DE HAARLEMSCHE
GEMEENTEBEGROOTING VOOR 1932
NIVA TANDPASTA
rieTn1 =thtr
Internationaal Zang
concours te Zandvoort
VOORKOMT TANDBEDF.RF
en ooefst s-morgens en 'vevonds met
De algemeene beschouwingen geëindigd De S.D.
AP. ontkent niet, dat eenlge loonsverlaging noodig
is Incident tusschen de heeren Slingenberg en
Joosten A.s. Dinsdag stemming over de voorstel'en
CENTRALE
TANDHEELKUNDIGE KLINIEK
Ve&WaUs b^ e€n deeI van den raad».
75 ets per */i tubeZ5üi p. 'A tube
niet door zijn leer, maar door zijn leven. De
grijsaard is gebleven die hij, naar het lichaam,
was melancholicus en neurastenicus. Maar
daarnaast is een andere Bilderdijk geboren,
wiens vriendelijke eenvoud en ootmoedige
overgave op de besten van zijn kring een
onuitwischbaren indruk hebben gemaakt.
Zoo gaat hii heen en wanneer dan het geld
voor de kist is bijeengebracht, en onder deze
gewelven de graflegging geschiedt, die deze
plaats tot een nationaal heiligdom heeft ge
maakt, dan staan rond de groeve niet de
letterkundigen en de geleerden, maar alleen
de vrienden van den mensch en den christen,
en dan weerklinken geen lofredenen, maar
alleen de snikken van Da Costa en het hart
van het Reveil, De Clercq, stort zich uit
in een stroom van verzen. „Bilderdijk's heen
gaan", schreef Groen, „is een groote époque.
Hij was voorlooper. Nu vermoed ik, dat het
goede, niet meer door zijn individualiteit
tegengewerkt, vrije loop zal hebben." Deze
voorspelling is bewaarheid de ondergrond
van ons volksleven, dien Bilderdijk's scherpe
kouter heeft losgewoeld, heeft in de afge-
loopen eeuw weer rijke vrucht gedragen
„bijna in elk opzicht is zijn vergezicht ons
naderbij gekomen."
Pierson heeft Bilderdijk, den contrarevo-
lutionnair, geprezen als „de groote onte
vredene" spr. ziet in hem bovenal „de
groote gebrokene," de verbrijzelde van hart.
Niet in wat hij aan schoonheid en wijsheid
geschonken heeft, maar in zijn menschelijke,
al te menschelijke lijdensweg ligt zijn natio
nale beteekenis. Ook voor onzen tijd. Want
uit het hart zijn de uitgangen des levens
daar ligt het land der oorsprongen daar
welt ook de bron van de nationale weder
geboorte, waarop wij hopen.
De plechtige herdenking was hiermede
ten einde.
Opening der tentoonstelling.
Btj de offlcleele opening van de BUderdjjk-
tentoonstelllng, gisteren in het Frans Hals
museum, sprak de heer O. H. Weustink.
voorzitter van het TentoonsteUlngs-comlté,
de volgende rede uit:
Onder de gravure „Bilderdijk op ziin sterf
bed" dichtte Da Costa:
..Zijn leven was een strijd; arbeiden al zijn
lust.
De tijd van belden werd vervuld. HU leeft
en rust.
En ln die rustige sfeer van den dood,
waaruit alle strijdgewoel gebannen ls, past
het thans even te verwijlen bij den persoon
van Bilderdijk.
Een dichter? Velen betwijfelen het. Maar
ondanks de honderden, misschien duizenden,
regels welke ongeschreven hadden kunnen
blijven, blijven er, die de ongerepte uitdruk
king zijn van zuivere schoonheid, die te ont
roeren weet tot in het diepst der ziel.
Wie verzen weet te schrijven als „De Kre-
kel", „De geestige Fabel", intens levende gods
dienstige poëzie als „Zielszucht" en „Gebed",
ls een dichter. Daar hooren we een stem uit
de diepte der ziel sprekend tot ons en ze
vindt gehoor. Maar daar blijven dan ook ver
re ((rumoer, geschreeuw", oorverdoovend gi-
gantesk soms, en komt, helaas te zelden, de
Ingetogenheid, de teere stilte, die de ziel ln
heilige aandacht gevangen houdt; de stilte,
waarin de ontroering opbloeit. En dan als die
stilte hem omvangt, dicht de 70-jarige nog
aandoenlijke strofen.
Zijn invloed. Groot was deze en zij be-
heerschte onze literatuur meer dan een hal
ve eeuw. Als een andere Saulus aan Gama
liels voeten zat Da Costa met verrukking en
geheele overgave opziend naar zijn meester.
Alberdingk Thljm rijmt van zichzelf:
t Geheim van 't schoon heeft Harmen
Klijn hem vriendlijk voorgefluteterd,
De vaersleer had hij Withuys' mond aan
dachtig afgeluisterd.
t: Beken alweer 't gaf weinig eer aan
deze heusche vrinden!
Hü hield zich enkel aan hun leer: 't bij Bil
derdijk te vinden!
Eeets en Schaepman noemden zich gaarne
BUderdijks leerlingen en in de Jeugdverzen
van den later geestelijk verpuurden Gezellc
is duidelijk Bilderdijks Invloed aan te wa
zen; een invloed die in 1906 Dr. Abraham
Kuyper nog Inspireerde tot zijn magistrale
rede.
Die invloed, welke zijn opgang mede werd,
moge thans niet zoo intens zijn, dat zij het
hart van alle modernen mee doet trillen, zij
is toch aanwijsbaar bil zeer velen, die ln
dit herdenkingsjaar deze markante persoon
lijkheid waardeerend herdenken als één. die
den genades'oot toebracht aan een dorre,
gcestlooze dlehtganootschappelijke „letter-
konst"; als zie A. J. Schneiders in „De
Nieuwe Eeuw van 12 November 1931
den promotor van de Christelijke ge
dachte op staatkundig terrein, waarbij hij
fel en onversaagd stelling neemt tegen
de godsdienstlcosheid eener maatschappij,
spruitend uit de Franscbe Revolutie; als den
man van wetenschap, die door zijn talrijke
geschriften, colleges en privatlssima een reeks
van Jongeren wist te vormen, wier latere in
vloed zoo krachtig het geestelijk leven rond
1850 beheerschte, dat Bilderdijk daardoor ook
de grondlegger werd eener nieuwe staatkun
dige partij.
Dien universeelen Bilderdijk voor ons op te
roepen is plicht bij deze herdenking; zoo zij
niet het doel der gedachtenisviering ware.
Uit dien geest groeide ook de gedachte aan
een Bilderdijk-tentoonstelling die, door de be-
lapglooze medewerking van Haarlems archief
en stadsbibliotheek, het Bilderdijk-museum.
het Trippenhuis te Amsterdam, de Maat
schappij van letterkunde te Leiden, de Uni
versiteitsbibliotheken van Lelden en Amster
dam, de bibliotheek v. d. Verceniglng ter be
vordering van de belangen v. d. Boekhandel,
benevens particulieren als Dr. Sterck te Aer-
denbout en den heer J. Leeflang te Utrecht,
een vrij volledig beeld tracht te geven van
Bilderdijk, zooals ik dien even te schetsen
trachtte.
Met. een woord van bijzonderen dank aan
allen, die van hun schatten afstonden, ver
klaar lk de Bilderdijk-tentoonstelling. die ln
de zoogenaamde kapel gehouden wordt, voor
geopend.
KENAUPARK 26A - Telefoon 12644
Spreekuren:
a'" 11 en 1 tot 2.
Uirts ag van >.3 tl lot 8.30
Zaterdagmiddag GEEN spreekuur
Hedenmiddag werden de algemeene be
schouwingen over de gemeentebegrooting
voor 1932 voortgezet.
De heer JOOSTEN (S. D. A. P.) zet zijn
rede voort. Naast den aanslag op de loonen
van het gemeentepersoneel ziet spr. ook de
toekomst voor de cultureele en sociale be
langen donker in.
Spr. bestrijdt dan de loonvergelijklngen,
door den heer Van Dam gemaakt en merkt
op, dat 22 plaatsen boven Haarlem uitgaan
by de loonregeling in de eerste groep.
De heer JOOSTEN (S. D. A. P.) bestrijdt
vervolgens den heer Peper en zet uiteen hot
program der S. D. A. P. De party zal geen
revolutie maken, maar mag toch ook niet
blind zyn voor wat er kan gebeuren. Het
kan zyn, dat een revolutiestroom in Europa
ook ons land meesleept. De S. D. A. P. moet
dan op haar post zijn en zal daarom niet
heengaan, ook al zou er eens eenige terug
gang zyn te constateeren.
In de speech van den chr.-hlst. heer De
Rijke heeit spr. weinig christeiyks kunnen
ontdekken. Het historische gedeeite was, dat
die rede eigenlijk tot de historie moest be-
hooren. Sprekers oordeel is, dat het buiten
gewoon moeilijk is, te bewyzen, dat de cri.-la
voortgekomen is uit armoede. ET kan over
vloedig geproduceerd worden, mak men
kan geen afzet voor de goederen vinden.
Met loonsverlaging bereikt men hetzelide
als met hooge tariefmuren: men wil goeo-
kooper concurreeren. Maar om te slagen, zou
men den buitenlander moeten vragen, de
loonen niet te verlagen. Inflatie kan geen
redding brengen, want toen er sterke inflatie
in Duitschland was, was de werkloosheid
daar veel grooter dan by ons met de hoogc
loonen.
Tot de begrooting overgaande, zegt spr.,
den indruk ta hebben, dat de begroeting on
solide is. Men wil nu het personeel ln salans
Kol ten en de belastingen verhoogen. Maar
voor de begrooting van het volgende jaar
staat niets vast. Zoowel de optimist als de
pessimist kan gehjk kragen.
Spr. begrijpt niet, waarom vroeger, toen
de linanciën niet zoo krap waren, de wet
houder van financiën niet vroeg, hoeveel er
noodig is voor armenzorg en het nu wel doet.
Ook gaat men vragen, hoeveel de be.a~tlng
zal opbrengen. Maar de inspecteur houd;
zich aan den veiligen kant en nu durft men
niet daarboven te gaan.
Spr. Juicht ook niet toe de methode van
instelling van een bezuinig ingscommisrie u.t
hoofdamotenaren. B. en W. behielden ech
ter het wachtwoord.
Spr. is er van overtuigd, dat de begrooting
ook sluitend gemaakt had kunnen worden,
als ln het georagniseerd overleg aangenomen
was het voorstel van de commissie voor ar-
be.dszaken, hetwelk 230.000 op zou bren
gen. Wel zou er meer kans geweest zyn op
een nlet-sluitende rekening. Maar dienaan
gaande is de geheele begroot.ng onzeker.
Het voorstel-Van Liemt, dat men niet 7
cent van den gulden af mag nemen, omdat
het kindertoes.ag is, noemt spr. een doods
musch. Daaraan doet de S. D. A. P. met
mede.
Men is nu belangstellend naar wat de
3. D. A. P. wel wil. Zij zal geen voorstellen
ten aanzien van de loonregeling by den raad
indienen. Zij heeft genoeg haar best gedaan,
om in het georganiseerd overleg overeen
stemming te krygen.
Hoe onaangenaam het ook ls en hoe ver
keerd de methode ook, spr. zou er niet aan
gedacht hebben, de begrooting sluitend te
willen maken zonder aan de sa.arLsen te
komen. Als het noodig is, komt men ook aan
dat, waar men liever afblijft. In het georga
niseerd oveneg is door spr. en zyn partijge
noot Cierritsz gewerkt, om overeenstemming
te bereiken, om zoo weinig mogeiyk van het
ioon af te krygen.
Spr. erkent, dat de organisaties een stand
punt in het U. O. hebben ingenomen, waar
voor c.e arbeiders moeten betalen. Maar er
is te veel gehamerd op de 8 pet. Het :s
niet juist, dat een lid der raadsveitegen-
woordlging gedwongen wordt, te verklaren,
dat wat gezegd wordt, nog niet gesproken
werdt namens de meerderheid. Wethouder
Gemtsz heeft niet gewerkt als een oud-
libreaal, om er uit te halen, wat te halen viel.
Nu wil men de korting verhalen op het
salaris. Spr. betreurt het, dat B. en W. niet
het denkbeeld overgenomen hebben, de eer
ste 1000 vrij te laten. Men wil een offer
vragen, omdat het niet anders kan-Maar had
men dan niet hen kunnen ontzien, die wei
nig verdienen? De loonsverlaging leidt er
toe, dat men de bescheiden luxe van den
kleinen arbeider afneemt. Dat gebeurt niet
by de salariskorting der hooge re ambten a
ren.
De S. D. A. P. zal geen voorstellen voor
een nieuwe regeling Indienen, omdat zy in
het G. O. de zaak voor de arbeiders verlo
ren, daar zy er zoo weinig mogeiyk van af
wilde nemen. Voor een door een ander in te
dienen voorstel kan spr. de 12 stemmen der
S. D. A. P.'ers beloven. Wordt zoo'n voorstel
niet gedaan, dan ls daarmede bewezen, dac
de anderen daaraan geen behoeite heb'oen.
Mevr. SCHELTEMA (V. B.) keurt de voor
gestelde loonsverlaging goed, omdat de ver-
geiykbare loonen ln het vrije bedryf bene
den de loonen zyn in overheidsbedryf. Zoo
nu en dan dient men de min of meer ver
steende loonen nader te beschouwen.
Het verlaagde indexcyfer alieen mag geen
reden tot verlaging zyn, omdat men volgens
deze beschouwing dan geen loon verdiende,
doch naar behoefte betaalt.
Ook ls spr. niet er voor, verlaging der loo
nen te gebruiken voor dekking van het te
kort op de begrooting.
De loonen zyn reeds eenigen tyd aan den
hoogen kant geweest, vergeleken met die in
de vrye bedrijven. Men ls te goedig geweest,
door niet te verlagen, maar nu moet het toch
geschieden. De positie van het overheids
personeel is te bevoorrecht geweest. Boven
het grondloon v. ;rdt nog 15 pet. pensioen ge
geven plus kind rtoeslag, beginnende by het
eerste kind en v cantietoeslag.
In het vrij: bedryf wordt daarenboven
remmend geweri door de vakvereenigingen.
Spr. zal niet t en den 7 pet. aftrek stem
men, maar had ever 8'A pet. pensioanbU-
drage geheven g-zien.
Nog merkt spr. op, dat de verlaging van
het indexcyfer het meeste ondervonden
wordt in de lagere klassen.
Spr. ls er niet voor, een grens te stellen
bij 30. Wel is hy voor hst voorstel-Van
Liemt, omdat men den kindertoeslag en den
vacantietoeslag in het georganiseerd overleg
buiten bespreking heeft gshouden. Men
nesmt de korting alleen van het grondloon.
De belastlngverhooging treft het meest da
menschen, dis dit het minste kunnen beta
len. Veel te veel wordt vergeten, dat onder
de menschen, die de verhoogde belasting
moeten opbrengen, kleine spaarders zyn, die
voor den ouden dag moeten zorgen. De ver
hoog ing moet zeer tijde'.yk zyn en spr. ge
looft, dat de verhooging van de belastingen
eerder ingetrokken moet worden dan de kor
ting op de loonen.
De monopolistische gemeentebedrijven
acht spr. een oneerlijke concurrentie voor de
vrye bedryven.
De heer SCHOLL (S. D. A. P.) meent, dat
de rede van mevr. Scheltema den stryd voor
behoud van het levenspeil zal verscherpen.
Van bevoorrechting van gemeentspersoneel
is geen sprake, omdat het premievrye pen
sioen verstrekt is als vergoeding voor het
nlet-ontvangen van tantièmes ln het vrije
bedryf.
Spr. bestrijdt den heer De Rijke, die z.l.
zuiver liberale ideeën verkondigd heeft.
B. en W. dekken de begrooUng niet met
hun verantwoordeiykheid, doch verschuilen
zich achter allerlei mededeellngen. Zoo o.m.
achter die van den Inspecteur der belastin
gen. Het was beter geweest, als B. en W. hun
eigen verwachtingen medegedeeld hadden
Ook acht spr. het niet juist, dat B. en W.
zich verschuilen achter de bezuinigings
commissie van hoofdambtenaren.
De wethouders aan het woord.
Van de wethouders komt allereerst mr.
SLINGENBERG (V.D.), wethouder van
financiën, aan het woord.
Dit jaar ls de taak. om de begrooting te
verdedigen, niet aangenaam. Er zyn vele
zaken by, welke men slechts met bezwaard
gemoed kan bespreken. Spr. zal geen be
schouwingen houden over de economie van
het -heelal; hij zal zich beperken tot de
economie der gemeente en de vraagstukken,
welke daarbij behooren.
Spr. handhaaft het s'ot zynsr rede van
het vorige jaar, dat Haarlem een aantrek-
keiyke woonplaats ls, dat de bedryven kern
gezond ziin, dat men eendrachtig moet
samenwerken, omdat de donkere schaduw ook
over Haarlem kon komen.
De donkere schaduw.
Die donkere schaduw heeft zich snel uit
gebreid en er zyn weinig lichtpunten te ont
dekken. Er is minder welvaart, er zyn min
der inkomsten, het zakenleven wordt minder,
er Is grooter werkloosheid.
Spr. citeert, wat de regeering daaromtrent
medegedeeld heeft, o.m. dat de crisis haar
weerga in de laatste honderd jaar niet vindt.
De belastingen voor Haarlem zyn lager
geraamd. Een sterke vermeerdering van uit
gaven valt te constateeren, vooral by werk
loosheidsbestrijding, ultkeering aan uitge
trokken werk'oozen en steun van het Bur
gerlijke Armbestuur.
Na uiterst zuinige raming was er een
nadeellg verschil van IH mlllicen, waar
van de helft door de ln September genomen
besluiten gedekt werd. De andere helft wordt
thans ter dekking aangeboden: 325.000 door
verhooging der grondbelasting, 365.000
door verlaging der loonen en 125.000 be
zuiniging. Het zyn harde maatregelen, waar-
by men zich troosten moet met de gedachte,
dat men een offer moet brengen in dezen
moeliyken tyd.
B. en W. hadden de cyfers uit de primi
tieve begrooting onveranderd kunnen laten,
zy hadden kunnen doen, of hun neus bloed
de en of er niets veranderd was ln het
economische leven, zy hadden kunnen voe
ren de politiek van Voge' Struis: den kop
in de veeren en men merkt niets. Doch de
funeste gevolgen daarvan zouden binnen
een Jaar gebleken zyn.
Nog geen crisisleening.
B. en W. hadden de uitgaven kunnen
splitsen in normale en crisislasten. Het sy
steem der splitsing te echter een uitstel-
politiek, welke zware gevolgen zou hebben.
Getracht had kunnen worden, een crisis
leening te sluiten, maar het te de vraag,
of door Ged. Staten dit besluit goedgekeurd
had kunnen wore, en en of zy geplaatst had
kunnen worden. Maar a'. ware dit zoo ge
weest, dan zou de gemeente lange jaren
gebukt zyn gegaan onder rente en aflos
sing, welke de gemeentelijke taak, ook de
sociale, zou belemmerd hebben.
Spr. beweert niet, dat nooit een crisis
leening aangegaan behoeft te worden. Als de
uitslag van deze begrooting ongunstiger te,
dan verwacht wordt, zouden B. en W. mis
schien een voorstel tot het aangaan eener
crisisleening moeten indienen. Doch nu be
hoeft dit nog niet.
Politiek der realiteit.
De derde politiek, en deze te gevoerd door
B. en W., Is die der realiteit. Maar als men
deze aanvaardt (ook de heer Rclna'da
wenscht een sluitende begrooting), moet men
de feiten en omstandigheden Juist zien en
daarnaar hebben B. en W. gezien. Tegen
over de uitgaven staan reëele inkomsten.
De sociale taak der gemeente moet tijdeiyk
beperkt worden tot het allernoodzakelijkste.
Geen paniekstemming:
Is door deze politiek van B. en W. nu een
paniek- of wanhoopsstsmming gekweekt
Daarin vergist zich de heer Roinalda ten
^enenmale. Een wanhoopsstsmming komt er
niet, als de raad B. en W. volgt, tenzy er
misschien buitengewone nieuwe moeilijk
heden komen.
Heeft spr. door een persconferentie een
paniekstemming gewekt of schade toege
bracht aan gemeente of personeel? Heeft hy
flink den domper op al'es willen zetten en
willen zeggen, dat Haarlem er zoo slecht
voor staat?
Negen dagen heeft leder lid van B. en W.
(van 12 tot 21 October) de gelegenheid ge
had, sprekers nota te bestudeeren. Zou het
onwaarschijnlijk zyn, te veronderstellen, dat
de leden der fracties wisten, wat er ln de
nota stond? Spr. veronderstelde, dat Iedere
party, die een vertegenwoordiger in het col
lege van B. en W. heeft, van dien vertegen
woordiger mededeeling had gekregen over
zyn nota.
24 October kreeg spr. een vraag van een
p'aatselijk blad, of het juist was, dat 31
October de salarissen nist meer betaald kon
worden. Om zoo'n bericht tegen te gaan,
heeft spr. toen de geheele plaatseiyke pers
uitgenoodigd en Inlichtingen verstrekt. Spr.
gelooft niet, daarmede verkeerd gedaan te
hebben, omdat hy nu ook de burgery ln de
gelegenheid stelde, haar oordeel over de zaak
te geven.
Zyn de cyfers van de nota reëel of zyn zij
door een te donkeren bril bekeken en ls
dat met opgezet gedaan, om maatregelen
bij den raad er door te krijsen?
De uiting van den heer Joosten hedenmid
dag bschouwt spr. als een lafhartige Insinua
tie. Jarenlang hebben B. en W. er naar ge
streefd. om de loonen van het gemeenteper
soneel te handhaven en om nu te veronder
stellen, dat expres de zaken te donker voor
gesteld worden, om Iets te bereiken, dat kan
spr. niet anders zien dan als een lafhartige
insinuatie.
B. en W. zouden zich verscholen hebben
achter onverantwoordeiyke lieden, o.m. ach
ter den inspecteur der directe belastingen.
B. en W. hebben het cyfer van 20% daling
der belastingopbrengst niet uitgevonden,
maar verkregen van dengener die daarvan op
de hoogte en daarvoor verantwoordelijk te:
den inspecteur der directe belastingen. B. en
W. hadden een opbrengst vn f 1.125.000 ge
raamd, hetgeen 125.000 te hoog bleek. Dat
was In October, toen nog niet alle kohieren
waren binnen gekomen. Doch gisteren was
het inzicht nog onveranderd; het kohier 1931
—1932 zal ten hoogste 1 mlliioen opbrengen.
Ook het Inzicht ln de kohieren 1932—1933 te
nog ongewyzigd. De Inspecteur met zyn
dienst is de cenige, die de vermogens weet,
öe specificatie zelfs der effecten. Hy kan dus
precies nagaan, in welke vermogens de zware
s'.agen gevallen zyn. Hy heeft verklaard, dat
het kohier 19321933 20% lager zal ziin, doch
gisteren heeft hij gezegd, dat hy die 2032
nauwelijks kan handhaven.
Aan Ged. Staten moet de raming door den
inspecteur overgelegd worden, want is de
raming van B. en W. maar f 1000 hooger,
aan wordt de begrooting niet goedgekeurd.
Precies twee derde van de raming mag op
de begrooting aangebracht worden. De onder
vinding heeft Haarlem geleerd, dat men an
ders de begrooting terug krygt.
De stijging der uitgaven
Wat de uitgaven betreft, toen de uitgaven
voor het B. A. stegen, was het sprekers plicht,
te onderzoeken welk bedrag op de begrooting
geb-acht moest worden. Hadden B. en W. dan
maar moeten doen, of zij niets van den ver
anderden toestand bemerkten.
Spr. vindt geen reden, ln ootmoed hier te
staan, zooals de heer Joosten gevraagd heeft.
B. en W. zyn niet volmaakt en aan elk men-
scheliik werk kleven fouten, ook aan dat van
spr. Maar in het kader van het debat met de
soc. dem. moet spreker zeker niet ln ootmoed
staan.
Door den heer Joosten moet niet beweerd
worden, dat de reserves uitgeput zf1n, om
daarmede de tegenstelling te demonstreeren
roet öe S.D.A.P. Want spr. vraagt, welke wet
houder van financiën voor zyn gemeente nog
reserves heeft. Die heeft er geen, ook geen
soc. dem. wethouder van financiën.
Bij een sociaal-democratisch beleid zouden
reeds in 1924 de belastingen zyn verhoogd en
dan zouden veel werken uitgevoerd zyn, wel
ke nu achterwege gebleven zün. Dan zouden
de menschen Haarlem uitgetrokken zijn. Spr.
betwyfelt ook, of ln dat geval Haarlem nog
zoo creó'etwaardig geweest zou zyn als thans
het geval is.
Haa-Iem te niet volkomen naakt en uitge
put, zcoals de heer Reinalda veronderstelde.
Er zyn gezonde bedrijven en Haarlem voert
een goede leenfngpolitjek. Het gaat over een
gezonden toestand en men kan naakt zyn en
toch gezond. Spr. staat liever gezond in een
eenvoudig werkpak te dan in een bontmantel,
welke niet betaald Is.
De belastlngverhooging
Spr. komt nu tot de belastlngverhooging.
Dat is een zwa-e last voor de Inwoners, welke
wel een offer ls voor ds gemeente, maar die
men toch riet al te tragisch moet opvatten.
Als men 1930 met 1932 vergeiykt, biykt, dat
de belastingen niet zooveel u't elkaar loopen.
De personee'e belasting toont geen ver
dubbeling en bij de 80 opcenten op de ge
meentefondsbelasting te de belasting nog
a'tijö lager dan bij de heffing in 1930 volgens
het oude belastingstelsel. Met die 80 opcen
ten biyft men Juist buiten het toezicht der
regeering.
De salarisverlaging
Onder welke omstandigheden ls salarisver
laging geoorloofd? Aan dc hard van statis
tische cyfers over October geeft spr. aan.
dat de levensmiddelen in prijs gedaald zün.
Dit alleen zou echter niet dé verlaging gewet
tigd hebben, als daarnaast ntet was geweest
het te veel afsteken by de loonen ln het
vrye bedryf en de ongunstige toestand dei
gemeente.
De salarissen zyn niet geworden de sluit
post der gemeente. Het tekort wordt niet
alleen verhaald op het personeel. Voor dek
king van dit tekort wordt slechts een vierde
gedekt door verlaging der salarissen.
Aanvankeiyk hadden B. en W. verhaal
willen toepassen op de pensioenpremie. Toen
daartegen bezwaar rees en men ging ln de
richting van tydeiyke salarisverlaging, waar-
by de pensioengrondslag ongewijzigd bleef,
vereenigden B. en W. zich met deze meenmg
van dc Commissie voor Arbeidszaken.
De denkbeelden to1 vrilsteWng van sala-
r> vr. r'et. kunnen over
tuigen, omdat zij by den ttjdelilken maat-e-
gel geen wijziging wenschten te brengen ln
ee verhouding tusschen de hooge en de lage
.salarissen. Van de hooge salarissen moet
orogrepstef reeds meer betaald worden in
belasting en schoolgeld. Daarenboven ver-
Oenen de hoostere ambtenaren niet te hooge
salarissen hetceen biykt uit een soc. dem.
voorri-ei der laatste jaren tot verhooging dier
salarissen.
Allerlei punten.
Voor de uitvoering van allerlei werken
moot nagegaan werden, of er geld is. Zoo
weet spr. bijv. niet, of de kasgeldleening,
welke ln April afloopt, verlengd kan worden.
Vooral In 1932 moet rekening gehouden wor
den met. hetgeen de geldmarkt kan bieden.
I'. en W. achten het vanzelfsprekend, dat
hun salarissen in evenredigheid verlaa-d
worden. De verlaging der presentiegelden la
ten B. en W, over aan den raad.
B; w- zUn voornemens, voort te gaan
ln 1932 te onderzoeken, in hoeverre efficien
cy en soberheid betracht moeten worden.
Spr. zou het wenschciyk achten, den wet
houder van financiën voorzitter te maken
van de bezuinigingscommissle der hoofd
ambtenaren, om zoodoende contact te hou-
™i SChen deze commiss!e en B. en W.
J7:'Jfen,de Ingezetenen beschermen tegen
T' en in armoede, dan zal men de maat
regelen van B. en W. moeten aanvaarden.
ls !?!et het minst weerbaar in d„
2L3tLge,meenten- Zij maakt zi'.h sterk tegen
3b-k' maar de raad moet daarby steu-
flfhw VS er„s:een aanwysbaar lichtpunt,
03 ,WOIken schu»t toch de zon (le-
Wethouder GERRiTSZ (S. D. a. P.) gaat
overleg lng:en na het georganiseerd
aan, hem gerichte brief had de amb-
feemgszlns k°P~chuw gemaakt. In
dezen brief was mededeeling gedaan, dat
declU^r/J^h1?^ tSk0rt voor een vierde tfe-
neelsuitfawn! WOrd8n ln de
mShf der hezuinlgingscaimntesij
d^ Sm- \en 31 wegnomen wor-
w''im er in het seorganiseerd over
leg op gewezen, dat men niet te veel van
ten M?n^en bezuiniging mo»st verwach
ten. Men ging daarmede op den ütoel van
den raad zitten. Spr. acht het verkeerd dat
men de besprekingen uit het G. O meteen
overgebracht heeft in de pers Var." d vw
o'éfvefnreT WOrden «m-
qu^s verziekt, maar niet van do versadorin
gen der snb-commissie*. vergaderin-
t>omPDerjn:wfl?Rt' hlJ er uit heeft wl«<m
pompen, wat te halen was.
men bfrefken kon.'in^e^G.^^heeft'rn^n
™"eeno SPr, h"ft ^aa-chTwdr, Z
een lawn.e over de ambtenaren zou komen
lawine 8ebeuren' aoht spr- een
vallen ena°ri™ltaetIa€ liet roen er buite"
over het peSage.680'1 6611 marchand^en
f S600onb™tlende amendementen zullen
nU ri ,l n' maar 3"J ton mewten tooh
I salari sen opgebracht worden.
i Spr. merkt op, dat de heer Klein aange-
.ilien heeft datgene, waar de politie-orgam-
i saties, van een waarvan de heer Klein vry-
gestelde te, vffórgestemd hebben.
1 Spr. betoogt, dat een vermindering van
salaris minder koopkracht brengt, omdat
men daardoor minder kan uitgeven, dan men
gewend is.
Spr. sicht het niet juist, met de vuist op
tafel te slaan. Dat schaadt het georganlsesrd
overleg. Men kan het met andere middelen
doen. In Mgr Nolens heeft spr. daarin een
leermeester gehaa. Hy stond pal als een
rots en hield het doel in het oog, maar hy
was toch soepel. Deze methode juicht spr.
toe, maar niet de methode van byv. dr.
Coiyn in 1923. Die bereikte ook wel het doel,
maar zoo, dat men het geen tweede maai
meer wil üoén.
In Engeland te het zoover gekomen, dat
de Arbeidersparty van haar kraent ls be
roofd. En in Nederland wordt schade toege
bracht aan de arbeidersbeweging door de
verdeeldheid. Vereenigd moet getracht wor
den, een doel te bereiken.
De vergadering wordt verdaagd tot
's avonds.
Avondvergadering
In de avondvergadering verklaart wethou
der VAN LIEMT (R.K.) ,dat het Crisis-
Comité slechts aanvullend zal optreden.
Kans bestaat op verhooging der subsidie
betreffende werkloosheidszorg. Hij zal er
naar streven, zooveel mogelijk te Den Haag
te bereiken ten aanzien van de werkloosheids-
zorg.
De replieken
Hierna vangen de replieken aan. Daarbij
bespreekt de heer KLEIN (R.K.) de salaris-
regeling, waarbij hij constateert, dat Haar
lem niet aan de spits staat, hoewel hij toe
geeft, dat daar geen verslechteringen zijn
ingevoerd.
Waf de salaiiskorting betreft, is hij van
oordeel, dat niet verder gegaan moet worden
dan de 7° met vrijstelling daarvan van de
eerste f iooo.
De beer REINALDA (S.D.A.P.) be
treurt het, dat bij de algemeene beschou
wingen niet geantwoord is door de leden
van het college van B. en W. den burge
meester en wethouder Roodenburg.
Mede betreurt spr. het, dat het salaris-
vraagstuk overheerschend is en zelfs zoo
danig, dat men bijna niets hoort over de
bestrijding van de nooden der werkloosheid.
Het Crisis-Comité moet z.i. aanvullend
optreden boven den steun der overheid.
Mede op grond van de indexcijfers wil
men nu de salarissen verlagen in verband
met den slechten toestand der gemeente.
Spr. acht het naïef, te veronderstellen, dat
de fracties den inhoud der nota kenden
vóór de publicaties in de pers. De vorm van
een persconferentie is ook niet gebruikelijk.
Door deze methode is opschudding gebracht
in de stad en men heeft haar belang niet ge
diend. Door deze prikkelende methode heeft
men de stad daarmede geen goed gedaan.
Uitvoerig becritiseert spr. de, zooals hij
het noemt, ijskoude, harde theorieën van
mevr. Scheltema en betoogt, dat de laatste
jaren een stijging van de groote vermogens
plaats heeft gehad. Evenwel neemt hij aan,
dat in de toekomstige jaren hierbij een daling
zal plaats hebben.
Loonsverlaging in overheidsbedrijven leidt
er toe, dat hef particuliere bedrijf dit feit
zal aangrijpen, om eveneens verlaging toe
te passen.
Ten slotte betoogt spr. uitvoerig, dat de
gemeente voort moet gaan op den weg der
sociale voorzieningen.
De heer BOES (V. D.) zet uiteen, dat
in het geoiganiseerd overleg de heeren Ger-
ritsz en Joosten zich uitgesproken hebben
voor lppnsverlaging, al, wilden zij niet het
meeste ér, uit hafen. Hier in den raad
wordt hét voorgesteld, alsof zij in het ge
heel geen verlaging wenschen.
De heer JOOSTEN (S.D.A.P,) „Nie
mand heeft dat hier gezegd."
De beer KLEIN dient een voorstel in,
de eerste f rooo vrij te stellen van de salaris
verlaging.
De heer VISSER (C. H.) informeert
naar den duur van de verhooging tot 8o op
centen.
Spr. acht de mededeeling van den heer
Joosten. dat de S.D.A.P. geen revolutie zal
ontketenen, wel wat al te kinderlijk.
De heer ADRIAN (V. B.) herhaalt, dat zijn
fracte de voorstellen van B. en W. zal steu
nen, alhoewel zij liever pensioenverhaal dan
loonsverlaging gewenscht had.
Spr. stelt voor, een bezuinigings-inspec-
teur aan te stellen, die een onderzoek zal
instellen naar alle takken der gemeentelijke
huishouding en zijn bevindingen zal neer
leggen in een rapport, aan B. en W. en den
raad uit te brengen.
De heer JOOSTEN deelt mede, dat de
S.D.A.P. er niet aan meer denkt, haar voor
stel tot verhooging der salarissen van hoofd
ambtenaren nog te laten behandelen. Zij
trekt het daarom in.
Spr. bespreekt dan de beschuldiging, als
zou hij een lafhartige insinuatie ten opzichte
van wethouder Slingenberg geuit hebben.
Spr. heeft ten insinuatie altijd als iets be
dekts beschouwd. Als zoodanig is zij altijd
lafhartig. Dat. woord kan dus vervaljen. Een
insinuatie is een bedekte beschuldiging, ter
wijl spr. openlijk beschuldigd heeft. Er blijft
dus niets anders over dan een scheldwoord,
door den wethouder gebruikt. Spr. hoopt,
dat deze voorzitter van den raad (dat was
wethouder Slingenberg in verband met af
wezigheid van den burgemeester) er voortaan
in slagen zal, zijn wethouders in toorn te
houden, opdat de besprekingen niet ontaar
den in een scheldpartij.
De heer WESTERVELD (S.D.A.P.) be
toogt, dat de tarieven geen verband houden
met de productiekosten, hetgeen z.i. een
verkeerd verschijnsel is.
De heer PEPER (C. P.) bestrijdt de sociaal-
democratie.
De heer VAN DAM (V. D.) wijst er op,
dat het voorstel-Klein de gemeente een na
deel zal brengen van tusschen de f ioo.ooo
en f 150.000. Hoe willen de voorstanders
van dat voorstel dit nieuwe tekort dekken
De heer CASTRICUM (R. K.) kan zich
nier onttrekken aan de gedachte, dat per
soonlijk belang en politieke propaganda
groote factoren zijn in dit belangrijke debat.
Spr. heeft niet gepleit voor loonsverlaging.
Hij heeft steeds het loonpeil willen hand
haven en B. en W. hebben sprekers fractie
daarin gesteund.
De katholieken zijn er ook niet voor, dar
loonen in overheidsdienst gelijk moeten staan
met die in het particuliere bedrijf. Maar nu
moet een offer gevraagd worden en dat is
niet zóó groot. Reeds maanden geleden is
het personeel er op gewezen, met een daad te
kómen. Die gemeenschapsdaad is uitgebleven
en toen hadden B. en W. den redelijken plicht,
met een voorstel te komen.
De gemeente Haarlem zal zelf de zaak
moeten regelen, zonder op de regeering te
hopen. Voor de sociale taak der gemeente
moet ook gezorgd worden, maar de aanleg
van straten, de bouw van bruggen en der
gelijke komen nu op de tweede plaats.
Hij begrijpt niet. koe de S.D.A.P. blijft
pingelen op een paar honderd gulden.
Rationalisatie mag niet zoodanig rijn. dat
men de menschen op straat zet. Het aantal
werkloozen moet zoo min mogelijk vergroot
worden.
Wat het Crisr-ccmité betreft .daarvan gaat
een goede invloed uit en de werkloozen zijn
voor de instelling et van dankbaar. De ge
0f
dachte aan armensteun is er verre van.ij
moet het particuliere initiatief dankbaar
voor dezen steun voor de werkloozen,
Spr. betoogt ten slotte, dat het nocy2
lijk is voor hei herstei der maatschap?"' jj,
de menscii beter wordt. H11 uit den vveö£
dat spoedig de vrede op aarde terugke^' ^j
De heer KLEIN vraagt, op welke wU2A
een persoonlijk feit kan mkleeden tn ver2
met de opmerking van den heer Castrit
dat persoonlijke belangen in dit debat
heerscht hebben. wa
De VOORZITTER merkt op, dat V
van geen persoonlijk feit sprake kan
aangezien de heer Castricum hef pjrso32^
belang niet nader omschreven heeft. H" u
zoekt daarom den heer Klein, het feit vri
te laten rusten. tri
Wethouder ROODENBURG (C-
deelt mede, niet geantwoord te hebben
de algemeene beschouwingen, omdat
de onderwijszaken heelt laten rusten tof -,s)
behandeling van hoofdstuk VIII (ondef1^
Daarmede heelt hij voldaan aan het ver-
van den voorzifter van den Raad. Een w,
houder most op de allereerste plaats in 0
het voorbeeld geven.
De heer SCHOLL (S.D.A.P.) vraagt
de redenen, welke den inspecteur voor
directe belastingen er toe geleid hebben
verminderde belastingopbrengst te rate
Weder-antwoord der ffe'
houders y(.
De Voorzitter deelt mede, dat B. efl
geen behoefte hebben aan een bezuinig1"!),
inspecteur. De commissie voor de
ambtenaren zal ook voor de volgende beg'
ting medewerking verleenen
B. en W. zullen geen voorstel indte" jj
progressie te brengen in de tarieven 20
de heer Klein gevraagd had. .jl
Het is de bedoeling van B en W-,
de belastingverhooging als de salariskor1
tijdelijk te doen zijn. De belastingverhoog
dient zoo spoedig mogelijk te worden
minderd.
Waf de kwade posten betreft, het
hooge bedrag zal over drie jaar verdeeld
den 1931, 1932 en 1933, elk jaar t 200,°^
in 1932 f 300.000.
Ten aanzien van de bijdragen in de stegg(
verleeninz heeft de gemeente nog f il'
van het Rijk te vorderen.
In beginsel ts in Den Haag een perceo13^,
van 50 in de steunverleening toegezegd^
getracht zal worden, dit percentage nog
ger te krijgen. a.
In zijn open brief heeft spr. met de te^
regelen van thans aangekondigd, maar
niets beloofd. Er is tusschen Juli en Oc'Cfy
wel iets gebeurd in de we reld-economte-
gebeurtenissen in Engeland hebben den 1
stand zeer verergerd. De laatste vijf maa"" j
hebben zware verantwoordelijkheid ge'6
op beheerders van financiën.
Spr. heeft nier het gevoel, de getrte2^
benadeeld te hebben door de belegging j
een persconferentie. Als bewijs daari^
haalt spr. aan, dat de daarna door Haaf1®
uitgesenreven leening er zoodanig mg1"^
dat de inschrijvingen gereduceerd mo«5
worden. u
Spr. geeft als zijn meening te kennen,
het niet de schuld is der Vrijz-.Dem-
te Haarlem deze niet samenwerken nie'
soc.-dem.
Hij vindt het droevig, dat de heer Jo0rijf
hem vergeleken heeft met den persoon L(
MultatuU, die maar kinderen loog- gi
noemt spr. een bedekte beschuldiging- e,
heer Joosten heeft sprekers open haf
eerlijke politiek in Haarlem s belang to'
leugen genoemd. Hij heeft dat niet '"L,
trokken en dat zal niet bevorderlijk zijn
de verdere gedachtenwisseling tusschen s'
en hem.
Later heeft de heer Joosten spr. verw^ j,
dat hij cijfers op de begrooting gebracht
om den toestand opzettelijk te verslechte?^
Spt. hoopt, dat de heer Joosten alsnog
woorden zal intrekken, om de atmo»'®!.
zuiver „e houden en om de debatten op- -
plan van eerlijkheid te houden.
Tegenover het voorstel-Klein staan B>
W. afwijzend. .j
De heer JOOSTEN verklaart, dat, t0Jt
hij den persoon Put van Multatuli. die
kinderen loog, naar voren bracht, nie' j\.
den wethouder van financiën gedacht B*
Als de voorzitter daaraan aanstoot genokt
heeft, neemt spr dar voorbeeld terug en
het hem, dit voorbeeld gebruikt te hebr£<-
Spr. kan echter niet terugnemen de B> ji
ning, dat in de begrootmg cijfers opgettote
zijn, welke de begroeting verzwaren
zijn cijfers, welke voorheen niet m de
grooting voor het nieuwe jaar werden
genomen. Dat dit nu gebeurd is. wekt 3 j
indruk, dat het gedaan is, om maar het be"
te verkrijgen, dat men wenschte. ,,c-
Wethouder GERRITSZ wijst op de te°
le en materieele verbeteringen, welke
arbeiders de laatste 30 jaar bereikt
Spr. juicht het toe, dat eindelijk de êe,^
gamseerde arbeiders eens begonnen zijB yf
strijd tegen de communisten, die sle"
relletjes veroorzatven. J
Wethouder VAN LIEMT (R.K.) dU
mede, dat een bevredigende bijdrage vaB y
Rijk verkregen wordt ten aanzien vaB
werkloozenzorg.
Het Crisis-comité moet uitsluitend
vullend optreden bij de uitxeenng aan
loozen. Een bedrag van 25.000 moe' be^i'
worden aan werkJooze vei zekerde geofg?j(l
seetden. Overigens kan vrijelijk bestej;
worden over het bedrag ter aanvult
uitkeering. e(
Het Comité is van tijdelijken aar" J
werkt verschillend, zoodat zijn arbeid gl
anders is dan die van het Burgerlijk
bestuur. jt
De nood is zoo hoog gestegen.
overheid het niet meer af kan. De «e'..(V
zullen zoo nuttig mogelijk besteed w°ry
De algemeene beschouwingen w0^!'
gesloten. De stemmingen over de voote
len zullen a.s. Dinsdagmiddag half 2 ge"
den worden.
In het voorjaar van 1932
nt'
Het bestuur van het Mannenkoor van
derling Hulpbetoon" besloot in principe
in het voorjaar van 1932 in Zandvoort .p
Internationaal Zangconcours te organteee eji
Het succes van de Nationale wedstryde" n-
de Rynrels in het vorig jaar heeft dit P pi!
dat reeds lang bestond, een stap nad«r
de uitvoering gebracht
Grenswijziging parochies Halfwe$*
Haarlemmermeer
(H. Franclscus van Sales.)
Bij Bisschoppeiyk Besluit van den 8ef
1931 te de grens tusschen bovengen0®*
parochies aldus gewijzigd. jP
De parochies van O L. Vr. Geboorte
Halfweg wordt vergroot met een stuk-
omgrensd wordt door een denkbeeldig i'
die van den Nleuwerkerkerweg uitloop' 0
Rlngvaort van de Haarlemmermeer n"ar jj'
TJweg tot den grenspaal od genoemd®"
weg C 17—18. zoodat de bewoners tu&' ft-
genoemden gre^speal en de Ringva°r» v yf
aan be^om-en tnt de parochie van Ob'
Geboorte te Halfweg.
