Laatste Nieuws
Stofzuigerhuis MAERTENS
Informatie
Cheque-koersefl
Amsterdamse!)?
Beurs
HJERHI&A WÜTHRICH, HAARLEM
Bliksembeveiliging
STADSNIEUWS
Agenda 24 December
Agenda 26 December
Agenda
27 December
Agenda
28 December
St. Vincentius-Bibliotheek
Hulpactie
R. K. Vrouwenbond
N^middagconcert H. O. V.
De gemeentebegrooting
„Taptoe" in den Stadsschouwburg
St. Raphael
burgerlijke stand
HEEMSTEDE
INGEZONDEN
GEEN BEZETTING
VAN TSJINTSJAU
INSLUITING DER CHINEEZEN
BEOOGD
Barteljorisstraat 16 - Tel. 10?55
Philips Radio-Toestellen
MEDEGEDEELD DOOl*
DE SPAARNEBAN^
Haarlem-Amsterdai*1
*T»/r
De strijd tegen de alcohol-
smokkelarij
Invallen In nachthuizen te New York
De laatste dagen voor Kerstmis besteedt
de New Yorksche politie met een krachtige
actie tegen de alcoholsmokkelarij. In de
meeste nachtclubs in het Theater-kwartier
van New York worden invallen gedaan en in
totaal zijn in de laatste dagen voor meer
dan één millioen dollar aan likeuren en al
coholhoudende dranken in beslag genomen,
terwijl 104 personen zijn gearresteerd. De
eigenaars der nachthuizen worden in ver
zekerde bewaring gehouden, om naderhand
berecht te worden.
Van vele nachthuizen is de installatie of
het meubilair naar het politiebureau overge
bracht.
Het tekort op de Amerikaansche
begrooting
Loonsverlaging bepleit
Senator Borah, sprekende over een tekort
op de Amerikaansche begrooting, bepleitte
een salarisverlaging van 10 pet. voor alle
salarissen boven de 2500 dollar van ambte
naren in staatsdienst. Het aldus bezuinigde
bedrag zal voldoende zijn, om de begrooting
in evenwicht te brengen en het tekort te
dekken.
De Fransche regeering voorkomt
een nederlaag
De socialisten bü den nens genomen
In de zitting der Fransche Kamer van den
afgeloopen nacht hebben de socialisten op
nieuw gepoogd de regeering een nederlaag
te bereiden.
Gebruik makende van de gelegenheid, dat
een socialistische meerderheid zich in de
Kamer bevond, stelden zij een nieuw onder
zoek voor van de overeenkomst met de
Fransche Bank en zij eischten, dat alleen
de aanwezigen in het openbaar hun stem
zouden uitbrengen.
De regeering doorzag echter, welke hin
derlaag haar werd gelegd, stelde voor de
openbare stemming later te doen plaats heb
ben en stelde de motie van vertrouwen.
De socialisten trokken zich terug, om
over dit regeeringsvoorstel te beraadslagen,
welke toen inderhaast door den voorzitter
in stemming werd gebracht.
Toen de socialisten weder in de Kamer
kwamen, was de stemming reeds aan den
gang en het slot was, dat de regeering riet.
320 tegen 258 stemmen ln de meerderheid
bleef.
De diefstal in het postkantoor
te Stockholm
Het grootste deel van den buit terecht
Gistermiddag is van het half millioen, dat
verleden week uit een postkantoor te Stock
holm werd gestolen, een bedrag van 400.000
kranen, dus verreweg het grootste gedeelte,
als deposito bij een bank te Maln'ö ontdekt.
De eergisteren gearresteerde Sjögren heeft
bekend dat hij medeplichtig was aan den
diefstal en dat hij het plan reeds twee jaar
geleden had uitgewerkt. Sjögren verklaarde
echter de inbreek niet zelf te hebben ge
pleegd en weigert zijn medeplichtige te noe
men.
Met een mes in het oog gestoken
Slachtoffer overleden
Zondagmorgen ontstond tusschen van D.
en J. v. d. L. te Brouwhuis, bij Helmond,
ruzie over een oude kwestie. Handgemeen
werden zy echter niet. Zondagavond begaf
v d. L. zich in beschonken toestand naar
de woning van Van D. Herhaalde malen
stak hij met zijn dolkmes in de voordeur.
Van D. ging toen door de achterdeur en
kwam op deze wijze naar voren. v. d. L.
stak hem toen met een mes ln het oog
Denzelfden avond moest het slachtoffer
nog naar Utrecht vervoerd werden, waar
hy gisteren is overleden. Hij was gehuwd
en vader van 9 kinderen. De dader is ge
arresteerd en naar Roermond overge
bracht.
..Rembrandt Theater „Taboe" en variété
7 en 9.15 uur. Alleen voor volwassenen.
..Palace Cinema „Ein Tango ftir Dich"
en variété, 8.15 uur. Alleen voor vol Vasse-
nen.
luxor Theater „Abie's Rose Marie" en
variété, 8.15 uur.
Gebouw „St. Bavo" Kerstfeest Duitsche
meisjes, 8 uur.
Stadsschouwburg Het Schouwtooneel,
„Elias weet het beter," 8 uur.
Gem. Concertgebouw Haarl. Gemengd
Koor Weihnachts-Oratorium, 2)4 uur.
Gebouw „St. Bavo'' Spaame Bazuin, 8 uur
„St. Caecilia," II uur v.m.
Stadsschouwburg Gezelsch. Corry Vonk en
Dick van Peursen, „De Jongen met de Zo
mersproeten," 2 uur De Ver. Schouw
spelers „Taptoe8 uur.
Gebouw „St. Bavo" R. K. Oratorium, 8 uur
R.C.H,. 8 uur „Aiberdingk Thijm", 8
uur Bestuur Bloemisten, 8 uur Com
missie voor Beroepskeuze, 89 uur, R. K.
Bevolkingsbureau, 810 uur.
Stadsschouwburg Comedian Harmonists,
8 uur.
De
Apotheekdiensten
apotheekdianst wordt heden 24 De
cember en len Kerstdag 25 December tot des
avonds 8 uur waargenomen door de firma O.
G. Loomeyer en Zn., Barteljorisstraat 11, te.
lefoon 10175 en door t'e Park-Apotheek, Kle
verparkweg 13, telefoon 11793. len Kerstdag
na des avonds 8 uur tot den 2en Kerstdag
des avonds 8 uui door de firma P. Th. A.
van Rijn, Kleine Houtweg 15. telefoon 10539,
firma C. G. Loomeyer en Zn., Zijlweg 34,
telefoon 12495, de Schoterbosch - A potheek,
Rijksstraatweg 19, telefoon 12711, de firma
Grijseels en van Hees, L. Veerstraat 14. te
lefoon 11.000, de firma L. Schoorl, Frans
Halsplein 1, telefoon 11.180 en door de
Bosch- en Vaart-Apotheek, Boekenrodestr.
13, telefoon 13290. Van den 2en Kerstdag des
avonds 8 uur tot Zondagavond 8 uur door de
firma Duym en Keur, Keizerstraat 6, te
lefoon 10378, de firma H. Remmers en Zoon,
Kruisstraat 6, telefoon 10354, de firma Th.
A. Klinkhamer, Koninginneweg 69, telefoon
13596 en door de firma Begemann en Snel-
tjes, Jansstraat 27 telefoon 10043. Na Zon
dagavond 8 uur alleen door de twee laatst
genoemde firma's.
R. K. Burcan voor Ziekenverpleging Aan
vragen voor zieken- en kraamverpleegster?
bij mej. H. Simons, Bloemhofstraat 1,
Haarlem, Telefoon 11671.
R. K. Arbeidsbeurs voor vrouwelijk personeel,
dagelijks van 10—12, 24, 89 uur, Zater
dag van 10—12 uur.
Nieuwe Groenmarkt 22: Woensdagmiddag
van half 34 uur voor jongens en meisjes:
Woensdagavond van half 8—half 9 voor
cuderen.
Hagestraat 49: Woensdagmiddag van half
34 uur voor jongens en meisjes; Woens-
Vrijdagavond van half 9half 10
dagavond en Vrijdagavond van half 8—half
9 voor ouderen.
Klarenbeekstraat 60: Woensdagavond van
half 89 uur.
Gen. de la Reijstraat 17: Dinsdag- en
De hulpactie van den R. K. Vrouwenbond
is thans in vollen gang. Meer en meer blijkt
dat de nood in vele gezinnen hoog gestegen
is, in sommige zelfs tè hoog om nog m waar
heid te kunnen beweren dat niemand in
Haarlem honger lijdt of het allernoodzakelijk
ste aan kleeding en dekking mist.
Onze geloofsgenooten moeten het weten,
zij zouden het ons terecht verwijten indien
wij het verzwegen vele kruisvaarders van
naastenliefde zijn tot redding der noodlijden
den reeds uitgetrokken, meerdere moeten
echter nog uittrekken opdat de kruistocht,
waartoe de H. Vader ons opriep zijn doel
bereike.
Daarom nog eens, geloofsgenooten, helpt 1
In naam van het Kindje Jezus, Wiens ge
boorte tot ons allei tedding wij aanstonds
gedenken, zendt ons nog wat geld, nog wat
goed, dekens, schoeisel, stukgoed, wat gij
ook maar missen kunt. Geldelijke bijdragen
kunnen gezonden worden onder motto
Hulpactie v. d. R. K. Vrouwenbond aan het
Bureau van de N. Haarlemsche Courant,
ofwel naar den heer Scholtes, St. Bavo-
Gebouw Smedestraat, ofwel naar mevr. M.
Steger-Kraetzer, Lanckhorstlaan 36, Heem
stede (tel. 28568) mededeelingen tot het
afhalen van goederen alleen aan het laatste
adres.
Aan al onze weldoeners en weldoensters,
en aan allen die het zullen worden, wenschen
wij van ganscher harte een ZALIG KERST
MIS v
Het Bestuur van den R. K.
Vrouwenhond.
Sinds enze vorige opgaaf ontvangen de
volgende giften x 4 1.1 4 2-5°, 1 4
5.1 4 10.en acht pakken kleeren.
De parochiale school in het
Kleverpark
Goede deelname
In totaal zal de op te richten parochiale
school in het Kleverpark minstens door 164
kinderen (79 jongens en 85 meisjes) bezocht
kunnen worden. De officieele stukken zyn
thans in zee gegaan, waarbij den Raad ver
zocht wordt de voor de stichting benoodigde
gelden te willen toestaan.
De Haarlemsche Orkest-Vereenlglng geeft
Zondagmiddag een concert ln de Gemeente
lijke Concertzaal onder leiding van Frits
Schuurman.
Het programma van dit concert, dat om
half drie begint, is als volgt:
Prélude du Déluge, vloolsolo Frans Vonk;
Danse Macabre; Suite Algérienne, alle van
Canaille Saint-Saëns; Kikimora (Russische
volkslegende), Anatol Ljadow; In de step
pen van Midden-Azië en Polovezkische dan
sen uit de opera „Prins Igor", beide van
Alexander Borodin.
A. Funke 70 jaar
Men meldt ons:
Den 2(Jen Kerstdag wordt de heer A. Fun
ke, zeer bekend als eigenaar der firma Wis-
brun en Liffmann, alhier, 70 jaar.
Door zijn prettige, eenvoudige persoon
lijkheid, en door zijn goeden naam als dege
lijk zakenman, heeft hl) zich vele vrienden
verworven, zoodat niet zonder reden ver
wacht kan worden, dat velen op dezen ge
denkdag hem hun sympathie zouden willen
toonen.
De heer Funke bemint eenvoud, hy houdt
niet van drukte, vooral niet, wanneer hij
daai'van het middenpunt zou zyn en dit
thans te meer riet, omdat hy een drietal
jaren geleden zyn vrouw heeft verloren, die
zooveel jaren met hem heeft gewerkt. Hij ls
daarom dien dag uitstedig. z
Toch zal de heer Funke dien dag met ge
voelens van voldoening terug zien op het
geen geschied ls nadat hij zich ln 1888 hier
ter stede vestigde. Hij was toen doorkneed
vakman, doordat hij gewerkt had in Keulen,
Do'-tm"nd, Essen en Aken.
Hy begon hier eerst op kleine schaal in
het perceel Anegang no. 3, doch het gelukte
hem eerst met de heeren Wisbrun en Liff
mann als comoagnons. later alleen onder de
firma, waaronder ze thans nog zoozeer be
kend is en thans met zyn zoon zyn zaak
zulk een goeden klank te geven, dat uitbrei
ding voor en na noodzakehik was en hy in
Maart van het vol vend jaar het voorrecht
zal hebben het mooie, in aanbouwzynde ma.
<*arifn aan de K'o'-rdziide van de Anegang te
kunnen openen. Dat zal voor hem een dag
van groot'' vreugde en e,eno°"doen'ng zitn,
een monument,«al stoffeiyk biyk voor een
welbesteed leven.
Past op Uw rijwiel!
In de afgeloopen week zijn drie rijwielen
verduisterd resp. uit de Magdalenastraat, van
het Prinsenhof en uit de Aiberdingk Thijm-
straat.
De houding van den burgemeester
Het incident gesloten
Hedenmiddag werd de behandeling der
gemeentebegrooting voor 1932 voortgezet.
De heer BAAS heeft ernstige bezwaren
tegen de wyze, waarop de burgemeester gis
teren de vergadering gesloten heeft. De
burgemeester had toezegging gedaan, over
leg te plegen over het vergaderen. Toen nu
eenlge heeren gisteravond daarover wilden
spreken, sloot hy de vergadering.
Er is niet te klagen over de medewerking
van den raad en nu zou spr. gaarne zien,
dat de burgemeester rekening hield met de
wenschen van den raad. De burgemeester
liet nu den raad als een troep kwajongens
staan. Spr. uit zyn misnoegen over de han-
delwyze van den raad.
De heer PEPER keurt ook de houding
van den burgemeester af. Spr. hoopt, dat er
voldoende leden zullen zyn straks, om den
burgemeester het laten houden der verga
dering onmogelyk te maken.
Wethouder SLINGENBERG merkt op,
dat hy de vorige week geen enkele toe-
De heer REINALDA geeft aan, dat na
zyn voorstel de heer Slingenberg optrad.
En terwyi deze nog sprak, sloot de voorzit
ter de vergadering. Daar maakt spr. ernstig
bezwaren tegen.
De heer WOLZAK meent, dat de raads
leden zich wat minder moeten bemoeien
met de leiding van den raad. Daardoor
juist raakt de voorzitter in moeilykheden.
De voorzitter heeft het recht, de vergade
ring op heden te convoceeren.
De heer VAN TETERING is van oordeel,
dat wel wat meer rekening gehouden kan
worden met de particuliere belangen van
de leden.
De heer JOOSTEN is het hiermede eens.
De voorzitter heeft toegezegd, reke
ning te zullen houden met de wenschen
van den raad, Donderdag niet te vergade
ren, Nu moet hy niet twee dagen later an
ders handelen. Aan het formeele en mate-
rieele recht van den burgemeester moet
deze niet te veel vasthouden. Spr. had by
„onderwys" over alle postan het woord en
stemming willen vragen; daartoe heeft hij
ook het materieele en formeele recht, doch
hy zal dit niet doen. Spr. is het met den
heer Baas eens, dat de raad niet als kwa
jongens behandeld moetan worden.
De VOORZITTER geeft aan, dat de be
grooting voor 31 December gereed moet
zyn. Is dit niet zoo, dan moeten de burge
meester of wethouder Slingenberg manda
ten teekenen. En daar is spr. niet toe be
reid. De vergadering is normaal geconvo
ceerd. Als de heer Baas zyn misnoegen uit
spreekt over sprekers houding, wil hy dit
doen over de houding van de raadsleden.
De discussies worden gesloten.
Het voorctal-Boes inzake de salarieering
van het onderwyzend personeel der midd.
meisjesschool wordt verworpen met 1716
stemmen.
(De vergadering duurt voort).
Zondag 27 December zal het tooneelgezel-
schsp „De Vereenigde Schouwspelers", di
rectie Pierre Mols in den Stadsschouwburg
alhier een buitengewone voorstelling geven
van het wereldberoemde successtuk „Tap
toe", militair tooneelspel in vier bedrijven
van Franz Adam Beyarlein.
In dit stuk trede'- behalve Enny Mols—de
Leeuwe op de heeren Pierre Mols, Julius
Brongers, John Timrott, Piet te Nuyl, Ge
rard Robber, Theo Vink, J. joha. Frits En
gels, Chr. Overste en L. Bakels.
De vertaling, regie en bewerking is van
Pierre Mols, terwijl de speciale costumes ge
leverd zyn door de firma A. Serné Zoon,
te Amsterdam.
Het centrale Graalhuis te Haarlem
21 Januari inwijding door den bisschop
Donderdag 21 Januari zal Z. H. Eke. Mgr.
J. D. J. Aengenent het Graalhuis der Kathe
drale kerk, aan de Emmastraat, dat tevens
het Centrale Graalhuis is van de Bisschop-
stad, plechtig komen inwyden.
Gevonden dieren en voorwerpen
Brugwachter Catharynebrug: autoband;
Bureau v. politie Smedenstraat 9: boekje;
Meyer, Teding v. Berkhoutstraat 37: boek;
Kollaart, Jan Nieuwenhulzenstraat 8: hond;
Corynus, Riouwstraat 22: een p. handschoe
nen; V. Zonneveld, Tematestraat 42: doode
kip; C. Koeiewyn, Brederodestraat 30, por-
temonnaie m. inh.; Brinkman, Anegang 25:
parapluie; brugwachter Langebrug: sleutel
v. melkbus; Koops, Rollandstraat 89: schoen;
Bureau van politie Smedenstraat 9: slinger
v. e. auto; V. Hesteren, Nieuwe Kruisstraat
13; taschje m. I.; J. Blesgraaf, Gierstraat 46:
trajectkaart: G. Jonker, Archipelstraat 58:
tasch m.i.; E. de Smeth, Laan v. Bloemen-
hove 2, Heemstede, vulpenhouder; postkan
toor Ged. Oude Gracht 2: portemonnaie m.
inh. en een vulpotlood.
Kath. M. T. S.-Vereeniging
Gisteren hield de groep Haarlem van de
Kath. M.T.S.-Vereeniging haar Kerstbyeen-
komst ln een der bovenzalen van Brlnkmann.
Aanwezig waren o.a. pater Esser O.E.S., mo
derator der groep, de groep Amsterdam met
den moderator pater Van Diest en afgevaar
digden der andere groepen.
Pater Esser hield een korte inleiding:
.Kerstgedachte", Ben Bolder droeg verder
verscheidene inslaande studentenliedjes voor,
terwyi de RK. Lyceum-band grootendeels
het muzikale gedeelte van het programma
verzorgde.
Den geheelen avond heerschte er een ge
zellige, amicale sfeer.
Aanbesteding
Te 's-Gravenhage werd gistermiddag door
den Ryksgebouwendienst van het Ministerie
van Financiën aanbesteed: het bouwen van
een post-, telegraaf- en telefoongebouw te
Bussum.
Er waren niet minder dan 63 inschrijvingen
binnengekomen. De drie laagste Inschryvers
waren: 1. Fa. J. H. Hendriks te Den Bosch
met f 113.500; 2. F. J. Turen te Lonneker
f 127.740 3. Aann. My. v. h. Rozenhart te
Haarlem f 128.800. Hoogste inschrijver was
T. Bikker te Hilversum met f 206.370. Voor
't overige bewogen zich de bedragen voor het
meerendBel tusschen f 140.000 en f 150.000.
Jubileum
31 December zal de heer G. v. Baaren sein-
werker by de Nederlandsche Spoorwegen den
dag te herdenken dat hy voor 25 Jaar ln
diei|6t trad.
Kinderbewaarplaats
Hét Bestuur van de Stichting voor Oprich
ting en Instandhouding van een Kinderbe
waarplaats in Haarlem-Noord, weike ten doel
heeft het verzorgen van kinderen tot 5 jaar,
van uit werken gaande vrouwen, heeft ge
ïnstalleerd een comité voor het Bouwfonds,
welks taak is mede gelden in te zamelen voor
een eigen gebouw. Het bouwfonds-comité is
om. van plan inteekenlysten bij de bewo
ners van Haarlem en omgeving aan te
bieden.
Donateurs-uitvoering
„Aiberdingk Thijm"
De R. K. Rederijkerskamer Aiberdingk
Thym" geeft a.s. Dinsdag, 29 December, in
den Janswcg-schouwburg haar tweede öoqa-
teursuitvoering voor dit jaar.
Op dien avond zal de eerste opvoering voor
Haarlem plaats hebben van het vier-bsdrij-
vige biyspel: Melius Scevola", bewerkt door
Gerard Nielen naar Schöntan's „De Sabijn-
sche Maagdenroof".
Zooals gewooniyk zal deze uitvoering uit
sluitend voor donateurs toegankelijk zyn
Nieuwe donaties kunnen alsnog tot uiterlyk
28 dezer, voorm. 12 uur worden opgegeven
by de heeren J. Leeflang, Nagtzaamstraat 36.
of F. Duyn Sr., Jansstraat 16, telef. 11658.
De uitvoering zal, met hét oog op de uitge
breidheid van het biyspel, precies te 8 uur
aanvangen
Op den speeldag is er van 19—3 uur gele
genheid tot plaatsbespreken aan den
Schouwburg.
W eldatligheidsf onds
„Het Schemerlampje"
Op de gehouden jaarlijksche algemeene
vergadering werden de inkomsten als volgt
verdeeld
Nederl. Herv. Diaconie, Jansstraat
Jozefhuis „Trinitas", Zijlsingel
Israëlietische armen
Stads Armen- en Ziekenhuis
Leger des Heils
Hofje Tuchthuisstraat, 8 inw
Kinderfeest Stads Editie (O. H. C.)
St. Vincentiusvereeniging
Aan 107 der allerarmste geziri«in
in Haarlem 406.
40.—
30.—
25.—
40.—
20.—
32.—
20.—
25.—
Totaal 638.—
23 gezinnen opgegeven door het Burg.
Armbestuur
12 gezinnen opgegeven door Zuster Menson
(Diaconessenhuis)
8 gezinnen opgegeven door Zuster Schou
ten (Groote Gasthuis)
13 gezinnen opgegeven door Zuster Casan-
der (Maria-Stichting)
13 gezinnen opgegeven door de Vincentius
vereeniging
38 gezinnen opgegeven door den penning
meester en eenige leden
107 totaal
Het lidmaatschap bedraagt 3.— per
jaar. Adres van den penningmeester is J.
W. v. Leuven, Gasthuisvest 31zw.
Gisteravond hield de afdeeling Haarlem I
(Spoor) een vergadering in het gebouw „St.
Bavo". De 2de voorzitter, de heer Ferron,
opende de vergadering op de gebrulkelyke
Wijze. Spr. deelde mede, dat de afdeeling
uit bydragen der leden aan de werklooze
leden van den Volksbond een Kerstgave kon
schenken van 209.20. Voorwaar een schit
terend resultaat.
De heer Ferron bracht verslag uit van
den Raad van Afgevaardigden. De penning
meester, de heer Veltman, bracht dank aan
hen, die de Kerstgave van de leden byeen
gebracht hebben. Verder deelde hy mede, dat
het saldo van den bazar voor het Mgr. Mut-
saersoord ruim 800 is. De begrooting van
den penningmeester werd na uitvoerige be
spreking over het punt contributie, goedge
keurd.
Na rondvraag volgde sluiting.
Ondertrouwd: 23 December S. Hertog
en M. Kölsjhbach; J. J. van Lieshout en C.
M. H. de Graaff; J. M Eelman en P Klok;
J. Oerlemans en E. Kutschera; J. Elshoff en
M .G. J. Dekker; D. van Duyn en A. M. B. F.
de Boode.
Getrouwd: 23 December J. D. Voetelink
en P. J. Zoomers; J. van Hattem en L. E. ET'.
Mutz; W. B. Schaaf en C. M. Wassenaar; J.
Hollander en E. C. Hogendoorn; P. L. Styn-
man en T. W. Opbroek; A. Röckrath en P.
Lawniczak; J. A. A. Pauw en E. M. L. F.
Freiitrup; W. F. Beusker en A.M. Sowa; P.
B. van Britsom en J. H. Janus; W. Loos en
M, K. Verhorst.
Geboren: 22 December H. J. Janszen—
Slot, d.
Overleden: 22 December O. Kollaart
Bierenbroodspot, 82 j„ Acaciaet:aat; P. de
Vries, 58 j., Gierstraat; G. Bakkenist—Vink;
80 j., Koninginneweg; P. Bak, 73 j., Gast
huisvest.
Extra Kersttoelage Als Kersttoelage
ontvingen zoowel de gehuwde als onge
huwde werkloozen deze week een extra uit-
keering van f 4.
Voor den inhoud van deze rubriek stelt
de Redactie zich niet aansprakelijk
Mijnheer de Redacteur,
Naar aanleiding van een bericht, voor
komende in de N. H. Courant van 18 Dec. '31
waarin mededeeling over de Tramplannen
vtaag ik beleefd eenige ruimte. Bij voorbaat
mijn dank.
Het verwondert mi' zeer, dat de N.-Z.
H.T.M. met autobussen een staatslijn wil
exploiteeren, daar hierin wanneer de ge
vraagde lijnen worden toegezegd, een con
currentiestrijd ontstaat tusschen Brockway
en Tfam.
Vreemd vind ik het verder, dat een be
staande autobus-maatschappij achter wordt
gesteld bij een lichaam, dat hierin absoluut
geen ervaring heeft en de vruchten wil
plukxen, welxe een pionier op dit gebied
heeft gezaaid. Intusschen nan dit werk
alleen geschieden door buschauffeurs en die
kweekt men niet op de tram.
Buschauffeur is iemand die ervaring heeft
met flinke wagens. Het is met genoeg ia
bezit te zijn van rijbewijs 1532, wat door den
een of anderen ambtenaar is afgenomen op
een afstandje.
Ik meen, dat voor de stadslijnen alleen
de Brockway in aanmerking kan komen,
daar die de oudste rechten heeft.
Een abonné.
TSJINTSJAU, 23 Dec. (Eigen bericht.) Als
eerste aller persverslaggevers ben ik te
Tsjintsjau, 't middelpunt der huidige troebe
len in Mandsjoerye, aangekomen. Als gast
der regeering woon ik in het hoofdkwartier
der neutrale waarnemers.
Volgens Chineesche berichten marcheeren
de Japanners naar de spooriyn Tungliau
Taluschan op. De stad Faku is bezet. Om
den spoorweg Yingkau—Kupangtze werd
heden gestreden. Deze lijn is eenlgen tyd ge
leden door Chineesche troepen vernield. De
Japanners hebben het plan haar te herstel
len.
Naar Sjanhaikwan op de Chineesch—
Mandsjoerysche grens hebben de Japanners
krijgsmateriaal gestuurd en de stad zelf met
300 man bezet. Deze Japansche troepenbewe
gingen beoogen blykbaar de insluiting van
het Chineesche leger van drie kanten, om
het op deze wijze tot den terugtocht te dwin
gen.
Officieel wordt verklaard, dat generaal
Honjo, de Japansche opperbevelhebber,
„niet het plan heeft Tsjintsjau te bezetten,
doch enkel het land te zuiveren van bandie
tenbenden."
Wat, het aftreden de- Chineesche regeering
betreft, dat daaromtrent verspreide berichten
zijn onjuist. De Nanking-regeering is niet
heengegaan, doch biedt tegenstand.
Toen nu ettelijke weken geleden het Mand
sjoerysche conflict als een bom barstte in de
couloirs van den Volkenbond en de geheele
beschaafde wereld met ontzetting sloeg, werd
in een deel van de Europeesche pers het
optrden van Japan sterk gegispt. Men hoop
te allerwege dat die aangelegenheid in een
handomdraaien zou worden opgelost. Er wa
ren zelfs menschen, die er van overtuigd
waren, dat de Japansche regeering door de
militaire clique was overrompeld en voor een
voldongen feit was gesteld.
Als men echter ter plaatse zelf is en pro
beert om de problemen nader te bezien, dan
zien de gebeurtenissen der laatste weken er
toch wezenlijk anders uit. Men moet op de
eerste plaats de ontwikkeling der laatste veer
tig jaren bestudeeren, om te kunnen begrij-
pen, waarom Japan zoo taai vasthoudt zelfs
aan het kleinste resultaat, dat het bereikte
op het Aziatisch continent. Op zeer vele din
gen, die hier sedert den oorlog van Japan
tegen China in de jaren 1894—'95 zich heb
ben afgespeeld, heeft men in Europa maar
nauwelyks de aandacht gevestigd, wy hadden
onze eigen zorgen en futiliteiten en vergaten
daardoor de ontwikkeling van gebeurtenissen
te vervolgen die toen ver van ons weg hun
gang gingen, maar die niettegenstaande dat
moesten leiden tot het huidige culminatie
punt.
Voor den doodgewonen Japanschen burger,
die van politiek maar heel weinig begrip
heeft, is Mandsjoerye heilige bodem. Er is
nauwelijks een dorp op het Japansche eilan
denrijk te vinden, dat niet eenigen zyner zo
nen op de slachtvelden van Mandsjoerije
heeft zien vallen en verbloeden. Japanneezen
van alie standen hebben mU sedert jaren niet
zonder sentimentaliteit verteld, welk een die
pen indruk die transporten van gesneuvelden
in hun schooljaren cm hen hebben gemaakt.
Na den oorlog met China in de jaren
1894'95 moet Japan noodgedwongen den
prys van zyn overwinning: Port Arthur en
Dairin prijsgeven. De groote mogendheden
kwamen tusschen beide. Met ongehoorde
offers aan bloed veroverde Japan deze
posities acht jaren later op Rusland, dat
het van ouderdom ingezonken China' vele
concessies had afgedwongen. Duizenden
Japanners zyn langs de spooriynen Antoeng
Moekden en Port Arthur—Moekden ge
sneuveld. Wie ooit in het Zuideiyke Mand
sjoerije heeft gereisd, weet met welke diepe
vereering de Japanneezen spreken van dezen
met bloed doordrenkten bodem.
Wy kennen een voorbeeld van deze
mentaliteit uit de koloniale geschiedenis
van een andere groote mogendheid. In
Engeland werden, na den Indischen op
stand van 1857 namen els Lucknow, Cawn-
pore en vele andere met dezelfde diepe
vereering voor de tallooze daar gevallenen
genoemd. eHt sprak tientallen van jaren
van zelf voor den doodgswonen Engslschen
burger die een zoon, een broeder in Indlé
had verloren, dat deze heilige, met bloed
doordrenkten bodem niet mocht worden
prysgegeven. Nu precies zoo staat het met
de Japanneezen m Mandsjoerye. Ik moest
op de eerste plaats de aandacht vestigen
op deze in zekere mate sentimenteele oor
zaak, wyl zy de verklaring der opvatting
van geheel het Japansche volk in zich
sluit.
Sedert den Russisch-Japanschen oorlog
hebben de Japansche handel en industrie in
Mandsjoerye reusachtige resultaten bereikt.
Rusland had weliswaar om het zoo te zeggen
dit aan mineraiiën zoo ryke en buitengewoon
vruchtbare land ontdekt, maar de reus Rus
land stond op leemen voeten.
De Japansche dwerg bracht hem ten val
en Tokio zette in werkeiykheid om wat
Petersburg wellicht eens had gedroomd.
Japan werkte aan het kolonialiseeren van
Mandsjoerye met een consequentie en een
ver vooruitzienden blik, als we in de koloniale
geschiedenis van Europa maar heel wein'g
vinden. Groote ondernemingen, zooals spoor
wegen, kolen- en yzermynen werden er ge
sticht. Maar daarnaast werd het geheele land
overtrokken als met een net van kleine han
delaars, kooplieden, middenstanders en am
bachtslieden, die dikwijls niet konden leven
van de opbrengst van hun arbeid, maar die
er zeker van waren, dat het moederland
hun in geen geval in den steek zou laten.
Zelfs tot in de kleinste vlekken van Mand
sjoerye vindt ge overal den een of anderen
Japanschen kramer of barbier. En al die
menschjes werken met een handigheid en
yyer, die een Europeesche kolonisator nooit
zou hebben klaargespeeld.
En dan de militairen I Ik heb by de Ja
pansche officieren kaarten gezien, die hon
derdmaal beter en nauwkeuriger zijn dan die
generaal Ma in zyn hoofdkwartier heeft.
Het plan der bezetting van Mandsjoerije
op het huidig oogenblik kan dus onmogelyk
maar ontstaan zyn in de koppen van een
paar Japansche generalen, maar het is veel
eerder het resultaat van voorbereidingen, die
reeds reeksen van jaren wel zyn overwogen
en die op een gunstig moment tot uitvoering
moesten worden gebracht. De laatste oorza
ken, die geleid hebben tot het binnenrukken
van Japan in Mandsjoerye, zyn van geen
beteekenis. Feit is, dat het plan gereed lag.
En het was goed doordacht. Het moment was
goed gekozen. Want China was door en door
verzwakt door den burgeroorlog tusschen
Nanking en Canton en door den strijd tegen
communisten en de rooversbenden. Japan
No. 10 24 December
zelf wist het 't beste: dat de Europeesche
mogendheden een groot deel van hun In
vloed ln het verre Oosten hadden verloren.
Engeland had buitendien de handen vol
werk in Indië en zware zorgen voor zyn
handel ln Ijet Oosten. Frankrijk werd in be-
riag genomen door Cochin-China. En de
Sovjets zyn door hun eigen aangelegenhe
den dusdanig gebonden, dat zy met angst
en vreeze het oprukken der Japanners
moeten gade slaan, zonder ook maar iet®
tegen te kunnen ondernemen. j
Er biytt dus alleen maar Amerika °ve'
De plannen van Amerika zijn door het °r\
treden van Japan aanmerkelijk, ja W®*®*
ïyk in de war gestuurd. Maar ook de e
eenigde Staten zullen het laten by Pa?\,
ren protesten. Voor hen is het object,
cm het gaat, van te weinig beteekenis
het op een ernstig conflict met JapaP
laten aankomen.
In Genève, Parys en Washington zit 31
aan de groene conferentie-tafels en onde
tusschen zet Japan zyn zegepralenden to®
door Mandsjoerye voort. De JapanneeZ,c'
openen op dit moment „commercie6'
vlieghjnen van de militaire basis te M°®„
den uit, op een t'jdstip, dat handel en
vef
keer volledig met lamheid zyn geslagen
cif'
f0d
journalisten de eenige gasten der sp1
wegen zUn. China heeft natuuriyk
dien vliegdienst. evenmin als voor vele
deren, concessie verleend. Maar Nank1
ligt op wyden venen afstand. MandsjP®™[
is van het overige China afgesneden, zoo0
hetx recht van den sterkste hier regeert-
WALTER BOSSHA^
(Copyright Nw. Hrl. Crt., Nrd.-Holl. V&
blad en Opera Mundi press).
DONDERDAG 24 DECEMBER 1931
9.80
34.75
8.60
2.49^
59.20
48.65
12.75
21.20
47."
48. -
48.-
7.40
Parys
9.75
Brussel
34.60
Londen
8.50
New-York (cable)
2.49
Beriyn
59. -
Ziirich
48.50
12.60
Madrid
21. -
Oslo
46.—
Stockholm
47.—
Kopenhagen
47.-
Praag
7.30
Weenen
DONDERDAG 24 DECEMBER 193^,
Vorige
Koersen
Staatsleeningen
5 Nederland 1919
4% Nederl. 1916
414 Nederl, 1917
4 Nederland 1931
4% NJtnd. 1926 B
Banken
Koloniale Bank
Indische Bank
Cert. Handei-My.
Industrieën
Unilever
Calvé Delft
Alg. Kunstzyde
Van Berkel's Pat
Nieuwe Philips
Kuch. Accoustlek
Ned. Ford
Industr. Buitenland
Anaconda
Bethlehem Steel
CJ. S Leather
Intern. Nickel
Mijnbouw
Boeton MUnbouw
Alg. Exploratie
Petroleum
Dorische Petroleum
Gaboes
Kon. Olie
Perlak
Peudawa
Continental Oil
Shell Union OU
Rubber
A dam Rubber
Bandar
Dell Batavia Rubb.
Rott. Tapanoell
SerbadjadJ
Silau
V I. C. O
APied
Intercontln Rubber
Scheepvaart
Holl. Amerika Lijn
dito Gem. Eigend.
Kon. Ned. Stoomb
Scheepvaart- ünie
Marine comm
Marine pref
Suiker
H. V A.
Poerworedjo
Vorstenlanden
Actions idem
Tabak
Deli Batavia
Oude Dell
Oostkust
Senembah
Maxwell
Spoorwegen
Union Pacific
Wabash
Chic. MUw St Paui
Kansas City South
Erie Rallr.
Prolongatie
100V16
94%
393/4
87 >4
69i/2
50
55
70
89
45%
40i/2
25%
86%
9%
181
23%16
22%
3
8
40
40
58
58
91%
8%
106%
107
593%
3
m-
53%
59li>
327/32
3%
43^/
35%
16%
11%
19%
13
25
24
4
2%
12%
581/;
3%
173
7%
35
23.40
110%
140%
18
174%
24
84
2%>
g
3%
100%«
94%
89%
87 V*
51
55%
71%
90
46
39
89
9%
180
22
20%
3
43
36
20
11
19
13
25
2%
57%
174
35
111
150
19
173
77%
