Noodlottige onderbreking van de REEKS GLORIEUZE POSTVLUCHTEN A f3000.- f750.- f250.- f125.- f50.- f40.- HET POSTVLIEGTUIG „DE OOIEVAAR" VAN DE K.L.M. VERONGELUKT DE OOIEVAAR y I— ff us J f Bureaux nassaulaan 49 D'T NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN 0 MAANDAG 7 DECEMBER 1931 VIER EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 17944 AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL ^rie leden der bemanning en t(vee passagiers gedood, twee inzittenden gewond en droeve St. Nicolaas-mor^en Tragische bijzonderheden w'ng hem- LEek te De inzameling voor het Nationaal Crisis-Comité Dynamiet-aanslag op een kathedraal Massavergiftiging te Hamburg 300 personen ziek na een maaltijd Zwaar weer De nieuwe President van Salvador VOORNAAMSTE NIEUWS J. J. WEBER ZOON TELEGRAFISCH WEERBERICHT Bengaalsche actie tegen Engeland if C. T. V pef' Telefoon No. 13866 (drie Ujnen) Postrekening No. 5970. ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen: per week 25 ct.; per kwartaal 3.25; per post, per kwartaal 3.58 by vooruitbetaling. BB ADVERTENTIEN 35 ct. p. regel VRAAG- EN AANBOD-ADVERTEN TIES, 1—4 regels 60 ct. p. plaatsing; elke regel meer 15 ct., bU vooruitbet. B() contract belangrijke korting. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN tusschen den tekst 60 ct. per regel. Cn8b„ni",é's1?p ait blad ziin '"gevolge de verzekeringsvoorwanrden on8evallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen: Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door verlies van beide armen, beide beenen ot beide oogen bï} een ongeval met doodelijken afloop bij verlies van een hand een voet of een oog bil verlies van een duim ot wijsvinger bii een breuk van been of arm oli verlies van 'n anderen vinger Zondagmorgen is bij de K. L. M. telegra- 11 bericht ontvangen, dat b.et postvlieg- k "De Ooievaar" bij het vertrek van het yj geveld Don Muang (Bangkok) door tot onbekende oorzaak is verongelukt. gezagvoerder Wiersma is kort na het Y 8eval overleden. De tweede bestuurder n Onlangs en de boordwerktuigkundige z^n °P slag gedood. De radiotelegra- Van Zadelhoff is licht gewond. an de drie passagiers is kolonel Brins- ernstig gewond, terwijl de heeren Borg Öaudart zijn gedood, j W. 1". Groeneveld Meyer, directeur van b luchtvaartdienst te Bandoeng en De di> van den tecb^iischen dienst van t0j I- b. M. begeven zich naar Bangkok het instellen van een onderzoek. Öe De verongelukten. Uaïl, eerste bestuurder, Th. Wiersma, be- ber Qe !6 Juli 1922 zijn brevet te Soester- t)e *Len was sedert 1 Mei 1928 in dienst van hkha L- M- bad reeds vijf reizen naar L gemaakt heer J- van Onlangs, de tweede be- bam werd °P 15 Augustus 1925 luite- 192 -vlieger op Soesterberg en trad op 1 Mei de X. L. M. in dienst. Hij had vier cW. n naar Indië als tweede bestuurder on- jdornen. ttjj beer J. E. W. Kotte, de boordwerk- ^ep dige, was sedert ongeveer zes jaar bij Ya 'schnischen dienst van de K. L. M. Dit v ziin vijfde reis naar Indië. toL;t deze mannen verliest de K. L. M. drie ü8eWijde bekwame medewerkers. 'e;cL/l®er G- van Zadelhoff is een radio- ^aatsch? Van de Necierlandscke Telegraaf K0A"aPpij „Radio Holland'. ,n bel Brinsmead is de directeur van te a .^tfalischen Luchtvaartdienst en was - vviiuviivu iJUV/iibvaat butvuoi v,u «wo Au-, 'bstar aan boord gegaan, nadat het '»ische postvliegtuig „Southern Sun" Y °ngeval had gehad, de ,an de Passagiers Borg en Baudart is by directie van de K, L. M. niets bekend. twee Hollandsche piloten kwamen om. h-..beeft zoo moeten ziin. Van Zadelhoff 2:tl, te zijn vierde reis. Hij was in Indië ble„ geWQ1'den en eenige weken achterge- vattb- Nu was hij weer hersteld en her- ?ijn aIs radio-telegrafist van „De Ooievaar" ÏSan ,Werk. Enkele dagen na het vertrek uit kok C*0etlS maakte hij het ongeluk te Bang- ®evtoiTd6e' d°Ch Weld gciukKig slechts licht dej^b Onlangs vertrok als tweede bestuur de illet Tepas naar Indië. „De Duif" keer tere week voor den tijd naar Holland t\ve e, en Van Onlangs ging niet mee. De Vnw e man uit de machine van Wiersma ter„ 6 Van Onlangs met Tepas weer mee SCL..gSegaan, hij zou Maandagmiddag op "Phoi zijn geland. Onderhoud met den heer Hans Martin de'h ^oIk" vond den heer Hans Martin, e6tl- secretaris der K. L. M. bereid, nog nadere gegevens te verstrekken. zoo moeten zijn. Van Zadelhoff balt eerste telegram ontvingen wij om koA Zes hl den morgen. Het bevatte In gei bewoordingen het bericht van het on- diis en wh honden er uit opmaken al- by de heer Martin dat het vliegtuig iiield bet opstijgen verongelukt is. Tevens Sep. bet, dat eenige personen waren om- ■n. 'ben. Piloot Wiersma zoo heette het beeft een been gebroken, twbbddellijlt stelde Ik mij in verbinding A. p, directeur der K. L. M.. den heer get 'ehsman. en te zamen hebben wij toen bar °bt verschillende andere personen te 8epa n- Dat ging met groote moeilijkheden ai ai'd. Na den Sinterklaasavond bleek het '°depel lastig met de verschillende familie- -pb,verbinding te krijgen, d't-cv Ls bet ons eindelijk gelukt, hun de eeri tijding reeds vrij spoedig, nadat wij Vahe en wat vollediger telegram ont ken hadden, mede te deelen. Öire Telegram aan Wiersma. na ontvangst van het eerste on- hu telegram. dat later nog optimistisch zijn. verzond ik een telegram naar Soi gkok waarin ik Wiersma verzocht te t0eneb, wat er precies is gebeurd. Ik wist cltn 'miners nog niet. dat diens verwon- hij ?b van zoo ernstigen aard waren, dat k'hj, 0rten tijd na de ontzettende gebeur- overleed. o; jfbwelijks had ik dit verzoek verzonden, 0ntving bericht: „Wiersma overleden" ilt doodstijding trof mij diep. temeer daar hatïl l®rsma persoonlijk zeer goed kende en rr|cps„„ b leeren waardeeren als een goed VV(v ^Sch '•ker. en een plichtsgetrouw en toegewijd lioiia Ti'ouwens, als organisator van de iVa.k^bd-Indië-vluchten heb ik met onze vCiUere jongens een nauw contact. Na elke a°bte vlucht beleggen wij een confe- W- Waar ervaringen, die de piloten bij opgedaan, besproken worden. Op die ^komsten kreeg ik een prachtigeh kijk bet gave karakter van den nu zoo tra- ;Ch iija om het leven gekomen piloot Wiers- Van Onlangs en Kotte waren een j,v tjine kerels. V°'8d Was de heer Martin sta- toen ver" bcle hij het persgesprek. De verongelukte eerste piloot Wiersma in den huiseiijken kring Toen Schiphol het bericht vernam Dagelijks zou men temidden der K. L. M.- vliegers moeten zijn, om iets van hun ge voelens te leeren begrijpen en te kunnen beseffen, hoe zy precies reageeren op een plotselinge tijding van een vliegongeval, waarbij, zooals thans, eenige collega's den dood vonden. Dan zou het ook wellicht gemakkelijker vallen de weinige woorden, gesproken door een man als den heer Thom son, stationschef van de K. L. M. op Schip hol, tot wien de „Crt." zich nog om inlich tingen wendde, te kunnen doorgronden. Want, wanneer de verslaggever van ge noemd blad dezen chef van Schiphol op dit stille middaguur vraagt naar zijn indruk over deze ramp en hij antwoordt daarop met de woorden: „Ja, het ging zoo goed met de postvluchten, maar nu hebben wij op ons kop gekregen", dan klinkt het den vrager misschien wat koel en hard in de ooren, maar weldra bemerkt hij, dat deze koelheid niet komt uit een mensch, die on verschillig tegenover een zoo ernstig onge val zou staan. Dieper dan wie ook beseffen alle wakkeren der K. L. M. het groote ver lies van eenige menschenlevens, ernstiger dan allen, die buiten het ongeval staan, denken, zy over den grooten slag, die de Nederlandsche aviatiek zoo plotseling trof. Kalm blijven Maar de leiders der K. L. M„ evenals zij, die dagelijks het luchtruim kiezen, blijven oogenschynlijk kalm en rustig, trekken eigen conclusies uit het ernstige voorval, leven mee in lief en leed der K. L. M., doch zullen er niet aan denken tegenover vreem den uiting te geven aan hun groote droef heid of veronderstellingen te doen over een ongeval, waarvan zy de juiste toedracht nog niet weten. Wanneer den heer Thomson in zijn kan toor dan ook gevraagd wordt om iets na ders van het ernstig gebeuren te vertellen, dan kykt hij naar het droeve telegram, dat voor hem op zijn bureau ligt en antwoordt den belangstellende: „Wij weten er ook verder niets van. We kunnen ons nu wel gaan verdiepen in allerlei fantastische ver onderstellingen, we kunnen er een roman tisch verhaal omheen dichten, maar wat schieten we daarmee op. 't Is vreeseiyk, maar we moéten eerst kalm afwachten." Wonderen, zooals in sprookjes, Dwingen wy door de techniek, En de mensch toont in zyn streven Zich verbazend energiek. Zelfs weet hy zich te verheffen Waar de lucht tot hemel wordt, Tothjj valt, want menschenkxachten Schieten altyd nog te kort. Maar dan wringt hy toch weer voorwaarts, Want zyn geestdrift geeft geen kamp. Echter, even staan wy zwygend Bij het hooren van de ramp.... Neergevallen.niet gestreken Zoo een ooievaar het doet, Bruut.de dood werd heer en meester, Menschenlevens Ingeboet. Indiëde vliegmachines Zorgen voor een nauwen band. Maar de Ooievaar komt niet meer Kaar het wachtend moederland MARTIN BERDEN (Nadruk verboden) Meer wil de heer Thomson niet zeggen. Maar heel Schiphol leeft mee met het on geval. Want is mevrouw Thomson niet in alle stilte reeds naar de echtgenoote van Wiersma gegaan om haar te troosten? An dere echtgenooten van K. L. M.-piloten bellen op en vragen tallooze inlichtingen aan den chef, die rustig blijft. In het restaurant Ook in het restaurant is het rustig. Van Veenendaal, Scholte, Fryns, Geysendorffer, ze zyn na het bekend worden van het vreeselyk ongeval direct naar Schiphol ge komen om er iets meer van te hooren. „Wiersma was een Fries", vertelt Vee nendaal, „dat zegt genoeg. Een prachtkerel; één van de piloten, die wel tot de besten onder ons behoorde. Ik heb met hem de reis naar Indië gemaakt, zoodat ik uit er varing spreek, wanneer ik u vertel, dat hy in alle opzichten een voorzichtig man was, die heusch niet iets zou riskeeren. Daarom geloof ik ook, dat het ongeval aan allerlei toevallige omstandigheden moet worden ge weten. Steenbergen, die nu in het retour vliegtuig in Parijs zit, zou eerst de thans verongelukte kist besturen, doch door een onverwachte omzetting der bemanning is het nu Wiersma en de anderen geworden." Frijns spreekt van „brave kerels", die heengingen. Ook hij trekt een eigen con clusie, welke hy voor zich houdt. Een herinnering aan J. van Onlangs De typing van het vliegongeval te Bang kok wekte ook op Waalhaven groote versla genheid. Persoonlijk mochten wy, aldus de Rotter- damsche correspondent van de „Crt.", den heer Van Onlangs herhaaldelijk ontmoeten. Het eerst ongeveer drie jaar geleden, toen ;hy met jeugdig enthousiasme bezig was zyn ■HollandWest-Indiëvlucht voor te bereiden. Hy was toen nog luitenant-vliegenier te Soesterberg en als maand vlieger in dienst ;by de K. L. .M. De heer Van Onlangs was een allerinnemendste jongeman, eenvoudig en ongekunsteld. Hoe dankbaar toonde hy zich voor. de belangstelling in zyn Holland West-Iridië-plannen. Bergen werk heeft hij er voor verzet. Het was zijn helaas niet in vervulling gegaan Ideaal, deze pioniersvlujht voor zijn vaderland te doen. „Laten wij er toch mee voortmaken," zoo sprak hy steeds, „anders is Engeland ons wéér voor". Om zyn ideaal te bereiken, was geen arbeid hem te veel. Hy toonde eens het respectabele dossier. En daaruit bleek, met hoeveel ernst en toewyding hij deze reis voorbereidde, geen enkel detail verwaarloo- zend. Bij dit werk toond hij zich naast een bekwaam vliegenier tevens een uitstekend navigator, die met alle omzichtigheid en de meeste kans van slagen het exploreeren van nieuwe gebieden voorbereidde. Hoe verheugd was hy over de medewerking van generaal Snyders. Echter ten slotte strandde de on derneming op de laatste kosten, waarvoor de waarborgsom niet toereikend bleek. Het sei zoen verliep en luitenant Van Onlangs borg zijn West-Indië-plannen op, om in vasten dienst van de K. L. M. te treden. Geheel uit zyn herinnering heeft hij die West-Indië-plannen echter nooit gebannen Heel diep verborgen in zyn hart had hy een plaatsje bewaard voor dit hem zoo dierbare idee en koesterde hij de verwachting, dat zekeren dag zijn wensch in vervulling zou gaan. Hy heeft het helaas niet meer mogen beleven. De motoren en het voorste in de cabine gedrukt. De mail grootendeels gerec Hedenmorgen werd nog uit Bangkok ge seind: De gedoode passagiers zyn A. Borg, een Hollander, vertegenwoordiger van de firma George Dralle, die naar Rangoon zou- vliegen, en Brudart, een Franschman. adviseur van het Ministerie van Justitie, wiens bestemming Marseille was. „De Ooievaar" kon blykbaar by den start niet los van den grond komen. Het vlieg tuig verloor het landingsgestel, waarna de machine met den buik over den grond schuurde. By een botsing tegen een dijk, werden de motoren en het voorstel door de cabine gedrukt. De gewonden zijn in het ziekenhuis te Bangkok opgenomen. De gedoode slachtoffers worden morgen vroeg begraven. De machine is totaal ver nield. De mail Is grootendeels intact ge bleven. Een open luik de oorzaak Blijkens nader bij de K. L. M. ontvangen telegram heeft de eerste bestuurder Wiersma voor het vertrek van het vliegveld het luik boven de stuurhut geopend teneinde meer ventilatie te geven, daar in verband niet het lange proefdraaien der motoren het in de kajuit en stuurhut zeer warm was geworden Een Siameesche officier heeft nog by het vertrek op dit openstaande luik gewezen doch vermoedelyk heeft Wiersma deze waar schuwing niet begrepen en heeft hij In volle aandacht voor zyn aanloop, hierop niet meer gelet. Het luik zit scharnierend in 't midden aan den voorkant van den vleugel. Bij den aanloop moet het geheel zijn opengeslagen waardoor de luchtstrooming om het midden gedeelte van den vleugel ernstig werd ge stoord, hetgeen in dit geval met een zwaar geladen vliegtuig een uiterst nadeeligen in vloed op het hefvermogen van het vliegtuig moet hebben gehad. Gezien de bekwaamheid van den vlieger en het feit dat op dit vliegveld een zeer lange aanloop mogelijk was, is de omstandigheid dat het vliegtuig niet los kon komen, niet anders te verklaren dan dat het luik open stond en de gezagvoerder zich hiervan niet meer bewust is geweest en voortdurend in de overtuiging' heeft verkeerd, dat hy het toestel los kon krygen. O Giften kunnen ook worden toegezonden aan het bureau van ons blad. Firma's, die een zeker bedrag beschikbaar willen stellen, te leveren in goederen in na- tura, kunnen dit eveneens by ons blad op geven. De ingekomen giften zullen in dit blad worden verantwoord. Ingekomen bij de redactie 2 a R. K U.L.O. 1.30 N.V. Woninginrichting J. Christiaans, Wes tergracht 79, Haarlem, stelt ter beschikking tien tweepersoons satinetdekens. Ongeluk bij Sarrasani Het verongelukte vliegtuig „De Ooievaar". Inzet links 2e piloot Van Onlangs; inzet rechts le piloot Wiersma. Enkele bezoekers en een arbeider gewond Zaterdag, na de uitvoering, toen het pu bliek het circus Sarrasani te Maastricht verliet, is een loopbrug ingestort. Meerdere personen liepen verwondingen op. Zij wer den door den medischen dienst van het circus verbonden. Een arbeider viel uit een mast en werd bewusteloos in het ziekenhuis opgenomen, waar bleek, dat hij een frac tuur had bekomen. Een ander brak een pols. Koopt Fokker een Duitsche fabriek? Onderhandelingen met B. F. W. Naar, volgens het „Handelsblad", in Duit sche luchtvaartkringen verluidt onderhan delt de Nederlandsche vliegtuigenconstruc teur Fokker over den aankoop van de kort geleden in moeilijkheden geraakte Bayeri- sche Flugzeugwerke A.G. te Augsburg, die de bekende Messerschmidt-vliegtuigen vervaar digt. Beroemde kerk te Moskou verwoest Aan het „Journal" wordt uit Moskou ge seind, dat de Kathedraal van den Heiligen Verlosser, tengevolge van een dynamiet- aanslag in de lucht gevlogen is. Zooals bekend is, hadden de Sovjet autoriteiten deze kathedraal aan het gods dienstig gebruik onttrokken en zouden eenige torens worden gesloopt, waarna men het gebouw voor het houden van arbeiders vergaderingen zou inrichten. De Hamburgsche Studentenhulp verstrekt thans dageiyks op drie verschillende plaatsen middageten aan verscheidene honderden per sonen. Dinsdag 1.1. vertoonden zich op alle drie de uitreikplaatsen bij in totaal ongeveer 300 personen ziekteverschynselen in maag en ingewanden. Volgens het medisch onderzoek betreft het hier slechts lichte aandoeningen Alle patiënten zijn dan ook Vrydag weer ter plaatse verschenen. Het naar de oorzaken in gestelde onderzoek is nog niet beëindigd. Het uitreiken van spyzen is in verband daar mede voorloopig stop gezet. Gevaarvolle reis van een IJmuider trawler De stoomtrawler „Tubantia", IJm. 47, die gisteren in de haven van IJmuiden arriveer de, is op zee door een zwaren storm over vallen. Een stortzee sloeg het luik van het visch- ruim weg, waardoor dit vol water liep. Verder werd de commandobrug beschadigd terwyl de scheepsboot onklaar geraakte. Tot overmaat van ramp weigerden de pom pen, zoodat de bemanning genoodzaakt was, het water met emmers uit het vischruim te scheppen, teneinde het schip voor zinken te behoeden. De geheele bemanning is op deze manier zes uur bezig geweest, waarna zy er in slaag de het schip behouden te IJmuiden binnen te brengen. Generaal Maximlliano Martinez is door het militaire directorium erkend als President v Salvador. Er is een nieuw Ministerie van zes leden gevormd. De Ministers van Buitenland- sche Zaken en van Financiën moeten nog worden benoemd. Het postvliegtuig „De Ooievaar" veronge lukt; vijf dooden en twee gewonden. (biz. 1, 1ste blad) Boycot van Engelsche zaken in Bengalen; binnenkort wederom weigering van gehoor zaamheid. (blz. 1, 1ste blad) Massa-vergiftiging te Hamburg; 300 perso nen ongesteld. (blz. 1, 1ste blad) Ernstig mijnongeluk in Roemenië; zes doo den en veertien zwaar gewonden. (blz. 2, 1ste blad) Thans is ook bij Echt het lyk opgegraven van den sinds Augustus vermisten Rou- broeks. (blz. i, 2de blad) Aan de Eems zyn de vervalschers en smok kelaars van vervalschte Duitsche tabaksbe lastingbanderollen aangehouden; de drukker te Amsterdam gearresteerd. (blz. 2, 2de blad) Geheim zendstation by Weenen ontdekt; communistisch spionnage-centrale? (blz. 2, 2de blad) Ernstig verzet in Bengkalis (Ned. O. I.) drie politieagenten gedood. (blz. 2, 2de blad) Nieuwe moeilijkheden bij het Mandsjoe- reesche conflict. Wellington Koo en Szé heb ben hun ontslag genomen. (blz. 3, 2de blad) In verband met het Engelsche antwoord op het Fransche voorstel inzake recb.tstreek- sche douane-onderhandelingen ziet de re geering te Parijs voorloopig van het zenden eener delegatie naar Londen af. (blz. 3, 2de blad) Internationale smokkelhandel in narcoti ca in Duitschland ontdekt; Amerikaansch koopman ais hoofdpersoon gearresteerd. (blz. 3, 2de blad) De regeering der Ver. Staten erkent niet de nieuwe regeering van San Salvador, (blz. 3, 2de blad) Orkaan richt in Denemarken veel schade aan; scheepsongevallen in de Oostzee. (blz. 3, 2de blad) Verklaringen van Hitier In een Interview met een Engelsch blad. (blz. 3. 2de blad) De oproep van het Duitsche Centrum tot het steunen van zijn propagandabeweging. (blz. 3, 2de blad) De schilder W. B. Thplen is te 's-Graven- hage overleden. (blz. 4, 2de blad) Het conflict in de textielindustrie. (blz. 4, 2de blad) Na het eten van paddestoelen zijn te Bon- dowoso (Ned.-O. On) 17 personen zoek ge worden; reeds zijn er 5 overleden. (blz. 2, 2de blad) Stichting Centraal Adviesbureau voor R. K. Gemeenteraadsleden. (blz. 4, 2de blad) Barometerstand 9 uur v.m.: 767. Vooruit. OPTICIENS FABRIKANTEN Groote Houtstraat 166 Haarlem LICHT OP. De lantaarns moeten morgen worden opgestoken om: 4.16 uur. Hoogste barameterstanr 768.8 te Valencia. Laagste barometerstand 742.0 te Stock holm. Verwachting: Matige. Noord-Westelyke wind, later krimpend en toenemend, be wolking licht tot half. later toenemend, waarschynlyk met eenigen regen, aanvan kelijk dezelfde temperatuur, later zachter. Boycot en weigering van gehoorzaamheid In Bengalen is men begonnen de Engel sche zaken te boycotten. Hiertoe was besloten door de plaatseiyke commissie van de Indische nationale bewe ging. Ook werd bekend gemaakt, dat men bin nenkort wederom zal beginnen met het weigeren van gehoorzaamheid aan de Brit- sche autoriteiten. De voorzitter van de Indische Nationale beweging heeft het besluit van de Ben gaalsche afdeeling telegrafisch goedgekeurd.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1931 | | pagina 1