maria-sticht;në
(Berichten uit onze vorige oplage
e.
Het conflict China-Japan
Nationale Landstormcommissie
Huldiging J. W. Smit
STADSNIEUWS
IEDEREN MIDDAG VAN
2-3 UUR POLIKLINIEK
Comité tot bestrijding van
de gevolgen der
werkloosheid
DRAISMAvanVALKEHBURQ'S
e A -iLEVERTR
LEEUWARDEN
Young-plan voor moratorium?
.>uitschlands toestemming zon verkregen zijn
Naar Havas verneemt schijnt de toestem
ming der Duitsche regeering voor het Fran-
sch plan tot vervanging van het moratorium
van Hoover door het Young-plan in beginsel
te zijn verkregen, doch zij verlangde te we
ten, hoe ver het mandaat van het speciale
raai. gevende comité, dat een volledig onder
zoek n'Duitsclilards betalingscapaciteit
zal instellen, zich uitstrekt.
De toestand iets gunstiger
De toestand iets gunstiger
De jongste berichten over der militairen
toestand in Noord Mandsjoerije luiden iets
gunstiger. De vijandelijkheden zijn gestaakt.
Volgens een communiqué van het ministe
rie vau oorlog hebben de Japansche troepen
bevel ontvangen, niet verder opte rukken
dan tot lanchi, dat 12 K.M. ten Noorden van
de Nonni-rivier ligt.
De Japansche Minister van Oorlog heeft
vo-.ts bekend gemaakt, dat de troepen na de
bezetting van Tasching, hebben afgezien
van de vervolging der Chineesche troepen,
d(e in de richting van Anganchj aftrekken.
Daar de gevechten aan de Nonni-rivier
heftiger waren geweest, dan men verwacht
had, z>;n gisterenmorgen in aierijl verste» -
kingstroepen uit Sjangsjoeng afgemarcheerd.
Deze versterkingstroepen zijn evenwel, in
verband met de berichten omtrent het staken
der vijandelijkheden, onderweg aangehouden
De gevechten, die gisteren hebben plaats
gehad schijnen, naar gemeld wordt, op een
misverstand te berusten.
Generaal Ma had zich namelijk bereid
verklaard zijn troepen 10 K.M. terug te trek
ken en hij zond derhalve zijn adjudant met
een overeenkomstig bevel naar den betref-
fenden onder-commandant, die door den
militairen gouverneur van Loilungkiong was
benoemd.
Met het oog hierop achtte generaal Ma het
niet noodig het schriftelijk bevel te geven,
doch de onder-commandant weigerde monde
linge instructies in ontvangst te remen Als
gevolg hiervan bleven de Japansche troepen
oprukken.
O-^anks deze gebeurtenissen hoopt men
toch nog tot een modus Vivendi te kunnen ge
raken.
En dat in dezen tijd.
Belastingverlaging te EUgelsboven.
De financiën der gemeente Eijgelshoven
(L.) staan er zoo gunstig voor, dat burge
meester Martin in de Vrijdagavond gehouden
raadsvergadering een belastingverlaging kon
aankondigen.
Receptie bij haar 12 jj jarig bestaan
Vrijdagmiddag heeft in Huize Voorhout, te
Den Haag, de Nationale Landstormcommis
sie een receptie gehouden ter gelegenheid
van het 12 -Jarig bestaan der commissie.
Een groot aantal personen heeft van deze
gelegenheid gebruik gemaakt om de leden
der commissie en in het bijzonder haar voor
zitter, de heer L. F. Duymaer van Twist,
hunne gelukwenschen aan te bieden.
0.m. werden opgemerkt de Minister van
Defensie, dr. Deckers, de commandant van
het veldleger, Iuit.-generaal Insinger, de in
specteur van den B. V. L. luit.-gen. Boral,
oud-minister dr. Colijn en oud-minister J. J
C. van Dijk.
Voorts waren nog aanwezig lult.gene-
raal P. J. van Munnekrede, dr. T. Hagen,
namens Pro Rege en kapitein Kruis namens
de Vereeniging van Verlofsofficieren.
De voorzitter van het comité, gevormd uit
de besturen der Lands'.ormverbanden, de
heer Egter van Wissekerke, burgemeester van
Brielle, hield een rede.
Aan alle leden der nationale commissie
overhandigde spr, een monumentalen inkt
koker, namens de Landstormbeweging. De
voorzitter kreeg een voorzittershamer.
Namens de landstormers sprak de heer C.
van den Langenberg uit Boxtel, die uit naam
van de 70.000 vrijwilligers de gelukwenschen
kwam aanbieden en in het bijzonder gene
raal Duymaer van Twist dank bracht voor
alles wat deze in de afgeloopen 12 <A jaar
gedaan heeft. Spr. overhandigde den voor
zitter een plaquet'.e met diens beeltenis.
De volgende spreker was generaal Insinger,
die als commandant van het veldleger zijn
gelukwenschen aanbood voor he'.geen ver
richt Is en zijn beste wenschen voor de toe
komst.
Generaal Insinger bood de commissie een
wisselbeker aan, welke bij de wedstrijden be
schikbaar gesteld kan worden.
Generaal Duymaer van Twist bracht ver
volgens hartelijk dank aan het huldigings
comité en aan allen, die aan het geschenk
hadden bijgedragen.
Dr. H. Colijn, vervolgens het woord voe
rende .herinnerde aan de dagen waarin de
landstorm werd opgericht.
Me: enkele woorden dankte spr. tenslotte
voor het geschenk.
Het ongeluk bij Wemeldinge
Missionarissen gezagdragers
van den Staat
Een der gewonden overleden.
De heer J. Vleugel, die gisteren bij het
ongeval op den onbewaakten overweg te
Wemeldinge, waarbij een vrachtauto door den
motortram uit Goe3 werd gegrepen, werd ge
wond, is in den afgeloopen nacht aan zijn
verwondingen overleden. De man laat een
weduwe met 9 kinderen achter. De toestand
van den bestuurder van den vrachtauto,
den heer C. Veerhoek, is redelijk wel. Een
gerechtelijk onderzoek heeft uitgewezen dat
den bestuurder van de motortram geen
schuld heeft.
Prof. Piccard
Zal niet weer opstijgen
De „Matin" publiceert een interview met
prof Piccard, waarin deze opnieuw te kennen
gaf, niet weer te willen opstijgen tot in de
stratosfeer. Wel zal hij in een buitenlandsch
laboratorium, dat op een hoogen bergtop is
gelegen, de gedane waarnemingen verifiee-
ren. Als ingenieur Kipfer nog eens opstijgt,
zullen een Belgische piloot en een Belgische
natuurkundige medegaan.
Piccard zal echter zijn zorgen wijden aan
de voorbereiding.
Bestuur en rechtspraak in hun handen
Dit Frontino (Columbia) wordt gemeld:
Volgens een overeenkomst tusschen de
regeering en den Apostol schen Prefect van
Uraba, heeft de president der republiek een
decreet uitgevaardigd waarbij ter bescher
ming van de inboorlingen in dat gebied het
bestuur, de rechtspraak en de strafvoltrekking
zijn overgedragen aan de missionarissen der
Paters-Carmelieten.
De staatswet wordt hierom in dat gebied
uitdrukkelijk opgeheven.
De missionarissen zullen de inboorlingen
zooveel mogelijk in de dorpen vereenigen,
hun bestuurshoofden geven, onder hen een
politiecorps oprichten, het strafrecht in
stellen, schoolbezoek beverderen, de inboor
lingen beschermen tegen uitzu'gende blan
ken, en zorg dragen, dat niet-Columbiërs
niet in de dorpen verblyvven.
Volgens dit decreet mogen de werkkrach
ten der zwarten slechts onder bepaalde
voorwaarden benut worden.
De burgerlijke ambtenaren van den staaf
In de provincie Chicago, waarin het missie
gebied ligt, zijn verplicht, den missionaris
sen hulp en steun te verleenen bij de uit
voering van het decreet.
In het St. Willibrordus-patronaat
te Amsterdam
Na de hartelijke huldiging, die den vete
raan van de R.K. Arbeidersbeweging in de
hoofdstad, den heer J. W. Smit, Dinsdag
avond voor zijn woning was bereid, welke
huldiging uiteraard tot enkelen beperkt
moest blijven, werd Vrijdagavond In het St.
Willibrordus-patronaat een bijeenkomst be
legd, waarop den heer Smit op grootsche
wijze kon worden dank gebracht voor al
hetgeen hij in zijn gezegend-lang leven heeft
mogen verrichten.
Velen van degenen, die reeds op den dag
zelf per telegram of brief van hun sympa
thie jegens den gezienen voorman uit de
R.K. Arbeidsbeweging hadden doen blijken,
legden thans in persoon van deze sympathie
getuigenis af.
Er waren o.a. de hoogeerw. heer Deken
dr. C. kanunnik van Noort, pastoor L. P.
Stolk, rector J. Bots, het Kamerlid en be
stuurslid van het R.K. Werkliedenverbond,
de heer C. Kuiper, het Tweede Kamerlid en
voorzitter van de R.K Staatspartij mr. C.
Goseling, de centraal-voorzitter van den R.K.
Volksbond de heer v. d. Akker, de heer P.
J. M. Verschure, lid van Provinciale Saten,
mr. A. J. M. Hendrix, de voorzitter van
„Katholiek Amsterdam", die allen op het
podium hadden plaats genomen.
Voorts waren In de zaal nog tal van or
ganisatie-bestuurders, vertegenwoordigend
nagenoeg geheel Katholiek Amsterdam, aan
wezig.
De bijeenkomst stond onder leiding van
den heer W Steinmetz, voorzitter van de
afdeeling Amsterdam van den R.K. Volks
bond en werd opgeluisterd door muziek en
zang van Sursum Corda en St. Caecilia,
welke laatste vereeniging ter gelegenheid van
haar eerste lustrum op derden Kerstdag een
groote uitvoering zal geven.
Toen de tachtigjarige, die vergezeld was
van een groot aantal familieleden, de zaal
binnentrad, werd hij met een krachtig ap
plaus verwelkomd.
Nadat het Bondslied was gezongen werd
de heer Smit door den voorzitter met een
kort woord toegesproken, waarbij werd me
degedeeld, dat het aantal telegrammen, dat
intusschen reeds de zeventig heeft benaderd,
nog was vermeerderd met twee, n.l. van wet
houder Kropman en van het Hoofdbestuur
van den R.K, Handels-, Kantoor- en Win-
kelbediendenbond.
Eerste spreker was de hoogeerw. heer
Deken, die herinneringen „ophaalde" en
vertelde van den tijd, dat hij kapelaan was
Spr. herinnerde zich nog den tijd, dat de
Volksbond vergaderde In gebouw Plancius
in de Plantage en dat de heer Smit toen
reeds van de partij was. Hij was een pionier,
iemand, die begon met de menschen te ver
zamelen.
De Volksbond beteekende toentertijd nog
niet zoo veel, maar daaruit zijn verschil
lende bloeiende en invloedrijke organisaties
ontsproten.
In vader Smit had spr. het steeds be
wonderd, dat hij zijn werk voor de sociale
organisatie verrichtte na zijn werk voor zijn
gezin. Steeds waart gij, aldus spr., een ferme
katholieke man en een zorgvuldige huis
vader: een degelijke, eenvoudige, madr daar
door zeer invloedrijke werkman.
Nadat de heeren v. d. Akker, Centraal-
presldent van den Volksbond en Temme,
voorzitter van St. Caecilia, hadden gespro
ken, was het woord aan Rector Bots, die
een zeer hartelijke speech hield, waarin hij
o.a. zeide, dat de Volksbonders, ondanks het
streven van velen, om gestudeerden aan de
beweging te verbinden, voor geen tien pro
fessoren Jan Smit zouden willen missen met
zijn gezonde hersens en zijn goede hart.
Apostolischen arbeid heb je verricht en
door je lichtend voorbeeld van trouw aan
de kerk en je sterk, kinderlijk geloof, heb je
duizenden een ideaal geschonken en het
honderden doen behouden.
Mr Goseling huldigde „den stoeren werker
van het eerste tot het laatste uur", wien
hij nog vele overuren gunde en in wien hij
de opgeruimdheid, onkreukbaarheid en open
eerlijkheid prees, n al uw functies, aldus spr.,
hebt gij een stralend en sterkend voorbeeld
gegeven.
De heer Herman, bestuurslid van Patri
monium, sprak een sympathiek woord, waar
in hij den ouden strijder van 1903 en an
dere netelige tijdperken herdacht.
Nadat de heer Jansen, bestuurslid van den
R.K. Werkmeestersbond. er aan had her
innerd, dat het aan het welsprekend woord
van den heer Smit was te danken, dat hij
uit de moderne organisatie was getreden,
spraken nog mr. Hendrix namens „Katho
liek Amsterdam", de heer W. Frie, namens
de Retraiteclub St. Ignatius, waarvan de
heer Smit voorzitter is en de heer Kuiper
namens het Werkliedenverbond.
Met een geestig woord, waarin de tach
tigjarige blijk gaf over een goed geheugen
te beschikken, dankte de heer Smit allen,
die hem hadden willen huldigen.
Iets over vioolbouwkunst
Ook dc Hollanders zeer bedreven.
Ons land kan zich helaas op slechts een
zeer klein aantal vioolbouwers beroemen.
Dit heeft tweeërlei oorzaken; eerstens is
het lang niet eenieder gegeven dit vak, als
hier tenminste van een vak en niet van
een kunst gesproken moet worden, te lee-
ren. Ten tweede is het voor dien enkeling,
die zich specialiseert op vioolbouwen, zeer
moeilijk er zijn brood mee te verdienen.
Waar dit zijn oorzaak in vindt?
In hoofdzaak in het feit, dat de Hol
landers op dit gebied geen vertrouwen in
hun landgenooten hebben. Algemeen wordt
vastgehouden aan het idéé, dat slechts een
viool van een of anderen Italiaanschen,
Franschen, of Duitschen meester goed kan
zijn. Vroeger was dit idéé inderdaad juist,
de violen van Stradivarius, Amatus, Guar-
nerius, Steiner, enz. zijn vrijwel niet te
evenaarden. Maar als wij deze instrumen
ten, die vrijwel onbetaalbaar zijn, buiten
beschouwing laten, is het vasthouden aan
det tradities die bovengenoemde meesters
hun landgenooten verschaft hebben, toch
niet geheel te rechtvaardigen. Op dit
oogenblik vinden wij onder de Nederlan
ders bekwame en kunstzinnige vakmen-
schen, die zich heusch wel met succes met
hun buitenlandsche collega's kunnen me
ten.
Er zijn onder onze landgenooten natuur
lijk geen vioolbouwers die met de groote
meesters van vroeger vergeleken kunnen
worden, maar in den hedendaagschen tijd
maken zij toch werkelijk geen slecht fi
guur. Bovendien komt hier bij het is
treurig mcar waar dat door Hollanders
vervaardigde violen veel lager van prijs
zijn dan de andere. Dikwijls zijn de prij
zen belachelijk laag, omdat de Holland-
sche vioolbouwers, willen zij nog iets ver
dienen. hun producten voor „een appel en
een ei" moeten afstaan.
De firma W. Alphenaar, Kruisweg 49, is
het mogen gelukken een zeer bekwamen
vioolbouwer aan haar zaak te verbinden.
Deze vioolbouwer is wel een buitengewoon
knap vakman, die een perfecte ooleiding
heeft gehad en door wien reeds niet min
der dan 360 violen werden vervaardigd, en,
o wonder, ook verkocht.
De heer Veneman heeft nergens minder
dan aan de Cremoonsche School zijn ar
tistieke opleiding genoten; drie jaar heeft
hij daar het onderwijs gevolgd. Zijn op
leiding is in Duitschland pvactisch vol
tooid. 6 jaren heeft de heer Veneman hier
oractlsch gewerkt, waarna hij naar Ameri
ka vertrok en vervolgens een groot deel
van de wereld heeft rond gezworven om
ten slotte in Londen te belanden en daar
een eigen zaak op te richten.
Na vele wederwaardigheden van particu
lieren aard, kwam hij in zeer slechte fi-
nancleele omstandigheden In Holland te
rug, waar hij thans bij de firma Alphe
naar emplooi heeft, gevonden.
Wij hebben den heer Veneman terwijl hij
aan den arbeid was eens gadegeslagen en
zijn tot de overtuiging gekomen, dat hij
werkelijk meer dan een middelmatig vi
oolbouwer is. Aan een zeer uitgebreide
theoretische vakkennis, paart hij een groo
te practische ervaring, niet alleen ln het
vervaardigen van violen, maar ook in het
repareeren.
Alhoewel hij nog slechts eenige weken te
Haarlem vertoeft, werden toch door hem
reeds talrijke oude meester-violen gerepa
reerd. Ondanks zijn kortstondig verblijf
hier ter stede, kan de heer Venéman zich
nu reeds in een vrij groote reputatie ver
heugen, die dagelijks toeneemt.
Men kan met alle gerustheid zijn instru
ment aan dezen vakman toevertrouwen. De
firma Alphenaar heeft het voornemen, een
aantal door haar employé gebouwde violen
in den handel te brengen, wy durven aan
de hand van wat wij thans reeds gezien
hebben, de firma Alphenaar gerust een
succes in deze richting voorspellen.
Gonnermann en Co.
Het Administratie- en Trustkantoor
,,'s-Gravénhage" N.V. te 's-Gravenhage, on
der directie van mr. Van Haastert, had hou
ders van obligaties ten laste van de Han
delsvennootschap onder de firma Gonner
mann Co. en van de Commanditaire Ven
nootschap Gonnermann Co. opgeroepen
tot een vergadering op Vrijdag 6 November
ten kantóre van dit kantoor te 's-Graven
hage.
Punt van behandeling was de beraadsla
ging over maatregelen wegens het faillisse
ment der N.V. Gonnermann Co. te Haar
lem.
In deze vergadering werd door de obliga
tiehouders besloten, hun vorderingen by den
curator in te dienen.
Andermaal een verzoek om hulp
en steun
Het Comité tot bestrijding van de ge
volgen der werkloosheid te Haarlem richt
het volgende verzoek aan de Haarlemsche
Burgerij
Het Comité tot bestrijding van de gevol
gen der werkloosheid richt zich andermaal
tot de Haarlemsche burgery om hulp en
steun bij zijn streven.
Waar het zich ontslagen acht van den
plicht, U den omvang van de bestaande
werkloosheid te dezer stede te belichten,
aangezien deze als bekend verondersteld
mag worden, voelt het zich wel verplicht U
mede te deelen, dat het aantal werkloozen
op dit oogenblik reeds grooter is dan in
Januari van dit jaar. Hulp Is dan ook dub
bel en dwars noodig.
Het Comité spreekt reeds nu openiyk zijn
erkenteiykheid uit voor den reeds ontvan
gen steun in velerlei vormen. Maar het zal
zijn werkzaamheden alleen dan met vrucht
kunnen voortzetten, indien het over vol
doende geldmiddelen de beschikking zal heb
ben. Ook in dat opzicht is het Comité tot
dusverre niet teleurgesteld Van verschillen
de zijden heeft het de beschikking gekre
gen over geldeliike bijdragen.
Het wendt zich thans tot de Haarlem
sche burgerij met het verzoek, dat een
ieder, naar zyn vermogen, iets moge bij
dragen voor het z. i. goede doel, hetwelk het
Comité nastreeft. De Twentsche Bankver-
eeniging, Zijlstraat No. 76, Haarlem (giro
No. 4000) heeft zich bereid verk'aard deze
gelden in ontvangst te nemen, terwyi ook
ieder lid van het Comité zich daartoe be
schikbaar stelt. Binnenkort zal dan door
het aanbieden eener circulaire een ieder
Van 27 November 1931
Wanneer men nagaat welke uiterst belang
rijke rol het geld in de samenleving speelt,
dan is het dikwijls verwonderlijk, hoe vaag en
zelfs volkomen onjuist de begrippen zijn, wel
ke een aantal menschen er over het wezen
van het geld op na houden. Zonder twijfel is
het moderne geldwezen met alle er mee an
nexe verschijnselen als gouddekking, goud-
punten, goud in- en uitvoer, discontoverhoo-
ging of verlaging, inflatie en deflatie zeer in
gewikkeld en samengesteld en dit maakt het
zich vormen van een juist begrip over den
aard en de werking van ons ruilmiddel niet
gemakkelijker maar niettemin is het in den
grond eenvoudig.
In ons land kennen we gemunt geld en
zoogenaamde fiduciaire betaalmiddelen of
bankbiljetten. Het gemunte geld kan men
onderscheiden in standaardmunt (het gou
den tienguldenstuk), pasmunt en teeken-
munt (rijksdaalders, guldens etc.). Het be
zit een zekere intrinsieke waarde, die echter
en zeker tegenwoordig ver ligt beneden
de nominale waarde. Een gulden bevat
slechts voor ca. 28 ct. aan werkelijke zilver-
waarde, maar niettemin kan men er overal in
ons land voor de tegenwaarde van 100 ct.
goederen mee koopen. Dat vindt zijn reden
alleen hierin, dat degene die den gulden aan
neemt, weet, dat hij er ook op zijn beurt weer
voor 100 ct. goederen voor kan krijgen of bv.
100 ct. belasting mee kan betalen. Ook het
gemunte geld mag men tegenwoordig, nu de
standaardmunt niet meer in omloop is, wel
onder de fiduciaire betaalmiddelen rekenen,
d.w.z. onder die middelen, welke hun bruik
baarheid als ruilmiddel slechts daaraan ont
kenen, dat men ze kan aannemen in het ver
trouwen ze weer op denzelfden grondslag te
kunnen uitgeven.
Niet anders is het gesteld met het fidu
ciaire betaalmiddel bij uitnemendheid, het
bankpapier. Wat is de eenigste reden, dat
men bankpapier aanneemt Geen andere
dan deze, dat men weet of verwacht het ont
vangen papier weer op dezelfde basis aan een
medemensch in betaling te kunnen geven.
En het goud dan, de bij de wet voc r ;eschre-
ven minimum gouddekking van het bank
papier bij de Nederlandsche Bank Dit
speelt zeker een rol, maar toch niet de eigen
lijke hoofdrol.
De strekking van het voorschrift der mi
nimum-gouddekking is geen andere dan de
billettencirculatie binnen bepaalde grenzen
te houden, dus om te voorkomen, dat meer
billetten in omloop komen dan in overeen
stemming is met een voorzichtige credietpo-
litiek of door het ruilverkeer wordt geeischt.
Evenwel afdoende is deze bepaling ook niet,
want op het oogenblik bijvoorbeeld heeft de
Nederlandsche Bank zooveel goud in haar
kelders, dat zij indien zij dit wilde nog
honderden millioenen bankbilletten in om
loop zou kunnen brengen zonder met de wet
in conflict te komen, terwijl er niettemin op
het oogenblik geen behoefte aan sterke uit
breiding van den billettenomloop bestaat.
Dat het bankbillet in de practijk zijn waarde
slechts ontleent aan het vertrouwen, dat men
er in stelt, blijkt wel uit de omstandigheid, dat
juist in den allerlaatsten tijd, nu de gouddek
king bijna het dubbele bedraagt van het voor
geschreven minimum van 40 een zeker
wantrouwen in dit fiduciaire betaalmiddel
geconstateerd kan worden. En toen door een
wettelijken maatregel indertijd de minimum
dekking tijdelijk tot 20 werd verlaagd,
maakte dit op het gros der bevolking niet den
geringsten indruk. Het criterium was en
bleefde koopkracht en de gangbaarheid.
Vroeger werd algemeen aangenomen, dat het
vertrouwen, benoodigd voor de circulatie van
papiergeld slechts dan aanwezig zou zijn,
wanneer men de overtuiging had, dat het
papier te allen tijde tegen goud kon worden
ingewisseld. Het is echter gebleken, dat, wan
neer de Nederlandsche Bank de afgifte van
goud staakte en dus de inwisselbaarheid tot
een fictie was geworden, het vertrouwen in
het betaalmiddel daaronder in het geheel niet
leed. En voor het publiek maakt het niets uit
dit heeft de practijk bewezen of de
gouddekking 30. 40, 50 of 60 bedraagt.
Zooals bekend is, heeft de Zweedsche
econoom Prof. Cassel reeds jaren lang be
toogd, dat het „bijgeloof van de gouddek
king" moet worden uitgeroeid. Evenals Cato
Maior iedere gelegenheid aangreep om met
zijn „Ceterum censeo" de verwoesting van
Carthago voor te bereiden, evenzoo schijnt
Prof. Cassel geen enkele gelegenheid te laten
voorbijgaan om de afschaffing van de goud
dekking te bepleiten. Nog in het laatste
kwartaaloverzicht van de Skandinaviska Kre-
ditaktiebolaget schrijft hij Men moet het
bijgeloof, dat diep onder het publiek heerscht
als zouden bankbilletten een zekere waarde
verkrijgen door hun dekking, bestrijden. Om
aan den gisch van handhaving der bankbil
letten op goudpariteit te voldoen, heeft men
slechts een goudvoorraad noodig om aan
aanvragen om betaling in goud te voldoen,
wat in de practijk toch het geval kan zijn. Het
zal moeilijk vallen, aldus zegt Cassel, een ge
val aan te halen, waar de wettelijke bepalin
gen omtrent de gouddekking iets goeds heb
ben verricht, terwijl de gevallen, waarin deze
bepalingen schade hebben berokkend, meer
en meer duidelijk beginnen te worden. De
volledige afschaffing van dergelijke bepalin
gen zou het best door de voornaamste landen
tegelijk kunnen geschieden, terwijl de ge-
heele verantwoordelijkheid van een goed
goudbeheer aan de centrale banken zelf over
gelaten zou moeten worden. Men zal dan het
recht hebben te verwachten, dat de circula
tiebanken van deze vrijheid gebruik zullen
maken om de wisselkoersen van de geheele
wereld op een stabiele waarde te houden en
zoo zou de grondslag gelegd zijn voor een
economische structuur van veel grootere sta
biliteit dan men tot nu toe heeft gehad. Deze
stap zou niet lang uitgesteld mogen worden,
aangezien anders de crisis op uiterst gevaar
lijke wijze verlengd zal worden.
Over het algemeen is de afgeloopen beurs-
week zeer rustig geweest met een vaste stem
ming. Van de minder aangename gebeurte
nissen is het bericht van de Koninklijke ver
meldenswaard, dat het interimdividend zal
worden gepasseerd. Daar echter tegenwoor
dig het uitkeeren van interimdividend bijna
als iets abnormaals wordt beschouwd, was
dit bericht niet zeer verrassend. De meenin
gen over dit communiqué zijn verdeeld. De
pessimisten wijden hun aandacht aan de om
standigheid, dat een, groot gedeelte der
liquide middelen van de Koninklijke uit En-
gelsche ponden bestaat, terwijl de optimisten
zich vastklampen aan de mededeeling, dat de
innerlijke positie van het concern als steeds
zeer krachtig is. Groote koersschommelin
gen in het hoofdfonds werden dan ook niet
geregistreerd, evenmin als bij de verdere ob
jecten van de aandeelenmarkt.
in de gelegenheid worden gesteld zijn
steentje by te dragen.
Stelt intusschen niet tot morgen uit, wat
gij heden doen kunt. Het Comité zal er u
dankbaar voor zijn.
Mgr. J. D. J. AENGENENT,
Voorzitter.
Prof. dr. A. A. v. SCHELVEN,
2e Voorzitter.
A. MARS, Secretaris.
Jhr. J. C. MOLLERUS,
Secretaris.
W. KORVINUS,
Penningmeester.
Ds. M. G. BLAUW.
J. PH. CASTRICUM
H. E. EVERARD.
H. FRANKEN Jr.
W. J. B. VAN LIEMT.
E. OVERBEEK.
M. A. REINALDA.
E. J. STAM.
Plebaan L. A. A. M. WESTER-
WOUDT.
Comité HollandZwitserland
Charly Clerc over „De geest van
Romaansch Zwitserland."
Op initiatief van het Comité „Les Amitiés
Hollande-Suisses" hield Vrydagavond de
Zwitsersche letterkundige Charly Clerc een
lezing over „De geest van Romaansch Zwit
serland".
Nadat de bijeenkomst door een kleine
auditie van Zwitsersche muziek, een com-
nositie van Jacques Dalcroze en eenige
Zwitsersche volksliederen, was geopend,
leidde ds. Krafft, predikant der Waalsche
gemeente, den heer Clerc bij de genoodigden
in. Hij gispte daarbij de houding van een
der schrijvers in het Handelsblad van eer
gisteren, die geschreven had, dat de Zwit
sersche beschaving eigenlijk eerst van de
vorige eeuw dateerde, en zette deze foutieve
historische meening met enkele doorslaande
bewijzen recht. Dan riep hij den spreker
van dezen avond het welkom toe en verzocht
de aanwezigen twee verzen mee te zingen
van de oude Fransche vertaling van het
Wilhelmus.
De heer Clerc is in Zwitserland zeer be
kend o.m. als dichter, schrijver van artike
len en critieken en van verschillende werken
hij schreef over Het Hellenisme, over Le
culte des images, over Julien l'Apostat,
en in navolging blijkbaar van Chateau
briand's „Génie du Christianisme" een werk,
getiteld „Génie du Paganisme".
De geletterde spreker begon met er op te
wijzen, dat hij hier spreken zal, niet in den
geest van die Zwitsers, die precies doen, alsof
zij de Alpen zelf gemaakt hebben, noch als
diegenen zijner landslieden, die zoowat
alles afkeuren wat er in hun kleine land
geschiedt, maar als iemand, die over zijn
familie spreekt, met eerbied en dankbaarheid,
zonder nochtans de fouten en minder goede
hoedanigheden over het hoofd te zien.
In een bijzonder interessante rede, waarin
hij blijk gaf, niet alleen van een groote bele
zenheid, maar ook van een sterk psycholo
gisch inzicht, belichtte hij dan het werk van
vier mannen, in wier letterkundigen arbeid
zich geheel de geest teekende van het volk,
dat leeft in de fransch-sprekende Zwitsersche
Cantons. Hij stelde Holland met z'n weide
horizonten van vlak land en zee tegenover
de altijd begrensde berglandschappen, in
zichzelf opgesloten als een vestingstad bin
nen haar muren, al zijn ze dan op zichzelf
een element van goed en gemakkelijk leven.
Hij citeerde een paar historische gezegden,
om dit te onderstreepen de meening name
lijk van een Duitscher, die, na den 30-ja-
rigen oorlog Zwitserland bezoekend, op
merkte, dat er in Zwitserland altijd prachtig
vee te vinden was en veel volk in de herberg,
en het woord van Me. de Staël, dat er in
de Zwitsersche cantons „een duivelsche
vrede" heerschte.
De literatuur van de eerste helft der ige
eeuw weerspiegelt geheel deze burgerlijke
tevredenheid, waarvan een burgerlijk iro
nische geestigheid naast optimisme en liefde
voor de omgeving de kenmerkende trekken
Zijn. Toepfer is van de proza-schrijvers de
sterkste en ook de meest bekende vertegen
woordiger van deze geestesgesteldheid. Een
zelfde geest weerspiegelt zich in de wereld
der dichters, waarvan Lignier als de voor
naamste kan worden genoemd. In de tno-
reele orde weerspiegelen Amiël en Vinet
het best de mentaliteit van de Fransch-
sprekende Zwitsers. De spreker toonde dit
aan met tal van citaten en bijzonderheden,
aan hun werken ontleend. Zij is een innig-
godsdienstige en heeft al de charme van haar
ingetogen strengheid.
De heer Clerc schetste voorts in groote
trekken den invloed van deze vier groote
Zwitsersche schrijvers op hun tijdgenooten
en hun omgeving.
Ds. Krafft sprak in zijn dankwoord aan
den heer Clerc, wiens fijn gestyleerde le
zing wij met zooveel genoegen volgden, de
hoop en den wensch uit, dat de schrijver
Zijn indrukken van deze Hollandsche reis,
evenals die van zijn andere buitenlandsche
reizen, nog eens zou boekstaven in een der
vele Zwitsersche tijdschriften, waaraan hij
meewerkt. Zoodoende den band versterkend
van sympathie en vriendschap, die hij weet,
dat door bijeenkomsten als deze slechts
kan worden bevorderd.
Met het zingen van twee strophen uit een
Zwitsersche cantique werd de bijeenkomst
gesloten.
Een uitspraak van beteekenis
Wij lezen in de Hoboho:
In een der voorlaatste nummers maakten
wij melding van een geval, dat een kweeker
voor een gering bedrag pitten kocht van Gla
diolus Red Emperor, en toen deze bij den
bloei bleken niet zuiver te zyn, een eisch in
stelde vcor schade wegens vergoeding van
teeltkosten, welke eisch ongeveer het twin-
tigvoud bedroeg van de oorspronkeiyk door
hem betaalde aankoopsom der bollen.
Kooper en verkooper konden de zaak niet
schikken. Verkooper wilde onder voorbehoud
van rechten, den kooper terugleveren een
zoodanige hoeveelheid en in de kwaliteit als
bij het rooien der onderhavige party zou
blyken op te leveren zuivere Red Emperors
in ruil voor de onzuivere, en meende daar
door den kooper ruimschoots schadeloos ge
steld te hebben.
Bezuiniging
9 November Een bekend weekblad heeft
een nuttige prijsvraag uitgeschreven: „Waar
op bezuinigen?"
Inderdaad, dit is voor de meesten van ons
een allesbeheerschende vraag geworden en
het is van het grootste belang, dat we profijt
trekken van elkanders ervaring. Ik hoop dan
ook, dat alle antwoorden gepubliceerd wor
den. Het myne wil ik u al wel toevertrouwen.
Mogeiyk dat u er uw voordeel mee kunt
doen.
wy hebben (natuuriyk) een villa in Juan
les Pins. Wü waren van plan, er een tweede
zwembassin en een eigen theater by te bou
wen. Welnu, wy hebben besloten het theater
achterwege te laten en in plaats van drie,
er twee tennisvelden bij te laten aanleggen.
Maar ook myn huis hier in de gemeente
wordt een beetje duur. Wij hebben dan ook
besloten (en Ik wensch nadrukkelyk te ver
melden, dat ook mfjn butler zich daarmee
vereenigd heeft) het jongetje dat het schoei
sel van ons personeel poetste, tien procent
salarisvermindering te geven.
Voortk heb Ik besloten, ofschoon we onze
drie auto's al zes maanden hebben, er nog
een paar weken mee te ryden, alvorens
nieuwe modellen te koopen. En ik heb myn
huisknecht verzocht, vereenvoudigingen aan
te brengen in zyn livrei.
Van de 40 man personeel op myn jacht
ontsla Ik er 2 en .k zal, hoe zwaar het mij
ook valt, hetzelfde meubilair houden van
verleden jaar.
Op onze avondfeesten van den komenden
winter zullen wy dc gerechten minder zou
ten; het vischbestek tevens gebruiken voor
de hors d'oeuvre en de servetten niet tijdens
eenzelfden maaltyd vernieuwen.
Ik heb tenslotte het onaangename besluit
moeten nemen, ook de kleeding van onze
vogelverschrikkers te vereenvoudigen. Tot
dusver werden deze gekleed door den besten
tailleur hier ter plaatse, die beroemd is om
zyn schitterende Engelsche stoffen. Ik ben
echter van oordeel, dat dit in deze tijden een
niet langer te verdedigen luxe is en in het
vervolg zal ik ze dus kleeden in costuums
van het vorige jaar. Men moet zich ten slotte
weten aan te passen.
De kooper persisteerde by zijn eisch van
koopontbinding, met vergoeding van teelt-
kosten en terugbetaling van de koopsom.
Het Scheidsgerecht werd de kwestie voor
gelegd. Partyen kregen gelegenheid hun
standpunt toe te lichten en het resultaat
was, dat kooper's eisch werd afgewezen, op
grond, dat hy niet in staat was terug te le
veren datgene wat by den koop behoorde.
Verkooper had nameiyk voor het Scheids
gerecht aannemeiyk gemaakt, dat hy lever
de 3 H.L. pitten, dat in elke HL. 100.000
pitten gaan, zoodat hy terug verwachten kon
300.000 bollen, terwyl er volgens zyn bereke
ning slechts 75 80.000 bollen stonden op
het veld hetwelk aangeduid was als te zyn
beplant met de party Red Emperor, van hem
afkomstig.
Het was dus zyn party niet, of, waren zy
van hem afkomstig, dan was de party niet
meer in haar geheel aanwezig, en kon dus
de kooper niet terugleveren wat hy ontvan
gen had.
Het Scheidsgerecht nam deze meening
over, en ontzegde den eisch, maar liet nog
ruimte over aan kcoper om een eisch in te
dienen tot schadevergoeding wegens onzui
vere levering.
De salarissen van het Gemeente-
personeel
(Ingezonden)
In de N. H. Crt. van Dinsdag vonden we
een tweetal ïystjes, waarin de maxima en
minima der salarissen van het gemeente-
personeel (werklieden) in 18 gemeenten met
meer dan 50.000 inwoners waren weergege
ven, zooals die gepubliceerd zyn ln het
Maandschrift van het Centraal Bureau voor
de Statistiek afl. 9 jaargang 1931.
Het merkwaardige hierby was wel dit. dat
Haarlem wat het salaris zonder kindertoe
slag betreft op de vierde plaats stond en be
rekend met kindertoeslag voor een gezin van
drie kinderen boven aan.
Haarlem heeft werkelijk aan de spits ge
staan in 1920 omdat toen tijdens het Wet
houderschap van Mr. Bomans al ln Mei de
salarissen aan de stygende conjunctuur wer
den aangepast. Deze vroegtijdige salarisher
ziening is eigeniyk voor de werklieden (en
ambtenaren) zeer onvoordeelig geweest om
dat de pryzen in dat jaar nog steeds stegen,
zoodat de salarissen in andere gemeenten,
die by de behandeling der begrooting in De
cember werden vastgesteld op een belangrijk
hooger peil werden vastgesteld.
Hoewel na dien tyd 'n sommige gemeen
ten wel eenige verslechteringen zyn inge
voerd, bevreemdde het my toch, dat Haar
lem nu weer aan de spits stond. Een verge-
lyking van de tabellen met het maandschrift
zelf, deed bij ons bijna het vermoeden rijzen,
dat hier het streven heeft voorgezeten de
publieke opinie, zelfs ten koste van de waar
heid voor salarisverlaging te beïnvloeden.
Op de eerste plaats is er geen werkman in
Haarlem, die meer dan f 36 per week ont
vangt (met vacantietoeslag f 36.68). Op blz.
1262 van dit, maandschrift staat duidelyk
vermeld, dat voormannen, bazen en perso
nen met leiding belast niet in beschouwing
zouden genomen worden, wat tot gevolg
heeft, dat de -oongroep VI (38 25 per week),
bestaande uit dezulken (verkeerd onder
„werklieden" ingedeeld) hier abusievelyk zyn
opgenomen.
Vervolgens heeft men op merkwaardige
wijze vrijwel alle in den loop van 1931 tot
stand gekomen verbeteringen te Amster
dam, Utrecht, Tilburg, Eindhoven en Hil
versum over het hoofd gezien, hoewel ze
toch in hetzelfde overzicht ziin te vinden.
De verbeterde opgaven zien er als vol"'
uit:
Amsterdam 38.50 32.44
Eindhoven 39.28.
Hilversum 38.32.
Utrecht 35.38 27.21
Haarlem 36.68 31.73
Haarlem komt zoo, wat de maxima be
treft, zelfs op de twaalfde plaats.
Wanneer men kindertoeslag in aanmer
king neemt (wat men van Katholieke zijd"
in verband met onze principes op dit pert
liever ter verdediging van salarisverlagir.'-
niet moest doen) dan is dit inderdaad voc
wat Haarlem's plaats op de ranglijst betreft
het voordeeligst om een gezin met drie kin
deren te nemen, omdat in vele gemeenten
de kindertoeslag pas by het derde, soms bu
het vierde kind aanvangt, maar ook op de'*
voordeelige wijze berekend komt Haarlem
(39.68—34.73) beneden Tilburg (46.02—31
Nymegen (40.71—28.97%), Eindhoven (40 95—
29.40), ja zelfs beneden het Ryk (40.52—
24.12).
Wanneer men tevens nog de extra belas
ting tengevolge van de verhooging der tarir
ven van gas en electriciteit, welke verhoogir
in een normaal geval pl'.m. f 20 per jaar za
bedragen, en ook de voorgestelde verhoogir
van het aantal opcenten op de belasting ais
loonkortlng in aanmerking gaat nemen, za!
Haarlem bij invoering van 8% pet. pensioe-
premiestorting weldra wederom een in h<
oog loopende plaats gaan innemen, nam
lijk de laagste.
Ir. v. d. H.
