DE POSITIE DER NEDERLANDSCHE
GEMEENTEN
Gunstige finantieele toestand inLeeuwarden
DE VROUW IN OPENBARE BETREKKINGEN
Gaat de man voor?
STEUN VOOR WONINGBOUW
JAARLIIKSCH ONDERZOEK
DIENSTPLICHT
NIJMEEGSCHE RAAD
De salarisregeling van gemeente
ambtenaren
KLINKERS TEGEN ASPHALT
LEZINGEN PROF. VERAART
KAMER VAN KOOPHANDEL
EN FABRIEKEN VOOR
RIJNLAND
RUMOER ROND DE JiOTTER-
DAMSCHE BEGROOTING
De S. D. A. P. neemt een zwaai
VERWARRING BIJ
STEUNVERLEENING
PSYCHOTECHNISCHE
KEURING VAN CHAUFFEURS
KERKNIEUWS
MISSIE-NIEUWS
SOCIAAL LEVEN
DE LOONEN DER TRANSPORT
ARBEIDERS
KOMENDE ACTIE IN HET
BAKKERSBEDRIJF
De collectieve arbeidsovereenkomst
voor de steden
STAKING OP DE
RIJKSWERKVERSCHAFFING TC
DE REEK EN BOXMEER
DE MOEILIJKHEDEN IN HEÏ
BOUWBEDRIJF
LEGER EN VLQOj
PENSIOEN-ACTIE ZEEMACH^
FAILLISSEMENTEN.
De Burgemeester van Leeuwarden, jhr. mr.
J. M. van Betjma, heeft op de tot hem
gerichte vragen omtrent de positie van zijn
gemeente aan onzen verslaggever medege
deeld, dat de flnancleele positie van Leeu
warden, ondanks de in het algemeen min
der voorspoedige tijdsomstandigheden, gun
stig genoemd mag worden. De begrooting
voor het dienstjaar 1932 kon zonder belas-
tlngverhooging sluitend worden gemaakt.
Daar Leeuwarden niet in de eerste plaats
industriestad ls, Is de invloed van de crisis
betrekkelijk gering. De werkloosheid ls wel
iswaar toegenomen, doch In vergelijking met
andere gemeenten van een grootte als deze
stad, steekt het aantal werkloozen gunstig
af. Te Leeuwarden wordt, naast werkver
schaffing, gestreefd naar doelmatige werk-
verleening m verband met verbetering en
verfraaiing van de stad.
Het hoogere eindcijfer der begrooting voor
het dienstjaar 1932 ls voornamelijk toe te
schrijven aan het normale accrès der ver
plichte uitgaven. Anderzijds worden maat
regelen genomen om de uitgaven niet op te
voeren door voor eenige zaken, waarvan de
wenschelijkheid wordt erkend, doch welker
terhandnemlng niet als direct noodzakelijk
kan worden aangemerkt, op de begrooting
voor 1932 geen plaats te geven.
Eesumeerende verklaarde de burgemees
ter, dat de gemeente Leeuwarden nog in
een gunstige financieele positie moet geacht
worden te verkeeren.
Te Almelo:
Ongunstige Invloed van de wet.
Almelo wordt In het bijzonder getroffen
door de gevolgen van de crisis ten opzich
te van de textielindustrie, aldus verklaar
de Mr. M. Sichterman, burgemeester van
deze gemeente, In verband met de tot hem
gerichte vragen.
De werkloosheid is zeer toegenomen het
geen blijkt uit het feit, dat in 1931 voor
„werkverschaffing aan werkloozen" is uit
gegeven een bedrag van 130.143.69 tegen
ƒ55.169.15 ln 1930. Daarnaast is aan het
bestuur der Provlsorie of Algemeenen Ar
menraad in 1931 een subsidie verleend van
153.500, welk bedrag in 1930 slechts
66.000.was.
Als middelen ter bestrijding van de werk
loosheid zag Mr. Sichterman ten eerste het
vlottend maken van thans geconsolideerd
kapitaal en verruiming van het credlet, ten
tweede werkverruiming en werkverschaffing
op uitgebreide schaal en ten derde inten
sieve arbeidsbemiddeling.
Dat het eindcijfer van de begrooting met
ruim 280.000.is gestegen, is een gevolg
van een normale stijging van de ontvang
sten en uitgaven. De nieuwe financieele
verhouding tusschen het Rijk en de Ge
meenten is van ongunstigen invloed op de
gemeentelijke inkomsten in vergelijking met
den ouden toestand.
Middelbnrg:
Groote voorzichtigheid.
De burgemeester van Middelburg, de heer
P. Dumon Tak verklaarde in antwoord op
de hem gestelde vragen, dat de positie van
zijn gemeente, vergeleken met het vorige
jaar, eenigszins ten ongunste is veranderd.
De crisis heeft als overal nadeeligen in
vloed op de industrie gehad en dientenge
volge is de werkloosheid toegenomen. Op
1 December 1930 waren er in totaal 430 in
geschreven werkloozen, op 1 December 1931
648. Over 1931 heeft de gemeente netto aan
werkloozen-steun, werkverschaffing niet in
begrepen, ongeveer ƒ22.750.uitgegeven,
welk bedrag in 1924 slechts ƒ2400 was.
Naar mijn meening aldus zelde de heer
Dumon Tak is werkverschaffing het
meest geschikte middel voor bestrijding der
werkloosheid.
De financieele toestand mijner gemeente
baart geen bijzondere zorg maar maant toch
tot groote voorzichtigheid.
De financieele verhouding tusschen het
Rijk en de Gemeente is nog te kort in toe
passing om daarover nu reeds een bezonken
oordeel te hebben. Vooralsnog maakt haar
uitvoering voor mijn gemeente weinig ver
schil met de vroegere heffing van de ge
meentelijke inkomstenbelasting.
Het verleenen van voorschotten
De Minister van Arbeid enz. heeft den
gemeentebesturen een schrijven doen toeko
men betreffende bovengenoemd onderwerp,
waarin o. m. het volgde onder de aandacht
van die besturen wordt gebracht:
1. Voorschotten krachtens de Woning
wet worden verleend tegen een rente van
iii pet. per jaar.
2. Aanvragen en voorschotten en bij
dragen worden slechts in overweging ge
nomen voor zoover de beschikbare midde
len toekenning van het gevraagde voorschot
mogelijk maken.
3. Het jaarlljk te bouwen aantal wo
ningen ter vervanging van krotten (arti
kel 17, 4de lid, onder a. van het Woningbe-
slult),'zal in het a'gemeen in plaatsen, waar
de jaarlijksche productie een eenigszins be-
teekenenden omvang heeft, slechts een klein
deel mogen uitmaken van de normale jaar
lijksche productie ter plaatse.
4. Bi) een verzoek om e envoorschot en
een bijdrage of alleen een bijdrage, voor
krotopruiming, zal moeten blijken, dat een
even groot aantal woningen, als waarvoor
steun wordt gevraagd, onbewoonbaar zal
worden of is verklaard, en tegen 't tijdstip,
waarop de te bouwen woningen in gebruik
zullen worden genomen, zal worden ont
ruimd. Wordt die onbewoonbaarverklaring
niet doorgezet, of blijft de ontruiming op
den gezetten tijd achterwege, dan wordt
bet voorschot ingetrokken en vervalt een
eventueel toegezegde bijdrage.
5. De woningen voor krotopruiming te
bouwen, moeten solide, doch uiterst een
voudig zijn. Bij bouw van eengezinswonin
gen zal veelal volstaan kunnen worden met
een woonkeuken, wijl daarbij een spoel-
hokje of schuurtje op eenvoudige wijze
een waschgelegenheid kan bieden. Wat de
slaapgelegenheid betreft, wordt vastgehou
den aan den eisch, dat er zij een slaap
kamer voor de ouders en scheiding van
slaapgelegenheid voor zoons en voor doch
ters en dat iedere slaapgelegenheid
rechtstreeks gemeenschap heeft met de
buitenlucht.
6. Het tekort op de exploitatie der voor
krotopruiming dienende woningen mag
niet meer bedragen dan ten hoogste f 50
per woning per Jaar, waarvan de eene helft
te dragen door het Rijk, de andere helft
door de gemeente. Dcor de daling van de
bouwkosten zal in sommige gevallen een bij
drage niet noodig zijn en zal in andere ge
vallen met een geringere bijdrage dan ƒ50
kunnen worden volstaan.
Bij voorschotaanvragsn voor het deel, ge
noemd onder b. van artikel 17 van het
Woningbesluit, moet de behoefte aan de
woningen worden aangetoond, en moet
tevens worden aangegeven waarom niet mag
worden verwacht, dat in die behoefte door
particulieren zal worden voorzien.
Bij verzoeken om een voorschot en of bij
drage moet de berekening van den grondprijs
per woning en per M2 worden overgelegd
en moeten voorts teekeningen worden ge
voegd, die een dwarsprofiel van de wegen
geven met een duidelijke aanduiding van de
wijze van verharding. In geen geval wordt
toegestaan, dat meer in rekening wordt ge
bracht dan de prijs, dien de grond zou moe
ten kosten, indien by ophooging, bestrating
en rioleering de uiterste soberheid ware be
tracht.
In de groote re gemeenten zal behoudens
een enkele uitzondering de grondprijs per
woning een bedrag van ƒ800 niet behoeven
te overschrijden, in de kleinere gemeenten
zal met een beduidend lager bedrag kunnen
worden volstaan.
De Minister van Defensie a. heeft be
paald, dat behoudens onvoorziene omstan
digheden het Jaariykrch onderzoek zal plaats
hebben in de mrand Juni ajs. en wel van
■®e gewone dienstplichtigen der landmacht
n de lichtingen 1920 en 1923.
Woensdag, in de eerste raadsvergadering
van 1932, hield do burgemeester van Nij
megen zijn nieuwjaarsrede, waarin hij Nij-
megens financieelen toestand niet rooskleu
rig schetste, maar toch een phiüppica hield
tegen den voorzitter der Kamer van Koop
handel en Fabrieken Land van Maas en
Waal, die had betoogd, dat de gemeente
Nijmegen veel te hooge salarissen gaf
ook aan zijn jongste personeel, dat pas van
de schoolbanken 4 maal meer loon kreeg
dan een bankbediende, die tien jaar ln het
vak is.
De burgemeester heette dat een onwaar
heid en betoogde, dat de joncste ambte
naar zeker 21 jaar ls en eenige examens
achter den rug heeft om ƒ1200 salaris te
krijgen, dat na vier periodieke verhoogin
gen kan stijgen tot 1600. Als men de sa
larissen van leidende functionnarissen van
particuliere bedrijven vergelijkt met die van
overheidsbedrijven, dan zijn de gemeente
ambtenaren er veel slechter aan toe. En als
er particuliere bedrijven ziin, welke hun
beambten na tien-jarigen diensttijd 3 A 4
maal minder salaris geven dan een jongste
bediende der gemeente, dan wil spr. een
zoodanige belooning niet nader kwalificee-
ren. Spr. keurde af, iedere actie, welke er
op gericht is, om het vertrouwen 1% het
beleid van een bona fide gemeentebestuur
te ondermijnen.
Nijmegen zou in het moeilijke jaar van
1933 een zoo voorzichtig mogelijk financieel
beleid voeren en hoopt ook op de uitgaven
van honderd-duizenden gulden eenigermate
te kunnen minderen, wanneer de crisis min
der drukkend wordt.
De werkloozenstcun.
De gemeenteraad nam voorts een belang
rijk besluit. Voor Nijmegen gold nog altijd
een regeling inzake werkloozensteun en
werkverschaffing, welke voor de steun-
trekkenden veel voordeellger ls dan de
rijksregeling. De sociaal-democratische
arbeidersleden en ook de katholieke demo
cratische leden spraken zich uit voor be
houd der gemeente-regeling, welke aan de
werkloozen een fatsoenlijker bestaan verze
kert. Wethouder G. Busser verdedigde de
aansluiting bij de Rijksregeling, welke op
den duur toch wel opgelegd zou worden.
De voorstanders der Rijksregeling wezen
op den benarden toestand der gemeente.
De heer B. LIJn kwam met een tusschen-
voorstel, om den overgang van gemeente
lijke- op rijksregeling minder scherp te ma
ken. Het voorstel-LUn vond geen voldoen
den steun.
Tenslotte stelde de voorzitter namens de
grootst mogelijke meerderheid van B. en W.
voor, om de rijksregeling te aanvaarden. Dit
voorstel werd aangenomen met 22 tegen 14
stecimen.
Tegen stemden de sociaal-democraten, de
vertegenwoordiger der R. K. Volksparty en
zes katholieke arbeidersraadsleden.
Door dit besluit bevoordeelt zich de ge
meente 248.000 gulden.
De Hoofdwegen in Nijmegen
Het Keizer Karelplein, het hartje van Ny-
megen en daarop uitloopende St. Canisius-
en Oranjesingels, welke uitmonden op het
te bouwen bruggehoofd van de nieuwe Waal
brug, verkeerde in erbarmeiyken toestand
en beantwoordden niet meer aan moderne
verkeerseischen. Vooral met het oog op toe
komstig verkeer moesten zy verbeterd wor
den.
B. en W. van Nymegen stelden voor
ƒ240.000 te voteeren voor verbetering van
het plein en de singels. De Raad ging in
groote meerderheid accoord met dit voorstel
en sprak zich tevens na lang beraad uit voor
Klinkers en niet voor asphalteering.
De hoofdverkeersweg wordt voor groot
autoverkeer aanmerkeiyk verbreed.
Op ultncodlglng van het Hoogstudentenver-
bond in Vlaanderen zal prof. dr. J. A. Ver.
aart ln Vlaanderen een rseks van voordrach
ten houden over „Ds nieuwe soclaal-econo.
mische orde." De hocgleeraar treedt op in
Kortryk op Maandag 15, in Gent op Dinsdag
16 en ln Leuven op Woensdag 17 Februari a.s,
In de Woensdagmiddag gehouden ver
gadering der Kamer van Koophandel en Fa
brieken voor Rynland had de installatie
plaats der nieuw gekozen leden P. Wemink
Jr. en N. Parlevliet, benevens van de her
kozen leden.
Tot voorzitter der Kamer werd met al-
gemeene stemmen herkozen de heer D. ten
Cate Brouwer uit Alphen aan den Ryn; tot
ondervoorzitters werden herkozen de heeren
P. Boot Sz. (grootbedryf) en G. Molken-
boer (kleinbedryf).
Aan de afd. Noordwyk van de Alg. Ver.
voor Bloembollencultuur wordt een gouden
medaille geschonken voor de dit jaar te
houd—* vollegrondstentoonstelling „Flora
park -j32".
Van den heer B. F. Krantz was bericht
ingekomen, dat hy zyn benoeming tot lid
der Kamer niet kon aanvaarden.
Vorming van Tolnnles gewenscht
Breedvoerig, werd gediscussieerd over een
adres aan den Ministerraad inzake de vor
ming van Tolunies, om aan den heerschen-
den noodtoestand zoo spoedig mogeiyk een
einde te maken.
In dit adres wordt oon. het volgende ge
zegd:
Nu ook Engeland, op voorbeeld der an
dere landen, het vryhandelsbegïnsel heeft
losgelaten en tot een uiterst strenge pro
tectie van eigen producten is overgegaan,
staat het te vreezen dat ieder land nog meer
dan voorheen de overproductie uit andere
landen zal weren en dat, inzonderheid wat
Nederland betreft, de depressie nog zeer in
omvang en ernst zal toenemen, terwUl deze,
wanneer niet alle teekenen bedriegen, van
zeer langen duur zal biyken te zijn.
Getracht wordt door afweermaatregelen
nog te redden wat te redden valt. Verhoo-
g'ng van invoerrechen, contlngenteering en
andere middelen welke aangewend of over
wogen worden, zullen evenwel den grooten
teruggang ln slechts zeer beperkte mate kun
nen temperen en ziin bovendien al zeer
weinig geschikt om den duur der crisis te
bekorten en onzen export te verhoogen.
De door andere landen getroffen en te
treffen maatregelen dreigen vooral Neder
land, dat voor zyn industrie en land- en
tuinbouw zoozeer op in- en uitvoer ls aan
gewezen, voor een belangrijk deel ter onder
gang te voeren, omdat deze maatregelen voor
een groot deel voorloop'g van biyvenden
aard zullen blijken te zijn.
In het zooveel mogeiyk herwinnen van den
vrijhandel ligt echter, naar de meening der
Kamer, de mogelijkheid om de welvaart
weer te doen eerugkeeren. Bereiking van dit
doel dit daarom met alle kracht te wor
den/ nagestreefd.
Het snelwerkend en meest doeltreffende
middel, om deze groote wederzydsche na-
deelenu uit den weg te ruimen, is de vor
ming van Tolunies, omdat deze tot strek
king hebben den vicieusen cirkel te door
breken en de oplossing te zoeken niet in
het elkander toebrengen van nadeel, maar
yiv mf wymfwy mfwyp bgk bgkq bgk bgg
in het elkander geven van voordeelen.
De Kamer stelt zich een dergeiyke Tolunie
voor als volgt:
Tusschen de verdragsluitende Saten wordt
overeengekomen om voor de goederen, welke
in den anderen verdragsluitenden Staat zelf
worden voortgebracht geen invoerrechten te
heffen. Voor alle andere goedoren, welke der
halve het karakter van doorvoergoederen
hebben, biyven de gewone tarieven vart
kracht. De tariefmuren tusschen de beide
landen vërvallèn practisch derhalve alleen
voor die artikelen, bij welke het andere land
als producent groot belang heeft en biyven
voorts ongerept bestaan.
Dat de goederen door het andere land zijn
voortgberacht zal moeten biyken uit certifi
caten van oorsprong, waarby in elk land een
door beide landen gezamenlijk te benoemen
commissie in twyfelgevallen zal hebben te
beslissen of de goederen al dan niet als van
inlandschen oorsprong moeten worden be
schouwd en zal hebben te advlseeren omtrent
de meest doelrteffende wyze om den oor
sprong der goederen te kunnen vaststellen.
Na de politieke geloofsbeiydenls van den
Revolutionnair-Socialist Menist kregen we
Woensdagmiddag in den gemeenteraad van
Rotterdam cc-' zelfde confessio van den Sov
jet-man Renderink. Men begrypt den in
houd: een loflied op het werk van het com
munisme in Rusland.
De woordvoerder der anti-revolutionnairen,
de heer Hanemaayer, de Memorie van Be
antwoording besprekend, in het byzonder de
uiteenzetting van den financieelen toestand
door den wethouder voor de financiën, zei-
de dat boven deze begrooting eigeniyk moest
staan: Door de feiten gedrongen, maar ach
ter de feiten aan!
Uitvoerig besprak hy daarna de voorge
schiedenis van de samenstelling van het col
lege. Van deze begrooting kan de Vrijheids
bond zich niet losmaken. Immers deze be
grooting verscheen in Augustus en eerst ln
September traden de liberalen uit het col
lege.
Wat de maatregelen betreft, zeide spr. op
het standpunt te staan, dat deze drie een
eenheid vormen. Het G. O. zal over de sa
larisverlaging mogen spreken, maar alleen
over de wyze van toepassing.
De woordvoerder der Katholieken, mr.
Baars, kwam terug op het door den libera
len leider gebezigde woord „besluiteloosheid."
Is er, zoo vroeg spr., grootere besluiteloos
heid getoond dan door den Vrijheidsbond bij
de behandeling van het voorstel i. z. de op
centen op de hoofdsom der Ryksfondsbelas-
ting?
Wat de moeiiyke financieele positie van
Rotterdam betreft, merkte spr. op, dat zich
thans wel byzonder wreekt het niet vormen
van reserves in de goede tyden. Door den
nood gedwongen, gaat men nu een crisis
dienst vormen, doch daarin steekt een groot
gevaar.
Hoewel spr. zyn bezwaren heeft, zeide hy
toch voor de belastingverhooging te z il en
gaan stemmen, er op rekenend, dat de D.
A P. op loyale wyze zal medewerken, dat de
loonsverlaging tot stand komt op korten ter-
myn.
Na deze rede kwam de voorzitter der socia
listische fractie met een rede, waarvan het
slot in den Raad vooral veel ophef maakte.
Daarin toch zeide hy, dat de S. D. A. P. al
leen met de salarisverlaging was meegegaan
om van twee kwaden het minste te kiezen.
En wat de meeste onzekerheid verwekte
dat men het resultaat van het georgani
seerd overleg zou afwachten.
Deze rede, welke kenneiyk onder Invloed
van de krachtige oppositie in de S. D. A. P.
was opgesteld, bracht weer een geheel on
verwachte wending in de begrootingsdebat-
ten.
laboratorium gedaald is van 20 pCt. tot
3.4 pCt
Het gemiddelde aantal ongevallen, veroor
zaakt door 100 geselecteerde bestuurders in
hun eerste dienstjaar was voorts 16.5 pCt.
lager dan dat der niet geselecteerde be
stuurders.
Behalve grootere veiligheid van het ver
keer werd tevens besparing verkregen door
minder voorkomende beschadiging van ma
teriaal en besparing op tractie-energie.
Het psycho-technisch laboratorium der
P.T.T., dat gevestigd is in het gebouw van
het Hoofdbestuur der P.T.T. te 's-Graven-
hage, zal ook voor andere bedryven en par
ticulieren gelegenheid bieden om hun chauf
feurs psycho-technisch te doen onder
zoeken.
Belangstellenden kunnen zich reeds thans
om inlichtingen wenden tot den Directeur-
Generaal der P.T.T.
Het psychotechnisch laboratorium der
P.T.T. te 's-Gravenhage zal binnenkort in
het bezit zyn van een installatie voor psy
chotechnische keuring van chauffeurs.
Deze installatie is ingericht naar het voor
beeld van het psychotechnisch laboratorium j
van de vereen) gde tram- en autobusmaat-
schappyen te Parys (Société des Transports
de Commune de la Région Parisienne).
Dit laboratorium is sinds vele jaren be
last met keuring en herkeuring van alle
chauffeurs en wagenbestuurders, die op het
net van de S. T.R. P. werkzaam zyn. De
leider van dit werk, prof. J. M. Laby, heeft
van de toegepaste methode en de daarmede
bereikte gunstige resultaten een beschrijving
gegeven (La sélection psycho-physiologlque
des travailleurs. conducteurs de tramways
et d'autobus, Paris 1927, Edit. Dunod), waar
uit o.m. biykt, dat het percentage bestuur
ders, die tydens of na beëindiging van hun
leertyd als ongeschikt moesten worden aan
gemerkt, na de instelling van de vooraf
gaande selectie door het psychotechnisch
Het Hoofdbestuur van den Ned. R. K.
Bond voor Groote Gezinnen heeft d.d. 14
Sept. 1931 het volgend adres tot den Minis
terraad gericht:
Excellenties,
Naar aanleiding van de gehouden bespre
kingen te dier zake in de Centrale Raads
vergadering van den Ned. R. K. Bond voor
Groote Gezinnen, d.d. 26 Juli te 's Graven-
ha ge, heb ik de eer, namens het Hoofdbe
stuur van genoemden Bond, met verschul-
digden eerbied Uwe Excellenties beleefd te
verzoeken by voorkomende vacatures bij
openbare betrekkingen by voorkeur manne-
lyke krachten daarvoor in aanmerking te
doen komen.
Daar een groot aantal vrouwen in open
bare betrekkingen zUn geplaatst, die voor
heen door manneiyke krachten werden
vervuld, of ambten vervullen, die even goed
door manneiyke krachten kunnen worden
waargenomen, ls het wensehelijk hierin ver
andering te brengen ter bevordering van het
verkrygen van een meer gezonden maat-
schappeiyken toestand.
En dit wel te meer, indien van Regeerings-
wege aan de besturen van lagere Organen
zou kunnen worden voorgeschreven aan dit
verlangen, waar mogeiyk, te willen voldoen.
Vertrouwende, dat door Uwe Excellenties
aan dezen wensch zooveel mogelijk zal wor
den tegemoet gekomen, verbiyf ik met ver
schuldigde hoogachting,
Namens het Hoofdbestuur vnd.,
van Uwe Exc. de ond. dn.
J. H. KRAY,
Bondssecretarls.
Hierop is d.d. 27 November van den Minis
ter van Staat, Voorzitter van den Raad
der Ministers, het volgende antwoord ont
vangen:
Naar aanleiding van Uw tot den Minister
raad gericht adres, gedagteekend Breda, 14
September 1931, en houdende het verzoek,
te willen bevorderen, dat by voorkomende
vacatures in openbare betrekkingen by voor
keur mannciyke krachten daarvoor in aan
merking worden gebracht, heb ik de eer, Uw
Hoofdbestuur hierby te deen toekomen een
afschrift van eene aan alle Ministers gerich
te circulaire d.d. heden No. 411 Kabinet
M. R. naar den inhoud waarvan ter bekor
ting moge worden verwezen.
De Minister van Staat,
Voorzitter van den Raad van Ministers.
W. g. RUIJS DE BEERENBROUCK.
De by gevoegde circulaire luidt:
1. Door den Raad van Ministers werd een
adres ontvangen, houdende het verzoek te
willen bevorderen, dat by voorkomende va
catures in openbare betrekkingen bij voor
keur manneiyke krachten daarvoor to aan
merking worden gebracht»
2. Als motief voor dit verzoek staat in het
adres vermeld, dat een groot aantal vrou
wen in openbare betrekkingen is geplaatst,
of ambten vervult, die even goed door man
nen kunnen worden waargenomen en dat
het ter verkrijging van een meer gezonden
maatschappeiyken toestand wensehelijk moet
worden geacht, daarin verandering te bren
gen, waartoe de besturen van lagere organen
van Regeeringswege instructies zouden moe
ten ontvangen.
3. De Ministerraad heeft gemeend aan dit
verzoek in zyn zoo uitgebreide strekking
geen gevolg te moeten geven.
4. Inderdaad is thans een groot aantal
vrouwen in openbare betrekkingen geplaatst,
welke evengoed door mannen zouden kun
nen worden vervuld en die voorheen ook
door mannen werden bezet. Naar de mee
ning van de Regcering bestaat er echter
geen enkele reden, om een ongehuwden man,
niet-kostwtoner, ter zake van het innemen
van een vacature te laten voorgaan by een
vrouwelijke werkkracht.
Zou men de voorkeur van manneiyke can-
didaten zóóver uitstrekken dat men zelfs
ongehuwde mannen, niet-kostwinners by
vrouwen liet voorgaan, dan zou men daar
mede terugkeeren tot den toestand van voor
heen, toen de ongetrouwd biyvende vrouw
als regel afhankeiyk was en ten laste kwam
van hare familie.
5. Intusschen acht de Regeering het niet
juist, ten deze een absoluut afwyzend stand
punt in te nemen. Wanneer men b.v. de
keus heeft tusschen een man met een gezin
en een ongehuwde vrouw, met dezelfde ca
paciteiten, dan zou het uit een moreel oog
punt niet te verdedigen zyn, indien aan de
vrouw de voorkeur werd gegeven, omdat deze
als werkkracht goedkooper is. Want een
bloeiend gezinsleven is toch ongetwyfeld een
zeer belangryke factor voor de volkswelvaart.
En een werkloos gezinshoofd kost den Staat
ten slotte belangryke bedragen aan onder
steuning.
6. Elk geval zal overigens op zich zelf be
oordeeld moeten worden, in verband met
den aard der vacature en tal van andere
factoren.
7. In het algemeen zal als richtiyn voor
deze materie moeten gelden, dat de man
kostwinner, by volkomen geiyke capacitei
ten, voor de vervulling van vacatures, die
even goed door een man als door een vrouw
kunnen worden bezet, voorrang heeft boven
een vrouweiyke werkkracht, die uitsluitend
voor zich zelf te zorgen heeft
8. Ik heb de eer Uwer Excellentie te ver
zoeken met de in de vorige alinea omschre
ven richtiyn in voorkomende gevallen voor
zooveel mogeiyk rekening te willen houden
en te doen houden.
Overeenkomstig de geparafeerde minuut
Voor den Voorzitter van den Raad van
Ministers,
de Secretaris-Generaal van
Blnnenlandsche Zaken en Landbouw,
W«. FREDERIKS.
Waarschuwing aan het publiek
Het Centraal Archief en Inlichtingen
bureau inzake Maatschappeiyk Hulpbetoon
voor Nederland te Amsterdam (Vondelstraat
19) zendt ons een uitvoerig schrijven, waarin
wy o.a. lezen:
Het schijnt ons van belang in dezen tyd,
waarin zoovele instellingen een beroep doen
op de milddadigheid van het publiek, de
aandacht te vestigen op verschillende per
sonen en instellingen, die naar het voorbeeld
van het .Leger des Heils" zich hebben ge
organiseerd als organen van „evangelisatie"
en daarby maatschappelijk werk verrichten.
Velen denken, wanneer zij deze personen of
lichamen steunen, hun giften goed besteed,
aangezien do organisaties steeds met nadruk
betoogen, dat zy volstrekt voor alle richtin
gen openstaan en niemand afwijzen. Het op
treden van deze instellingen biykt by uitstek
geëigend voor het maken van verwarring,
zoodat giften, bestemd voor de een, de ander
in handen komen en in het algemeen is het
maatschappelijk werk, dat deze personen of
kleine vereenigingen verrichten, van zoo ge-
ringen omvang en ook van zoodanige kwa
liteit, dat niet kan worden aangeraden en
in sommige gevallen beslist moet worden
ontraden, deze instellingen of personen door
blldragen te steunen.
Het Centraal Archief acht dan niet ge
motiveerd het geven van ondersteuning aan
het Nederlandsche Leger des Heils (dat een
zeer kleine groep bestrijkt), waarschuwt te
gen het steunen van het Nationaal Red-
dingsleger (dat geen bona-fide instelling van
weldadigheid is), ontraadt ernstig steun aan
de Stichting „De Heilsbrigade" te Den Haag
(omdat haar tehuis ta het geheel niet be
staat), aan „Maranatha, stichting voor zen-
dlngsarbeid en maatschapeiyk werk" te den
Haag (maatschappeiyk werk van minimalen
omvang en officieren verdienen geen ver
trouwen), aan de Haagsche Stadszending
Emanuel", leider ongunstig beoordeeld), aan
de Nederlandsche Vrije Evangelische Veree-
nigtog (waarschynlijk slechts een gefingeer
de Vereenlging) en aan De Vrye Evangeli
satie „Filadelfia" te Amersfoort (giften wor
den gebru'kt voor levensonderhoud van een
der evangelisten) en waarschuwt tegen ..Re-
malia", Herv. Katholiek Leger des Heils, te
Utrecht.
Woensdag, 13 Januari is Pater J. Kle-
mann, Missionaris van het H. Hart uit de
Missie van Celebes in het vaderland terug
gekeerd, tot herstel van zyn gezondheid.
Vrydag a.s., 15 Januari zal Pater
Ant. Bröcker, Missionaris van het H. Hart
(Missiehuis Tilburg) en Pro-prefect van
Celebes, vanuit Genua met de „Marnix van
SL Aldegonde" naar de Missie terugkeeren,
alwaar hy te Raha, op het eiland Moena,
zal worden gestatlonneerd.
Geen onderhandeling met de
werkgevers?
In verband met de door de werkgevers
voorgestelde loonsverlaging en de verslechte
ring der arbeidsvoorwaarden heeft de Neder
landsche Federatie van Transportarbeiders
te Rotterdam een vergadering gehouden,
waarop, volgens de „Msb.", met algemeene
stemmen de volgende motie werd aangeno
men:
De vergadering, gehoord de besprekingen
over de plannen ta de koopvaardy en de
havenondememers om opnieuw de loonen
van de zeelleden en havenarbeiders te ver
lagen, keurt het ten sterkste af, dat de be
sturen van den Centr. Bond en van de beide
confessioneels transportarbeidersbonden zich
bereid verklaarden en dienovereenkomstig
handelden om met de werkgevers zonder de
geringste poging tot strijd over loonsver
laging te gaan onderhandelen. Zij spreekt
haar sympathie uit met de stakingsbewegin
gen in de transportbedrijven van Engeland
en andere landen tegen loonsverlaging: van
oordeel dat door de zeelieden en haven
arbeiders wier loonen reeds veel te laag
zyn geen loonsverlaging kan worden aan
vaard en dat tegenover de plannen der ree-
ders en havenondememers op een zoo breed
mogeiyk front een daarwerkeiyke afweer-
strijd dient te worden to het leven geroepen.
Zy elseht van de besturen der drie door
de werkgevers erkende transportarbeiders
bonden, dat deze onverwyid bereid zyn voor
dit doel met de Transportfederatie samen te
werken, teneinde het georganiseerd een
heidsfront van het transportproletariaat in
den daadwerkelijken strijd tegen de werk
gevers te vormen onder de leuze: tegen elke
verdere loonsverlaging.
Naar wy vernemen is de Bondsraad van
den Nederlandschen Roomsch Katholieken
Bond van Brood-, Koek- en Banketbakkers
tegen Zondag as. byeengeroepen ter vast
stelling van zyn houding tegenover de van
patroonszyde gedane voorstellen inzake wy-
zlgingen van de collectieve arbeidsovereen
komst voor de steden Amsterdam, Haarlem,
Den Haag, Rotterdam en Utrecht. De voor
stellen der patroonsvereenigingen komen
hierop neer:
Ie. een verlaging der loonen met vyf gul"
den per week.
2e. geen vaststelling van loonen voor P»"
sonen beneden de 20 jaren.
3e. Verlaging der loonen van de to ge*
deelteiyken werkzaam zynden in verhouding
van de verlaging der ta volledigen diens»
zynden.
4e. terugbrenging van de opzegtermyn van
14 op 8 dagen.
5e. Verhooging van het percentage
losvasten: van 85 op 75 pCt.
6e. Langeren arbeidsduur to de weke»
waarin feestdagen vallen.
Bovendien moeten de arbeidersorganisaties
waarborgen geven dat de overeenkomst alg®"
meen in en doorgevoerd zal worden.
Naar wy vernemen is heden een
meene staking uitgebroken op de Rijkswers"
verschaffing by De Reek en te Boxmeer.
Door de Kamer van Koophandel en F#'
brieken voor Rijnland te Leiden is
volgende adres verzonden aan de Minis»
van Arbeid, Handel en Nyverheld en Fins»
De Kamer van Koophandel en Fabriek®®
voor Rijnland te Leiden heeft de eer dn»
gend uwe aandacht te verzoeken voor nB
volgende. )tt
De stagnatie in het Bouwbedrijf bl«*
meer en meer van zoo langen duur ts wo-
den. dat de gevolgen hiervan voor fa®®
kanten van en handelaren in bouwmaw*
rialen van zeer emstigen aard zijn en
van bedrijven met stopzetting en onderga™
bedreigd worden, met alle schadeiyke 8®
volgen v/elke een en ander in ruimeren kn®»
most teweeg brengen.
Zonder de oorzaken van deze stagna»1
hier aan een diepgaand onderzoek te wille®
onderwerpen, mag toch wel als de v0?\,
naamste directe oorzaak beschouwd word®®
de moeiiykheid voor de bouwers om geld®®
op eerste hypotheek te verkrygen, teng®"
volge waarvan de door leveranciers v>®
bouwmaterialen tijdeiyk verstrekte credl®*
ten niet terugbetaald kunnen worden
nieuwe bouwplannen onuitgevoerd moe'®®
worden gelaten.
Met name zijn het de hypotheekbanken»
welke, door de universeele crisis verstok®®
van de gewone toevloeiing van gelden HU"*
dels het plaatsen van pandbrieven, bele»®*
merd worden in hun gewone functie o®1
gelden cp eerste hypotheek uit te zetten-
Deze toestand wordt, naar de Kamer ter
oore gekomen is, nog ta hooge mate ver*
ergerd doordat ook de Pensioenfondsen.
Ryksverzekeringsbank en de RUkspostspaaJ"
bank momenteel geen pandbrieven meer af'
nemen, aangezien deze fondsen hun midd®*
len voor de geldbehoeften van het Ryk
andere publiekrechteriyke lichamen zoude®
reserveeten.
Aangezien de crisis door dit feit noode-
loos verscherpt wordt, verzoekt de Kanse*
uwe Excellenties met den meesten aandra®#
te bevorderen, dat door de bedoelde Fond"
ren en Instellingen weder pandbrieven wol"
den aangekocht.
De Kamer doet dit verzoek met des
meer vrijmoedigheid, aangezien ook reed»
in 1915 by de toenmalige crisis de BtlkS'
postspaarbank op verzoek van het Bestut®'
van den Bond van Vereenigingen van Fa'
brlKariten van en Handelaren to materia#®
voor het Bouwbedryf, pandbrieven l#e®
aangekocht, onder voorwaarde, dat daar*
mede bouwqredteten zouden worden afg®"
lost, (zie schryven R.P.S. No. 3/280 Af de®"
ling Hypotheekbankzaken dd. 21 Juni 191»'"
De Kamer is van oordeel, dat een soort"
gelijke maatregel ook thans met Succes s°'J
kunnen worden toegepast en daarmede d®
ergste catastrofes In de betrokken ln'
dustrieën zouden kunnen worden voor*
komen.
De Bond „Pensioenactie Zeemacht" hee"
to een motie het volgende vastgelegd:
vóór 1918 gepenslonneerden der zeemacht
pp 12 Januari 1932 in de Diamant-Cl®®
„Concordia" te Amsterdam ta vergadert®»
byeen, gehoord het gesprokene in de Tweed®
Kamer, betuigen en bloc den Regeering
den Staten-Generaal ta het algemeen.
den Minister van Defensie ta het bljzond®*'
dank voor de indirect ta uitzicht gestelde
nivelleering der oude militaire pensioen®®
met die der civiele ambtenaren, die werde®
gepensionneerd vóór 1920.
zy zien met verlangen naar de verweze®*
Hiking daarvan uit.
-
13 Januari, opgegeven door
v. d. Graaf Co. N.V.
(Afd. Handelsinformaties).
Failliet verklaard: 11 Jan. S. Dessa®®
handelsreiziger, Ryswyk, Caen v. Necklaa®
119. R.c.: mr. H. Haga. Cur.: mr. G. J»
Jonker, den Haag.
11 Jan.: C. J. Vermeulen, v. Miereve®"
straat 58, den Haag. R.c.: Jhr. mr. Th. w'
C. Calkoen. Cur.: mr. F. W. Donker OU®*
tius, den Haag.
11 Jan.: C. zyerveld, koopman, ta wy®®!;
en gedistilleerd, Alphen a.d. Ryn. R.c.:
A. B. Bommezyn. Cur.: mr. J. A. Rlsseeuw»
den Haag.
11 Jan.: K. A. Spoor, behanger en ato»'
feerder. Voorburg, Heerenstraat 179, hand®
lende onder den firmanaam M. W. Sp°°
Zn, R.c.: mr. F. J. A. Hyink. Cur.:
G. W. Bannier, den Haag.
11 Jan.: De firma Electrische Meubel»®'
briek Leuwal, Leiden, Hooge woerd 7 en
leden A. Leuven, Lelden, Hoogeweerd 1
W. Waanders, Leiden, Nw. Ryn 108. R,cj'
mr, G. H. B. v. d. Boem, Cur.: nir. E»
M. H. Bolsius, Leiden.
12 Jan: H Hulshoff Pol, Bloemende®-;
Platanelaan 2. R.c.: mr. M. A. van Rijn v9.
Alkemade. Cur.: mr. B. E. van Ryn, Ha»r
lem.
12 Jan.: H. A. van Kesteren, bloembolle®'
handelaar, Hillegom, Weeresteinstraat
R.c.: mr. M. A. van Ryn van Alken»®*1
Cur.: Mevr. mr. L. van Taallngen—O0®"
Bloemendaal.
12 Jan.: L. J. M. van der Weer, koop®1®?'
Hillegom. R.c.: mr. M. A. van Ryn van A'
kemade. Cur.: mr. R. C. Bakhuizen
Brink, Haarlem.
12 Jan.: A. J. Tolenaar, chauffeur. Sa®
poort, Hageltagerweg 10. R.c.: mr. M. A-
Ryn van Alkemade. Cur.: mr. L. V. 110
Haarlem.
12 Jan.: J. C. Suertak, aannemer, Za®
voort, Brederodestraat 158. R.c.: mr. M»
van Ryn van Alkemade. Cur.: mr. M. A- va'
Eek, Haarlem.
12 Jan.: Joachim Hubertus Bouten, k""?,
man, Reuver. R.c.: mr. H. Diephuis. CU»*'
mr. F. Janssen. Roermond.
yemietigd: 11 Jan.: M. Joppe, den
