BON
GEDURENDE DE WEEK VAN 16 TOT EN MET 23 NOVEMBER
5^
65
fff/1
KAV.
12
EEN HALF
FONDSPAK
POND
een h$lf poim'spak geurige, zuivere Reclame Koffie, winkelprijs 22y2ct., alleen deze week,
tegen inlevering van bovenstaanden BON voor 12 y2ct. bij onderstaande adressen:
BEZOEKT ONZE NIEUWE CONFECTIE
AFD. 1STE ETAGE NIEUWBOUW!!
BEZOEKT ONZE NIEUWE AFDEE-
LINC 1STE ETAGE NIEUWBOUW!!
ELCK WAT WILS
BOEKBESPREKING
dit uitknippen
Om onze K.W.Koff ie een grootere bekendheid te geven, stellen wij verkrijgbaar
N.V. Koffiehandel Mij. KAHWEH - Koffiebranderij - Gasthuisvest 5 - Haarlem - Telef. 10146
V//////////////////////M
W.
Groote Serie-verkoop Dames-
Mantels in de modernste stoffen,
zooais: Veiour, Diagolaine,
Marir.go; Bouclé enz., allen op zijde
gevoerd, met echte bontgarnee-
ring, o.a. Otter hase, Opossum-
lam, Skunks Opossum, Silver vos
enz., In dit genre volgens boven
staande prijslage. Alleen ge
durende onze Serie-verkoop.
Buiten bovenstaande modellen
brengen wij nog een eindelooze
reeks Japonnen in diverse genres.
Elke Japon is nvnstens 25 bene
den de waarde. In deze Serie
verkoop vindt U zoowel zijden- en
tweedstoffen als effen velvet; met
de zoo gewilde moderne contras-
teerende garneeringen. Ook
groote maten.
Alleen gedurende onze
SERIE-VERKOOP.
Reclame en Heraldiek
Die beide begrippen schijnen wel heel ver
van elxanaer af te liggen en toch heeft de
N. V. Koffie Hag Maatschappij ze ten onzent
verbonden, terwijl haar zustermaatschappijen
in Duitschland, F. ankrijk, Zwitserland en
laatstelijk ook in België dit eveneens nebben
gedaan in zeer geslaagde uitgaven, waarbij
de stedelijke en provinciale wapens als zegels
ter verzameling worden verspreid
De beide begrippen schijnen uit elkander
te liggen, omdat öe reclame ons fonkelnieuw
voorkomt en de heraldiek ons stokoud lijkt.
Door het herhaald gebruik van het woord
„schijnen" is de lezer gewaarschuwd, dat wij
hem voorbereiden op onze meening. dat in
derdaad de verhouding tusschen reclame en
heraldiek anders bekeken kan worden.
De he aldielc is de kunde en de kunst van
den heraut, den bode. die den gas'en der
ridderlijke feesten en gevechten in de mid
deleeuwen de uitnood'ging overbracnt en die
tenslotte zooiets als de regisseur van 't tour-
nooi werd.
Toen was echter reeds de heraldiek in
dienst van het spel gekomen, maar nog even
tevoren werd zij aangewend bij heiligen" of
beter: bij „gevlcekten" ernst. Want voordat er
sprake was van een rük uitgebouwde en lang
dradig uitgesponnen kunstwetenschap, waar
in helm en schild, helmdcek en cimier. wa
penkreet en kroon elementen wa~en. was er
een daadwerkelijke heraldiek, waarin de helm
het hoofd, het sehi'd het veeae lijf dekte
't Is in dien tijd, dat de heraldiek zelf re
clame was.
Het wapen van den ridder was immers
diens uithangbord. Was dat hevig gekleurde
wapen niet „een kreet" in het veld? Irac/tte
het wapen door felle kleuren en door sterk
en eenvoudig geteekende motieven niet vriend
en vijand tot zich te trekken?
Brachten niet de wapenteekens de door
den helm verborgen trekken van den -idder
aan het licht?
En maakten de wapens, door edelen en
later ook door steden en landen op hun oe-
zittingen aangeb acht, geen reclame voor den
heer of de stad?
Zat in het aanbrengen van wapens zelfs
niet een der belangrijke elementen van de
reclame? De wapens immers, aangebracht op
vlaggen en vaandels, munten en zegels, had
den de bedoeling, zekere namen in de her
sens der beschouwing te stamnen" om ze
zoodoende groot en ver te verbreiden.
Het in hoog relief gebeitelde wapen in den
steen boven den toegang tot kasteel of stads
poort en het rijkswapen, dat de regeeringen
der landen op hun drukwerk plaatsten, had
den in den grond hetzelfde doel: maents-
vertoon.
En geloof nu niet, dat alleen het traditio
neel geregeerde gemeenebest, dat trotsch is
op zijn afkomst, zich voor reciame-doeiein-
den van wapens bedient. Want als in den
nacht op het asfalt van onze groote steden
de sikkel en de hamer worden geschabloneerd,
dan dient dat immers om bij dag den voor
bijganger het denkbeeld in te hameren, dat.
Moccovieten machtig zijn, dat Lenin groot
en Stalin zijn profeet is.
Wy schreven zoo juist, dat de heraldiek
stokoud is. Wij hadden teen bijna gezegd,
dat ze morsdood is. Hadden wij dat gedaan,
dan zouden wij een onjuistheid hebben neer
geschreven.
Wel heeft het wapen veel verloren als be
wijsgrond voor een adeldom, die nu -inds
ruim een eeuw geen feitelijke prerogatieven
meer heeft, maar nog heden is het aanbren
gen van een wapen een beknopte en sierlijke
wijze van iets aan te duiden, die de een
tonigheid van de lettering verbreekt Indien
alle wapens, aangebracht zoowel op zeer
groote als zeer kleine voorwerpen, die wij
dagelijks onder de oogen krijgen, verdwenen,
dan :ou men pas goed bemerken, welk ruim
gebruik er nog in onze dagen van heraldische
teekens wordt gemaakt.
Zeker, van wat men zou kunnen noemen
zijn fetisch-kracht. verloor het wapen ijna
alles, maar het behield en in het grauwe
beeld van ons leven vermeerderde het zelfs
de vroolijke trekkracht van zijn kleuren- en
lijnenspel.
Bij het verval van de ridderschap viel
natuurlijk ook de wapenkunde van haar hoog
te en voor de heraldiek, die een gewichtig
vak bleef op wat de Duitschers noemen
„Ritterakademien", hebben nog maar wei
nig menschen belangstelling. Natuurlijk heeft
ook een deel der heraldische kunde zich te
ruggetrokken in het stoffige vertrek van den
geleerde, die haar in stilte beoefent als een
hulpwetenschap, zy bleef daar leven, omdat
zy een voortreffelijk middel van geschiedvor-
sching is.
Maar de heraldiek en het wapen bleven
ook leven in de versisringskunst en vooral
daar, waar zy niet schroomde, een nieuwe
taal te spreken en waar kleur en vorm
medegingen met de ïynen en de kleuren van
het tijdvak. Een dorre, archeologische toe
passing van wapens in het midden der 19e
eeuw dreigde deze fleurige motieven verlo
ren te dosn gaan voor het ornament en het
kan niet ontkend worden, dat by den aan
vang van een vrijmakende beweging in dc
decoratieve kunst, aanvankelijk de wapens,
die zoo vaak te onpas waren gebruikt, in
den tyd der romantiek en in die der styluni-
tatie, bij de jonge kunstenaars in een kwa
den reuk waren gekomen Maar geheel in
onbruik raakten zy ook toen niet en wij
behoeven nu maar om ons heen te zien, om
te ervaren, dat ook de meest moderne kuii-
stenaais in alle landen deze zinrijke teekens
in vrye vertolking, opgenomen in de taai
van onzen tyd, kunnen doen leven.
Wie zou 't overigens kunnen vergeten, dat
de wapens behooren tot de schoonste orna
menten uit het verleden en dat alleen reeds
hun primaire kleurverdeeling zoodanig is, dat
zy in een tyd als de onze, die zich zoo over
tuigd weer juist naar het frissche leven der
kleur wendt, nadat zij zich afweerde van
de nuance, weer opnieuw moet gewaardeerd
worden.
zyn niet juist de z.g. Heroldfigmen", de
stijlvolle geomet'.ische wapenverdeelingen. die
de kleur puur houden en haar werking krach
tig maken, naar onzen smaak?
En kunnen wij ook niet in de teekening
van de z.g. „algemeene figuren" van dieren,
als dc leeuw en de adelaar, van planten en
bloemen als de roos en de lelie, een kern
achtig en zakeiyk lijnenspel begroeten, dat
als accent in den vlakken en e:nstig'en een
voud van ons modern stijlgevoel ren ver
fijnde werking heeft? Wy lazen immers zoo
juist, dat de architect van het modernste
Nedsrlandiche bouwwerk, het Raadhuis te
Hilversum, een bord met het gemeentewapen
ophing naast den invang van ziin sober stad
huis, evenals een dertigtal iaren geleden
architect Berlage den beeldhouwer Zyl wa
pens liet hakken in de gevels van zijn ge
bouwen.
Dat kunstgevoeligen dan ook onverschillig
zouden bladeren in de albums met de he-
ra'dische Hag-zegels. lijkt ons niet wel mo
gelijk. Maar ten slotte is er nog een andere
zijde aan de belangstelling voor het wapen,
zooals ze door de collectie gemeentewapens
van Nederland door de jeugd wordt opgevan
gen. en dat is de historische en de Geografi
sche. Het wapen is immers vaak een roem-
rük teeken uit langvervlogen dagen en het
roept oude cultuur- en rechtsverhoudingen
by ons op.
Wij kunnen ons dan ook niet indenken, dat
onderwijzers en leeraren onverschillig zou
den staan tegenover de belangstelling, die
hun leerlingen door middel van deze zegels
voor de Middeleeuwsche geschiedenis van ons
land aan den dag leggen. Want als die teer
lingen inderdaad deze zegels verzamelen in
de daarvoor bestemde albums, dan kan net
niet anders, of zy zullen omtrent ..de pe
riode, waarin te midden van den chaos en
de worstelingen der Middeleeuwen tie grond
slagen onzer moderne maatschappy werden
gelegd." veel belangrijks te weten komen.
Het doorbladeren van het album met het
voortreffeiy'ke voorwoord, waarin de wapens
van de steden van België en Luxemburg
worden geplakt, heeft ons in dit geloof oe-
vestigd en ook in het geloof aan bet talent
van den heraldisehen teekenaar S G. van
der Laars, die in deze fraaie Belgische wa
pens met nog grooter eenvoud weer beter
resultaat verkreeg dan bij de reeds zeer goe
de Nederlandsche wapenteekens.
Ook menig sierkunstenaar, die een wapen
need it- had voor zijn arbeid en nu niet meer
uitsluitend aangewezen was op de leclijke
prentjes van Ablaine van Giessenhoven, heeft
de heer v. d. Laa s' aan zich verplicht, maar
niet minder verdienstelijk maakte zich de
N. V Koffie Hag Maatschappy. teen zij goed
werk verrichtte, door de reclame en de heral
diek op zoo gelukkige wijze te verbinden, als
zy in haar uitgaven gedaan heeft
Uitgaven L. C. G. Malmberg, 's Bosch.
„Het geheim der drie dassen", is in zijn titel
ai gehe'mzinnig genoeg, om veel jeugdige le
zers te trekken. Kees Spierings geeft een
vlot verhaal van stroopsrsbestrijding door
verkenners en hun hoofdlieden. Zoo'n ver-
kennersboek komt wel van pas in dezen tijd,
nu verkenners- en padvinderswezen zoo op
den voorgrond staat en.... nu het de tyd
is voor de St. Nicolaas-cadeaux.
De zeer goed geslaagde teek""!"gen van D.
Leeser geven het boek een aangenaam aan
zien.
„De onzichtbare wreker", is ook zoo'n mooie
titel, om de aandacht der jeugd g""~de te
maken. En A. J. v. d. Knaap heeft inder
daad een lekker-rpannend verhaal gegeven
vol Ooster-ehe geheimzinnigheden, dat boeit
van het begin tot het (gelukkige) einde.
M. Thomassen zorgde voor een gosde il
lustratie.
RijksuRkceringen aan provinciën
en gemeenten.
Bij de firma N. Samson, uitgever, te Al-
uhen aan den Rijn is verschenen: De voor
gestelde korting op Rijksuitkeeringen aan
Provinciën en Gemeenten, verbandhoudend
met wedden en loonen van haar personeel,
door den heer D. Kooiman, lid van Gede
puteerde Staten der provincie Noord-Hol
land.
In een rustig en zakelijk betoog doet de
schryver zich als tegenstander van boven-
genoemr ontwerp kennen.
Met tal van argumenten, waarvan veie
zijn ontleend aan zijn grondige kennis, ook
van de kleinste bijzonderheden, der ge
meentelijke huishouding, waarschuwt hy te
gen de gevolgen, die de totstandkoming der
voorgestelde bepalingen zal hebben.
Zijn van groote deskundigheid getuigen
de uiteenzetting zal niet na'aten indruk te
maken, ook door den bezadigden en ern
stige» toon, waarin zij is geschreven.
K. W. Reclame-Koffie a 12'U cent pER™Lr
H 'r
i ,*.v yr' s 'V
HAARLEM-NOORD
M. E. v. Santé, Gen. Cronjéstraat 2
J. Lagrand, M. v. Heemskerkstraat 27.
W. v. Amerongen G.Azn., Kleverpark
weg 83.
A. Vrscr Kleverlaan 56.
G. M. v. Maas, Rozer.hagestraat 38.
HAARLEM CENTRUM
H. C. de Graaff, Lange Bagüne-
straat 8.
G. M. v. Maas, Kruisweg 41.
W. v. Amerongen G.Azn., Kruisweg 70.
H. v. zyi, Nieuwe Groenmarkt 2.
N. W. Lesterade, Comelissteeg 20.
Hoogkamer, L. Annastraat 37.
W. M. Bouterse, Sophiastraat 1.
W. v. Amerongen G.Azn., Gr. Hout
straat l<s9.
L. Jagt, Kleine Houtstraat 117.
N. S. F. Nelissen, Spaarne 104.
HAARLEM-OOST
Roozen Goedhart, Barendsestraat 30.
J. B. Wesseling, Kruistochtstraat 3.
J. Stolwük, Kruistochtstraat 10
N. Vreeken, Slachthuisstraat 12
B. Treffers, Friezenstraat 2.
H. L. Leiendekkers, Jac. Geelstraat 29.
J. M. v. d. Woert, Teylerstraat 65.
H. Aarts, Nagtzaamstraat 21.
G. Jansen, Spaamwouderstraat 61.
HAARLEM-WEST
W. v. Amerongen G.Azn., Zijlweg 82.
E. Homoet, Pieter Kiesstraat 38.
S. de Jong, van Loostraat 1.
P. J. Schouten, Leidscheplein 34.
N. van Beusekom, Leidschestraat 20.
HAARLEM-ZUID
Th. Janssen de Vogel, Leeghwater-
straat 21.
W. v. Amerongen G.Azn., Koninginne
weg.
W. H. v. Turnhout, Schreveliusstr. 30.
J. P. den Otter, van der Maasstraat 1.
H. C. de Graaff, Pyis'aan 108.
J. de Wit, Schouwtjeslaan 61.
H. v. d. Leek, Uit den Boschstraat 17
„De Magneet", Bosch en Vaartstr. 34.
Pielage, Leidsche Vaartweg 169.
W. v. Amerongen G.Azn., Wagenweg
no. 104.
HEEMSTEDE
J. v. Winsen, Wilhelm.naplein 10.
F. H. Smit, Res Novaplein 1.
L. Bakker. Res Novaplein 30.
W. v. Amerongen G.Azn., Bronstee-
weg no. 2.
J. M. de Visser, Zandvoortschelaan 16
W. v. Amerongen G-Azn., Zandvoort
schelaan 169.
G. M. van Maas, Zandvoortschelaan
no. 179.
BLOEMENDAAL
W. v. Amerongen G.Azn., Bloemen-
daalscheweg 18.
Jac. Pijl, Bloemend.weg 30.
OVERVEEN
•Jac. pyi, Zijlweg 22.
W. v. Amerongen G.Azn„ B'.oemen-
daalscheweg 275.
Dameshoedje. Eng. model
koordstiksels, In groen, bruin
zwart enz.
Vllthoed, Ingen. bol en afst.
binnenrand, mode-kleuren.
Chasseur model m. Ilntgarn.
courante kleuren.
l
Zuiver wollen vilt. koordatik-
sels ea veer, zijden voering.
Wollen vilt diverse modellen
i kleuren, ziiden voering.
9
