt boven 't picturale uit. Louis Hartz is een knap schilder („Kreeft") De „Bloemen" van Rees bezitten een stevi- gen stijl en zijn ook om kleur-eigenschappen te prijzen. A. J. Grootens' „Stilleven" mag bijzonder interessant genoemd worden, „Brug ge" van Mej. Marcus is schoon van toon en kleurenmuziek, enz. We willen nog even vermelden het portret (van den heer S.) van H. J. Wesseling. Met dit werk schijnt ons de schilder gelukkig te zijn geweest. Het is soepeler van houding en kleur dan we dikwijls van hem zien. Het portret van Mgr. Möllmann heeft goede frag menten (van hoofd en handen), het purperen gewaad lijkt ons echter te hard en met te weinig diepte geschilderd. Wesseling lijkt ons een harde werker. Wij verheugen ons zeer in zijn gestadigen vooruitgang. Meerdere werken ontdekten we ter expo sitie, die we reeds eerder bespraken, o.a. van Heuff. Toch zien we zijn Lieve Vrouwekerk gaarne nog eens weerom. Subtiele kunst schenkt ons Mathieu van der Weiden met zijn „Koningin des Hemels" en vooral met de fijne aquarel „Beatrijs". De kleurige doeken van Janus Wagemaker en P. van Egmond mogen er zijn. Hier is de nieuwe allure, in een gelukkig samengaan van expressionisme en een modern primi tivisme. Tot slot noemen we van Klinkenberg de beeldjes, van Balendonk het prachtige glas, van Voet het kunstdrijfwerk en voorts het reliefwerk „Overwonnen Hartstochten" van Olff. Deze en vele niet genoemde werken verdienen lof. K de H. Te 's-Gravenhage slaagde voor het examen wiskunde L. O. mej. H. Eyssen, alhier. Mej. M. H. Alders, alhier, slaagde te Til burg voor het examen bewaarschoolonder wijzeres akte B (hoofdakte). De heer J. Schutter te Heemstede slaagde vcor het doctoraal-examen geneeskunde. Eep lid van O. D. verleende eerste hulp, waarna een dokter haar verder behandelde. De geneeskundige constateerde geen inwen dige kneuzingen, zoodat het meisje in den woonwagen kon worden opgenomen. Etalage-wedstrijd Cronjéstraat Uitslag van de ter gelegenheid van den Lichtweek in de Gen. Cronjéstraat gehou den etalagewedstrijd: Hoogste onderscheiding met lof der jury voor hoogste aantal punten van alle groe pen; Firma J. G. Timmerman, Gen. Cronjé straat 60, tricotages, baby- en kinderklee- ding. (103 punten). Groep no. 1. Levens- en genotmiddelen: 1ste prijs: fa. H. L. Veerman, Gen. Cron jéstraat no. 39, comestibles (93 punten). 2de prijs: H. J. Hesselman, Gen. Cronjé straat no. 31, banketbakker (85 punten). 3de prijs: fa. Kasper Hiddink, Gen. Cronjé straat no. 128, wijnhandel (84 punten). Eervolle vermelding: fa. E. J. Abspoel, Gen. Cronjéstraat no. 124, zaadhandel. Eervolle vermelding: fa. H. Th. Straathof. Gen. Cronjéstraat no. 107, vleeschhandel. Eervolle vermelding: fa. P. v. d. Nouwland. Gen. Cronjéstraat no. 137, groentehandel. Groep no. 2. Huishoudelijke artikelen (waaronder rijwielzaken) lste prijs: fa. J. J. H. Bauer, Gen. Cronjé- traat no. 5, huish. artikelen (85 punten). 2de prijs: Mag. „De Lichtbron", Gen. Cronjéstraat no. 109, verlichtingsart. (82 punten). 3de prijs: fa. J. H. Korstjens, Gen. Cronjé straat no. 82, rijwielhandel (79 punten). Eervolle vermelding: fa. H. M. Bakker, Gen. Cronjéstraat no. 135, behangselpapier. Eervolle vermelding: fa. Hartog, Gen. Cronjéstraat 83, kolenhandel. Groep no. 3. Dames- en heerenmodezaken, manufacturen en schcenzaken: lste prijs: fa. J. G. Timmerman, Gen. Cronjéstraat no. 60. tricotages, baby art. (103 punten). 2de prijs: N.V. Alb. Kuyken, Gen. Cronjé straat 62—64, vakl., heerenmodes (98 pun ten). 3de prijs: M. M. van Ake, Gen. Cronjé straat no. 46, schoenwinkel (92 punten). Eervolle vermelding: fa. H. Schindeler, Gen. Cronjéstraat no. 1 b, heerenmodes. Greep no. 4. Luxe artikelen: lste prijs: fa. W. Bosch, Gen. Cronjé straat no. 119,, bloemisterij (88 punten). 2de prijs: fa. J. H. Vierdag, Gen. Cronjé straat no. 103, photohandel (87 punten). 3de prijs: fa. J. G. Th. Bosman, Gen. Cronjéstraat no. 146, photohandel (86 pun ten). Eervolle vermelding: fa. H. van Rigteren, Gen. Cronjéstraat 110. 40, goudsmid. Eervolle vermelding: W. D. Sanders, Gen. Cronjéstraat no. 34, lederhandel. De jury bestond uit de heei'en G. W. P. Stoutenbeek, C. Dingier Jr., H. Tegel, allen bestuursleden van de Beverwijksche Winke- liersvereeniging. Meisje door tractor aangereden Wonderlijk goed afgeloopen Gisteren reed in de Marnixstraat een tractor. Op de treeplank daarvan zat het 16-jarige meisje L. V., tijdelijk verblijvend een woonwagen, behoorend bij het Lunapark. Het meisje sprong plotseling van de tree plank af, waardoor zij viel en door het linker achterwiel van den tractor aan de borst werd aangereden. In de gistermiddag gehouden vergadering van „Haerlem" is tot voorzitter gekozen in de vacature-Loosjes de secretaris, de heer J. L. Tadema. Voor den fotowedstrijd zijn 50 foto's inge zonden, welke te zijner tijd geëxposeerd worden. R. K. Coöp. Bouwvereeniging Men schrijft ons: Dezer dagen heeft in het gebouw „Sint Bavo" een bestuursvergadering plaats gehad van bovengenoemde R. K. Coöp. Bouwver eeniging. Hierbij waren tegenwoordig het voltallig bestuur, alsmede de heeren Telman en M. L. A. Klein, algemeen adviseur. Het belangrijke punt grondaankoop werd zeer uitvoerig besproken. Daar de grond die het bestuur geschikt achtte, vermoedelijk niet aan den wensch van de leden zal voldoen, zal, dezer dagen een onderhandeld worden met andere grondeigenaren. Door den heer Ottolini werden reeds ver schillende teekeningen ter Inzage verstrekt voor den bouw van de toekomstige wonin gen. De algemeen adviseur, de heer M. L. A. Klein, deelde nog mede, dat ondanks het vele werk, dat door het bestuur gedaan is, momenteel aan de leden nog niets kan wor den medegedeeld. Binnenkort hoopt het be- 12-17 October 19 31 Zooals in den laatsten tijd gebruikelijk is, was ook deze week de beurs onder den indruk van de politieke gebeurtenissen in het buitenland. Men moet dit zóó opvatten, dat deze gebeurtenissen er het hunne toe bijdragen om te zorgen, dat er nog steeds niets omgaat. Voornamelijk de toestanden in Duitschland, Engeland en Amerika hou den de gemoederen bezig. In Duitschland heeft voornamelijk de verklaring van den oud-president der Rijksbank, Dr. Schacht de noodige zorgen gebaard. Zoowel diens beweringen omtrent het beleid der Rijks bank als zijn voortdurend herinneren aan het feit, dat Duitschland op den duur niet door zal kunnen gaan met het betalen van zijn schulden, zijn niet in staat het vertrou wen in Duitschlands positie te versterken. Indien clan ook mettertijd een nationale regeering in Duitschland aan het bewind zou komen en in dezen tijd is dit geen on waarschijnlijkheid meer dan zullen de buitenlandsche betalingen wel weer danig in het gedrang raken. Zoo is de finantieele toestand op het oogenblik in niet geringe mate van den politieken afhankelijk. Men vraagt zich natuurlijk af hoe de Mark zich op den duur zal houden en of er een herha ling van de inflatieramp te wachten staat. Het schijnt wel in de bedoeling der leidende Duitsche persoonlijkheden te liggen om in flatie in ieder geval te voorkomen en zeker zou het voordeel voor de regeering zeer ge ring zijn. Want al is inflatie door middel van te groote papieruitgifte voor een regeering een aanlokkelijke wijze van belastingheffen, daar immers ongemerkt door de vermin derde koopkracht van het ruilmiddel aan het weinig kwaads vermoedende volk het geld uit den zak wordt gehaald aan den anderen kant zou de credietwaardigheid van het land er te veel onder lijden en bovendien zouden de groote buitenlandsche oorlogsverplich tingen nog steeds blijven bestaan daar deze voor het grootste gedeelte in buitenlandsche munt zijn aangegaan. Zelfs zou waarschijn lijk tengevolge van de door inflatie dalende wisselkoersen de buitenlandsche schuld nog zwaarder gaan drukken. Ook de verkiezingen in Engeland worden met groote belangstelling afgewacht, al ver wacht men niet, dat er van deze zijde veel kans is op groote veranderingen, die van in vloed op den algemeenen toestand zouden zijn. In Engeland zelf is de opheffing van den gouden standaard en de daarmede ge paard gaande daling van den wisselkoers van grooten invloed op de goederenmarkten geweest, hetgeen niet te verwonderen valt. Onmiddellijk na de opheffing is de koop lust op de diverse markten belangrijk toege nomen en met het oog op een te verwachten industrieele herleving is de Engelsche vraag naar grondstoffen ook sterk vermeerderd. Evenwel is er spoedig een terugslag op ge volgd, daar nog geenszins is gebleken, dat de wereldvraag ook inderdaad belangrijk grooter is geworden. Wat Amerika betreft leeft men in afwach ting van de plannen die President Hoover in samenwerking met de Fransche Staatslieden denkt uit te werken. Zeer veel verwacht men hiervan nog niet. Nadat de beurs van Hoo ver's vorige voorstellen zóóveel had verwacht alsof een ommekeer ten goede onvermijdelijk was, is men nu in een omgekeerde stemming vervallen en meent, dat ook ditmaal nauwe lijks eenige invloed ten goede van de Ameri- kaansche maatregelen zal uitgaan. Het is in ieder geval een goed idee van den President geweest om de kat de bel weer eens aan te binden, want Amerika is, in tegenstelling met andere landen, een land waarnaar de overige wereld nog steeds opziet. De ver klaring van Laval, dat hij naar Amerika trekt om „de beschaving te redden" moet na tuurlijk met het bekende korreltje zout wor den genuttigd. Een in vele eeuwen gegroeide beschaving gaat niet in een ommezien ver loren en zou bovendien niet door één persoon kunnen worden gered. In zóóverre is Lavai's bewering waar, dat een steeds slechter wor dende welvaartstoestand een vruchtbaren bodem vormt voor gewelddadige omwente ling of bolschewisme. En wanneer Frankrijk in samenwerking met Amerika er kans toe ziet om verlichting te brengen voor 's werelds drukkende lasten en een tijdperk van nieuwe welvaart in te luiden, dan is de beschaving daarmede tenminste vermoedelijk gediend. Inmiddels geven de New Yorksche koer sen nog niet van veel optimisme blijk. Vooruitloopen op nog eventueel te ver wachten -gunstige gebeurtenissen doet men niet meer zoodat bij volkomen gebrek aan opwekkende berichten uit eigen en bui tenland geen enkele stimulans gevonden wordt. Geen enkele tak van bedrijf in de Vereenigde Staten geeft nog eenig blijk van opleving in de staalindustrie moet men zich tevreden stellen met een bedrijvigheid van slechts 29% der capaciteit, terwijl in de bouwnijverheid ernstig wordt gevreesd, dat binnenkort al het werk tot. stilstand zal zijn gebracht. Dat Amerika deze week voor de tweede maal het disconto verhoogde is na tuurlijk een blijk van den min of meer ge spannen finantieelen toestand. Geruimen tijd is het Amerikaansche disconto het laag ste van de wereld geweest, maar terwijl ver leden week de Federal Reserve Board besloot tot een verhooging met een vol procent over te gaan, is het waarschijnlijk tengevolge van aanhoudende goudonttrekkingen noodza kelijk gebleken de discontoscnroef verder aan te draaien. Door de credietcrisis worden al te groote eischen aan de banken gesteld, zoodat het dekkingspercentage sterk aan het verminderen is. Verleden week had de ver- hooging weinig uitwerking op den koers der effecten, doch dat zoo spoedig ten twee den male tot een dergelijken maatregel moest worden overgegaan heeft nog al verrassing gewekt. Al deze gebeurtenissen gaven de Amster- damsche beurs geen aanleiding on de koer sen in een opwaartsche richting te srttven en ook de voor Nederlandsch-Indië gepu bliceerde begrooting gaf hiertoeaan geen lei ding. Weliswaar bleef de publicatie vrijwel zon der merkbaar effect, maar geschikt om koop orders uit te lokken is zij zeker niet. Terecht redeneert men, dat aan de cultuurmaatschap pijen, die reeds zoo zw aar getroffen zijn, on getwijfeld nog zwaardere lasten zullen moe ten worden opgelegd en de afdeeling, waar dit soort aandeelen verhandeld wordt of beter placht te worden was evenals de meeste andere afdeelingen geheel ver laten. Rg. Donderdagavond werden ir de Stadsdoelen de prijzen uitgereikt, gewonnen gedurende de zomeroefeningen. Deze prijzen werden door den Commandant der Burgerwacht Jhr. O. van Lennep met een kort speechje aan de winnaars ter hand gesteld. Sleutel, Leidscheplein 19rood, autoband met velg; M. J. Huizinga, Kleverparkstraat 19, bankbiljet; Bureau van politie, Smede- straat, bril; De Geus, Nijlstraat 24, beurs m.i.; Hart, Potgieterstraat 38, bok; Hunbeek, Dubbelebuurt 21 rood, hond; Drayer, Korte Holstraat 3, hond; Rozenheek. Schagcbel- straat 6, jas; Ferm es, N. Raamstraat 15, kerkboekje; Fortgens, Saenredamstraat 85, mand m.i.; J. M. Pel, Pres. Steynstraat 117, Ondertrouwd: 16 October. C. Dekker en A. Emmerzaal. Geboren: 14 October, d. van B. J. v. Ko- nlngsbruggeVester 15 October, d. van H. A. v. Sabben—Kedde d. van E. Klaje— Witkamp d. van C. Kroon—te Velthuis 16 October, z. van H. M. KuiperPlas- 'meijer. Overleden: 15 October. P. A. Romljn, 61 j.. Brederodestraat G. H. v. NordeJan- sen, 45 j., Leliestraat. Hoogste barometerstand 774.3 te Storno- way. Laagste barometerstand 745.0 te Ingö. Verwachting: Zwakke tot matigen wind uit Oostelijke richtingen, licht tot half be wolkt, droog weer, overdag iets zachter. ben een opbrengst opgeleverd van f 334.082.521.86, terwijl geraamd was f 352.422.187.47. Over denzelfden tijd van het vorig jaar bedroeg deze opbrengst f 380.310.470.98. De grondwetscommissie van den Beier- schen Landdag heeft hedenochtend de voor stellen tot ontbinding van den Landdag met de stemmen der Nationaal-Socialisten en Duitsch-Nationalcn tegen, verworpen. Een voorstel van de Bciersche Volkspartij, vol gens hetwelk de 15 Rijksafgevaardigden moeten uittreden, werd met de stemmen der Nationaal-Socialisten en Duitsch-Nationalen tegen, aangenomen. De Landdag zal dus bijeen blijven zon der de 15 afgevaardigden, die door een z.g. landsmandaat zitting hebben gekre gen. Na de aanneming van de grondwets artikelen, die de verhouding van den staat tot de religieuze Congregaties regelen, hebben talrijke leden van religieuze orden maatregelen genomen, om het land te ver laten. De regeering heeft echter bepaald, dat het religieuze onderwijs tot de inwerking treding der nieuwe wetgeving moet worden voortgezet of dat anders de eigendommen der orden zullen worden geconfiskeerd. Toen een aantal priesters, uit Burgos, met eenige autobussen nabij Hendaye over de Fransche grens het land trachtten te ver laten, werden zij door de Spaansche grens wacht bij Orun aangehouden en terug ge zonden. DRASTISCHE BEZUINIGING NOODÏG De vrouw kan nog steeds niet verhoord worden Naar het „Vad." verneemt, heeft de va..e van de twee op zoo ongelukkige wijze om he ieven gekomen kinderen te Wateringen, zie; weer naar zijn vroegere woonplaats Anio- te Drente begeven en zich daar metterwoon gevestigd. Zijn vrouw wordt nog steeds in de Ramaer- klin ek te Loosduinen verpleegd. Haar toe stand Is van dien aard, dat verhoor onmog- •Ijk is. Beroep van president Hoover President Hoover heeft een beroep op hes land gedaan, hem te steunen bij het nemen van drastische bezuinigingsmaatregelen, welke, naar hij verklaarde, absoluut noodza kelijk zijn. Kij verklaarde, dat met het oog op het te verwachten groote tekort zelfs zeer verdienstelijke ontwerpen moeten en zullen worden uitgesteld. Verder verklaarde hij, dat de uitgaven der regeering tot den laatsten cent moeten wor den bezuinigd. Vernomen wordt, dat het departement van marine 7.700.000 dollar minder wil bezuini gen, dan de 61 millioen dollar, die president Hoover als vermindering der uitgaven voor de marine heeft gevraagd. De president heeft zijn misnoegen te kennen gegeven, dat nog geen definitieve oplossing is verkregen. Het gerucht gaat, dat de minister van ma- rine, Charles Adam, voornemens is af te treden, wanneer met den president geen overeenstemming kan worden bereikt over de bezuiniging op de marine. De Rijksdag eischt staking van den bouw De Rijksdag heeft Vrijdagavond een com munistisch voorstel, waarbij van de Rijksre- geering geëischt wordt den oouw van pant serkruiser B te staken en de voor dezen bouw beschikbaar gestelde middelen te besteden voor voedselvoorziening van kinderen, bij „hamelsprong" aangenomen met de 211 stemmen der sociaal-democraten en commu nisten vóór en 181 stemmen tegen. Een demonstratie Dit door den Rijksdag aangenomen com munistische voorstel draagt in zooverre slechts het karakter van een demonstratie, ais het alleen maar practisch resultaat zou hebben in verband met begrootingsdebatten. De begrooting is echter reeds per noodver ordening vastgesteld en de verandering, resp. opheffing der noodverordening is door den Rijksdag afgewezen. In de begrooting komt als eerste termijn voor den bouw van 't schip, welke intusschen begonnen Is, een post voor van 10.83 millioen R.M. Bovendien Is de meerderheid voor het besluit door toeval vei- kregen, nadat de rechtsche partijen reecis uit den Rijksdag waren vertrokken. Desalniettemin is men van oordeel, dat het •lier een ernstige demonstratie betreft. Rijksmiddelen De opbrengst over September 1931 t 6 millioen miltder dan over Sept. 1930. De Rijksmiddelen hebben over de maand September van dit jaar opgebracht f 34.690.642.32 tegen f 40.808.25 7.3-i over de zelfde maand van 1930. Geraamd was een opbrengst van f 39.158.020.83. De eerste negen maanden van 1931 heb- Geen deelneming aan debat ove- de grondwet De Katholieke leden van het parle' aeiiien tot de bevolking een manifest richt, waarin zij mededeel-n dat zij tijd de debatten over de grondwet niet aanwe„.„ willen zijn. De onrechtmatige en de gevoelens van het volk kwetsende houding van de Cortes, zco- als dit onlangs bij de debatten over het par ticulier-bezit, het onderwijs en zelfs over de sociale orde duidelilk aan bet licht ge tred n is, bleek wel zeer duidelijk bij de behand - ling der religieuse vraagstukken, zoodat katholieke parlementsleden weigeren dei- nemen aan de debatten over de onder omstandigheden opgestelde grondwet.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1931 | | pagina 2