Stofzuigerhüis MAERTENS
Laatste Nieuws
HERINGA WUTHR1CH, HAARLEM
Exids Batterijen, ook reparaties
Agenda
Agenda
1 November
Agenda 2 November
Onjuiste denkbeelden over
de openbare veiligheid
in IJmuiden
BarieIJcsrissiraat 16 - Tel. 10755
Prebier Duplex-Sisf zuigers f 165.-
De bewapeningsvacantie
STADSNIEUWS
31 October
Missie-Kinderoperette
St. Vincentius-Bibliotheek
Het Orgelconcert van George Robert
Ontheffing Winkelsluiting
Gemeenteraad
Vereeniging Oost en West
Verkeerd ingelichte Kamerleden
De Rijksstraatweg Leiden—Haarlem
VAN DEN POLITIERECHTER
Hazardspel
TELEGRAFISCH WEERBERICHT
Brand bij de B. P. M.
T yphus-epidemie
De beperking der Ver. Staten
Na de kloosterbranden in Spanje
De troebelen op Cyprus
De credieten voor de Banl.
van Engeland
Gebouw „St Bavo" Missie-kinderoperette,
2 en 4 uur „St Caecilia", 8 uur Jonge
Bouwvakbond, 5 uur Operettevereeni-
ging „Haarlem", 3 uur „Geel Wit", 6
uur Gewone zittingen, 4 en 7 uur.
Gem. Concertgebcuw Nationaal Concours,
uitgeschreven door Haarlems Tram-fan
farecorps, 6 uur.
B. K. Bureau voor Ziekenverpleging Aan
vragen voor zieken- en kraamverpleegsters
bij mej. H. Simons, Bloemhofstraat 1,
Haarlem, Telefoon 11671
R. R. Arbeidsbeurs voor vrouwelijk personeel,
dagelijks van 10—12, 24, 8—9 uur, Zater
dag van 10—12 uur.
Op veelvuldig verzoek, zal morgenmiddag
in gebouw „St. Bavo" nog een voorstelling
worden gegeven van de Missx-kinderope
rette. Voor deze voorstelling, die absoluut
de laatste is, zijn nog enkele kaarten ver
krijgbaar.
Personalia
Met ingang van Zondag 1 November
wordt de conducteur der Nederlandsche
Spoorwegen F. Maigiel overgeplaatst van
Haarlem naar het station Leiden H. S. M.
Gebouw „St. Bavo" „Die Spaeme-
sanghers", 10 X uur Mittovos-kinder-
operette, 2% uur.
Stadsschouwburg Pritz Hirsch Operette
„Brennende Herzen", 8 uur.
Gem. Concertgebouw Nationaal Con
cours, uitgeschreven door Haarlems Tram
fanfare, aanvang 12X uur en 7 uur.
Palace Cinema „Nooit meer liefde" en
variét.-, 2, half 5, 7 en half 10. AU. voor
volwassenen.
Gebouw „St. Bavo" Operettevereeniging
„Haarlem", 8 uur.
Stadsschouwburg Het Schouwtooneel,
„De wijze kater", 8 uur.
Gebouw Haarlemsche» Kegelbond
„Tiere sehen dich an".
Palace Cinema „Nooit meer Uefde" en
variété, kwart over 8. AU. voor volw.
APOTHEEKDIENSTEN
De Zondag en nachtdienst van de apo
theken wordt van heden tot en met Vrij
dag waargenomen door de firma Grijseels
en Van Hees, Lange Veerstraat 14, tele
foon 11000; L. Schoorl, Frans Halsplein 1,
telefoon 11180 en de Bosch en Vaart-
Apotheek, Boekenrodestraat 13, telefoon
132SO.
Nieuwe Groenmarkt 22: Woensdagmiddag
van half 34 uur voor jongens en meisjes;
Woensdagavond van half 8half 9 voor
cuderen.
Hagestraat 49: Woensdagmiddag van half
34 uur voor jongens en meisjes; Woens
dagavond en Vrijdagavond van half 8—half
9 voor ouderen.
Klarenbsekstraat 60: Woensdagavond van
half 89 uur.
Gen. de la Reijstraat 17: Dinsdag- en
Vrijdagavond van half 9half 10.
Het verslag,- dat onze medewerker voor
muziek, de heer Ol. Koop, maakte van het
gisterenavond gegeven eerste orgelconcert,
moet tot ónze spijs-tot Maandag blijven
liggen.
Burgemeester en Wethouders van Haarlem
maken bekend, dat zij ten aanzien van de
winkels op de door het Mannenkoor „Caeci
lia" in het gebouw „Bloemhof" te houden
fancy-fair ingevolge de verordening op de
winkelsluiting ontheffing hebben verleend
van de verbodsbepalingen van die verorde
ning in dier voege, dat die winkels op 20
November 1931 na des namiddags 8 uur en
op 21 November 1931 na des namiddags 10
uur voor het publiek mogen geopend blijven,
daarin mag worden verkocht en het ver
kochte medegenomen.
Een vergadering van den Raad der ge
meente Haarlem wordt op Woensdag, 4 No
vember 1931, des namiddags te IX uur, in
de Statenzaal (Prinsenhof) gehouden.
Aan de orde zal worden gesteld:
1. Mededeelingen en Ingekomen stukken;
2. Balans, enz. 1930 Woningbouwvereniging
„Bloemhof"; 3. Ie Suppl. kohier Straatbe
lasting dienst 1931; 4. Vergoeding art. 100
L. O. Wet 1920 2 bijzondere scholen; 5. Ver
hooging subsidie Commissie voor School-
kleeding; 6. 2e Suppl. begrooting der ge
meente dienst 1930; 7. Uitvoering riolerings
werken, enz. straten ten Noorden van de
Jan Gijzenvaart; 8. Bouw voetbrug Zomer -
vaart enz.; 9. Verkoop grond: a. Spaamrijk-
straat (R. M. Kasten), b. Zaanenstraat (C.
van der Leek), c. Heussenstraat (N. V. „Ho-
gerveka"), d. Ferseusstraat (N. V. Prinsen-
erve), e. Pegasuss raat (S. Sehaap), f.
Spaarnrijkstraat (W. Rooze); 10. Uitgifte in
erfpacht grond aan en nabij de Graafschap-
straat en aan de Zomerkade (Bouwvereeni-
ging „Onze Woning"); 11. Te koop aanbie
ding onbewoonbaar verklaarde perceelen
Omvalspoort en N. Bpaarnwouderstraat; 12.
Gedeeltelijke verplaatsing bedrijf gemeente
reiniging en verhuring grond; 13. Verkoop
perceel Kenaupark no. 8; 14. Aanvulling Al-
gemeene Politieverordening (parkeerverbod);
15. Toekenning bijdrage kos en vernieuwing
wijzerplaten Julianakerk (Kloosterstraat)
16. Instelling rechtsvordering tegen deu
Staat der Nederlanden; 17. Wijziging Regle
ment voor het Burgerlijk Armbestuur; 18.
Verzoek Vereeniging tot S iehling en In
standhouding Chr. School voor Buitenge
woon onderwijs om medewerking tot stich
ting bijz. school met prae-advies B. en W.;
19. Adres vakbonden inzake maatregelen ten
behoeve van werkloozen met prae-advies
Burgemeester en Wethouders.
20. Benoeming: a. leden commissie van be
heer S adsschouwburg, b. lid commissie van
plaatselijk toezicht op het L. O., c. twee
leden Burgerlijk Armbestuur, d. tijdelijke
leerkrachten Gymnasium, e. tijd. leerares
Middelbare school voor meisjes met 5-j.
f. tijd. leeraren gem. avondschool voor han
delsonderwijs; g. onderwijzend personeel
vervolgcursussen I t. en m. IV.
Lezing door Dr. van der Sleen
Dr. W. G. N. van der Sleen zal in den
Schouwburg Jansweg Vrijdag 6 November
ate 8 uur, een lezing met lichtbeelden
houden over het onderwerp: „Nieuwe om
zwervingen over Java en Sumatra", voor de
Vereeniging Oost en West, afdeeling Haar
lem en Omstreken.
Men schrijft ons:
Het bericht, dat dezer dagen ln de bla
den voorkwam, volgens hetwelk, blijkens het
Voorlooplg Verslag der Tweede Kamer over
de begrooting van Justitie, sommige Kamer
leden ter sprake brachten de ernstige wan
toestanden in de naven van IJmuiden, waar
misdrijven tegen den eigendom en tegen de
zeden veelvuldig zouden voorkomen, heeft
in politiekringen in IJmuiden en ook daar
buiten veel ontstemmig veroorzaakt.
De blaam, die „sommige leden" op IJmui
den geworpen hebben, is dan ook geheel
onverdiend. Want het is een pertinente on
juistheid, dat aldaar misdrijven tegen den
eigendom en de zeden veelvuldig voorko
men en men vraagt zich af, op welke fei
ten deze beweringen zijn gebaseerd.
Misdrijven van welken aard ook behoo-
ren in de haven (lees: rondom de Visschers-
haven) tot de groote zeldzaamheden. E-en
enkele maal eens een onbeduidende inbraak
en een nog onbeduidender diefstal van een
paar kilo visch en daar blijft het bij. De
eenige „isdadiger" dien men ér nog al eens
kan aantreffen, Is een visscherman, meest
van Deensche of Engelsche nationaliteit, die
zich den Hollandschen jenever wat al te lek
ker heeft doen smaken. Ook berichten, door
andere bladen verspreid over naahtelijke
tooneeltjeS. die zich zouden afspelen op
stilliggende trawlers, zijn geheel oit de
lucht gegrepen. Deze trawlers zijn zoodanig
vastgelegd, dat ze des nachts niet dan met
levensgevaar te bereiken zijn.
waard om even by stil te staan. Interessant
is ook 't mycelium van de honingzwam, hier
ten toon gesteld. En niet te vergeten 't mooie
schema van de Nederlandsche paddestoelen,
dat aan hen, die iets van den stamboom der
paddestoelen willen weten, veel te leeren
geeft.
Alles bij elkaarl dus weer een tentoonstel
ling die waard is bezocht te worden en die
aan plantenliefhebbers veel te genieten
geeft.
Een gevaar voor het rijverkeer.
Op den Ryksweg van Leiden naar Haar
lem, speciaal het gedeelte van Sassenheim
naar HMegom, bevindt zich daar, waar de
wegverharding buiten de bebouwde kommen
door het ontbreken van de verharding in de
trambaan plotseling vermindert, een aan
tal punten, waar vooral bij ongunstige
weersomstandigheden gevaar kan ontstaan
voor de veiligheid van het verkeer, vooral
omdat daar aanduidingen, dat de bestra
ting tusschen de: tramrails plotseling op-
Houdt, ontbreken.
De A. N. W. JS. en dg l£',N.'Aï C. hebben
zich in verband hiernredé'gewend tót dén
"feetrókken ingenieur v'an Üèn Rijkswater
staat met verzoek een geleidelijken overgang
van de breedte van de wegverharding op
deze plaatsen te bevorderen door óf een
voorziening te willen treffen in den vorm
van witte schuine strepen op het wegopper-
vlak óf het doen aanbrengen van richtings-
pyien.
Najaarstentoonstelling in
't Pannekoekenhuisje
Getrouw aan de traditie wordt er ook
dezer dagen weer een herfsttentoonstelling
gehouden in het z.g.n. „Pannenkoekenhuisje"
by „Thysse's Hei" te Bloemendaal.
Niet getrouw aan de traditie is de ten
toonstelling dit jaar niet in hoofdzaak gewyd
aan het najaarsgewas bij uitnemendheid, de
zwam, maar is een belangrijke plaats inge
ruimd voor allerlei takken en velerlei vruch
ten en zaden.
De heer Leonard A. Sprenger is zoo wei-
Willend geweest voor deze laatste afóseling
een zeer byzondere verzameling beschikbaar
te stellen. Dit moge een bewijs zijn, dat
deze exposities zich langzamerhand zijn gaan
verheugen in verier belangstelling, niet al
leen van leeken, maar cok van hen. die niet
tot de eersten de besten gerekend moeten
worden.
Qi.*k dr. J. P. Thijsse, die zich atijd zeer
voor deze tentoonstellingen interesseert, is
niet achterwege gebleven en heeft eenige
aardige inzendingen.
By den ingang demonstreert een den met
dennenappels, hoe een eekhoorn de gast is
geweest bij de zaden en hoe een bonte specht
daarby als tafelgenoot heeft aangezeten. Of
een snoeppartij van het giftige bilzenkruid
en zijn giftige soortgenoot, de doornappel,
deze tafelschuimers even goed zou zijn beko
men als de dennenzaden, is aan gerechten
twyfel onderhevig. Deze exemplaren, even
als de wevershaarde, zijn ingezonden door Dr
Thijsse.
De tak met kartlinaalshoedjes, waarvan
Sommige licht- en andere donker rood
zijn, plaatst de plantkundigen weer voor een
botanisch radasel. Wellicht zijn er die er de
oorzaak van kunnen opsporen.
De familie Els is vertegenwoordigd door
den zwarten- en den grijzen els.
Takken van wilde- en tamme kastanje,
van beuk, linde en mispel vragen in het
voorportaal ook nog om onze aandaeht.
In 't eigenlijke zaaltie aanlandende, valt al
aanstonds op een mooie inzending van den
heer L. A. Snrenger. een nog nooit geëxpo
seerd dendrolog'isch herbarium. De zomereik
is maar eventjes in 25 variaties vertegen
woordigd. De ongeveer 100 verschillende
kegels van dennen, larixen en pijnboomen
bewijzen dat ook .op dit gebied sprake mag
zijn van trappen van vergelijking
Ook de popels zy"n goed vertegenwoordigd.
De gewone iep heeft als variëteit bij zich
de kurk-iep. Familie eschdoorn heeft zich
niet onbetuigd gelaten. Daar zijn o.a. de
velü-eschdoorn, de ahorn en de veder-
eschdoorn. 't Is speciaal de ahorn, die
als verblijfplaats wordt geprefereerd door
de zwamsoort, die de leelijke, zwarte vlek
ken op de bladeren teweeg brengt.
't Wespennest, iets wat men niet alle
dagen te zien krijgt, zal ongetwyfeld veler
belangstelling trekken.
De tentoonstelling zou zeker niet volmaakt
zj1n, als ook niet een 'aantal zwammen aan
wezig was. Van deze noemen we o.a. de gele
stekelzwam, die hier alleen in de schapen-
duinen voorkomt, maar op de Veluwe en in
Overysel niet zoo zeldzaam Is. De zeer zeld
zame peperbus Is b!er alleen te vinden by
Kraafttjelek, op Wildhoef en ln het Naelden-
veld.
De russula nigricans, de oranje melkzwam
en vele lagere zwammen, zijn vervolgens
R. K. Openbare Leeszaal en
Bibliotheek
De lijst der nieuwe aanwinsten dezer
bibliotheek vermeldt de volgende werken:
Newman, T. H. Christentum, ein
Aufbau; aus seinem Werken zusammen
gestellt und eingeleitet von Erich. Przywara,
s.j. Ubertrag von Otto Rarrev, s.j.'8 dln.
Przywara, E. Religionsbegründung;
Max Scheler T. H. Newman.
Thorbecke, T. R. Historische schetsen.
Schelven, A. A. Omvang en invloed
der Zuid-Nederlandsche immigratie van het
laatste kwart der i6e eeuw.
Mierlo, J. van De poëzie van Hadewijck
Goodier, A. Heiligen voor zondaars.
Boo, S. Helga's weddenschap.
V Veuillot, Z. Correspondance, t. VII en
Colenbrander, H. T. Historie en
leven.
Svensson, J. De stad aan de zee.
Max Giovanni.
Janssen, J. F. P. Rita.
Spierings, K, De Ster van Blauw-wit.
Keyenburg. Op het kruispunt.
Finn, J. De geheimzinnige gids.
Berg, W. van den De avonturen van
Wim en 'n Weenschen jongen.
Emonts, J. De zoon van het opper
hoofd der Bandari's.
N.B. De leeszaal is geopend dagelijks
van io12, 25, 79 's Maandags van'
2—5, 7—9-
Het lidmaatschap kost f 2.50 's jaars. De
catalogus f 0.70.
Wekelijksche tijdschriften en boeken-
portefeuille. Aan huis bezorgd.
Inlichtingen worden ook telefonisch ver
strekt T. 13778.
Eenden gestolen
Op zekeren dag vermiste een eendenhouder
te Volendam eenige eenden. Het toeval
wilde, dat een van deze eenden kenbaar was
aan een byzonder soort staat. Toen de be
nadeelde een van zyn collega's eveneens te
Volendam wonende bezocht, zag hy daar de
bewuste eend. By navraag bleek, dat laatst
genoemde eendenhouder een gelyk aantel
eenden als vermist werd gekocht had, Be;
zaak werd onderzocht en inderdaad was men
op het goede spoor; tegen een derden eeü-
denhouder te Volendam werd procesverbaal
opgemaakt en dit bleek de dader te zyn.
Gisteren werd de zaak voor den Politie
rechter behandeld. De verdachte was niot
verschenen, zoodat verstek werd verleent.
Na het verhoor der getuigen achtte de
Officier van Justitie het ten laste gelegde
wettig en overtuigd bewezen. Omdat dief
stal van eenden erg gemakkelijk is en er erg
weinig tegen kan worden ged:an, daar een
den overal vrij rondloopen en vliegen, eisch-
te hy een gevangenisstraf van 6 weken.
De Politierechter vonniste conform den
eisch.
Minnenijd
De liefde heeft al heel wat teweeg ge
bracht!
Het kan zoet zy'n te lieven, maar...
wanneer een der beide partijen tot de on':
dekking komt zich te hebben vergist, zyn
de consequenties wreed.
Een jongeman van even twintig jaren be
minde een meisje. Zij was lieftallig en
schoon en ook haar hartje klopte sneller,
wanneer zy haar aanbidder zag. Wat hie
uit volgde laai zich gemakkelijk fcegrypeh; de
jongemenschen gingen samen wandelen en
wat dies meer zy; alles was rozengeur en
maneschijn, tot de idylle op zekeren
dag werd verstoord. De mannelijke helf
van het paartje reed op zijn fiets, zijn hart
was zonnig, want hij dacht aan haar. Maar
wat zag hij daar? Zij, bij wie zijn gedachten
vertoefden, werd omhelsd door een man
„Ach, had het meisje gedacht, „je kan om
een man te lieven toch niet alle anderen
haten'-', en, zooals reeds gezegd, zij was
schoon, zoodat vele harten aan haar voeten
werden gelegd en zij slechts voor het uit
zoeken had. Toen échter het eers.e jong
mensch het boven beschreven tooneel zich
af zag spelen, werd hij woedend; hij stapte
van zyn fiets en gaf hem, die inbreuk rp
zijn liefdegeluk had gedaan een trap tegen
den buik.
Het gerecht houdt echter geen rekenin;
.met hartsaangelegenheden en men mag nu
qenmaal niet trappen, zoodat het slot van de
historie was, dat procesverbaal werd opge
maakt en gisteren de zaak voor den Politie
rechter werd behandeld.
De Officier van Justitie wilde er rekenin;
mee houden, dat hei, niet aangenaam is
wanneer men zyn meisje door een ander ziet
omhelzen en eischte daarom een boete van
20, subsidiair 10 dagen hechtenis.
-Be Politierechter vroeg den verdachte of
hy nog iets te zeggen had, waarop deze alle
mpgelyk onwaarschijnlijke verklaringen be
gon af te leggen. Dit kwam hem duur t?
staan! De Pol.tierechter reageerde hier als
volgt op': „ik zal in aanmerking nemen, dat
u leugens staat te verkoopen en veroordeel u
daarom tot 25 boete, of 15 dagen hecn-
tenis."
De'getuige, die den trap had'gekregen,
kreeg een goeden raad, in het vervolg niet
meer eens andersmans meisje te omheizen.
Hy wilde zyn zwager helpen
De chef van de rijks veld wacht te Roelof
.arendsveen wilde 25 September j.l. een dron
ken man naar het politiebureau brengen, om
hem daar te laten ontnuchteren. Een zwager
van den dronken man zag dit, en trachtte
het ie beletten. Na lang heen en weer getrek
met den dronken man, bleek de veldwachter
dé. baas te zijn en het slot van het liedje
was, dat ook tegen den edelmoedigen zwager
proces-verbaal werd opgemaakt.
Ka een kort onderzoek, eischte de Officier
van Justitie giste.en een boete van 25 of
10 dagen hechtenis. De Politierechter nam
in aanmerking, dat verdachte een vrouw en
.vier' kinderen heeft en geen groot salaris
verdient, zoodat er 20 boete van werd ge
maakt.
Als de drank is in den man
Drie mannen, ook al te ROelofarendsveen
waren uii feesten g.weest. Zij hadden een
beetje, niet zco'n klein beetje, te diep in het
glaasje gekeken. Toen het drietal op weg
naar huis was, kwamen zy langs een café.
Zy konden de verleiding niet weerstaan en
wilden daar nog even een afzakkertje gaan
nemen. De kastelein dacht er echter anders
over; hij had de drie mannen over den weg
zien zwaaien en hield de deur van zijn café
voor hen gesloten. De heeren ontstaken hier
over in woede en trachtten de deur in te
Van de politieke gebeurtenissen van deze
week zijn er twee het vermelden in een beurs-
overzicht waard, n.l. de Hoover-Laval con
ferentie en de verkiezingen in Engeland.
Zooals in de kringen der pessimisten en
dezen vormen tegenwoordig het grootste
contingent der aardbewoners reeds met
zekerheid werd voorspeld, is voorloopig
het tastbare resultaat dezer conferentie
gelijk nihil. De wereld schijnt het te moeten
stellen met de mededeeling, dat de heereri
Laval en Hoover een beter inzicht hebben
gekregen in eikaars bedoelingen. Dat de
beurzen, die een stimulans verwachtten,
extra teleurgesteld waren, laat zich denken.
Slechts de Londensche beurs registreerde
deze week een ongekende, hoewel slechts
tijdelijke, opleving, die echter aan een an
dere oorzaak moet worden toegeschreven,
en wel aan den verrassenden uitslag
der verkiezingen en de volledige zegepraal
der Nationale regeering. En wanneer men
nog naar een bewijs mocht zoeken voor de
bewering, dat politiek, economie en financien
ten nauwste met elkaar samenhangen, dan
kan men dit vinden in den uitslag dezer ver
kiezingen, waardoor het aloude en hoogge
prezen vrijhandelstelsel plaats zal moeten
maken voor beschermende rechten en tarief
muren.
Engeland mag men gerust de bakermat
van den vrijhandelaar noemen. Reeds in den
aanvang van de Regeering van Koning Vic
toria (1837) vond de opheffing van de graan
rechten plaats. Onder leiding van den eco
noom Richard Cobden, die een aanhanger
van Adam Smith's leer was, was in Manches
ter een beweging voor vrijhandel ontstaan en
met name voor de afschaffing van de invoer
rechten, die het graan en het brood duur
maakten en daardoor de werkloonen opdre
ven, terwijl de arbeiders toch reeds in kom
mervolle omstandigheden leefden. Men was
er van overtuigd, dat de fabrikanten door
afschaffing van de invoerrechten op graan
en grondstoffen goedkooper zouden kunnen
leveren hunne omzetten zouden daardoor
vergroot worden met als gevolg verminde
ring van de werkloosheid en de arbeiders
zouden onder betere omstandigheden kun
nen leven. Weliswaar was de „Manchester
School" tegen staatsbemoeiing in zake de
arbeidskwesties en tegen sociale wetgeving,
waardoor zij als zoodanig ongunstig werkte
op de positie der arbeidende bevolking, maar
mede tengevolge van misoogst en hongers
nood in 1845, werden in het jaar daarop door
Robert Peel de graanrechten afgeschaft, ter
wijl de opheffing van de Acte van Navigatie
in 1849 tot een volkomen overwinning van
het vrijhandelstelsel leidde. Dit heeft mee
gewerkt tot een grootsche ontwikkeling van
Engelands handel en industrie, die binnen
korten tijd de wereld beheerschten.
Met Engelsch kapitaal werden overal
nieuwe ondernemingen in het leven geroepen
en Engeland fungeerde als bankier en fa
brikant der geheele wereld. Na ongeveer
1870 begon de uitvoer echter te verminderen.
Verschillende landen, waaronder Duitsch-
land, voerden beschermende rechten in om
de eigen industrie tot bloei te brengen. Dien
tengevolge werden Engelsche fabrikanten
geweerd en binnen korten tijd konden Duit-
schers en Amerisanen met succes tegen de
Enselschen concurreeren. Sterker nog, hun
fabrikaten werden in Engeland zelf aan de
markt gebracht, waar men hopelooze po
gingen deed om ze door het befaamde stem
pel van herkomst „Made in Germany", tegen
te houden.
De malaise welke toentertijd het trotsche
Albion (ook wel minder vriendelijk he'
perfide Albion genoemd) teisterde, wekte
bij velen twijfel aan de juistheid van de
liberale polities van vrijhandel en onthouding
in bititenlandsche aangelegenheden. En ten
gevolge daarvan ontstond het z.g. moderne
imperialisme, dat streefde naar een uitgebreid
Koloniaal rijk als afzetgebied voor fabrikaten
en ter verkrijging van goedkooper grond
stoffen.
De groote man van deze nieuwe politiek
was Joseph Chamberlain, de vader van den
tegenwoordigen Engelschen staatsman. Zijn
ideaal" was de stichting van een „greater
Britain", hetgeen o.a. inhield een tolverbond
met beschermende rechten tegenover het
buitenland, maar met vrijhandel van binnen
(dus geheel in den geest van de kort geleden
gestruikelde Duitsch-Oostenrijksche Tol-
Unie). Hij heeft deze idealen echter door den
tegenstand van liberalen en sociaal demo
craten, die van een protectionisme een stij
ging van levensmiddelenpriizen verwachtten,
niet kunnen verwezenlijken. De liberalen,
welke van 1906 tot aan den wereldoorlog
aan hef bewind waren, hebben het vrijhandel-
stelsel kunnen handhaven. En ook tof op den
huidigén dag is dit stelsel in Engeland van
kracht geweest. Men mag dan ook gerust van
een historische gebeurtenis spreicen, wanneer
na bijna een eeuw principieeien vrijhandel,
Engeland nu een politiek van protectie gaat
voeren.
In Duitschland heeft het kolossale schan
daal van de Schultheiss-Patzenhofer, waarbij
-voor een bedrag van niet minder dan 30 mil-
lioen Mark gemoeid is, de toch reeds zoo be
roerde gemoederen nog meer in beroering
gebracht. In het sort Komt de zaan hierop
neer. De „Óstwerke" zijn op een gegeven
dag overgegaan tot aankoop op groote schaal
van aandeden Schultheiss Patzenhofer, of
liever de General-Direktor van de Ostwerke,
luisterend naar den vreemden naam van Kat-
zenellenbogen, deed het, deels voor eigen
rekening, deels voor rekening van zijn con
cern. Hiervoor was natuurlijk kapitaal be-
noodigd, want de aandeelen Schultheiss no
teerden tijdelijk boven de 300%. De Danat-
bank en de Commsrzu Prrvatbank werden in
den arm genomen en kregen de opdracht
heimelijk aandeelen Schmtheiss aan te
koopen, Toen de groote aaiing intrad en de
koers der gekochte aandeelen begon te zasiten,
werden de beide financierende banken be
vreesd voor een catastrophe en daarom gaf
het Ostwerke-concern hun de garantie, dat
Zij door den aankoop der aandeelen geen
schade zouden lijden.
Inmiddels zakten de aandeelen Schultheiss
dapper door en kwam van 500 op ca. 60
De heer General-Direktor Katzenellen-
bogen verkocht nU heimelijk zijn eigen portie
aan de onbekende koopers ter beurze, dus
ten slotte aan zijn eigen concern, in de ver
wachting, dat dit ingevolge de gegeven ga
rantie voor de verliezen zou moeten opkomen.
Inmiddels had de fusie tusschen Ostwerke
en Schultheiss plaats waarbij de Ostwerke
Vrijwel verdwenen en de Schultheiss alle
activa en passiva, waaronder de garantie(!),
overnam, d.w.z. dar het bestaan van deze
garantie eerst later is uitgekomen bij de
langdurige onderhandelingen over de fusie
werd hierover met geen woord gerept. Dezer
dagen nu zijn de banken bij de Schultheiss
komen aank'oppen om aanzuivering van het
reusachtige deficit van 30 miilioen en hier
door is het schandaal aan her licht gekomen.
Ei is weer eens een tipje opgelicht van den
sluier die de praktijken van de haute finance
bedekt en men kan weer eens voor de zoo-
veelste maal consrateeren, dat het oude en
ondeugende spreekwoord van de kleine en de
groote stelen niet alleen, een aardige woord
speling is, maar een treurige waarheid bevat
bovendien.
Rg.
trappen, waarop de kastelein uit vrees deze
toch maar opende. Hij nam hierop een veld
wachter in den arm, die hun gelastte 't
ca.é te verlaten, hetgeen zy weigerden. Toen
werden zij stuk vcor stuk door den veldwach
ter naar het politiebureau gebracht.
Een van het drietal was gisteren niet voor
den Politierechter verschenen, waarop ver
stek werd verleend.
De Officier van Justitie eischte, na het
getuigenverhoor, tegen elk der verdachten 14
dagen hechtenis.
De Politierechter vroeg aan verdachte O.
of hy lid wilde worden van een geheelont-
houdersvereeniging.
Verdachte: „Dan moet er eerst zoo'n ver
eeniging zijn." Politierechter: „Wilt u lid
worden van zoo'n vereeniging, ja of neen?"
Verdach e: „Mag ik dan nooit meer Zo.adags
een glaasje bier drinken?"
Politierechter: „Neen." Verdachte: „Dan
kan ik daar tcch heusch niet toe besluiten,
edelachtbare."
Ook den tweeden verschenen verdachts
werd dezelfde vraag gestsld. Deze was ver
standiger; hij toonde werkelijk berouw van
zij'n daad en bsloofde lid van een geheei-
onthoudersvareeniging te worden.
De Poli ie.echteï veroordeelde hierr.a den
nictTverechenen verdachte en verdachts O.,
elk tot 14 dagen hechtenis, terwijl de zaak
van nummer drie teruggewezen werd naar
de reciasseering, zoodat deze er waarschyn-
lijk met een voorwaardelijke veroordeeling af
zal komen.
Verdachte O. kreeg nu wel een beetje spijt
van zijn weigering; hij veranderde plotseling
geheel van principe en vloeide over van lief
de voor de geheelonthouding, doch te laat;
aan de uitspraak was nu niets meer te
veranderen.
Een officier, die geen officier was
Het uniform van een officier, hetzij bij
land- of zeemacht, is mooi. Hoe hebben wij
allen, er zullen er tenminste niet veel zijn,
bij wie dit niet het geval is, in ons kinder
jaren niet verlangd, zoo'n uniform, met gou
den sterren en strepen, te mogen dragen.
By de meesten zal dit met de jaren veran
derd zijn. Dit was echter niet het geval by
een jongmensch te Beverwijk. Hy was als
milicien ln dienst geweest en by de opleiding,
doch had het nist verder kunnen brengen
da.i tot den rang van korporaal. Toen hij
zijn diensttyd achter den rug had, dacht
hy: „Weet je wat, nu wil ik toch ook eens
officier zijn". Hij bevestigde de benoodigde
sterren op zijn kraag en toog op pad.
De eerste de beste/die hij op straat tegen,
kwam, was een brigadier van de ryksveld-
wacht. Hij begon met deze in de houding
te laten staan. De veldwachter, eerst
overbluft door het uniform van tweeden
luitenant by den vliegdienst, volgde het
bevel op, maar kreeg tevens achterdocht.
Toen hy het uniform nauwkeuriger bekeek,
bleek het niet hcelerpaal aan da eiser en
te voldoen, zoodat aan de vreugde van
het jongmensch onmiddellyk een einde
werd gemaakt en hij verbaliseerd werd.
De officier van justitie nam het nogal
niet zoo zwaar op, omdat hij vond, dat
het hier een kwajongensstreek gold. Hij
eischte f 30 boete, of 30 dagen hechtenis.
Vonnis: f 20 boete, of 15 dagen hechte
nis..
Mishandelen:
De volgende zaak die gisteren voor den
Politierechter werd behandeld, was van
ernstiger aard.
E. V. te Volendam was van zyn vrouw
gescheiden. Des ondanks kwam hy toch nog
wel by haar aan huis, van welke gelegen
held hy dan gebruik maakte om den boel
stuk te slaan. Op zekeren dag dreigde hy
zyn gewezen vrouw met een mes te steken,
welke t -dreiging hy wellicht Ook volvoerd
zou hebben, indien niet de hulp van de
politie w.s ingeroepen.
Gisteren werd de man tot 1 maand ge
vangenisstraf veroordeeld.
Als het in steden of dorpen kermis is, of
als er feesten zijn, is het een soort evange
lie, dat van die gelegenheden door sommige
individuen gebruik wordt gemaakt om de
menschen hun geld af te zetten met ha
zardspel. Bij dit spel is nooit de onderne
mer de dupe, maar altijd hy, die zich laat
verleiden eens een kansje te wagen.
Gisteren stond een dergelyk onguur indi
vidu terecht. Men had hier een goede vangst
gedaan, want deze verdachte was feeds
verscheidene malen voor hetzelfde feit ver
oordeeld, waarby tot zeer zware straffen.
De Officier eischte daarom 4 maanden
gevangenisstraf. De Politierechter deed er
nog twee maanden bij, zoodat het 6 maan-
Ln werd.
Chineesche koopman staat terecht.
De zaak die gisteren wel bijzonder in het
teeken der belangstelling stond, was die
tegen den 29-jarigen Chinees, die, zooals wy
reeds eerder meldden, 21 October te Edam
een portemonnaie heeft gestolen. Waar de
overgroote belangstelling aan te danken was
is ons een raadsel; zóóveel byzonders was
er toch niet aan deze zaak. Ondanks dat
was niet alleen half Haarlem komen kij
ken, maar ook zeer vele advocaten, enz.
Allen keken zich de oogen uit en luisterden
ingespannen naar dat >wonder van een
Chinees, wanneer hy met een tolk in zyn
landstaal sprak. Een waar gehuil van plei-
zier steeg uit het publiek op, als de Politie
rechter aan de getuigen de vereischte vraag:
bent u familie van verdachte" stelde.
De Officier had dan ook wel volkomen ge
lijk toen hij in zijn requisitoir zeide, dat net
hier een zeer eenvoudige zaak betrof. Echter
wilde hij er rekening mee houden, dat ver
dachte een Chinees was, die door niemand
wordt verstaan en ook in de gevangenis tal-
looze moeilykheden zal hebben. Daarom
eischte hy twee maanden gevangenisstraf,
met aftrek van preventief.
Mej. Mr. M. J. Kluitman, die verdachte
verdedigde, vroeg op de zelfde gronden van
den Officier uiterste clementie.
De Politierechter vonniste tot de clemente
straf van 5 weken hechtenis, met aftrek van
den in vóórarrest doorgebrachten tyd.
Na veel noodeloozen omhaal was de zaak
afgeloopen en ging het publiek voldaan naar
huis; men had, 0 wonder, een Chinees gezien!
Edisons terstament
De echtheid ervan ontkend
William Edison, de zoon van den onlangs
overleden grooten uitvinder uit diens eerste
huwelyk heeft verklaard, de echtheid te zui
len ontkennen van het testament, waarby
zijn vader een groot deel van zyn fortuin,
ter waarde van twaalf millioen dollar, aan
zyn beide zoons uit het tweede heeft ver
maakt.
Hoogste barometerstand 773.8 m. M. te
Parijs en Le Havre.
Laagste barometerstand 746.2 m. M. te
Akureiri.
Verwachting:
Zwakke tot matigen, later wellicht tyde-
lijk toenemende, Zuid-Oostclyke tot Zuid-
Westelijken of Westelijken wind, half tot
zwaar bewolkt of betrokken, aanvankelijk
weinig of geen, later toenemende regen
kans; waarschijnlijk zachter.
STORMWAARSCHUWINGSDIENST
Geseind hedenmorgen om 8.45 uur aan aü3
posten:
„Attensiesein neer!"
Employé aan brandwonden overleden
Op het boorterrein van de Bataafsche
petroleummaatschappy Ngobolo ontstond
brand in de gascompressor-installatie. De
employé Moes trachtte, ter voorkoming van
ontploffing, den afsluiter dicht te draaien,
welke door nalatigheid van den wachtdos-
ner in verkeerde richting was geopend. De
heer Moes kreeg daarby dusdanige brand
wonden, dat hij spoedig is overleden.
Hij laat een vrouw een twee kinderen na.
8 gevallen met doodeiyken afloop.
In het district Amoerang is een typhus-
epidemie uitgebroken. Er hebben zich 68
gevallen voorgedaan, waarvan 8 met doo-
delijken afloop. De Gouvernementsarts en
het Binnenlandsch Bestuur vragen uitge
breide maatregelen ter voorkoming van
uitbreiding der ziekte.
Majoor Franco
Geen opheffing parlementaire immuniteit
De Spaansche Kamer weigerde de ophef
fing der parlementaire immuniteit van ma
joor Franco, welke was gevraagd naar aan
leiding van den opstand van Tablada.
By de aanvaarding van het voorstel van
den Volkenbond inzake een bewapenings
vacantie van een jaar, hebben de Veree-
nigde Staten het voorbehoud gemaakt, dat
de overeenkomst slechts van tospassing zal
zyn op den aanbouw die op het oogenblik
nog niet is begonnen of waarvoor nog geen
contract is gesloten.
Dit laat de Vereenigde Staten vry den
bouw voort te zetten van zeven kruisers
van 10.000 ton met 8-duims geschut, drie
duikbooten, een vliegtuig-moederschip en
vyf torpedojagers.
Amerika maakt by de aanvaarding van
het voorstel geen gewag van de vervanging
van schepen en vliegtuigen, die na afloop
van het vacantiejaar als verouderd, kunnen
worden beschouwd.
.•i 5a-.3ï
Ook Zweden en België
Het Ministerie van buitenlandsche zaken
heeft aan het secretariaat-generaal van den
Volkenbond medegedeeld, dat Zweden in
stemt met het voorstel om gedurende een
jaar de verdere uitbreiding der bewapening
stop te zetten.
Op de gisteren gehouden zitting van de
Belgische Liga voor Volkenbond en Vrede,
verklaarde de minister van Buitenlandsche
Zaken, Hymans, dat België het voorstel voor
een vacantie-jaar bij de bewapening zal
aanvaarden.
Vergoeding aan buitenlanders
Uit Madrid wordt gemeld, dat de minister
raad de aan buitenlanders toe te kennen
schadevergoeding voor de verliezen, welke
zij hebben geleden ten gevo'ge van de kloos
terbranden in Mei U. heeft goedgekeurd.
Bij een botsing 15 personen gedood en 50
gewond
Volgens Grieksche berichten, zyn gisteren
by een botsing tusschen Britsche regeerings-
troepen en opstandelingen op het eiland
Cyprus 15 persoinen gedood en 50 mm of
meer ernstig gewond.
De onrust houdt aan
Een aanval van de opstandelingen op den
vuurtoren van Kaap Greco werd door den
Britsehen torpedojager „Acasta" afgeslagen.
Uit Egypte zijn pantserauto's gearriveerd.
In de dorpen en kleinere steden van het
eiland komen talrijke gevallen van plunde
ringen en brandstichtingen voor.
Volgens een mededeeling van den Engel
schen gouverneur zijn te Fanagusta alle re-
geeringseigendommen vernield.
Men verwacht op Cyprus, dat de gouver
neur zoo spoedig mogelijk de bestaande
grondwet buiten werking zal stellen en de
door de bewoners van Cyprus gekozen wet
gevende vergadering zal ontbinden. De ver
gadering bestaat uit 9 door den gouverneur
benoemde vertegenwoordigers, die allen b»
openbaren dienst zijn en 15 gekozen leden,
waarvan 12 de Grieksche en 2 de Moham-
medaansche bevolking vertegenwoordigen.
De verordening, die wordt verwacht, zal
de geheele macht in handen leggen van den
gouverneur en de 9 benoemde ambtenaren.
Gedeeitelyke verlenging
De Bank van Engeland deelt mede, dat
met de Federale Reserve Bank te New-
York en met de Bank van Franryk een
overeenkomst Is tot stand gekomen, waar
door van de op l Augustus aan de Bank
van Engeland verstrekte credieten, ten be
dragen van 25 millioen goudpond elk, in
totaal een crediet ten bedrage van 30 mil
lioen pond, met 3 maanden wordt ver
lengd. De overige 20 millioen moeten wor
den terugbetaald en wel gedeeltelijk door de»
verkoop van 15 millioen pond baar goud e»
gedeeltelijk door Jen verkoop van deviezen.
Tezelfdertijd zal ook de bepaling, vol
gens welke de niet door goud gedekte banK"
biljetten-circulatie m..g worden verhoogd
tot 275 millioen pond, met een maand wor
den verlengd.
