Buitenlandsch cdCieuws mgymu FEUILLETON TARDIEU, DE AFGOD DER BOEREN Het Kasteel Roche-Noire DERDE BLAD WOENSDAG 18 NOVEMBER 1931 BLADZIJDE 1 De Fransche buitenland sche politiek De actie der nationaal- socialisten Runciman over de anti-dumpingswet De gevechten aan de Nonnibrug De Honaaarsche regeering afgetreden? De Ronde Tafel- Conferentie Irak en Syrië Friedricli Battels herdacht Gemengde Buitenlandsche Berichten Levensmiddelenzwendel in Rusland Soldatenmishandeling in Duitschland Verouderde tuchtbegrippen weer in werking RADIO-OMROEP KORT NIEUWS Fransche Tol-barrière tegen Landbouwproducten (Van onzen Parijschen correspndent) Over het bezoek van Laval aan Amerika ligt nog' altijd een mysterieus waas, dat on danks de pogingen daartoe door de buiten- landsche pers nog niet weggenomen is ver mogen te worden. Thans zal dit misschien gebeuren. In de Fransche Kamer is gisteren het debat begon nen over de buitenlandsche politiek. Vele vraagstukken zijn daarbij aan de orde en het dient erkend, dat zij alle van het hoogste be lang zijn. De financieele toestand van Duitschland en de betrekkingen tusschen dit rijk en Frankrijk, de ontwapeningskwestie en de werkzaamheden van den Volkenbond, waabij gevoegd het ChineeschJapansch conflict, het zijn alle vraagstukken, nsuw aan elkander verbonden geworden. Door den omvang der besprekingen zullen Laval en Flandin, de Fransche minister van financiën, waarschijnlijk eerst aan het einde dezer week aan het woord komen, waardoor, naar verwacht wordt, een antwoord gegeven zal worden op de vele vragen, welke zich sinds het bezoek van Frankrijk's minister president aan Hoover op den voorgrond heb ben gedrongen. Te gelijk met deze besprekingen zullen sa menvallen die in het Engelsche parlement over het wetsontwerp tot heffing van invoer rechten, welks indiening verwacht kon worden na het bekend worden van het over weldigende succes der conservatieven bij de verkiezingen voor het Lagerhuis. Veilig kan aangenomen worden, dat het wetsontwerp er met vlag en wimpel komt. Landbouwproduc ten zullen voorloopig niet belast worden, wat speciaal voor ons land van belang is. In dit opzicht steekt het Engelsche ontwerp gunstig af bij de pogingen, welke Frankrijk met name Tardieu, de minister van land bouw, voor staat, om te komen tot een sterk beschermend tarief juist voor landbouwpro ducten. Het debat in de Kamer In de Fransche Kamer zijn Dinsdagmid dag de groote debatten aangevangen over de buitenlandsche politiek, betrekking heb bende op alle kwesties, welke in de afgeloo- pen vijf maanden het meest op den voor grond hebben gestaan. De radicaal-socialistische afgevaardigde Eergéry eischte opheldering nopens de Fransch-Russische onderhandelingen. Bij deze onderhandelingen ging het om een voorlcopig handelsverdrag, een non-agres siepact zoomede om kooporders en credieteu. Terwijl over de eerste en tweede kwestie principieele overeenstemming werd bereikt en de tekst van een non-agressiepact zelfs is geparapheerd, is men bij de besprekingen over de orders en credieten op moeilijk heden gestuit, daar de Sovjetregeering zich op het standpunt stelt, geen particulier orgaan te kunen erkennen. Spr. veroordeelde de Fransche manier van onderhandelen. De afgevaardigde der rechterzijde en voor malig minister van Financiën, Lasteyrie, interrumpeerde, dat de Sovjet-Russische wissels ook in Duitschland niet zijn betaald. Bergéry noemde dit een fabel en eischte van de Fransche regeering de doorvoering van een Rusland-politiek, welke leidt tot verstandige economische betrekkingen. Afgevaardigde Mistier (radicaal-socialist; besprak de verschillende internationale on derhandelingen te Parijs, Londen en Berlijn en verklaarde, dat minister-president Laval er te Berlijn den nadruk op had gelegd Duitschland slechts onder zekere politieke voorwaarden credieten te kunnen openen. Laval antwoordde hierop, dat men niet te Berlijn, doch veeleer te Parijs en Londen de voorwaarden heeft in het oog gevat, waar van men een leening aan Duitschland af hankelijk moest maken. De afgevaardigde verklaarde hierop, dat het onderbrengen van een Duitsche leenir.g in Frankrijk momenteel onmogelijk is. Hij herinnerde aan de financieele crisis in En geland en Amerika en constateerde dat de Duitsche schulden op korten termijn tus schen 7 en 10 milliard beloopen. De minister van Financiën, Flandin, daar entegen wees er op, dat deze cijfers bij het onderzoek te Bazel zijn opgesteld, doen thans hooger kunnen zijn. Ook de afgevaardigde Margaine (radicaai- socialist) besprak de Duitsch-Fransche sa menwerking, in het bijzonder met het oog op de a.s. nieuwe financieele verordening. De vergadering werd vervolgens tot Don derdag verdaagd. Bestrijding der politieke excessen toegezegd De leiders der Sociaal Democratische RÜksöag-raotie, de afgevaardigden Wels, Dr. Breitscheid, Dr. Hilferding en Dr. Hertz, zijn Dinsdagavond door den Rijkskanselier ont vangen. Aan de bespreking werd eveneens deelgenomen door dan Rijksminister van Bin nenlandsche Zaken. Groener, en den Prui- sischen Minister van Binnenlandsche Zaken, Severing. Volgens een officieele mededeeling der soc. dem. partij hebben de soc dem. aan de hand van omvangrijk materiaal aangetoond, dat door leidende nationaal-socialisten niet alleen wordt opgeruid tot gewelddaden, maar te vens, dat door het particuliere leger van Hitier, de SA-formaties, ook in talrijke ge vallen dergelijke gewelddaden georganiseerd bedreven worden. Wanneer niet door het krachtigste actieve optreden van het staats gezag een einde gemaakt wo*dt aan deze cul- tureele schade kan men niet verwachten, dat de massa des volks, die achter de republiek staat, vertrouwen heeft in het staatsgezag en men moet begrijpen, dat dan maatregelen ge nomen zullen worden tot eigen bescherming. Verder wordt groote onrust te weeg gebracht, waardoor de bedoeling, de regeering te steu nen steeds meer wordt geschokt. Zoowel de rijkskanselier als de rijksweer- minister hebben beloofd, dat alle ter be strijding van politieke excessen mogelijke en effectieve stappen zouden worden onderno men Het overgelegde materiaal zal door den rijksminister van binnenlandsche zaken wor den onderzocht. Van regeeringszijde is over dit onderhoud met de sociaal-democraten niets bekend ge maakt. Rekening gehouden met de bestaande verhoudingen Tijdens de bespreking van de Engelsche anti-dumpingswet en de daarmede in ver band staande financieele besluiten, legde de minister van handel, Runciman, er den na druk op, dat de noodbepalingen van het mi nisterie van handel de toestemming van het parlement binnen 28 dagen behoeven, of wanneer het in de vacantie va't, binnen 28 dagen na het bijeenkomen van het huis. De bepaling, volgens welke rechten tot 100 pCt. van de waarde geheven kunnen worden,"laat de regeering voldoende vrijheid van beweging om rekening te kuxnen hou den met de huidige verhoudingen. De regee ring zal zich daarnaast door de zorg voor het behoud van het Engelsche pond naar buiten, voor zoover dit mogelijk is, laten leiden en alles doen om een vermindering der Koop kracht in het binnenland te verhinderen. Grondstoffen en materialen, die slechts wei nig bewerkt zijn, vallen niet pnder de wet, wel alle fabrikaten en half-fabrikaten. Financieele resolutie aangenomen Nadat het Lagerhuis op voorstel van de regeering besloten had met 396 tegen 41 stem men, de met de anti-dumpingswet in verband staande financieele resolutie onmiddellijk te behandelen, werd deze financieele resolutie na langdurige debatten laat in den avond aangenomen met 336 tegen 40 stemmen. Opmarsch der Chineesche hoofdmacht Uit Tokio verluidt officieel, dat generaal Ma het Japansche ultimatum, dat 25 Novem ber afloopt, heeft aangenomen. Hü heeft evenwel zijnerzijds verschillende voorwaarden gesteld, welke onaannemelijk zijn voor de Japanners. De onderhandelingen van Chl- neezen en Japanners zijn als gevolg hiervan, naar het Japansche dagblad „Nitschi-Nitschi" meldt, direct weer afgebroken. Volgens berichten uit Moekden, heeft ge neraal Ma zijnerzijds zelfs een ultimatum aan de Japanners gesteld, waarbij hij eischt dat zij direct het gebied bij de Nonnibrug ont ruimen. Uit de berichten over den toestand bij de Nonnibrug blijkt geenszins dat generaal Ma toegeeft. Japansche cavalerie- en infanterie- troepen, ter sterkte van ongeveer 2000 man, werden bij Agantschi door de Chineezen te ruggeslagen, waarbij zij ernstige verliezen leden. Volgens berichten van het ministerie van Oorlog te Tokio is de Chineesche hoofdmacht de Japansche stellingen bij Tasching op 15 K. M. genaderd. De Chineesche cavalerie tracht de Japansche flank te omsingelen. Het kwam daarbij tot een gevecht waarbij aan Japan sche zijde 10 man werden gedood. Bij Poeliar- di aan den Chineeschen Oosterspoorweg heb ben Japansche vielgtuigen bommen neerge worpen. Verscheidene Chineesche woon- en pakhuizen werden verwoest. Chineesche berichten bevestigden dat het traject van den Oosterspoorweg bü de Nonni- rivier door Japansche vliegtuigen is vernield. Ten gevolge van een hevigen storm evenwel werden de Japanners bij hun operaties ern stig bemoeilijkt. Nog geen basis ter overeenstemming gevonden. De afzonderlijke delegaties van den Volken- bondsraad hebben Dinsdag opnieuw getracht een voor China en Japan aannemelijke basis voor een overeenkomst te vinden. Tusschen Briand. Simon en Dawes eener zij cis en de delegatieleiders van Japan en China anderzijds hebben aparte onderhande lingen plaats gehad. In de daarop volgende geheime zitting, rapporteerden de hcofdbe- mid-delaars over den stand der besprekingen. Naar verluidt zijn tot nu toe geen noemens waardige vorderingen gemaakt. De afzonder lijke beraadslagingen zullen heden worden voortgezet, aangezien nog nadere inlichtingen worden gewenscht. O O Meeningsverschil over den werkloozensteun In de Hongaarsche binnenlandsche politiek is gisteren in verband met den werkloozen steun een krachtige verscherping gekomen, 15 November 1931 Het Fransche nationalisme kent geen grenzenBehalve waar het geldt die grenzen te sluiten voor producten uit het buitenland en op benauwende wijze de in voerrechten te verhoogen of door contingen- teering zijn protectionistischen honger te stillen. Iedere dag brengt nieuwe voor schriften, nieuwe verbodsbepalingen en het eindpunt is nog lang niet bereikt. Indien daaraan nog te twijfelen viel, dan heeft de rede, door André Tardieu in het „Agronomisch Instituut" gehouden, ongetwij feld de oogen geopend. Deze minister van Landbouw, de afgod der boeren, wiens in vloed in de Regeering overwegend is, heeft in een taal, ontleend aan de militairistische krijgskunde, gesproken over den strijd, dien Frankrijk op het gebied van den landbouw heeft te voeren. Een strijd, die vóór alles daarin bestaat, de grenzen te verdedigen door alle mogelijke middelen, die 'n bescher mend karakter dragen, douanerechten, con- tingenteering, sedert zes maanden reeds toe gepast voor invoer van vee, vleesch, melk, boter en gevogelte, verplicht gebruik van binnenlandsche producten. Een Landbouwdictator Nog etaan dezen landbouwdictator be paalde handelsverdragen in den weg om het protectionisme tot de spits te voeren. Maar niets zal hem weerhouden voort te gaan op den weg door hem betreden, die niet alleen voor Nederland in hooge mate, maar ook voor andere landen: Groot-Brit- tannië, België, Duischland, Spanje en Por tugal tot economische ontreddering leidt. Noodlottig is de koers dien Frankrijk op dit oogenblik volgt. In de eerste plaats voor de landen die er door getroffen worden, maar ook voor Frankrijk zelf. Frankrijk is ongetwijfeld een land dat dusdanig over alles beschikt, dat het er genoegen mee kan nemen op zichzelf te zijn aangewezen. Maar het zal niettemin ondervinden dat niet ongestraft représaillemaatregelen worden uitgelokt, die niet kunnen en niet mogen uitblijven. Het economisch isolement, dat zich voor Frankrijk meer en meer zal vol trekken, zal zijn uitwerking niet missen op de handelsbalans, die geen verbetering van een dergelijk doorgevoerd protectionisme heeft te verwachten. En steeds sterker zal blijken dat op deze wijze geen prijsdaling der allereerste levensbehoeften mogelijk is. Duur leven. In tegenstelling met andere landen hand haaft zich het dure leven in Frankrijk. Handel en industrie mogen zich daarover al verontrusten en hier en daar eenig verzet uitlokken, de Regeering blijft aan den lei band loopen van Tardieu, die in dat opzicht zich een macht toe-eigent welke die van den minister-president, minister van Binnen landsche Zaken, in de schaduw stelt. Het valt niet te ontkennen, dat hij op voortreffelijke wijze het departement van Landbouw heeft gereorganiseerd en een con trole-stelsel heeft ingevoerd, dat belet door de mazen van het protectionistisch net te kruipen. Maar juist het talent, waarmede hij te werk gaat, vormt een des te grootere bedreiging. zocdat in den avond het gerucht de ronde deed, dat de regeering was afgetreden. Daar de regeering besloten heeft, dat ook de werkloozen, die aangesloten zijn bij socia listische vakvereenigingen, deel zullen krijgen in de door de noodactie van de regeering verdeelde ondersteuning, wendt de Christe lijke vleugel van de regeeringspartij zich niet alleen tegen den eerste-minister, maar ook tegen den tot de partij behoorenden minister van welvaart, Ernst. Des avonds dreigde de christe1 ijke vleugel van de regeeringspartij er zelfs mede, dat zij een motie van wantrou wen tegen minister Ernst zou indienen. In verband met dit alles ging gisteravond het gerucht, dat het kabinet Karoly af zou tre den, aangezien het een aftreden van minis ter Ernst wilde beantwoorden met aftreden van het geheele kabinet. Te middernacht is een officieel communi qué uitgegeven over den ministerraad, waarin wordt medegedeeld, dat het kabinet onder handelt over loopende aangelegenheden. Het viel echter op, dat ook na de publica tie van het communiqué alle leden van het. kabinet in het pa'els van den premier bleven onderhandelen. Opmerkelijk is tevens, dat een groep van de eenheidspartij Dinsdag avond een geheime zitting heeft gehouden, waarin zou zijn beslotên, dat niet het aftre den van het geheele kabinet, maar alleen dat van den minister voor volkswelvaart zou worden geëischt. Nieuwe spanning door scherpe tegenstellingen Tijdens de onderhandelingen van de fede rale structuur-commissie is het bij de be sprekingen betreffende de Indische leger- kwestie tot ernstige tegenstellingen gekomen en Gandhi, die den volledigen overgang van de controle over het leger en de buitenland sche betrekkingen op het Indische parlement De middelen, toegepast om de grenzen zooveel mogelijk te sluiten, zijn lang niet altijd van fairen aard. Zoo kwam ons ter oore, dat het in de bedoeling ligt voor vleeschwaren en andere levensmiddelen aan bederf onderhevig de controle aan de grens te deen plaats vinden. Tot nu toe deden de douane-beambten eerst hun werk na aankomst te Parijs. Met dit gevolg, dat de goederen door openen der wagons aan de grens aan bederf zijn bloot gesteld en derhalve bij aankomst groote kans loopen als ongeschikt voor de con sumptie te worden afgekeurd. Fnuiken van den invoer. Enkele vakbladen, waaronder „Le Porc", steken het niet onder stoelen en banken, dat hierbij wel degelijk de gedachte voorzit, den invoer nog krachtiger te fnuiken. Aan den Gare du Nord staat reeds geruimen tijd een wagon ongezouten boter. Zoo lang heett men met de keuring gewacht, dat dit pro duct niet langer als consumptie-artikel in aanmerking komt. Welke pogingen ook van Nederlandsche zijde gedaan worden, mildere bepalingen te verkrijgen, men blijft kloppen aan een dichte deur. En binnenkort is te verwachten, dat ook de kaasinvoer, voor Nederland zoo uiterst belangrijk, waar dit vaderlandsch product ongeveer een derde vormt van het Fransche kaasverbruik, zal worden gecontingenteerd. Hetzelfde geldt voor bloemen, waarvan de invoer de laatste jaren van zulk een groote beteekenis is geworden. In de kringen der wijnbouwers maakt men zich eenigszins bezorgd dat Nederland aan den invoer van wijn paal en perk zal stellen. Nederland begint op dat gebied mede te tellen, waar zoovele andere landen als afnemers zijn uitgeschakeld. De zijde en luxe industrie toont eveneens eenige bevreesdheid voor représaiUentaat- regelen. Maar hun stemmen zullen klinken als die van roependen in de woestijn van het protectionisme. Het eenige land, waarover men zich in werkelijkheid bezorgd maakt, is Engeland. Maar onvoldoende om het „Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet" indachtig te zijn. Geen kans op koerswijziging. Zoolang Tardieu oppermachtig blijft en, gesteund door de groote bevolking der boe ren, die hem op de handen draagt, in de Regeering lakens blijft uitdeelen, is er geen kans dat eenige koerswijziging zal intreden. Nogmaals, het nationalistische Frankrijk kent geen grenzen. Dit zal eveneens blijken waar het betreft de beperking van buitenlandsche werk krachten. De felle campagne door de „Ami du Peuple" en andere nationalistische bla den gevoerd, is niet zonder uitwerking ge bleven In het parlement dat thans dit vraagstuk behandelt. Nu reeds heeft dat chauvinisme heel wat landgenooten tot werkloosheid gedoemd. De tijd is ver dat zij met vlag en wimpel wer den binnengehaald, omdat Frankrijk ar beidskrachten te kort kwam. Dit moge begrijpelijk zijn, het is geen reden in een ander uiterste te vervallen. varlan^de, omdat wanneer de con'röle over de verdediging van een land door een ander land geschiedde, al was dit land ook nog zoo vriendschappelijk gezind, van een eigen verantwoordelijkheid van Indië geen sprake meer kon zijn. Een leger is voor een volk inhoud en begrip van zijn bestaan. De andere Indische gedelegeerden moesten tusschenbeide komen om de door Gandhi gewekte spanning weer eenigszins te ver zwakken. Zij verklaarden het er mee eens te zijn, dat leger en buitenlandsche zaken voor den overgangstijd reservaten der kroon zou den blijven. Gandhi heeft een langdurig onderhoud ge had met MacDonadl. Met het oog op de ont wikkeling der besprekingen heeft hij zijn vertrek voorloopig uitgesteld. Een gemeenschappelijk koninkrijk? Naar aanleiding van het afloopen van het Britsch mandaat over Irak in September 1932, wordt van Fransche zijde ernstig over wogen, hoe men de toekomst van Syrië zal kunnen regelen. Er zouden thans reeds be sprekingen worden gevoerd met Engeland, om van Syrië een koninkrijk te maken en den Syrischen troon aan te bieden aan koning Faisal van Irak, zoodat er in het nabije Oosten een nieuw groot Arabisch rijk zal ontstaan. In den Pruisischen Landdag In de vestibule van den Pruisischen land dag vond gistermiddag de herdenkingsrede plaats voor de noverleden landdagvoorzitter Friedrich Bartels. De met roode rozen versierde baar was bedekt met een groot aantal kransen. De sociaal-democratische landdagfractie was voltallig aanwezig, evenals het Pruisische staatsministerie. Namens de rijksregeering was rijksminister Groener aanwezig, namens den Rijksdag rijksdagpresident Loebe en vele andere autoriteiten. Toen de familie van den overledene bin nentrad verhieven de aanwezigen zich van hun zetel en speelde de muziek den pries- termarsch uit Mozart's „Zauberflöte". Namens het presidium van den landdag sprak vice-president Baumhoff een kort ge- denkwoord. Namens de Pruisische staatsregeering voerde tenslotte nog de Pruisische minister president Braun het woord, waarna het or kest van de Pruisische staatsopera de plech tigheid besloot met den treurmarsch uit Beethoven's „Eroika". 200 ambtenaren gearresteerd Volgens bericht uit Moskou, heeft de Ge- poe in vele steden van de sovjet-unie huis zoekingen gedaan in de levensmiddelen-op slagplaatsen van de staats-handelsorganisa- ties. Dit onderzoek zou geschied zijn naar aan leiding van de ontdekking eener groote zwendelaffaire, waarbij groote voorraden le vensmiddelen in het geheim zijn verborgen, die niet in de officieele boekhoudingen ge boekt staan. Te Leningrad zou men voor ruim 6 mil- lioen roebel aan levensmiddelen hebben ont dekt, en te Moskou, Charbin en Tiflis voor 8 10 millioen roebel. Er werden ongeveer 200 ambtenaren gear resteerd, die beschuldigd worden, de levens middelen aan de handelsorganisaties te heb ben onttrokken. Zij zullen terechtstaan voor de rechtbank der Gepoe. Te Lichterfelde, vertelt het „Handelsblad", heeft een zekere Klaffus terechtgestaan, die sinds zes jaar bij de rijksweer dient en sinds Juni 1.1. onderofficier is. 18 September had een soldaat het ongeluk de bijzondere ontevredenheid van zijn on- middellijken chef te wekken door een ka mer, waar deze zich bevond, binnen te stor men om ijlings enkele voorwerpen te halen. E>e onderofficier zond hem naar buiten en liet hem daar wachten, tot andere soldaten, die zich nog in de kamer bevonden, waren weggegaan. Daarop riep hij den man binnen, waarbij hij hem over zijn been liet vallen, met het gevolg, dat de soldaat, die zich aan een schrijftafel wilde vasthouden, een opstand daarvan naar beneden rukte en op den grond terechtkwam, waar hij nog een schop ont ving. Daarna moest hij in looppas elk voor werp op de schrijftafel afzonderlijk: een DONDERDAG, 19 NOVEMBER 1931. HUIZEN, 1875 M. 8.00 KRO. 10.00 NCRV. 11.00—2.00 KRO. 2.00—11.30 NCRV. 8.00— 2.15 Gramofoonpl. 10.0010.15 Dito. 10.15 Zie- kendienst. 10.45 Gramofoonpl. 11.30 Godsd. Halfuurtje. 12.15 Concert KRO-orkest o. L van J. Gerritsen. 2.00 Handwerkcursus. 3.00 3.45 Vrouwenuurtje. 4.00 Ziekenuurtje. 5.00 Cursus Handenarbeid voor de jeugd. 5.45 6.45 Concert, Jans Bierma, zang: F. Eldetr Bakker, viool; Tot Vredenburg, piano. 6.45 Knipcursus. 7.00 Vraaghalfuurje. 7.45 Chr. Persbureau. 8.00 Mej. Mr. G. H. J. v. d. Molen: „De gezindheid der volken". 8.30 11.00 Concert Enka's Mannenkoor o. 1. van J. F, v. Zutphen. Chr. Harmonie-Ver. „Ex celsior" o. 1. van Grebel. 9.009.30 A. J. Drewes: Vader en Moeder. 11.0011.30 Gra mofoonpl. HILVERSUM. 298 M. Uitsl. AVRO-Uitz. 8.0010.00 Gramofoonpl. 10.00 Morgenwij ding. 10.15 Gramofoonpl. 10.30 Mevr. E. de VriesKellersmann: „Dolle Jan's droom" vaa Heyermans. 11.00 Orgelconcert Pierre Palla. Dzjobs Ising, zang; 12.00 Concert door Trio (viool, cello en piano). 1.00 Halfuur voor de Vrouw. 3.00 Knipcursus. 3.45 Gramofoonpl. 4.00 Ziekenuurtje. 5.00 Russisch Balalaika- Ensemble „De vijf Schiray". 6.00 Omroep orkest o. 1. van N. Treep. 6.40 Causerie over Volkenbond en Ontwapening. 7.00 Vervolg orkestconcert. 7.30 Engelsche les. 8.00 Ver volg concert, o.a. Lustspiel-Ouverture, Keler- Bela. 8.40 Sportpraatje H. Hollander. 9.00 Gramofoonpl. 10.00 Vaz Dias. 10.15 Kovacs Lajos en zijn orkest. Refreinzang Bob Schol- te. 11.00—12.00 Gramofoonplaten. DAVENTRY, 1554 M. 10.35 Morgenw. 11.05 Lezing. 12.20 Orgelconcert door Reginald Foort. 1.20 Gramofoonpl. 1.35 Orkestconcert. Onvoltooide Symphonie Schubert. 2.25 Voor de Scholen. 3.20 Kerkdienst. 4.30 Dansmuziek Jack Payne en zijn orkest 5.35 Kinderuur. 6,20 Berichten. 6.50 Volksliederen uit West- Europa (gramofoonpl.) 7.10, 7.40 en 7.50 Le zingen. 8.20 „The Ridgeway Parade", zang en dans-revue. 9.20 Berichten. 9.40 „What I would do with the world". 10.10 Solisten concert, o.a. uit „Samson", Handel. 1050 Kerkdienst. 11,05—12.20 Dansmuziek. LANGENBERG, 473 M. 5.25—7.20; 9.05— 10.35; 11.30 Gramofoonpl. 12.251.50 Orkest concert. 4.20—5.20 Orkestconcert. 8.05 „Das Hörspiel von der heiligen Elisabeth" van F. J. Weinrich. Muziek G. Kneip. Hierna Be richten en tót 11.20 Avondconcert. KALUNDBORG. 1153 M. 11.20—1.20 Or kestconcert. 3.50—4.20 Gramofoonpl. 7.30—9.35 Symphonieconcert. O.a. Symphonie D-dur, Fr. Schubert. 9.55—11.50 Moderne Dansmu ziek. BRUSSEL, 508 en 338 M. 508 M.: 5.20 Or kestconcert. 6.50 Gramofoonpl. 8.20 Orkest concert O.a. Ouverture Zampa, Herold en Symphonie in B. Schumann. 338 M.: 5.20 Orkestconcert. 6.50 Orkestconcert. 8.20 Or kest en solistenconcert. O.a. Ouverture Ro- samunde, Schubert. 9.20 Vervolg concert. ZEESEN, 1635 M. 7 20 Populair orkestcon cert. 7.50 Causerie. 8.05 Zie Langenberg. 9.20 Berichten en hierna tot 11.50 Dansmuziek door Alfred Beres en zijn orkest. stukje potlood, een boek, stukjes papier enz. naar een aan den anderen kant van de ka- mer zich bevindend boekenrekje brengen, waarbij hij de noodige duwen in den rug kreeg, als hij niet snel genoeg liep en hem zoo nu en dan een beentje werd gelicht. Dit duurde een uur lang. Den volgenden dag moest hij den vloer boenen, en kreeg ook daarbij weer de noodige schoppen. Voor een oogenblik te laat in dienst komen moest hij voor het front van zijn afdeeling in gebogen houding heen en weer huppelen, waarbij ook weer een aantal schoppen werd uitgedeeld. Volgens de verklaringen van den kapitein was de aldus gekwelde soldaa", die 21 jaar is en sinds twee jaar bij de rijksweer dient, een rustige, gewillige man, die steeds zrn plicht deed Intusschen liet de officier zich ook over den onderofficier in gunstigen zin uit. De rechtbank veroordeelde den sergeant wegens mishandeling van een ondergeschikte in drie gevallen tot vijf weken vestingstraf. Oud-minister Destrée is te Brus sel door een tram aangereden en tegen den grond geworpen. Gewond en inwendig ge kneusd werd hij naar zijn woning overge bracht. Te Santa Iria btj Lissabon is de politie een huis binnengedrongen, waar ra dicale elementen een vergadering hielden. Daar de politie op tegenstand stootte, moes ten uit Lissabon versterkingen ontboden worden. Toen het huis bezet werd, waren de deelnemers aan de vergadering verdwenen. Bij de huiszoeking werden veertig bommen gevonden. In de omgeving van Kalawrita zijn vele personen lijdende aan griep. Tot nu toe zijn vijftien personen aan de ziekte overle den. Het aantal werkloozen in Italië, dat op 30 September ongeveer 747.000 bedroeg, is op 31 October tot 799.000 gestegen. Van de werkloozen zijn 610.000 mannen en 189.000 vrouwen. In verband met het Goethe-jaar wordt in Oostenrijk overwogen, een zilveren vijf-schilling-stuk met den kop van Goethe uit te geven. Sinds de afgeloopen week is in Engeland wederom een vermindering der werkloosheid met 27000 arbeiders ingetreden. Generaal Smuts is gekozen tot rector van de Schotsche Universiteit vaa Standrews. (Naar het Fransch) door MARIE MARECHAL Vertaling van Jac. J. Schoon. 8. Meer dan dat vader, verbeterde Guil- laume, ik zeide: honderd-zestig-duizend francs! Deze laat:te bekentenis ontnam dan tcch eindelijk den vrijheer diens koelbloedigheid. Opgewonden sprong hij van zijn stoel op. En waarop waagde jij het, zulk een som op te nemen? vroeg hij buiten zichzelf van toorn. Op den vurig gswenschten dood van je vader of op den bruidsschat van een on schuldig jong meisje, dat je in je net lokken en dan berooven wildet, nog vóór je haar kenict? Ja, da is ,'e ui's manier van le\en ellendige jeugd van een ellendigen t jd! Dat is alles wat jelui van eer en ridderlijke ge zindheid overblijft! Ga!! bevrijd mij van je tegenwoordigheid! riep hij in een nieuwe uitbarsting van toorn, en moge God je helpen, want je bent dieper gezonken, dan A in mijn ergste vermoedens had verwacht! En met uitgestrekten vinger wees hij naar de deur. In de trekken van den jongen man ver toonde zich ook niet meer h:.t geringste spoor van weekheid; alleen toorn en trots spraken uit zijn gelaat, toen hij met min achtende, brutale houding zijn vader groette en zich naar de vestibule begaf, waar Lebi- han hem wachtte. Terwijl de bediende zijn lantaarn haalde en Guillaume het salon voorbijging, hoorde hij een zilvere heldere stem, welker klank hem vreemd was. Ongetwijfeld madame De Guitry, mom pelde hij bü zich zeiven, zü lacht! Dan hield diezelfde stem op te lachen en hij hoorde haar zeggen: Antoinette, wat ben je ernstig geworden, sedert je oom ons verliet. En toch moesten wü van de gelegenheid pa:tij trekken, om eens har-tel ijk te lachen; niemar.d is immers aanwezig dan onze goede abbé, die het ons zeker niet kwalijk zal nemen. Wat scheelt er aan, m'n hartje? Ik weet het zelf niet, antwoordde een stem van ernstig en zacht klankgehalte. De lange afwezigheid van mijn oom op dit late en ongewone uur verwondert en verschrikt mij. Dat is Antoinette, dacht de jonge man, terwül hij uit de vestibule op de binnen plaats stapte. Dat is de stem van m'n nichtje ui: den tijd, toen ik nog een thuis bezat. Ontroering maakte zich onwillekeurig van hem meester, toen hü aan de vervlogen dagen züner jeugd dacht, en hü een kleine vriendin bezat, een ernstig, zacht kind, dat hem broe der noemde. Hü zag zich met haar aan het rustbed züner zieke moeder. Hij herinnerde zich de kinderlijke droefheid van Antoinette, haar smeeken en haar tranen, wanneer zü wist, dat hü in openlüke v.'.'andschrp met zünen vader verkeerde. Hü dacht er aan, dat zü slechts door een deur van hem ge scheiden was; heden, waarschijn'ük, een groot, schoon meisje, dat zeker dien Guil laume uit haar geheugen gewischt had, van wien iedereen zooveel leelfjks wist te vertel len. Hij bleef een oogenblik staan, om het Teh: te beschouwen, dat uit de ramen van het salon straalde. Beneden deze ramen was een kring van licht, een paar schreden daar van af sneeuw, duisternis en donkere nacht. Van tijd tot tijd teekende rich de silhouette eener vrouw op de zorgvuldig gesloten, witte mousselinen gordijnen af. Kom dan, mijn oude kameraad, zeide Guillaume plotseling, Ier wijl hj zich aan zijne overpeinzing ontrukte. Ik Iaat je hier in de kou staan. Gaan wij. De thermometer wijst van nacht minstens 20 graden aan. M'sieur de vicomte, begon de oude bediende met trillende st:m, hoe gelukkig zou ik we zen, u weer te zien, wanneer. Hij kon den zin niet voleinden. Och wa laat dien t eurlgen titel, viel de jonge man hem met bitterheid in de rede. Voor jou zal ik altijd maar „Guillaume" zün. Denk je dan, dat ik het ooit zou kunnen ver geten, dat tüdens mün zesjarige verbanning naar het college, Jij de eenige waart, die mü kwam bezoeken, brave kerel. En al had ik er te voet heen moeten gaan, riep de trouwe d'enaar uil, maar ge lukkig heeft iemand in dienst van münheer de baron nooit geldgebrek. Als hü evenveel zachtmoedigheid als vrügevigheid bezat, zou zijne omgeving er beter bü varen. Doch ge noeg daarvan. Herinnert gü u nog, m'sieur Guillaume, hoe blü gü waart, toen ik dat kleine scheepje uit mün koffer te voorschijn haalde? Ah, of ik mij dat herinner, zei de jongs Guillaume op zachten en droevigen toon. Ik had er zes volle maanden heimelijk aan gewerkt, heimelük wel te verstaan, voor m'sieur den baron, want wat de lieden hier aanbelangt, zou elk hunner ten pleiziere van u zich laten vierendeelen en zü vochten er schier om, wie mü zou helpen. Jeanne-Marie heeft de witte zeilen genaaid. Letallec den voorsteven beschilderd, welke blonk als ue zon. Maar de bouw van het schip zelf, dat was heelemaal mün werk, voegde Lebihan er met een zekeren kinderlüken hoogmoed bü Ja, m'sieur, men «had u in heel de streek liefu waart zoo in 't geheel niet trotsch en had steeds voor iedereen een open hand en een vrlendelük woord gereed. Een echte De Guitry, waarachtig. Zü schreden niet dan met moeite voor waarts. De storm zweepte hen de sneeuw vlokken in het gelaat, en dreigde elk oogen blik het lantaarnlicht uit te blazen. De ma troos ademde van tijd tot tüd in zün groote handen, die blauw zagen van de kou. Guillau me daarentegen scheen geen koude te ge voelen. Hü ging zwügend met gebogen hoofd züns weegs. —Nu zün wü weldra aan onze bestem ming, zeide Lebihan plotseling. Men hoorde van verre de onstuimige zee bruisen en zag op een afstand van ongeveer 2)0 pas: en een donkere massa opdoemen uit welker bene dengedeelte een zwak lichtschünsel naar bui ten drong. Hier zün wü aan den ouden toren. Oi mün woord, ik zou hier liever willen wonen, dan op het kasteel. Dóór is het tegenwoordig al te pleizierig. De commandant heeft zoo'n allerliefst humeur? Hier heeft men althans de zee in züne nabüheid en de zee kalmeert en troost. De matroos sloeg met kracht op de stevige deur, weldra hoorde men van binnen den grendel wegschuiven. Een oude vrouw, met de Bretonsche muts op, deed open en zette een hoogst verwonderd gezicht, toen zü ae late bezoekers herkende. Wat, ben jü dat, Lebihan. Wat moet jü hier op dit late uur? Ik was in 't hoekje bü den haard ingeslapen, terwül ik den rozenkrans bad, anders lig ik reeds te bed. Goed, goed, moeder Jeanne Marie. Laat ons als 't u belieft eerst binnenkomen en dan praten. Het is hier buiten nu juist niet warm. Het zal binnen zeker behaaglüker zün, als je alle luiken gesloten hebt. De deur kwam uit in een ruime keuken, waar het buitengewoon helder en zindelijk was. Eenig koperen en tinnen vaatwerk blonk als goud en zilver op een plank langs den wand te m'dden van grof, boersch aar dewerk en bont beschilderde borden. In twee hoeken stond elk een bsd, naar 's lands gebruik door serge-gordünen geiük een alkoof afgesloten. Op de schoorsteenlüst er glommen nog eenige vonken vuur in den haard brandde een vetkaarsje, hetwelk slechts een karig licht, maar des te meer onaangenamen geur verspreidde. Kom, moeder Jeanne-Marie, maak gauw vuur, als gü kunt. M'sieur Guillaume zal liever den gloed van uw haardvuurblokkeu dan alleen de asch ervan zien. M'sieur Guillaume, riep de oude vrouw, terwijl zij de handen van ve:bazing ineen sloeg. Is het mogelijk? Heilige Moeder van Auray! Ja, waarachtig, het is nog altüd zün knap gezicht van vroeger. En hij herinnert zich de oude Jeanne Marie nog, die hem zoo dikwüls op hare knieën gewiegd heeft. Zeker, zeker, brak Lebihan de ontroer de ontboezeming der brave Bretonsche af, terwül Guillaume, verkleumd van koude, als lam-geslagen van vermoeidheid op een bank je dicht bü den haard neerviel. En het beste bewüs daarvoor is, dat hü bü jelui op de eerste verdieping wil wonen, en jü de eer zult hebben, hem (e bedienen. M'sieur Guillaume hier boven? Wil Je mq, oude vrouw, voor den gek houden? (Wordt vervolgd)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1931 | | pagina 9