NAAR HET LAND VAN OVERZEE
Vf 'Ju
IS
ONDERWIJS
ZILVEREN DIRECTEURS-
JUBILEUM B. J. STEGGERDA
PRIVAAT-DOCENTEN
EXAMENS
„ADMINISTRATIEVE
STATISTIEK"
CONSERVATOR
KERKNIEUWS
DEKEN P. VAN BEURDEN
DE PAUS EN DE MISSIE
Z. H. EXC. MGR. HENNING-
HAUS
KUNST EN KENNIS
LANDBOUW EN VEETEELT
VEEARTSENIJKUNDIG
STAATSTOEZICHT
LUCHTVAART
SPORT EN SPEL
MEDISCHE SPORTKEURING
TE NIJMEGEN
WINTERSPORT
SCHOONRIJDEN TE DAVOS
DUITSCHLAND NIET NAAR
LAKE PLACID
DA MM EK
FINANCIEN
NIEUWE JOEGO-SLAVISCHE
BANKBILJETTEN
PONDEN-LEENINGEN
NED. INDIE
STOOMVAARTLIJNEN
r-
DR. G. G. KLOEKE OVER
INGWAONISMEN
DE NOORSCHE
KAMPIOENSCHAPPEN
OM HET WERELDKAMPIOEN.
SCHAP ZWAARGEWICHT
NAGEKOMEN D. H. V. B.-
UITSLAGEN
de Paus: „Zoo gauw mogelijk, en wel tele
grafisch!"
Meer dan veel woorden bewijst deze
kleine geschiedenis, hoezeer de Paus de
Missla en de Missionarissen genegen is.
Wij ook moeten zelfs in crisistijd geen steun
aan de missies onthouden of verminderen.
De „Duif"
Bij de K. L. M. is bericht ingekomen,
dat de „Duif" Maandag te 6.05 uur uit Cairo
is vertrokken en te 7.50 uur te Gaza is
geland. Te 8.30 uur steeg het toestel weer
op en landde te 14.30 uur te Bagdad.
Aan boord is alles wel. Dinsdag wordt de
reis voortgezet.
VIIL
Jeruzalem 26 December.
Her Kerstfeest te Bethlehem
Op wez naar de stad der uitverkiezing.
„Hoe moet het Kerstkindje dan wel ge-
beren worden, als er zeen sneeuw is?"....
Dit is een gezegde van oude menschen.
dat ik vaak heb gehoord. Wij kunnen ons
het stalletje niet anders denken dan in wtn-
terdecor. onder kerstboomen vol glinstering
van ijs en sneeuw. Felix Timmermans tiet
ons te zijner tijd een Vlaamsche verbeelding
van de Geboorte zien. en de leren, de
oude. vrome geloovigen van het zroene
Erin. denken niet anders of Bethlehem ligt
in hun eigen land. Viert de halve wereld
geen Kerstmis met het ooz gericht oo een
kribbe naar Beiersche of Tiroolsche fan
tasieën. zeboren uit de vrome overpeinzin
gen van bergbewoners uit het Alpenland en
houtsnijbewerkers. die hun arbeid vormden
naar vlak voor de hand liggende modellen?
Maar we zijn in Palestina, het heilige
Land: wij zien de vlakte van Saron zroen
van bananen van oranjeboomen. van pal
men en ceders. Er is een zeur van narcis
sen om ons heen. en wij plukken rozen. Er
bloeien geraniums in de tuinen, en andere
vreemde gewassen. Wij zien niets dan witte
huizen rondom, en de straten gevuld met
bonte menschen in hun fantastische Ooster-
sche drachten. Wij zien valleien gevuld met
olijvenloot.
Aan ons voorbij gaan ezels, met drijvers
en lastdragers, en statig schrijdende ka-
meelen. Heele troepen geiten en schapen
worden geleid door herders in wollige
vacht
Daa- is évenveel en éven weinig van onze
gewone Kerstmis-verbeelding in deze nieu
we realiteit, die om ons dringt en stuwt
en den dag zijn kleurigen luister geeft: de
echte herders en ezels en kemels, en de
donkergebruinde Oosterlingen. Daar zijn de
lijnen van het gebergte dat zijn kruinen ver-
hieit in den glans van het wonder. Daar
ligt de vallei die den zang der Engelen
heeft gehoord, en er nog altijd een echo van
bewaard heeft voor hem. die hier luistert
met geioovig hartKunt gij u voorstel
len. dat wij met een soort van huiveren
angstig en bang. in de auto's stappen: hoe
zal het zijn.— dit gaan en komen naar Beth
lehem op dezen dag den daz vóór het
Geboortefeest? Daar ligt zooveel van ieders
eigen jeugd en fantasieleven in den naam
dezer stad. die niet de minste was onder
de steden van Juda.
Zal er geen lieve illusie verstoord wor
den door de onverbiddelijke werkelijkheid,
en zullen we er iets van het wonder terug
vinden. waaraan ieder gelooven blijft, zelfs
al mocht zijn geloof aan het wankelen gaan?
Want in dat Bethlehem onzer jeugd hêett
ieder voor zich herinneringen achtergelaten
aan den vrede der naïeve kinderziel, aan
het geluk van zijn „thuis" en aan de teer
heid der eigen moeder
Zoo gaan wij dan werkelijk, ééus in ons
De Stad waar God is Mensch
geworden.
Bethlehem ligt oo een bergkam aebouwd.
en die kam strekt zich uit in hglve-maan-
vorm. Naar beide zijdén helt déze bergrug
zacht es al. en verliest zich dan met ter
rassen vol olijvenplantingen in de diepte.
Maar geen steile diepten en geen stiüdende
rotsvormingen. De klimmende etage-aanleg,
die aan de olijven een groeiplaats biedt
zwelt in zachte gedragenheid. Het is een
zwevend langgeüjnd crescendo ngar hei
hoogtepunt: het orge'punt in de melodie
van het landschap: de rijzende, roomgele
stad.
Zoo rust zij bier In haar blonden vrede,
boven de zwellende kammen en koepels,
en staart haar alle zijden. Zij rust tr op
gelijke hoogte als Jerusalem. Maar het is
geen stad als gene. met torens en mt|ren.
Het ls geen dorp ook met een landelijkheid
naar onze begrippen. Bethlehem Is balt
koopstadje, half bergnest en half ruïne. Daar
zijn kerken en kloosters. Daar zijn winkel
tjes en krameriien. b^rbierszaakjés en ge
lagkamers. Maar al dié zaken worden afge
handeld in kelderachtige verblijven, onder
rijzende gewelven. Overal zijn steenen
massa's van verlaten of niet afgebouwde
huizen in staat van ruïne. Slop es en trap-
gangen en heel nieuwe straatjes kronkelen
tusschen de stapelingen der puinhoooen erf
krotwoningen door. Alle vensters zijn er
getralied, ofschoon in heel het stadie maar
honderd Moslims wonen. Bloempotten en
plantjes in blikken staan er op de kleine
balkons en de trappen, die voeren naar de
tuinterrasjes. Maar hier heeft de wintersclie
dorte de overhand. Door de straatgewel
ven heen. die soms wonderlijk blond zijn.
kleurt op den achtergrond, dan kaneelbruin
dan paars, het gebergte.
Hier wordt nog ten volle het Oostersche
leven geleefd. In hun winkeltjes gedoken
tusschen de koopwaar en oo straat tegen
de huizen gehurkt, zit de bevolking ais
wachtend hier toe te kijken. Het is immers
Bethlehems groote dag. De eigenaardige
vrouwendracht valt ons oo: met rood en
oranje-bestikte overkleederen. en od hei
hoofd een vilthoed als huive. waarover de
lange witte sluier afdaalt. De matronen
gaan vandaag in haar pronkgewaad, "t ls
leest.
Vriendelijk groet men ons hier. Niemand
is er lastig. De bedelaar is niet opdringend,
en de kinderen lachen ons toe. Dan staan
wij op het groote plein, met aan eené zijde
het politiegebouw der Engelschen; de oude
cypres daarvoor, en eenige oinio's. geven
het beeld een zachten toets. Langs al de
huizen zijn kraampjes opgeslagen, uit
stallingen voorbereid. De koopwaar rolt
naar je toe. En er is danig lawaai hier van
loven en aanbieden. Overal schilderachtige
groepen van jongens en mannen in hun
bonte mantels en kleeren. meest barre
voets. met fez of tulband op het hoofd. In
den achtergrond een zware massa van mu
ren met een onooglijk klein deurtie. zonder
versieringen de Geboortekerk.
Zoo zijn we de zwenkende lijn gevolgd
van het rondend stadsgeheel tot in zijn uit
einde. Heel Bethlehem is als de voorhal van
zijn kerk. Maar die kerk bevreemdt ons. Is
dit de groote basiliek?Wij zien de
vier zuilenrijen van het interieur, en de
ikonostasis die er het koor afsluit. Maar wij
staan in deze omgeving als vreemden. Het
is een Grieksch orthodoxe Kerk. iier neb
ben de Roomschen geen rechten. wel
echter toegang. Waar de bcdem ve- trap
pen hooger ligt, onder oen koeD;l. bevindt
Zich de krypte: en dezs. uitgehouwen uit
de rots. is de heilige plaats van het Kerst-
miswonder.
Wij dalen af. tastend in het donker, tot
zich de ruimte verwijdt Het duister h
doortrild met den glans van kaarsenvlam
men en lampen. Hier. naast de trap waar
wij afdalen, door een marmeren altaarsteen
overhuifd, is de plek waar het kindje ge
boren werd. aangeduid op den marmeren
vloer door een gouden ster. Daarnaast
Op plechtige wijze is te Breda het feit her
dacht dat de heer B. Steggerda, directeur der
Ambachtsschool aldaar, vijf en twintig Jaar
als directeur bij het Nijverheidsonderwijs
werkzaam was.
In „Concordia" waren daartoe zeer veel be
langstellende autoriteiten samengekomen. B.
en W. van Breda en nagenoeg de ganscne ge
meenteraad, de commissie van toezicht op
het N.Ó., afgevaardigden van de Kamer van
Koophandel voor WJM..Brabant, de heer
Groote Haar, Inspecteur NO. Bovendien wa
ren aanwezig een 900 leerlingen van de dag
en avondschool, velen met hunne familiele
den.
De JuWJeerende directeur werd toegespro
ken door den voorzitter der commissie van
toezicht, burgemeester mr. dr. W. G. A. van
Sonsbeeck, die hem prees als den onvermoei.
den werker, de stuwkracht en wakkere bevor
deraar van het bloeiende Bredasche Nijver
heidsonderwijs, den man, die zoo'n weldadi-
gen invloed had op de karaktervorming zijner
leerlingen en hunne beroepskeuze. Namens de
commissie van toezicht, leeraren, oud-leera.
ren en leerlingen bood hü den heer Steggerda
diens geschilderd portret aan, een welge
slaagd werk van Jan van Delft.
De waarnemende directeur, de heer A. Bak
keren, overhandigde den jubilaris daarop een
oorkonde, een prachtig stuk werk van den
leeraar, den heer P. van Gils.
Ook de leerlingen lieten zich niet onbe
tuigd en brachten de heilwenschen hunner
medeleerlingen, die vergezeld gingen van keu.
rig uitgevoerde werkstukken, op de school
vervaardigd.
Een aardige afwisseling werd gebracht door
een jongenskoortje onder leiding van den
godsdienstleeraar, kapelaan A. van Hoek, en
door de harmonie der St. Willibrordusvereeni-
ging, directeur de heer A, van Driel.
LEERAREN
SCHOONSCHRIJVEN M. O.
Fusie van vereenigingen
Zaterdag jX hielden de Vereeniging van
Leeraren Schoonschrijven M. O. en de Ne.
derlandsche Vereeniging van Leeraren in
dit vak te Utrecht een gecombineerde ver
gadering. waarin onder voorzitterschap van
den heer P. H. van Gestel besprekingen
werden gevoerd tot verkrijging -an een
fusie.
Na langdurige onderhar"1''-1 °n goed
keuring der nieuwe statuten, werd besloten
tot samensmelting van beide vereenigingen
onder den naam van „Veer j van
Leeraren in het Schoonschrijven M. O."
Hierna werd overgegaan tot hot -kie.
zen van het bestuur, hetgeen als H<v ••ol-
gend werd samengesteld: P. H. van Gestel,
voorzitter: G. W. Oomello. vice-voorzitter,
G. G. Kramer. Ie secretaris: C. C. Poort,
2e secretaris en Mart. van Rooy, penning,
meester.
Dr. Z. W. Sneller, hocgleeraar in de eco
nomische geschiedenis aan de Nederland-
sche Handelshoogeschool te Rotterdam, is
tot wederopzegging tosgelaten als privaat,
docent in de faculteit der recntsgeleerdheid
aan de Rijksuniversiteit te Leiden, om on
derwijs te geven in de economische geschie
denis.
Mr. dr. J. A. van Praag, te Amsterdam,
is tot wederopzegging toegelaten als privaat,
docent in de faculteit der letteren en wijs
begeerte aan de Rijksuniversiteit te Gro
ningen, om onderwijs te geven in de
Spaansche taal en letterkunde.
Door de Vereeniging van Leeraren in het
Boekhouden te Amsterdam, opgericht in
1883, zoo ook door de Vereenigingen te Rot
terdam, 's-Gravenhage, Utrecht, Eindhoven,
Arnhem en Groningen, werd In hare jong
ste algemeene vergadering het besluit ge
nomen om voortaan aan haar examen-pro
gramma toe te voegen: „Kennis der begin
selen van Administratieve Statistiek".
Genoemde vereeniging, die de gelegenheid
tot deelneming aan hare examens in 13
plaatsen hier te lande en in 5 plaatsen In
Nederl. Oost- en West-Indië openstelt, heeft
besloten deze bepaling voor het eerst In toe
passing te brengen bij haar voorjaars
examen in Juni 1932.
Benoemd tot conservator bij de natuurkun.
de aan de Rijksuniversiteit te Leiden E. C.
Wiersma, thans tijdelijk.
Toestand achteruitgaande
Zondagmorgen werd te Apeldoorn van
den kansel medegedeeld, dat de toestand
van den Zeereerw. Deken P. v. Beuren
langzaam achteruitgaande was. hoewel nog
geen direct stervensgevaar aanwezig was.
„Zoo spoedig mogelijk en dan
telegrafisch"
,.St. Jansklokken" schrijft:
Het is bekend, dat Pius XI een buitenge
woon vriend van het Missie-wezen is. In
zijn rondschrijven over de bevordering der
Missies (1916) zegt hij van zichzelf, dat hij
vanaf het tegin van zijn Pontficaat beslo
ten was, niets onbeproefd te laten, om aan
de heidensche volkeren 't licht van 't Evan
gelie te brengen. „Altijd weer overwegen wij
in onzen geest, dat er nog duizend millioen
heidenen zijn en Ons hart vindt geen rust
en het is alsof wij in ons binnenste het
woord hooren: „Roep en houd niet op, als
een bazuin verhef uw stem".
Hoezeer de Paus ook vandaag nog het
missiewerk genegen is. blijkt uit een kleine
geschiedenis, die de voorzitter van het
Pauselijk Genootschap tot Voortplanting
des Geloofs, Aarstbisschop Mgr. Salotti, on
langs in de algemeene vergadering vertelde.
De H. Vader toonde Mgr. Salotti den brief
van een missionaris, die 61 jaar missie-dienst
achter zich had. Hü smeekte om een aalmoes,
opdat hü aan zün cpvo'ger zou kunnen nala
ten, wat hemzelf niet vergund was te berei
ken: een beter georganiseerde missie. De
missionaris vroeg een bepaalde som in
Japansche Yen.
„Hoeveel waarde is dat", vroeg de Paus.
„Ongeveer 170.000 Lire (ca. 20.000 gulden)"
antwoordde Mgr. Salotti.
„Kunt u hem die sturen?"
„Heilige Vader, de som is zeer groot!"
„En als u nu eens uw best dcet?"
„Dit jaar zal het totaal der ontvangsten
aan ledencontributie minder zijn. We kun
nen niet de op ons genomen verplichtingen
nakomen. Maar als uwe Heiligheid het
wenscht...."
.Kunnen wü een missionaris in den
steek laten, die zün heele leven in de Missie
doorbracht?"
Mgr. Salotti zag, hce de Paus ontroerd
zijn tranen trachtte in te houden. Ten slotte
verzocht de Paus, dat het Genootschap de
helf zou betalen. De andere helft gaf de Paus
persoonlük. Als Mgr. Salotti vroeg hoe het
geld moest opgezonden worden, antwoord^
18 Januari is het vüftig jaren geleden, dat
de missionarissen van het Goddelijk Woerd
te Steil voor het eerst Zuid-Sjangtoeng als
missieveld betraden.
Z.H. Exc. Mgr. Henninghaus is daar thans
reeds 15 jaren als apostolisch-vicaris werk.
zaam.
De Minister van Binnenlandsche Zaken
en Landbouw heeft door tusschenkomst van
de Commissarissen der Koningin de Burge
meesters er op gewezen, dat met de afwik
keling van zaken, waarbü vee is aangehaald
wegens overtreding van de bepalingen der
Veewet, niet steeds de noodige spoed wordt
betracht, waardoor de onderhoudskosten
voor de dieren vaak tot een aanzienlük be
drag stügen.
Teneinde dit zooveel mogelük te voorko
men. wordt er op aangedrongen in de be
doelde gevallen steeds zooveel en zoo spoe
dig mogelük toepassing van art. 88 der Vee
wet te bevorderen (teruggave aan belang
hebbende na betaling der onderhoudskos
ten, of, Indien dit uitgesloten is, verkoop
op den voet van art. 29 van het Tarief van
Gerechtskosten in strafzaken).
Voorts is spoedig een regeling te wachten,
welke, na overleg van het Provinciaal be
stuur van Friesland met het Departement
van Binnenlandsche Zaken en Landbouw
door genoemd Bestuur ls ontworpen voor de
geregelde ontsmetting van voor veevervoer
bestemde vrachtauto's in de provincie Fries
land.
Het ligt in de bedoeling om te gelegener
tüd aan de hand van de ervaring, te dezer
zake in Friesland opgedaan, te geraken tot
een algemeene regeling dezer aangelegen
heid.
DE POSTVLUCHTEN
De „Leeuwerik"
Voorts is bij de K. L. M. bericht ontvan
gen, dat de „Leeuwerik" Maandag te 7.15
uur uit Athene is vertrokken en te 12.33 te
Rome is geland. Te 13.12 vertrok het toe
stel vandaar en landde te 15.20 uur te
Marseille.
Heden wordt het toestel op échiphol ver
wacht, waarschijnlijk tegen half één.
De „Reiger" in AHahabad
Bü de K. L. M. ls bericht ingekomen dat
de „Reiger" heden om 6.08 uur uit Calcut
ta ls vertrokken en om 10.44 uur in Alia.
via.hn/< celand.
Maandag a,s. zal te Nümegen de offici-
eele opening plaats vinden van het onlangs
opgerichte bureau van medische sportkeu
ring.
De burgemeester, de heer J. A. H. Stein-
weg, zal hlerbü het woord voeren.
De ter gelegenheid van de Europeesche
kampioenschappen in het hardrüden te Da-
vos vonden aldaar wedstrijden in het schoon,
rüden plaats. De uitslagen luiden als volgt:
Dames: 1. Mejuffr. Lainer, Weenen,
plaatsnummer 7, 258,31 punten: 2. Mejuffr.
Landbeck, Weenen. plaatsnummer 8, 246,18
punten; 3. Mevr. Schmidt, Berlijn: 4. Mej.
Dietze, Berlün; 5. Mej. Lang, Davos en 6.
Mej. Sjansen. Davos.
Heeren: 1. Baier, Berlün. plaatsnummer
6, 2583 punten; 2. E. Keiler, Zürich, plaats
nummer 13. 234,05 punten; 3. Hartel, Ber
lün; 4. Wellman, Berlün; 5. Novack, Ber.
lün; 6. Staubli. Zürich.
Het bestuur van de desbetreffende com
missi e nam Zondag te Garmisch het be
sluit geen Duitsch team te zenden voor de
Üshockeywedstrijden van de Olympische
Winterspelen te Lake Placid. De Amerika,
nen verzochten den Duitschers, dat het
Duitsche team op zün reis die dient om
de gelden er uit te halen, binnen 14 dagen
negen wedstrijden zou spelen. Het besluit
om niet deel te nemen aan de Spélen zou
definitief zün(
THUNBERG
Niet naar Lake Placid
Na afloop van de Europeesche kampioen
schappen verklaarde de Europeesche kam
pion Clas Thunberg aan een persvertegen,
woordiger. dat hü niet aan de Olympische
Winterspelen Lake Placid zal deelnemen,
doch direct naar zün land terugkeert. Ove
rigen» zal Thunberg, die thans 38 jaar oud
is, zün schaatsenrijders loopbaan afsluiten
en niet meer in officieele wedstrijden uit.
komen.
R.K. West-Frfesche Dambond.
De laatste competitie-uitslagen zün; Afd.
2 eerste klas Nibbixwoud—W.i-k. (Onder-
dijk) 5—21; afd. IV tweede klas Wadway—
OM). II (Obdam) 11—9.
Nieuwe wedstrüden: 13 Januari; Nibbix
woud—O.ND. I; 14 Jan. Excelsior—W.i-K.;
19 Jan. Wik—O.N.D. I; 20 Jan. D.LD.D.-
O.O. en Nibbixwoud—Excelsior.
Krachtens een besluit van den Minister
van Financiën van Joego-Slavië, maakt d»
Nationale Bank van Joego-Slavië de vol
gende verklaring bekend:
Van 21 December 1931 af tot einde
Februari 1932 zullen alle in circulatie zünde
bankbiljetten van 1000.— dinaren 4er per
manente uitgave van den 30sten November
1920 ter contróle worden aangenomen.
De Nationale Bank van Jcego-Slavtf en
haar filialen zullen de ter contróle ingele
verde bankbiljetten van 1000.— dinaren in
wisselen voor biljetten van hetzelfde type.
dcch voorzien van een speciale roset gedrukt
op den boven (geziehts) kant van het
biljet. Bedoelde roset is als volgt:
Gedrukt cp den gezichtskant zal de roset
een diameter van 7 Yt cJVI. hebben. Van boven
en van beneden ls deze voorzien van een
kantenband, waarvan de breedte 3)4 cJd. is-
Het ronde gedeelte bestaat uit vijf gecon
centreerde deelen. Het middelste (bü den
diameter) toont de afbeelding van Kara-
george (grootvader des Konings) met lau
rierbladen op den achtergrond. Het tweede
gedeelte (om het beeld van Karageorge) waar
van de diameter 34 m.m. lang is, bevat het
opschrift in Joego-Slavisch „Nationale Bank
van het Koninkrijk van Joego-Slavië".
De roset is gedrukt in vüf verschillende
kleuren: bovengedeelte van den kantenband:
geel, bovengedeelte der roset zelf: green; de
andere gedeelten zün blauw, behalve het
onderste, dat paars is; de kantenband van
onderen is rood. De kleuren zün horizontaal
en vloeien ineen.
Bankbiljetten van 1000.— dinaren van be
doelde uitgave van 1920, welke voor einde
Februari niet ter inwisseling ingeleverd züo
voor biljetten van hetzelfde type, voorzien van
de. beschreven roset, verliezen begin Maart
1932 hun waarde als wettig betaalmiddel. Na
genoemden datum zal de Nationale Bank deze
echter nog aannemen ter contróle en inwis
seling.
Aneta-Holland verneemt van het Comité
Ponden-Leeningen Ned-Indië in aansluiting
aan de heden in de voornaamste bladen óp-
genomen advertentie, het volgende:
le. dat het door den Rechter, zoo ooodig
tot in hoogste instantie zal laten uitmaken,
welke de verplichting van Nederl.-Indië t.a v.
betaling van coupons en hoofdsom dei pon
den.leeningen is.
2e. dat deelnemers aan de actie van het
Comité de vervallende coupons kunnen ver
zilveren, maar die maatregelen zyn getrof
fen, (doch alleen voor deelnemers) ter voor
koming van verwerking van rechten op vol
doening van hoofdsom en rente in sterling,
door acceptatie van betaling van rentebedia.
gen naar papierponden.
3e. dat bü daling van het huidige Engel-
sche Pond tot b.v. 6 overeenkomstig het
Marken-arrest van den Hoogen Raad 2 maal
het nominaal jC-bedrag der obligaties zal
moeten worden betaald, daar het papieren
Pond naar de meening van het Comité (en
met hem van vele bekwame econcsnen en ju
risten) niet is een gedeprecieerd Sterling
(in.goud-inwtsselbaar> doch de nieuwe gang
bare geldeenheid van Engeland.
BINNENLANDSCHE HAVENS.
AMSTERDAM. Aangekomen 9 Jan.: Ws-
grien, Hamburg, gerst. Silokade, BaltJca;
Waalkerk, Hamburg, ledig. Houthaven, HolL-
Afrika Lün.
10 Jan., Tarakan, Java, stukgoed, Suma-
trakade, Mü Nederland: Hontestroom, Lon
den, stukgoed, Handelskade, Holl. Stoomb*
Mü.; Morite Pascoal, Z.-Amerika, stukgoed.
Handelskade, Wm. H. Müller Co.; Bos
koop. Antwerpen, stukgoed, Surinamekade,
Vrachtmail; Tanimbar, Antwerpen, stuk
goed, Javakade, Mü Nederland; Sten, R'dam*
bunkeren, J. P. Coenhaven, Ned. Steenfc-
Handel Mü; Rijnstroom, Huil, stukgoed.
Handelskade, Holl. Stoomb. Mü.; Mavis, Lon
den, stukgoed, Handelskade, General Steam
Transport Cy.
BINNENLANDSCHE HAVENS.
IJMUIDEN. Aangekomen II Jan.: Goote,
s., Fowey; Phrontis, s, Java; Stargard,
Bristol; Rhein, s. Hamburg.
KON. NED. STOOMBOOT MIJ.
BARALT, arriveerde 7 Jan. te Panama-
DIVERSE SCHEPEN.
ALBATROS, ma., 10 Jan. van R'dam te
Cuxhaven.
MACUBA, na.r St. Kitte v.o„ was 8 Jan.
2 uur v.m. 1450 mülen Z.W. van Valentia.
MOORDRECHT, pass. 10 Jan. Zea.
BARRACCO, naar A'dam, pass. 5 Jan. Te-
neriffe.
LEKHAVEN, 9 Jan. van Las Palmas naar
Avonmouth.
NAUMBURG, Java n. A'dam, pass. 9 Jan.
Perim.
NURNBERG, thuisreis, 6 Jan. van Monte
video.
TENERIFFE, uitreis, 8 Jan. te Rio Grand».
DEN HAAG, 9 Jan. van Houston.
NINA BORTHEN, Port Arthur n. A'dam.
was 8 Jan. 10 u. 40 njm. 840 mülen W.Z.VV-
van Bishop Rocks.
OOTMARSUM, Barry n. Havana, was 1"
Jan. 12.40 n.m. 8 mülen N. van Lands End.
TEXELSTROOM, Plymouth n. Bristol, was
10 Jan. 4.30 v.m. 10 mülen W. van Lands End.
WOENSDRECHT, Tuapse n. Rouaan, pa*
8 Jan. Gibraltar.
EMMAPLEIN, R'dam n. Narvik, was 10 Jan
10.55 van. 250 mülen O.Z.O. van Wiek.
AMSTEL, pass. 9 Jan. Gibraltar.
ST. PHILIPSLAND, 11 Jan. van Danzig te
Kopenhagen.
BEYERLAND, 10 Jan. van Sunderland
Antwerpen.
NIEUWLAND, II Jan. van R'dam te Gran
gemouth.
PALMA, m-s., 1 Jan. van Parüs te Vlaar*
dingen.
APOLLINARIS V, ms., 10 Jan. van Vlis-
singen naar Londen.
WEST VLAANDEREN, m.s., 10 Jan. V3"
Londen te Antwerpen.
Dordrecht, 10 Jan. van Rouaan te Gent-
JONGE JOHANNA, 10 Jan. van Oran naaf
Marseille.
JONGE ANTHONY, Gandia n. Londen,
pass. 10 an. Finisterre.
ANNA. m.s., 9 Jan. van Gent te Londen.
MERCURIUS, m.s„ 9 an. van Bingerden te
Greenwich.
IRENE, ms., 9 an. v. Zeebrügge te Londen*
BETSY, ms., 9 Jan. van Antwerpen te
I&Iewortb.
>v-
TV? -a-.-!*
r 2"!£
Het graf van Rachel in de omgeving van Bethlehem
leven, ter Kerstviering op tiaar het heilige
Bethlehem met zijn Geboortegrot Fjad ik
geweten dat het zoo dicht bij Jerusalem is.
waar wij nu verblijven, ik was er zeker te
voet heengegaan: het is maar tien kilome
ter. Maar de wagens zijn besteld en rijden
voor. Wij tuffen er dus heen, allen samen.
Doch hoe teleurgesteld: het regent Het
heeft den nacht door gestort De wegen zijn
kleverig r— i'—i nat. Maar de lucht
is niet zwaar bewolkt Het blauw sche
mert door de wolken heen. En waarachtig,
het houdt op. „Chauffeur, sla dan ten min
ste de kap van den wagen terug. Wij zijn
niet bang voor de kou en de frischte! Wij
wil en ten minste Bethlehem zien opdagen
uit het landschap, met de bergen in het
ronde.
De weg naar Hebron kronkelt voor ons
uit: een gladde asphaltstraat. Zij windt zich
over het ruige bergland. Van alle zijden
wuift cypressengroen en olijvenloot; en er
staan groepjes van pinio's tusschen huizen
en tuinmuren. Nu zien wij over de kam
men, links en rechts, tot de bergen van
Aloab. .die oprijzen achter de Doode Zee.
Heet de einder ligt grauw en grijs en
bleêk-gee'. onder de grauwblauwe en wa
terige wolken. Links, in witte steenen en
muurblokken opgestapeld, 'n dorp, opgaan
de achter een helling vol olijfbosch en
groen. Rechts, op een anderen bergkam, die
uit de steenige landstreek omhoogduikt, 'n
s tdd 'e.
„Dat is Bethlehem" zegt de cnauffeur
zeer zakelijk.
Instinctmatig herhalen wij het; „dat is
Bethlehem". En wij zwijgen plots. Ik geloof
miin oogen niet Ik herhaal voor me zelf de
gesproken woorden, zeg nogmaals „Bethle
hem". langzaam en traag; en het is me ais
hoorde ik den klank van dien naam, die aan
blatende la°'ies doet' d*"ken, voor t
eerst van mijn leven: Bethlehem.... Het Is
mij alsof ik met open oogen droom.
weer eenige treden dieper gelegen, is ecu
tweede rotshol, ook van een altaar voor
zien: en hier hield Maria het Wicht op
haar schoot toen de Wijzen uit het Oos
ten kwamen om het te aanbidden. Dit is
eigenlijk maar een heel kleine spelonk. De
eerste ruimte, de grot der geboorte, kan
wel een veertig menschen bevatten. De
wanden zijn er bekleed met zware voor
hangen van ledgr. om het beschadigen cn
het aanraken der rots te voorkomen. Het
rondend gewelf, door staven verstevigd, is
bloot voor het oog.
De pelgrims buigen het hoofd onder den
marmeren altaarsteen en kussen den grond
waar de ponden «ter is meeleed. Een no-
litieman en een Grieksch priester bewaken
de heilige plaats. Er zitten enkele men
schen in gebed verzonken. Een Oostersche
vrouw, de handen uitgesfekt als wachtte
zü van den hemel een gunst te zien afdalen
prevelt luid. Een man haalt rozenkransen
uit een krakend papier om ze aan te strij
ken od den gewijden grond. Iemand vraagt
een ander iets. Onze leider spreekt eenige
opwekkende woorden, en geeft tevens een
verklaring van het oord waai wü staan
En wü staan hier als doodgewone men
schen. die otn hun bidden toch hun küken
en keuren niet vergeten: menschen met
foto-apparaten aan een ieeren riempje, en
wandelstokken met üzeren punt. men
schen met iassen en hoeden en rommel.
menschen met ijdelheden en gedachtenbal-
last. en wie weet welke overwegingen..
op de plaats waar God is Mensch gewo*-
den.
Geloof me. ik had kunnen schreien over
het feit. dat ik deze Dlek heb ontwijd door
mijn nieuwsgierigheid, door mün schoenen
en mün onwaardige aanwezigheid Heilig
is deze grond en toch mag ieder dien zoo
maar willekeurig betreden! Voor ledèr Del-
grim is het een geluk daar te mogen gaan
en staan. Maar wie is dit geluk dan wel
waardig? Begrijpt gü mü?
DR. FELIX RUTTEN.
Gisteren deed in de geschied- en letterkun
dige afdeeling van de Koninklüke Akademie
van Wetenschappen Dr. G. G. Kloeke, lei
der van de Nederlandsche Dialect-centraie
te Hamburg, eene mededeeling over: Ing-
waonismen.
De vorm uus of uis voor het pronomen
ons behoort tot de ingwaeonismen. die men
in de dialecten langs de Noordzeekust kan
constateeren. De uitspraak uus is algemeen-
Friesch, uis zegt men in de Zaanstreek, in
Volendam en op Marken. Verder is uus in
West-Vlaanderen en Fransch-Vlaanderen in
gebruik, terwül het in Zeeland zeldzaam ge
worden is. Goeree en Zuid-Beveland kennen
het nog, Walcheren heeft het in het begin
van de 18de eeuw nog gekend. Ook in het
Noord-Oosten van ons land komen vormen
zonder nasaal voor, maar uit de oude oor
konden is daar geen enkele nasaallooze vorm
overgeleverd. Deze omstandigheid en hei,
feit, dat de vocaal niet overeenkomt met die
van het woord muis, wüzen erop, dat de na
saal in de „Saksische" provinciën pas na de
middeleeuwen verdwenen is. Heeft dit „Sak
sische" gebied zich oorspronkelük werkelük
wel gekenmerkt door den nasaalloozen vorm?
Het is mogelük. zelfs waarschünlük, maai
niet bewüsbaar. Algemeen neemt men aan,
dat zoowel het Friesch als het Saksisch ae
nasaal in vóór-literarischen tüd hebben vei-
loren, maar men heeft daarbü nooit aan den
paradoxen staat van zaken In Groningen
gedacht, waar immers de vorm met nasaa,
wèl gebruikelük is. terwül het Groningsen»
dialect toch volgens veler opvatting eeu
„mengsel" is van Friesch en Saksisch. Waai
is dan de Groningsche n vandaan gekomen.'
Als de literarische overlevering oegint.
blükt „ons" reeds te triomfeeren in alle
Noord- en Zuid-Nederlandsche gewesten,
het uus-gebied daarentegen krimpt overal
in. Mogen we dus aannemen, dat er één
groot ingwaeoonsch taalgebied van Friesland
tot Noord-Frankrük heeft bestaan? Dit lan
ge, nu eens smalle, dan weer breedere kust
gebied moet dan van oudsher sterk bestooxt
geworden zün vanuit het Oosten. De tegen
woordige Xngwaeoonsche enclaves zouden dan
als laatste resten van den Ingwaeoonschen
kustzoom nog hebben stand gehouden tegen
over de sterke „Frankische" strooming van
uit het Oosten, op soortgelüke wüze als de
tegenwoordige waddeneilanden nog in stand
zün gebleven tegenover de golven van ae
Noordzee. Zulk een veronderstelling zou als
werkhypothese verlokkend zün, maar men
mag het oog niet sluiten voor andere tnoge-
lÜkheden. Dr. Sehönfeld heeft onlangs ver
ondersteld, dat de welgeborenen de Franki
sche oud-sprekers waren,, die als bovenlaag
heerschten over de huislieden, waarin we
dan de ingwaeoonsche oe-sprekers zouden
hebben te zien. Met deze hypothese van
Sehönfeld zouden de resultaten van spr. s
onderzoek wèl overeenstemmen in zooverre,
dat wü de Franken als de eigenlüke ons
sprekers zouden moeten beschouwen. Maar
oes-sprekers schünen er in het heele Neder
landsche kustgebied niet meer te zün. Toen
moeten ze er geweest zün. daar immers uus
uitsluitend uit den vóór-üterarisehen vorm
oes verklaard kan worden. Hoe snel echtei
het oude oes voor het nieuwe uus plaats kan
maken, blükt uit den gang van zaken in
Friesland. Tot diep in de 17de eeuw kunnen
wé daar nog de oes-uitspraak (blükbaar uit
de schrijfwüze: oes) ten duidelükste aantoo-
nen. Thans is er geen spoor meer van over.
Op den eersten dag van de Noorsche kam
pioenschappen in het hardrüden won Peder-
sen de 500 Meter in 43.9 sec. Tweede: Nygren,
44.7 sec.; 3e. Ballangrud, 44.9 en 4e Staksrud,
44.9 sec.
In verband hiermede wordt nog gemeld,
dat het aanvang vorige week gemaakte nieu
we wereldrecord over 10.000 M. van Ballan
grud niet Juist is. De tijd-opnemers hebben
zich precies een minuut vergist, zoodat net
oude record van Carlsen met een tüd van 17
min. 17.4 sec., gevestigd op 5 Februari 1928 te
Davos bestaan blijft. De tüd van Ballangrud
werd dus 17 min. 46.4 sec.
SchmelingW alker
De contracten voor den bokswedstrijd tus
schen Max Schmeling en Mickey Walxer,
welke ontmoeting op 25 Februari as. te Mi
ami in Florida zal plaats vinden, worden as.
Woensdag geteekend. De wedstrijd, die over
vüftien ronden gaat, is een titelkamp voor net
wereldkampioenschap zwaargewicht.
De onderteekening van de contracten vindt
te New York in Madison Square Garden
plaats.
le klasse.
A De Meer 2— HBC 2 1—2.
B Concordia 1—Geel Wit 1 1—3; The Unity
1—ADO 1 4—2.
2e klasse.
B St. Louis 1SDE 33,
C WA 2—Gez. Vier 1 1—4; Ind! RKAV
3 C -2; RCM 1—DOSS 3 7—1.
3e kl""se.
F St. Louis 3—Volendam 4 2—2; Gez. Vier 2
St. Martinus 2 3—1.
5e klasse.
D Wilskracht 5Zwaluwen 4 04.
E WA 4—St. Martinus 3 1—3; RWAV 4—
Gez. Vier 3 15—0; SVF 2—Amsteldük 2
R.K.A.V.B.
A Gez. Vier aDe Meer a afgekeurd.
B Martinus aConstantius a 1—1.
C DOSS b—Orar '~-'a-t a 1 1—7.
D Wilskracht b—PVCB a t. a.; Unity b
Gez. Vier c I0; WA bConstantius b
0—3.
E India bSt. Louis b 51; Wilskracht c
ZFC a ta.; Martin b DOSS c 150.
F WA c—RCM ng.
GDe Meer <4—PVCB b t. a.; Diemen a
Constantius d tA.; Wilskracht d—SVF c
t. a.
HSVF d—Diemen b 2—1.
I
