Electroiux
95-
HISTORISCHE KASTEELEN
IN NEDERLAND
ARRESTATIE IN VERBAND MET DEN
ROOFMOORD TE GORINCHEM
Z. EXC. MGR. L. SCHIOPPA
i|
TWEEDE BLAD
MAANDAG 9 NOVEMBER 1931
BLADZIJDE 1
Kapelaan Th. van Haaster
Het huis te Rozendaal hij Arnhem
Boerenarbeider teWoerden aangehouden - Nachtelijke huiszoeking
Goede vangst der
Haarlemsche politie
De N. V. „Padox" te
Warmond
Tragisch ongeval te
Haarlem
Haarlemsche industrie
ONZE OOST
De kwaliteits-stofzuiger
met wereldreputatie
thans reeds
■Kmavs^
'fK'Iro
Overgeplaatst naar Hilligersberg
Gistermiddag demonstreerden de Graalmeisjes te IJmuiden. Links: de intocht langs de Julianakadc. Rechts: De groet bü het pas-
secren van de parochiekerk aan de Kanaalstraat.
Tot de geliefde uitstapjes van ieder Neder
lander, die Arnhem en de bü uitstek mooie
omgeving der stad bezichtigd, behoort een
bezoek aan het huis te Rozendaal. Niet
slechts, omdat dit een oud en historisch
merkwaardig kasteel is, doch ook, omdat het
ligt in een omgeving van prachtige parken,
die heel wat verrassingen bieden. Wie heeft
er niet in zijn jeugd onder de bedriegertjes
doorgeloopen en daaraan schoon natte, toch
prettige herinneringen behouden! In die tui
nen van Rozendaal hebben in den loop der
eeuwen de meest aanzienlüken rondgedwaald,
maar gelijk bü elk historisch belangrijk
kasteel, is het ook hier niet altüd vreugde
en zonneschün, die er hebben geheerscht,
maar zü'n er zware dagen getrokken langs de
nog immer stevige muren van dit verblüf.
Rozendaal is slechts gedeeltelük kasteel in
den zin als wü een kasteel denken, d.w.z.
als burcht, versterkte vesting, tot afweer ge
schikt. Want Rozendaal is voor de Hertogen
van Gelder en degenen, die na hen kwamen,
vooral geweest een lustoord, een plaats van
ontspannend verblüf, en het heeft slechts
bü uitzondering aan belegering blootgestaan
of tot afweer gediend. Tenzij dan in den
ouden tüd, waarvan wü de sporen nauwelijks
kunnen terugvinden. Immers, van Rozendaal
geldt, wat op zoovele kasteelen toepasselijk
is: Op een gegeven oogenblik komt de naam
voor in de stoffige papieren, die thans in
de archieven berusten; op een gegeven oogen
blik wordt ervan gesproken, wat intusschen
niet medebrengt, dat wü precies weten, kun
nen weten, wanneer en om welke redenen
het kasteel is gesticht en wat de bedoelingen
van die stichting zün geweest. De naam
reeds, dien het draagt, gelegen aan den rand
van de Veluwe, wijst er op, dat hü of zü,
die gebood dit kasteel te doen verrijzen, aan
een lustoord, een liefelüke verblüfplaats heeft
gedacht en zeker gehoopt heeft het krijgs
rumoer daarvan verre te kunnen houden.
Van Lennep en Hofdük verhalen van de
groote en feestelüke samenkomst, die er in
het voorjaar van 1314 werd gehouden. Het
was ter eere van het bezoek van den Hol-
landschen Graaf, Willem III, die sedert tien
jaren als de tweede graaf uit het huis van
Henegouwen over Holland en Zeeland re
geerde en die er door zijn gematigd beleid
toe wist bü te dragen, dat oude veeten al
thans een tüd lang sluimerden. De zaken
in het Geldersche Graafschap, dat eerst la
ter een hertogdom zou worden, stonden niet
al te best, want de moeilükheden, die aldra
tusschen Graaf Reynout en zün zoon zouden
ontstaan, kondigden zich reeds aan. Voor
zeker was Reynout de eerste, thans de grij
ze gastheer van den Hollandschen Graaf,
een uitstekend bestuurder van zün graaf
schap geweest, maar de moeilijkheden, waar
in h{j zich ten gevolge van Limburg had ge
stoken, waren in den slag bü Woeringen op
droevige wüze geëindigd, en hadden een
knak aan den Gelderschen adel toegebracht.
Dientengevolge was de welvaart in Gelder
land verminderd; de zwaarmoedigheid, waar
in de Graaf was vervallen, drukte op zijne
omgeving in den verst denkbaren zin, en de
steden, die steeds krachtiger het hoofd op
staken, bevonden zich weinig wel bij een
bestuur, dat de oude kracht en gematigdheid
scheen te hebben verloren. Zoo zün nauwe-
lüks twee jaren na het verblüf van den Hol
landschen Graaf te Rozendaal de moeilijk
heden uitgebroken, die vrü lang geduurd
hebben, omdat de oude Reynout langen tijd
weigerde Nijmegen, Emmerik en andere min
belangrijke steden te ontslaan van den hem
gedanen eed. Later is hü op dit besluit weer
gedeeltelük teruggekomen, hetgeen tot ge
volg had, dat de tusschenkomst van een 4-
tal machtige heeren moest worden ingeroe
pen, die evenwel ook al niet tot oplossing
leidde. Zoo moest Graaf Willem III aan zijn
bezoek worden herinnerd, en hü heeft den
vrede, al was het dan op eenigszins kunst-
matigen grondslag weten te herstellen.
De regeering van Reynout II is voor Gel
der een in het algemeen gelukkige geweest.
Gelukkig om den luister naar buiten, want
gedurende zün regeering werd Gelder her
togdom. Gelukkig, omdat er welvaart
heerschte naar binnen. Voor het eerst huwde
Reynout II met Sophia, de rüke erfdochter
der Berthouds van Mechelen, wier fortuin
hem in staat stelde de schulden van het
graafschap te vereffenen. Na haar dood, in
1331, verzocht hü aan Koning Eduard III
van Engeland om de hand van diens zus
ter Eleonora, die hem werd gegeven. Het is
vooral Hertogin Eleonora, die Rozendaal
heeft omgeven met veel luister. Niet slechts
was dit het geval bij de huwelijksfeesten,
maar ook daarna, totdat de verwüdering
plaats had, die er toe leidde, dat de Her
togin bü voorkeur te Rozendaal, de Hertog
bü voorkeur op den Valkhof te Nijmegen
vertoefde. In eenzaamheid heeft de Hertogin
haren tüd te Rozendaal niet laten voorbü-
gaan; de archiefboeken, naarstig geraad
pleegd, leggen daarvan getuigenis af. De
Hertogin heeft tenslotte den stouten stap
gedaan en met haar beide zonen aan de hand
den Hertog in de groote zaal te Nümegen
zijn onwaardig gedrag onder het oog ge
bracht. Maar het is Rozendaal, waar het
berouw van Reynout II bleek, die er op den
naamdag züner gemalin kwam, na langen
tijd afwezig te zün geweest, en die het slot
en de omgeving vulde met een groote schare
van aanzienlijke bezoekers. Eleonora heeft
tot haar dood op Rozendaal bü voorkeur
verblüf gehouden; zoowel het slot als de
Veluwe werd haar als douarie toegekend. Zij
heeft het intusschen nog beleefd, dat haar
sombere profetie ten opzichte van haar beide
kinderen, Reynout en Eduard, zou worden
verwezenlükt, want al spoedig na het plot
selinge einde van Reynout II in 1343, brak
de strijd tusschen hen uit.
Reynout III schünt zich in den aanvang
züner regeering niet veel op Rozendaal te
hebben opgehouden; wel kwam hü er in
1347 toen hij als landheer werd gehuldigd
en Maria van Brabant als echtgenoote zün
staten binnenleidde. Maar spoedig daarna
ving de strijd tusschen Bronkhorsten en
Heeckerens aan, en zoodanig rumoerig liet
deze zich reeds in het begin aanzien, dat de
Hertogin-weduwe, die getrouw de belangen
van Reynout tegenover Eduard bleef voor
staan, het slot deed vergrooten, versterken
en in staat stellen niet slechts om zelf tegen
weer te bieden, maar ook om de omgeving
te beheerschen. Reynout III stond grooten-
deels onder den invloed van zijne energieke
moeder; Eduard daarentegen ging zü'n eigen
weg. De kansen der wapenen zijn hem en
de Bronkhorsten gunstig geweest; Arnhem
en andere steden van minder gewicht waren
in zijn handen gevallen; Reynout daaren
tegen was verzwakt en met schulden be
zwaard. Korten tüd na den dood van beider
moeder, die weer tot nieuwe verwikkelingen
leidde, kwam er een soort verdrag tusschen
beide broeders tot stand, maar ook dit
duurde niet langer dan tot 1361, toen Rey
nout zich genoodzaakt vond tegen zün broe
der, die te Tiel vertoefde, op te trekken. Daar
werd bü een feilen strüd de partij van Rey
nout gefnuikt; hü zelf deed afstand van de
heerschappij en nam zijn verblüf voor goed
binnen Rozendaal, dat min of meer een
staatsgevangenis gelük was. Ongetwijfeld, hü
vertoefde er als souverein, totdat men hem
in 1365 naar Nijenbeke op de Veluwe over
bracht, maar zijn vrijheid was er zeer be
perkt, en hü stond voortdurend onder het
toezicht zijns broeders.
Deze laatste voerde het bestuur met vaste
hand, al kon hü niet voorkomen, dat hü zich
bij edelen en 'steden in schulden moest ste
ken. Maar in 1371 kwam Eduard aan de
verwondignen, hem in den slag van Baeswei-
ler toegebracht, te overlüden, en Reynout
werd uit zijn gevangenis ontslagen, en ver
bleef weer te Rozendaal als door vrüwel allen
erkend Hertog. Maar ook zün einde kwam
spoedig, en daarna brak tusschen Machteld,
's Vorsten bloedverwante en Maria, gehuwd
met den tweeden Hertog van Gulik, de strüd
om het landsgezag eerst recht uit. Machteld
liet zich door haar echtgenoot Jan van Cha-
tillon, die ook in Holland grootere goederen
bezat, ondersteunen, maar die steun bracht
haar weinig voordeel. Eindelük werd in 1373
het verdrag gesloten, waarbij Gelder min of
meer willekeurig in twee deelen werd ge
splitst; het eene deel, benoorden de Waal,
zou door Machteld, het andere door den
Hertog van Gulik beheerd worden. Maar dit
zou slechts duren, totdat bü de meerderjarig
heid van Willem van Gulik, deze de teugels
van 't gezag geheel in handen zou kunnen
nemen, en begrüpelijkerwüs gebruikten beide
partijen de tusschenliggende periode om zich
bij de landzaten aangenaam te maken. Wil
lem van Gulik, ridderlijke figuur, die, vele
tochten ondernam, heeft Gelder met krach
tige hand beheerd. Hem zag Rozendaal me
nigmaal; in de tuinen van het slot heeft veel
opgewektheid geheerscht. Dat was ook na
zijn huwelük met Katharina van Beieren
het geval, de vorstin, die een zachte en
menschlievende geaardheid bezat en bü allen
was bemind. Zij is in 1400 te Hattem over
leden, en slechts twee jaren later vo'gde haar
Willem, die aan Gelder wel het schoonste
tijdperk heeft geschonken.
Althans, de naam van Willem's jongeren
broeder Reynout klinkt heel wat minder
glorierijk. Ook deze was veel op Rozendaal,
maar dit was hem een hoofdkwartier in zijne
oorlogen tegen zijne naburen, vooral Holland.
De graven van den Berg, van Kleef, van
Meurs en andere voorname heeren bevonden
zich zoodoende in 1408 en volgende jaren
herhaaldelük op Rozendaal, waar zü wel ter
jacht gingen, maar toch vooral over krügs-
zaken spraken. En ook van innerlijke veeten
is Rozendaal getuige geweest, want des Her-
togs eigene onderdanen, in het bijzonder de
steden, kwam in verzet tegen de steeds groo
tere kosten, die de achtereenvolgende oorlo
gen met zich brachten.
Sporen in verschillende richtingen
De moordenaar verwond?
In de zaak van den moord op notaris
Courrech Staal in Gorinchem is op het
oogenblik nog niet veel licht gekomen.
Er schünt sprake van te zijn, dat de
moordenaar een medeplichtige heeft gehad.
Een rechercheur heeft op den avond van
den moord een hem bekenden man om het
huis van den notaris zien ronddraaien.
Deze man is een keer of vüf naar een toi
letinrichting vlak in de buurt gegaan, van-
waaruit hij de situatie kon overzien.
Natuurlük heeft men dezen man trach
ten op te sporen, doch het is wel zeer merk
waardig, dat hü uit Gorinchem verdwenen
is en geen spoor heeft nagelaten.
Tevens heeft bedoelde rechercheur tegen
half 9 een man op een fiets voor het huls
van den notaris zien stilhouden en naar
binnen gaan.
Deze waarneming klopt volkomen met de
getuigenis van een dame, die eveneens op
genoemd tüdstip een fiets voor het huis
heeft zien staan. Van deze verklaring
maakten wü reeds melding.
De sectie op het lijk.
Eergisteren heeft de sectie plaats gehad
op het lijk van den vermoorden notaris
Courrech Staal.
De lükschouwing, die zoowel in- als uit
wendig plaats heeft gehad, is verricht door
Dr. Hulst, die daartoe naar Gorinchem was
gekomen.
Dr. Hulst is daarbü geassisteerd door Dr.
van Ledden Hulsebosch en door inspecteur
J. v. Tas, den chef van den fotographischen
en dactyloscopischen dienst, welke laatste
zich daarvoor eveneens weer naar Gorin
chem begeven had.
Het onderzoek wordt met kracht
voortgezet.
In het kantoor van den vermoorden no
taris is waarschünlijk naar sporen gezocht
met het succes, dat men enkele vingeraf
drukken heeft gevonden, die onmiddellük
gefotografeerd zün. Een groote stroom van
getuigen heeft zich aangemeld, waaronder
er verschillende personen waren die te half
9 in den avond van den moord een fiets
voor de woning van den vermoorden notaris
hebben zien staan. Al de inlichtingen die
deze getuigen verstrekken worden zorgvul
dig nagegaan.
Vast is komen te staan dat de moordenaar
door de voordeur is binnengekomen en op
dezelfde wüze 't huis weer heeft verlaten. De
bodem van het uintje achter de woning be
staat uit rul zand en als de moordenaar
dezen weg gekozen had om het pand bin
nen te dringen of te verlaten, zouden er
indrukken van voetstappen gevonden moe
ten zün, wat niet het geval is.
Een oproep.
Daar het van het grootste belang is dat
eenieder die op den avond van den moord
Naar wij vernemen, is de Weleerw. Heer
Th. van Haaster, kapelaan aan de paro
chiekerk van O. L. Vr. van den H. Rozen
krans en der H. Dominicus, benoemd tot
kapelaan van de St. Liduina-parochie te
Hillegersberg.
Nog slechts enkele weken geleden was
kapelaan Van Haaster benoemd tot voor
zitter van den Haarlemschen R. K. Bond
van Jongenspatronaten.
den notaris gesproken heeft, bekend wordt,
heeft de burgemeester van Gorinchem een
circulaire laten vervaardigen, die in 70 ge
meenten rond Gorinchem verspreid is en
waarin eenieder die Donderdagavond tus
schen 6 en 11 uur in het huis van den no
taris is geweest verzocht wordt zich bü de
politie te Gorinchem te vervoegen.
De indruk dat de moordenaar een mede
plichtige gehad heeft, is versterkt.
In de nabijheid van het lijk is een vul
penhouder gevonden, waarmee de versla-
gene naar alle waarschünlükheid vlak voor
zün gewelddadigen dood nog heeft ge
schreven. Er is dan ook lang gezocht naar
stukken of brieven, die bü geteekend had,
maar men heeft deze niet kunnen vinden.
Sporen in verschillende richtingen.
Er zijn sporen in verschillende richtingen
heeft commissaris v. d. Marei verklaard en
al deze sporen worden zorgvuldig nagegaan.
Een oogenblik heeft men bü het zoeken
naar den moordenaar nog gedacht aan een
beruchten inbreker, zekeren P. P., die zich
eenigen tijd geleden aan verschillende in
braken in het naburige Herwijnen heeft
schuldig gemaakt. Deze P. is onlangs tü-
dens zijn overbrenging tusschen Eindhoven
en Roermond uit den trein gesprongen en
aan zün geleiders ontkomen. Men heeft
deze theorie echter al weer spoedig als
hoogst onwaarschijnlijk opgegeven. Deze
moord is trouwens vermoedelük „über
haupt" niet door een inbreker gepleegd.
Het juiste bedrag van het uit de brand
kast gestolen geld is, naar bij een nader
onderzoek in boeken gebleken is, f 6100.
De dader van den moord moet zijn ver
wond of moet een bloedneus hebben opge-
loopen.
Aangezien het onderzoek ook Zondag
onvermoeid is voortgezet, heeft de „Cou
rant" den commissaris van politie, die het
onderzoek leidt, slechts even te spreken
kunnen krügen en wel gisteravond.
Hü deelde het blad mede, dat reeds een
arrestatie heeft plaats gehad in verband
met deze zaak, en wel te Woerden, doch
dat in het belang van het onderzoek verder
nog niets naders kon worden bekend ge
maakt.
Er komen bü de politie vele gegevens
binnen, welke stuk voor stuk nauwkeurig
onderzocht worden. Het officieele rapport
van dr. Hulst uit Leiden heeft de commis
saris van politie nog niet ontvangen, zoo
dat nog niets kon worden medegedeeld om
trent de juiste oorzaak van den dood van
het slachtoffer.
Alle telefonische mededeelingen voor het
huis van den verslagene bestemd, gaan via
het politiebureau.
Het blad had ook nog een onderhoud
met den heer v. d. Wal, chef-controleur
van de N. V. „Nachtveiligheidsdienst", die
het volgende vertelde:
Hü, v. d. W. was met den notaris over
eengekomen, dat, indien op het kantoor
van den notaris licht brandde, hetgeen
volgens afspraak alleen door v. d. W. te
zien was door een kier in de blinden, hij
tegen de ruiten klopte. Dit klopteeken
werd dan door den notaris teruggegeven,
of deze liet zich zien en maakte door spre
ken zün aanwezigheid bekend. Ook Don
derdagavond was v. d. W. op controle, doch
daar er geen licht brandde, werd geen
teeken gegeven. Ook bespeurde hij verder
niets bü'zonders.
Het geven van afgesproken teekens (ook
door middel van zaklantaarns) gebeurt ook
wel bü andere bij dezen nachtdienst aan
gesloten ingezetenen, doch twee en een
halve maand geleden had de heer Cour
rech Staal extra toezicht gewaagd. In ver
band hiermede wordt vermoed, dat de ver
moorde voorgevoelens had van een eventu-
eelen overval of iets dergelüks, doch tegen
over zün personeel heeft hü zich in dezen
zin nimmer uitgelaten.
Omtrent de arrestatie te Woerden, waar
over de commissaris van politie te Gorin
chem zich in enkele bewoordingen uitliet,
meldt de correspondent van het blad te
Woerden nog het volgende:
De bevolking werd gisteren opgeschrikt
door de aanhouding van zekeren S., een
boerenarbeider, die pas kort in de ge
meente woont, als verdacht van den moord
op den notaris te Gorinchem De politie
wenschte echter geen inlichtingen te ver
strekken en ook aan de getuigen is geheim
houding opgelegd, waarschünlük in ver
band met het verdere onderzoek.
Men vertelt echter het volgende: Een
spoor, dat naar deze gemeente leidde,
werd door der inspecteur van politie uit
Gorinchem gevolgd tot de woning van S.
Deze en zün vrouw waren niet thuis doch
werden, toen zü van den trein kwamen,
gearresteerd en naar het politiebureau ge
leid. Zaterdagavond arriveerden de politie
deskundige Van Ledden Hulsebosch en de
inspecteur van politie uit Gorinchem die
met den burgemeester, den heer H C. van
Kempen, een huiszoeking verrichtten. Den
geheelen nacht schijnt het onderzoek ge
duurd te hebben. De verdachte Is gister
morgen naar Gorinchem medegenomen.
Voor de vereeniging van Leeraren in de
Lich. Opvoeding, hield Dr. Reijs, de be
kende privaat docent in de Lich. Opvoeding,
aan de Leidsche Universiteit een lezing voor
de afdeeling Haarlem.
In een vlot openingswoord heette de Voor
zitter, Th. J. H. v. 't-ham, allen welkom,
waarbij speciaal de komst op prijs stelde van
den heer H. L. Warnier, inspecteur der
L.O., Mej. Tuininga, inspectrice van den
Haag en de leerlingen van het hierboven
Haarlemsch Instituut, die door een groot
aantal van hun belangstelling blijk gaven.
Een korte stille hulde werd gebracht aan
twee groote mannen, die de Lich. Opvoeding
in kort ontvallen zijn, n.l. Dr. Nieuwen-
huizen en den heer Visser.
Hierna begon Dr. Reijs zijn interessante
en voor velen leerrijke lezing, die handelde
over „Mechanische methoden". Bij de studie
en het begrijpen van het ingewikkeldde ge
beuren dat wij „de spierwerking" noemen,
is de werktuigkunde een niet te ontberen
bondgenoot om tot een juist inzicht te komen.
Reeds in 1703 wees de groote Boerhave
op het feit.
Aan de hand van eenvoudige duidelijke
lichtbeelden, bespreekt Dr. Reijs dan de
verschillende contractietoestanden van de
geisoleerde spier en gaat na, welke invloed
de belasting en de prikkelingstoestand op de'
lengte en elasticiteit hebben.
Elasticiteit en contractie blijken niet par
allel te loopen. De veelzijdigheid van een
beweging, die een enkele spier te voorschijn
kan roepen, demonstreert spreker zeer plau
sibel aan een schematisch kunstbeen dat
bij het onderwijs stellig goede diensten' doet.
Na talrijke ingewikkelde becijferingen
komen wij dan tot de bespreking van de
tonus. In het kort wees spreker op de be
langrijkheid van deze voortdurende spannings
toestand van de spier.
Nadat enkele vragen beantwoord waren,
behoorde ook deze avond weer tot het ver
leden. De actieve afdeeling Haarlem heeft
stellig een goede greep gedaan, om met deze
lezing haar winterseizoen te beginnen.
Poging tot doodslag?
Landarbeider aangehouden
Te Leur is aangehouden de 25-jarige
landarbeider C. A. v. H., verdacht van po
ging tot doodslag op zijn 17-jarige verloofde
P. v. Z. Hü heeft getracht haar met een ge
opend knipmes aan den hals te verwonden.
Opmerkzaamheid van een burger
leidt tot arrestatie
Een rechercheur der Haarlemsche recher
che is het Zondagmiddag gelukt in de Groote
Houtstraat te Haarlem een 28-jarigen Dult-
scher te arresteeren, verdacht van een op 22
October te Haarlem gepleegde diefstal, bü
welke gelegenheid een bontmantel, pluchen
mantel en bontkraag, voor een gezamenlijke
waarde van ca. f 500 werden ontvreemd.
Na de diefstal, die op de Groote Markt ge
pleegd is, had iemand een verdacht persoon
op de Grcote Markt zien loopen.
Gisteren zag hü denzelfden man in de
Groote Houtstraat, Hü waarschuwde onmid-
delijk de politie, hetgeen tot resultaat had,
dat bovengemelde arrestatie volgde.
De aangehoudene had een koffertje bü
zich. Hü verklaarde dat hier voetbalkleeding
in was. Toen het onderzocht werd, kwam er
een vergulden piek van een vaandel uit.
Op weg naar het politiebureau probeerde
de man onopgemerkt een handschoen weg te
werpen. Toen deze werd opgeraapt, bleken er
5 médailles in te zitten, ontvreemd uit een
sociëteit aan den Zijlweg te Haarlem.
Bovendien werd op den aangehoudene nog
een resu van de Nederlandsche Spoorwegen
gevonden, waarop in Amsterdam een koffei
werd in beslag genomen. Toen bleek dat de
koffer een schrijfmachine inhield, verklaar
de de man, dat deze niet van hem was.
De verdachte is in bewaring gesteld.
Omtrent de vergulden vaandel-piek is het
de politie nog niet gelukt de afkomst vast te
stellen. Belanghebbenden maken wü er op
attent dat deze van verguld koper is. Her
midden bevat een kruis, waaromheen een
een breede krans loopt.
Gebrek aan orders noopt tot
ontslagen en inkorting van den
werktijd
Bü de N.V. „Padox", hout- en timmer
fabriek te Warmond, is aan een dertigtal
expediteuren aangezegd, dat zü om de an
dere week moeten werken, waardoor het
mogelijk is, dat nog niet tot ontslag van
personeel moet worden overgegaan.
De georganiseerde arbeiders hebben met
dezen maatregel genoegen genomen.
Een achttal houtbewerkers is ontslagen.
De oude fabriek werkt nog met drie man,
voorheen 200.
De maatregel is getroffen, omdat zoo
goed als geen orders meer binnenkomen.
O
75-jarige vrouw te water geraakt en
verdronken
Zaterdagavond, omstreeks half zes, zagen
eenige menschen in het water van de Zomer-
vaart iets drijven. Een der voorbijgangers
had hengelstokken bü zich, waarmee het
gelukte het drijvende voorwerp naar den
kant te halen.
De menschen kwamen toen tot de ont
stellende ontdekking, dat het het hjk van een
vrouw was. Later is vastgesteld, dat het de
75-jarige mevrouw V. B„ wenende in de
Kinkerstraat te Haarlem was.
De O. D. was spoedig ter plaatse. Ge
tracht werd nog de levensgeesten op te wek
ken, hetgeen niet mocht gelukken. Het lük is
naar het St. Elisabeth's Gasthuis overge
bracht.
Vermoed wordt, dat mevrouw V. B. door
büziendheid in het water geloopen en ver
dunken is.
Zaterdagmorgen leverde de N.V. Werf
Uonrad aan den Spaamdammerweg een
bagger-zuiger af voor binnenlandsche re
kening.
De twee zoontjes van den opdrachtgever
verrichtten de te water lating van de „Gro
ningen I". De schuit is 2.60 M. hoog, breed
6.60 M. en heeft een lengte van 32.80 M.
Diesel-motoren zorgen voor de electrischo
aandrüving.
Het opgegraven zand kan 2 K.M. ver
weggeperst worden en de zuigdiepte is 5
Meter.
De zuiginrichting is van een bepaald
systeem, eigendom van de Conrad.
Meisje ontvoerd te Mcdan
De dader, een gevaarlijke kinderdief
gearresteerd
Dinsdagnacht drong een individu een wo
ning te Medan binnen en tilde een 9-jarig
dochtertje uit bed om het te ontvoeren.
Het meisje riep om hulp, waardoor de
ouders ontwaakten en de dader vluchtte.
Zaterdagnacht ontmoette een Chinees een
Voor-Indiër met een Chineesch meisje op
den arm, dat den Chinees aanriep. Deze
herkende zün eigen dochtertje.
De dader sloeg op de vlucht, doch werd
gevat.
Men vermoedt, dat men een gevaarlijken
kinderdief heeft gearresteerd.
Gelük bekend, herdenkt Z. Exc. Mgr. L.
Schioppa, pauselük Internuntius te 's-Gra-
venhage, morgen zijn 60sten verjardag.
Kort geleden plaatsten wij reeds een uit
voerig artikel met levensbijzonderheden van
den hooggeschatten ver'.egenwoordiger van
den H. Stoel bü ons Hof. Thans aan den
vooravond van zün zestigsten verjaardag
bieden wü hem onzen eerbiedigen geluk-
wensch aan en willen tevens wüzen op de
liefde, die hij voor ons la^d Vn«ct—t.
Meerdere malen
heeft de Internuntius
in het openbaar het
woord gevoerd gedu
rende de zes jaren
dat wü het geluk
hebben, hem in ons
midden te zien en
telkens opnieuw ge
tuigde hü van de
hoogachting, die hij
het Nederlandsche
violk toedraagt en de
genegenheid, die daar
van het gevolg is.
Er zün echter twee
gelegenheden vooral
geweest, waarbij hü
onomwonden gezegd
heeft, wat hem op
het hart lag.
De eerste maal ge
schiedde dit, toen hü
25 Mei 1925, in Den
Haag geaccrediteerd,
door H. H. Konin
gin Wilhelmina in
audiëntie werd ont
vangen voor het over
handigen zijner ge
loofsbrieven, toen de
Internuntius verklaar
de, hoe hij ons volk
beter had leeren ken
nen, bewonderen en
liefhebben, tijdens zijn
verblüf in Hongarije.
Daar had Z. Exc. kun
nen vastsellen met
welke liefde, met wel
ke hartelijke edelmoe
digheid de Hollanders
de arme Hongaarsche
kinderen hebben opge
nomen en op alle mogelüke wijzen hebben
trachten wel te doen.
Bü dat heerlijk schouwspel van christe
lijke naastenliefde en broederlijkheid had
Z. Exc. zich zeiven gezegd, dat een volk, dat
zoo goed, zoo edelmoedig is, de achting ver
dient van de geheele wereld, verdient te
bezitten een wüze souvereine, zooals onze
Koningin, verdient de overvloedige zege
ningen van God.
De tweede maal, dat Z. Exc. duidelük
zün hoogachting voor ons volk uitsprak,
was op de groote missietentoonstelling in
het Paleis van Volksvlüt ie Amsterdam, toen
hij de missie-actie der Nederlanders prees.
Moge de genegenheid, welke uit deze woor
den bleek, door ons beantwoord worden en
^onr-eri r-ok wii hem een 'a^ts toe in
Z. Exc. Mgr. L. Scbjoppa
ons hart. Gerust toch, zonder overdrijving
mogen wü getuigen, dat wü nooit een inter
nuntius gehad hebben, die zóó met ons mede
leeft.
De Gever van alle goed moge Mgr. Schiop
pa nog lang in ons midden laten tot heil der
Nederlandsche katholieken.
}n Huurkoop vanaf
f 4.50 per maand
Alom verkrijgbaar
Showrooms in alle voorname
plaatsen van Nederland
