Buitenlandsch Nieuws
BURGERWACHT HOUDT ORDE
Na den communistischen opstand
in San Salvador
ENGELSCHE
INVOERRECHTEN
BESSARABIË ALS
TWISTAPPEL
Op land- en tuinbouw
producten
VERWOEDE STRIJD
IN SAN SALVADOR
Talrijke dooden
GODSTDIENSTSTRIJD
IN MEXICO
Aartsbisschop ontvoerd
ZIJ ROEPEN OM EEN
KONING
Monarchisten in Polen
Roemeenscli-Russisch
dispuut
DE CHAOS IN HET
VERRE OOSTEN
Nieuw Chineesch minister
afgetreden
GENÈVE WEET GEEN RAAD
SOVJET-RUSLAND
EN POLEN
Wat het non-agressiepact
inhoudt
HENDERSON NAAR
GENèVE
Precaire kwestie
TARWE EN VLEESCH
VRIJGESTELD
INTERN. BEURSBUREAU
WANNEER
ONDERTEEKENING?
KOLENDAMP ONDER
OUD-STRIJDERS
LEENING VAN OEGANDA
MIJNONTPLOFFING TE WALES
FINSCH PROTEST TE BERLIJN
KAUWGUM-KONING
OVERLEDEN
DE VERBODEN VREDES-
BETOOGING
Het Belgische standpunt
ALS DUITSCHLAND EENS NIET
BEHOEFDE TE BETALEN
VREUGDE OP LONDENSCHE
GELDMARKT
RECORDVLIEGER OMLAAG
GESTORT
BINNENLANDSCH NIEUWS
CRISISINVOERBUREAU
De afgifte van vergunningen
DEPARTEMENT VAN DEFENSIE
Dr. H. P. N. MULLER
BARON VAN WIJNBERGEN
DR. R. J. SLOTEMAKER
DE BRUïNÈ
Blijft lid van de Tweede Kamer
HET VOOR JAARSFEEST
IN DEN
HAAGSCHEN DIERENTUIN
De Rijkslandbouwconsulent te Londen, ir.
B. Gerritsen deelt het volgende mede:
Zoodra het Parlement op 2 Februari as.
weer bijeenkomt, zal er een wetsvoorstel
worden ingediend, waarbij een invoerrecht
van i0 a 15 pet. zal worden voorgesteld
voor alle in Groot-Brittannië ingevoerde
producten, waaronder ook zullen vallen bo
ter, kaas, eieren en andere landbouwproduc
ten met uitzondering van tarwe en vleesch
(varkensvleesch, rundvleesch. schapen- en
lamsvleesch enz.) Eenige andere artikelen,
die niet in Groot-Brittannië kunnen wor
den geproduceerd, zullen eveneens vrij zijn.
Verder bestaan er plannen om een ta
rieven-commissie te benoemen, die speciale
invoerrechten zal voorstellen voor luxe-ar
tikelen en eenige artikelen, die evengoed
in Groot-Brittannië zouden kunnen worden
geproduceerd.
De reden, dat vleesch er niet onder valt,
is waarschijnlijk, dat er voor bacon en de
gelijke producten andere plannen bestaan.
TEGUCIGALPA (Hondoeras), 26 Jan.
(Reuter) De hardnekkige strijd tusschen
regeeringstroepen en communistische op
standelingen in San Salvador duurt nog
steeds voort. Sedert 2 dagen wordt er ge
vochten in de buurt van Santana,
De opstandelingen zouden de steden La
Libertad, Sonsohate en Ahuachapan hebben
ingenomen.
Ook in de nabijheid van de hoofdstad
zouden verschillende malen gevechten wor
den geleverd. De regeringstroepen zouden
verscheidene gevangenen hebben gemaakt.
1000 dooden
PORT OF SPAIN, 26 Jan. (Reuter)
Volgens een draadloos bericht zouden dui
zend personen in den opstand in San Salva
dor zjjn gedood.
Honderden vrouwen en kinderen vluchten
aan boord van Canadeesche schepen.
Een ander bericht meldt, dat drie Ame
rika ansche oorlogsschepen naar Panama
stoomen, om de Amerikanen aldaar te be
schermen.
LONDEN, 26 Jan. (V.D.) Naar uit New-
York wordt gemeld, is de 77-jarige aarts
bisschop, Mgr. Jiminez, van Guadalajara
(Mexico), waar de godsdienststrijd weer in
alle hevigheid is ontbrand, plotseling onder ge
heimzinnige omstandigheden aangehouden en
per militair vliegtuig naar een onbekende
bestemming ontvoerd.
Onmiddellijk na de veroordeeling van de
democratische oppositie in het proces van
BrestLitowsk, hebben de aanhangers der
monarchie in Fo'.en een stap voorwaarts ge
zet op den weg naar wijzig ng van de grond
wet, in reactionnairen geest.
In de grondwetscemmlssie van den Sejm,
den Poolschen Landdag, heeft Mackiewicz,
afgevaardigde van Wilna en aanhanger van
Pilsoedski, aanbevolen het s.aatspresident-
schap om te zetten in een monarchistisch
leiderschap. Hij beweerde, dat de twaalf ge
kozen presidenten, die de Fransche republiek
totnogtoe had bezeten, in doorsr.ee minder
op den voorgrond tredende personen waren
geweest dan de monarchisten, die gelijktijdig
in andere landen hadden geheerscht.
Voor het eerst heelt de algsvtard'gde
prins Radziwill voorUchligjes de monarchis
tische gedachte ondersteund. Iedere staats
vorm, zeide de prins, heeft zijn vcor- en
nadealen. De oplossing van de kwert e dor
presidentskeuze kan in een repu'clirk nooit
geheel gelukken. In Folen waren meer mo
narchisten als men wel dacht. Frins Radzi
will sprak ervan, cm te beginnen een levens
lang presidentschap in ore.weg'ng te r.emen.
Andere afgevaardigden uit het regerings
kamp spraken zich uit voor een et atsorga-
nisatis volgens berrepsctanden in plaats van
een parlementare democratie. Uit het hre'.e
dekat bleek trouwens, dat cok order de aan
hangers van Pilsoedski nog geen eensge-
zindhe.d bestaat omtrent den toekemst g;n
staatsvorm. Het zal daarom nog wel even
duren, voordat Pilsoedski de door hem ge-
eischte, doch nog niet geheel vast omlijnde,
wijziging van den in naam nog steeds gel
denden democratisch-parlementalren staats
vorm van 1921 zal kunnen doordrijven.
BRUSSEL, 25 Jan. (Reuter). Afgevaar
digden van de besturen der groote Euro-
peesche geldbeurzen o.a. Amsterdam, Ber
lijn, Parijs enz. hebben heden hier ter stede
vergaderd.
Besloten ls een Internationaal Bureau op
te richten, tot nauwere samenwerking der
L urzen.
Dit Bureau zal zijn zetel hebben te Parijs
Een comité tot organisatie van dit Bureau
ls benoemd.
MOSKOU, 26 Jan. (Reuter). Vóór zijn
vertrek naar Genève, heeft de Russische
Volkscommissaris van buiteniandsche zaken,
Litvinoff, aan een vertegenwoordiger van
het telegraaf.agentschap der Sovjet.Unie in
een interview een verklaring afgelegd over
den stand der Russlsch-Roemeensche onder
handelingen. Litwinoff zeide o.a: Het plan
voor een pact met Roemenië is zoover ge.
vorderd, dat beide partijen bij de onderhan.
delingen tot overeenstemming z"n eekomen.
nadat besloten was het Bessarabische vraag,
stuk. dat nog on een oplossing wacht, niet
ter sprake te brengen.
De volkscommissaris wees erop, dat het
afsluiten van een overeenkomst tusscnen
twee staten, die geen officieele betrekkingen
met elkaar onderhouden, en zelfs in ernstige
territoriale geschilpunten gewikkeld zijn,
eerst kan geschieden, nadat uitdrukkelijk af
gesproken is, dat de hangende geschilpunten
niet zullen worden aangeroerd
Wij begrijren volkomen. a!d"S Litwinoff.
dat Rcemenië de bezetting van Bessarabië en
het daaromtrent bestaande geschilpunt
wenschte te vergeten en ons stilzwijgen
hierover als een instemming met deze be.
zetting wenschte te beschouwen. Wij kun.
nen daarmede echter niet aecoord gaan
Roemenië gaat echter nog belangrijk ver
der Het streeft naar een zoodanige formu
leering van het verdrag, dat hieruit of wel
de erkenning van de souvereiniteit van Roe.
menië over Bessarabië, of wel het aanvaar,
den van de Dniestr als grens door de Sov
jet-Unie zou blijken.
Ook hiermede kunnen wij niet accoord
gaan, In de overeenkomst moet juist ge.
heel duidelijk tot uiting komen, dat beide
nattiien hun verschillend standpunt in deze
kwestie handhaven en dat het afsluiten van
een overeenkomst hieraan niets verandert.
Het doel van het af te slulteri pact is vast
te leggen, dat een aanval van den eenen
staat op den anderen, onmogelijk ls.
Dit doel is gestipuleerd in artikel I van
de overeenkomst, waaromtrent belde partijen
het reeds eens zijn.
Elk dsr partijen, aldus seint Reuter ver.
der, verplicht zich tegen de andere partij
noch individueel, noch tezamen met andere
mogendheden een aanval tp water, te land
of in de lucht te ondernemen en in veen
geval de andere partij den oorlog te ver
klaren.
In dezen vorm sluit het pact volkomen de
mogelijkheid uit eventuoele geschillen door
wapengeweld uit den weg te ruimen.
De Sovjet-re^eering, zoo zeide Litwinoff
ten slotte, heeft herhaaMelijk haar goeden
wil eir verlangen tot uiting gebracht non.
agressie.pacten met verschillende landen af
te sluiten. De verdere ontwlkke'ing hangt
dus thans van den goeden wil der andere
mogendheden af.
Het Poolsch-Kussisch verdrag.
In een communiqué betreffende het
Poolsch-Russisch non.agressiepact, ceven de
beide partijen uiting aan hun wil den vrede
te handhaven en verplichten zich eventueel
geschillen op vreedzame wijze tot een op.
lossing te brengen Van den oorlog als uit
drukking der nationale politiek zullen zij
afstand doen en zich onthouden van agres.
sieve handelingen.
NANKING, 26 Jan. De afgetreden Chi-
neesche minister van buiteniandsche zaken,
Eugene Tsjen, heeft aan een persvertegen
woordiger verklaard, dat hij afgetreden is,
omdat de vroegere president Tsjang Kai
Sjek weigerde krachtig tegen Japan op te
treden.
Japan is voornemens, aldus verklaarde
Tsjen, Mandsjoerije te annexeeren en China
te verbrokkelen.
Japan heeft nimmer mbt de Chineesche
Centrale regeering onderhandeld, doch
steeds alleen met plaatselijke autoriteiten.
Als tweede oorzaak van ziin aftreden
noemde Tsjen, den buitengewoon slechten
financieelen tosstand van China.
Naar verder uit Sjanghai gemeld wordt,
heeft de Chineesche minister van financiën
het voorbeeld van den minister-president en
den minister van buiteniandsche zaken ge
volgd!, en eveneens zijn ontslagaanvrage
ingediend.
Generaal Sien ming Sju,. vice-president
van den uitvoerenden Raad en minister van
het verkeerswezen, is benoemd tot minister
van buiteniandsche zaken.
Spanning te Sjanghai
SJANGHAI, 26 Jan. (Reuter) De toe
stand is hier kalm doch gespannen. Chinee
sche soldaten graven loopgraven in de voor
steden van Sjanghai.
Een aantal Japansche oorlogsschepen heb
ben bevel gekregen naar China te stoomen,
vermoedelijk naar Sjanghai.
Op verzosk van e'en
Shiosawa zal het orgaan van de Kwo-min-
tang ..Republican Daily News"., niet meer
verschijnen.
Admiraal Shiosawa nam aanstoot aan en
kele verklaringen van het blad ten aanzien
van de jongste onlusten.
Japan te Peking
PEKING. 26 Jan. (Reuter) De Japan
sche zaakgelastigde heeft een bezoek ge
bracht aan maarschalk Tsjang-Lsu-Liang,
oud-opperbevelhebber van Mandsjoerije, om
op last van den Japanschen minister van
buiteniandsche zaken de opheffing van het
blad „Peking Leader" te eischen, alsmede de
arrestatie van den hoofdredacteur.
Verder eischte hij, dat verontschuldigingen
werden aangeboden ever de berichten, die
dit b'ad over de Koreaansche kwestie heeft
gepubliceerd.
Volkenbondsraad wept peen raad
GENÊVE, 26 Jan (V.D.) Na een korte
openbare zitting, ging de Volkenbondsraad
hedenmorgen over tot een geheime zitting,
ter voortzetting van de behandeling van het
Japanseh-Chineesche conflict in Mandsjoe
rije.
Ten aanzien van dit conflict bevindt de
Volkenbondsraad zich in de grootste moei
lijkheden. Sommige raadsleden geven min of
meer openlijk toe, dat zij niet weten, wat zl)
doen moeten. Engeland en Frankrijk zouden
er niets voor voelen, om de sanctie-maat-
gelen van art. 15 van het Volkenbondspact
tegen Japan toe te passen. Vcorloopig zal
men daarom waarschijnlijk, tegenover de
scherpe verwijten en voorstellen van den
Chineeschen vertegenwoordiger in den Raad
verwijzen naar het onderzoek, dat op het
oogenblik door de Volkenbondscommissie in
Mandsjoerije wordt ingesteld. Aangezien de
Commissie, die eerst naar Washington is
vertrokken, pas in April haar eigenlijke
werkzaamheden in Mandsjoerije zal aanvan
gen, zal de Volkenbondsraad zich eerst in
zijn Mei-zitting met het resultaat van dit
onderzoek kunnen bezighouden. Hierdoor zou
Japan tijd winnen en is de Raad voorloopig
bevrijd van de zeer moeilijke taak, een be
slissing te nemen.
WARSCHAU, 26 Jan. In het gisteren te
Moskou geparafeerde non-agressiepact ver
klaren Polen en Sovjet-Rusland af te zien
van den oorlog als uiting van nationale po
litiek en zich te zullen onthouden van alle
agressieve handelingen, welke elkanders ter
ritoriale integriteit en de politieke onafhan
kelijkheid bedreigen, ook al zal daarbij geen
oorlog worden verklaard of alle oorlogs
maatregelen vermeden worden.
Polen en Rusland verbinden zich een
staat, die een hunner aanvalt, niet te steu
nen, ook zullen zij niet deelnemen aan te
gen een hunner gerichte overeenkomsten.
Valt een der contracteerende part'jen een
derden staat aan, dan kan de andere het
pact terstond opzeggen.
Een abritageverdrag zal worden gesloten,
dat deel uitmaakt van het pact en gelijk
tijdig moet worden geratificeerd, hetgeen
zoo spoedig mogelijk zal gebeuren.
Het paet wordt voor drie jaar gesleten en
automatisch voor twee jaar verlengd, wan
neer het niet zes maanden vooraf wordt op
gezegd.
Het eerste aanhangsel houdt in, dat even-
tueele opzegging van het pact niet mag wor
den beschouwd als niet-nakoming der ver
plichtingen ingevolge het Kelloggpact, het
tweede, dat inzake den inhoud van het ar-
bitrageontwerp tusschen partijen geen me
ningsverschillen bestaan.
Ir.tusschen verluidt, dat Polen eerst dan
tot de onderteekening van het verdrag zal
overgaan, wanneer de andere non-agressie
pacten zijn onderteekend, waarover Rusland
tegenwoordig onderhandelt, vooral dat met
Roemenië.
HALLE, 25 Jan. (V. D.). De Vereeni-
ging van Oorlogsstrijders te Schlettau b(j
Halle organiseerde Zondagavond een leest.,
waaraan ongeveer driehonderd personen
deelnamen.
Reeds bij den aanvang van het feest
werd in de zaal een rooklucht waargeno
men, waaraan men echter geen bijzondere
aandacht schonk. Na eenigen tijd vielen
twintig personen bewusteloos neer en moes
ten uit de zaal gebracht worden.
De bijeenkomst werd daarop door de po
litie onmiddellijk ontbonden.
Van bevoegde zijde wordt medegedeeld,
dat de twintig personen ten gevolge van
kooloxyde-gas het bewustzijn verloren. De
oorzaak schijnt te liggen in een schoorsteen,
die sinds 25 jaar niet meer gebruikt wordt.
LONDEN, 26 Jan. (Reuter). De regeering
van Oeganda heeft aangekondigd, dat zij te
Londen een leening van 2 millioen pond
sterling zal uitgeven tegen 5
De leening zal aflosbaar zijn van 1951 tot
1971. De prijs wordt vastgesteld op 93.
4 dooden 8 mijnwerkers
ingesleten
LONDEN, 26 Januari. (V. D.) Gisteravond
vond een ernstige mijngasontploffing plaats
in de Olympia-mijn in het Rhonda-dai in
Zuid-Wales, waardoor 4 mijnwerkers werden
gedood, terwijl 8 in de mijnen werden in
gesloten. Men vreest, dat er slechts een ge
ringe kans is, dat men de ingeslotenen nog
levend zal kunnen redden. De ontploffing,
welker oorzaak nog onbekend is, werd mij
lenver in de:i omtrek gehoord. In de mijn
werkten op het oogenblik van de ramp on
geveer 25 arbeiders. Een reddingsbrigade
daalde terstond in de mijn af en slaagde er
met groote moeite in 17 kameraden naar
boven te brengen. Vier van hen overleden,
kort nadat zij aan oppervlakte waren ge
bracht, terwijl de overigen met betrekkelijk
lichte verwondingen en een enkele met gas
vergiftiging in een ziekenhuis moesten wor
den opgenomen. Het reddingswerk werd bui
tengewoon bemoeilijkt, doordat op de plaats
van de r - nip een brand ui tbrak, die pas in
den loop van den nacht kon worden ge-
bluscht.
Met man en macht wordt het werk, om de
acht nog ingesloten mijnwerkers te vinden,
voortgezet.
Doodental met 10 gestegen.
LLYNPIA, 26 Jan. (Reuter). Nog zes lij
ken zijn geborgen, waardoor het aantal doo
den tot tien is gestegen.
De mijn brandt nog steeds.
De bekende tenor John Evans, die vrijwil
lig aan het reddingswerk deelnam, werd
door net gas vergiftigd en is overleden.
HELSINGPORS, 25 Jan. (Reuter). De
Finsche gezant te Berlijn heeft in opdracht
van zijn regeering den Rijkskanselier een
nota overhandigd, waarin wordt geprotes
teerd tegen de verhoogde invoerrechten op
boter.
LONDEN, 26 Jan. (Reuter), Henderson
zal Donderdag naar Genève vertrekken als
voorzitter der ontwapeningsconferentie..
Men weet, dat Henderson, die na de ecla
tante Latoour-nederlaag bij de jongste Brit-
sche verkiezingen, zelfs geen Lagerhuiszetel
meer bekleedt, beweert destijds te zijn ge
kozen om zijn persoonlijke eigenschappen.
Hij brengt door deze ijdele houding het
ideëele karakter van de conferentie ernstig
in gevaar. De moeilijkheden zijn reeds groot
genoeg.
Voor zoover wij vernamen, heeft de hui
dige Engelsche regeering zich nog niet
openlijk over deze precaire kwestie uitge
laten. (Of Henderson inderdaad de confe
rentie zal presideeren, dient te worden af
gewacht. Red.)
NEW-YORK, 26 Jan. (V.D.) De Ame-
rikaansche kauwgummi-koning, William
Wrigley, is te Phoenix (Arizona) ten ge
volge van een hartaanval op zeventigjari
gen leeftijd overleden.
BRUSSEL, 25 Jan, (VD.) De Belgisch
ministers nebben het optreden van huil col
lega, den minister van Justitie, inzake 1
verbieden der vredesbetooging georganiseerc
door de Leuvensche -tudenten, gred.ekeurc
Zij waren van oordeel dat deze iaatsteL
ongelijk nadden een Duitscher uit te noot
gen om over ontwapening en dlenstweige
ring te spreken.
Zoo all. en ..ater Kor-- ware u'tganoodigc
zo a men, aldus de minister, er iet aan g?
dacht hebben de meeting te verbieden.
LONDEN, 25 Jan. (Reuter). In een on
langs gehouden rede heeft de Engelsche
econoom sir Walter Layton uiteengezet, in
welk een bevoorrechte en paradoxale positie
Duitschland zou komen, indien de schuld-
eischers van dit land accoord gingen met
de totale schrapping der te verrichten her
stelbetalingen.
In dat geval zou de openbare schuld van
Duitschland 500 millioen pond sterling be
dragen of 8 pond per hoofd, tegen Frankrijk
2300 millioen of 56 pond, Engeland 6300
millioen of 150 pond en Amerika 3200 mil
lioen pond of 21 pond sterling per hoofd der
bevolking.
LONDEN, 26 Jan. De mededeeling dat de
Bank van Engeland het per 1 Februari ver
vallende crediet van 30 millioen pond ge
heel zal aflossen, zonder haar goud-reserve
aan te spreken, wordt, naar Reuter meldt,
in de Londensche bladen met Vreugde en
begrijpelijken trots gepubliceerd.
De „Times" schrijft: Dit is het beste be
richt dat de geldmarkt sedert maanden be
reikt heeft. Om vele redenen zal dit besluit
verwelkomd worden, voornamelijk echter als
een opmerkelijk teeken van kracht.
CHICAGO. 26 Jan. Naar Reuter meldt, is
de record-vlieger en vliegtuigfabrikant Ed
wards Stinson in de nabijheid der stad met
zijn vliegtuig omlaag gestort en levensge
vaarlijk gewond. Drie passagiers, die in het
vliegtuig zaten, liepen eveneens zware ver
wondingen op.
De Minister van Arbeid, Handel en Nij
verheid heeft den heer L. L. P. de Greve, lei
der van het Crisisinvoerbureau en bij diens
afwezigheid, den heer O. van Biesum, plaats
vervangend leider van genoemd bureau, aan
gewezen, om namens hem te beslissen op aan
vragen voor den invoer van versch of ge
koeld rund- of kalfsvleesch of van bevroren
rund- of kalfsvleesch, de daarvoor noodige
vergunningen te onderteekenen en deze af
te geven.
Voorts heeft de Minister het bedrag ter be
strijding van de kosten aan het atgeven der
vergunningen verbonden, vastgesteld op 1
voor elke 100 K.G. of gedeelte daarvan, waar
voor de vergunning geldt, met een minimum
van 2.50 per zending.
Instelling van Adviescommissies
In de dezer dagen verschijnende leger
orders is" opgenc.nen een beschikking van
den minister van Defensie a.i. waarbij te
rekenen van 1 Januari 1932 worden ingesteld
een commissie van advies voor de instellin
gen Departement van Defensie en een com
missie van advies voor de artillerie-inrich
tingen.
Tot voorzitter van deze commissies is be
noemd mr. J. Limburg, lid van den Raad
van State en tot onder-voorzitter mr. C. I -
H. Schepel, raadsheer ia den Hoogen Raad
der Nederlanden.
In eerstgenoemde commissie zijn benoemd
tot leden R. C. Bakker, werkzaam bij den
Topografischen Dienst, J. G. Wille, hoofd
van het Centrale Magazijn van Militaire
kleeding en uitrusting te Amsterdam; H.
Voordewind, werkzaam bij den Topografi
schen Dienst en A. J. Léoné, werkzaam bij
het Centrale Magazijn van militaire kleeding
NEW-YORK, 26 Jan. (Reuter). Uit San
Salvador wordt gemeld, dat de regeering
van generaal Martinez thans den toestand
meester is.
Het schijnt, dat de communisten, die den
opstand begonnen, in de meening verkeer
den, dat de Vereenigde Staten de r.ieuwe
regeering wegens haar zwakte niet erken
den.
Volgens berichten, welke aan den censor
ontsnapt zijn, is deze opstand zeer ernstig
geweest, doch heeft deze schipbreuk gele
den na een aantal bloedige gevechten en
terrorisatie.
De correspondent van de „Panama-New-
York Times" schat het aantal gesneuvelden
in de gevechten op zeshonderd.
De communistische rebellen hebben vol
gens berichten van reizigers, die per vlieg
tuig uit dat land in Mexico City zijn aange
komen, 26 regeeringsambtenaren en aan
hangers der regeering van Salvador dood
geschoten.
Ruim 300 leden van welgestelde families
in San Salvador, onder wie ook buitenlan
ders, hebben een burgerwacht gevormd en
patrouilleeren met geweren en revolvers ge
wapend door de stad.
Zij hebben opdracht alle communisten die
zich vertoonen neer te schieten.
Het land verkeert nog in den staat van
beleg maar de militaire junta is den toe
stand meester en vol vertrouwen den op
stand te kunnen bedwingen.
Duizend dooden.
De „Evening Sun" deelt mede, dat volgens
onbevestigde berichten, bij de communis
tische onlusten op Zaterdag jJ. in het bin
nenland van San Salvador meer dan 1000
menschen zouden zijn gedood.
Talrijke bomaanslagen op openbare ge
bouwen zouden zijn gepleegd. Ten gevolge
van de slechte verbindingen met het bin
nenland zijn echter slechts weinige bijzon
derheden bekend. De regeering zou echter
den toestand meester zijn.
Kleinste republiek van Midden-Amerika.
San-Salvador is de kleinste en dichtst
bevolkte republiek van Centraal-Amerika en
waarschijnlijk ook het meest intensief be
werkte land van Latijnsch Amerika. De be
volkingsdichtheid is 125 per vierkante mijl
di. de grootste bevolkingsdichtheid van
het geheele westelijk halfrond. Het aan
tal inwoners is 1.657.000, van wie
een zeer groot deel op kleine farms
woont. Deze boeren houden zich bezig met
den verbouw van koffie en suiker, die wor
den verwerkt in groote centrale inrichtingen
die óf de totale oogsten opkoopen, óf den
afzet tegen een overeengekomen percentage
van de opb. engst op zich nemen. De bevol
king bestaat voor een tiende deel uit blan
ken hoofdzakelijk Spanjaarden voor
ongeveer de helft uit gemengd ras (Span
jaarden en Indianen) en 40 pCt. Indian
In het land zijn zeer weinig negers,
blanken vormen de regeerende g-02P-
grootste koffieplantages zijn voornamelijk in
hun handen. De Indianen vormen een z®
belangrijk bevolkingsdeel; zij zijn bijzona
vlijtig en ontvangen gemiddeld veel boog
loonen op de plantages dan de overige gf"
kleurde groepen. Naar hun eigen wensch
hun nederzettingen van de overigen afg-
zonderd en zij bezitten zelf kleine ko.ii
farms en werken in loondienst voor de b®"
zitters der groote plantages.
Industrieele mogelijkheden*
Ofschoon Salvador overwegend agi"ar-vz^
is, streeft het reeds eenigen tijd ernaar. o
industrie een grootere plaats in het vol»f"
bestaan te verschaffen. Gezien de dichthe»
en het karakter der bevolking en de ëe<^
grafische ligging van het land, is een der*
gelijke ontwikkeling in de toekomst gssns*
zins denkbeeldig te achten, vooral wannse
men met behulp van het Ilopaso-meer
electrische kraent zal kunnen opwekken*
Men mag daarbij echter terdege rekening
houden met aardbevingen en vulkanisch^
uitbarstingen, die in dit land iedere onder
neming een onzeker karakter geven.
schen men moge al naar een industrieel®
ontwikkeling st.even een feit is, dat be
halve eenige beperkte industrieën, de bevol
king zich hoofdzakelijk toelegt op de agra
rische productie, n.l. van koffie en suiker'
Het eerstgenoemde product levert jaarlijks
80 pCt. van den totalen export, terwijl ieder
jaar 21 duizend ton suiker wordt uitgevoerd*
Voorts worden mais, boonen en indigo
belangrijke hoeveelheden naar de naburige
landen verscheept. Ook doet men er iets aan
mijnbouw, in hoofdzaak gouddelven, doch
de jaarlijksche uitvoer van dit product be
draagt niet meer dan 250.000.
De historie van het land*
De historie van Salvador begint met
veroveiing door Pedro de Alvarado Cor.#®
in het jaar 1524 die de Indianen onderwierp
en hun hoofdstad Cuscatlan verwoestte. P®
regeering van den nieuwen staat kwam on
der de Generaliteit van Guatamala. Tegelijk
met de overige Centraal-Amerikaansch®
rijken verklaarde San Salvador zich onaf
hankelijk van Spanje op 15 Sept. 1321 en van
dien tijd af is zijn geschiedenis een getrouwe
afspiegeling van die van geheel Midden-
Amerika.
De latere geschiedenis wordt ge te eken"
door een reeks oorlogen met deze Midden-
Amerikaansche landen en door een aantal
binnenlandsehe revoluties, waarvan die van
25 Januri 1932 de laatste is. De huidige re-
geering is door een staatsgreep aan het
wind gekomen. Vooral het belang van Ame
rika bij den huidigen gang van zaken
groot, daar zijn beleggingen in Salvador nie»
minder dan 43 millioen dollar bedragen.
en uitrusting te Amsterdam, terwijl in de
tweede commissie tot leden zijn aangewezen
G. W. Boxman, fabriekschef, ir. A. J. der
Weduwen, tijdelijk technoloog, L. Kloek, tij
delijk werktuigkundige 2e klasse en J. van
Bergen Henegouwen, werkman, allen werk
zaam bij de Artillerie-Inrichtingen.
Dr. H. P. N. Muller. H. Ms. Buitengewoon
Gezant en Gevolmachtigd Minister te Praag,
is op zijn verzoek niet ingang van 1 Febru
ari 1932 ter beschikking gesteld, puiten be
zwaar van 's Rijks schatkist.
Zal Zaterdag het ziekenhuis verlaten.
De heer mr. A. baron van Wijnbergen
zal Zaterdagmiddag a.s., na daar geduren
de zeventien weken te zijn verpleegd, het
Sint Antoniusgrsthuis te Utrecht mogen
verlaten. Echter zal hij den eersten tijd zich
nog nie naar buiten kunnen begeven.
Prof. dr. R. J. Slotemaker de Bruine,
tot 1 Januari j.l. hulpprediker te Wasse
naar, heeft voor zijn beroep naar de Ned.
Herv. Gemeente aldaar in de vacature van
de tweede predikantsplaats bedankt.
De heer Slotemaker de Bruine heeft er
dus de voorkeur aan gegeven zijn mandaat
als lid van de Tweede Kamer te blijven
vervullen.
En een Schoolkwestie
De Haagsche gemeenteraad heeft zich
Maandagmiddag vereenigd met een voorstel
van B. en W., om het bedrag, verschuldigd
voor administratiekosten, bij aansluiting op
het gemeentelijk telefoonnet, van 2.50 op
4.— te brengen. Het onderdeel „Werken
voor derden" heeft in 1930 een nadeelig saldo
van 24.000 opgeleverd en B. en W. acht
ten het In verband met de per 1 Juli van
kracht geworden belangrijke verlaging van
den abonnementsprijs gerechtvaardigd, het
verlies op het betreffende onderdeel van den
dienst tot kleiner omvang terug te brengen
door een bescheiden verhooging van de aan-
sluitingskosten.
Er was eenige tegenstand. Met name de
Vrijheidsbonder prof. v d. Bilt wenschte geen
tariefsverhooging, omdat hiji aan bezuini
gingen, desnoods door eenige korting op de
salarissen, de voorkeur gaf. En ook mr. Jo-
sephus Jitta bewonderde maar matig, dat in
dezen tijd, waarin ieder om verlaging van
de kosten van bet levensonderhoud vraagt, de
gemeente tot een tariefsverhooging besluite
zou. Doch tenslotte werd het voorstel met
tegen 12 stemmen aanvaard.
De rest van den middag ging grootendee
heen aan een schoolkwestie. B. en W. stel
den voor, een onderwijzer van de Openbare
Lagere School aan den Hyacinthenweg over
te plaatsen naar de Openbare Lkgere Schob
aan Hilversumschestraat, omdat dit lid van
den Nederlandschen Bond van Onderwijzer
herhaaldelijk in conflict ligt met het hoof»
der school.
Wie hier schuld had, werd uitermate breea
bezien. De communist de Visser stond vol
komen aan de zijde van den weinig plooi
baren en weinig volgzamen onderwijzer. O
sociaal-democraat Vliegen wilde kool en go»
sparen en was voorstander van overplaatsing»
mits B. en W. openlijk verklaarden, dat a®
overplaatsing geen straf was en dat het noot
in deze evenmin vrij uitging. Het hoofd mocb^
zich naderhand volgens den sociaal-demo-
cratischen woordvoerder niet triomfator voe-
len" Af
De katholieke onderwijsdeskundige mr. oe
Jong, die terloops erop wees, dat deze zaak
door den Bond van Nederlandsehe Onder
wijzers geweldig is opgeblazen, plaatste zich
volkomen aan de zijde van het hoofd, nie»
omdat dit hoofd zich in alles zoo verstandig
en tactisch zou betoond hebben, maar omdat
de conflicten eerst zijn ontstaan, toen de be
trokken onderwijzer, die zijn plaats niet ken
de, aan de school verbonden werd Dit laatste
beaamde ook de christelijk-historische woord
voerder, de heer Hartman.
De wethouder van Onderwijs, mr. Mar-
chant, legde er den nadruk op, dat alle
adviseerende autoriteiten unaniem geadvi
seerd hebben tot overplaatsing van den on
derwijzer. Als straf was dit niet bedoeld, net
was eenvoudig een van elkaar scheiden vaö
twee personen, die nu eenmaal niet met el
kander harmonieerden, doch de geweldige ac
tie van den Bond om deze m den grond heel
eenvoudige zaak, had met geweld het straf
karakter aan de overplaatsing opgedrukt*
Groote schade voor het prestige van de
Openbare School ook mr. de Jong wees
hierop is uit dit alles voortgevloeid.
Er werd over dit kibbelarijtje, ontstaat»
doordat een onderwijzer van 27 jaar over eet»
teveel aan zelfstandigheid en onbescheiden
heid beschikt en iedere klascontröle door het
hoofd afwijst, zóólang gedebatteerd, dat de
wethouder zijn rede tenslotte moest afbreken»
opdat eindelijk prof. van der Bilt gelegenheid
zou krijgen voor zijn interpellatie over 's Bur
gemeesters voornemen tot sluiting van het
voorjaarsfeest in den Dierentuin op de Zon
dagen.
Deze kwestie is tenslotte zeer eenvoud1 g*
De Burgemeester wenscht met het oog op c
rumoer de kermis des Zondags gesloten t®
houden, doch het Voorjaarsfeest is de kurk,
waarop heel de Haagsche Dierentuin drijft en
Zondagssluiting zou de baten uit dit Voor
jaarsfeest dusdanig verminderen, dat het me'
het Koninklijk Zoölogisch Botanisch Genoot
schap pas weer als wetenschappelijk
stituut door internationale instanties er
kend gedaan zou zijn.
De burgemeester handhaafde ook na Pr0»'
v. d. Bilt's uiteenzetting zijn persoonlij1'
standpunt, doch had niets geen bezwaar, off»
eventueel rekening te houden met een ff»1'
spraak van den Raad. Prof. v. d. Bilt's mof
zal in de volgende vergadering in stemmf»®
komen.
De katholieke fractie stelde zich bij monë®
van den heer Guit op het standpunt, cl
Hemelvaartsdag en Eerste Pinksterdag geëer'
biedigd moeten worden. Over eventueeie na
deel! ge gevolgen van den Dierentuin zou n»®»*
zich dan nader kunnen beraden. Dit laats»'
wilde ook generaal Duymaer v. Twist,
deze wenschte de heele kermis af te scha»"
fen.
De vrijzinnig-democraat Josephus Jitta
pleitte alleen een verbod van muziek op Zof»"
dag, waartegen weder de liberaal van Ee'°K
steyn te berde bracht dat, als de m»»zl®
werkelijk hinderlijk is, zij ook In de week ve
boden moet worden.
