J. Lottgering
RIEP
vtsm
HET NIEUWE GOUVERNEMENTS
GEBOUW TE HAARLEM
Een officieele avond
DE RAMP VAN HET RAPENBURG
TE LEIDEN
Vandaag 125 jaar geleden
TWEEDE BLAL
DINSDAG 12 JANUARI 1932
BLADZIJDE 1
CENTRALE
TANDHEELKUNDIGE KLINIEK
Vervoermogelijkheden in
en rondom Haarlem
LAKEROL
[HEEREN BAAI
DE RAMP VAN HET RAPENBURG TE LEIDEN
De Vrouwen van Nazareth te Vogelenzang
R. H. B.-SCHOLEN
bij guur en vochtig weerl
30 59 ets. bij ApoHi. sn Dreg.
Ververij en Chemische Wasscherij
Groote Houtstraat 5a, Tel. 10771
STOPPAGES, SCHOENVERVEN
EN H0EDENV0RMEN
ZekerTriesdtcHeennbaai,maardan
ECHTE FR1ESCHE
en verkoudheid DIRECT
behandelen) Wrijf in met
Het Kuiper- en Kistenmakers-
bedrijf
GOUDEN MEDAILLE VOOR
TROUWEN DIENST
NEDERLANDSCH
SCHOOLMUSEUM
Tentoonstelling van Diorama's
MACHINISTEN-EXAMEN
PAX ET BONUM
BURGEMEESTERS
Eervol ontslag
DE RAMP VAN HET RAPENBURG TE LEIDEN
;vV-' H - -
Een gravure van den toestand, zooate bQ to de eerste dagen na bet droevig gebeuren
was. Dooden en gekwetsten worden wegge dragen
Ged. Staten van Noord-Holland hadden
Maandagavond een aantal gasten genoodigd
tot een bezoek aan het nieuwe Gouverne
mentsgebouw, dat sinds Mei 1930 in gebruik
(8.
Tot de vele gasten behoorden de leden van
•Je Prov. Staten van Noord-Holland en de
Vertegenwoordigers van die colleges, die het
Provinciaal bestuur een geschenk aangebo
den hadden, zooals gemeentebesturen, wa
terschappen en andere corporaties.
Rondom het gebouw had de politie onder
leiding van inspecteur Van Tongeren voor
een .uitstekende verkeersregeling gezorgd
w&t met het oog op de tientallen auto's wel
hoodig bleek.
Te half 9 werden de gasten ontvangen door
den voorzitter van het College van Ged.
Staten, den Commissaris der Koningin, door
enkele leden van Ged. Staten en door den
griffier der Staten mr. S. H. Vening Meinssz.
De officieele ontvangst vond plaats in de
vergaderzaal van Prov. Staten, welke met
een palmenversiering was verfraaid en waar
«en strijkje voor uitstekende muizek zorg
droeg.
De Commissaris der Koningin hield de
Volgende toespiaak:
De Commissaris wees er in zijn rede op,
dat het gebouw sinds Mei 1930 reeds in ge
bruik is, doch dat het geruimen tijd geduurd
beeft eer alle geschenken zoodanig opgesteld
bonden worden, dat ze volkomen tot hun
ïecht kwamen.
Door den langen tijdsduur sinds de in ge
bruikneming. was er geen reden meer tot
opening in een plecht'ge zitting en daarom
sün nu allen uitgenoodigd tot een eenvou
dig bezoek.
Spr. bracht dank aan alle gemeentebe
sturen, corporaties en bijzondere personen,
die voor de verfraaiing van het gebouw zoo
veel belangstelling aan den dag hebben ge
legd Het zijn alle blijken van medeleven en
burgerzin.
Spr. gaf tenslotte allen de verzekering, dat
bet provinciaal bestuur in al zijn geledin
gen vervuld is met hartelijken dank tegen-
over allen, die op zoo onbekrompen wijze er
toe hebben bijgedragen, het aan historische
berinneringen zoo rijke paviljoen op te bou
ten tot een waardigen zetel der hedendaag.
sche administratie.
Het provinciaal bestuur zal zijnerzijds
Voortarbeiden aan den verderen immateriee-
ten opbouw van dien zetel, tot heil der pro-
vincie en tot zegen van haar gemeenten en
Ingezetenen.
Burgemeester W. de Vlugt, van Amster
dam, antwoordde in het kort op deze wel
komstrede.
Hij betuigde zijn erkentelijkheid jegens het
Provinciaal bestuur, dat de vertegenwoordi
gers van gemeentebesturen in de gelegenheid
gesteld waren, het Gouvernementsgebouw te
bezichtigen. In den kring van gemeentebe
sturen bestond daarvoor groote belangstel
ling.
De oude behuizing kon zelfs aan de ma-
ttgst gestelde eischen niet meer voldoen. Het
is dan ook met dankbaarheid, dat gedacht
Wordt aan het oogenblik, dat dit gebouw be
trokken kon worden en het moet het College
Win Ged. Staten op dit oogenblik tot vol
doening stemmen, dat dOor de in gebruik
neming van dit gebouw een lang gevoelde
behoefte is vervuld.
De taak der provinciale besturen is de
laatste jaren zeer verzwaard en de golfslag
van den tegenwoordigen tijd doet zich krach
tig gevoelen in de provincie Noord-Holland
en de vervulling der taak van het Provin
ciaal Bestuur vereischt een apparaat, dat
zoodanig gehuisvest is, dat het op de meest
voortreffelijke wijze functionneert.
Spr. uitte zijn wmrdeering vóór het feit,
dat de geschonken blijken van belangstel
ling door het College van Ged. Staten op
®ympathieke wijze zoodanig versterkt en ge-
'angschikt zijn, dat zij bijdragen tot de ver
fraaiing en versiering van het Gouverne
mentsgebouw.
Spr. wenschte ten slotte het Provinciaal
Pestuur geluk met de in gebruikneming van
dit nieuwe gebouw en vertrouwde, dat het
in belangrijke mate zou bijdragen tot de be
vordering der taak van het Provinciaal Be
stuur, terwijl hij hoopte, dat onder Gods
'«gen en met de kennis en de ervaring van
den huidigen voorzitter op ruime wijze zou
bevorderd worden de ontwikkeling en bloei
der gemeenten.
Op beide redevoeringen volgde een harte-
Itlk applaus.
Hierna werden de aanwezigen in de gele
genheid gesteld, het gebouw te bezichtigen.
In de anti.chambre en in de koffiekamer
Waren ruim voorziene buffetten ten behoeve
Van de gasten opgeslagen.
Staande voor dezen zetel, wat het kunst-
haaldwerk betreft, geschenk van de Afdee-
Uhg Noordholland der Vereeniging van Ne-
derlandsche gemeenten, met 't fraaie wand-
l&Pijt van de hoofdstad des Rijks in den rug
eh de niet minder schoone gobelins van acht
*hdere groote gemeenten om mij heen, met
bet gezicht op de klok van de provinciale
bedrijven en met de vloerkleeden van Heem-
®tede en van Beverwijk voor den voet, is het
een voorrecht de talrijke bezoekers wel
kom te heeten, die gevolg hebben gegeven
aan de uitnoodiging van Gedeputeerde Sta
ten om het nieuwe Gouvernementsgebouw
met een bezoek te vereeren. dat, thans ge
heel voltooid, prijkt met al het scnoons, waar
mede het door de milde hand van zeer velen
is verrijkt.
Reeds is Mei 1930 is deze nieuwe zetel van
het Provinciaal Bestuur in gebruik genomen
en herhaaldelijk is in het College sprake ge
weest van een officieele opening in een
plechtige ziitlng van de Provinciale Staten.
Maar het heeft geruimen tijd geduurd, al
vorens alle welkome toezeggingen van ge
schenken tot verfraaiing van het gebouw,
toezeggingen, waaronder er vele waren, die
langdurige voorbereiding vorderden, konden
worden ingelost en het College stelde er prijs
op, dat alle geschenken tot hun recht zou
den komen en dat geen daarvan als ..nage
komen gift" aan de aandacht ontsnappen
zou, waarop het aanspraak had.
Moest derhalve eene opening in plechtige
zitting tot later worden verschoven, thans
zou zij ongetwijfeld aan aantrekkelijkheid en
beteekenis hebben ingeboet, nu de Staten
reeds herhaalde malen deze zaal in leven
dige beraadslaging aan haar doel hebben
dienstbaar gemaakt.
En bovendien zou, ook bij de grootste „in
schikkelijkheid" dit woord nu in zijn strik
ten zin genomen deze Statenzaal b!j
lange na niet allen hebben kunnen be
vatten, op wier aanwezigheid bij de plech
tige opening door het Provinciaal Bestuur
zou zijn .prijs gesteld.
Het is daarom dat Gedeputeerde Staten
van hun aanvankelijk voornemen hebben
afgezien en liever die allen hebben uit
genoodigd tot een, met het oog op den
nood der tijden eenvoudig bezoek, bezoek
dat de gelegenheid biedt tot een rondgang
door de zalen en vertrekken, waar zich de
geschenken bevinden, die een dagelijksche
bron van vreugde en van genot zijn voor
degenen, die aan het Provinciaal Bestuur
zijn verbonden, opdat alle schenkers zich
zouden kunnen vergewissen aangaande de
plaats, die is toegedacht aan hun gewaar
deerd blijk van medeleven met hun gewest
en met degenen, die voor den goeden en
geregelden gang van het Bestuur daarvan
de verantwoordelijkheid dragen.
Het is mij, zoowel persoonlijk als spre
kende voor en namens de Provincie, eens
behoefte voor al die blijken van medeleven
en burgerzin openlijk dank te zeggen en aan
alle gemeentebesturen, corporaties en bij
zondere personen, die voor de verfraaiing
van het Gouvernementsgebouw zooveel be
langstelling hebben aan den dag gelegd, de
verzekering te geven van de warme erken
telijkheid die zij daardoor hebben opgewekt.
Links en rechts, in de nevënzalen, prij
ken aan den wand, die daardoor op schit
terende wijze is versierd, de artistie
ke gobelins van de Vereeniging „Stad en
Lande van Gooiland", van het Hoogheem
raadschap Noordhollands Noorderkwartier
en van een viertal groepen van gemeenten,
terwijl de klok van Enkhuizen in de koffie
kamer den Statenleden het uur aangeeft
waarop na gencten rust de werkzaamheden
moeten worden hervat, nadat zij zich op de
barometers van Wijdewormer en van Beets
en Oudendijk omtrent de weersgesteldheid,
die hen buiten gekomen wacht, een voor
spelling hebben kunnen maken.
Ik heb nu slechts de geschenken opge
somd, die in de onmiddellijke omgeving zijn
te zien en te bewonderen en die niet alleen
aan de lichamen, die de Statenzaal met
zijne nevenvertrekken daarmede hebben
verrijkt, maar niet minder aan de ontwer
pers en vervaardigers alle eer aandoen.
Ik zou met mijne opsomming kunnen
voortgaan, u nog bepaaldelijk willen wijzen
op de wandbetimmering, het goudleer en
het glas-in-lood-raam van de vertrekken,
die naar deze zaal leiden, en niets zou mij
liever zijn dan, door hen allen met name
te noemen, het volste recht te doen we
dervaren aan schenkers, ontwerpers en
vervaardigers van al hetgeen een dienstge
bouw, als waartoe het Paviljoen Welgele
gen door de Regeering is bestemd, tot een
lust der oogen maakt en daarmede getui
genis af te leggen van de groote dank
baarheid, waarvan ik zooeven sprak en die
ons tegenover ieder hunner in het bijzonder
vervult.
Maar ik vrees, dat ik daarmede te veel
van uw geduld zou vergen en ben van
meening, dat deze avond beter aan zijn
doel zal beantwoorden door den rondgang,
waartoe onze bezoekers werden uitgenoo
digd dan indien meer dan noodig beslag
op hun tijd werd gelegd voor het aanhoo-
ren van eene rede, die in deze om hare ac-
coustiek weinig geprezen zaal wellicht niet
eens tot allen zou doordringen. Trouwens
uit de lijst, die bij het binnenkomen in het
gebouw aan ieder werd ter hand gesteld,
moet u zijn gebleken, dat Gedeputeerde
Staten zich nauwkeurig rekenschap heb
ben gegeven van al hetgeen tot inrichting
en verfraaiing van de voor den provincia
len dienst bestemde ruimten, mede door
de vrijgevige beschikking van Provinciale
Staten, werd geschonken en van het aan
deel, dat schenkers, ontwerpers en ver
vaardigers hebben genomen in het samen
brengen van dit alles tot een schoon en
samenhangend geheel.
De voorlichting, bij het streven naar dit
mwxmwK >^Jü«|aprr» vfcpx 'tw""
rcddingsweik den eersten dag na de verwoesting. Naar een gekleurde gravure
uit dien tjjd
KENAUPARK 26A - Telefoon 12644
Spreekuren:
van 911 en 1 tot 2,
Dinsdag van 6.30 tot 8.30
Zaterdagmiddag GEEN spreekuur
oogmerk verleend door den Rijksgebouwen
dienst door zijn ho:«fd Baron van Lijn
den, in het bijzonder door den Rijksbouw
meester Ir. Bremer en door de bouwkundi
ge ambtenaren, de heeren van Bergen He
negouwen en van Til de actistieke ad
viezen van Professor Roland Holst; de me
dewerking van de V.A.N.K. werden op den
hoogsten prijs gesteld en gaarne maak ik
van de gelegenheid gebruik om ook daar
voor de groote erkentelijkheid van het Pro
vinciaal Bestuur uit te spreken.
Over de geschenken mag ik toch niet ge
heel zwijgen.
Want het is een bepaalde categorie daar
van, die geleid heeft tot de keuze van het
avonduur voor deze ontvangst.
Het zijn de twaalf lichtkronen en lam
pen, waarvan die, geschonken door de ge
meente Bloemenöaal, een sieraad is van de
vergaderzaal van Gedeputeerde Staten en
de overige over het geheele gebouw zijn
verdeeld.
Want deze ontleenen vooral haar waarde
aan het licht, dat zij verspreiden en zouden
stellig niet in volle glorie geprijkt hebben
als zij slechts overdag waren te aanschou
wen geweest.
Maar wij betreuren het levendig, dat
dientengevolge hedenavond twee zeer ge
waardeerde geschenken de bewondering
niet kunnen krijgen, die zij toch 'in zoo
ruime mate verdienen.
De smaakvolle tuinaanleg, aangeboden
door de gemeente Aalsmeer is in het duis
ter gehuld en het fraaie glas-in-lood-raam
waarmede de hoofdstad der Provincie aan
de groote hal in het nieuwe gedeelte een
glans en een gloed heeft gegeven, die eiken
dag opnieuw het oog verlustigen, is b'j
avond aan het bewonderend oog onttrok
ken.
Intusschen troost ik mij met de gedachte
en deze moge voor de schenkers een
schrale troost zijn maar dan toch een
t oost dat de zon, die de kleuren doet
schitteren en tintelen, zich in dit seizoen
veelal schuil houdt en bovendien na den
middag uit het westen schijnt, zoodat, zelfs
al zouden wij u tot een namiddagbezoek
hebben uitgenoodigd, althans het Haarlem-
sche raam toch naar alle waarschijnlijk
heid niet volledig tot zijn recht zou zijn
gekomen.
Het Gemeentebestuur moge zich echter
overtuigd houden, dat zijn geschenk niet
alleen door mij, die eiken morgen den om
weg langs het raam maak om mijn kamer
te bereiken, maar ook door de leden van
het College, den Griffier en alle griffie
ambtenaren als een der meest welkome en
waardevolle wordt beschouwd.
Doch ik heb uwe aandacht reeds te lang
afgeleid van het doel uwer komst.
Ik moet dus besluiten, doch wil dit niet
doen dan na aan u allen nogmaals de op
rechte verzekering te hebben gegeven, dat
het Provinciaal Bestuur In al zijne gele
dingen vervuld is met hartelijkert dank te
genover allén, die er op zoo onbekrompen
wijze toe hebben bijdragen om met hunne
materieele kracht, hunne persoonlijke tóe
wijding, hun kunstzin, hun goeden smaak,
hunne nijverheid, bovenal met hunne lief
de voor en hunne gehechtheid aan het ge
west, het aan historische herinneringen zoo
rijke Paviljoen op te bouwen tot een waar
digen zetel der hedendaagsche administra
tie.
Het Provinciaal Bestuur zal niets nalaten
wat strekken kan om dezen dank in daden
om te zetten en is bezield met het vurige
verlangen om, zoowel door wijze en kloeke
besluiten als door nauwgezet en verstandig
beheer, voort te arbeiden aan den verde
ren immaterieelen opbouw van dien zetel,
tot heil van de Provincie Noord-Holland,
tot zegen van hare gemeenten en hare In
gezetenen.
Een fraaie foto van het bijna voltooide
moederhuis der Vrouwen van Nazareth, dat gesticht wordt op den „Tutenberg"
te Vogelenzang
N. Z. H. T. M. en Brockway
Voor een commissie uit Gedeputeerde Sta
ten van Noord-Holland werden hedenmor
gen behandeld de volgende aanvragen van
de N.V. Haarlemsche Brockway Bus Maat
schappij, om vergunning voor nieuwe auto
buslijnen:
1. Van Haarlem over Oegstgeest, naar
's Gravenhage.
2. Van Amsterdam, over Sloten en Heem
stede naar Leiden.
3. Van Haarlem naar Heemstede.
4. Van Haarlem naar Overveen (een kring-
lijn in beide richtingen).
Een legio bezwaren was tegen deze aan
vragen ingekomen.
Het gemeentebestuur van Bloemendaal
stelde voor de beslissing te verdagen, totdat
de onderhandelingen tusschen Haarlem en
Bloemendaal, om de tramlijnen door auto
bussen te vervangen zouden zijn geëindigd.
De Nederlandsche Spoorwegen protesteer
den ten sterkste tegen de aanvragen 1 en 2,
waarbij zij opmerkten, dat de bestaande
verbinding goed is en er voldoende vervoer-
gelegenheid Is.
De Noord-Zuid-Hollandsche Tramweg
Maatschappij (N. Z. H. T. M.) hield een
krachtig pleidooi voor niet-verleening van
deze aanvragen. Zij *ijst speciaal op de
tramlijnen, die zij in de stad heeft en die
Haarlem met Heemstede en Overveen zeer
goed verbinden. De vervanging door auto
bussen zal in de vervoergelegenheid geen
verschil maken.
De gemeente Haarlem wijst ook op de ver
andering van het vervoerswezen in haar
stad. Daarover zal nog een beslissing moe
ten vallen. In ieder geval is echter het in
stellen van een lijn Haarlem—Overveen,
naast de bestaande, overbodig. Verschillende
bezwaren van particuliere autobus-explol-
tan, die op de trajecten 1 en 2 rijden, wer
den nog voorgelezen.
Van de gelegenheid tot mondelinge toe
lichting maakte allereerst gebruik de heer
Meeuwsen, chef van de 7e afdeeling der ge
meente Haarlem. Spreker merkte op, dat er
geen volledige overeenstemming is tusschen
N. Z. H. T. M. en gemeente Haarlem. Wat
de aanvrage Haarlem—Heemstede betreft,
heeft spreker geen bezwaar tegen verleening,
omdat het traject anders is dan dat van de
tram. Voor teveel vervoermogelijkheid moet
echter gewaakt worden.
Overigens verzocht spreker Ged. Staten
de beslissing uit te stellen, tot na de goed
gekeurde reorganisatie van het Haarlemsche
tramnet,
De heer Kraak Steeman sprak namens
een aantal particuliere ondernemers, die zich
door de aanvrage bedreigd zagen. De exploi
tant Kors rijdt met bussen tusschen Zand-
voort, Haarlem, Amsterdam door de- Haar-
Vandaag is het 125 jaar geleden, dat Neder,
land, toen zuchtend onder de Fransche Over-
heersching, werd opgeschrikt door de tijding
van een ramp, zeker voor die dagen van
ongekenden omvang.
Op dien dag namelijk, het was toen Kop
pel.Maandag, omstreeks vier uur in den na
middag, werd een groot gedeelte van de stad
Lelden verwoest door de ontploffing van een
met duizenden ponden kruit geladen schip,
dat in het Rapenburg, in de buurt van de
Saaihal, gemeerd lag.
We laten hieronder een fragment volgen
van de beschrijving der ramp, zooals die door
een ooggetuige uit het volk werd vervaardigd,
die ook de lotgevallen der sleutelstad gedu
rende den Franschen tijd (1794—1813) heeft
opgeteekend. Men neme den eenigszins onbe
holpen stijl voor lief; hij verschilt overigens
niet zoo bijzonder veel met den stijl, dien men
ook thans nog in tal van volksche epistels ge
lieft aan te treffen en is In zijn genre wel ty
pisch en niet onvermakelijk.
Januari 1807. O droevig jaar voor Leyden!
1807 op den 12 Januari werden wij des ach
termiddags om 4 uur in een allerdroevigste el.
lende gedompeld. Door de onvoorzichtigheid
van een schipper, die met eenige duizende
ponden kruit geladen in het Rapenburg om
trent de Saalhal was stil gaan liggen en van
het schip was afgegaan in de een of anders
kroeg om te gaan drinken, omdat het koppel
maandag was en hij tegen menschen, die daar
ook waren, gezegd had, die hem vraagden wat
hij in hadde: steenkoolen, of hij nu dronken
was en met vuur op het schip is bezig ge.
weest of hoe het bij gekomen is weten wü
niet, want niemand had erg in het schip. Al
thans zoo om vier uren is het schip in de
lucht gesprongen en heeft duizenden men
schen ongelukkig gemaakt, want de gansche
stad was verwoest; wat niet tot een puinhoop
lag, stond in een geraamte en nog hebben wij
Gods groote genade en barmhartigheid bij dit
droevig ongeluk ondervonden, want wü had.
den daar allen bij om kunnen gekomen heb
ben, maar dat heeft die goede God nog niet
geblieft, hij heeft er nog eenigen gespaard. De
ellende en jammer en gehuil was niet te ver
tellen, zooveel menschen tot pletteren, zooveel
gekwetsten, die onder de puinhopen vandaan
werden gehaald. Alle kerken waren onbruik,
baar. Zelfs de Pieterskerk stond verders op
het Invallen, daar werden des andersdaags
toen er volk van den koning kwam, wachten
gesteld om de menschen dien weg te verbie
den en de menschen, die daar nog in hun ge
raamten van huizen waren, moesten daarvan
daan.
De koning is des avonds cm tien uur uit
Den Haag gekomen in onze verwoeste stad en
is zelf op de verwoeste en verbrande hoo.
pen mee gaan helpen om, ware het mogelijk
ongelukkigen, die nog leven hadden te red
den; nu en dan vonden zij nog levenden, het
kind van eene de Vroede heeft hij op zijn
armen gehad, des anderen daags toen het uit
den puinhoop van daan was; het riep maar,
och mijn lieve Franschman breng mij maar
bij mijn vader, zijn moeder met een kind
aan de borst heben zij wel hooren kermen
maar konden haar niet levend krijgen, de
brand was te fel. En zoo waren er velen, daar
wel het gekerm van gehoord werd, maar die
door de verwoesting zco spoedig als men wel
wenschte niet gered konden worden, het was
ellendig om te zien en te hooren.
Deze ramp kostte het leven aan 200 men
schen; 'n onnoemelijk aantal Leidenaars werd
door neerstortend puin gekwetst, terwijl 700
groote en kleine woningen aan weerszijden
van het Rapenburg en in de daarachter gele
gen straten werden vernield, één ontzaglijke
ruïne vormend.
Vele jaren daarna heette de omgeving van
dit gedeelte van Rapenburg dan ook nog: de
Ruïne, en ieder Leidsch ingezetene weet, wat
er bedoeld wordt, waneer men dien naam ver
noemt. De Katholieke St. Petrus-kerk zelfs,
ofschoon eerst in de laatste helft der vorige
eeuw gebouwd, heet in den volksmond nog al
tijd de „Ruïne-kerk".
Thans bevinden zich op de plaats des on.
heils het van der Werf-plantsoen, met het
standbeeld van den uit het beleg van Leiden
overbekenden burgervader, en een aantal
Academische Gebouwen, het Physiologisch la
boratorium, het Mineralogisch en het Zoölo
gisch Museum.
Op de plaats, waar het kruitschip heeft ge
legen, bewaart een gedenksteen in den kade
muur de herinnering aan deze historische
ramp, welke we, op dezen honderd-vijf-en.
twintigsten verjaardag, met de reproductie
van een aantal oude kopergravures uit dien
tijd, en van enkele foto's van recenten datum,
gedenken, J. 3»
lemmermeer. Hij heeft een vervoerverbod
door Heemstede, dat in geen geval wordt
opgegeven.
Een andere autobusdienst Is de Haarlem
mermeer (route 2 van de Brockway), zou
hem groote schade brengen.
De firma Calmthout en van Niel neemt
passagiers op in Hoofddorp voor Amster
dam en doet dit reeds 8 jaar. Als de Brock
way daar ook komt, wordt het bestaan van
deze exploitatie bijna onmogelijk gemaakt.
Dan was het woord aan den heer v. d.
Wal, directeur van de Haarlemsche Brock-
waybus Maatschappij. Spreker heeft de aan
vragen gedaan, omdat er een behoefte aan
is. De vijfjarige ervaring, die hij opgedaan
heeft op het traject HaarlemLeiden, is
daar borg voor.
Dat de drukke bollenstreek een directe
verbinding krijgt met Amsterdam en Den
Haag is een eerste vereischte.
Van de electrische tram, waarvoor een paar
millioen noodig is, verwacht spr. een bedroe
vend resultaat. Men ziet het toch overal in
de wereld, dat de autobus de electrische ver
dringt. De Brockway is populair in Haarlem
en omgeving en de exploitatie van de stads
bussen is tot ieders tevredenheid. Spreker
somde de capaciteit van zijn bedrijf op: 200
man houdt hij aan het werk, eenige malen
de wereld rond rijden zijn autobussen.
Toen het gemeentebestuur van Haarlem
indertijd een contract met de Brockway sloot
inzake de stadsbussen, stonden daarin o. a.
bepalingen, die nu, bij de bepaling van de
bussen der N. Z. H. T. M. geheel vergeten
worden. Maar daarover zal de heer v. d. Wal
nog wel een en ander zeggen, wanneer de
openbare behandeling van deze kwestie aan
de orde is.
Spreker wees nogmaals op de ervaring van
de Brockway en drong met klem aan op
toewijzing van de voorgestelde lijnen, opdat
zij haar vleugels wijder zou kunnen uitstek
ken.
De heer Burgersdijk, directeur van de
N. Z. H. T. M., antwoordde den heer Meeuw
sen, dat er wel overeenstemming met de
gemeente is inzake de autobus-exploitatie.
B. en W. zullen hun bezwaren tegen enkele
punten in het voorstel, bij Gedeputeerde
Staten indienen. De Tram-Maatschappij zal
de beslissing van Ged. Staten aanvaarden.
De heer Meeuwsen wees er nog op, dat de
raad niets in intercommunale tram- of bus
lijnen te zeggen heeft en dat slechts overleg
gepleegd kan worden.
De heer v. d. Wal aanvaardde een ver
voerverbod voor de Haarlemmermeer.
Gedeputeerde Staten zullen nader be
slissen.
Tijdelijk benoemd tot leeraar aan de R.
H. B. S, te Drachten T. Hoogeveen, te
Heerenveen.
Aan J. Coster is met ingang van 1 Sep
tember 1932 op verzoek ervol ontslag ver.
leend als directeur van en leeraar aan de
R.H.B.S. te Vlissingen.
20-50 PER ONS
Bij de organisaties der werknemers in het
Kuiper, en Kistenmakersbedrijf is bericht
binnengekomen, dat het bestuur van de
groep Wiksea, de overeenkomst tegen 15
Maart as. heeft opgezegd. Hiermee is voor
het geheele- houtbedrijf en kistenmakers-
bedrijf, zoowel in Zaandam als Amsterdam,
Rotterdam, Hengelo, Lelden, Leerdam,
Schiedam en Oss de overeenkomst opgezegd.
Te Breda is op plechtige wijze de gouden
medaille voor zes en dertig jaar trouwen
dienst uitgereikt aan den adjudant
onder-officier G. A. Draaljer, instructeur
aan de school voor reserve-officieren der
infanterie, aldair.
Een onbekend illustratlemiddel bij het
onderwijs in geschiedenis, aardrijkskunde,
letterkunde, kunstgeschiedenis, kostuum-
kunde, enz. is te zien op de tentoonstelling
van een zestiental diorama's, voorstellende
Egyptische tempel, Haven van Tyrus, Paal
woningen, Germaansche rechtspleging, Ro-
meinsche straatweg en Amphitheater,
Kasteelbouw in 1100 aan den Neder-Rijn,
Middeleeuwsche haven, Tournooi, Poort-,
Markt- en Kerkplein omstreeks 1500, Pa
leiszaal en Buitenplaats in 1720, Buiten
tuinen langs de Amstel in 1780, Marktplein
in 1840.
De diorama's zijn vervaardigd door dr.
W. G. L. Wieringa, leeraar te Haarlem en
worden tentoongesteld in het Nederlandsch
Schoolmuseum te Amsterdam, Prinsen
gracht 151; van 15 Jan. tot 6 Febr. op werk
dagen, behalve 's Maandags, van 10 tot 5
uur.
's-GRAVENHAGE. Geslaagd voor di
ploma A de heeren A. G. de Geers. Amster
dam, W. J. Net, Middelburg en S. G. M.
Verschenen is het tweede lustrum-num
mer van Pax et Bonum, uitgave vah het St.
Franciscus-Liefdewerk.
De secretaris geeft een verkort, maar pit
tig jaarverslag over 1930. Daaruit blijkt, dat
de zorg van het S. F. L. zich in het geheel
over 248 jongens in 142 gezinnen uitstrekte.
Op den propaganda-stand van de F. F. F.,
de fancy-fair, heeft men met de verschil
lende onderafdeelingen kunnen kennis ma
ken, In Pax et Bonum kan men er de ver
richtingen zwart-op-wit van zien.
Zeer uitgebreid is „Ons eerste decennium"
gezien door den Haarlemschen S. F. L.-
perisccop.
In een volgend artikel kan men kennis
maken met „Zelatricen-wee", eindigende
met een hartelijk dankwoord.
De lezer maakt daarna kennis met de
muzikale verrichtingen in 't S. F. L., die
zeer hoopvol voor de toekomst zjjn.
Het jaarboek is rijk geïllustreerd met ae-
tleprenten!
Aan R. J. van Doveren is op verzoek met
16 Febr. 1932 eervol ontslag verleend als
burgemeester van Wijk en Aalburg en Veen.
•,\.i x f. -.é-i