Stadsnieuws
BiJBELSCHE GESCHIEDENIS
FINANTIEEL OVERZICHT
Boek- en Kunsthandel li GOEBEBGH
ss i
ill
TWEEDE BLAD
ZATERDAG 24 OCTOBER 1931
BLADZIJDE 1
De heer Krelage uit de
K. v. IC.
NIEUWE ELECTRISCHE GRAMOFOON-MOTOREN
"I
1L - -
ELCK_WAT WILS
Zijn waarschijnlijke opvolger
R. K. Openbare Leeszaal en
Bibliotheek
Middagconcert H. O. V.
R. K. Electrotechnische werkgevers
laarlsm - Ged. Oude G;adst 74 - Tel. 11041
RADIO-NIEUWS
<De nieuwe Nijverheidsschool
te Vel sen is bijna gereed
mmmM
««ff
n u
TREKJES No. 728
Wij lezen in het „Wkfcd.' voor Bloembol
lencultuur":
De heer E. H. Krelage, die sedert de re
organisatie van de Kamers van Koophandel
zitting had in de Haarlemsche Kamer,
heeft te kennen gegeven zich bij de komen
de verkiezing van leden der Kamer niet
opnieuw beschikbaar te kunnen stellen.
Diens plaats in de afdeeling grootbedrijf
der Kamer komt als gevolg daarvan aan het
einde des jaars vacant. Reeds is door het
Centraal Bloembo'len Comité de candidaat-
stel'ing voorbereid van den heer W. A.
Philippo te Bennebroek. dir. der N. V. M.
van Waveren en Zonen te Hillegom.
De verkiezing moge tot resultaat hebben,
dat de plaats van het bloembollenbedriif in
de afdeeling Grootbedrijf behouden blijft,
daar het van beteekenis moet worden ge
acht, dat een der hoofdbedrijfstakken in
het gebied der Kamer dom ten minste twee
leden in de Kamer vertegenwoordigd is.
Zooals ook in de Leidsche Kamer, die een
veel kleiner gebied der bloembollenstreek
omvat.
Intusschen, de heer Krelage was tevens
voorzitter der Kamer. Dit verhoogde de be
teekenis voor het bloembollenvak van dezen
zetel. Gedurende tien jaar heeft de heer
Krelage de leiding der vergaderingen uit
geoefend en wat in een functie als deze nog
meer beteekent, leiding gegeven aan den
arbeid der Kamer in haar dagelijksch be
drijf. Deze taak wenscht hij nu eens aan
een ander te zien toevertrouwd en zijn be
danken als lid staat dan ook hiermede in
hauw verband.
Dat de heer Krelage in het afgeloopen
tijdvak als voorzitter der Haarlemsche Ka
mer veel heeft gedaan, waarvoor men hem
in het gebied der Kamer erkentelijk is,
staat voor ieder vast, die de bekwaamheden
Van den voorzitter der Algemeene Veree-
higing voor Bloembollencultuur kent.
Zijn aanstaande opvolger in de Kamer
Wacht de taak om de belangen van de
streek, voorzoover die samengaan met die
van andere bedrijfstakken, te behartigen in
nauwe samenwerking met de organisaties
der bloembollenkweekers en handelaren.
Meermalen is gebleken de belangstelling der
Kamer voor den gang van zaken in het
vak en voor de gebeurtenissen die er
Plaatsgrepen; dit moge ook in de toekomst
Zoo blijven.
Onderscheiding
Den 25 October a.s. zal de heer K. de
Vries, alhier, adjudant-onderofficier-schrij
ver ten bureele van den Indeelingsdistricts-
commandant Haarlem, den dag herdenken,
Waarop hij voor 36 jaar in dienst trad. In
verband daarmede zal hem heden, Zater
dag 24 October, de gouden medaille wor
den uitgereikt.
De lijst der nieuwe aanwinsten van de
ft. K. Openbare Leeszaal en Bibliotheek.
Nieuwe Gracht 70, vermeldt onderstaande
Werken
Tournet, Ch. La juridiction de l'église
sur la Cité.
Grousset, R. Les philosophies indien-
hes 2 t.
Gide, Ch. et Ch. Rist. Histoire des doc
trines économiques.
Wal, A. de De Ma'thaus-Passion van
Joh. Seb. Each.
Dalen, H. van Tchaikowsky.
Sanders, P. F. Moderne Nederlandsche
Componisten.
Keller, G. Handel.
Schmitz, H. De Nederlandsche mieren
en haar gasten.
Roldanus, C. W. Coenraad van Beunin
een.
Dam van Isselt, W. E. van De verdedi-
eing van Friesland In 16721673.
Over voorde. J. C. Geschiedenis van het
Postwezen in Nederland vóór 1795 met de
„Mevrouw spreekt nou a'tijd met
twee monden ze zegt iets anders in
je gezicht, assedatteje door het sleu
telgat hoort.
(Passing Sow)
voornaamste verbindingen met het buiten
land.
Borchling, C. en R. Muus Die Friesen
Krabbe, H. Kritische Darstellung der
S a-tslehre.
N.B. De leeszaal ls geopend dagelijks van
1012, 25, 79 uur. 's Maandags van 25
79 uur.
Het lidmaatschap der vereeniging kost
2.50. De catalogus 0.30.
Wekelijksche leesportefeuille naar eigen
keuze. Inlichtingen, ook telefonisch, worden
gaarne verstrekt. Tel. 10778.
Ongeval bij de Mekog
Twee arbeiders gewond.
De bankwerker H. Moritz, werkzaam bij
de Mekog te IJmulden, was Donderdagavond
ongeveer half tien uur bezig met een repa
ratie in de phosphaatfabriek, toen hij ten
gevolge van een onvoorzichtige handeling
in aanraking kwam met een heete oplossing
van kalksalpeter. Hij liep brandwonden aan
beide voeten op. Een arbeider die hem as
sisteerde, nl. L. Hennevanger, werd tegelij
kertijd door deze heete substantie getroffen
en kreeg eveneens brandwonden aan de
voeten.
Nadat de eerste hulp door den verband-
dienst verleend was, werden zij per auto
naar Dr. Bliller te Beverwijk voor nadere
behandeling vervoerd. Beide konden zich
vervolgens naar hun woningen te IJmui-
den-Oost begeven.
Personalia
De heer W. H. Dalmeijer, referendaris bij
de Posterijen te Rotterdam, is als zooda
nig overgeplaatst naar Haarlem.
De Haarlemsche Orkest-Vereeniging geeft
Zondag 25 Oc oter een n:.m d'asconceit on
der leiding van Frits Schuurman.
Het wordt gegeven in de Gemeentelijk?
Concertzaal en begint te half drie uur.
Uitgevoerd zullen worden:
Ouverture Midzomernachtsdroom, Sym-
phonie no. 4 in A gr. terts, beide van Felix
MendelssohnBartho'dy.
Voorts vijf schetsen voor strijkorkest van
J. W. van Otterlee (onder leiding van den
componist) en drie Spaansche Dansen uit
het ballet „De driekante Steek" van Manuel
da Falla.
Opkoopster van gestolen goederen
Te Halfweg
Door de politie te Bloemendaal en te Hil
legom zijn te Halfweg ten huize van een
opkoppster verschillende goederen In beslag
genomen, die van diefstal afkomstig bleken
te zijn en aan haar waren verkocht door een
inmiddels aangehouden psychopaat, die ont
vlucht was uit het psychopathengesticht te
Leiden Hij wordt verdacht van verschillende
diefstallen. Teger. de opkoop6ter is proces
verbaal opgemaakt.
Hooibroei
Gistermiddag werd een gedeelte van Bloe
mendaal in rep en roer gebracht door
brandgerucht 't Bleek, dat een hooibergje
bij 't begin van de Kleverlaan neiging ver
toonde den rood en haan te laten kraaien. Maar
de B. V. B. was er als de kippen bij, om
't haantje den snavel te snoeren. Een slan
getje on de waterleiding was voldoende om
dergelijke grappen te voorkomen. Intusschen
bracht dit brandje veel menschen op de
been. Hooibroei was de oorzaak van dit
gevalletje. De burgemeester was spoedig op
't terrein aanwzig.
De nationale bond van R. K. electrotech
nische werkgevers „St. Antonius" heeft in
Haarlem een algemeene vergadering gehou
den.
De bondsvoorzitter, de heer H. J. v. Bom
mel, uit Rotterdam, deelde in een Korte
speech het doel dezer vergadering mede n.l
een beter contact te krijgen met de leden
over hetgeen in den bond leeft. In zijn rede
memoreerde hfj terwijl allen gingen staan,
het overlijden van Edison.
Hierna las mr. G. W. J. Jonker te 's-Gra-
venhage de notulen voor, welke werden
goedgekeurd. Vervolgens werden enkele pun
ten uit de bisschoppelijke voorschriften uit
voerig toegelicht en besproken.
Met het oog op het voeren van een krach
tige propaganda werd besloten, dat de afge-
vaardigen een contributieverhooging over
1932 zullen verdedigen. Ook de details van
die propaganda werden door den voorzitter
uitvoerig toegelicht, terwijl tevens de wen-
schen der vergadering omtrent de belangen,
welke de leden door aansluiting met het Vehi
gekregen hebben, naar voren werden ge
bracht.
door Dr. Jos. Keulers
Professor aan het Groot-Seminarie te Roermond, met teekeningen
van Jos. Speybrouck.
Uitgave van J. J. Romen Zonen, Roermond.
Na de werken van Muré (1880) en Heeres (1898) is er van katholieke
zijde geen uitgebreide Bijbelsehe Geschiedenis meer verschenen. Deze
beide werken, hoe verdienstelijk ook, zijn sinds lang verouderd. Wij
bieden daarom aan de Katholieken van Ne^e-land een nieuwe, zeer
uitgebreide Biibelsche Geschiedenis aan, geschreven door Dr. Jos.
Keulers, hoogleeraar der H. Schrift aan het Groot-Seminarie te
Roermond, en geïllustreerd door den Vlaamschen kunstschilder Jos.
Speybrouck. Het werk is bestemd voor priesters en kloosterlingen,
maar vooral voor het Katholieke huisgezin. Daarom is het niet sa
mengesteld als studieboek, maar worden, met verwaarloozing van al
te vakkundige kwesries. de Biibelsche verhalen eenvoudig en vlot
verhaald. De moeilijkheden, welke den ontwikkelden Katholiek in
teresseeren. v/orden zoo bevattelijk mogelük in kleinere letters tus-
schen het Bijbelsehe verhaal behandeld. Zoo kunnen wij een Bijbel
sehe Geschiedenis aanbieden, waarin zoowel de tekstverklaring als
de oplossing van zakelijke, geschiedkundige en godsdienstige moei
lijkheden volgens den hedendaagschen sfand der katholieke weten
schap gegeven worden. Vier kaarten zullen aan het boek worden
toegevoegd om den lezer geografisch te oriënteeren.
Deze uitgave verschijnt in 29 afleveringen van 32 pagina's. Het ge-
heele werk zal 649 pag. omvatten en binnen 2 jaren compleet ver
schenen zijn. De kunstschilder Jos. Snevbrouck teekende honderd
groote platen en de initialen en sluitstukken.
Bij de laatste aflevering wordt een in T>ubra-!eer uitgevoerde band,
welke bij den prijs inbegrepen is, aan alle inteekenaren geleverd.
De nrijs bedraagt f 1.82V, per aflevering of f 32.59 voor het complete
werk. De betaling kan geschieden in tien tweemaandelijksche ter
mijnen van f 3.25. 7oodra het werk is. wordt de prijs ver
hoogd tot f 35.-. Inteekenaren verbinden zich voor het geheele werk.
INTEEKENBILJET
(Kan als drukwerk verzonden worden)
De ondergeteekende verzoekt te zenden:
in afl.
1 ex. KEULERS, Bijbelsehe Geschiedenis,
geb.
Naam: Adres:
Duidelijk ingevuld op te zenden aan: Boek- en
Kunsthandel II. COEBERGH, Gedempte Oude
Gracht 74, Haarlem.
1924 October 1931
De berichten uit Amerika zijn nog steeds
van weinig opwekkenden aard. Het goud, dat
tot voor kort Frankrijk en Amerika binnen
stroomde, schijnt zich nu van dit laatste
land te gaan afwenden en den reeds over-
grooten voorraad In Frankrijk nog te ver
meerderen. De Franschen zijn niet zeer ge
sticht over dit verschijnsel, want al zijn er
eenige voordeelen hoewel voornamelijk
schijnvoordeelen aan dezen toevloed ver
bonden, de hoeveelheid wordt langzamer
hand beklemmend er het land dreigt onder
de in zich onnutte en onproductieve weelde
bedolven te raken.
Met dat al heeft de bespreking tusschen
Fransche en Amerikaansche bankiers er
toe geleid dat waarschijnlijk de helft van
de in de Vereenigde Staten geconcentreerde
Fransche middelen ook nog overgebracht
zal worden, terwijl de Banque de France
haar vorderingen van de Amerikaansche
particuliere banken raar de Federal Reserve
Banks deed overbrengen, wat ook niet als een
blijk van vertrouwen kan worden opgeva:
Öp politiek gebied kan de reis van Laval
naar Washington hopelijk eenig goeds uit
richten, en zoo ja, dan zal dit zeker van
invloed op de houding der internationale
beurzen zijn, vooral waar zij tegenwoordig
extra gevoelig zijn voor politieke verande
ringen. De belangrijke punten, welke op
de agenda staan, die door de heeren Laval
en Hoover zal moeten worden afgewerkt,
zijn ten eerste de kwestie der herstelbeta
lingen, ten tweede die der ontwapening en
ten derde die van de Fransch-Duitsche
betrekkingen. Tusschen deze drie punten
bestaat uiteraard eer zeer nauw verband,
ja, men kan zich zelfs de behandeling van
het eene niet denken, zonder dat het andere
ter sprake komt. Geen verzachtende rege
ling van de herstelbetalingen is mogelijk
zonder een betere Fransch-Duitrche ver
houding; evenmin kan men verwachten, dac
Frankrijk geneigd is tot ontwapening over
te gaan, wanneer Duitschland voortgaat een
groot deel van zijn bevolking in uniform te
steken en ten slotte kan men er evenmin
op rekenen, dat de strijdkreet „Deutscb-
land erwache" zal verstommen, zoolang dit
millioenenvolk zich door de Franschen ge
knecht voelt. Het eene hangt ten nauwste
met het andere samen en de politieke en
financieele verhoudingen tusschen deze twee
belangrijke landen, lijken ingewikkelder dan
ooit. Nog steeds klinken de leuzen schoen
en de redevoeringen, die de officieele per-
soonliikheden houden, zijn ontroerender dan
ooit te voren. De kranten staan vol met
conterfeitsels van leidende staatsl eden van
verschillende mcger.dheien, die met de
vriendelijke en meest belangstel'ende ge
zichten naar elkanders after-dinner-
uiteenzettingen luisteren en zou men op
deze snapshots afgaan, dan zou men er van
overtuigd zijn, dat de lieve vrede een vol
dongen feit was. Eerstdaags zullen ook de
berichten uit Amerika ongetwijfeld spreken
van de harmonieuze samenwerking tusschen
Amerika en Frankrijk en van de vele nauwe
en vriendschappelijke betrekkingen, welke
sinds eeuwen tusschen deze landen bestaan.
Met leuter woorden is de geteisterde wereld
echter niet meer tevreden. Men verlangt da
den en op daden wordt reeds jaren met
smart gewacht, terwijl ieder voelt, dat wan
neer er niet iets daadwerke'ijks geschiedt,
er nog veel erger dingen zullen gebeuren
dan tot nu toe het gaval was.
Het leger van werkioozen, dat noodge
dwongen op de zakken van anderen teert,
ls nog steeds schrikbarend groot en de en
kele tienduizenden, die vooral in de laatste
weken in Engeland werk hebben gevonden,
tengevolge van de in ons vorig overzicht
reeds besproken tijdelijke opleving in ae
Engelsche industrie, verminderen het reus
achtige totaal slechts zeer weinig. Het is
dan ook begrijpelijk dat, hoezeer ook het
verlangen naar ontwapening bij een groot
gedeelte der menschheid levendig is, tr
tevens stemmen opgaan, die tegen ontwa
pening, tenminste in dezen kri:istijd, waar
schuwen. Vele honderdduizenden ontslagen
militairen zouden dan de gelederen der
werkzoekenden komen versterken, terwijl
zij tegelijkertijd toch door de overheid zouden
moeten worden onderhouden.
En daardoor zou het probleem der werk
loosheid nog ingewikkelder worden. Men
zou daarom,'volgens de meening van velen,
met het maken van een begin met ontwa
pening op groote schaal moeten wachten
tot een tijd, waarin men redelijkerwijs mag
verwachten, dat er gebrek is aan werk
krachten. Doch zelfs dan is nog de vraag,
wat men met de ontslagen militairen en
matrozen moet beginnen, daar zij immers
voor arbeid op fabrieken geen enkele scho
ling bezitten. Matrozen zouden gedeeltelijk
bij de koopvaardij kunnen worden ge
plaatst en een klein gedeelte van de ontsla
gen soldaten zou wellicht als ambtenaar
dienst kunnen doen, maar met het restee-
rende gedeelte zou men voorloopig zeker
geen weg weten.
In het blad van gisteravond heeft
een aardig overzicht gestaan van de ver
schillende oorzaken, die hebben med ge
werkt tot het veroorzaken van de tegenwoor
dige krisis en wij kunnen ieder, die gaarne
eenig inzicht heeft in de wijze, waarop wij
in de tegenwoordige impasse zijn geraakt,
aanraden die schema nog eens aandachtig te
bekijken. Weliswaar hebben wü psrsoon-
I lijk wel bezwaar tegen de uitdrukkingen
onder-consumptie en protectie-waanzin.
maar dit doet aan de duidelijkheid van het
j schema niets af.
1 Rg.
fig. 1 a
Zonder eenigen twijfel heeft de groote
vlucht, die de Radioindustrie in de laatste
jaren genomen heeft, de gramofoon-indus-
trie belangrijk gesteund. De radio-industrie
eed middelen aan de hand om het opnemen
van de grnmofoonplaten tot in de uiterste
perfectie te doen geschieden, (electric recor
ding) Nu men voor het opnemen gebruik
kan maken van één of meerdere microfoons,
is, theoretisch gesproken, alles op de gevoe
lige plaat vast te leggen: nu de weergave
met behulp van radio-versterkers en de mo
derne electro-dynamische luidsprekers vele
malen beter is dan vroeger, komt de „ge
conserveerde" muziek zeer goed tot haar
recht.
Was er in het begin eenige animositeit tus
schen deze beide betrekkelijk jonge indus
trieën, al heel snel zagen beide partijen het
nut van samenwerking in.
Het spreekt vanzelf, dat de op een veer
loopende gramofconmotor spoedig niet meer
aan de moderne eischen voldeed. De elec-
tri'che gramcfoonmotor deed zijn intrede en
bestond uit 'n snel loopenden kleinen electro
motor, die aan de platenschijf door middel
van een overbrenging de gewenschte snelheid
gaf. Deze snelheid moest constant zijn en
7090 omwentel'ngen per minuut bedragen.
Oorspronkelijk had men een overbrenging
dcor middel van een rieirpje of iets derge
lijks, het bleek echter, dat dit aanleiding gaf
tot een minder betrouwbaar aantal omwen
telingen Het kwam voor, dat b'j zware pas
sages de plaat langzamer ging loopen. Een
verbetering was dan ook de motor, waarbij
de overbrenging door middel van een tand
wiel en een wormwieltie plaats vond. De
moderne motoren zijn dan ook vrijwel uit
sluitend op deze wijze uitgerust.
Op de Radio-tentoonsteling, in Londen ge
houden in de twee
de helft van Sep
tember het was
de grootste show,
w'elke op dit gebied
tot op heden ge
houden is kwa
men een tweetal
firma's met een ge
heel nieuw gecon-
strueerden gramo-
foonmotor, waarvan
de eenvoud in uit
voering treffend
was.
In de eerste plaats
noemen w'j den
„Simp?on"-motor.
Figuur 1. a. b en
c laat u dezen zien.
Het is een platte
schijf, welke om een
anker draait, dat
zich binnen in de
groote schijf be
vindt. Onze zegs
man liet over de
werking van dezen
motor niet veel los,
het wil ons voor
komen, dat deze
nagenoeg overeen-
fig. j c komt met die van
De aanfluiting aan een synchroonmo-
het snoer tor- Voor hen, die
in de electro-tech-
niek eenigszins thuis zijn is dit een vinger
wijzing.
Het merkwaardige van dezen motor is, dat
het toerental exact 78 per minuut bedraagt,
welk toerental constant blijft. Is dit vrij een
voudig te oereiken, des te onbegrijpelijker is
het dat iedere vorm van electriciteit dezen
motor doet loopen Wissélstroom of gelijk
stroom, van welk periodental of van welke
spanning ook, is een goede krachtbron Heeft
men bijvoorbeeld geen netaansluiting (dit
laatste zal vrij zelden het geval zijn in
huis, maar is natuurlijk regel als men gaat
picknicken en de gramofoon niet thuis wil
laten) dan is aansluiting op een 4-volts accu
mulator voldoende.
Men kan iedere oude gramofoon met dezen
fig. 1 b
De vinger wijst de
magneten aan
motor uitrusten, en daarmede het graniofoon-
meubel, dat zich een vaste plaats in uw huis
veroverd had, weer nuttig dienst Jaten doen.
Het eenigste wat men te doen heeft, is den
slinger te verwijderen (vanzelfsprekend ook
den ouden motor) en door het hierdoor
ontstane gat het
aansluitsnoer te
leggen. Een schake
laar be .ird z cli
bij deze uitvoering
niet, men kan den
motor op gang
Krengen door een
duw met den vin
ger (fig. 2) en hem
cp dezelfde wijze
stoppen.
Heeft dus de „Simpson" electrische gra-
mofoon-motor door zijn eenvoud vele
voordeelen, hetzelfde is het geval net de
„Macom" een motortje met o ereenkomende
afmetingen echter met eenige verschillen,
ook in afwerking.
Ook de „Macom"-motor is „universaal",
d.w.z. aan te sluiten zoowel op wisselstroom
als op gelijkstroom en op iedere spanning.
Het huis van dezen motor (fig. 3) heeft een
fig. 2
Een dr.ik van den
vinger....
MOOEL O
fig. 3
1 Schakelaar- 2 bak, bevattende het twee-
polige veld; 3 draaischijf, met rotor; 4 rege
laar aantal omwentelingen; 5 regeling van
de voltage; 6 aansluiten oer; 7 Pick-up
volume regelaar, 8 automatische schakelaar;
9 Pick-up arm met pick-up; 10 Pick-up aan-
sluitklemmen.
tweepolig velk, en de eigenlijke draaischijf
bevat de rotorwikkeling. Alleen het aantal
toeren is te regelen tusschen 70 en S0 om
wentelingen per minuut.
De uitvoering verschilt echter belangrijk
met die van den ,.Simp?on"-motor. BU de
rormale uitrusting behoort namelijk ook de
toeregelaar en de schakelaar, welke bij de
„Simpson" beide overbodig waren.
Wij willen ir het kort hier nog onze in
drukken weergeven van deze Engelsche
Radio-tentoonstelling. Zooals wij reeds boven
schreven is deze de grootste welke tot op
heden gehouden werd.
De Engelschen hebben moeide noch kosten
gespaard om goed voor den dag te komen.
De belangstelling voor dit evenement was
dan ook enorm. Wij kunnen moeilijk een
vergelijking maken, wat de afmetingen be
treft, dit was eenvoudig verbijsterend. Op
vallend was verder de uitstekende afwerking
van alle tentoongestelde Radio-producten.
Wij komen nog nader terug oo de „Sele-
nium"-cel, welke de algemeene aandacht
trok. Wij zullen niet uitweiden over de ver
schillende toestellen die gebracht waren,
aangezien de Kollandsche toestanden een
speciale verzorging van den toesteibouw
vragen, waaraan men in Engeland niet be
hoeft te denk tn. Wel willen wij het
volgende vermelden: namelijk de groute be
langstelling die men in Engeland koestert
voor den electro-dynamischen luidspreker met
permanenten magneet. Meerdere firma's
kwamen hiermede uit, en wel met een com
plete serie.
Trouwens, ook in Nederland wordt reeds
op dit aambeeld gehamerd, daar wanneer
't niet meer noodzakelijk is, den luidspreker
te bekrachtigen, direct reeds een storings
bron wordt vermeden.
MM'
-V
-• -
Een exterienr-foto van het fraaie gebouw
Auto-dieven
Er was Kermis in het dorpie Veenduin.
Er was een dokter in het dorpie Veenduin.
Er was een veldwachter in het dorpje Veen
duin.
Dit is 'n vreemdsoortig begin.... moet
k toegeven.
En tochdie kermis vormt een nood
zakelijk decor voor het komende drama, waar-
'u die dokter en die veldwachter een voor
name ro spelen
We mogen zelfs beweren dat die kermis
°ók 'n ro! vervul'en er zonder die
karmis geen drama geweest zou zijn in Veen
duin.
De dokter had ook 'n 'arage....
Met twee auto s ei in.
De eeschtedems verhaalt niet. of de inwo
ners van Veenduin die 'wee auto's bij-elkaar
kadden geziekt, ofwel da' de dokter zich
*°ndet de Veenduinsche koortsies en onge
bakken de weefde van twee auto's kon per-
bmeeren
Peit was dat de dokiet n garage had met
auto s.
Ik zeg ,teit was".
Want feit ts dat de dokter op 't oogenblik
maar één auto heeft.
Het was op 'n donkere nacht, dat de Veen-
dutnsche geneesheer uit z'n zoete, welver
diende rust werd gewekt, met het dringend
verzoek zich spoedig naar een ernstige zieke
te begeven.
De man van plicht stond op kleedde zich...
en nam de sleutel van z'n garage
Was echter met weimg verbaasd toen ie de
ontdekking deed, dat 'n ander reeds zoo vrij
was geweest de deur der garage te openen.
Nog verbaasder was de Dokter bij de
tweede ontdekking, dat ..die ander" zich
tevens een der auto's niet de slechtste
had toegeëigend.
En de dokter bepeinsde dat 'n kermis ook
nog 'n ander soort volk kan herbergen dan
gemoedelijke spullebazen, ohebollenbakkers
en zuurtenties-eigenaars
Er was geen tijd voor 'ange overdenkingen.
Du* nam de Veenduinsche gemeente-arts
de overgebleven auto en tufte naar z'n pa
tiënt
De nasporingen bleven vruchteloos.
Waarmee met gezegd wil zijn. dat de veld
wachter geen scherpzinnig man was.
Maar er was kermis zooals u weet.... en
ook 'n veldwachter kan z'n lijf slechts op
één plaats tegelijk gebruiken.... en 't is
vrijwel ondoenlijk, om op een kermis de orde
te bewaren en tevens een gestolen Fordie
na te zitten
Op de laatste dag der kermis laat ons
'iever zeggen laatste nacht, want de klok
had reeds twaalf geslagen en de kermri
duurde in Veenduin t0t 2 uur werd de
dokter wederom geroepen.
't Was geen verre rit nuen daarom
nam hij z'n fiets
Z'n visite werd 'n „langdurig" geval
en toen de Veenduinsche gemeentearts
huiswaarts peddelde werd juist de kermis
uitgeluid
Veel vroo'.ijke groep*es hosten zingend
door de dorpsstraten terwijl de tenten en
kramen zich voor 't laatst in 't duister hulden.
De dokter deed in de nabijheid van z'n
woning weer 'n ontdekking.
En niet zoo'n hee'e gewone.
Er brandde licht tn z'n garage.
In z'n garage, waar, 00 dit oogenb'ik,
ruim twee uur s nachts, zeker niemand iets
te maken had.
En de schrik sloeg hem om z'n hart.
„Daar zijn ze m'n tweede auto aan 't weg
halen" iammerde hef door z'n hoofd-
Nou was de dokter niet direct bang uitge
vallenmaar hij had toch niet veel trek.
om moederziel-alleen z'n garage binnen te
gaan en de daders op heeterdaad te betrap
pen
En hij herinnerde zich daarbij de brutale
bank-overvatlen van enke.e dagen geleden
in de twee groote steden van zijn vaderland
waar gemaskerde bandieten met revolvers
in de vuisten het personeel in bedwang had
den gehouden 'n Kogel in e hoofd of 'e
borstkasdat kon ie gewoonlijk maar
ééa keer in je leven gebeuren.... en Veen
duin had hem nog noodig.
Hij wachtte op eenige nog laat huiswaarts
keerende kermisgangers
En wees op z'n garagewaar licht
brandde.
Iedereen wist 't natuurlijk van die eerste
auto.
En iedereen dacht nu vanzelf, evenals de
dokter aan de tweede auto....
't Werd 'n bangelijk beraadslagend groep
teen elk woord werd gefluisterd.
Een hunner ging de veldwachter opzoeken.
Die na 'n poosje gevonden werd en mee
ging.
De veldwachter was 'n moedig mensch
Maar.... ook hij dacht aan de Chica-
gosche gebeurtenissen der laatste dagen
en had bovendien al 'n zware dag achter de
boeg.
Hij keek zeer gewichtig naar des dokters
garage
Betastte z n sabel.
Onjerzocht z'n revolver.... die licht
beefde in z'n handen
Er kwamen nóg enkele late kei misgasten
aan.
Met 'n bekend vinger-gebaar op de lippen
beduidde de Veenduinsche gemeenteveld
wachter de meuw-aangekomenen, dat er
gezwegen moest worden.
Hier moest tn alle stilte worden gehandeld
En het werd 'n pan-omine. die voor 'n
revue 'n allerkoddigst tafereel zou kunnen
zijn.
De ve dwachter wees zes personen aan,
die behulpzaam moesten zijn.
fan Maders en Kees van Haren werden
naar de achterzijde van het huis „verwezen".
Klaas Pooters en Nelis de Bruin kregen
'n wachtpost tn 't zij-tuintje.
Drie anderen moesten bij de dokter en de
veldwachter blijven.
De taatste nam zelf z'n revolver en gaf
z'n sabel aan Dirk van boer Lindemans.
'n stevige knoerst van 'n landbouwerszoon
die ie met één klap 'n uitkeering voor levens
lange invaliditeit kon bezorgen.
Óp hun teenen gingen de vier eersten naar
de hen aangewezen wachtpostenluiste
rend wachtend bij èlk knapie van 'n schelpje
of wegspattend kiezelsteentje.
Er kwamen intusschen nog meer belang
stellenden, die nieuwsgierig aan 't vragen
widen gaan. doch bijtijds met 'n ..sssssf"
en 'n fluisterend zinnetie werden ingelicht.
En al spoedig ging het „van gelaat rot
gelaat", dat er in de garage van de dokter
weer auto-dieven bezig waren.
De veldwachter kauwde nog es hevig op
z'n B Z K.-restantjezuchtte zeer diep
en stapte met ware doodsverachting op de
deur der garage af.... De dokter en de
assistenten volgden hemop eenige
passen afstand.... waf de veldwachter
deed besluiten z'n stap'ietwat te vertragen
Even stond ie nog stil bij de deurcon
stateerde dat dezelve niet gesloten was.
Toen smeet ie haar met één zwaai wijd
open.... hield z'n revolver voor zich u<
en stormde naar binnen met de bulder-wo'
den „In naam der wet1"
In de garage klonk 'n gil....
De veldwachter stond paf....
De dokter stond paf.
De anderen deden hetzelfde.
Want ze zagen 'n iongmensch heel netjes
gekleeden met heelemaa geen boeven
gezicht.
En dat iongmensch hield 'n meisie om
armd heel innig en heel stevig
en vergat door de schrik die omstrengeling
te doen eindigen.
Het meisie was de dochter des huizes, die
na een vroolijke kermis-avond afscheid nam
van haar verloofde.... in de garage....
zeer vermoedelijk met de bedoeling, geheel
ongestoord van dit afscheid te kunnen ge
nieten.
De meer dan vijftig omstanders lachten
zich krom.
De dokter zag rood van verontwaardiging.
De veldwachter zag rood van teleurstel
ling..
De dochter en de verloofde zagen rood vn
schaamte.
Er werden maar enkele woorden gewisseld.
Toen ging elk zijns weegs.
Over hetgeen er in 't huis van de Veen
duinsche gemeente-arts nog gezegd is. heb
ben we tot ons 'eedwezen geen nadere in
lichtingen kunnen krijgen.
G. N.